Katalog

Prof Nusıet KURKÇUOGLU üniversite ye hazııiama lise son . 19/müı beklemeli 14/m.m ı> «« »ç ?? «ı n umhuriy 58. Yıl; Sayı: 20519 Kurucusu : Yunus NADt 10 TL. 18 Eylül 1981 Cuma BÎTKISEL HAYA1 OZEL }T( \Jr Q Unıversıte Hazırlama'dc gayıtlar Rıhrııp Csâ. PoltT h h u ı Nol2ISTlf:17(N«6 KAOIKOV ISTANBUL Tasarruf sahibi açısından durum açık degil Türkiye'nin tepkisi Onlemlerin sonucları uzun vadede Bankerlerin TV ve gazete reklamlarının sınırları açıklandı Ekonomi Servisi ödünç Para Verme îşleri Kanunu'nda yapılan son değişiklik, bununla ilgili olarak Maliye Bakanlığı'nın yayınladığı tebliğ ve Merkez Bankası'mn banka ve banker reklâmlarım ön izne bağlayan tebliğ ile öncelikle dört amaca varılmak isteniyor. Bunlar sırasıyla (l) Hesapsız faiz yanşını durdurmak, (2) Bankaların mali sistemdeki ağırlığım korumaK ve pekiştirmek, (3) Tasarruf sahibırun macera peşindeki kişi ya da kuruluşlara para kaptırmasım önlemek ve (4) Çeşitli yollarla toplanan fonların spekülâtıf alanlara kaymasım önlemek. Bu amaçlara varmak için kullanılması öngörülen araçları da dört başlıkta toplamak tnümkün görünüyor: • Reklâmların ön izne baglanması ve denetlenmesiyle; ta sarruf sahibine yanütıcı bilgi verilmesi ve niteliği açıklıkla EDtRNE, (Cumhuriyet) Odalar Birliği toplantısında bilinmeyen kişi ya da kuruluş ların hesapsız vaadlerle para Türkiye Odalar Birliği'nin Trak konusan Turgut Ozal, "Istikrar ya Marmara Bölge Toplantısı toplaması önlenmek isteniyor. dün Edirne'de yapıldı. Devlet tedbirleri alınmamıs olsaydı • Faizlerde bankalann belir Bakanı ve Başbakan yardımcılevecekleri oran esas alınarak, sı Turgut Özal'm da katıldığı Türkiye de rejim degisikligine bu oranın üstünde faiz ya da toplantının açılış konuşmasmı kazanç vaadleriyle halkın ta yapan Odalar Birliği yönetim bile gidebilecekti,, dedi ANKARA (ANKA) Banker sarruflannın yönlendirilmesı kurulu Başkanı Mehmet Yalerın gıinlük gazetelerde ikıcavdınlmak isteniyor. zar, «Para piyasasıvla ilçili kaden fazla ilân ve reklam vere• Bankerler kendı ıçlermde nunun bankerlik sistemini belli ması için önemli adımlar atıl lişme sağlanmış olmasına karmeyeceklerı, bu ilân ve rekkriterlere baçlavan hükümleri dığını, ancak önemli ölçüde dü sm, bu artışm süreklıliği kobır sımrlamaya tabı tutularak lamların ebadının da bır günkonusunda nusunda endışeler bulunduğuni olumlu, fakat devletin faiz şürülen enflasyon ciddı mtelık taşıyan gerçek pıde en çok 2 gazetede olmak yasa bankerleriyle, faaliyet a hadlerine ve reklamlara kadar tehlikenın devam ettığıni, dıs nu vadeli mevduattakı artışm üzere gazete sayfasınm dörtte inen müdahale vetkisini hata ödemeler sorununun henüz çö memnuniyet verici olmasına lanları menkul deşerlerin pabirini / 30 saniyeyi geçmeyedağılımında ve zümlenmediğini, yatırımlarda karsın, kredi lı bulmaktayız» dedi. zarlanmasma aracılık etmekle ceği açıklandı. konusunda nısbı bir gelişme dışında henüz kredi maliystlerı smırlı olan «borsa bankerleri» Ödünç para verme ışleri ka nin hem birbirlerinden hem de Türkiye Odalar Bırlığı Başka önemli bır canlanma olmadığı şıkayetlerinin olduğunu, ürenununda değişiklik yapılmasıtımde de nısbi bir artış nı ve kamu malıyesınde kaynak macera peşindeki kişi ve kuru nı Mehmet Yazar, Türk eko na ilişkin 11 Eylüı 1981 tarihli luşlardan ayrılması öngörülü nomisinın genel bır değerlendır sıkıntısımn devam ettiğini bil olmasına karşm yeterli kapasıte yasanın 2. maddesı uyarmca yor. mesini yaparken ekonommın dırdi. Yazar, bu çevrede, ih kullanım oranma ulaşılamadıyapacakları ilân ve reklamlar (Arkası Sa. 9, Sfi. 7 de) sağlıklı bir yapıya kavuşturul racatta beklenenın üzerınde ge ğmı kaydetti. Yazar, transferiçin Merkez Bankası'ndan ön yazı altnak zorunda olan gerçek ve tüzel kişilerin ilân ve reklâm metinlerinin hazırlanmasmda ve yayınlanmasmda uyaoakları esaslar dün açıklandı. Merkez Bankası'ndan yapüan açıklamaya göre, firmaların TV'da da yıl sonuna kadar yapacakları ilân ve reklamlara da büyük ölçüde sınırlama getiriliyor. 1 Ekim tarihinden 31 man zaman değımlen konu, Para Kredi KuruYalçın DOĞAN Aralık tarihine kadar olan üç lu'nda olgunlaştı ve arkasmdan hem Maliye Baaylık süre içinde her firmanm kanlığı, hem de Merkez Bankası hazırlıklanna en fazla 100 defa ve azami 30 girışti ANKARA Başbakan Yardımcısı Turgut saniye süreli hareketli görüntü Özal geçen hafta bir «Para Kredi Kurulu» topPıyasa bankerlerıne «para alım satunını» ve 30 adet 100 saniyelik slayt lantısı düzenlenmesini istedi. Bulgaristan'a gıttümüyle yasaklayan, ardından çıkan teblığle de yayınlayabilecekleri öngörülü meden önce «böyle bir toplantıda» ısrar ettiğı tum bankerlerın mevduat toplamalarını engelleyor. beıliydi. Konuyu önce kimse bilmiyordu. Ama yen kararlara gıdilırken, aslında galiba biraz Günlük gazete dışındaki dergaliba «para furyası»ndan da «rahatsız» olanlavalılere, biraz da Ticaret Bakanlığına yönelik gi ve gazetelerde ise ancak ayrın sayısı gün geçtikçe artıyordu. eleştiriler ml oynadı. Önce Sermaye Pıyasası (Arkası Sa. 9. Sü. 8 de) Ekonomi Servisi Ma Yasası çıkmca, para toplayanların sayısı hızla Bankerlerle ılgili alınan karar boylelıkle ilk lıye Bahanlığı ve Merartmaya başladı. Sermaye Piyasası Yasasında kez geçen hafta cuma günü Para Kredi Kurulu kez Bankası'nca son yabazı maddeler yaklaşık altı yedi ay sonra yürurtoplantısında ele alındı. Yönetimi, sayısı hızla luk kazanacaktı. Bu boşluktan yararlannıak isteyınlanan teblıglerıyle artan bankerler rahatsız edıyordu. Gazetelerde yenler vaiiliklere başvurup hemen «ruhsat» alve TV'de boy boy ilanlar, akıl almaz «para akıayrı tanımlara kavuşma yoluna gıttiler. Ardmaan da ilanlar yoluyla mı ve tedavül hızı» üst düzeydeki «rahatsızlıklaturulan 'borsa bankeri" kendılerini tanıtma çabasına giriştiler. n» artırmış görünüyordu. Karar alındı: «Devlet ile 'piyasa bankeri' araBu noktada merkezi hükümet, valıleri eleşpara piyasasındaki bu faiz anarşisine son versındaki kesin ayırımlar tınyor... «Önüne gelene banker ruhsatı verildi» meliydi...» konusunda behrsizlik gerekçesıyle. Son ödünç Verme Yasasının çıkmasına ka(Arkası Sa. 9. Sü. 4 de) Yeni yürürluğe giren yasaya kadar bu tür dar geçen ddnemde ortaya çıkan «faiz anarşisi» pıyasanın ış/eyışı Ticaret Bakanlığına bırakılMerkez Bankası'nı da bankalara karşı güç du(Arkası Sa. 9. Şü. ı de) rumda bırakıyordu. Değişık toplantılarda zaANKARA, (a.a.) Merkez Bankası, 50 lıraya kadar olan tum paraların madeni olarak basılmasını planladı 10 lıralık madeni paralar kasım ayında. 20 ve 50 iıralık madeni paralar ıse 1982 yılında tedavule cıkarılacak Anadolu A|ansı muhabırının aldığı bılgıye göre, Merkez Bankası, uzun vadede tum banknotların boyutlarını, tasarruf ve kullanımı kolavlaştırmak amacıyla kucultecek Merkez Ban kası, 20 ekım 1931 tarıhınrfen sonra yem besbın lırolık bnnknotları pıyasaya çıkaracak Türkiye Odalar Birliği Başkanı, alınan yeni kararları elestirdi Türkmen: Yunanistan hn 12 mil hakkı yok | Yunanıstan'ın karasularım 12 mil olarak gösteren Avfupa Parlamentosu raporuna Dışişleri Bakanı Türkmen Londra'da tepki gösterdi. Haber Merkezi Dışişlerı Bakanı Ilter Türkmen, Avrupa Parlamentosu Dış îlişkiler Komisyonunun hazırladığı Yunanıstan'm karasularmı 12 mil olarak gosteren ve Ege'deki haklarla ilgili görüşmelere AET yetkılılerinin de katılması gerektiği goruşune yer veren rapora tepkl gosterdı. Resmı bır zıyaret için Londra'da bulunan Türkmen, «Yunanıstan'ın karasularını 12 mil olarak göstermeye hakkı olmadığını» soyledi. Bu arada Türkiye, raporla ilgili olarak Avrupa Parlamentosu Uyelerine bir itırazi mektup dağıtarak «Türkiye ile Yunanistan arasmdaki sorunlann ikill göruşmeler yoluyla çözümlenmesi, tarafların tek yönlü kararlar almaktan kaçmmaları gerektiğini» bildirdi. Avrupa Parlamentosu Dış İlişkıler Raportoru Fransız parlamenter Marıe Madlane Pourcart tarafından hazırlanan sozkonusu raporun görüşülmesı de bugüne bırakıldı. Resmi bir ziyaret için tngiltere'âe bulunan Dışişlerı Bakanı İlter Türkmen, Londra'da yaptığı açıklamada Avrupa Parla(Arkası Sa. 9, Sü. 7 de) Devletin faiz ve reklâma müdahalesi hatalıdır. Bu noktaya nasıl gelindi? Maliye, banker sayısını bilmiyor Borsa bankeri kim, piyasa bankeri kim? 10, 2 0 ve 50 liralar madeni olacak İzmirde 7 sağcı militandan 2 s i idama mahkum oldu 9 İstanbul'da «Halkın Kurtuluşu» örgütü üyesi 4 sanık hakkında Askeıi Savcı idam ce7ası istedi. Hükümet, yeni ihale yasasını benirnsedi ANKARA, (Cumhuriyet 8ürosu) Bakanlar Kurulu oncekı gunku toplantısında, Dev let ihale Yasasını değıstıren ve yenılıkler getıren tasarıyı goruşerek benımsedı Tasarı üzerınde bazı kucuk duzeltme ler yapıldıktan sonra, tasarı onümuzdekı hafta Mıllı Guven lik Konseyı'ne gonderılecek 2490 sayılı Devlet İhale Kanununda buyuk değışıklıkleri öngören tasarı, devletlerın özel teşebbuste olduğu gıbi, kolay alışverıs yapmasını amaclayan hükümler getirıyor. (Arkası Sa. 9, Sü. 8 de) kanat, bin renk,. Beymen'in 1981 • 82 güz kış kolleksıyonu «Bir Kanat Bin Renk> defilesi ile Sheraton'da sergılendı. 24 mankenin sunduğu gıysilerde pelerin ve bermudaların çokluğu dıkkati çekerken saf yün ve saf ıpek kumaşlar kullanıldı. Petrol mavisi, kırmızı, siyah, beyaz ve toprak renginin tonlan bu yüm moda renklerı olarak değerlendırilirken, kolleksiyonun çıkış noktasının doğadan kay naklandığı belirtildi. Tema olarak av kuşlarının kanadının seçıldıği ve bir kanattan bin renk süzerek, giysilerde av tanrıçası Ar temis'ı bıle kıskandıracak bir renk uyumunun oluşturulduğıı vurgulandı. Hollyvvood'lu modacı Barbara Browmal'ın da izledı ği defilenın Istanbul'dan sonra Samsun, Rize, Ankara, Adana. Mersin, Antalya ve İzmir'de de düzenleneceğini söyleven kumas desinatörü Kerim Kerimov «Amacunız son modayı Türklve'nin her köşesine götürmek. Zira halkıınız İyl piyinmeyi billyor ve seviyor» dedi. Kerimov, Beymen'in, Los Angeİes'in Bebefly Hill semtinde bir butik açma hazırhğmda olduğunu da söyledi. Kıbrısta Rumların karşı önerileri (Haberi 10. Sayfada) Haber Merkezi Turgutlu'da 8 eylul 1979'da bır fırını basarak sol goruslu Yaşar Bılgın, Mustafa Şahın, Osman Haznedar, Mustafa Şenpınar'ı olduren sağ goruşlu 7 terorıstten 2'sıne olum cezası verıidı Izmır Sıkıyonetım 2 numaralı Asken Mahkemesınde dun bıten duruşmada sanıklar eskı ıfadelerıne ekleyecek bır şey olmadığını soyledıler. Sanık avukatları da ceza verilmesi halınde TCK'nın 59. maddesının uygulanmasını ıstedıler Daha sonra rnah keme sanıklordan Selcuk Duracık, Halil Esendağ, Ahmet Tuncel ve Halil İstekli'yı olum cezasına carptırdı Ancak Ahmet Tuncel'ın cezasını sucu ha zırlayıcı nıtelıkte kaldığı icın 25 yıla. Halil Istekli'nın de hafıfletıci nedenlerle 15 yıl ağır hapse cevırdı Mahkeme AhANKARA, (ANKA) Sefer met Colakoğlu'na ruhsatsız sıberlık Deneme ve Yedek Perlâh bulundurmaktan 6 ay ,Ali sonel Eğıtımı Tazeleme TatAksakal'a 24 yıl 8 ay, Mustabıkatmın «Ordulaşmış Millet fa Şenkırpar'a olay sırasında 81 Tatbikatı» adı ile bu okullanılan sılâhı saklamak suyın ıkıncı yarısı ile ekım ayıcundan 4 yıl hapıs cezası verdı nın bırıncl yarısı ıcerısınde ya • Antalya Gazıpaşa DEVpılacağı açıklandı YOL davasında yargılanan Genelkurmay Başkanlığı Ba CHP Gazıpaşa llçe Başkasın ve Halkla İlişkıler Şubesl nı Vel> Celik salıverıldi. Mudürlüğünden bu konuda Ege Ordu ve Sıkıyonetim yapılan açıklamada şöyle deKomu^anlığı 1 Numaralı Askenıldı: ri Mahkemesınde surmekte Tatbikatın boşlayacağı gün olan 29 sanıklı Antalya Gave saat ile hangi sefer görev zıpaşa DEVYOL davasında yargılonanların sorgulaması ta emir numaralı yükümlülerin ka mamlandı. Tutukluluk suresicektlr. Yükümlülerin bu yayınnin uzunluğu ve sorgulamanın ları Izleyerek bunlardan denetamamlanması nedenıyle CHP me ve tazeleme eğitimine tabi Gazıpaşa İlçe Başkanı Veli Çe olacakların sefer, görev ve çağ lık serbest brrakildı. rı numaralarına göre hareket (Arkası 6. Sayfada) etmeîeri gerekmektedir.» lerin proğramlanan hedeflere uygun olarak yürüdüğünü de sozlerine ekledi. Odalar Birliği Başkanı Yazar, bu yıl enflasyon oranının yüzde 3540 dolayında kalacağınm anlaşıldıgını belirtirken, bu oranı yeterli bulmayan ya da yuzde 1520 oranlarına düşurülmesinı isteyenleri eleştirdı ve şöyle konuştu: «Her iki görttşü de gerçekçi ve doğru bulmuyorum. Dünya konjönktürünü de hesaba katarak, ancak önümüzdeki iki yıl içinde enflasyonun tedricen düşürülmesi ve 1983 yılında yüzde 1520 civarına indirilmesinin hedef alınmasını doğru görüvorum.» Yazar, uygulanan ekonomık polıtikanın gereğı olarak mev 1 Ali SİRMEN duat ve kredi faizlerinin kısmen serbest bırakılmasmın doğru bır yaklaşım olduğunu belirttiğı Istanbul'a gelen bir yabancınm ilk dikkatini çeken, havakonuşmasında firmaların faiz kararma«Ani» ve «Hazırlıksız» alanındaki kargaşa ve göreceli pısliktır. Eskıden beri çok gezenlerımız, bır zamanlar bu duruma bakıp da, Yahu bir Lübyakalandıklarını ve büyük bır nan kadar olamadık, bir şu Yeşilköy'e bakın, bir de herşeyîn tıfınansman sıkıntısma düştuklerini ifade etti. İstikrar önlem kır tıkır işlediği Beyrnt Havaalanına diye hayıflanır ve sonra da lerine uyum sağlamada güç turızmde neden bır turlu gelışsmedığımızı Lübnan omeğıyle kıyaslayarak bır sayıp dokerlerdı. 8 Eylül salı günu ayak basluk çeken bazı firmaların «Arzu edilmese bile» tasfiye olmaları tıgım Beyrut havaaıanı, kargaşa, kalabalık, ıtiş kakış açısından nın muhtemel olduğunu kayde Yeşılköy'ü hatta bu alanın «kargasekmez» bolümünü aratmadığı dısn Yazar, «Ne var kl, bu za gıbi, temizlık bakımından doğrusu onun daha da kötu bır örneyiat genel ekonominin bütününü ğıni oluşturuyordu. Lubnan ve Filıstin Halkıyla Dayanışma KonKaldığımız Beaurivage sarsabilecek boyutlara vardınl feransı'na katılmak için Beyrut'tayız. mamalıdır» şeklınde konuştu: otelınm bulunduğu kesim FKÖ'nun kontrolunda. Yollarda sık (Arkası 6. Sayfada) Odalar Birliği Başkanı, geçmişte faiz oranlarınm düşük tutulmasının halkın tasarruf egilımıni düşürdügünü ve enflasyonu tahrik ettiğini savundu. Yazar, kredi faızlerine uygulanan yüzde 15 oramndaki gider vergısınin kaldırılmasını ve boy leos borç alanın yükünü hafifletılmesıni, bu arada tahvıl ve mevduat faizine uygulanan yuzde 25 stopaj vergisinin de kaldırılarak mevduat maliyetinı BEYRUT (a.a.) Lübnan'ın guneyındekı Sayda kentınde artırmadan mevduatın çoğalbulunan Fılistm genllaları ile solcu bırhklerin ortak komuta tılmasını istedi. Sermaye pıyasasının daha merkezinde dün sabah meydana gelen patlamada en az 20 kışısağlıklı ve süratli gelişebilmesı nm oldüğu, 75 kişınin de yaralandığı bıldınlıyor. Komuta Meriçin devletin gereksiz müdaha kezinın bulunduğu bınamn bırçok katı patlama ile yıkıldı. Öte leleri verins, düzenleyici önlem yandan, Lübnaıa'ır. Sesi Radyosu da, Beyrut'un 60 km. kuzeymlere ağırlık vermesinı ısteyen dekı Şıka kasabasında bulunan çımento fabrıkasmda bir patlaMehmet Yazar, «Bu açıdan ma meydana geldığıni ve 10 kışinin hayatını kaybettığinı bildirUgili kanunun bankerlik siste di. Patlamada 10 kişi de yaralandı. «AFP» bürosuna telefon edemiııi belli kriterlere bağlayan rek «Liibnan'ı Yabancılardan Kurtarma Cephesi» adına konuhükiimlerini olumlu, fakat dev şan bır kısi, bombalı saldırıları bu örgütun ustlendiğını ve ülkeletin faiz hadlerine ve reklam yi yabancılarm ve komplocuların eylem merkezi olmaktan kuxlara kadar inen müdahale yet tarmayı amaçlacüklannı bildirdi kisinl hatalı bulmaktayız» dedi. Yazar bu arada, sanayide yatınmlara gitmek yerine, mevcut kapasitelerin kullanılmasının esas alınmasınm gerektiğini belirterek önümüzdeki birkaç yıl içinde enerji dartıoğazının devam edecegıne ınandığını bildirdi ve bu neden le sanayidekı kapasite kullanım oranının da vüzde 6O'ı aşamavacağmı öne sürdü. ANKARA, (ANKA) Danışma Meclısı icın valılerin seçtığl Başbakan Yardımcısı Turgut Ozal da yaptığı konuşma360 adoy adayının ısım ve mesleklerıne gore tasnıf ışlemıne da, 12 Eylül'den beri önemli başlandı Valılıklerce belırlenerek gonderılen 360 aday arasıngelışmeler kaydedildiğmı, andan Mıllı Guvenlık Konseyı 120 uye sececek, Konsey'ın aday cak sorunların tamamen çozum adayla'i hakkında gereklı ışlem ve araştırma yapıldıktan sonlenmediğmi bildirdi ve «Bugün ra, seçım ışıne başlayacağı bıldınlıyor. Ote yandan. DarnsTia kü durumumuz. meselelerimiMeclısı'nın 23 ekım cuma gunu yapılacak ilk toplantısında üyezin çözülebileceğini gösterir bir (Arkası 6. Sajfatla) (Arkası Sa. 9. Sü. 5 de) Beyrut'tan geliyorum Tezgahların ardında silahlar duruyor FKÖ'nün Sayda merkezinde patlama: En az 2 0 ölü var Danısma Meclisi adaylarının meslek tasnifi basladı • Seferberlik deneme tatbikatı yapılacak CÖZLEM .UĞUR MUMCU Serbest Rekabet Ne Oldu? ANTALYA SEMÜĞÎNE KATILAN FİLMLERDEN 4'Ü REDDEDİLDİ Sanat Servisi 25 Eylul ile 4 Ekım arasmda yapılacak olan Ulusal Antalya Film Şenliğı'ne katılan on dort fılmden durdünü gösterılmemesine Yurutme Kurulu karar verdi. Düşman, Sürü, Yolcular, Kur ban Olduğum fılmlerı yarışma ya katılamayacaklar. Surü'nün gostenm ıznı çıkmadığından, başrolünü oynayan Melike Demirağ da Turk yurttaşlığından çıkarıldığından, Yolcular ile Kurban Olduğum ise gosterim izni alamadıklarından yarışmada gosterılemeyecekler. Danıştay'ın durdurma karan olan filmleri bile Yürutme Kurulu yarışmaya almıyor. Son durumda Ulusal Antalya Fılm Şenlıği'nde aşağıdaki filmler gdsterilecek: Hazal, Gül Hasan, Bereketli Topraklar TJzerinde, An Güzel tstanbul, Derya Gülü, Kemal Öğretmen, Acı Günler, Takip, Devlet Kuşu ve Kürtaj. Ödünç Para Verme Işleri Yasasının nasıl uygulanacağırfı gosteıen Maliye Bakanlığı teblığı, hıc şuphesız, tasarruf sahıplerını korumaya yonelmış bır onlemdır. Bankerlerin vereceğı faızı, banka faiz oranları ile sınırlayan tebliğ, boylece, şu çılgın faiz yanşını da belli bır olçude yavaşlatmak ıstıyor. Enflasyonun yüzde yüzu aştığı donemlerde mevduat sahlbinden duşuk faizle para toplayıp, yıne iş çevrelerıne düşük faizle kredi verilişi, kazanç oranlarını akıl almaz olçülerde artırmış ve «Enflasyon zenginleri» yaratmıştır. Faiz oranlarınm enflasyon hızı goz onune alınarak belirlenmesi sonunda «Para talebi» durmayıp, arttığına göre, yıne «Kazanç oranları» eskisi gibi olmasa bile şu, ya da bu olcüde korunmuştur. Bu çılgın faiz yarısı, parasını faize verip sırtustü (Arkasj 6. Sayfada)