Katalog

Cumhuriyet 8 8 KASIM 1932 Inönü ile General Mc Bride manevrayı izliyorlardı J949 hanranında Izmıt'e atandını. Nurettin Baransel'dL Kolordu Konıutanımız (Cumhuriyet Arşıvl İnönü haber yollamiş: Birlikleri eski yerine cekin Bizim tanklar yandan yüklenince düsman ne olduyunu sasırdı Resimli Osmanlı Tarihi... Sovyet Devrimi'nin 65'ıncl yıhnda, Büyükelçi Rodianovia eşının elçilikte verdigi kokteyle, ardından da AST'ta «Resimli Osmanlı Tarihi» oyununa gittim. Bır arkadaşımın annesi vardi; mevlide gıder. ardından da bir başına sinemaya gider. film seyredermiş Ankara'da bazen bir geced© iki yere birden gıtmek gereklyor Bu yüzden. «ResimH Osmanlı Tarihi» oyununa beş dakika geç vardım . Sovyet Elçiliği salonu çok kalabalıktı. A)t kat, ıki salon dolmuş. Çeşitli ülke'erm elçüeri, temsilcîleri. Turk konuklar... Üst kattaki salonlardan birme, MGK üyesi Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Nurettin Ersln ile Milli Savunma Bakanhğj Müsteşarı Orgeneral Ragip Uluğbay alınmişlar, Rodianov'la Ersin konuşuyorlar. Nimet Arzık'la üst salona çıktığımızda, Ankara Stkıyönetim Komutanı Orgeneral Recep Ergun aynhyordu. Bu salonun tam karşısında siviller vardi: thsan Sabri Çağlayangil, Deniz Baykal. Ka» mer Genç, Dışisleri Bakanı Ilter Türkmen. Kasım Gülek. Foto muhabirierf. eski politlkacıları. bir eraya getirip bîr «anı fotoğrafı» çekmeye uftraşıyoriar.. Alt kat salonlarda gözüme çarpanlar: Nabit Menteşe, Selahattin Kılıç, GOltekin Kızıhşık. Ahmet Ihsan Kırımh, Şınasi Osma. Şinasi Ostna'yla Ragrp Gümüşpala'yı anıyoruz.. Ziya Gökalp Mülayim. Ertöz Vahit Suiçmez, Teoman Köprülüler, Hasan Esat îşık, Hikmet Çetin, Sırrı Atalay, Sevil Korum, Necati Cebe, Erol Çevikçe, Lutfü Doğan, Vedat Dalokay. Damşma Meclisi üyeleri hayli "kaiabalık. Gözüme çarpanlar: Halil Ibrahim Karat. Kamer Genç. Paşa Panoglu, Ali Nejat Alpat, daba var. Damşma Meclisi üyelerinin çoğunu rozetlerinden tanıyorum... Bahrl Savcı. Müşerref Hekimoğlu'yla konuşuyor. Tarkkaya Ataöv, Mete Tuncay, Devlet Tîyatrosu'ndan Cüneyt Gökçer, sanatçılar, Metın And görebildiklerim... Eski Millt Birlikçilen Suphl Gürsoytrak, Suphi Karaman, Şükran Özkaya, Haydar Tunçkanat, Emanullah Çelebi, hepsiyle selamlaşıyoruz. Alt katta da kalabalık bir general grubu var... Bir gazetect böyle yerlerde gözünü dört açmalı. Ismet Pasa. Sovyet, Devnmi'nin yıldönumlerine geldiğinde, üst salonda ağırlanın eşl Mevhibe Hanım'la otururdu. Salonda göründüğü de olurdu. Kokteyllerden birindeydi. 12 Mart yeni olmuş. Gazeteciler, Paşa'nm resimlerlni çekiyorlan ben de burnunun dibindeydim... Bir ara, Kemal Satır geldi; Paşa'nm kulağına bir şeyler söyledı. Belli ki, Paşa'yla özel konuşmak istiyordu. Hay Allah, ne dedi acaba? Paşam. bizim yanımızda konuşsanız ne olur sanki? Aynldılar. Gözüm onlarda. Paşa. baçını salbyor, dtnliyor... Sonradan öğrendim; Satır, Paşa'ya Nihat Erim'In Başbakanhğa getirilmekte olduğunu söylemiş... «Resimli Osroanlı Tarihi» saat ylrmide başhyor. Geç kalırım diye korkuyorum. Kokteylden fırlayıp çıktım ama, korktuğum başıma geldi. Nasıl araba bulup da yetişeceğim? Uğurlama yerinde, Bayan Rodianov var. Kokteyl daha yeni başlamış, Büyükelçi, konuklannı üst salonda ağırlamakta. Daîıa önceden Vedat Türkali. Türkali'nİn arkadaşı Avukat «Celo». Mahmut Tali. Çetln Öner kararlaştırmıştık tiyatroya gidecegiz diye. Açıhşa da gidememiştim... Araba ararken, Şinasi Osma'yı görüverdlm; 0 da erken cıkmıg... Ben seni bırakayım! dedi. Vardım ki oyun başlamış. Bir yer bulup oturdum Turgut özakman güzel yazmış, Ergin OrbeyRutkav Aziz, güzel koymuşlar sahneye. Oyuncular başarıh... «ResimH Osmanlı TariM»mn konusu da ilginç. 26 mayıs 1960 günü. sızıp uykuya dalan, bir emekH memur Ertan Savaşçı düşünde kendîni 1876'larda bulur. Mithat Paşa, 1876 Anayasası, Abdülaziz' ler. Abdülhamitier, Genç Osmanhlar; uyurken olduğu glbi. düşünde de «ResimH Osmanlı Tarihi»ni okuyan ve olacaklan bilip söyleyen Ertan Savaşçı'mn başma bir sürü iş gelir. Uyandığı zaman 27 Mayıs Devrimi olmuştur. 27 Mayıs Devrimi'nin önderi Cemal Gürsel'ln Anayasa hazırlıgma ilişkin demeclni radyodan duyunca, şaçınr. Oyunu anlatan Altan Erkekliyazar adına, oyunu şu sözlerle bağlar: Kadınm eskisi. Anayasanm yenisi! > Konuyu birkaç tümceyle özetledim ya, anlatmakla olmaz; oyunu görmek gerekJ AST kuruluşundan bu yana, tökezlemeksizln güç koşullarda da çabasım sürdürdü. Kurucusu Asaf Çiğiltepe'nin anısmı yaşattı... «Resimli Osmsnh TarihUnin açılışı da llginç olmus. Oyun bitince. oyuncular sahneye çıkarlar. seyirciler alkışlar. Ardmdan, oyunun yazanyla. sahneye koyucusu cagnlır. Bılmiyordum. Turgut özakman ile Ergin Orbey ikisi de utangaç mı utangaçmışlar .. Biri, öbürünü Itiyormuş sahneye çıkması tçin. Sonunda, sahnenin ucunda görünüp. gitmiş Olmayacak isieri isteyen komutanlarla aramızda ipler koptu 22. arbay sayümam 1946 agustosundan başladığı için gelecek yıl albay olacaktım. Yarbaylıkta bir lik komutaıılığı yapmak zorunlu değil. Komutanın benim lçm <albayhk yapar» demesl yetecekti. Bunun İçin elimden geldiğin ce uysal davranıyor, dişiml sikıyordum. Ancak iş öyle bir kerteye geldi kl ko mutana: Ben slzinle çalışamıyacağım, dedlm. Durum orduya yansıdı. Ordu Kurmay Başkam benl çağırdı. Eğer görev yerim değlştlrilmezse ordudan aynlmak zorunda kalacağımı bildlrdim. Kararım keslndL tNÖNÜ VE AMERÎK\LT GENERAL MC BRÎDE Pendik'in kuzeyhıde eski ttmU yolu dolaylannda manevra yapıyoruz. Manevrası İnönii ile birlikte Anıerikalı Gtneral >'c Bride de izliyor. Amerikan silahları Türk ordusunda llk kez deneyim altına sokuluyor. General Mc Bride tatbikat sırasmda yaıı jüriıyöşü yapan hirliklerin ne oldnğnuu Cumhnrbaşkanı İnönü'ye sormuş. tnönü, Kurnıay Yarbay Selahaltin Günkufu göndererek birliklerin eskt yerlerine alınmasınt emretmiş. Cephe komntam birlikleri tek bir tepede toplamak istiyordu. Bu da düşmana görünmelerine neden olacaktı. Birliklerin yerlerinl değiştlrdik. Manevranın son aşamasında bizim tanklar yandan yüklenince diışman ne olduğunu anlayaınadı, karmakanşık oldu. Durum pek beğenildl. Y vasırken bunlar bîrbîrleriyle toku%urlar mı?.. Tnanılması ?or ama gerçek.. tnönü ile bırhkte mane? rada General Me Bride var. Amerikan stlahları Türk ordusunda ilk ke? deneyim alanına sokuluyor Amerikan silahları Türk ordusunda ilk kez deneyim alanına sokuluyor rünpcekler. Komutan dinlemedl. Emırlerl verdik. Bırlikler yola çıktılar. Bir süre sonra bi?ım sı nıftan Kurmay Yarbay Selahattin Gttnkut Harekât Mfldttrlüğü K«»rarsahmdan geldi. Ben komutanın açığında duruyo yan ateşl altına, alıp darma duman edecekt^k Simdi buradan rıkıp baş k<i yere gitmenin anlamı Manevra bnlgest Pendik kuzeyi, eski J^mit yolu dolayları. Biz cephc yedegindeyiü. Cephe Komutanı, Kilyos'ta iken komutanım olan Kâzım Dudaş. Yetkln bir topçu generali. Onun emrlndeyiz. Bizim Tugay karargâhı elimızin altmda olmak ge rekırken bizim komutan kilometrelerce uzakta bırakmış. Komutanın yanında Muhabere Bölük Komutanı ile ben varız. Emirlert bize veriyor. Muhabere Böomutana llişkln olük Komutanı daktiloluk lumsuz yargılarda yapıyor; ben emlr yazdırıbulunmamak. ya da yorum. Karargahtan yaardından konuşrarlanamıyoruz. mak istemediğim lçin Ordu Kurmay Başkanı karBiz bir tugay görünüşısmda susmuş, sorulara münden çok daha kalabayanıt vermemiştim. lık durumdayız. Çünkü ma nevraya katılmayan birçok Oysa ben kesin karara birliğin çevik keşif grupla yaptığımız bir manevra sü nnı bizim tugayın emrinde recinde varmıştım. toplamışlar. Komutan ka O dönemde Amerikan as rar vermiş. Kendisine bağ keri yardımları yeni başlalanan bütün bu birlikleri mış. koca koca tanklar gel Yuşa tepesine gönderip omiştl. Bu tanklarla birlikrayı tıkamak lstlyor. te uzmanları da geldiler. Türk ordusunda o güne ks Uyarmak lstedlm komu dar böyle silahlar yok. He tanı.. Çünkü bunlar Turpimlz etküendik. Hatta ba na katarı gibl blrblrlerinln na soran bile olmuştur: arkasma dizllecekler, toz duman çıkaracaklar ve gö Yahu Madanoğlu, sa • Yanlış Kararlar K en yavaşça sıyrıldmı. Cephe Ko mutanı Kâzım Du Günkut blr selam çaka yüz metre ka rak dedi ki: dar ilerimizde. Muhabere General Mc Bride. bu Bölük Komutanı dakt'loyan yürüyüşü yapan birsunu kurarken ben yavaşllklertn ne olduğunu Cum ça Cephe Komutanının ya hurbaskanı tnönü'ye sornına sokuldum: du. Saym Cumhurb^şkanı Biz yerimizi degişda benl gönderdi. bu bir tiriyoruz. Hklerin e<?kt yprlerine alın Nasıl olur?.. malarını emir buvuniu. Kâzım Dudaş <nasıl oBunun tizerlne komuta lur?» deylnce açıkJama nm yanına sokuldum: yapmadan çekildim. Giz Bu is telsiz ile olnm, lice haber verdigriml böyle ben gideyim bunlan arce anlatmış oldum. kadan dolaştırayım. deBiraz sonra Kâzım Dudim. daş geldi, bizim komutana: Ne yapıyorsunuz? diSeslnl çıkarmadı komuye sordu. tan.. Komutan: Ben atladım gtttlm. Tugayın yerlni değisBirlikleri alıp eski yerle tiriyorum. rine götürdüm. Cephe Komutanı: Biraz sonra döndüğümde komutan çağırdı: Olmaz, yertnde kala Tugay yer değiştlrsin! cak. Bana sormadan bir iş Oysa düşünüp taşmıp o yapmayın. Deminki durum da iyl olmadu yörede bulunan blr boğazın gerisine yanlamasına Yukarıdan bllmezler; yerleşmiştll;. Düşman bo yer değiştirmenin Cephe ğaza girdiğinde tümünü Komutanı Kâzım Dudaş'ın Ipller kopuyor rum. Ben komutana kendlsly le çahşamıyacağınu söyle mek zorunda kaldım. Ama bütün bunlan (yukarıda da belirttiğim gibi) durumu öğrenmek tçin beni çağıran Ordu Kur Manevranın son aşama may Başkanına anlatması geldi. Işte orada saklan dım, beni konuşturmak isdığımız yerden çıktık. Bı tediyse de sustum. zim tanklar yandan yükDileğimi benimseylp gölenînce düşman ne olduğu revimi degiştirdiler. nu anlıyamadı. karmakarı Beni Hava Savunma şık oldu. Bölge Kurmay Başkanlığı Durum pek beğenildl Yine Istantnönü, General Mc Bri na verdiler. de ve yanındakller de ora bul'da kalmıştım. Ama dört ay geçtl geçya geldiler. Ben tnönü'ye medi, bu komntanlık da ve çevreslndekilere durugereksiz . görülerek dağımu anlattım. '»*«*«»*• tıldı. Artık savaş bittlği Ama bizim komutan 0 için yavaş yavaş yeni bir gün olanlardan ürkmüş du düzene geçiliyordu. rumda. Akşam flzerl ordudan te 949 hazlranmda tzmlt' lefon edildi: te 6'ncı Kolordu 4'ncü ŞuManevranın sonunda or be (Lojistik) Müdürlüğüdu karargâhmda eleştiri ne verildim. Turgut Yurda yapılacak. komutanlar. kur bak beni tstanbul'da bu maylar toplansın dediler. kadar ttıtabilmişti. ama tz mıt de îstanbul sayılır. Ordu karargâhma gideceğiz. Trenle cuma günleri ge Yol bir saat çeker, eHyor, pazartesi sabahları leştiriye de 2.5 saat var. ddnüyorura. Kolordu KoBizim komutan geldi: mutanı Nurettin Baransel Bütün manevra süolgun bir general. recindekl günleri genlş Genelkurmay Bagkanı levhalarda tek tek krokilen Orgeneral Abdurrahman dirin. Nafiz Gürman. albaylıkta tıkanıklık oluyor gerekçeOlamıyacak bir İş. siyle yarbaylığı altı yıla çı Karargâh ile çalışmadık karmıştı. Bu yüzden Albay ki.. Dört gündür uzaktaolamadım. yız. Karargâh olsa yapılacak işleri dağıtır. belki ye Artık iyiden lyiye barış tiştirebiliriz. Dört gündür kuruluşuna dönüyoruz. Bu ne yaptıksa Muhabere Bö kolordu da dağıtıldı. ltik Komutanı ile ben biliyoruz. Komutanın dediğl Q YARIN: DP Işlerin yetişmesi olanaksız. dönemi Bunun üzerine İpler kop başhyor buvruğuyla yapıldığını sanırlar Cünkü kuraldır, ye dek blrlikler desteklıyecekleri birlik komutanının em rı olmadan bir 15 yapaınaz lar. tu. TÜRKVERGİ KANUNIARI (5OYICXK£I 8 KASIM 1932 AKDENIZ UNİVERSİTESİ REKTÖRLÜĞÜNDEN 1 üniversitemiz Tıp Fakültesi yatakh eğltim hastanesi ihtiyacı olan a^ağıda yazılı iki kalem Tıbbl cihazlar, 2547 sayılı Yüksek öğretim Kurumlan ihale ve satınalma yönetmeliğinin 32. maddesine göre Akreditif açılmak suretiyle ithal edilecekttr. 2 Bu cihazlarla ilgili teknik ve idari şartnameler Akdeniz Oniversitesi Rektörlüğü Dışahmlar Bürosu Antalya adresinden mesai günlerinde »aat 00.16 arası temin edilebiUr. (Telefonla istenmemesi) 3 thaleye katılan flrmalar tekliflerini en geç 24.11.1982 günü saat 13.00'e kadar verebilirler. îhale. saat 13.30'da Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Morfoloji binasmda yapılacaktır. 4 thale. Yüksek Öğretim Kurumlan ihale v» satınalma yönetmeliğinin a maddesi gereğince teklif mektubu şeklinde kapalı zarf usulüyl© "yapılar caktır. 5 thaleye iştirak edecek olan firmalar getirllecek olan Tıbbt cihazlara ait teminatı Yüksek Öğretim Kurumlan ihale ve Satınalma yönetmeliğinin 32. maddesinde belirtilen mal bedeli üzerinden % 10 kontrgarantili teminat mektubu ile vereceklerdir. Bu kontrgaranti mektubu süresiz olacaktır. 8 Firmalann tekliflerini elden veya posta île ihale gününden evvel vermelerl halinde. Akdeniz Üniversitesi Rektörlüğü Dışalımlar Bürosu Antalya adresine göndermeleri, ihale günü verilecek tekliflerin ise aym adreste Satınalma Komisyon Başkanhğma makbuz karşılıığı teslim etmeleri gerekir. Postadaki gedkmeler dikkate alınmaz. 7 Üniversitemiz 2490 sayılı kanuna tabi olmadığından ihaleyi yapıp yapmamakta veya dilediğine yapmakta serbesttir. Cihazın Adı Miktan 1 Üniversal Anjografi Sistemi Komple 2 Bilgisayarlı Spirometre ve Difüzyon tayia Cihazı Komple (Basm: 24100) 7331 Zingal'in yeni tesisatı Geçen ayın yirmi dokuzunda Zingal kereste şırketi. odunlan nakletmek uzere. Ayancık'takı Çangal orraanında tesıs ettigi 28 kilometrehk muazzam bir havaî hatün resmı kuştı.dıru yapmıştır. O gun hukumet erkânınin huzurunda ilk odunlar çiçekler ve çam dallarile suslü olarak U) nu maralı istasyona vasıl olmuştur. Bu hat en buyüğü diyemezsek de, muhakkak ki, Avrupa'da mevcut hatlaruı en büyüklerinden biridir. Bütun uzunluğu ımtidadmca 200 metre mıkâbı odun taşıyabilmekte ve havadan saatte bir 400 metre mıkftbı odun getırmektedir. Her ikisi de 80 beygir kuvvetinde motörlerle mücehhez iki Iruvvei muharrike istasyonu dağ tepelerir.de butün teferruatile beraber muvaffakiyetle kurulabilmiştır. Ancak mandaların ışliyebildiği sarp bir arazide 2000 tonluk muhtelif makine ve keresteleri taşıyarak büyük bir hattm teslsl^aylardanberi sarfolunan çok ^ahmetli bir emeğin bahtiyar semeresidir. Şunu da kaydetmek lazundm Bütün bu ameliyeler esnasındd, Ayancık * G R Mi v t l ^ l f Htr'. J t İNGİLİZCE '»ll MUIIU A«l NfVIBMAGAİASI «ANI . OSMANBtV köylülert, ustalanna parmak ısutan, bir meharetle çalışmışlardır. Güzel ve yeşil Ayancığ'ı, bir Avrupa'lmın mahir elile süsliyen Zingal şirketini, aenelerdenberi gösterdigi kıymetlı faahyetinden ve bu scn eserinden dolayı tebrik etmek vazifedir. Zıra bugun. iyi bakılmış ormanlanle son sıstem fabrıkalarıle, su yollarıle. küçuk Ayancığ.m her hangi bir t.ıbrika şehrinden farkı kalmamıştır. (günün üanlan) 9 Eprem Beyoğlu lstiklai caddesinde 891 numarah Eprem kürk mağazasında her vakıt guzel ve şık kürkleri rekabet kabul etmez fiatlarla bulursunuz. 4A 40 404*1413: DILK»da VIDEO ile # Zelio Evmizdeki farelerden kurtuhnak ıster misiniz? Depolannızdaki farelerden kurtulmak ister misiniz? Meşhur Bayer fabrikasmm «Zelio» tanelerini f fmdık fareleri için) ve Zelio macununu (büyük fareler içip.) istimal edüıiz. Bütün eczanelerde bulunur. İNGİLİZCE J22144BAKIRKÖY Utanbul Cad. No. 47