Katalog

Cumhuriyet 2 OLAYLAR VE GÖRÜSLER 26 ARALIK 1981 totürk, uzokkırı görebtlar gücüyle yaşadığı zomandon cok ö n c s i n ı de gelecek zamanları do acıklıkla GO'rnuştü Atatürk'ün gelecek zamunlarlo ılgıii uzoğı gosteren duşüncelerını uc konu yöresinde « ozetleyebilirız â t 1) Atotürk. clstıkbcl GoMerdealr» demış* t l . BugOn. bütün gelecekler ocklerden beklenlyor. 2) Atatürk Gencliğe Hitabesınde «dahılî ve harlcî» bedhohlann olacaktııı dıyerek Tur kıye'nin içte ve dışta kotüluğOnü ısteyenlerın • çıkacağını önceden haber vermıştı .3) Atatürk, tMuallımıer yenl nesıl sızin eserıniz olacaktır» demıştl Atatürk bu sozlerıyle, eğıtimin, beylnlerl vomsndlrmenin büyuk Öneminı, etkıslni, ölcülemez gücunü belırtmış 8ik sık okullara gıderek blr eğıtım müfettışı gıbi durumlan yerınde gözlenış, oğrencıterle öğretmenlerle genc kuşaklara öğretilen konu larla yakından ılgılenmek gerektlğinl görmüş, «ski terimlerle eski bılgılerl H do'u kitapları sınıflann ortasmda yırtmı$ atmış, «yeni neslinı eğıtlm sorunlarınin «muallımlerın» elıne teslim edıldığını cok onceden önemle, kamuoyuna duyurmuştu. Atatürk'ün, dlkkat ceke r ek belırttıği bu üc konu, geleceğa yönelmede UT onemlı yorüngedır Atatürk güclü dehası ıle bu üc yörüngeyı, herkesın görebılmesi ıcın kalın cızgılerle ısrarla cizmış yol lyırımına dıkılmiş bır anıt gibl, ışıklı bakışları, işıklı parmaklan ile g i dilmesl gereksn doğru yolları yılkırca önca göstermıştl. Atatürk'ün gecmlş zamonlrrla llglll düşünceien ıse ayrıca dikkatle ln~e'enmelıdır Atatürk, 1936 yılında topianon Ücüncü Dll Kurultayı'ndan blrkac gün önce. 16 17 Ağustos gecesl, dılcilerlg yaptığı konuşmada üc konu üzermde durmuştu 1) Atatürk kltaplarda kuynaklarda «Menşei mechul» olarak gosterllen kelımelerın aslı Türkcedır, diyordu 2) Atatürk, tarıhte eMeriFe mechul» olarak gosterılen kabıleler Tur< nsıllıdır, demıştı 3) Atatürk şimdlye nadar bu konuları derınden derıne ınceleyen Batıiılann coğu bu tur koke/ıleri (menşelerı) bulomamışlarsa, Turkcey! bılmedıklerınden /e lürklerı yokından tanımadıklarından otürü sorunları cozememişler, cıkmaza gırmışlerdir diyordu Atatürk düşüncelerıni, gün ışığına cıkarmak lcln topladığı tarıh ve dil kurultaylarında ozellıkle vabancı bılgınlerın diKkotını bu yone çekmek görüşlerlnl almak kendl düşüncele rınde yanılmadığını kanıtlarrok ıcm uğraştı yoruldu, huzurunda cok önemlı bir konu acıklondı ıse de arkası aetırılemedı, kesın eonuc Profesör B Landsberger'den ısrorio bu alan lorda, cok eski cağlorda Türklerin varlığım araştırmasını Istıyordi' Prof Lundberger de kökeni bellı olmayan bir Gud, yo do Kut kov mınin bulunduğunun bu kavimden kolan anıt lardakı kral odlarını coğunun kırıldığını ancok beş kral adının taşlarda okunaDildığını Prof. Dr. Vecihe HATİBOĞLU bıldırıyordu (Bkz 193? yılı Tarıh Kurultayı za bıtlon) Okunabılen beş kral ad> do şuniardır 1) Yarlagan thukmeden affeden. yordım gıbl tbasraı blcimınde acıklonır ve fbasık, lar ancak ölümünden kırk yıl sonra güvenaıği eden» alcak bolge Arapco Amik« anlamlarını verlr Türklerce ortayo cıkarılablldi 2) Tırıgon chalkı yone'er toplayon der «Yemen» dedıgımız bolge de «yaman» olarak 1978 yılında ılk kez Cumhuriyet Ga2ete leven» Arapça dan cok Turkçe >le acıklonmalıdır Hatsı'nde yayınlanan bır vazı ıle R3Dıl'de yedı yuz 3) Sarlak carlak «porlavan coşan» ta hatta eMekke» yer adı da pek cok bakımyıl hukumran olan ve menşelerı bılınmeyen 4) Elulumus «ülke büvuten ülke fethe dan riikkate değer Aropcada «keııme aılesl» Kassıt'lerin (Kas'ların) Turx usıllı olduklarım den» acık olmayan ozell'kle cıft ünsuzle bellrtılen belirtmiştık. 5) Inım Bakaş «sevgılı kucük bakas» sozcüklerın coğunun menşeı şuphelidır AropProf Landsberger de bu ozel odların an lar kendılerıne vabancı gelen <rGuz=oğuz» glAtatürk'On de belırttıği qlbı Turkler durcak Türkce ıle acıklonabıleceğını soylüyor ve bı sozcuklerı cıft ünsuzle kullanmış «Guzz» madan kuzeyden güneye doğru goc etmişlercKut'lar 25OO'der\ sonro Akod'ın Saml krailabıcımmde yozmayı veğlemışlerdır (2) dır Bu gerceklenn ışıomdo «u sonuclar kesın e Kuzey Sunye'de yaşoyan Guz lara da A nnı düşurduie' ve 12 vıl Mezopotomva'yo dlrhükmettılers diyordu (Bkz 1937 yılı Tarıh Ku ropcada cıft ünsuzle «Gussan» denllmistlr 1) Türk lerin Arao'larlo ıllsklleri isiamlyetrultayı Zabıtlon Turv Torıh Kurumu vayını s Başka dönemlerde ayn. Kuzev Surıye'dekl ten cok öncs Sümer döneiilne kadar uîtınır Guz'lara coğul blclmlyle fGuzao» denildığl de 106) (D Atatürk'ün huzurundo ^9Tf Tarıh Kurulto bliinmektedir 2) Islâmıyetten önce Kâbe ve yöresinde yı'ndo Prot B Land8berger"ln bu ocıklaması Araplaria her yönrfen cevrlll Guda'a Kuyüzyıllardan beri hükümran oıon kabılelerın önemll bir gerceğln ortaya cıkmasında baslanda'a, Huza'a ve Havazln glbi Türk boylarının boşında Turk osıllı, hepsı de aynı adm değışgıc olmuş Ise de. ara/o Atatürk'ün hastalığı nır girmesı konunun üzerlnde duruımasını ön lemiçtl Ancak kırk yıl sonra bu konuıara ve Görülüyor ki, Atatürk'ün işaretiyle, yol göstericiliğiyle, mürşitliğiyle niden eğilmek gerekmiş. Cumhuriyet Gazetesı zamanlar kolaylıkla aşılmış, Isa'dan önce üç bin, dört bin vıllanna ula ve Türkolo|l Oerglsl'nde yopılan yayınlarlo Turk Tarihl. Tarlhı şılmış, ünlü kaynaklarda «menşeleri mechul, menşeleri ihtilaflı» ola ıcın sağlananArap Tarihl. hatta DOnya durul büyük kozonc üzennde rak gösterilen Kas'lann, Gud'lann, Kut'lann, Guz'lann, KuzTann, muştu Görulüyor kl, Atotürk'ün ı$aretlyle, yol Huz'lann ve Havazin'lerin köken sorunları açıkh^a kavuşturulmıış, go8tericılığıyle mürşıtlığiyte, zamonlar koloybütün bu kabilelerin, aynı özel adm, Türkçenin fonetik kurallanna lıkla oşılmış, Isa'don once üc bin dört bin göre değişen biçimlerini kuüandıklan anlaşılmış ve yine bu kabilele yıllarına ulaşılmış ünlü kaynaklarda <mense rin Türk asıllı olduklan belirtilmiş, Türk Tarihinin, İslâm Tarihinin, leri mechul menşelerı ihtilaflı» olarak göste Arap Tarihinin, hatta Dünya Tarihinin çözümlenemeyen sorunları, bi rilen Kas'ların Gud'lann, Kut'lonn, Guz lann linmeyen gerçekleri, yüzyıllardan beri gömüldükleri karanhklardan Kuz'ların, Huz'ların ve Hovazın'lerln köken sorunlorı acıklığa kavusturulmuş, bütün bu kaaydınlığa akanbnıştır. bilelerin, oynı özel adın, Türkçenin fonetik kurallanna göre deglşpn biclmlerinl kullondıklan anlaşılmış ve ylne bu kabflelerfn Türk asıllı büyuk coğunluğunun ceşltll nedenlerle yap olduklan belirtilmiş, Türk Tarihinin. İslâm Tomlş blclmleriyla oluşmuş sözcüklerl kullanan nhlnin, Arap Tarlhlnın, hatto Dünya Tarihinin tıklan savaşlardan sonra guneydekl yerlerlnl Guda'a, Guza'a Kuza'a Huza'o kabllelermden çözümlenemeyen sorunları, bilinmeyen gercekterkederek kuzeye cıkmalan da. geldlklerl yöbırı ya do bır kocı birllkte dulunuyordu ne doğru cekıldlklerlnl göstermektedlr (3) A lerl, yüzyıllardan beri gömüldükleri karonlık3) Islâmıyetın kuruluşu ve yoyılışı donelordan aydınlığa cıkarılmıştır rapcadaki tmüstağrabe=Araplaşmış yaDancıminde İ3e etkıll olan Havazln'ler de Türk asıllar» terlmlnin yerleşmeslnde bu tür Türk boylı idl (1) Sumer Krolı Gudea'nm, Türk asıllı Gudlarının buyük etkisi okluğu duşünülür. Havazin'lerin blr kolunun adı da »Sulalordan gellp yln» Turk osıllı olan Subar = yım»dır Arap topraklarındj kullanılmış ve Sumer topluluğu uzerinde boskonlık yoptı**+ kulıanılmakta olan, Arapcodon cok Türkce Ile flı soyleneblllr Oysa kaynaklorda «Gudea» acıklanabile'n sayısız sözcük vardır, bunlann Atatürk'ün. ceşitli görevlerie bulunduğu adı boy, soy adı değlı de sozcuk anlamı başında Irak sözcuğü gelır Kuzey AsIrak, Arablstan ve Suriye yöresinde cok eskiverllerek başka başka yorumlanmaktadır ya'dan Inen Türkler Icın euzok» anlamı veren den beri Türk topluluklarımn olduğu gsrceğl(2) Islamlyetten öncekl Kâbe Emlri Kuzay'ın bu sözcüğün Arapca Ile acıklanması güctür ne ulaşması kendislnı bu konulara eğilmeye adı do dıkkate değer Turk dılınde «nehır» anlamı veren «ıd» sozcüyoneltmıştı Atatürk düşünceleri doğruitusun(3) Bu kabilelerin bir bolumu de Ispanya'yo ğüyle kurulan «ıdıgle=D'cle id buranım = da sonuclara varabılmek ıc ,ı bu alanlann uzkadar göc etmlşlerdir Bu tur gocler, odFırat sözcuklerl de Turkce ıle acıklanır Dıcman> olarak tanınan profesörien Ankara'yo lan geçen kabile'erın Arap topluluğuna yale fkücük. sakln nehın, Fırat ıse «coşan, taDll ve Tarih Coğrafya Fokülteslne oetlrtmlsbancı olduklorını bir baska bakımdan da şan nehin anlamları vertr «Basra» Ise taşra tl 1937 yılı Tarıh Kurultayrnda Sümarolog kanıtlar. Zamanları Asmıstı Mudi... di'ye ses bakımından benzeyen blr sözcök mudl... Ne demek mudı? Çeşıt cesıl mudı vor Emeklı oğretmen emekli asker dul yetım memur ıscı kapıcı. mudnr, müfettış, manav kasap, seyyar satıcı qenel mudur horicıyeci. polıs konfpksıyorru, butık sahıaı. rencber, bakkoi, mühendıs doktor elektrıkcı sağiık memuru sunnetcı ev kadını vb .. Kımı babadon kalma evını oatıp mudı olmuş. kıml evdekı gümuşlennı okutup mudı olmu$ kımı toşradaki arsasını elden cıkarıp mudı olmuş kımı emeklı Ikramıyesmı gozden cıkanp mudı olmus... Sonro 7 Mudı oyle bır duruma düşmüş kl, dostlar başına.. Gazeteler artık mudılerın yakınmaları ö'kelerı hıckırıkları tepkılerıyle dolup taşıyorlar «Temmuz Bankacılığı» yla yenı bır doneme başlıyan Tümyede vuksek faız getırsm dive paracıklarmı bcnkerlere emanet eden mudller emanete hıyanet edıldığ'nı gö'dukleri ^aman ne yopsınlor'' Dertierını kıme anlatsınlar'' Başlannı hangı taşa vursunlar'' Kolav mı eldekını avuctakını tefecıve koptırmok' Ü Eskıden (cok eskıden değıl Hırkac ^n oncesıne kadar) sevgılı Turkıye muoe tefecıl k kötü bır ıştı ayıplanırdı Tum deder varo,'!anmı? depreme u'iramış cürük evler gıbı yıkılırken tefecılğın kotü bır iş olduöunu söyI yen atalorımıza do sırt cevırdık U'kenın ancok yüksek faızle gelışıp kolkınacoğıno >h$kın ığut eı radyolarda teievızyonlardo bırbirım ızledı Yuksek faız daha yuk sek foız ve doha yuksek faız ne asmeti'^ Gecım sıkıntısı ıcmde kıvranon dargelırli vurrtos. clmdekını avcundakınl satıp parcsım faıze versın dıve oropogando bombardımanına (utan kımlerd * Faız oronlarını sebest bırokırken ge'ek' 1 yosol önlemler, almavan sorumlulor kımlerdı? • Banker Ahmet kacmış Banker Ali s<r a kodem bosmış Banker Necdet toz olmuş Banker ^eli koprüden kendinı oşağı atmış. Banker Husnu ote'i dunyaya yolculuğa cıkmış Banker Mehmet »utuklonmı5 Bonker Hasan ın bürosu ydğma edılmış. Bcnker Huseyın'ın nerede olduğu bılınmiyor Bankerler bırbin ardına yıkıııyorlar.. Ya mudiler' Onları duşunen yok m u ' Acaba temmuz bankacmğma gecıp aiz oranlarını serbest bırakırken bankerlık kesımınde ycsoi onlemlerl ve guvencelerı yurttaşa soğlamayonıor sonra buyuk bankalar hesabına bankerlerın canına ok yocak bır dııl onlemi olanlar. bugunku sonuclorı oncedı n hesap edsmezler mıydı'7 1960 larda sayısı 10 u aşan banka tc&fıye edıldı Bazı acıkgoz işadamları banka kurup haıkip Darasını toplamışlar. sonro da ya akrabalorına ya x> g/zlı ortaklarına büyuk kredıler acmışlar bankada ' »ploncn paraları deve yapmışlardı O zomankı yonetım.er boktılar ki iş kötü, «mudilerl kurtarmok» ıcın ışe el koydular Her banka tosfiye edllirken kucuk bınkımcılerr parolan gu vence altına alındı Oysa bugun bankerlere kaptırdıklan ooralarının ustüne bır bardak su lcmek zorunda kalan "'Udılere bakan sorumlular hıcbır şey yapmıyorlar üstdlık dıyorlar kl c Saadet zincirini kopardık .» Sanıyorum bankerlik kesimlnde olanbltenlere bu denli kayıtsız kalmok doğru değlldir. Devlet yurttaşın guvenceslni hem bunko hem banker kesımınde korumak zorundadır Dolaidırıcı bankerleri kovuşturup cezalandırmak devletın gorevıdir; ama parasını kaptıran yurttaşın acıklı durumu ne olacak? Tefecılıği doğal bır meslekmış gibl karîOoyan ve pompalıyan sorumluların bu işte hlc mi suclar yok? OKTAY AKBAL CVCT HflVİR Â Atatürk Yılında Cok Yanlıs Bir Davranıs Y1LBASI OEVcEKtÜSİNDE ir ki şfy e taturk yılındayız. Gerçl Ateturk'e bdr «yıl» ayırmak anlamsız blr lşür Atatürk geçmlste ve gelecektekl tüm yülarda olanca öneml. güct, ankunıyla vardır, var olacaktır Türklya Cumhuriyetı demek, Atatürk Cumhurlyeti demektlr Bu yıl Atatürk'ün 100 do£um yüdönümü oldııârundan «Ataturk Yılı» sayıldı Hepsl bu. Atatürk bir kalıt yazısı bıraktL Yasal yollardan onaylatarak yurürlüge grıren bu «vosıyefnam«ye göre büyük öndenn sahıp oldugu Türkıye I« Bankası hısso senetîeri kurucusu ve başkanı oldugu partlye bırakıhyordu Ne var kl paıti, bu paranın yalnızca bekçısiydl Ondan yararlanmayacaktı bir kuruş bıle kendıne ayıranıayacaktı. Atatürk büyük önem verdiğı ıkı alanda sürekll çahsmalar yapılmasını, yapıtlar ortaya konmasını ıstıvordu dıl ve t a nh . Kurucusu oldugu ıkı kuruma bıraktı tüm parasını. Bunlar da herkesm bıldıgi gıbı Turkıye Iş Bankası hısse senetlenydı Banka ana scrmayesı nın yuzde 28"ı tutannda bır para Her yıl bankanın elde edeceği kânn yuzde yırmi sekizı parti kanahyla Türk Tanh ve Türk Dıl Kurumlanna verılecektı. Kl, yülardan beri bu vasıyete bağlı kalınarak bu yüzde 28 orandakı hıssenın gehri bu kurum lar arasında eşıt olarak bölüşüldü Türklye Iş Bankası'nın bugunkü sermayesi 40 milyon lıradır Ama yedek akçe 6 mılyar llranın üstundedır Bılindıği gibi ötekı bankalann ana ser mayeleri mılyarlan bulmuştur, 40 mılyonda kalan yalnız îş Bankasıdır Şımdı bu banka da ana ser mayesinı 40 nulyondan 30 milyara çıkartacak Onü müzdekl 29 aralık günu toplanacak Banka Genel Kurulunda bu karar alınacak yenı çıkartılacak hısse senetîeri satışa sunulacak. boylece Bankanın ana sermayesi 30 milyara yükselecek . Atatürk hissesi ne oluyor peki? Bugün yüzde 28 orandakl bu hısseler 30 mılyar sermaye içmde yüzde lden de aşağı bır düzeye inıverecek' Dolayısıyle, Atatürk'ün yaşamaları içın her türlü ön lemı aldığı ikı bilim kuruluşu gelecek yıldan sonra eskısine oranla çok daha duşuk bır gelir elde edecekler ve bu yüzden ıstenilen çalısmalan yapamayacaklar Atatürk'ün vasiyetl de yenne getiril memış duruma düşecek .. Bugün bu bankanın 500 liralık hlsse senetlen serbest pıyasada 50 bin lıraya satılmaktadır Bugun banka 100 mılyan aşan bır varlığa sahıptır Bu yuz mılyann yüzde 28'ı Atatürk'ün hisselendır dolayısıyle ıki Atatürk Kurumu'nun Yenı durumla bu pay korkunç derecede azaünış olmaktadır Banka nıye yedek akçe olarak elınde tuttufu 6 mılyann ancak 1 milyannı pay sahıplerine ek olarak venyor da 5 mılyan vermıyor? Nıye 29 mılyar taze para toplamak ıstıyor pıyasadan ya da eskı pay sahıplennden? Bunu anlamak bızler lçin guçtür Banka 8 mılyar yedek akçeyl ana sermayeye katabılir üstünü de taze para olarak toplayabi * lır Böylelıkle Atatürk hısselen büyük oranda de ger yıtırmez, dolayısıyle de Kurumlar parasol yönden sarsıntı geçırmez, Bır takım Atatürk düsmanı kigiler soo günlerde özelhkle Türk Dıl Kurumu'na yenıden salduiya seçmışlerdır Bunlar TDK'nun kaldınlmasmı yorıne bır Akademı'nin kurulmasını ısteyenlerdlr Boyle bir Akadeıru de kendıleri yer alacaklar. Ata turk'ün gösterdığı çagdaş büım kafasının tam tersı bır yol izleyecekler! Amaçlan bu. Şu ya da bu yoldan Kurumu suçlamak. savcılara jurnal etmek «herkes konseye telgraflar yagdırsın» diye haddlnı bılmezcesıne savlar ıleri sürmek bu gıbı Atatürk duşmanlarının dıllennden düşürmedlkleri sözlerdır Iş Bankası'nın sermaye arttınmı gerçekleştınhrso Turk Dıl ve Tarih Kurumlan ıster istemez etkisiz. çüçsuz bir duruma gıreceklerdir Böylellkle Atatürk düşmanlannın yıllardır özlemle bekledıgi bır ' sonuç yaratümıs olacaktır. (Arkan 11. Sayfada) (Cumhuriyet 26 ARALIK 1931 Kazım Paşa hazretleri BUyUk MUlet Meclısi HeIsı Kâzım Paşa Hazretlen, dünkU ekspresle Ankara' ya dönmuşlerdlr Kâzım Paşa Hz Haydarpaşa'da sehrlmızde bulunan mabuslarla, Partı ve hükü met erkanı ve bır çok dostlan tarafından ugur lanmışlardır Paşa Hazretlerl hareket lennden evvel gazetecılenn suallerine cevaben şu beyanatta trulunmuşlar dır « Mecliste tatilden ev vel görüşulecek mtıhım kanunlar, kaçakçüığa aıt olanlardır Bunlar hükü met tarafından hemen k^ mılen hazırlanmıs ve Mec lıse gönderllmıştır önü muzdekı hafta ıcınde Mec lıs Encumenlerinde müza kereleri tamamlanarak Yapılan istatıstıklere gdre îstanbul'da buyük ve ktlçuk olmak uzere 527 mescıd ve caml oldu ğu arüaşümıştır Bunlardan başka 12 Ermenı Ka tolik ve Ortadoks, 59 Rum Ortadoks kılısesl ile Pransız, Alman Avusheyeti urrmmiyeye sevk» dıleceklerdir Bu kanunlann önümüzdekı hafta ıçinde netlcelenecegını umit edıyorum Bu kanunlann Jcap etürecegı teşkılat ve dlğer tedbırler kısa zamanda ic ra ve tatbık olunacaktır Buyuk Mıllet Meclısınuı on gune kadar tatıl olaca ğım ve bu tatılın nıhayet bır ay devam edecegını zannedıyorum. BUyuk Mület Mecllsı subat ayında tekrar topia nscak butçe feanununu muzakere edecek ve dığer ışlere bakacaktır Mec lıs bu surette mayıs s a nuna kadar çalışmasına devam ederek belki hazı randa yaz tatıll yapacak tır Bu tatıl de tahmmen üç ay kadar sürecektır» turya ve Italyan Katollk lennın 31 Protestan Al man lann 4, tngılız'lerın 3, Aırenkaiılann 2, Bul gar'lann 1, Romenierın 3 kıhsesı ile Süryanl'lerut ve Güldanıienn bırer rr.abedj olduğu anlaşıl mıştır îstanbul'daki mabetler Cumhuriyet 8 ( U M : Cumuurtfet Matrjaacjlue ve Gazetedllk T ^ 3 adın» N.tntR NADl Genel yavuı Müdüru HASAN ı EMAl Müessese Müdıin) EMÎMfc. l ^AKI.K.H Yaa tslerı MüdürQ . OKAY f^iNENSlN Baaao *e Yayao. Cumhuriyet Matbaarmiî ve (Jazetecı Uic T ^ ^ Cagaloglu Türkocaeı Cad J<*»1 Posta Kutusu: 246 tSTANBUl FEL : M « »B BOROLIR. • ANKARA: Konur tSokalt 24/4 YEVtŞEHlH Tel 17 58 25 17 58 66 tdare 18 33 35 • tZMtft: Hallt Ziya Bulvan No 65 (Cat 3 îel 25 47 0» 13 12 3tj • ADANA: Atatürfe Caddesı rurk Hava Kurumu t j Hanı Kat: 2 No 13 Tel 14 S5ü 19 731 tnnak 6 38 Gâne$ 8 22 26 ARALIK 1981 öile tkinrli 13 14 15 34 r A K vt M Akşatn 17 46 Tattn 19 25 1