Katalog

15 OCAK 1982 *•• Cumhurıyet 9 (Baştarafı 1. Sayfada) mn şimdılik kalrnadıgını söyledı. Oun çesıtlı serntlerde yapı lan olçumlere göre. zehırli kü kur' dıoksıt gazı nuktan met reküpte ortalama 239,78 mık rograma durnan mıktan ıse ge ne metreküp'e 73.2 mikrogra ma duştu Dünku havanm. bır onceki güne gore karsılaşfıni mesı yapıldığında kukurt dıok sit'ln vuzde 50.3, dumamn ise yüzde Bl 8 oramnda azaldıgı belirlendı Hıfzısıhha yetkılıleTi, Dünya Saglık TeştalaU'mn standartlanna gore kış aylann du kükurtdıoksit ve duman oranının 500'un tıstune çıktığını dünktî orana gore tehlıkenın kalmadığmı ifade ettı. öte yandan Ankara Valılıgı tarafırdan alınan önlemlenn sürdüğu, tek çıît plaka uygula masmın ıse 18 ocak pazartesı {rünü sona ereee&i öfcrenildı Valılıkçe alınan önlemlere gore sobalar duman oranını düsurmek ıçın Ustten yakılacak kalorlferler manometreye gore 50 derecevi secmeyecek şekllde ısıtılacak Ttfrkiye Havs Kırlenmesivle Savaş Demefci Baskaru Prof Dr Celal Errug «Ankara Vali tiginin insan havatına değer veren hir tutum izlemesini şük ranla karşıladık» dedl Son jrunlerde buvük boyuttara ulasan hava kirlılıgi ile ılgi U olarak açıklama vapan ETHi$ ««nkara'da hava klrlenmest dpfn'arra 11 ocakdaM boyntiara nl*«nıı«tır. Ancak ilk defa olarsh devlet olava müdahale etmi« «• eerekll Btıleml almısttr» dPdi Hava lcırlıligt yıızünden AnKara'd^kı ABD BtlyUkelçiligindp sorev vapan diplomatlara özel hır »azminat ödendigı bil dirldı Friınıien mijrıve göre bu uv tn lama u^vn blr s\iredenben devaro edıyor Büvükeiçıliıc mensuolanna Ankara'dakl g o rev •anma'nn nedenıvle maas» n m n vıızde 10'u kadar blr oran. ek odentı olarak venliyor Ek odentımn nedenleri arasm da uzskhk faktorunun vanısıra bsskentteki hava kirlılıği de var Ankara'da hava ABD Büyukelçilıginde hav» fcırlilıği ile ılgili bır baska uygıılama da, ıkı yü aralıksız görev vaoan diplomatlara Roma'da ozel tatll içta uoak bıletı para^ırtn odenrnesi VVashingtonun (Baştarafı 1. Savfada) arosındo kendılertne uzctıicn kementlerı tutamodıkları behr tılıyor Kurtarmo calışmolortno katılan ttfaıye ekıplerı neh r n buzlu sulorı arosındo yüzerek boğuimak uzere bulunan bazı yoicuları kurtardıkian da gelen haberler orasında Ancak kurtarmo calısTolonnın kor fırtınosı ve karcnlık nedenı/le kıso sürdüğü de koydedıldı Gorgü tanıklarının antattıkianna göre olov şoyle meyda na geldı «Ucak nehr e dusme den az önce köprüye carparak iktye avıldı Uçoğm burun kısmı nehrln buzlu sulorıno h»men gomuldü. KuYr°k k'srrı i"=» oornüimeden once 20 dakıka kodar su ustunde kaldı Itfoıye ekıplerl, kazazedeleri kurtarmak icin don muş nehre atladılar Ucaâın kuvruk kısmından cıkmayo ca hsan ve kendılermi suyo ctan ınsonlar vordı» Gorgü tonıklon, aynco kaza sırasmda ucoğın olev al•nomıç olduğunu ıfade ettıler Uzmanlor ucağın neden düştuqü hakkında henuz hıcbır bılqı!9n olmadı<5'n' bunun an cak enkazınin nehirden cıkarılmasından sonra anlasılabıleceğıni kovdedıyorlor Thatcher'in duğu ve hava kuvvetlenne boğ lı bır hel koptenn genc Thatcher' almak uzere yola cıktığını kaydettı Parıs Dakor Rallısıne katılan Mork Thotcher. bayan arkadaşı Chorlotte Verney'le b r! kte gecen cumodan berl kaviDtı Sayılarla Çin (Bastaratı 1» iiavfada) olmadîgı ve kışı başına duçen ışlenebıhr topral: mikta nntn da dtmva ortalamasırun üc«* tiirtnden az oldugu bır eerçektır Toprak kapasıtesı rün cok kıs:r'.ı ve nOfus artı sını karşıiavacak düzeyde ol Çın'ln ekonomik treı saîlamak içın Re«anavıiesTnemoi birhk*p rne '?p'"p*ınf 7orunlu hale zetirmi^tir Su"iln Çir'de vürüttilen tüm endHs'rlvel ve tanmsal Droıelpr nüfus planlaması v e r l e r 1!e birhfcte ele alınmakTadır 1<>W) nlından bu yana b>r co'ı ^sosval blllırcl, Urtısatçı ve mbıat bi'imrısi savi"=al ve IİIPVP davanarak Çın'trı n1 f\i"< ' s s i n m ı ıcm ça ısmakta d'' > Ca'ı^ma'ann bue%ıkü • rda alınan sonuc ee TVI1 icınıie arzulanan Çitt T ufıısumm fi50700 mllvon c 5 w rls olması bicımtndP dlr Cin Ha'k Curnhuriveti' njn fToiopp!rto^> nüfııs vamsı ın b»!ır1ev«%«»iî çalısmalan ÜC a 'a baslık altmda vapıi n) Rkonomık eeıisme ve jVr* o "O'P nufus tesbıtl" 32 "ilhk pkonoTiık epl>=me 'ne almarak Cm'ın 20S vılnda Ml rn.Hvon <;ana Vl 1?T sıri" 20 mıHon da ta r>m 1 f t ' i e eeTeksınırnı ola (pOrtıt Modern roo!umdaxı lş ^a"'<;uia en'e iftQ mılvon !uV !"ının karsı'ı*ı vakla^ık 490 T "voituk cs.hsan bir nü ^'" i w 4W) mı'von'uk calısa w OUT V.r topVıtn da sabıt <: *»' nt''i *a m^ıı rtıak *•<«, 'onlaTD nttlus 1<<»<«İP*>"T'p kavnaklanna &? * ' c 'is tesbm 9u kinıHa ranmsal ftalkTn ma hızi ve ıt^Tmsai üretı mT ?e(*°krı bır bıoımde t«s biti ile 'irp*'n ar»ıs olanak 'an (rd'nnıınp slmrr.ıstır f * •etimin epn«r^Bst 1'e bırlık rf • fert *ia«!insı fi«en •'orımtu » r rruKtaüıı r> Nüfusun eRolojık dersge ve taze su kaynaklan açısınlan değerlendınknesı lconusu ıse miîus artıçı ve hızü ekonomik gelişmenin etkisi ile oluşan çevre tarliligı ve eldekı su kaynaklarmın yeter\ılı»i gotbnüne alınarak vamlmaktadır Izledıfcım ve ınce.edlgim Çm Halk Cumhunyeti'nde t\ım konular gerçpiî bilimsel çalısmalar sonucunda elde edılen verilere dayand\rü maktadır C'vgulanacak karar. model ve yönternler once k.ü cük blçeili boyutlarda uygulanarak sonuçlan gozlenmek tedır Genell kapsayacak uygular tnalar pilot çalışrralardan alinan sonuçlara göre yerme ee r ır!lmektedtr YENt EKONOMİK M()PEI,E GEÇfŞ Çm'de öu^ln karşıtaşılan rTifiıs sorununun temeli 1949'dan ben oluşan hizlı mifus artısı ve bunun karşısında tedbır almamamasından kaynaklanrnaktadır Bu nedenle Çm ılk Dlanda milli büyıine hızmı düşünirken aynı zamanda rr.evcut nüfusunun ka lı'esinı de vükseltmevı amaç laTiaktadır Bır mı'\rarlık Çm nüfusunun R00 müvonu çlltçı oldugundan venı ekonomik modelde tanmda modemleşmenın vanı sıra ılretimı arttıncı tedbırlere de bnemli b o vutlar kazandınlmıstır Hallun yaşam biçirmnde önemlı de*i=i'5dikleri kapsavan veru modelin çıkış noktalann dan bın de Çin halkının ha len geli^Tiemiş tilke standartlanna sahıp olma özel USıdır D'i'iJk üretırn fazla ışçt az venm ılıştası uretım nıodelınde ve nufus yapısında onemli sorunlar yaratacak boyutlara varmıştır. v e n ı e^onomık model, «Dörtlu modernızasvon» bu sorunlaruı nimüne çözıim eetırebılecek bır altemaöf olarak Cin eicoiomisının tnındP'niRdedır. VVRIN: SOSYALÎST PfYAS* EKONOMtSt MODEl.t «DÖRTLÜ MODERVtZASYON» • (Baştarafı 1 Savfsda» İle komrrede «eçim vapıldı. Meh met Ekıncı başkan. ben de baş kan vardınıcısı olarak eençlik koliarında çore%e başladım. O zatnana kadar Gençlih Kollan Genel Raskanı olan Türkmen ünur <Tençlik İHusa^ıri olarak bızim ustumuzde bir göre%de mfistıiTRen calısmava başladık Ben ocakta ıkinci başkan olarak eorev sdptvnm kisa söre ıçlnde selahattin Sarı ocaga bır araba aluiacak dedı ve bana 130 000 (vu2 otuıhin Ura) para vordi. ben \ammda bir arkadaşımla KalPnlen efidim \e Maltepe'de Erkan Otomobil Galerisl'nden Che%Tt«let rnavl metahk renkte maUbo arabau aldım. BaşVanın araba^mın benim uzerimc alınması hususıuıdakı talimatı «ereKince hareket eithn vp .ırabanın ruhsatı benim üzerime çıktı 06 PO 137 plakalı arac hövlece ocak adına benim tarafımdan alınmış oldu. Taksitlerini de yinp ocak'tan aldıeım paralarla Bd«^frek bu işi bövlece bitirdim. 45 av sonra \5netimden avnlınca ben uzPrimdeki bu araban klme de\T edeceüimi sorduçumda bana vakında Vataf kurotacik ona devredı'pcek. şîmdı' k senln üzennde kal'îin dediler Muhsın Yazıcıoçlu na ben bunu bir kaç kere dsha sonra so\ledlysern de hep avnı cevabı aldım. Ocak Ba^kanlanndan Muhsın Hasan Ça|lavan'a. SeTkat Sefa Çetin"e hu arabavi benim nzerımden almalannı hep s«Wleditn. ancak ocak bır lurlu devir tesliml mnamelesi vapmadi Daha sonrv dan bu arabanın Bahçelıevler katllamında knllanılıbtuu gaı«telerden duvdtım. Bu konuda mahkemeye çıfctım. Araba benim fiıeründe olduğu için araba benlmdir «lemek mecbunTCtinde kaldım. Zira ben legai bir derneftin voneticisi olarak bu arabanın demek adına alınması islnı vapmıstun Bana sorumluluK eelir dusuncesıvie mecburen o şekılrte konuşUım. Ancak, mahkrmede ben kendl vaptıjhm tesbitlerde bu aracuı olav tarihinde Abdullah Catlı tarafından kullaıuldıcmı mahkemeve açık bır şckilde ızah ettlm. Ben AbduUah Çatlının olav tanhmde bu arabavı kullanflıcını hadlsevi duvunca ken di özel ımfcınlanmla araştırıp tesblt etmıştım. Arabanın olayds kullanıldıeinı duvunca hala da devir teslım ^apılmadıt^ Için bana iletide bir zarjr eelir dnşüncesiyle aracın olav tarihınde kımin tarafından kullsnıldıjını tesbit etmek düşunces u l e hareket ettim. Ocaktan arkadaşlara sordum \ e neticede bunun Abdullah Çatlı tarafından olav çüniı kullanıldıgını daha rioerusu aracın onda olduğunu tesblt etmem iızerlne mahkemedp riunımu açıkjadım. Mustafa Mıt. Askerı Savcıiılttn verdıgı b'i ıfade o^unduktan sonra ou ılaciemn de C5'de vapılan ışkenceden sonra ahndığı nı re iladeyı okumadan ımzala dıfını ıleri sürdu Hanriık ifadesınde sozü edilen araoayı da kendi parasıyla aldıĞır.ı sövleyen Mu"î*afa Mıt «thtivarlan olduju zaman bu arabavı t/lkii Ocaklanna veıiyordum» dedl. Sorgu tamam^andıktan sonra Yaşar Okuyan sanıktan Gençlık Kollan gorevı sırasında kuı ban derileri konusunda kendlsırüen vetkı belgesının ı stenip ıstenmedigı volunda sonı so rulmasım ıs f edı Sanık Mı*, bu soruya «1979 nlı 17 Kasımına kadar Gfnclik Kollannda görev livdim. 1979 n l ı ıçerisinde mall knnularda görevü Gençlik Kollan Genel Muhasibi, kurban derileri konusunda bir istekte buiunmuştu. Ancak Genel Muha sibin bu konuda kac tanp vetki helçcsi aldıjbnı bilemivorum. Ben sahsım olarak Yasar Okuvan'dan kurban derileri ıçin yetkî beltresi istemedhn.» s^v^mtA AVUKATI CIKARILD1 Daha sonra söz alan savunma avııkatı Kaya Alpkartal. sa maın sorgusu sırasında «C5'de Isbence çörfilnrken içerive esmer uzun bo\lu bir kisinin «İTdiğini» belirttıfını ıfade ederek. saruktan bu klşinin adının sorul masını ıstedı Duruşma Yargıcı, bu fconunjn dava ile ılgıli oimadığmı belırtmce avukat Alpkartal, bu davada ıskence ile ilsilı konulara önetn veribnediğıni bildırdı. Bunun iızerine duruçma şöyle gelıştı«Avukat Alpkartal Slı benim talebimln ele alınmasını menedemersiniz. Hevetinlz karar verebilır. Durnsma Yareicı înzıbatt bozmavın efendım Atokartal tnribatı bormuvormn Tatepte bulunuyorum. Mahkeroe Başkanı înz'batı boznrvorsunuz. sızl dısan çıkartryorum. A.lpkartal Sizln yetkuıta yok. Mahkeme Baskanı Çıkardım Kanunu oku>iın. Alnkartal Yetklnlz vok. Mahkemp Bfl«kinı Emrıml uvaulavm Buyran AİPkartal Yetkisizsiniz efendim. IMahkeme Baskanı Daima mahkemevı azariar şpkılde konusuvorsunuz Buvrun efendun.» Bu konuşmalardan sonra anı kat Kava Alpkartal gorevlılerce dunışma salorm dısma cıkanl dı vp durusmaya ara verı'dı Aradan sonra bır sanık avaea kalkfrak, soz isteyir.ee Mahkemp Başkanı tarafmdan b'i sarık da ınzabarı bozdııgn gprekC^ıvle dışarı cıkan'dı Mah'cerrp Baskanı bu sırada «Mahkeme ne vantıfim. ne vapacaeını bilmektedir» dedi Genchk Kolları Yonetim Kunılu üyelennden sanık Necmettın Karakuş i"e sorgusunda, h'cVr vasa dıgı faalıvetı bulunm?dı6mı sovledi Necmertın Karakııs ^sfcen Ppvctnm bır sorusu uzenne de MHP Genclık KoUarı Kıırultajn'nda kendısm'n gıvabında Yonetım Kurulana ta\sıye edıioı eınl ve Yöneüm Kuruluna se Pehlivan: Şu hale göre ben legalde çıldığtnı dalıa sonradan dfrenaı fmı de soyledı «2 BAŞKAN ADAYI PUTONLARI GEZIYORDl» Duruşmanm ogleden sonr?kı bolümunds MHP Gençlık Kol lannın sorgusuna de\am edıl dı Abdullah Pehlivan ın haz:r lık tfadesı okundu Sanı?ın mahkemecle kendısıne an oldu tu belırtılen hazırlık ıfadesı o zetle şoyle «Mnstafa MİT Genclik Kolla n Genel Başkanı, ben de ıkın ci başkanı oldum. Bir sene ıKin ci başkanlığim «iırdıi, bu sıra da Mustafa MİT Birincl Baskandı Bana kongreler) düzen leme eörevi verdî. Sırasını ha tırlamıvorunı. Çanakkalo. F<kı şehir ve Hatav konçrelerine grît tim. Bu dönemde 31'den fazla >anl 70"e \akın ıl »e ilçelerde kı şubelerinın ceşitü konsreleri o'du. Ancak Hatav konçresin de 3 tane başkan adayı seçilmış tı, bunlardan her ıklsi de Içld ıçijor, pa\yonlarda geıiyorlardı Ben bunlsnn başkan olabl leceğıni kabul etmedıglm icin kongre ^î vapmadan geldim. Bu ııun uzerine gerek Mustafa MİT eerekse Hatav dan beni dogru dan doğruva baglı oldnğumıız Parti (rtncl Başkanı \lpaslan Turkeş e şıka^et ctmisler O da Mustafa Alıt'e benım hakkımda sınlenmiş *lnslala Mit de bana gelerek, «Kongıa'vı ne den vapmadın» dedi Durumu anlattım. Onun uzerine «Sen de onıann ıstegını yapsavdrn» dedi. 1979 yılındakı Gençlık Kolla n kongresıncie Genel Başkan secildını» dedı >niP cski binasında benım o turduçunı odanın yanmda ve ev lere bakan küçük bir oda daba vardı. Buranın kapısı clevarolı olarak kılith bulunuvordu. Yani bina>a taşuııluıca bu odanın ne şekilde kullanıldığını bilmıyorum. Ancak kaoısı tievamh kıl.tlıvdl. Kırruıı bulunduğunu ne lşte kullanıldığuu sormadım.» Tıirkmen Onur Kemal Zeybek Sevfı Apavdın Lokman Abbasogla Saon Erdem Samı BÜI, Yüma Durak. Melımet Sa ka, Hakki Şafakses, Mehmet Şandır \e ı«unlerını hahrlaya madı^mı so;,l<^iıgı ^emmercıle r,n MHP Gençlık kollannda go revlı olup olmadıklan ve ne se kılde semıner düzenledıklen soruldu «Bu sajdıgım klşilrr gençlik koîlarında deçillertln. Partide gorevll olup olmadıklarını bilmlvonım. \nc.\k Herjrun Gazetesi'nde RÖretH olablllrler. Benim Baskanhk vaptıjnm dönem de bahsettıg.m (tenclik kollan giriş katmdaki ^alonda (rün asın semİDerler >apılıvordu ben bu semineriere k.ttılmadım » KendiSinden MHP'lı G°nçlık Koları binasında gıris katta bu lunan bın jesıl, bınsı sıyah renkte ıkı adet kasanır. anahtar lannın kımde oldugu \e sontm lusunun kımler oîdugu ne maksatla ve kimler tarafından kullan.ldıgı sorulcu «Kasalan hatırlamnorum. bu iki kavanm da anahtarlan Mnstafa MIT'de idl. Benlm Genel Başkanlık ^aptı^ım donemde Mustafa MITin parti içınde bir pörevi joktu. Kendislne gizll olarak bır çorev verilip ^eriimedigini bilmhordum. Ancak devamlı partide bulunan bır klsidir.» Kendısnden Alpasıan Turkeş' le temasa geçen kısırun kım oldugu sorul du «BEN GÖSTERMELİK BİR YONETtMtN BAŞK%M OLUYORDl'M» «Ben bir derdim \eya partlnin bır sorunıı oldueu zaman Türkmen Onur'a durumu söylerdim. Turkmen Onur aslında o tarihlerde partide eöre\li bir kişi değildi. Bu sahısta durumu Turke^'e aktarırdı. Partide gbrevli olmamasına rağraen (Geoç lik Kollannda) benim uzerınıde bir kişi idi. Bana emir verebiliyordu. Ben de lapacagun işleri kcndısine danışarak yapardım. Bunun gıbı gençlik kollannd.i gorevli olmadığı hal de gençlik kollan binası içınde devamlı bulunan, semınerler duzenleven odası bulunan Kemal Zrybek gıbi kişilerle bırlikte ÜYD Baskanı olup, Bahçelieıler 3. Cadde 56 Numaralı apartmanda faaliyet gos teren t Y D klşllerle eençUk binasına glrip çıkıyorlardı. !ju hale gore ben legalde göstermelik blr vönetimin başkanı olııvor ve esas faalivetler benim dışımriaki kişilrr tarafından yürutulmüş olu\or. MHP Gençlik Kollan Başkanhğı vap tığım donemde genclik kollarınuı tum masraflan bu kolda görevll olmamasuıa rağmen Türkmen Onur tarafından karşılannorılu.» Ayncasanıgın ıkjn cı başkanlık gorevınde gençlık kollannda Hasan Çağla\an adlı kışınm oturduğıınu belırterek, «Kendistni seminercl samrdım meğer İGD baskanıvmıs» dedi ğı belirlendı Pehhvan sorg^ısundan sonra hazırük ıladesınm kendısıne aıt olduğunu soyledi, ancak ba 2i bolumlennde yanlış anîaşılmalar olduğunu beUrterek; ken dıiennın doğnıdan doftruya Tur keş'e baglı olmadıklarını, Türkmen Onur'un kendısıne herhangı bır emır vej^a dırektif vermedığmı ıfade etti. Avnca C5' de ıskence gorduğunu ılen surdü. S"inıklardan Yasar Yıldınm ise Pehlu'an'ın hazıriik ıfadesın de kendi oturdufu ıkametgahı na UYD Yonetim Kurulu uyelerının gırıp çıktıklannı soyledıgjnı anımsatarak bu arada ıllegal faaıyete tamk olup olmadığını sordu. Penlıvan. «Ora>a gitmediğim içüı vardı ya da >oktur di\e bevanda bulunamam» dedı Sanık Mustafa Mit de Aodullah Pehlıvan'ın hazulık ıfadesuıde yer aian KAsalar ve anahtarlarla ılgıh bejanını kabul etmedığıni soyledı. Daha sonra sanıklardan Aîımet Doğan Ataman, Coşkun Akyıldız ve Unal Altıparmak ad U sanıklann sorguian vapıldı. Sanıklar sorg^ala.n sırasında, suç ıslemedıklerım söyledıîer Sorgular tamamlandıktan son ra 21 sanık hakkında tahliye îsteminde bulunuldu Mahkeme Heyetı duruşma so nunda, sanıklardan Ahmet Duran Komek, Necmettm Karaknş. Ahmet D^San Atarmn ve Co^kun Akvıidız'n sahverı'me Vn".?, dığer sal'serılme ıste<le'ınm ise reddme ':arar vcrdi 12 S İ M K SAUVERtLDİ MHP tzmır ve Balıkesır olav lan davasma da dun 1 >uniara lı Sıkjyonetım Mahkemesı'nde devam edıldı. Sanıklar emnıvet telu ıfadelerını reddettıîer Dunışmada sorguian tamamîanan Yusuf Akçui, Ek:eTi ^ktaş, Zaîer Zelcı ÇubUıicu Kadır Bc^rslan, Nadır Gunata îrfan Bırol, Tahır Solak, Necmı ülus, Nezıh Alpkaya Aydın Gürmiş. Ernn Kececı ve Rıfat Kava adlı 12 sar.L: salnerıldı. GÖZLEM ,'Baştarof1 1 •eyfa^a) sendıkal konfederasyonların tuzuk ve prog'amlarından ya da Sıyasaı col.şmalorından öturu yargılanmalanna do tonı< o unuyor 1^ Mart donemınde TIP ın ya'gılonnası bu donemoe TIKP ve MSP gıbı sıyasoı partılerın yargılanmoları ve Turkıve Devrımcı Işcı Ssndıkulsn Konfederasyonu (DlSK)'ın mahkeme onune c.karılması bu tur davolardandır Bu davalar genellıkle Turk Cezo Yasasının «tınıf eflemenligini» yasaklayan 141 v e duzenı dınsel Inanc ve iıkelere 9ore değıştırmeyı \aptınm altına alon 163uncü madds ve genel olarak onayasal duzenın zor yoluyla değıştırılmesı gırışımını o!um cezosına bağlayan unıu 146'ıncı maddelerden acılıyor Gecmış davalarla ılgılı dosyolar acoba şımdı nerelerdedır'' Hıc şuphesız arşıvlerdedır Bır araştırmacı ornegın Yassoda duruşmolarnı okuyup, tutanaklar uzerınde bır ınceıeme yapmck ısterse, bu dosyoları nerede buiacaktır? Bu kibı dosyaların buiunmasında buyuk gucluklerm soz konusu olduğunu bıiıyorum Cumhurıyet donemmın sıvasal n:telıktekı onemli dovalarının «mikTOfilmlere» çeknerek coğaltılması ve ıncelemecılere acık tutulmasında cok büyuk yarar vardır Öncekı gun DI3K davas.m ızlerksn buniarı duşunuyordum Bu gıbı davolar, sıyasal donemlerın onemli kılometre tasiorıdır Bu gıbı davalarda ılerı surulen ıddıaıarın yapılan savunmalorın, savcılann, ovukatların. yargıcların v e de sanıklann sozlerınn tarıhsel onen iennı gsieceK kuşaklor ıc n lyıce belgelemek gerekıyor Bırara. basına ayrılan bolmede arkadaşımız Şukran Ketencı ile beraberız Sovcı Alboy Suleyman Takkecı ladıonameyı okumaya devom ediyor Savunma yerınde bır tek avukat yok. mahkemenın «savaş hali hukumierinin uygulanacağını» bıldırmesınden sonro Askeri Savcı ile avukatlar arasındo sert tartışmaior cıkmış, avukotlor toplu olarak djruşma soionunu terk etmişîerdı Sanıklara bokıyordum; çoğu zayrfiamıştı. kimi ellndekl ıddıonarreden Albay Takkecı'nm sözlerınl ızliyorou, kımı da oyle sessızce ıddıanomeyı dınlıyordu. Dmleyıcılere aynlon bolumde sonık yokınlorı yeralrnıştı. Onlar da üzgün yuzlorle eşlenne. babalarına, amcalarına bokıyorlardı. Alboy Takkecı ıddianame/ı okurken ben de önümdekı ıddlanamenın bazı bolumierıne gozatmaktaydım; DISK 13 subat 1967 tcrihmde kurulmuştu, kurucuları. Kemal Turk'er, Rıza Kuas Mehmet Alpdundar Kemal Nebıoğlu ibrahım Guzelceydt Ouşunüyordum. Turk'er. sağcı teronstlerce oldurulmustu, Guzelce tutulduğu kan ser hastalığına yenık duşerek olmustu, Rızo Kuosdo bobrek hastolığı nedenıyle daha gecenlerde hayata gozlerını yummuştu Kemal Nebıoğlu tutuklu sanık olarak Boştürk'un hemen yanmda yeralmıştı Alboy Takkecı iddianamesını okurken «Avrupo Konseyi uyelerl» dınleylciler arasında verlermı alıyorlardı Yanlarındakı cevırmenler. herhalde Askeri Savcının sozler nı cevırıyorlordı Konsey uyelert duruşmayi iziedıklerı gunun okşamı «Sisav» odlı vakfın vereceğı yemekta Tercuman Gazetesi sohıbı Kemal llıcok'ın gorkemlı yolısına konuk olacaklardı Aynı uyeler, bır oun once de İstonbul Barosu'nun yemeğınde savunma avukatları, hukukcular ve gazetecılerle tanışmışlardı Buîunduğum yerden sanıklara bakıyordum DISK Ge nel Başkanı Abduılah Boştürk bıraz zayıfkjmıştı, acabo hasta mıydı? Gencliğinde gecırdıâi bır hostalık yenıden boş mı gostermıştı'' Bılemıyordum Kendi ulkelerınde pek bu tür davalarla korşılaşmoyon Avrupa Konseyi uyelerı cevreyı ılgıyle ızlıyorlardı Akşam, gorkem>ı yalıda ceşıt çeşıt yemeklern puroların, yabancı sigaralann ve vıskıienn bLğuiu atmosferinde DISK davasını konuşacaklardı Dınley cıler bolumünde voksul gıyımli üzgun bakışlı sonık yakınlarına bakorak salondan cyrılıyordum Dışortda yağmur voğıyordu Davalar, gecmış davalar dunkü ve bugunku sanıklor, ıddıaname'er. savunmalor. tel orguler. kelepçeler, Askeri Yargıtay karorları bırb'r gozlerırrın onünden geciyordu Hepsmı renklı fılmler gıbı anımsıyordura icerde Iddıanameler okunuyordu dışarıdo hayot devam edıyordu, Konsey üyelen akşam gorkemlı bır yalıda, Genel Sekreterlığinı TRT'nm eskı Genel Muduru Doğan Kasaroğlu nun yaptığı «Sısav Vakfının» yemegıne gıdeceklerdı Orada DISK'm savunmo avukatlarına saldıron bır gozetenln bır zamcnlar marksıst orgutlerde calışmış genel yayın müduru ıle karşılaşacaklardı Hayat, bunca ceilşkı yumağma, bunca olaya bunca dsneye karşın ylne donuyordu. Y ne donecektı'. Ecevit, hükümete (Ba?tara(ı l Sayfada) gercsklesmemisttr Sut oluşmamıştır» ECEVIT1N SAVUNMASI Savcı Yardımcısı nın beroat stemınden sonro soz alan Butent Ece.'it duruşmoda savunmasını yaparak aynen şoyle öedı «Sayın mohkeme heyelı Soyın ıddıa makamının soyledlklerine ekllvebileceğım fazla birsey yok Ancok, bundan oncekı celsede, sayın Savcı, «Verliecek kororın ılendekı uygulamalara ornek olma olasılıgıından soz etmışti O acıdan bazı dusunceleriml sun. mak istıyorum Bır siyaset adamınm sozlart, acıklonon gorüşleri, odolet terti2is>nde tortılırken, onun genel tutumunu v« yaklaşımını goz önunde tutmak, sozlermi ve gorüslerinl o cercevedo değerlendırmek uygun olur kanısmdayım Çunkü o zaman siyoset adamınm gorüş ve »özlerındekl amacın ve kastın n» olduğu ve ne olmadığı daha ıyi onlaşılır. 1975 den ıtıbaren muholef»! llderi olarak benim, hukumete yonel'k konuşmalanmdon coğu, kendl kendine «Mılliyetcı Cephe» hukumetl admı vermlş olan bir slyosal ıktldor ortaklığınin vopısından ve tutumundan duyduğum kaygıyı yarsıtır. Bu koygımın ne kodar yerlnde olduğu, zamon lclnde ulusumuı acısından çok ocı »onuclcnyla ortaya cıkmıştır «Ben «Cephe* kovramını her zaman reddett;m, ulusumuzun bırl ği devletimızin butunlüğü oçısındon sokıncalı buldum Kendim, partiml» blıiikte ,her turlu cephe cağnsını v« girişiminı reddettiğim glbi, baskolarına da bundan koçınrnolarıp surekti telkln ettim «Cephe» kovramına dayalı hukumetler oluşturulmasındakı sckıncaları vurgularken de, bugun soyın iddia makamının da beürttıgı g'bl, dano geçerll cozum yoliorını uzloşmo ve ısbırllğı yollarını surekll gosterdlm. 12 Eylul 1980 in birkac gun onceslne kadar bu yondekl cabalorımı sudurdum Turk Ceza Kanunu. «hükumetln manevı «ahsiyetı» kavrammı kobul ettigme gore, hukumetlerln manevi şohsıyetlerl dışında da bazı nltelık v e ozelllklerini ongoruyor demektır Bunların baçında da, blr hukumetl olusturon sıyasal iktidnrın yapısı ve hükumetln tuturr.u gelır B j ıkisl arasındakl cııgıyl ozellikle. cok partllı demokrotik yaşomda eok iyı belirlemek gerekır Bılmdıgi gıbı, Turk Ceza Kanunu, tek partlll donemde yururluge gırmıştır 159 modde de tek partili donemde yururtuğe girmistlr Tek portıli bir re|imde hukumelm manevi fahoyetıyle hukumeti oluşturan sıyasal ıktldann yopısmı birbirlnden ayırd etmek, olanaksız denebilecek kadar zordur Hatta, tek partllı re|ımde, hukumet v a devlet kavramlarını bile bırblrlerlnden ayırd elrnek çok zordur Nitekim bunun Izlerim, halkımızm dillnde hâlâ göruruz. Tek pcrtılı donemde yasamış kıml yaşlı yurtta»lonmız, bazen, »Alloh devlete mlllete zeval vermesın» der gıbi «Alloh hukumete zeval vermestn» de derler.. Bu tek partllı donemden kalmo bır alıskanlık olmanın otesınde, halkımız, «Hukumstin manevi şahslyetlnden ne anlıyor Onu da gostsnr Blrcok yurttaslarımız, DU sozu Iktidorda beğer.emedlkleri b ı r hukumet. hatta ıklidardan üzaklaşması İcin uğras verdıklerı bir hukumet varken bile soylerler, İşt e bu cözle, onların kastetllğl. «hükumetln mcnevt şahsiyetiıdir. Bu deylmle, halkımız, devletln aslı bır unsurunu oluşturan hukumet kurumunu ve kavrammı belirler Ben, bu anlamda «hükumetln manevi şohslyeti»ne her zaman saygılı olmaya buyuk âzctn gosierdım. Bazı hukumetlere, temsll etliklerl slyasal iktidar yapıcı vayo izlediklerl tutum doloyısıyie yoneltt'glm eiestınler de. genellıkle, «hukumetin manevi şahsiv«ti» üzerındeki duyarlılığımdan kaynaklanmaktadır Hukumetin monevi sahsiyetl herşeyden önce, tum milletin hukumeti olmasıyla korunur ve guclendırilir Oyso. benlm dava konusu olan demeclert verdlğlm, konuşmayı yaptığım sırada iş başında bulunan hukumet, daha kurulurken, kendl kendın e «Mılliyetcı Cephe Hukumeti» admı vermekle, hukumetl adeta milletin bır bolumunden soyutlamı» oluyordu Boylece hukumstin manevi şahsiyetml blzzat tahrlp etmlş oluyordu Berse, buna karsı uyarılarda bulunurken, hukumetin manevi şahsiyetini korumak ıcln çırpınıyordum O tur bir sıyasal iktidar ortaklığınm sakmcalarını vurguluyordum Eğer cok partili demokrotık reılmde, demın bellrttığım gibl «hukumetin manevi şahsiyeti» kavramı ile, hukumeti oluşturan eivosal iktidarın yapısı ve tutumu arasındakl cızgı Iyi bellrlenmezse, cok partili demokratik sıyasal yaşamın doğaı geregi olan hukumetleri «lestirme hatta gereğır.de değistirm e ışlevi yerin e getirilemez olur Ben, sıyasal yaşamım boyunca, bu demokrotik eleştiri gorevımi yerine getlrdlm, amo hukumetin monevi şahsıyetine her zoman saygılı olmaya ozen gosterdlm. Hukumetin manevi şahsiyeti ne zaman nasıl sarsılır, zedelenir"7 Biraz once soylediğim gibi, bir hukumet tum milletin ve devletin hukumeti gıbl gorulmezse veya kendl tutumuyla bu goruntuden uzaklaşırsa, hukumetin manevi sahsiyetl sarsılır ve zedelenır. Hukumet kavramına soygı ortadan kalkorso. o zaman da hukumetin manevi şahsıyetı sarsılır zedelenir. Belırttlğim anlamda «hukumetin monevi şahsiyeti» valnız bazı sozcuklenn kuilanılmasıyla değil. bazı sozcükleıin kullanılmasındon koçınmaklo da zedelenır Örneğın, ycsai yollardan kurulmuş bır meşru hukumete, «Cumhurıyet hukumeti» demekten ılke olarak kaCinılırsa, o hukumet, «Cumhurıyet» sıfatı yerine başka sıfatlarfa anılırsa, o sıfotlar soyut anlamda hakarel ifade etmese bile. hukumetin manevi şahsıyetlm tahkır sayılabilır Oysa ben kendi kendıleıinl başka turlu adlandırılan hukumetleri bile her zoman «Cumhurıyet hukumetl» olarak gordum Turkıye'de olsun başka utkelerde olsun, hukumetleri, ger.ellıkle Baskanlorıyla yanı Başbakan la simgeleşır. Bellı bir hukumetl, başko hukumetlerden ayırd edebılmek icin, o hukümetten Bosbakan'ın adıylo soz edılır. Eğer bır Bosbakan'o, ilke olarak «Başbakan» demekten, «Hukumet Başkanı» demekten kaçınılırsa, o zaman da hukumetin manevi şohsiyeti zedelenmiş sayılabılır Amo ben her zaman her Başbokon'o tulumunu cok sokıncolı buldugum Başbakon'laro bile »Basbokan» gozuyle uHukümet Boşkonı» gozuyle baktım oyle hıtab ettim ve kendılerinden saygı ile soz ett.m Benım, «hukumetin manevi şahsıyetunden onladığım, beğenmedıgı ve sakıncolı buldugu hatto duşurmeye ugraştıgı bır hukumet ış başındayken bile «Allah hükümete zeval vermesin» dıyen yurttaşlanmın anladığı gıbıdir. Benim gozümde, kurum olorak hukumet devlelın önemlı bır unsurudur ve «hukumetin manevi şahstveti» ile devletin soygınlığı bırbirinden ayırd edilemez. Ben bu devlet ve hukumet anlaysımı, devletırmn ve portlmın ıkı buyuk kurucusundan tevarus ettim Onun ıcm benım, «hukumetin monevl sahsıyeti»ne saygısızlığım hicbir zaman soz konusu olmamıştır ve olamaz. Teşekkur ederım » Haig, Mübarekie (Baştarafı I. Savfsda) liçi konusunda 11erleme sağlamak amacı Ue çabaJarnnıa yogunlaşörmaya ksrar verdilcj» Haıg, bir ay ıçinde Mısır :1e tsrau'ı bir kez daha zıyaret edecegıru de sozJerine ekledı AP ajansı, Haig'ın Mısıria Israıl'ı tekrar ziyaret edscegıni açıklarnasırun, Washıngton'un Fi lıstlnltlenn ozerkliğı konusunda ılerleme sağlanması üzennde bnemle durdugunu gösterdıgıni bıldirdi Ne var kı, Haag Kahıre'de bu açıklamayj yaparken, îsraîl Dış ışlerı Bakanı Yitzak Şanur ulkesının ışgal aıtınd&M topraklarda yasayan Fîlıstınltlere ozerlüık venlmesine jlişkın gorüşmelerde daha fazla odun vermeye hazır olmadığını bıldırdı tsraıl parlamentosu Dışılışkıler ve GüverüıK Komitesı nde konasan Şamir, ozerklık gorusmelerlnde dalıa fazla odüne açık kapı bulunmadığını bı'direrek, «Birim içın Dofu Kudus, konusu kapanmıstır ve bu alanda Mısır ve Birleşik \merika1va tavslyede bulunriuk» dedı. Mısır ıle îsraıl arasında1îi F'listınlılere ozerk'ık goruşmelerı uzun süredır çıkmaaa gınnış da nımda Israıl, Fılıs'm'ılere j'alnızca sunrlı ıdan oserkl'k vermeyı kabul edıyor Mısır ıse ve nlecek ozerklığın sınırlannın daha genış tutulmasını ve Fıhstınlilere ılPiide «self determinatıon» (kendi kaderinı tavın> hakkııun da tanmmasını ıstıyor. tsraıl, «self detarmination» ha'< kanın baeımsız bır Fılistin dev letımn kurulmasına yolaçacs?ı gerekçesı ile buna karşı çıkJyor Haıg, Kaîııre'deki temasUrını tamamladıktan sonra dün tsrail'e gıttı ABD Dısıs'en Bak'nı Kahıre'den avnlmadan once Mı sır Devlet Başkanı Kusnü Mu barek'le ıkinci bır gbrtişrne da ha yaptı. KATTLACAKLAR ö*e yandan Fıansa, Ingı'tere, ttalya ve HoJanda'nın îsraıl Bavukelçıîen, Mısır ıle îsraıl a'asmda yer alan Sına Yar'madası'nda gorev yapacak çokulus'u Banş Gucune, ulkelerının Katılmayı kabul ethğını du vurdular. Anılan tılkelenn büyüıcelçileri arasında en yaşlısı olan Fransa Bıiyükelçısi Marc Boıuıelous, îîerJden ayru olan dört nıe<tuptan kendi ülkesıne ait olanı okudu. îsraıl Dışişlen Bakanlıgı'ndakı bu toplantı sıra»nda Avrupalı dört lilke, Mısır ile 'îsraıl arasında imzalanan ya da ımzalanacak olan her turlu. anlasmaya müdahalecı t&\u takuıacaklarmı ve bunlara sv.gılı kalaraK gorev yapacaklarını duyurdular Bılıncağı üzere, Îsraıl ile Mısır arasında ımzalanan Camp Davıd anlaşmaları, îsraıl'ın, onümuzdekı 25 Nıscn tanhncie Sma'jı boşaJ^masını ongoruyor CHn'tn r»'°r= k v*i7vıidakı nü tus tesb Hnp ptkı erfpn 'lıfter W' fakt^T o laral' PIP alm Gaston (Baştarafı 1 sjvfada) mosım demoiTQSı,e donuş konLSunda «Oiumlu bır odım» olarak degerlend rdıHlsnnı bıldirdi Goruşmetie üışışien Ba kanı, rıanrlanacak yenı an^/asodo, ınsan hoklan ve sendKai hoklann ke s n guvence ere oag ono cağını do I h o r n o ılein l urknıen ın d kkol çektıgı bır başko nokta. Konıs yon tarcnndan haren tutu lon 650 mılyon do ar tuto rındakı Dorduncu Malı Pto tokol oıdu Turkmen malı protokoiun onaylonarok jerbest bırakılmasmı ısto dı Kom syotun tutumundan duyduğu koygıiorı ı>et tı Edın len bılgıve gors Thorn. «Oemokrası tokvı munın ocıkionmış otmasını olumıu karşramaklo bırlikte, DISK davasıylo ılg lı ToDıu.uğun goruşlerl nı de hatırlaftı Thcm, TurKmen'ln ocıkI lamalarını Korrısyonda ok toraccğını b Idırdı Konunun AET Bokanlor Konsevı n n BrCKsel ue dun baş layor ve bugun de surme6i beklenen toplant'Sındo ele alınacağı bıldırlldl Kadın gözüyle Cin üzennoe durnaak zoKdtrmş incak ekonoguciuJvler fcolav venıl fanılan vanlışla nn orfava dokıtlmesınj ıstever Ma<> Zedung «Yuı Ucek \csıns Eampanvası ile vöneumı eleştıreceKtere tırer.t tanımıştır Avduılann eıe> ırUerı ıstenen bovutla n jcınca Jıanç Quıng fMao' nuiı esı) vazarlar ve sanak Ciıara karsı «Kiiltiir thtila U»nı uaşutmış anc<ik bu r n s ı m türn vurdu >aran ou hezevana dontismüs ve m ce kan dökülmustür (1966 19'/6') ünneT^ıtelef üç <nl sürevle kapatılmıs. eskı prolesörlerden klmi tarsal alanlara sürülmus ktau tutuklamnıç, klmi canına tay mavı yeglemıştır Üniversıteler üc vıl sonra acı!mış ve venl düzende egitim Ukel t bovu lara ınmisrtir 1976 vi lında Cu En Lav ve Mao Ze dun(f*un ölümlennden son ra, «dörtlfi çete» vargı seh pssma oekilmış ve tüm soLU »dvtada) rumlaluk ou kışiiere vuk lenmıştır Öncelen «revııvonıst» ve «burjuva» olarak nıtelenerı sıstemlere çen dö nülmüştür 1981 sonbanannda Cta'de saban «Kırmızı Kıtao»la baş iamıyordu ve bir zamanlann putlastınlmıs Uderi Mao Zedung"un tek bir resml Tien An Men meydanında kabnnuı karşısında asümıştı Çıni neresinden tutup tanımava başlavacaSız? Oldukca güc bir sorun Ge\ln bız, sayageldı5im)z vötttemlen biT vana bıratap başka bır vaklaşım deneyplım. Sokaklarda dolasıp, iüslp kaKışalım: sırasında serbest oazarhk vapahm, vere tıikürenlere «vapn»"» evl«dım.. Anptır vavnnn» dıve cıkısaltm; bıze etaneSıni u•zatanlarla yiveceânmizi pavlasalun YAR1N: CtNTS NAS1L GİDİLtR? CİN NASIL GEZtLtR?