Katalog

zKONOMİDE 5Oı<U aayın unyuı, cıu» Irak'a cimenfo satışı CANAKKALE (Cumhurlyet) Halka acık bır şırket tarondan kurulan ve 4 bm ortağı bulunon Conckkaie Cımento abr kası Irak'o 26 bın ton cımento sottı Yabancı boyrok ı ır gemıye dokme oiorak yukienen cımento satışından 865 n dolar elde ed Idı Ezıne ilcesının Mahmudıye ko^ünde kujlu bulunan Canakkole Clmento Fabrıkasının üretıme gecığı gecen yıldan bu yana 15 milyon doiorlık dışsat m yapığını bellrten fabnka yetkilıleri bu rakamm yıl sonuna kadar 7 nnılvon doları bulacağım bildlrdller. Çanokkale Cımento kjbnkası dışsatımlannı Afrika ve Ortadoğu ulkelenne yapıor Bunlann başıdo Mısır, Nl|erya ve Irak geliyor. "Atatürk'ün Ekonomi Politikası /A ANKARA, (a a.) Antara Unlversltesı Slyasal Bll 3l!er Fakültesl Mallye Enstltösü lle Türklye Ekonomi Kurumu torafından ortaklaja düzenlenen, «Atatürk'ün Ekonomi Politikası ve Tür(lye^ıln Ekonomlk Gellşmeıl» konulu semlner, 23 • 24 hazlran torlhlerlnde Ankara' da yapılocaktır Türklye Odalor Birliğl toplontı salonunda düzenlenecek seml nerde, Ataturk'ün Izmlr Iktlsat Kongresi'ndekl konuşması, Atatürk döneml mallye politikası, para kredl politikası ve kurumlaşma hareketi, tanm. sanayi, eğltim, sağlık ve ener|l polltlkalan, dünya ekonomık bu nalımı karşısında Türkiye, Blrlncl Beş Yıllık sanaylleş me plonı lle Kamu İktlsadl Tesekköllerl konulgrında bıl dlriler sunulacoktır. Göcmen isciler BRUKSEL (ANKA) Avrupa Ekonomlk Topluluğu ülkelerlnde çalışan yabancı Işclterin soruniarının tartışıiacağı «Göcmen Işd Sorunlan Konferansı» Bruksel'de başladı. Konferansta, gocmen Işcilerln ve çocuklarının eğitimlert ve gelecekte karşılaşablleceklerl sorunlarla Işcl haklan ve kultü/el sosyai uyumsuzluklan tartışılacak. Konferansta, ayrıca yobancı Işcl kobul eden Avrupo Ekonomlk Topluluğu ulkelorinin göcmen işcl polıtıkolan da gözden geclrılecek. Merkezı Ingıjfere'de bulunan Göcmen Işc 'er AET Formu torafındon düzenlenen konferansta konu üe tlgllı kuruluşların temsılcllertyle yaboncı Işcl kabul eden ve gonderen 70 e yakın uzman kotıhyor. * *• mevcuj verıler son yıllarda yatırımlarda ve özellıkle özel sektor sabıt sermaye yatırım larında onemll gerılemeler olotığunu gosteriyor Siz yatırımlan ve özellıkle de özel sektor yatırımlarrnı yakından Izleme durıımunda olon bir bonkanm üst duzey yonetıcl1931'de Istanbulda sl olarak bu konuda ne duşüdoğdu ingMere'de nuyorsunuz? Cambndge Umversıtesı nde ÖNGUT Vatırımların son rnaster, tsîanbul uc yılda ge'i'eaığ b r gercek Unıversitesı Iktısat Bu gerıleme özel sektor vatı rmlarında ve ozel sektorde ( Fakultesı nde dohtora de ımalat sanayı yatırımların ı yaptı Aynı da daha belırgın Özel imalat Ünıversıte de asıstan sanayıl votınm endeksi {1976 ve ODTU'nde öğretım = 100) 1980'de 64 e düşmuş. görevhst olarak Kamu yatırtmlan endensı se görev yaptı 198O'de 98 Aynı donemde ta1960'dan beri görev n n ve konut dışı yatınnlaryaptığı T Sınaı da özel sektörun payı yuzde Kalhınma Banhası'nda 52 den vüzde 39 a düşmüş hcüen Cenel bu unuyor Müdur MuavinL SORU DPT rakamlan da yatınmlann son uc yılda reel olarak (1976 sablt flyotlarıyla) duştuğunü gosteriyor, bu düşüs özel sektör soblt serma y» yatınmlarında 1979'da yüz d e 19, 1980'de Ise yüzde 10 do loyında. Buna karşılık DPT bu yıl özel sektör yatınmlarıntifl yüzde 6, toplam yotırımlorda yuzde 9'luk artıslar bekllyor. Şlmdl yılm nerdeyse yansma gelmls bulunuyoruz Sizca yotınmtar konusundakl bu bekleylşler gerçekcl ml? ÖNGÜT Kanımca hayır Ka mu yatınmlannın bu yıl blr öncekl düz»ylnl koruyacağını varsaysok dahl özel yotınmlarda gerllemenln, veya en iylmser görüşle duraklamanın duzeyierd» koruma eğltiml devam edeceğlnl tahmln edl 1980'de blrcok Isletmenln kâryorum lılığını korumasına olanak sağ Imalat sanayilnl ele alalim. lomakla berober kapaslte kulEkonomık Istıkrar tedblrlenn lanma oronlarını dpşurmüştür den en fazla etkılenen bu ke Doğrudan veya dolaylı olarck Ithalata dayalı sonayllerde ma s m olmuştur Ta'ep daralmalıyetler hızla yükselırken «nfsı v 9 sektörun yapısından gelasyon genelde işletme serma len nedenlerlg fıvatlan yüksek Ibrahim Öngüt kimdîr? EKONOMIDE DIYALÜÜ Turk ekonomıslnm, Türk sanoyimin yapı değlştirmesl konusunu ve bunun yatırımlarla ılıskıslnı bıraz daha acablllr mıyız acaba? ONGUT Istersenız şöyle ıfade edeyım Hıc büyümeyen bu ekonomi yapısını yenıleyemez Ancak bır ge!ış"r>6 ortamı tcınde ekonomık yapıyı değıştıreceıc yon »endırme er, polıtıkclar etklll olabıiir Bugün bu/ume yönün den ve ekonom k yapının yenı ekoion k koşullara uyumunu sağlayacck yat rımkjr yonunden tallhsız blr dönem lcın deyız Türk ekonomislnln daha fazta üretım ve daha yüksek blr k» pasıte kuHanımına alışabılmesl, kullanaoağı kapasltelerm nltellkterlnd» blr değlşiml gerektlrmoktedlr. Dr. öngüt Ekonomi Servlsl Şeflmlz Osman Uiagay'ın sorularını yanıtlarken. Ulagay sordu, Öngüt yanıtladı "Yatırımlan unutarak dısa acılmak zor olur. KESKIN GOZLER VE HÜNERLİ ELLERIN YARDIMIYLA, SEMT PAZARLARINDA OLDUKÇA UCUZA EVLENMEK MÜMKÜN. o . Ikl bayram arasında evlenmenm mutsuzluk getıreceğl varsoyımıyla. evlenme sayısmın hızla arttığı şu gunlerde Istonbul'dakl bır nikâh dalresındeylz Yaklaşık her 15 dakıkada blr nlkâhın kıyıldığı 6alon vızır vı zır Işllyor Bazen cok sayıda Cicek sepetl blr onda salonu dolduruyor, bazen bakıyoruz yalnızco gellnln ellnde blr buket cıcek Nıkâh şekerlerınln klml bakır fıcıCıklor, suslü b blolor lcme doldurulmuş Kıml nikâhlarda tse coğunlukla genc blr kız, davetlllere elindekl mukavva kutudon bodem şekerl ikram edıyor Tebrkler ve fctoğraf cskllmesl sırasında doğan kıso boşluklardon yororlanarak, çıftlenn yanıno yanoşıp bu hayat pahalılığının evlenrnek konusunda caydıncı olup olmodığını soruyoruz Bu sorunun yanıtını genellıkle erkekler verlyor Kıml fazla masraf et Kaca Evlcniyor3ar Meral TAMERI "Evlenmek bekâr yasamaya oranla daha ucuz meden en gereklllerl aldık larını söylerken, klml de «evlenmek, bekâr yasamaya oranla daha ucuz,» dıyor Gercekten de evlenmek bekâr kalmaktan daha ucuz olmalı ki, Devlet Istatısttk Enst tüsü ve Istanbul Beledıvesi'nln rakamlannda yıllara gore evlenme sayısında nüfus ortış hı zını aşan blr artma gozıentyor Hayot pahalılığının evlenme konusunda caydırıcı olup olmadığı yolundakl sorumuza gellnlerden yanıt almaksa neredeyse olanak sız Ister kentli, Ister kasabatı, Ister kültürlü, ister cahıl olsun gelın evlenmek ten cok mutlu görünuyor ve Işln parasal yonü onu llgllendırmlyor. YA ANA • BABA.LAR? Işln parasat yönüyle en yakından llgılenenler ıse kuş kusuz ebeveynler Onların yanına yanaşabıldiğlmızde 8oruyoruz «Cocuklarınızj kaca evlendlriyorsunuzîı Aldığımız yamtlar genelllk IB ovnı «Ne sen »or, ne ben «öyleyeylm..» Anababaların coğu. cocuklarını evlendirlrken, eşe dosta mobllyacıya. terzlye ya da dayanıklı tüketım malları satan dükkânlara, hatta bazen tümüne bırden borclandtklonnı soy luyorlar ve eklıyorlar«Bellmlzi doğrultmamız ICİn yıllar gerek » Ana babalara yönelttlğlmız sorulardan evlenme II» llglll gereksinmelerin azımsanmayocok blr bolümünün de pazarlardan sağlandığını cıkarıyoruz Nıtekım büyük semt pazarlarını dolaştığımızda blr ev lcln gerekll taşınablllr pek cok eş yanın buralardan oldukca ucuz sağlanablleceğinl görüyoruz Bu ucuz malların bır bölümü moğazalar lcln modası gecmlş sayılıvor blr bolumünde ufok defolar oluyor, ama keskın goz'er ve hünerll ellerln semt pazarlanndan blr cok mall ma ğazalara oranla daha ucuz alobllmelerl Mne de munkun Nlkuh dalrelerlnde rastladığımız ana babalann blr bölümü Ise evlat'arını bugünlerde evlendırmenın «kâr lıı olduğunu soyluyorlar «Neden» dıye sorunca şu yanıtı alıyomz«Ekonomldekl durgunluk nedeniyle blr cok malın flyatı düsmeye başladı. Etlket fiyatı üzerinden pozarlık, artık en luks mağazalar da blle olağan sayılıyor Dayanıklı tüketlm mallarına baksanıza, hemen hemen her marka matı hatta taksltle bile resml flyattndan % 10 daha ucuza almak mümkün. Televlzyonda buıdolabı, çamaşır maklnesl reklamlanndan gecllmlyor, neredeyse üzerlne para blle verecekler» NlkOh dalreslnde geclrdiğlmlz yarım gun lcinde ge nellikle dar gellrlMere rattlryoruz Ya üst gellr gruplanndakller nerede evlenlyorlar? Etap Marmara'nın Kral dalresindeylz. 40 50 klslllk yakın davetlller düğünün hemen önceslnde kıyılacak nlkâhı Izlemek üzere buradalar Nıkâh kıyılıyor, şompanYalar patlıyor, Nlköh törenlnln kaydedndiğl vldeo band hemen oracık ta davetHIere Izletlldlkten sonra balo solonuna geclllyor Yemekll muhteşem blr dOğün.. Düğünden sonra genc ev lller oteldekl odalanna coklllyorlar. Davetlllerin blr bo lümü Ise yenl hazırlanmış evl görmeye gldlyor. Evln her yanı özenle döşenmls. Her şey yerll yerlnde. Ama odalardan blr! bomboel.. •Acaba heptlnln lylslnl yapalım derken, bu odayı dö8*meye paralan mı yetme dl?» dlye düşunecek olurken, patloyan şampanyalar ve tokuşturulon kadehlerin orasmda bu soruya da yanıt aellyor «Slmdi artık alleye kotılacak bebek icln lcellmı istanbul'da ne, nerede, kaca? Maltn Cınsi Maiune halısı desenli Du\ardan duvara (makine) Kavseri Bünyan h a l ı s Konya Laaık halısı Altm alyans Pırlantalı alvans Pırlantalı alyans Dugun yemeklı D\'g\m koktevl Dujıın vemeklt Du^ın vemeksız DL"m vpmek'z Dü'nın vemeksız Gelın sacı Çıft kanılı burrîo'abı Buzdnlabi Camaşir rralîtnesı CaTP^ır mpkme^ı Otoırtı'î Çam Msk. Televırvon Miktan 6 m2 m2 El m2 Eİ m2 sl rn2 »i Adedi Adedi Adedi Ktşı başına * » * » ?00 klşıhk 2no kışılık 300 klşılık Adedi Aaedi Yeri ya da Markası Mağazada En UCDI En pahah 25 000 1500 18 000 25 000 45 000 8000 300 000 100 000 3500 1.300 1^50 35 000 45000 60000 8000 55800 42000 38 000 46 000 75 000 39 000 14 900 12 900 29 000 25 000 14 500 8000 6000 25 000 24 000 1.100 1050 3.500 8000 S50 900 4500 1000 2000 18 000 750 Herpke halısi 1 ı i > l Eıektnk sıipurppsı FİPktrJc supurçeı Fıni Fıni Rsnvo (F\nı' Racivo (S'freo) Radyo (ufakı gofben Ter""o^ fon Perrie Pprae Pprde Çar=3f takın 1 ! Çarşaf taK'mı Çnv barria^ı Çsv barrîcŞı I 1 Metresl Tek kıs'lık Çılt k ı ş ü * Adedl ! X » A^TTMnvu^n tencete Fma\e tencere takırn Csfal Rıcak B çak Takımı 6 adedi Kapalıçarşı'd» Osmanbey'de Hılton'da Sheraton Sheraton Beyazıt Bakırkrty Sıslı Semte gbre ıooo Arcelik K, 10 utruz Arcelik •o 10 ucua Hoove * Arcelik ArçeUk » SchaubLo. Beko Sımtel Demır Doküm % 10 ucuz * Auer SchaubLor. Zenlth Zenith Demir DokUm *U 10 ucua Arcelik » Konak Mef. 300 Evkur Mef. 385 Pazarda 200 Osmanbey 1.200 Osmanbey 1.700 Pazarda 7 Maftazada 15 Pazarda 250 Ma^azada 350 Mağazada 3.500 Majjazada 500 Pazarda 150 Ma&azada 800 Pazarda 300 10 000 17 000 25 000 3000 5000 20 000 2 200 1100 1400 25 000 35 000 40 000 Bu koposlteter fince tolebln kompozieyonuna uygun olmalıdır Dışa acık bır gellşme modellne geçlşln öngördüğü talep kompozlsyomındakl boşlıca değlşlkllkler 1} dış tolebin toplom talep lclndekl oranınm artması, 2) gerek bu talep kompozteyonuna cevap verecek yapıyi oluşturmak, ge rek buyümeyı sürdurmek lcın yatırım malı talebınln toplam talep lclndekl oranının Yükselmesl gerekmektedir. Ikl koşulu Inceleyellm !c tablllr Yonl sözgellml yüzde 40 dışında olduğu ye«ı lhtlyacmı cok yuksek dQ Konumuzun lebl kısarak, talep kısılması ya da 30 falzle.. lcln oyrıntılanna glrmlyorum zeyler» cıkarmıs ve parasal sonucu kullanılmayan kapasldaralma artan flnansman ta Ancak bugün hâlâ tasarruf sa SORU Şlmdı soyte blr sonı tenln ancak dış talebe uygun leblnl yüksek blr falz haddl lle hlblne odenen falz lle sanaylakla geliyor Yatınmlarda ve bolümu lle ekonomık knzden dengelemlştlr Flnonsman so clnln aldığı kredı arasında yuz özellıkle özel sektör yatınm cıkma olanogı yoktur. Otobua runu, ftzelllkle yatmmlorını dö de 30 blr maria (spread) Devlannda gftrülen yavaşlama • satarak otomotlv erjdustrlsıvlzle borclanarak yapmış olan let el koymaktadır Bunun yuz konomlnln bütünunü ve gele mn krizlne cözüm bulmok Istiişletmelerde blr lıkıdıte krızi de 15 ı gıder vergısı. yüzde ceğinl nasıl etklllyor? «Dışa yorsak endüstrlsml otobus üra ne dönüşmüş ve bu Işletme 15'l Merkez Bankası hlssesacılma» Ve «vapı deglşlkllğl» tlmınl dış talebe cevap vereler kOriı olsa dah| borc öde dır. gıbl cokca sozü edilen amac bilecek blcimde yeniden dume güclerlnl kaybetmlştir lara varma açısından yatınm zenlemek gerekir Bu olay oto Konuya bu yönden boktıöı Dünya flnansman piyasalorın lann seyn ne kadar önemll? motlv sanayllnin bır butün o'a mızda smal isletmelerln bugün da mall kurumların en fazlo rak ele alınma6inı. bazı tcom 34 «spreadt lle çalıştığı bu ÖNGUT TOrk ekonomlslnln kü fınansman olanakları ve ponentıların standardıze edılhükumetın yen| ekonomlk koşullara uyupara molıyetı lle yatırım ka ortamda sadece meslni, bozı üretım blrimlerlrarlarını ertelemeler dogal yüzde 30 bır mar|ı kendlne mu sağlayacak olan ve dışa nln yatay olarak entegrasyoayırması ve bankaların bunun acık büyüme modelmın gereğl görülmektedır Kaldı kl. artık nunu, bazı üretlm bırımlarınde olara|j yapması gereken yatı Ise dikey entegrasyona uygun Türk sanayıcısl eskısı gıbl lc üzerıne kendı masraflarını da rımlan ertelemeslnln llerkl yıl yatırımlar yapılmasını gerektıpıyasalardaki yüksek kâr bek koyarak bır Ikraz faızı oluşturlarda önemll darboğazlar yalevıslerlnın qüvencesıne sah p malorı, serbest pıyasa duzenl recektlr. değlldlr lc pazarın cazibesı lle ekonomlnın sorunlanna co ratab'leceğlnl de unutmomazum arayan bir ekonomık pomız gerekir ne kapılarak yatırım yopma Vurgulamok Istedlğlm nokta. döneml kapanmıştır Bu bel I tıkanın temel ilkelerine ter9 konunun talep yönO lle Hgılsduşmektedir Daha genlş blr tlcaret hacml ki sağlıklı bır gelışmedır Dlnlrken makro ekonomık SORU Ayrıca böyle falz lcln gereklı altyapı yatırımlon ğer toraftan ıhracota donük dengeler lcmde krlzden cıkıyatırımlann da bütun teşşın gerektırdığl talep kompozi3 vıklere rağmen istenen duyonu ve buna cevap verecek zeye kısa blr sürede vükselekapasltelerln yaratılmasıdır. meyeceğı görü mektedır SıDışa açık biiyüme modelinin gereği Başka blr ifade He, ekonomık nat Kalkınma Bankasına proknzden cıkış tartışmosında olarak yapılması geTeken yattnmları |e akımı, kredl talebınln mıktakonunun arz yönünü Ihmal etrı ve proıelerın nıtelığ! vonün ertelemesi ilerki jnllarda önemli darmememlr gerekir. den Ihracata donuk yatırımboğazlar yaratabilir. Hiç büyümeyen lann hızlı gelışmedS'nı gosGercl denlieblllr kl, genel mak termektedlr roekonomik dengeler lcinde bir ekonomi yapısını yineleyemez. flyat mekanizması sorunun SORU Bu dunjmtfa özel Bugün büyüme yönünden ve ekonoarz yönünü cözümleyecektlr. sektör yatınmları konusunda Bu dengeler lcinde batan bamik yapının yeni €?konomik koşullaİylmser olmak blraz zor galitar, cıkan cıkar Makroekoba? nomlk polltlkalar, talebın kom ra uyumunu sağlayacak yatırrmlar yö pozlsyonunu bellrler, fıyat meÖNGÜT Benlm görüşümce nünden talihsfc bir dönem îçindeyiz. j j konlzması sonjnu cozümler ozel sektör sana/ıl. yenl yatıDığer blr yaklaşım, sanayının r mlar blr tarafa, bugün bır kyerı ekonomik koşullara uyumış ve blrlken stokları yüksek munu sağlamaktır. Buna kısafaız hadlen He flnanse ederek mn depolama ve ulaştırma ca tyapısal uyum» dıyebılırız. ekonomlk ortamın yen'den yukierıyle orta ya da uzun vaYapısaı uyum esas Itıbarıyle tesıslerl ve daha yuksek blr del| yatınma gırişmek ne den canlanması bekleylşi ıc nde gelecektekl talebın nıteliklerılı akıl kâri olur, hele enflas uretım hacmının gerektırdığl zaman kazanmayı amaclamak ne uygun üretımı sağlavacak enerıi yatınmlannın hızlandıyonun düşece^i varsayımı da tadır kapasıtelerl yaratmak, mevcut rılması, lc tüketlme donuk ya kabul edıllrse? yeıM kcşullara Dlğer taraftan enflasyon bektırımların yavaşladığı blr dö kapasıtelerın leyışınin yüzde 40 oidugunu nemde kaynak kullanımı uyumunu sağlayacak onlemleÖNGUT Bugünkü düzen varsaydığımız bır ortanda yüz yatırım olduğu rı almaktır Orneğın, dışa acılyapmayı tasarlayan yönünden yararlı de 70 lle stok fınansmanının gıbl Türklye'nln dışa dö ma konusunda, dış pazarların bır sanaylcıyl sabıt bır kredl hıcbır ekonomlk mantığa sığ maliyetı lle hesap yapmoğa nuk geliçmeslni surdürme aradığı standartlara uygun üre sağlayacak, moyacağını da kabul etmemız zorlamoktadır Yedı senelık bır sl ocısınoan do gereklidır. tım yapılmasını prodüktlvlteyı artıracak, ürün gerekir orta vadelı kredı olmayı öngo Aynı gerekçe lle sanayl sekto runün yenl ekonomlk koşulla mallyet'erınl düşürecek tevsı, ren bır sanayıcl yüzde 6080 modernızasyon ve dengeleme Ayrıca söyle blr kuralın gecer faız yükumluluğü altına gır ra yapısal uyumu saglaması lıllğlnl tartışablllrlz. Örneâın lcln gerekll yotırımlann daha yatırımlarına öncelık venlmesı. mektedlr. üretım ve satışta etkınlığı arblr hlpotez olarak, sanaylnln etkı'ı blcimde teşvlk edllmesl yararlandığı kredl olanak'orı Eğer bu sanayıclnln enflaayon gereklldlr Dış pazarların ora tıracak organızasyon önlemlerl olınması, bunları gerceknın malryetının enflasyon orc bekleyışı hükumetın bekleylşı dığı standarttara uygun üretlm nının en fazlo vüzde 10 üze ne paralel olarak, llk yıl yuz yapılmasını sağlayacak pro leştlrmek lcln gerekll tekmk rlnde olablleceğlnl, dünya fı de 40'dan gıdarek yüzde 30 düktlvlteyl crtırarak, ürün ma yardım ve müşavırlık hızmetlerlnln sağlanması gereklidır nan8man p yasalorı koşulları ve 20'lere Inıleceğı yönünde llyetlerlnl düşürecek ve kısa nı da gözonunde tutarak var Ise bu sanoyıcl ancak cldıgı sürede sonuc verecek, tevsl. Başka blr Ifade ıle her sanasayabllirlz Bu durumda sana kredının faizlnın de gercekle modernlzasvon v 8 dengeleme yl lcln yenl ekonomık koşullara uyum programı hazırlanma yıe kredı Ikraz folzlnin en fazşen enflasyon oranına gore yatırımlarına öncellk verllmesl la yuzde 50 olması gerekir ve en oz bıraz önce değln ve bu yatırımlann blr an ön lı, teşvik önlemlerl ve kredl mekonlzmaları bu programın Halbukl, bugün gecerlı oran dlğlm % 10 <spread> llaveel ce gercekleşmesı gereklldlr. gereklerıne göre yönlendırılaşağı yukorı yuzde 70 cevre lle oluşacak blr kredı mamelldır. Slndedlr lıyetl lle bu yatırtmı göze ala SORU Bu komıyu, yanl Resmi sektör müteahhitleri devlet ihale yasasına iliskin önerilerini acıkladılar ANKARA (Cnmhnriyet Bflrosn) Ttlridye Resml Seirtör Müteahhitleri tşveren Sendikası Dev let thale Yasa Tasansına illşkln gdrüşlerlni açıkladı. Yasa tasarmnda yer almam gereken konulann ilk sırasında «kamu tnaaafrınm yapOaca|i ver kesüüeşmeden İhale işlemine başlaıulmıniMH ünerisi yer alıyor. Kamu lnşaaüannm yapüacağı arazlnin temin etüdlertnın, pro Je agamaaından önce kamu g o rerlllerlnce yapümasmm yolsuzluk sbylentllerinl ortadan kaldıracak blr önlem olarak degerlendlrilmesini lstenen, Resml Sektör Müteahhitleri tşveren Sendikası açıklamasında özetle »öyle denlliyor: «tbalenln tahmlnl keşlf bedeU, bltmis projeler üzerinden lııceltkto besaplanmah yuzde 5'ten f«zU hata pavı kabol edilmemellıllr. Ynrdnmtndakl teknlk kadro tranu sağlayacak seTİyededir ve yüzde 30 hata payuu kabnl etmek, kanaatimızce, lşveren Idarelerin acrlnl öan etrneslnden farksızdır. bakh sebeplerte yüzde S hata payrndan fazla artm» veya ekgilme s ö ı konusa olarsa, bonun için, Türklye'deld bütün işveren ldarelerl kapsamak iıze re Başbakanhğa bağlı bir kurnlus RÖrevlendJrilmell, yüzde 40'a kadar artma veya eksllme karannın, hata paymın açılm»teahhltio yapmast gerekeu Islerl yapmaması halinde ceralandınlmasmı sağlayan sistcm ve şeldlde, tdare elemanlarmın vazUelerfaı! yapnuunalannın tecdyest bflkflnüeri getirflmelnk ve yetkllertn belirlenmestnde, Idarelerin de yaptıklan hatalar doUmsıyle mesul tntulma8i anLayışının getınlmesi arzusandaTiz. Zira, işın zamanında bitirilememesinde, keşif bedelinln yetmemesinde, fazla hakediş ödenmesinde, Isın kalitcsizllginde ve bnnlar gibi aksaklıklarda, muteahhitın tek basına tasarruf hakkına sahip olmadığı kesin olduiuna göre, Ihmal, hata veya volsuzluMan ile bn filllere ortak olanların da cezalandınlması icin kanunda emredici hukümler bulunmalıdır. Yonetmelik, sozlcîme ve şartnamelert haztrlavanlarla işlerl kontrol cdenlerin. bizim mesulivetlere ortak olmasını Istediklerimizin arnı idareler, bazen avnı insanlar oldufıınn nnntmamamra buninkfl vasat haziTlamıs, hühin me^nliretler mutihhitte h> tun selahlvetler Idarelerde tonlanmtştır. Busrün i«c, butun "îfHhlvetlere sahip idareler, mesuliyeti olmavan elemanlanna ı«( vaptıramamakta muleahh'tten yakınmavı adct halıne petirmektedirler » lldhj tçveren SecdJkalttnzun önertlerlnta «^n^nHigi roettade, Müteahbitler, inşaat yapüacak arazmin zemin etüdlerinin proje aşamasından önce kamu görevlileri tarafından yapılmasınm yolsuzluk söylentilerini ortadan kaldıracağını belirtiyor. NOT • ^tnhflva fivatlan, tek hİT maîaTada btle parça sayısı, tahta vekmnaş kaUtesine sore önemli d esKîklikler çösterdiğinden. bu konuda aynntüı bllgi; sağhksız olabılec«ti duşünülerfk verilmemlştir. BtTTt • thaleli Işlerde, zarnri ve sı sebeplerinln lncelenmesl fie birlikte, bn kuruluş tarafından veıilebllmesl sağlanmalıdır. • inşaat lçln gerekll vr nakHye bedeli ödenecek malzemeIerin almacağı yerler ve mesafeleri. ihale dosvasma konmuş olmalıdır. • Sözleşme ve eklpıinde, mfi «nüteahhltler İçin slcO flsterlnln tntnlarak, ls verecek kamn kamlaşlannın, müteahhitleri bn voldan izlemeleri» lsteniyor Açıklamanm son bölümünde ozetle şöyle denfliyor«Yasa tasarumdafci genel havanın defiştlrümesi, sonunlo