Katalog

24 EYLUL 1981 EKONDMİK Cumhuriyet 5 EKONOMİDt Û Türkiye, uluslararası banka piyasasına girmeye hazırlanıyor Dövız Satış 122 09 140 87 7 63 53 50 3 28 17 0/ 22 56 48 32 22 19 62 71 10 59 53 93 10192 432 18 20 78 223 80 35 72 Efektif Ahş 119 70 13120 7 48 52 45 3 06 16 74 22 12 47 37 2175 6148 986 50 23 94 92 402 52 19 35 219 41 33 27 Efektif Satış 123 29 142 25 7 70 54 02 3 32 17 24 22 78 48 79 22 40 63 32 10 69 102 436 20 225 36 İSCİNİN BmENİNDEN • Şukran KETENCi m Bugünkü döviz kurları Doviz Ahş DÖVtZtN C1NS1 1 ABD Doları 1 Avustralya Doları 1 Avusturya Şılım 1 Batı Alman Markı 1 Belçıka Frangı 1 Danimarka Kronu 1 Fransız Frangı 1 Hollanda Florını 1 îsveç Kronu 1 tsvlçre Frangı 100 Italyan Lıretl 100 Japon Yenı 1 Kanada Doları 1 Kuveyt Dınarı 1 Norveç Kronu 1 Sterlm 1 Suudı Arabıstan Rlyall 119 70 138 11 7 48 52 45 3 22 16 74 22 12 47 37 2175 6148 10 38 52 87 99 92 423 71 20 37 219 41 35 02 ı««e 92 42 98 99 07 Ekonoml Servlsl Önumuzdekı yıldan başlayarak res mı yardım ya da kredı alma olanaklarımızın daralacağı bu na karşılık uluslararası bankalardan yenı kredıler sağlan masınm uç yıllık bır aradan sonra yenıden mumkun olabı leceğı belırtılıyor Devlet Baka nı ve Başbakan Yardımcısı Turgut Ozal ın ceşıtlı beyan ları onumuzdekı hafta yapılacak IMF Dunya Bankası top lantılarından sonra uluslar arası banka piyasasına gırme yolunda bazı denemelerın ya pılacagını gosterıyor Ozal bu konuda Mıllıyet gazetesıne verdıgı demecte şoyle dıyor «Once makul ve ufak mıktarda başlayarak pıyasayı denemek ıstıyoruz Onemlı olan bu yıl pıyasadan ne alacağımız değıl, bu pıyasaya yen.den gırebılmektır» Londro da yayınlanan «8 Days» adlı Orladoğu sorunla rıyla llgılı dergının son sayı sında Turkıye nın Arap ban kalarından oluşan bır konsor sıyumdan temmuz ayında sag lamış olduğu 100 mılyorı dolarlık kredının Turkıye ıle u luslararası bankalar arasın dakı ılışkılerde yenl bır baş langıç olarak yorumlanabılece ğını bei rtıyor Turkıye nın uc yıllık bır aradan sonra Merkez Bankası aracılıgıyla sağladıgı bu kredının Turkıye nın dunya banka cevrelerındekı ıtıbarı nın gıderek duzelmeye basla dığını gosterdığını kaydeden dergı «Artık bankalar, Turkı ye'yi makul bır rısk olarak gormeye ve kücuk olçulerde kıye geçtıgımız mart ayında 93 sıraya yukselmıştı Turkıye nın bu kez ıkı sıra daha yukselerek 91 lığe cıkması uluslararası bankaların Turkıye dekı gelısmelerı olumlu kar şılamaya devam ettıklerını gos terıyor Bılındıgı gıbı uluslararası bankacılık çevrelerın de etkın olan Instıtutıonal In vestor un sıralaması ekonomık faktorlerın yanısora ulkenın po lıtık durumlarını da dıkkate Institutional Investor'un kredi saygmhğı sıralamasında Türkiye 91. sıraya yükseldi. de olsa kredı vermeye deger bulmaya başladılar» dıye ya zıyor Öte yanrlan Anadolu A|an ının bır haberıne gore Instı tutıonal Investor dergısının yıl da ıkı kez yayınlanan ulkele rın kredı saygmhğı sıralama sında Turkıye nın ıkı basamak daha yukselerek 91 sıraya çık tıgı goruluyor Instıtutıonal In vestor un ıncelemesıne konu olan 104 ulke arasında ıkı yıl once 97 sırada yer alan Tur alıyor ve bır ulkeye verılen net o ulkeye^ kredı acmak açmamak kararını ve kredı şartlarını etkıleyebılıyor Turkıye nın notu henuz çok duşuk olmakla beraber kaydet tıgı gelışmenın olumlu yonde olduğu goruluyor Ancak Turkıye nın banka lardan yenı kredıler sağlama şansının onumuzdekı hafta ya pılacak IMF toplantısından sonra açıKlık kazanabıleceğı belırtılıyor Altın Cümüs fiyaflan 23 eyiül 1981 Cumhuriyet 1150011650 22 eylulle fark '00 150 lıra azaldı Fark yok 20 25 llra azaldı 20 lıra azaldı Fark yok Gercekten de IMF nln onumuzdeki hafta yapılacak toplantısı uluslararası bankaların kredı verme olçutlennı yenıden belırlemeleri açısından o nem taşıyor Bankalar ozellıkle Doğu Avrupa ulkelerıyle Fransa ve Yunanıstan gıbı po lıtık değışıklıklerın soz konusu olduğu ulkelerın ve Brezıl ya Meksıka Italya gıbı borc lanma llmıtlerının sınırına gsl mış ulkelerın rısklerını yenıden saptamak icın IMF toplantısı nın bıtmesıni beklıyorlar Bu arada Turkıye'nın durumu nun da son gelışmelerın ışı Ğjnda yenıden değerlendırıl mesı ve uc vıldır kredı acıl mayan bu ulkeye hangı sart larla kredı açılabıleceajnın bankaların qundemıne gelmesı de olası gorunüyor Bu arada Turgut Özal'ın OECD ve dıtjer bazı devletten devlete kredılerın onumuzdekı ytllarda da sureceğını kay dPtmesıne karşılık uzmanlar bır yandan resmı yardımlar su rerken dığer yandan bankalar piyasasına qırmenın kolay olmoyabıleceğını belırtıyorlar Kendine Saygı ŞÇİ Işveren ılışkılerınde cıkan aksaklıklar, Işyerlerındekı yasa dışı uygulamalar bır yıldır Bolge Calışma Mudurluklerındekı kurullarda ıncelenıyor Sendıkal faalıyetlerın askıya alınmasının doğal sonucu. ışyerlerındekı yasa dışı uygulamalarda cıkan sorunlarda cok buyuk artışlar goruldu Çalışma Bakanlıgının bunyesı ıçınde ancak baglı oldukları ılın Sıkıyonetım Ko mutanlıkları ıle bağlantılı olarak gorev yapan bu kurullar, magduru haklıyı koruma ışlevlennı surdurebılıyorlar m ı ' Sorun sadece ışyerlerındekı yasa dışı uygulamalann artışına bağlı başvuru çokluğu ve ınceleme gucluğun den kaynaklanmıyor Işyerınden haksız cıkarıldığı ge rekçesı ıle yazılı belge sunarak ılgılı bolge calışma mudurluğune başvurmuş bır ışcıye ıkı ayı aşan ıncelemeden sonra gelen yanıta bır goz gezdırelım «Yaptığımız inceleme sonunda, Işverenlniıln suçlu olduğunuzda ısrar ettlğlni oğrenmış bulunuy«.uz Akslnl kanıtlayacak geçerlı belgenız varsa, hakkınızı aromak uzere mahkemeye başvurabllırsinlz » Bu ılgınc yanıtla eş anlama gelebılecek yuzlerce ornek sunulabılır Işveren çıkardığı ışcıyl ışe almamada dırenıyorsa uyarıya rağmen sozleşme hukumlerı uygu lanmıyor ucretleı avanslar sosyal haklar eksık ode nıyorsa Bolge Çalısma Mudurluklerı genellıkle ışcıye mohkemeye başvurmalarını onermektedırler Yasa dışı haksız uygulamalar ışten çıkarma ya da ucret odenmemesı soz tonusu olduğunda mahkemeye baş vurmak, ışcının eskıden berı sadece yasalarla de ğıl dogal hukuk Kuralları ıçınde var olan bır hakkı Mahkemeler yavaş ışledığı ışcının tek tek hakkını aramasC avukat tutması ve bu yolla hakkını koruması cok zor ol duğu ıçınaır kı çareler arandı Sendıkal gucun kullanılamadığı olağanüstu donemde ışçı aleyhlne eşıtsızlık, bu «Kurullar» sayesınde duzeltılrrek ıstendı Sonunda ışcı hakkını mahkemede arayacaksa Sıkıyonetım Komutanlıkları ıle koordınelı calışan Bolge Calışma Mudurlukle rındekı «Kurulların» ışlevı ne 9 Işçılerın bunca baş vurusuna acılan ınceleme dosyalarına Bakanlık mufettışlerının ıncelemelerıne bır dızı yazışma çalışma, bınken dasyalara devlet kasasından bu kadar masrafa, emeğe yazık değıl m ı 9 I Roşat Kulpsuz 12 50012 750 24 Ayar Standart ... 1 760 ^ 765 22 Ayar Bılezık 1590 1700 Gümuş 45 47 T, Işveren ışçıyı suclu gastererek ışten çıkarmış Işçı suclu olmadığını bıldırerek ışverenın yasa dışı uygulamasına son venlmesı ıcın Bolge Çalışma Mudurluğune başvurmuş Bolge ıncelemesınde ışcının haksız çıkarıldığına karar vermış Ancak sonunda ışveren kararı uygulamamakta dırenınce. ışcıye «Mahkemeye başvur» denılecekse bu «Kuruloun kendı varlığına. kuruluş nedenıne ışıevıne saygı duymaması anlamına gelmez m ı ' Çalışma Bakanlığı kadroları, Bakamndan odacısına, yıllardır, Bakanlığın saygınlıgını kazanamamasından ya kınırlar Saygınlık kazanma once kendine guvenme, saygı duyma sorumluluğunu bılmeden başlamaz m ı 7 Bolge Çalışma Mudurluklerı bunyesındekl «Kurullar» gercekten de yaptırım guclerı yetersız kaldığı ve de bır yandan ışler yığıldıgı ıçın kendı varlık nedenlerını saygınlıklarını ortadan kaldıracak kararlar alma noktasına gelmışlerse Çalışma Bakanlığı, yasa koyucu bu soruna dıkkatle egılmek zorundadır Son zamanlarda YHKdan da eleştırılerın artması karşısında aynı turden yakınmalar gelıyor YHK'nun elındekı olanaklar ıçınde elınden geldığınce çaba gosterdığı vurgulanıyor Buna kımsenin bır ıtırazı yok Ama ışte yakınmaları haklı kılan en son bır ornek, 4 sendıka YHKya ılke kararlarının ve yasaların çığnendığı gerekçesı ıle YHK'nun yenıledığı sozleşmelerin duzeltılmesı ıçın ıtırazda bulundular «IETT olayı» yazısı hakkında Istanbul Bolge Çalışma Mudurlugunden yazılı bır açıklama geldı DISK'e bağlı Genel Iş Sendıkasının kesınleşmış yetkısıne ılışkın bılgınm dştayları ıle bırlıkte 29 Ocak 1981 tarıh ve 2768 sayılı yazı ıle YHKya gondenldıgı olaydan Bolge'nın sorumlu tutulamıyacağı belırtılıyor Gercı YHK IETT sozleşmesındekı kendı yasası ıle çelışen haksızlığı, ışçılerın daha sonrakı ıtırazı uzerıne duzelttı Ama saygınlık ıcın bu turden haksızlık ya da yanlışlıkların ba şından olmaması gerekmıyor m u ' Bır ornek daha YHK bağıtlanan sozleşmedekl üc ret artışı avans altında kaldığında ışcının gerıye donuk ışverene borçlu çıkmaması ıçın bır ılke kararı almış bunu kamu oyuna duyurdugu gıbı bırçok sozleşmede de uygulamıştı Ucret ustunde kalan odenmış avanslar ge rı alınmayacaktı 4 ılac fabrıkası ıçın Istanbul dan gelen son bır sozleşme metnınde aksıne hukum konmuş ol ması nasıl açıklanıyor'' Koşullar ne kadar zor olanaklar ne kadar sınırlı olursa olsun savgınlık kendı gorev ve sorumluluğuna kendl kendine kendı ılke kararlanna saygılı olmadan başlayan bır cızgıde kalabılme ıle kazanılır TürkBulgar Ekonomik ve Teknik Isbirliği protokolu onaylandı ANKARA (UBA) Turk Bulgar Ekonomık ve Tekruk Işbırliğı Karma Komıtesınm 2629 mayıs 1981 tarıhlerı arasında Ankara'da yapılan 6 Do nem toplantısı sonunda ımzalanan protokol, Bakanlar Ku rulu tarafmdan onaylandı Dıln ku Resmı Gazete de yayınlanan Bakanlar Kurulu kararıyla o naylandığı açıklanan protokol da, tıcaret ve odemeler, tarım ve gıda sanayıı, enerjı ve tabıı kaynaklar, suıaı ve teknolojı ışbırliğı ve komple projeler, ulaştırma ve haberleşme, tu rızm, bılımsel ve teknik ışbır lığı konularında bugune kadar ıkı ulke arasında olumlu bır ışbırliğı yapıldığı belırtılerek, bu konulardakı ışbırlığının da ha da genışletılerek surdurul mesi ıçın yenı çalışmalar yapıl masının kararlaştırıldığı açıklandı ORTAK ŞtRKETLER KURULMASI TAVStYE EDİLtYOR Onaylanan protokolde ayrıca, Karma Komitenın, mermer ve mermer mamullerırun pazarlanması ıçın ortak bır şırket ile uçuncu ulkelerde dızayn ve ınşaat yapacak bır ortak muhendıslık fırmasının kurulması, ımkanlarınm araştırılması ıçın en kısa zamanda çalışmalarm yapılmasına karar verıldığı de ver alıyor. Ikı ulkenm ılgılı kuıuluş ve fırmalarına, karşılıklı ılgının mevcut bulunması halınde ve ulkelerınde yururlukte bulunan mevzuata uygun olarak dığer alarüarda ortak şırket kurmaları ımkânlanm araştırmaları belırtılen protokolde ayrıca, Komıtece ikı ulkenın merkez bankalarına, karşılıklı yarar olduğu takdırde komple tesısler, teknolou ve teçhızat teslımatlarmın kredıye bağlanmasıjld ılgıh vade ve şartlan inceleme lennı tavsıye ettığı de ver aıdı Ote yandan, protokol gere. gınte Tarım ve Gıda Sanayıi Karma Komısyonu 5 Donem Toplantısının da Ankara'da yapılması kararlastınldı • \ * (r., • & Türk bankacılığında pek çok alanda olduğru gibı hızmetı halka goturmenm de oncusu Yapı Kredı'dır. Ve her Yapı Kredı şubesı bir yoredekı ekonomık canlılığm simgesidir. Çunku Yapı Kredı,buyuyen ış ve tasarruf hacmıyle uzman bır bankanm hızmetlerıne ıhtıyaç duyan yorelerde şube açar. Rasgele değıl. îşte Yapı Kredi'nın yenı şubelerı: Sıvas'ta (578) Yeniçubuk Samsunda (57») Vezirköprü (580) Sanayi Carşısı (581) Lâdik Amasya'da (582)Suluova (583)GümüşhacıkÖY Izmır'de (584) Potkim (585) Armutlu, (586) Kınık, Bursa'da (587) Yeşilyayla YAPI ve KREDİ BANKASI ^hizmette anıryoktur* 5 ayda 2,5 milyar dolarlık ithalat transferi yapıldı ANKARA (ANKA) Bu yı lm ılk beş aylık donemınde Merkez Bankası ve dovız pozıs yonu tutan yetkıli bankalarca toplam 2,5 milyar dolarlık ıt halat transferi yapıldı Gerçekleştırilen transferlerın aynı donemdekı dovız odemesı gerektiren ıthalatın yuzde 75'ı duzeyınde olduğu hesaplandı Geçen yıl Ocak Mayıs ayları m kapsayan ılk beş aylık do nemde yapılan ithalat trans ferlerl, bu donem ıçındekı dovla odemesı gerektiren ıthalatın yüzde 77'sme eşdeğerde 1di Eu yıl tıcarı bankalar aracılığıjla yapılan ithalat transferlerının geçen yıla gore yuzde 68 oranında artış kaydederek 15 milyar doları aştıgı gorüldu Merkez Bankası'nca gerçek leştırılen transfeı lerde geçen yıl Ocak Mayıs donemınde 756 8 mılyon dolar duzeyınde ıken. bu yıl vuzde 30 dolayında artış kaydederek 982,1 mılyon dolara yükseldı. Hayırlı olsun gelışen Turkıye'mizin.gelişen yorelerıne.