Katalog

Cumhuriyet 8 30 AĞUSTOS 1981 33 idamlı Izmir DevYol davasına yarın başlanıyor Haber Merkezi Yasadışı | DEVYOL orgutunün Ege Bol" gesı ust bırım sorumlulannın duruşmalanna yarm Ege Ordu ve &ıkıyonetım 2 Numaralı As ken Mahkemesir.de ıkı ayn sa londa bakılmaya başlanacak. a.a.'nın habenne gore, Ege ! bölgesınde çeşıtlı oldurme, ya j ralama, bombalama, kurşunla 1 Bia, gasp, soygun, büdın dagit ; ma, korsan yürüyüş düzerüe me, gıivenlık kuvvetlenne kar şı koyma, afış asma eyiemlerî nın sorumlulan olarak yargıç önüne çıkacak olan mılitanların sayısı 128'yı bulmakta. Aşkeri Savcı, l'ı kız 33 terorist haikmda ölum, dığerlen içuı de 520 yıl arasında değı çen hapıs cezalan is&yor. , Devnmcı Yol fraksıyonuna ' mensup teroristlerın yargı.an malanna ıkı ayn heyet bakacak. Anfalya Gazıpaşa olaylannın sanıklan 1 Numaralı Salonda vargılanacaklar. Bu davada 29 sanuctan 8'ı içın olüm, dığerlen hakkında da 20'şer yıl ceza istıyor. Dığer duruşmada ise 97 mılıtan bulunmakta Asken Savcı bu davada da 25 militan haMonda idarn talebinde bulunuyor. örgütıin Antalya Gazıpaşa ve yöresı üst birim sorumlulannın Mmhklen ve istenen cezalar şöyle: Idamı istenenler: Nasuh Ünal. Hacı Saygılı, Hagan Avcı. Şahin Altaş, Veli Demirak, Recep Unveren. Mustafa Kava, Mürsel Çelik. 20'ser yıl hapsı ıstenenler: Zevrsel Manıl. Sadettin Aksıı. Şahin Duman. Mehmet öncel. Nlhat Celenoslu, Sabri ördemlr ^ H Tülüce. Necla Celik. A Hasan Ünver, Mefcmet Oüven. Celal Yaman. Sevket Sönmez. Hüsevin Nnral. Yaşar Okdemlr. Ynsnf Halis Demirkıran, Neşet Gündnğdu. Dev Yol'un Buyük Ege Cavasında ısa 25 ıaam cezası JS •emyor. Askerı Savcı, Ariajds.il aozenı değışurmek içın sııahıı v'ete kuran, halkı kırsal se^m <ien baslayarak düzcne HPIŞI »elmeye zorlayan bu grup lero fıstlerın ışledıklrrı suçlan 'cy ^e sıralıyor MHP Anlalya Bolge Muiettışı Kemal Fedaı Coşkuner, Ode .nış'te Mustafa Özdemırog u, Karşıyaka'aa mahalle muh^rı Basrı Derın ve Hasan Husayın Aktan, Karşıyaka Emnıyat Amırlığınrie bekçı Suleyman Tı> sun'un oidurulmesı, Ba!ıxesır Mılas, Soke, Odemış, Karşıyaka ve Bayraklı bolgele'inde çok sayıda evm kurşunlanma Şakar, Ibrahinı Etfal, Hasan A rıkan, Hüseyin tnan. Setir ^e ner, Metin Akgün. Cral * ılçııj, \aşar Çıftçı, Riıştu \;raın, \Jnal Kıro\a. MusUfa riarut, liusnü Solıııaz, Necatı üser, Nevzat Çağlar Tüfekçı .ulas AytUn, Mehmet Celaı Ozcan, Zulıre Erol, Ali Mehmet v*rÇ». Yuksei Can, Ali Erkın, Husejln Zarn. Ertan Ofuzhan, Vedat Ozçevik, Muammer Şenle ci, Nazmi Gültekin. Mustala Ço ban, lsmail Erol, Ersan ookdu man, Haldun Özdubun, )brahim Aslan, Hasan Oztürk, Duı sun Çoğul, Hüseyin Oztürk, Akın Yalçın, Hamit Dnrhat, Ratnazan Şenkul, Rahmi Mit, Mustafa Özdemir, Ertan Şimşek, Ekrem Atmaca. Osmdn Ol lakçı, Birol Aljçay, Ekin Kır daş, Mustafa Karahan. Mürsel Kcçak, Ncb: Doğac, Isüleyman Yoleri, Gürsel Kizaroğlu, Hıdır Kaya, Kaya Coşknn, Hasan Sağıt, Baki Sayın, Kemal xykal, Erol Inan, Aydcmir Çımen, Kamuran Gondüz, Ayşe Şahin, Saadet Ateş, Burhan Opçgel Orhan Geççel, Mirza Ali hurnaz, Ali Tan, Fevzi Budak, Miimın Beklemez, Izzet Ozketeıı, Ali Subası. GOLCÜK Donanma ve Sı kıyonetım Komutanüğı sorumluluk bolgesı içinde faaiıyet gosterdıklen saptanan ve aralarında lılarmara Bolge Sekreterı II Komıtesı Sekreteri, semt so rumluları ıle, bunlara baglı p;rtı U5"cierınm bulundugj yasadışı Turkıye Komun.sc Parnsı ujesı 259 kışımn yakalandığı açüdar.dı. Korautaıılığın açıkla masında 47 kişının de arandıgı behmldi. Yakalananlann 48'ı öğretmen, 21'ı oğrencı, 87'si isçl, 8'ı mühendıs, 16'sı .memur, l'ı laborant, 2'sı avukat, 3'u doktor, l'ı mımar, l'ı kımyager, l'ı man muşavır, 7'si muhasabesı, 3 u elektrıkçi, 5'i teknıs\i;n, 3'u plan tor, 2'sı topograî, 2"s: çıitçı, l'ı maden kursıyerı, l'ı sekreter, l'ı herasıre. l'ı pazarlamaeı, ö'ı ev ^ajj'nı, 24'u serbest meslek sahıbı, 15'ı boşta gezer. KANITLAivlAYA ÇALIŞIYOR Hayatta oiduğu halde oldu d'ye emekii aylığı kesilen İbrahlm Kalyoncu ve eşi maaşının yeniden bağ lanmasını beklıyor... Devletin otomotiv sapîaînası isîendi S BMC GEMcL MÜD'JRU <OTOMOTİV KURULUSLARI SAOECE SOHUN'LARDAN SOZ EDEREK KCNUYU B R AĞUAMA DUVARl ONUNDEKİ YALVARİŞA CO^UŞTURMEKTcCİR» CEDİ Kenan MORTAN IZMİR Türkıye'nın mofor üreten tok ozeı sektor »t'ira.u su olan BMC'nın Ger.el Muuu rü Zıya Ozkan, 1 eylul'ia />n kara'da yapıiacak toplantı on cesı goruşlerinı açıkîayarak «Devletin bu alanda po r.ıka tesbit etmesinin zamanı ge miş tir. Otoraotiv kumluşian ^aıle ce sornnlarından söz ederek, konuyu bir aüaina duvarı önündcki yakarışa dönuşhnmcl> tedir» dedı. Zıya Ozkan sektörün "v.ei kOTVurr.una ıhş'iLiı yaptıgı oegerlendlrmede, bunalıından çı Inş yoluuan bir yandan d»\ıe fin açık vaptırıırılarına, ote .<»n dan da fektor ıçmdeki k u n uş lannın bellı ure^ım konuUıında erıtegre o'mas".na ba'i'adı Ozkan çoyle konu=tu«l^retim \e >.alıs raliimları ortatlad'.r Antsk otomotiv ku nıluşlannr.ı hâ'.â ortak bir ~n layış ve df'ftprlei'dırTne çu;isıne gimn!*rr.i"j olması ııucüdür. Turk otomoti\ «r.cîoru devlefder! alr.cağı her tur.ıı ko laylık \e czer.dirme>i saçlaınıs tır. Bu neclenle tlu?enleme sck tör içinde dıı;i!Tiıc:HnekU'rtır Bu aRİ^ıiş d<JrultU5unda oto mot!\ iana\:C4İeri c'ernfri o!a ri'\ hiç tir z.ınun scktorc uo nuk ojel ta'eplcr cetırmi' >ru7 Ancak tek tek kuruluş'ar lâ sorumı bir ajlama duı an yısı içinde e\e ahyor.» Bu nokr.dan «onra deı' ne yap2c°fı konusunda da arık lamaoo. />vl:an şoyle kuins:u «Dİ7Cİ motor iıretiminin o ncrn kirannası nedeni\lp ^'lTı diden bir çok şirket ür'^mf 71 yaşmdaki emekii işanin "ö/cfü,, diye maoşı kesildi Hüseyin ÖZKAN Hayatta olduğunuz halde, t ö l ü ı sayıldığınız oldu mu hıc 9 Sızi bılemeyiz ama, Rıze nüfusuna kaVitli Ali oğlu Ibrahım Kalyoncu adlı yurttaşımız, yaşadığı halde bir süredır l ö l ü ı sayılıyor. Halen Istanbul, Karagümrük, Ye t mcıler Caddesı 62 numarada uc çocuğu ve hanımıyia bırlıkte oturan Kalyoncu, ken dısıne 1.11 1968 tarıh ve 110)7118 tahsıs nu marosıyla bağianan SSK ışci emekii aylığı nı alabılmek ıcın hayatta olduğunu kanıtla mak zorunda Bu ış içın Kalyoncu'nun yakınları seferber olmuş durumaa. Ölum olayının ilgınç bir oyKusü var E vınde konuştuğumuz Ibrahım Kalyoncu bu oyküyu şöyİ9 anlattı«İsîarbul'a cok kücükken geldım Do kuz yaşında Yed.kule'deki Gabriel Gabrie'oğlu Kurdela Fabrikası'nda ise baslcdım O zamanlar sioorta falan yoktu Yirmi seneTi sigortasız geçti. Aynı işyerinde gecen 45 yıliık isçilikten sonra 13 yıl once emekliye ayrı'd:m O torihten bu ycna her uç ayda bir Ziaat Bcnkosı Kocamusîafapaşa Sııbcsi'ne gider emekü aylığımı alırdım. Ancak son Iki senedir geçlrdiâim bir rahatsızlıktan bacaklarım tutmadıgı icm vekaletimi öğ lum Mehmet Kalyoncu ya verdim O gidip benim yerime alıyordu. Ama, bundan önceki uç aylığımı »babamız olmüş» dedikleri için vermediler.» Zıraat Bankası Kocamustafapaşa Şubesı'nm Mehmet Kalyoncu nun yazılı başvurusuna verdığı 2 4 1981 tarıhlı yanıt şoyıe «SSK Benel Müdürlüju'nün 23 mart 1981 tarıh ve 301845 sayılı talirratları ile toh •îis numarası 11017118 lb>ahım Kalyoncunun VEFATl nedeniyle 1981 vılı birincl donem çekinin iadesi istenmiş ve 25 mart 1331 gun ve 113 sayılı yezımızla icde edılmiştir.» Fat h ılcesı Imrahor Mahal'esı Muhtan Zıya Aydın tarafından 27 mart 1981 tan hında duzentenan «Eslgende ise, şunlar yazılı«Mohaî'emizm Istasyor, Caddesi'nde 5 nolu evde ikomet eden ve Sosyal Sırjorta lcr Kurumu'ndan 1101711S tahsisle emekii maaşı alan 1328 dogumlu Ibrahım Kalyoncu'nun sağ olduâunu bildirir belgedir s Acaba hangısı doğru 7 71 yasındokı Kal>'oncj, şımdilerde hoyatta olduğunu ıspalla meşgul. Gölcük'îe yasadışı TKP üyesi 259 kişinin yakalandığı açıklandı. sı, halkı Mılli Guvenlık Konseyı'ne karşı kışkırtmak amacını gutmelen Haklarında olum ve çeşitü hapıs cezalan ıstenenlerin nimlıkleri ıse şoyle: Sami Varlı, Oktay Terzi, Muammer Sakaryalı, Hüseyin Tay yar Gül, Sabrl Alpagut, Tuncay Karakaya, Muammer Ongu, Nursel Akalp, Mehmet IVnur. IIıtliT Durdu, Halil Baransel, Hüseyin l'ysal, Vedat sıvat. Emin Uner, Mehmet Topran, Harun Yılmaz, Şükrü Karslı, Tosun Murat Eifil. Ilyas Bü vükbaş, Şakir Köse, Halil Kö se, Kenan Tutngan, Yüksel Al tun, Muammer Keleş, Aîune' Çevkol, Hakan Çeşmell, V.eral Gökmen, Ünal Gökmen, Vecati Kapaçay. Emin Bilen, l>gun çeçmek için harekete i?v'nıştir. De\Ietin bu kunıluslan teş %il:den vararlrndırması »e ı?in vermcîi doğalJır. Ancak ücr e' bu konııdaki izinierini hetli ku r?.;lara ba^layabiür Orni'îin, belli bir Mldr.n sonra belli bir satış sınırına ulaşması torunıu !u6u £;etirebilir B!>\lelikle t'iibl ralışnıayan kuru!us!ur doçal oia rak üretimiıı clışına itilmış »>ur lar. Boylesi bir 7orlaına sırketlerı kentlı aralarında da ı;alışmaya zorlar. Orneğin beıli bir aksamı bir şirket çerçeklf.iiırir ken, bir başka kurulus h'şka bir aks'.mın üretilmesinı ««ıflsr Do>!elikie. kurniuşlann "eha ekonotnik ve kasnak ısrıiına yol açmayacak sekilde çalı>ma ları serçeklcîir.» Motor uretımı konusunda va rolan gelışmelere de de*ınen BMC Gcnel Mudurü Oz^an, «Şirket ismi kuüanarak vonım da bulunmak istemem Ancak bu konuda rtu.njanm getırıliği olçuler beilidir» dıyerek iovle konustu «Turl«ye nüfusunn göre mo tor üreten kurnluşlarn s?.*ısı. 2'tlen az \e 3'den fazla i maması1 şeklinde özetîenmışlir. Türkiye'de motor üreten ve üretecek kamu \e özel kesim ku rulujları bellidir Buna bjküarak kolavlılila değerlendırnıe yapılobilir.» Bılındığı gıbı Sanayı ve leknolojı Bakanlığ; otomotiv KTJTU .uslariTıi 1 eylulde TüMOSAN'ın gelecegını belırlPmek üzere bir toplantıya çağırmış bul.unuyor Bu toplantıda TTT^IOSAN conu sunun vanısıra o.tomotıv »oiktolunun va'î'dıÇı bunalımın ustesınclen pclınmssı ıçm ne ^apıl i'ası gerektığı komısu şoruşu lccek. Mehmed Kemal VE ÖTESI POLİTİKA Temizmi) Kirlimi? Türkıye dünya savaşlarından birlncislne girmiştlr de, Ikinclsıne girmemıştır. Bunun eebeplerl sürgıt araştırılır. Bırincısme nıçin girdığimızı, her ıkl donemı do yaşomış olan Falıh Rıfkı şöyle anlatır. cCemal Paşo, artık ordu komutanı değildin mütareke yakındır. Artık savaşa nlçin girdiğlmiz tartışılabılir; buyuk adamların kucükleri adam yerine saymak ve onlarla goruşmek sırası gelmiştir. Arkodaşım Yakup Kadrl, deniz çatanası içinde Buyukada'ya gitferken sordu: Paşam, söyler misiniz bu savaşa nıçın girdik? Ve üç dört yıldır içinde bunalttığı bir soluğu boşaltmış glbl ohlıyarak bekledi. İşte yanıt: Aylık vermek lclnl Ve ekledh Hazine tamtakırdı. Para bulmak Içln ya bir yana boyun eğmali, ya obur yonla blıieşmeh idlk. Kırtasiye ve maaş imparatorluğunun tarihl işte böyle blter.ı Bırinci pünya Savaşı'nı genç bir subay olarak yaşamış olan İsmet Paşa'nın savoşa gırmeyışınl İse, hazıney| doldurmak icm dıye yorumlayanlar vardır. Bu doğruların bir coğuna en yakın olanıdır. 50'de İsmet Paşa iktidarı demokratlfira teslım ederken hazınede Cılkenın o dönemlere değın görmedığı oranda altın, görmedığı oranda dovız stoku vardı. Demokratlann yaşomı halka zından eden her enflasyon onlemını aldıklarında İsmet Paşa yüzlerme bu stokları vururdu. Gerçi Başbakan Recep Peker'ın 6 Eylul Kararları dıye anılan 84 kuruşluk dolan 284 kuruşa çıkarması Halk Partısı iktıdarının armağanıdır ama, nedense unutulmuştur. Sıyasetçl yapılan kotüluğu cabuk unutur, ya halk? Halkın belleği govdesınln bir yerlerınde gızli apseye benzer, vaklı gelınce bir patlar ve tam patlar. Sıyaset tarıhımızde bırkaç on yılda bir patlayan sosyolopk opseler vardır. Erınde gecınde ucu bıze dokunacak olan bir nötron bombası olayını yaşamaktayız. Bıze dokunocak dıyorum, bir zamanların uzun menzıllı füzelerınln de Lübnan ve Kuba olaylarında ucu bıze dokunmamış mıydı? 9 Nedır ki notron bombası Hıdroıenın atom çekırdeğıni parçalayıp onun yakıcı, yıkıcı nıtelığı nasıl bombaya donuşturuluyorsa, bılenlerın soyledığıne gore, notronda bunun tersı yapılıyor, atomun çekırdeğı bu kez zengınleştırıllyor; parçalanacak yerde kaynaştırılıyor. Blpıncisı canlı, cansız her şeyi yakıp yıkıyor, otekı cansızlora dokunmuyor, organık tum canlılara kıyıyor. Orta Doğu'da Isra.l ve Irak'a kadar eğılın coğunun elınde ctom bombasının varotduğu soylenmektedır. Bir notronu yokmuş, ne gami.. Onlar da onun yerine ötekıni atarlar. icımıze onulmaz bir korku sınecekse, her ikıSı de gozumuzü perdelemıyecek mı? Temız borr.ba koymuşlar adını notronun; aslırtda temız değıl, temızleyen bombadır. Bir bılım adamınm tanımladığı gıbı, bıı bomba ışcıyı oldürup fabrıkayı, koylüyu olauısjp torlayı, bcbcyı oldurup evı, anayı oldürüp mutfağı, çocugu oldurup oyuncaklarını almadır. Bunu kım yapaccktır? Elınde bulunan... Bomba da büyük sermayecının elınde bulunduğuna gore, scvaşlar sermayecılere karşı değıl, emekçılere karşıdır, onlorın belırtı bölgelerde temızlenmesını amaclamaktadır. Gercek bu turlu yansıdığırıa gore, daha kimın kıme karşı oiduğu konusunda kuşku duyulcbılır mi? Bunda kuşkulu davrananlar gerçeğı saptıranlar olur. Ikıncı Dunya Savaşı'nın bütun acılarını bulunduğu bölgelere tadan bzım kuşağımız atom bombosının atılışını bı'ır. Oyle kl, bu bomba atıldığı zaman once kımse, cAtom bombası atıidı...» dıyemedı. Gozeteler ılk atılışında once, «Müthiş bir bomba patlatıldı» diye haberler verdıler; ardından bunun atom oiduğu açıklandı Atom bombası calışmaları çok gızlıydi. Ama nötron calışmaları acıkta ve herkes tarafından belırll bir oranda bıllnıyor. Barıştan yana olanlar bu savaşı kazanamazlarsc. dünya, ınsanca yaşanılır olmaktan cıkar, kovboyluk edecek yerde devlet yönetmeys çıkan maceracıların eııne geoer. Amerlkan halkı, Amerlka'nın maceracı yonatıcilerınin elınde oyuncak olmasına lnn vermemelldır. Bu halkın, bu davranışı tarihsel blllncinm kanıtı olacaktır. Amenkan halkının bilincsizliğl, dünya halklarının bilıncsiz olduğu anlamına gelmez, dünya halklarının bliincsizlığe yenılgısl olur. Sorunun mantıksızlığı çürük dlşlerinl göstererek nosıl sırıtır? Amerlkan uçaklarına, tAkd^nir'de ne onyorsun?» demiyorlar da, Ubya ucaklanna fN© arryorsun'..» dıye cıkıçiyorlar. Hashas taban fiyatı 3040 lira olarak belirlendi ANKARA, (Cumhuriyet Bflrosu) 1981 yılı ürünü haşhaş taban fiyatı, kışUJî ekılrmş kapsüller içın 40 yazlık ekilmış kap sülller ıçm ise 30 lira olarak belirlendi. Bakarüar Kurulu kararıyla saptanan haşhaş tahan fiyatı, kışlılc ve yazlık haşhaş kapsülle rinden rutubet oranı yüzde 12'den fazla olmayıp, kapsül yatay çap lriUği 5 cm'den az ojmayan ve yabancı madda oranı yüzde sıfırı geçmeyen kapsüllere uygulanacak. Haşhaş taban fiyatı 1977 yıünda kışlık haşhaş 23, yazlık haşhaş 19 lira, 1978 yüında kışlık haşhaş 25, yazlık haşhaş 19 lira, 1979 yılında kışlık haşhaş 25, yazlık haşhaş 19 lira, 1980 yıim da İse kışlık haşhaş 34 lira, 60 kuruş olarak açıklanmıştı. 1 cÇankaya Çoban Yıldın Sokak, numara 7. % 8. daireler e 2X200 metrekare. 3 yatak odalı. Uaımi sıcak su, aylık kira daıre başma 125 bin lira. 2 daire blrden kiraja verilebilir. Aylık 250 bin lira. 3 yıllık peşin ödeme.» «Cınnah Caddesı'nin Mesnevi Sokak ıle kesıstığı noktada bir apartman. 370 metrekare, 5 yatak odası, garajı var. Yakıt hanç aylık kıra 1500 dolar.» «Abdullah Cevdet Sokak numara 27/14. Aylık kira 60 bin lira. İçinde oturuluyorj» «Eskışehır Yolu DostJaT Kooperatıü. 4 yatak odası mo bılyall, telefonu var. Ayhk kira 50 bin lira.» «Bahçelievler 4. Cadde, numara. . dört yatak odası, 190 metrekare. Haftada 3 giin sıcak su, duvarlar ceviz kaplama. Ayük kira 600 dolar yakıt (rideri 8 bin lira. Türklere verilmezj» «Cebeci Demirlibahçe Inlş Sokak numara 13. Yalnız 2 oda, aylık kira 5 bin lira.» «Keçioren Aktepe 1. Durak, numara..., imarlı bblgede, gecekondu, aylıfc Mra 4 bin.» İNANILMAZ KOŞUIİAR 1981 yazında, başkent Ankara'da ev arayanlann karşüaştıklan koşullar bunlar. Erüvup ınanaınadıklan, görup anlayarnadıklan. 125 bin liradan 4 bin liraya kadar değışen aylık kıra ıstemlen ve akla gelmeyecek .duşünmekle bulunarnayacak ganp koşullar dızisi. Denetimsız ve de örgytsüz ganp bir serbestlik ıçmde gelışıp serpüen bir pivasa. «Isteyenin yüzü bir kara, vermevenin bin» ya da «Alan memnun veren memnun» gibı ilkelerm geçerli olduğu, kuralsız bir pıyasa. Temmuz ve ağustos aylarında, bu piyasaya kıralık ev arayanlann saflarına katılarak, onlann yazgısını paylaştık. Kıralık ev aradık semt semt, sokak sokak. Kiralık ev arayanlarîa dolaştık. Kiracı Ev sahibi ilışkileTtni gözledüc ev ev. kapı kapı. Kıracüarla dertlestU:, ev sahıpleriyle konustuk. îstenenleri kiml zaman bir telefon konuşmasmda, Mmi zaman kapı aralığından uzanmış ev sahibinin agzından din ledik. Kimi de kapıcılann, biz den söylemesi, anlanılı bakışlanyla dolu uyanyla karşılaştık: «Sana gSre ey degll beyim. Anasının nikâhını isttyor kira diye» Bir kiralık üanından bir Hralık il^.nına koşarak: yaklaşık 2 ay dolaştık Ankara'da. Çan kaya, Gaziosmanpaşa ve Kavaklıdere'de koca koca rakam lara kira diyenlere şaşkınlık la bakarak. Çoğu issizliktpn sılolan emlak ve kira komis vonculanmn kayıt defterlerin d.eki Mra koşullanna tnana mayarak. Daha aşagılarda, Kızılav renişehlr, Maltepe, Bahçel' evler, Esat, Ayrancı, Kurtv lus, DDdmevi ve Yenimaha!l° ?iW semtlerde daha uygunCt Hra içtemleriyle karşılasa rak. 25 bin lira, 17 bin lira •ribi.. Kentl cevreleyen pecekon dıı kusağmda: Mamak'ta, Keciören'de Aktepe, Sentepe. Tualuçayjr'da bütçemize göre • E V SAHİPLERİ SON 1 • YILDIR KARAR VERİLMESİ ÇOK GÜÇ 2 SEÇENEKLE KARŞI KARŞIYA: EVİ KİRALAMALI Mİ, YOKSA SATIP PARAYI İEv sahip ErM TUSALP FAİZE Mİ VERMELİ?.. ev buldugumuz sanısma kapılarak dolaştık.. Belirlenmiş para karşüığında, kıraladığı şeyı l<ıülanına hakkıııa sahıp olan kışıye kı racı demyor. Ancak bu beUr lemenin kim tarafından, nasıl yapıldığuıa ıliskın kural yok Ya da bir tek kural var. Kı ralar, ekonomimn temel taşı olan sunu istem kuralına gbre behrleniYor. Ülke ekonomı sındekl gelışme, devalüasyonlara veya para ayarlaınalanna sık sıi baş vunüması ya da temel mallara zam yapılması gıbı nederıler, kıralan durmadan yükseltıyor. İşçı ve memurlann aylıklannın yıikseltılmesı de, kımüerınce kıra artışlannda bir neden olarak gösteriliyor da, bu ülkemız isçi ve memurlan ve de ev sahıplen için geçerli bır neden deŞü. Hele belırli meslek srruplasiniz 8 bin de yakıt ve oteki glderler^ dendi. Evet ya da hayır diyemeden kan koca kazandığımızı düşündüm. Yemek içmek ve sriyinmek zorunda olduğumuza düşündüm. 19 yıllık emeğim karşısında buşrün elime tam tamma 16 bin 500 lira seçiyor. Kocam da 1. derecenin 4. kademesinden devlet memuru. Onun maaşı da yetmez, iki maaşı birleştirip kira verelim desek o da olmaz.» EV SAHIPLERtNt DE HAKLI BLXUYORÎ;M Her ataraa her yer degış tırmeden sonra, kıraladıklon e\e yerleşınceye kadar geçen ev arama seruvenlenyle saçlannm ağardığını soyleyen 19 yıllık öğretmen, tıim sorunlannı haklılar ve haksızlar ayınmına gore çdzebıldığı ni soyledı: Bu konuda ev sahiplerinl Bülent özgün, parasal gtiçlukler nedeniyle çalışarak yuksek oğrenımmı tamamlayan ve bu nedenle ae yıl kay bı o!an bir ogrencı. Aılesi îstanbul'da kirada kendi Ankara'da kıralık ev sorunuyia KOKKLLC YILLARI Y \SAMIMIN Ankara'da 5. yılımı geride bırakıyorum. Salt ev sorunu yüzünden, ileride bu yıllanmı yaşamımın korlculu yıl lan olarak anacağım. Her in sanın çeşitîi korktılan vardır. Benim Anlıara'da bulundupum jallard3 bir tek korkum vardı: Evden çıkarüma ve do layısıyla ev hulamama. Bu korkumdan haklıyım da. 5 yü da tam 5 ev değiştlrdim. Ccuz bir fiyata uygun bir ev buluyorsunuz. Tam yerleşip ısmmaya başlıyorsunuz. Ev sahibi, e\de kendisinin ja da evlenecek çocuklannm o YHK'NİN BİR SÖZLEŞMESİ HÜKÜMETÇE GENİŞLETlLDt A>fKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Bakanlar Kurulu, Yükssk Hakem Kurulunun CamIş kolunda Türlnye Cam Sanayii ışverenleri sendıkası üe DÎSK' e bağlı KristalIş sendıkası arasmda yeniden yururluğe koydu ğu toplu ış sozleşmesıni sendi kal örputlenmesi olmayan üç iş yerini kapsayacak bıçunde teş mil etti. Yürürlük süresl 30 nlsan 1981, 31 aralık 1982 tarihleri olarak bellrlenen teşmil metaın de, toplu sozleşmenin «isyerin de çalışan Müdürler, mühendisler teknisyenler ustabaşılar ve büro memurlan» gıbi işvere nın sırlanna vakıî olabüecek personeli kapsamadığı bellrtüi yor. Besml gapetenın dıinkü sayı smda yayunlanan Bakanlar Kurulu teşmil metnınde, Trakya cam sanayıl A.Ş. ve televlzyon cam sanayii A.Ş. işyenndeki ^ çüerin 30 nisan 1980 tanhınde kı saat Ucretlerıne 45 lira, Sinop cam sanayundekı ışçılenn saat ücretlerine ise 30 lira zam yapılacağı bildıriliyor. DALAMAN HAVAALANI UÇUŞLARA KAPATILDİ ANKARA, (ANKA) Turlzm ve Tanıtma Bakaru tlhan Evnyaoglu, Bayındırlık 3akBnı Tahsin önalp, Ulaştırma Bakanı Necmi Ctegür ıle Gumrük ve Tekel Bakaru Becai Baturalp'ın katıldıeı bir törenle 8 ağııstos'da hizmete giren Dalaman havaalanı'nm «inis emniye tl lçin gerekll cihazların» olmayışı nedenlyle kapatıldığı bıldi nldi. ANKA muhablrtain aldığı bil giye göre, alanı kapatan dev let hava meydanlan işletmesi, Dotemen havaalanında inlşkal ve haberlesme lçin gerekll ekstk oldugunu sap n için hıç değıl. Kıralık ev aramakta 19 yüın deneyimır.ı taşıyan bır oğretmenle konuçuyoruz. «Adımı yazmaym. Adımı söyleyerek, ev bulma şansımı peşta peşin yiarmek istemıyorum» diye başlıyor soze: Tam 19 yıllık ögretmenlm ve 9. k a ev sahiplerinin huzumndayım. DUe kolay tam 9 kez. Her seferinde daha acımasız koşullarla karşılaşıyornm. Kiralıfc ev aramaktaki deneyimlm, öğretmr n nin toplumdaki saygmlığı il orantılı bir yerde oturan:ayacağını gösterryor. Bu neden le de, 15 yıl önce oturduğumuz semtlerde bile ev aramıvonun. Kflçük bir endişem var bu kez. Bu yü ünlversiteye başlayacak tnTimın okıjlnna yakın bir yer olsnn diyorum. Hepsl o kadar. Okul lar kapanır kapanmaz ev W maya başladrm. tlk çaldığım kapıda (25 bin bize verecek "Esimin maasına kendiminkini de eklersem kirayı ödeyebileceğiz,. 0 O de hakb görüyorum taman zaman. Haklı ve gerçekçl kar şuaştırroalar yapıyorlar. (Evımı sa:ıp bankaya yatırsam) diye başladılar mı söze, ister istemez haklı oluyorlar. Kiracının geliri çerez parası gihi gelıyor çoğuna. ÇoİH Ea ten kendi evirde Idrayla oturuyormaş gibi apırtıman gitieri ötıüyor. HER YÖREDE KÎR.V SORUNÜ VAR Türkiye, özelliöe son beş ı ı'dır en yoğun yerleşlm mer ,.tz!eimden, kuş uçnıaz kervan geçmez yörelenne kadar, hr yerde kira sorununun bü yük önem taşıdığı bır ülke artık. Ve TÜrkıye ödedlkleri ya da bdemek zorunda olduilan kıra kadar, aylık gelirleri olan insanların, soruna bir ço zum bekledıkleri bir ülke du rumunda. Bır öğretmenden bir öğrenciye dogru uzuyor söyleşimiz turaeağmı bildirerek, üzüntüsünü belirtiyor. Çıktıktan son ra da anlıyorsnnuz ki ev daha yüksek kira Ue bir başkasına ktralanmış. Ekonomlk zorlamalar ayn bir sorun, başlangıçta 2 bin lira olan yakıt parası, blrbuçuk yıldan kısa bir süre için de 7 bin liravs yükselebillyor. Kiradakl artışı hesaba alıp, enflasyon oraaını da ek lerseniz. sonuçta kare kökünüz ahnmış oluyor. Ve kendi kendinizi kapı önüne koymamı gerekiyor. Nitekim öyle oldn. ÇÖKEN ORTA SINIF Ekonoml öğrenimi yapar. Özgun, kiracılık serUvenini kısaca anlattıktan sonra k±ra.ık ev arama öyfcUstmü şöyle ozetledi: «tş ev tutmavs gelince, isteniienlere ktmsenln aklinın ermemesi gerekiyor. Tek başınıza oturablleceffniz küçük bir daire lçin, tüm giderler dahlı Sdemeniz g'ereken on düşuk kira 12 • 15 bin ıira arasında değişiyor. Kiralık ev bulabilırseniz tabii. Günlerce aradıktan sonra bir tanıdığın ara/Mİığı Ue, iliskı'.erîmin ge rcktirdiği standart'arın altın da bir e\i uyeun fhatla ıutj bütiım l'\gun olduğunu sov ledijım fijat ise a>lık kazan cımın \U7Je 70'ini buluyor. Be,n de bu durumda, kendi ml Türkive'de çöken orta sı nıfın yenik düşen kahraman lanndan biri olarak görüyor \e geleceğiml düşünüyorum.» Eu genç insanın ılenye dö nuk endışeîerı, «kira sorunu r.a çözüm bulunamazsa ar tı!; çrizüm aranmasma da ge rek kalmayacak» yaklaşımı nın da çoktan geçildığını gos termıyor mu? KARAR EV SAHÎPLERINİN «6 adet cepheden çekilmiş vesikank fotoğrat, nüfus cüz danı aslı, Savcılıktan iyi nal kâğıdı, sağlık raporu, evlen me cüzdanı asb ve çocuğu nuz varsa nüfus dairesinden sajısını ve yaşlarını bildircr belge vb.» Butün bunlar bir olcula ya da işe girmek veya askere gıt mek ya da yurt dışuıa çık mak ıçm ıstenen belgeler de ğıl. Kolaylıkla saptanabüece ğı gibı, bazı durumlarda kıra cı olabılmek içın gerekli olarj belgeler Ankara'da ev arama senıvenımızde bızrien isten medl ama, bu tür belgelen isteyen'erm oıduğu sdptandı Ev sahıplen sadece bunlar istemekle kal^alar ıyı, ev sa mplen sriece bu tür belırle meleri yapsalar di. ıyı. Bıı kıra sözleşmesınde yer alabı len ısteklerı düşuüdukçe 02 gurlükten söz etmek zorlaşı yor. Kaç çocuğunuz olması ge rektığıne, çocuklarınızın elle rıne kalem alıp alamayacak lanna, eve saat kaçta geiobı leceğınıze, konuklanruzın kımler olabıleceğme ve sızde ne kadar sure ile kalabılecek lerıne, ne kadar su ele.ttnk ve havagazı harcıyabı'.ecegını ze, en geç kaçta yatıp, en er ken kaçta uyanabıleceguııze ve benzeri kararlar tek vanlı olarak surekli ev sahıplen tarafından alınıyor.. Ev sahıplerınce venlen ka rarların en cnemlısını ise kı ra mıktan konusunda dudau lanndan çıkan bır çıft söz o luşturuyor. 7 bin, 10 bin, 25 bin vb. Onlann saptadığı kıra miktanmn tartışılamaz olması ayn bır dert. Bu konu r dakı ev sahıbının goiLv! rın den ilkıni Ahmet Aydoğdu dı le getirdi: Kiracüann ev klralannın yüksekliğinden yatanma lannı doğal kabul ediyorum Biz ne yapahm, neredeyse kendi evimizde kira ile oturacak duruma geldik hayat pahalı'jgında evlerimiz blzim için b i r c güvence. Teme! mallara yapüan her zamdan sonra saptadığım 10 temel malın zam ortalaması kadar kir» artış koşulunu getirlyonnn. BTmu altın fivatlanna g3re düzenleyenler, Türk lira sınm dolar karşısmdaki değerlne göre düzenleyenler de var. Sorun bence genel ekonomik durumumuzdan kaynaklanıyor. Bir zaman sahibı olduğumuz evlerimizi bayat pahalüığmdan etkilenmemek için kullanıyornz. Bnnda da garip birşey yok. YARIN: NE ÖDENÎRDt ŞÖUM NE ÖDE VIYOR?...