Katalog

Cumhuriyet 2 tırk toplumu, bütün kurumlan ve bu kurumları oluşturan duşunce sıstemlerı ıle, polıtık, ekonomık, sosjal, kUlturel yapioim hızla gelıştıren bır oluşum ıçında buıunmaktadır Bugune kadar denediğı, gordugu, ulkeyı 12 Eylul oncesme kadar getııen, kısır duşuncelerın aniayışların, ugraşııarın tavırlaım don gusune bır datu kdpılmadan çagdaş^manın ortamını yaratma çabasını surdurmektediı Bu genel amaç çevresmde her alanda yapılması gerekli ışler ıçın en uygun zamanıaı yaşanmaktadır Bu çok değerlı olanaklar yıtarılme den zamanında eksıksız kullaıulmalı ve bırkaç gostermelık ıyı sonueun golgesme sıgınarak, her şey yapılmış veva yapılıyormuş gıbı bır al datnwcamn tuz<igına duşulmemeüdır. Ekonomık, sosyal, kultuıel, politılc ortamlar bırbırlermden soj utlanamazlar. Bu ortamlaı sureklı olarak Karşılıklı etkıleşım ıçındedırler Bunlardan herhangı bırıne yapılacas bır etKinın, butun ortamlardakı tepkılerınin ge rıeı faturaları bmnıp, akülıca hesabedılmelı ve tum etkıler bu bıunç ıçmue yapılmalıdır Aynca her etkının tepkılerı, o etkı turünden hesabedılmelı, düsunulmelıdır Orneğın, 24 Ocdk Kararlarının ekonomık sonuçlarma, 12 Eylul sonrasında yaratılan son derece uygun ortamlarda geundığı bılmmelı, tum aeğerlendırmeler buna gore yapılmalıdır Bu yapıldığı zaman, 24 Ocak Kararlan ve sonuçlarının gereğınden fazla abartılarak benımsendıği, savu nuldugu gorulmektedır Bu duıum arkasında «yapılması gerekli her şey japumıştır, ışte sonuçları» der gıbl bır tavrı getırirse, dana a kı'cı olmanın yolları en çok gereksinme duyulduğu bır zamanda yıtırılmış, kapatılmış olur. OLAYLAR VE GÖRÜŞLER 11 ŞUBAT 1982 I Sıkı Para Politikası Amaç Değildir EKONOMÎK SORUNUMUZ, TEMELDE BIR URETİM YETWZLIGıDLR. TUKETIM GEREKSINMİ KARŞILANMAYAN B1E TOP LUM, URETİM GUÇLERINI HIZLA YITIRIR. Hasan ERİŞKON ka politıkalarla blrlikte düşünülüp uygulanma dan kalıcı sonuçlar elde edılemez Ülkemizde su yuzüne çıkmış bulunan ya da çıkmaKta olan sorunlar, «Gevşek Para Polıtıkası» nedenı ile su yuzüne çıksa ıdı, çözürnü de «Sıkı para Politikası» olurdu Sorunlar ancak bu sorunları doğuran nedenlerle savaşarak çözülebilir *••• Tüm ekonomik sorunlaruıuz ve bunların öbür sorunlarımıza etkilen, daha geniş bır açıdan bakıldığında temelde bır üretım yetmez lığı sorunu olduğu gun ışığına çuunaktadır Uretılen tıim maı ve hızmetlerin Dır dokümü yapılır, bunlar kışı başma değerler olarak hesaplanır ve alman sonuçlar başka ülkeierde a lman sonuçlarla karşılaştırıhrsa, üretım ve bu na bağlı olarak tuketım jetmezlıği apaçık go rulür Tuketım gereksınımi karşılanamayan toplumlar üretim guçlerım hızla yıtirmektedır ler Eoyle ortamlarda, uzun donemler için tü ketimi kısmaya yonellk bnlemler almak «Sıkı Para Polıtikaları» ıle yetınmek, üretiml, yenı yatırımları durdurabılecek boyutlara varabılır ve lşsizlık oranı hızla artar. Çok ümit bağlanan dış satımlar birkaç gostermelik raKamdan sonra hızla esprılerım kaybedebılır. Dış satı rrn duşünülen mal ve hızmetler kolayca dış a lımlar lıstesine girebilır Mal ve hizmet Uretunlnl, ülkenln olanakla rına, koşullarma gore planlamadan, çağdaş bo yutlarda, mıktar kalıte ve produktivite düzeylerinı hedei almadan enflasyonun, ışsizliğm, odemeler dengesının us,tesinden gellnebıleceğı sanılmamalıdır Ulkemlzin ıçınde bulunduğu bu aşamada, «Serbest Pazar Ekonomlsinın» kendl kendine bu düzenlemeleri yapacağı ve sonunda bır denge oluşacağı da beklenmemelldir Üretım ve yatırım olajlannı özendirıci her türiü düzenleme hızla yapıhp, daha üst düzeylerde üretımtuketım dengesı sağlanmalıdır. Serbest pazar ekonomısi «seni serbest bıraktım kendi kendine oluş» demekle oluşmaz. Serbest pazar ekonomısinin ana kuralı «emek, sermaye, hammadde, enerjl gıbi üretim glrdı lerinde, mamul ara mamuı glbi üretim çıktıla rmda birden çok sunum ve istem (arz ve talep) kaynaklarınm bulunması ve bu kavnaklar dan herhangi bırınin davranıçı nedenı ıle pıyasanın etkllenmlyeceğı» varsayımına dayanır. Bu varsayımlar tamamen gerçeklenmeden, «Serbest Pazar Ekonomısiw uygulamasnın ıs temıen hedeflere varması güçtuı Eır geç.ş do nemı akılhca yaşanmalıdır ••• lukla sahlbolduğumuz ve bu olgunun sürekliliğı, biüncl, duşüncelenmizin odagında bulun malıdır Bu bakımdan eğitım sıstemimızı bu tünü ıle gönnek, bilmek, ızlemek, sonuçlarını tarajmak, yön vermek durumundayız Bu so rumluluklarımızın bütününü oğretıcilere devrederek, ozerklık gıbı kavramlarm hatırı ıçm, toplumun bütun ıcebimlennı, gelecegın sureklı etsısmde bulunduran bır olgunun seyırcısı o lunamayacağı, gereksınmelerımızm, olanakla rımızın ve yeteneklerımızın ıçınde olduğu dınamık bir eğitım duzenının oıu^masınaa ış e mesinde kışısel ve kurumsal sorumluluklarımı zın devredılemıyecegı büınmelıdır Egıtım sıs temımıze, oğretım programlarıyla, ulke gereksmmelerme uygun, (kısa orta ve uzun devrelerı içeren) ış gücü planUmdUrı ıle gıdıleme^, yaklaşılamaz ıse, «Seroest Pazar Ekonomisı» ve>a ögretıcılerın ozerkliğı ıle jaklaşmak hıç mumkun olmaz öğretım sıstemınm ozerkliğı, ulKenın ge^ek^ınmele.ı, olanaklan ve yetenek lerınden kaynaklannıalıdır Çalışma hayatımızı, ışveren işgoren ılışkılerinı, sosyal güvenliğı, ücret sıstemlerını üretıml arttırıcı ve artan üretım nedenı ıle dd,ğıtılan paylan da arttıran bır düzen ıçınde gormek ve bu duzenin oluşmasını sağUmas gerekır Günumilzde enerjı gıttıkçe kıtlaşmaktd pa halıldşmakta, ulsemız ıçın dışa bagıı, s.trarejiK madde olma yolunda hızla tırmanmaktadır Üretım sistemıerı, enerjının bu onemı goz onüne alınarak seçılınelı, enerjı kaynak.arı a kılcı bır yaklaşımla organıze edılerek Ulkenin, endüstrının emrme snnulmdlıdıı Bırkdç cum le ıle dıle getııılen b u sorunlar ve çozümlen pesçok çabiyı, yılUrı, ozverıleıı, sorumluluk lan, sermaye bırıklmını gerektırir Eıpm ener Jı başına yaratılan ekonomık tayda uretılen mal ve hizmet envdnterı ıçınde aoğerlendırıldı gmjft, enerjı ve ışgucu bakımından ulenecek sanayıleşme politikası biraz daha netleşmiş o lur Aynı ölçutler (krıterler) hammao.de kdj naklarımıza gore, üretım polıtıkalarının belır lenmesıne de yardımcı olur. Kanımızca üretımin en önemli ne yazık kı, bu oranda onemı kavranamayan bır ba*ka gır dısi yonetımdır Ureum sıstemırun başarısı başlangıçta bazı doğru seçımlere, ömrtı boyun ca da yoneümme dayanır Bir butun olarak üretım sistemlerinin, kuruluşunda, ışleyışınde gorev alacak yonetıcıleri, yetıştırmek, yonetım kademelerine gelmelennı sağlamak ve modern yonetım teknıKJerıni kullanıp gelıştirebueceklerı ortamları oluşturmak gerekır Nıtekım KIT' ler, yonetım açısmdan değerlendınldığmde, po lıtık yozlaşmalarm pençesınde bugune kadar ayakta kalabılmış olmaları başan sajıiabılir Türk toplumunun, obur çağdaş toplumlar kadar, mal ve hizmet tuketme haKkı vardır Bu hak kısıtlanamaz Amaç ılerl bir üretım dü zeyine enşmektır Akılcı yollar tutulduğunda, ileri bir üretim duzeyıne enşebılecek olanak lara, yeteneklere, gereğınden fazla sahlbolduğumuz gorülecektır Cumhuriyet Sahıbı: Cumhuriyet MatbaacılıkveGazetecıllkT.A.Ş. adına , NADİR NADİ Cenel Yayın Muduru: Muessese Muduru Yazı Ijlerı Mudürü Basan ve Yayan BÜROLAJR ANKARA KonurSokakno 24/4 Yenlşehlr Tel 1758 25175866 Idare 183335 İZMİR HalKZİya Bulvarı No65/3 Tel 254709131230 ADANA Ataturk Caddesi, Turk Hava Kurumu l»hanr Kat İV Tel 1455019731 TAKVİM İMSAK 6 21 GÜNEŞ 7 59 ÖĞLE 13 38 İKİNDt 1618 11SUBAT1983 AKŞAM YATSt HASAN CEMAL EMİNE UŞAKLIGİL OKAY CÖNENSİN Cumhuriyet Matbaacılık ve GazetecMikT.A.Ş PostaKutusu 246 IStanbul Tol 20 97 03(5Hıt) Ülkenın, su yuzune çıkmış temeı sorunlan olarak dayanılması guç bır enflasyon hızı, ekonomık ve sosyaı bünye ıçm son derece sakmcalı boyutlara varan gızlı ve açıK IŞSIZÜK, b»r turlu denkleşemeyen dış odemeler dengesl ve duzleştırılemeyen gelır dagılımı srralanabi lır. Butün bu sorunlarm çozumleri tek boyutlu değıldır. Tek boyutlu çozumler aramak ve var olduğunu sanmak sorunları kavrayamamak de mektır Aynca bu soıunların hıç birl tek başına çözüıemez, herhangı bırı içın önerılen, başarüı olduğu savunulan çozumler öbür sorun lann ağırlıklarını arttırmaktan ote gidemeyebılir Son zamanlarda, tüm sorunlann adma «Sı kı Paıa Polıtıkası» denılen bır polltıkaya sıkı sıkı sarılarak çozulecegını sananlann arttığı gozlenmektedır Sıkılan para yerme, sahneye karşılıkh vej a karşıhksız çek bono vs gıbı değerlerm hızla fırladığı da, bılmmektedır Bu polıtıka ıle ozelhıde enflasyon hızının kesilecegı, kesıldığı varsayılmakta, buna ınanılmakta dır Kanımızca, bu polıtıka ıle, enflasyon geçıcl bır zaman ıçın ertelenebılır, enflasyon nedenı ıle gelen yukler otekı başka sorunlara kaydırılmış olur, temelde hıç bır şey çözülmemış olarak kalır Yitırılen değerlı zaman nedeni ile de, ayrı bır fatura bedelı odenır «Sıkı Para Polıtıkası» gerekli, fakat yeter değlldir. Baş ••• Üretımin temel girdılerinden bırı sermaye dır Ne yazık ki sermaye ülkemlz ıçın çok kıt bır kaynaıctır Geıek birikımı gerek Uretı me kanalıze edılmesı çok hassas dengelerin oluşmasına bağlıdır Sermaye pıyasamız bugun içın, sermaye birıkımine, halka açık şırketle rın oluşmasına, yeni yatırımların finanse edtl mesıne olanak verecek bir yapıya sahıpolman tan çok uzaktır Üzüntüyle belırtmek gerekır kl, boyle bir yapmm oluşması ıçın gereıclı bı linçlere dahı gelinememıştir Seımaye pıyasa sı herhalde bugünkü bankabanker rant algı lamasımn, anlayışınm üstünde bır noktaya gelmmeden çözulemeyecektlr Yerli ve yabancı sermaye bakımmdan, çoğunlukla pay senetlerinin dolaşmadığı, ışlem gormediği pıyasalar, adı ne olursa olsun, taşınır değerler ve sermaye piyasası olamaz, do layısı ıle ekonomilere faydalı sonuçlar sunamazlar. Planlanan, amaçlanan, üretıme kaydııı lan sermaye ozendirilir, bdüllendirılırse, daha hızlı ve faydalı birıkimlere gelınebılır Çok kıt ve pahalı olan sermayenln üretım içindekı yoğunluğu, seçilen teknolojUerle azaltılabilır Boy lece yatırım ve ıstıhdam olanaklan arttınlmış riskler yaygınlaştınlmış olur Üretimın bır başka temej gırdisi emektir Ülkemizde işsizhk oranlarına bakıp, emeğı çok bol ve üretıme hazır halde görmek sakıncalıdır Çağdaş bir dünyanın, çağdaş bır üretım sıs teminın emekçılerı özenle eğıtılıp, hazırlanma lıdır Her türlü eğitım sistemı gozden geçırilerek, dıplomalı veya diplomasız, el ve kafa becerisinden yoksun, önüne gelenin saga, sola sürebıleceği yığınlann rastgele oluşması yerine bılinçli, onurlu, Uretlme katılan, tuketimden hakkını alan yaratıcı bir ışgücune olan gereksınmemiz ve boyle bir potansıyele çoğun ••* 18^8 20.10 C Cumhuriyet 11 ŞUBAT 1932 İZMİR RIHTIM ŞÎRKETI tzmir 10 (Hususi) îzmır Rıhtım şırketıne hü kttmetçe el konulmadan evvel kacırılan kıymetlı evrakın meselesı gün geç tıkçe ehemmıyet kazan maktadır Şirketin müaü rü ıle murahhas azası \e muhasebecısı tevkıf edı' mışlerdır Şirketin umumi vekıli Gad Pranko Efendl de dün tstanbul'dan buraya getırıldı Yann sanıkların ifadeleri almacaktır Bunlar rüşvet vermek, evrak kaçırmak ve hükümetın hissedar olduğu şırket muamelatmda suıstımaller yapmakla suçlanmaktadırlar. ••• KAÇAKÇILIK VAKALARI AZALDI Ankara 10 (Telefonla) Vekaletlere ge'en bilgilere göre yenı kaçakçılık kanununun uvgulanmava baş lsnmasından sonra kaçak çıhk vakalan azalmış, her tarafta muhım mıktarda kaçak eşya yakalanmıştır Kaçakçılık vakalarının faıllen ıhtısas mahkemelerme gonderılmektedır İMİT OKTAY AKBAL Anayasal Düzene Inanmak... (okuriaıtlan... 1163 sayılı Kooperatifler Hükümetımızın 1163 sayılı Kooperatifler Yasası Ile ilgıll calışmalarının uzun sureden berl devam ettığınl bilıyoruz. Kesln bılglmız olmamaklg blrlikte, gazete sayfalarından oğrendığimlz kadarıyla Yasa da yapılacak onemlı değlşiklıklerden bırl de, Kooperatıfın kuruluşunun muteberlık kazanabılmssl lcln 2 ncl maddede öngorulen 7 ortağın 15 e cıkarılmasıdır Yurdumuzda 1163 sayılı Kooperatıfler Yasası nın açmozında nefes tuketen Kooperatifler, genellıkle ekonomik DÇIdan guçsuz ve kucuk caplı tuketlm Kooperatıflerı ıle toplum katmanlanna hizmet goturen (Insan ve eşya taşımacılığı yap pan) kooperatiflerdlr. Bir yakış tırma gereklrse diyebıllrlz kı, bu kooperatifler, tum organları felo olmuş canlı blrer yaratık gıbıdırler Doğarlar, zorlama ve derleme kongrelerle bır kaç yıl malül yaşorlar vs sonra mukadder akıbetleayle kucaklaşırlar Doğaldır kl, bu mukadder BU KADINI KIM YARALADI? Fvvelkı gece Aksarayda yangm yerinde yaralı bır kadın bulunmuştur Bu kadınm ismi Fende'dır Ferıde, kendisini tanımadığı bir adamın yaraladığını soy'emış, hastaneye kaldırılmıştır Yasası kucaklaşma coğu kez hösranla son bulur Bu son buluşu hazırlayan nedenlerın başında yonetım kurullarının kooperatıfCilık konusunda eğıtılmış olmamalarının yanı sıra, Devletın, kooperatlfcllığı gellşt rıcl ve kollayıcı tedbırler alma yenne dolaylı da olsa engelleyıcl bazı yasal uygulamalar getlrmış olmasıdır Buna 2490 sayılı ArttırmaEksıltme ve Ihale Yasasını ornek gosterebllırız Doğrusu amacımız bu yasal yaptırmaları eleştlrmek değıldır Dıyeceğimız o kl, bır Anayasa emrı olmasına rağmen Devletın kooperatıflere sahıp çıkmadığı dır Devletın sahlp çıkmadığı sav'ından amacımız bugune değın gelmiş geçmış hukumetlerdır O kadar kı ıster kamu kuruluşları ıster ozel sektor ku ruluşları olsun bu kumluşların elınde 2490 sayılı Yasa o kuruluş yonetıcılerıne kışısel men faat sağlayan ve koruyan bır Yasa durumuna duşurulmuştur Bılmdığı gıbı 2490 sayılı Arttırma Eksıltme ve Ihale Yasası genelde tum Kamu kuruluşlarını kapsadığı halde ozel sektor kuruluşlarını bağlayıcı hıcbır onlem taşımamaktadır Yanl, herhangi bır ozel sektor kuruluşu temınını istedığı bır malzemeyı veya gordurulmesıni istedığı bır hızmetı ıhaleye çıkartıp cıkartmamakta ozgür ol duğu glbl, bunu, o kuruluşun zararına da olsa dledığlne yap tırmakta veya dıledığlnden satın almakta ozgurdur Sonuç olarak da bu, akla hayale gelmedık ıhale yolsuzluklarının gunumüze dek uzayıp gelmesınden başka bır ışe yaramamıştır Acıkcası 2490 sayılı Yasa, bu tarz kuruluşların alım satım işlerıni yurutenlerl ardına kadar suıstımale acık bır kapının önüne getirmiş onlarda bu kapıdan gonullerınin diledlğınce gırıp cıkmışlardır Refik SARAL Kdz Ereğll İÇKI YASAĞI KALKIYOR Finlandiya Reisıcumhu ru içkı yasağım kaldıran bır kanun tasansmı ımza etmıştır Kanun 5 nlsanda yurürluğe gırecektır. ÜÇUK bir kitop «Anayasa! Düzenlmlzin Geçlrdığl Iffaşomolar». Yazarı Teoman Ergul Mesleği avukat. llSalıhli'de yaşıyor, kitap da orada basılmış... Ne guzel! Yurdumuzun değışık yerlerinde yaşayan, çalışan aydın yurttaşlar Ana^asa konusunda düşunceler uretlyor, bunları yayınlıyor, kamuoyu onunde Anayasal düzenln yararını, oneminl savunuyorlar... Bu uygarca yüreklılık, gerçek «Insan», gerçek tYurttaş» olmanın en onemlı belırtısıdır Bır Anayasa, ona bağlı, ona Inanmış, onu yerınde zamanında uygarca yollardan savunan kışilerın cokluğu oranında yaşar, ayakta kalır, uygulanma olanağ' bulur Teoman Ergül un kuçük kıtabı Melıh Cevdet Anday'ın bır şıınyle başlıyor. Kanun'u Esası'nın ılanından sonra Namık Kemal, insanlar arasında tam bir eşıtlık olmayacağını Iseanbul da o sıralarda unlu bır deli olan Cıplak Mustafa'nın zekâda Saıt Paşa, zengınlıkte Sarraf Zanfi ılo olculemeyeceğmı yazmış Yanı insanlar eşıt doğmadıkları gıbı eşıt bır yaşam da suremezler, ancak yasaların onunde eşıttırler Anday pek çoğunuzun anımsayacagı ş ıri «Tarih Okurken» de bu goruşe değınır «Mabeyln ferlğl Soit Paşa'mn Sarayı korumak Işl Bır Sarraf Zarıfı bey, bir de Cıplak Mustafa ettl ml uç klşi Klm ola Sarraf Zarifi, adı ustunde sarraf Şıkır şıkır altın saymak işl Ya kim ola Cıplak Mustafa O d a şehrın dellsl O d a şehrln fakirl Bırı korur, bıri sayar, biri Korumak, saymak, soyunmak işleri Korumak, saymak, soyulmak işleri Tarıh bin sekiz yuz yetmış altı Tanrı bu uç kişiyi hur yaratmıştı Kanun da onları eşit kıldı Oldu blttl Sait Paşa Sarraf Zarifi Cıplak Mustafa Sarraf Salt Zarifi Paşa Cıplak Mustafa Salt Zarifi Sarraf Paşa Cıplak Mustcfa Cıplak Mustafa Cıplak Mustafa Cıplak Mustafa.» Onsozde Ergul dıyor kı «1961 Anayasosına karşı olanların temsıl ettıklerı anlayış, genelllkle Anayasa flkrine, tum «hurrıyetcılık» savlarına demokratık duzenden yararlanmalarıno korşın, klşı hak ve ozgurluklerıne ve bu hak ve ozgurluklerin çoğulcu sıstemln gereğl olarak siyasal iktldorlara karşı dengelenmesi duşunceslne yobancıdır Davranışları bu temel karşıtlıktan ilerı gelmemiş olsa ıdi, Batı Anayasalarının sadece «denokratık otorlteyı» sağlayacağını sondıkları soyut ve sınırlı hukumlerınl değıl, duşunce ozgurlugunu sağlayan, klşl hak ve ozrjurluklerlnl sağlam guvenceler altına alan somut ve geieneksel hukumleri ile Anayasamızı geliştlrmek ve donatmak isterlerdı» Boyle bır şeyl Istemedıler Ta baştan karşı çıktılar Özgurluklerden çekırdıler Hıc bır maddesıni uygulamadılar, hıc bır yanını yaşama gecırmeye kalkmadılar Sonra da Anayasa aa yazılı haklardan, özgurluklerden soz eden bunları ısteyen ıstemenın bır gorev olduğunu bilenlere karşı sertce önlemler almaya gırıştıler Anayasa'dan yana olmak nerdeyse buyuk suc halıne getırildı 12 Mart donemmde «Bir Ağaç Kavgası» başlıklı ya zımda Stokholm de bır meydandakı yuzyıllık cınar ağaclarını Beledıye memurlarına kestırtmeyen, sabahlara kadar ağacların dallarına hamaklar kurup bekleşen Stokholm lulerı anlatmış değıştırılmek ıstenen Anayasa yı, uygarca ve ınsanca yollardan savunmaya çağırmıştım Gerektığı zaman «Hoyır» dıyemedığımız kararlar, goruşler onunde caresız yemk duşuleceğinı o hakka o ozgurluğe sahıp olmanın bızlere vazgecılmez gorevler yökledığını behrtmıştım Bunda «suç» arayanlar çıktı,ama kısa surede hıç bır «suç» olmadığı anlaşıldı Hangl Anayasa yı savunuyorduki Yururlukte^ı Turkiye Cumhurıyeti Anayasa'sını bunda bır kotuluk yasalara ters bir durum olabılır mıydı'' Teoman Ergul Anayasa ve Anayasacılık Anayasal duzen oncesı Anayasal öuzenımızın donemleri, Kanun Esası 1921 Teşk 'âtı Esasiye kanunu 1924 Teşkılâtı Esasıye Kanunu 1961 Anayasası Anayasal duzenınln donemleri uzerınde duşunrpler belırterek altmış yedl sayfalık bır kıtaprıkto yurttaş'ara yararlanacakları bilgıler verebilmış «Sokakta fcnersız dolaşanların oldurulduğu» bir toplumda YQy | n l n r | a n Kanıını Esası nın yurttaşlara «Insan gibi ycşama» hakkı q=t rdığınl soyleyen yazar, o gunden bu gune hangı duşuncelerın ışığında geldlğlml(Arkası 11. Savfada) CZZJGünün ilanlarıCZZD KAÇAKÇELAR Aile reislerı. Mektep müdürlerl. Hayatta gençhği sevk ve idareye memur o^nlar îçki tehlıkelerım, kanunlara karşı olan harekat ve icraatım ve hayattaki iğfalatmı evvelden gören ve gosteren fevkalade ahlaki bir filim olan «Ka çakçılar» şaheserını gormelı ve başkalarına tav sıye etmehdırler TUrkler tarafmdan meydana getlrilen ve Darülbedaymin en mukemmel sanatkarlan tarafmdan temsll edilmiş bır Türk filmidır Elhamra smemasında bir kaç gun daha gosterılecektır ' Taksim Camlı Koşk Bırahanesmde Yenı Ne sıl Turk Hanımlan Musukı Heyetı her akşam ıc rayı terennüm ve taganni etmektedır Programa yeni numaralar ılave edılmıştır Tarihi eserlerimiz istenemez mi? Geçenlerde gazetelerdeki şu haber dikkatiml çekti. «Ulkeler dışarıya kaçırılmış tarihi eserlerini istlyebllecekler» Bu konudakı karar UNESCO tarafından alınmıştı Karardan bır kac gun sonra komşumuz Yunanıstan ın Kultur Bakanı, unlu artıst Melına Mercurı nın isteğı dıkkatımı çektı Melına Yunanıstan dan Ingıltereye kaçırılmış eserleri resmen ge rı ıstemısti Bu ıstek benl yıllar oncekı bır anıya goturdu Halıkarnas Balıkçısı (Rahmetlı Cevat Şakır), ayni şekılde Turkıye'den yıllar once kaçırılmış Karya Satrabi (Genel Valısı) Mausolos'un anıt mezarını Kralıce Elızcbeth ten ıstemıştı Kralıceye yazdıgı mektupta: cO mezar, ancak bızım Halıkarnas (Bodrum) goku altına yaraşır» demıştı Gelen yanıt ıse, cok oarpıcıdır «British Museum'dakl Mau solos'un Mezarı'nın bulunduğu odayı Halıkarnas mavisi ıle boyattım musterıh olunuz» Bu değerli eserler, bir zamanlar basıt b i r taş parcası olarak gorulmusler, ulke dışına goturulmelerıne yardımcı olunmuştur Bır zamanlar ıse (anarşı donemı) anıtların alınları ozel olarak malum slogan larla karalanmıştır. Torıhl anıtlar ancak blzdekı kadar hor gorülebllirler Tarıhl eser hazinesı olan guzel yurdumuz, malesef gerektığı gıbl değerlandlrllememıştır. Tarihi kayıtlara goz atılacak olursa bızde asarı antıka ya sası ancak 1933'lerde cıkarılmıştır Tab'i o tarıhe kadarda, «Atı alan Üskudar'ı geçmıştir» Batılılann bu konudakı bır ozenı usuma geldı Geçmış yıllarda Bozkoy e (doğduğum koy) Avustorya lı bır arkeoloğ gelmıştı Koydekı Kepelı Aptullah ın damındakı taş lan uzun uzun ıncelemlş reslmlerını cekmıştı Koylulerın bir kısmı bu ozenı gereksız görmüşler Onun kuflü taşları Incelemek Içın. ta buralara gel mesine hayret etmışlerdi Aslındo Avrupalı buydu işte Hay ret edılecek ise bızlerdık Bu gun Avrupa müzelerınde. Amerıka muzelerınde ulkemi7den kaçırılmış bu eserlsrın yuzlercesı bulunmakta Bu muzelerı susleyen bu değerlı eserleri gerı ıstemelıylz Bu gorev once Kultur Bakanlığı'nın sonra da her yurttoşındır Serol OMERLER CAMLI KOŞK ÇAGDÂŞ YAYINLAIU Maden iscileri ve bir gerçek Geçen yü Zonguldah hömür üretım havzasında SO maden ışçısı daha vaşamını yıtırdı Son beş yılda aynı bolgede 209 ışçı olürken. 31 bın 460 ıgçs yoralandı Bu sayılar varsayımdan ote SSK kayıtlann dan ortaya çıhan bır gerçektır Ve yıne SSK kayıt larına gore ulhemız, komur madenı ışkolundahı ka zalarda dünya bırıncısıdır En guç şartlarda çalışan Zonguldak madencıle ri yaşlanmaz Daha dogrusu yaşlanmaya fırsat bulamadan olup gıderler Ya bır goçuk, ya da grızu (ış~ çıler ateş nefes derler) Daha da olmazsa, cıgerlermde bırıktırdıklerı komur tozlan bıtırır madencının yaşammı Havza yonetıcıleri ıle, her ölümlu kazadan son ra gerekçe olarak, «Havzanın jeolojık yapı zorlukları»nı, «dısıpüne nayetsizhk»ı ilerı sürüyor Jeolo jık zorluklan, ülhe gerçeklenne uygun yatırım tek nolonsi ıle ortadan kaldırmak yenne ınsan gucünü zorluyor Pnm sistemı, uçlu vardıya, kesenecıhk fazla mesaı adı altında, işçıyı en zor koşullarda dıkkatsız bırakacah ener/ısım olçüsuzce harcayacah yontemler uygulanıyor Bugun Zonguldak'ta 55 bın ısçi «can pahasma» üretım yapıyor Yerın yuzlerce metre altında ölumle burun buruna yaşayan bu insanlar yülardır çalışma ve yaşam koşullannm lyıleştırılmesıni bekler durıır tbrahım AKYÜREK Y Orman Müh ISTANBUL OKTAY AKBAL Dünyaya Acılmak Sanat ve yazın dünyamız, şairler yazarlar anılar ve yaşam ustune denemeler GÜMRÜK DEPOLARI BİR YERDE TOPLANMALI Gazetemzde bır süre önce «Hurdalık değil, Haskoy Gumruk Deposu» başlıklı yazıyı okudum Ilk bakışta utak görünen bu sorun aslmda ülkemizı müyarlarca liralık zarara uğratması bakımmdan üzerınde durulması ve derüıliğme mılmesı gereken bır konu. Yeşılkoy, Cankurtaran, Haskoy, Ortakoy, Goztepe, Emırgân ve Haydarpasa olmak uzere yalnız îstanbul'da bırçok gumruk antreposu var. Ucuz bir araba almak amacıyla bır zaman buralan gezmiş, gormuş ve her bınnde bir yıgın zorlukla karşılaşmıştım Acaba gumruk idaresı, çeşıt lı yerlerdekı adeta oto mezar tıfı halindeki bu antrepolan bırleştirerek gemş bır alanda serglleyıp vatandaşların görmelerım kolaylaştırıp ozenlerını kamçılayamaz m ı ' Muzaffer ÇELİK Üskttdar / ÎSTANBUL LİSELİ ÖĞRENCİLERÎN BELEDtYEDEN İSTEĞI Sayın yoneticiler, herkesm derdı var, herkes derdım turlu şetalde dıle geUnr. Ben de 7. smıfta okuyan btr ogrencıytm. Evım Istanbul Ümranıye'de Zo runlu nedenlerle Uskudar Lısesme gıdıyorum, gıdışler ko lay, bır de eve ddnüş var, o çok zor oluyor. 18 20'de okuldan çıkıyorum o saatlerde IETT otobüslerı çok kalabalık oluyor. Çünkü herkesin evme dondüğü saatlerdır Bız öğren cıler zorunlu olarak 11 nolu otobüse bimyoruz O saatlerde devamlı dolu geçiyor Bızler binemıyoruz Evımıze ancak 20 30 veya 21 OO'de gıdebilıyo ruz Bız Paşakapısı durağında ll'ı saatlerce beklerken peşpeşe 6 7 adet boş 12 numara ge çıyor Buna biz çok üzülüyoruz. Üskiidar Usesi bir grup oğrencisi adına Filiz GÜNEŞ ÇIKTI ISTEME ADRESI> CDERt 200 ÜRA CAGALOĞLU TORKOCAĞl CAD NO 39 41 ISTANBUl Fason Olarak 500 Ton NP 120 U Profili ile 25 Ton 25X5 MM. ST. BAKANLIK YANIT VERMEZSE ALACAĞIM1Z DÜYUNA KALACAK 1981 yılı hazlran v e eylul aylarında yapılan okul ıçi semıner calışmaları lcln llkokul mudur ve oğretmenlerine ek ders ucretı odenmesl konusu Resmı Gazete de yayınlanmış tır Resmı Gazete'ye gore ilcemız okul mudürleri ve Sakarya'nın 7 ılcesinden 5 tanesı Istanbul ve birçok ıim müdur ve oğretmenlerının ucretlerıni aldtâSını duymaktayız Bızım doıre amlrımiz Resml Gazete'de bir kesinllk olmadığını, bu nedenle Bakanlığa yazdığını, yanıt gelince odeme yapılacağını soylemektedır. Ancak, aylardır yanıt gelmemektedir Eğer bizım de bir alacağımız varsa Bakanlık yazısının bir an once yazılması blzleri sevlndlrecektlr Aksi takdirde alacaklarımız duyuna kalacak tır. Bir oğretmen AKYAZI 37,2 Lama Imal Ettirilecektir Şartnomesf bedelsız olarak aşağıdakı adreslerden olınobılir 1 KARABUK'TE Demır ve Çelık Fobrıkaları Müessesesı Tedarık ve Ikmâl Mudurluğumuz 2 ÎSTANBUL'DA Sırkecı Yalıkoşku Cad Yalıkoşku Han Kat 45dekı Mumessılliğımız 3 ANKARA DA Kucukesat Buklum Sokak No: 22dekı Genel Mudurluğumuz ISTEKLI le ın şartnamemız esaslarına gore hazırlayacakları kapalı teklıf mektuplarını gecıci temlnatlarıyla bırlikte en gec 3 Mort 1982 Çarşambo gunu saot 14 00'e kadaı Karabuk tekı Muessesemız Haberleşme ve Arşıv Mudurluğunde bulundurmaian ılan olunur. (Basın 11269) 1110