Katalog

5 KASIM 1981 EKONOMİ Cumhuriyet 5 GÜNÜN AYNASI TÜMOSAN: Motor Sanayiine devlet öncülük etmeli Isfanbul'da fiyaflar yüzde 34 aritı Ehonomi Servisi îstanbul Ticaret Odası'nca bazırlanan îstanbul Ucretliler Geçinme ındeksıne gore ©kim ayında fiyatlax % 2,8 arttı. Gıda maddelerı fiyatında da % 2,8lik bir artış olurken, bu artış giyım eşyalannda % 1,1, ev eşyalannda ise % 1.6 düzeyinde gerçekleşti Ev kiralarmdaki artış % 3,8, ulaştırma fıyatlarındakı artış % 22.6 oldu Böylece İTO îstanbul geçinme endeksindeki on ayhk artış % 28,5'i buldu. 1980 6kiminden bu yana ıse % 34,3'luk bir aruş göruldu. ÎZMtR (Camburlyet Ege Bürosn) TÜMOSAN Genel MUdür YardımcKi Tunç Koman, motor ve aktarma organlan ala nında bundan böyle yeni bir teşvik belgffii verilmemesıni ve verilmiş olanlann da gbzden peçirilraestol istedl. Koman, motor sacavinin yeterince geüş memesi nedeniyle 1980 yılında motor Ithali için 100 milyon dolar harcandîgını bildirdi. 2. îzmir İktisat Konçrssi için, «Türklve'de dizel motor sanayinin kurnluşu ve TÜMOSAN» konulu bir teblıg sunan Koman. ozel sektSre devir veya ort?'çlık konusund3 yaoılan top lartılardan bir scnuç a'"nmadıSını bildirdi ve şu yorumu yaptı: «Büvüh holdinglerden birisinln bu sanayiye çirmeye talip olması zayıf bir ihtima'.dir. Ciinkii bııçüne kadar ülke^ekl tecrübeler öze) sektörün isin en eahuk ve en az vatınm'a kâr eetirecek tnontaf safhasında kalmavı terclh ettijinl göstermektedfr. Bu d'.mımda motor sanavmin knrulnia.l"na devletin Iştirak etme««i Mttâ ön"üliik etmesi zornnln çözükmektedlr.» Motor üretiminin BMC dışında ıthal yolu Ue karşılanması nedeniyle büyük bir döviz çıktısı varattıgını vurgulayan Tunç Koman, 1980 yılında vaklasık 33 bin motor Ithal ed'lrt'eini ve bunun ıcin de 100 milyon dolar harcandiSmı bildirdi. 14 milvarlık yatınm ile üretime gececek olan TÜMOSAN tesislerinin TUrkiye'dekı en büyük yaünmlar arasmda yer aldıgını vursulayan Tunç Koman, 3 milyar lira olan şirket sermayesinin 8 mUyar llraya çıkanlması lçin glristmlerin surdügünü kaydetti. Otomotıv sanaymda devletln yeni bir poütika saptamasmın zamanmın geldigini vurgulayan Koman, özel sektör kuruluslanm eleştirerek şöyle dedi: «Mevcnt otomotlv sanayl zamanında tedbir alınmadıfmdan plansız bir şekilde kurulmus ve gelişmiştir. Otomotlv knrnluslan aracın ana kompleksleri olan motor aktarma organlannı Ithalat voluyla karsılamıslar ve bu sahada köklii yatınma firme mişlerdir. Monta.ja dayalı otomotiv sanavimirde faalivet gösteren kurulnslann çoğu birçr aile sirketi hüviyetlndedir. Küçük ölçeklerde deçişik marka ve modellerde firetim vapan bu knrnlnslar yine çoğmılnkla B sans veya ortakUk çeklinde işbirliği yaptıklan yabancı firmalarm Torkiye pazar polltikalarına oygun hareket etmektedirler. Bn yapısı İle mevcut otomotlv sanavlnde fllke ekonomislne beklenen katb elde edilememektedir.» Ozel sektör İle ortakhk konusunda yapılan Ud toplantı konusuna'da tebüğinde yer veren TÜMOSAN Genel Müdür Yardımcısı Koman, yatunm mıktarının yüksekllği ve politikan'n belirsizligi nedeniyle sonuç alın madıSını bildirdi. Koman bu nedenle, bundan böyle motor ve aktarma oreanlan konusunda yeni teşvik verilmemesini, verüenlerin gözden geçinlmesini v« bu arada pazara sokulacak yeni taşıtlar lçtn TÜMOSAN ürünlerinın kıulanılmasırun sağ lanmasını istedi. Koman sanayının kuruluşlannın ken.di finansman guçlukleri nedeniyle olaya llgisiz kalması nedemyle tek finansman kavnagının da Hazar.e olduğunu büdirdı. Dış fmansman kuruluşlannın garıp gerekçelerle kredi konusunu savsakladıklarını be!irt«n Koman bu konuda şu acıklamayı yantr «tsUm Kalkınma Bankası"ndan trafctör projesi !cin temin ediîen 13 milyon Islam dinan dısinda dl&er finansroan kuruluşlan projeye ilsi .«röstermemisler, hattâ birteLsnnpro.jelerin askeri maksatlı olcîııklanru (askeri araç yapımma da uysrun olriuklan için) dahi ileri sürnıüşlerdir. Llsansör fîrmalsrdan ortaklık konusunda netlce alınmamıştır.» TeblıÇinin son bSlürnürde DPT yabancı sermaye şubeslnin çalışmalannı eleştiren Koman söyle dedl«Finansman güçlOklerl ve pro Jeierin yurütüleceğine dalr knşkular lisansör firmalarla llişldlerl de etküemektedir. Bn firmalann Tiirkive'de çerçekleştirmck istedikleri dicer pro.Jeler haklnnda özellikle DPT vabancı sermaye dalresinln tutnmo önem kazanmakta Tfirkiyede otomotiv ssnayinln treleceSi ve TÜMOSAN'ın vcrinin belirIpnmesinde çellşkili çörüşierin olusmasına neden olmaktadır.» Tunç Koman sonuç olarak devletin bu alanda bellrgin ve açık bir politika Uretmesinl Isteyerek, bu sektörde tek bir devlet kuruluşunun yatınm ve tlretim etldnllklerlnl üstlenmeslnl istedl. EKONOMİDE EVRENİNDEN Beklentiler.. endikalar, Toplu U Sözleşmesi, SSK, î« Tasası değişiklikleri Konsey gündeminde. Turk İş yöneticileri yasa değişıkliklerina ilişkin ön. bilgilenmelerden memnun olsalar gerak kt son yonetim kurulu toplantısı ile ilgili basın açıklamasında, yasalann bir an önoe çıkmasına ilişkin dileklertni vurguladılar. Türk İş yöneticileri. yeni yasa değişiklikleri ile, özgür sendıkal duzenin korunduğu, sadeoe 17 yıllık uygulamada yaşanan aksaklıkJarı düzeltmey© yonelik. çalışmalann yapüdıgı inancını koruyorfar. Yme de bu genel olumlu yargılan dışında bireyler olarak beklenti ve hatta kaygı içindeler.. Fedr n.syonlar, milli tip sendıkaya dönüşurken, yeni yah^ıara gore tuzuk değişiklikleri ve genel kurullar gerçekleştırilırken, sendıkal konumlar, ya da işçi dıli üe 'holtuklar korunabüecetk mi? Dogal delegeliğtn kalkması, sendikalarda görev almaya ilişkin yenl, çok yönlü kısıtlamalar ister istemez kaygılı bir beklentiler dönemini getırmiştır.. İşçi bugune kadar aldığı eğitimin, koşullanmanın sonucu. asıl kendisini, çıkarlarrfli, yakından ilgilendiren 274 275 sayılı yasalar degişikliklerinden daha fazla SSK ve îş Yasası değişiklikleri ile ilgili gorünmeıktedir. Aslında işçi. galiba sendikacüardan daha gerçekçi bir yaklaşımla, sendikal haklarl a ilgili beklentilerini ileri tariblere ertelemiştir. YHK'nua toplu sozleşmelerden, yıllar içinde kazanılnıış haklan çıkarması, kıdem tazminatı, ikramiye gibi bazı hakların yasalarla kısıtlanan sürelere indirilmesi, işçide bu dogrultudaki beklentileri törpülemiştir. 2. bir dönem sözleşmelerin daha YHK'undan geçeoeği ve ücret art'5İanıun cok duşük kalacağı yargısı yay gındır. Bu ı^denle de sendikal haklara yöneük beklentiler. işçisendika bağı ciddi bir şekilde kopmuştur. Daha yakın tarüıli çıkarlan İle ilgili görünen işçi, enflasyonu karşılayacak ücret artışı ve iş güvenliğinden fazlaca umutlu oLmadıgı lçin, halâ en cok kîdem tazminaü, emeklilik haklan ile ilgılenmektedir. Birikmlş toplu parayı kurtarma kaygısı ön planda olarak, örneğin 18 yaş önceki sigortalüık haJda, en çok merak edilen konuların başında geliyor. Yeni yasa değişikliklerine ülşkin başkca beklentller arasında, SSK emeklilik hafckındaki dSzeltmelert v« zorunlu prim ödeme surelerlnin artınlmatn«»ım î^ Yasasında iş güvenligine ilişkin önlemlerin alınmasını, işsizlik sigortasını sayabiliriz. Bir de faaliyeti askıya alınan sendikalara üye lşçilerln özel beklenülerl vardır. Kayyımlar yönetiminde'kl bu sendikalann üyesi işçiler, her arılanıda diger sendikalar işçilerlnden daha fazla mağdur olmuşlardır. Yasa değişikliklerinin ardından kendileri ile ilgili bu ayncalıklı dunımun da kalkacagını ummaktadırlar. DİSK'le ilgili dava do6yası 26 ekim tarihi lle İstanbul 2 No'lu Sıkıyönetlm Mahkemesi'ne gelmiştir. Yasa değişiklikleri sonrası sendikal faallyetlerin serbest bırakılmasına kadar, bu dava sonuçlanamasa dahi, sendikal haklardan eşit yararlanma doğrultusunda bu Konfederasyon üyesi işçiler içinde çözüm bulunması beklenmektedir.. S İTO Meslek Komiteleri seçimi Ekonomi Seırisi îstanbul Ticaret Odası'nda Meslek Komiteleri üyelikleri lçin bugtin seçün yapılacak. Bugün saat 9.00'da başlayacak seçimlerde 81 meslek komitesinin üyelerini belirlemek için 90 bini askın ÎTO üyesi oy kullanma hak fcma sahip bulunuyor. özellikle bazı meslek gruplarında seçımlerın çekişmeli geçmesi bekleniyor. Bilindigl gibi İTO Meciis üyeleri bugün seçılecek meslek komiteleri üyelerl tarafından belirlenecek. Dıs kredî akısında gerileme ANKARA. (ANKA) Bu yıhn ilk 7 ayhk dönemin de Merkez Bankası ile döviz pozisyonu tutan yetkili tlcari bankalara gelen dış krediler, geçen yılın eşdönemlnde inukal eden kredilerin yuzde 42'sl düzeyinde kaldı. Konuya ilişkin olarak ANKA tarafından derlenen verilere göre. ocak temmuz dönetninde geçen yıl bankalara toplam olarak 1.15 milyar dolar tutarmda kredi intikali gerçekleşmişken, bu yıl aynı dönemde hesaplara geçen kredi miktan 670 mılyon dolar daha az oldu ve 487 milyon dolarda kaldı. Bu arada, bu yü temmuz ayında kredi akışının 9,7 milyon dolar ile çok düşük bir duzeyde gerçekleştiği gözlendi. Bunun, 4 milyon dolarlık bölümünu bankalardan sağlanan uzun ve kısa vadeli krediler. 2.1 milyon dolannı konsorsiyom kredileri ve 2,3 milyon dolannı da Dünya Bankası ve Uluslararası Kalkınına Örgütu'nden gelen krediler olusturdu. , Otomotivden motora. S hinci Türhiye İktisat Kongresi'ne ilginç bir bildıri sunan Tümosan Genel Müdür Yardımcısı Tunç Komarim uyarılanm Türkıye Sınai Kalkınma Bankası'nın otomotıv sanayii ile ilgili olarak hazırladığı raporla birlıkte değerlendirmek gerekiyor. TBKB raporunda da vurgulandığı gibi Türkiye'de otomotiv sanayiinin. yarüış önceliklerle kurulduğu, otomobile öncelıh verildiği, birden çok markaya gidilerek ülke ihtiyaçlannın çok ustünde kapasite yaratıldığı ve böyle kurulmus bir otomotiv sanayiinin dışsatım olanaklannm çok sınırh olduğu sanını açık. KU haynaklarım tchsis ederken artık çok dikhatlı gerekmesi gerektiğini öğrenmeye başlayan Türkiye'nin bu kez motor saiayıınde benzer hatalara düşmemesi ve etkisi fazla olan grup larm istekleri doğrultusunda yeni israf kapılarının açıU maması gerekir. Böyle bir yaklaşım *rasyonel ekonomiye yönelmenin de ön koşuüanndan biridir. Doğu Avrupa'ya 35 milyon dolarlık limon safıyoruz MERSİN (ANKA) Mersin'den Sovyetler Birliği'ne llmon lhracatı yeniden başladı. Yenı sezonda Sovyetler Birliğine 35 bin ton limon ihraç edilecek. Tflrkiye Narenciye îhracatçılan Birligl'nden başka Romanya, Polonya, Bulgaristan, Macanstan ve Yugoslavya'ya da top lam 70 bin ton limon baglanüsı yapüdıgını bildirdl. thracatin hızla sürdürUldüğünü belirten ilgilller ihraç edilecek limonlarm kasım aralık sob tonunun 480 dolardan işlem göreceğini belirttiler. thracı gerçekleşecek limon dışsatımmdan ülkeye 35 milyon dolar dövız saglanacak. Ekonomi Servisi Katlı kurun kaldırılması gübre fiyatında artısa yolacabilecek Ekonomi Servisi T.C. Merkez Bankası «katlı kuro uysrulamasına son verdı ve 3. sayüı hsteyi 3 kasundan geçerli olarak yürürlükten kaldırdı. Böylece başta gübre olmak üzere gübre hammaddeleri ve tanm ilaç ve hammaddelerinin farklı dışalımına son verilmiş oluyor. Sdz konusu kararın IMP önerileri dofrultusunda va 24 ocak kararlannı tamamlayıcı nitelikte bir knrar oldugu belirtillyor. Bilindıgı gibi IMP gübre ve diger tanmsal girdilertn fark lı kur uvgulamasıyla sübvansiyonuna öteden beri karşı çıkmakta ve «tek kur» uygulamasına geçişin önemini vurgulamaktaydı. PERAKENDE FİYATLARI ETKILEYECEK ANKA ajansının haberine göre, gübre ve hammaddeleri ile zırai mücadele ilaçlan ve hammaddeleri ithalatı için düsük kur uysulamasına son verilmesi, perakpnde fivatlan da etkileyebılecek. ANKA muhabinnin bilgisine basvurduğu pübre fabrikalan yetkllüeri, Tanm ve Or man Bakanlıfı tarpiından geçtigimjz hafta sonunda 1981 vılınm ilk altı ayı lçin fabrika satış fivatlannın açıklanacagmı ve bu fîvatlann mevcut perakende fiyatlara gcre hesaplanmıs oldugunu belirttüer. 1981 yılmm ikinci altı ayma ili$kin fabrika satıs fiyatlarmm 1°82 •"ilınm ilk üç ayı içinde belirleneceÇini kavdeden gübre fabrikalan yetkiîileri, kendılerinln hammadde ithal fiyatlannın, düstik kur uy^ulamasına son verilmesiyle artacagını ve bu artısın da doğal olarak perakondp fivatlara yansıyacagmı kaydettiler. IMP tarafmdan, «katlı kur» uvpulamBsı kabul edllerek uzun süreden beri eleştiri konusu ya pılan gübrs ve hammaddeleri ithalartna ilişkİTi dilsük kur düzenl?mesine son verilmesl, Zlrai Donatım KurumuMun do?rudan gübre ithalarmm maüvpöni de artınvor. Bu maliyet artışınjn da perakende fiyatlan ayrıca etkllemesi bekleniyor. Bilındiği gibi, perakende gübre fiy3tlanna eylül ayı başında, türlerine göre yüzde 43 ile yüzde 67 oranlan arasında degişen oranlarda zam yapılmıştı. Bu zammm, geçtigimiz hafta açıklanan 1981'in birincl altı avma alt fabrika satış fiyatlanna asıl olduğunu kaydeden yetkıliler, normal koşullarda, düşük kur uygulamasına son verilmesinden doğacak maliyet farklannın sonuçlannın bu nedenle daha sonra ortaya çıkacagmı ifade ettiler. Ancak, dogrudan gübre ithalatmm maliyetinln de yükselecek olması bu sonuçlan daha erken ortaya çıkarabilecek nitelikte gorünüyor. Bilindiği gibi, eylül ayı başmdaki zamla, gübra sübvansiyonunun yükü yaklasık 170 milyar liradan 40 milvar lira dolayına düşürülmüştü. Hanqi ülke ' ne i/tiyor' • JAPONYA VE BANGLADEŞ tNSAN SAÇ3 Federal Almanya'dan sonra Japonya ve Bangladeg de Türkiye'den insan saçı almak içln başvurdu. Japonya Yokohoma Tsusan CD adlı firmayla, Bangladeşll Bircaret adlı firma Merstn Ticaret Odasına basvurdu. trtsan saçuu penık yapunında kullanan bu ülkelere insan saçı satmak lsteyenlerin Mersin Ticaret ve Sanayl Odasına başvurmalan gerektiği bildirUdl • FRANSA, KEMIKSIZ EŞEK ETÎ Fransa şimdıye kadar talep ettiğı kurbağa budu, salyangoz etı ve sakatattan sonra şımdı de bol miktarda kemıksız eşek eti ıstedı. Ilgüenenler Fransız şırketınin adresine basvuracaklar. Kemiksız eşek etı ısteyen Fransız şırketinın adresı şoyle: Etaplıssemensts Biret 17 Bis Bo Levart 75738 Paris Gedek 15 France. O OUBAt, KUŞ VE KAFESİ Oubai'de faaliyet gösteren «Al Khaja Trading Agency Ad. COJ. adb bir firma ülkemizden çofe sayıda çeşitli ctnste kuş ve kales istemekte. Mersin Ticaret Odası ilgllilerl, talep Ue ilgilenen ihracatcı finnalann «P. O. Box: 2167 Sharzah Dubai» adresi Ue dOBrudan temas kurabileceklerini beUrttüer. • ALMANYA TIŞÖRT Federal Almanya'nın «Böhmenkirch» keatınde faaliyet gösteren «Dürr Tekstlil» adlı firma Mersin Ticaret Odasına gönderdigl bir yanda, yıllık ihtiyacı olan 400 bm tisörtü ulkemizden satın almak istedığını bıldırdı. llgüıler, taleple ilgilenen imalatçı ve ıhracatçüann «Haupstr. 98 Telex 715203» adresme fahyet gösteren lırma üe dogrudan temas kurabıleceklerıni söyledıler. • ETJVEYT CAM EŞYA «Alammary comroer. ctal And Contracting Corp.» adb Kuveytli bir firma, ülkemizden, çay bardafı, tabak, su bardaei ve dlfcer çeşitli camdan mamfil eşya satın almak istemekte. Adana Ticaret Odası yetklUleri, taleple Ugllenen öretici ve ihracatcı firraaların. Mübarekal Kablr Street Commercial Contre No: 9 Kuwaıt adresi ile doğrudan temas kurabileceklerinl söytediler. • JAPONYA ELEKTRÎK JENERATÖBLERt «Yasuda And Co., Inc. CP.O. 1373 Tokyo Japan» ad ve adresll bir Japon firması da Türkiye'ye elektrik jeneratörleri satmak istedıgi, geniş bılgi edinmek isteyenlenn firmayla temasa geçmeleri gerektiği belirtildi «BIRLEŞtK ARAP EMİRLİHJLERÎ GIDA VE KOZMETİK MADDELERt Biriesik Arap Emlrllklerl'ndeld bir firmanın Türkiye'den gıda maddeleri ve kozmetlk Uaç satın almak istediği bUdirildi. • ABD, SPORCU MALZEMELKRI Bir ABD flrması TUrkiye'den sporcu malzeraelen satın almak içın teklif yaptı. Alınan bilgiye göre, ünigıue Merchandise adlı firma, sporcu malzemelerinin yanısıra, elektronik aletler, güneş gücü ile işleyen aletier, kıymetii ve yan kıymetli taşlar üe lüle tası almak istemekte. 4Koç Holding'in Ihraeat şlrketı Ram (ingitizce koç demek) Dış Tıcaret'in genel mü dürü Doğon Sılay'm Gayrettepe'dekı bürosundayız. Büroya gırer gırmez ilk goze carpan, duvarda dızılı duran tam 10 madalya. Sorulorımı daha onceden yazılı olarak ilettığinn ıçın, zaten çok konuşkan bir kışı olduğu hemen farkedılen Doğan bey. bana soru sorma fırsatı bırakmadan onlatmaya boşlıyor : Bız Turkıye'yi kolayca dışan açamayız, yalnız ekonomi açısından değıl, kafa yapısı açısından da. Dışarı açılalım dıyoruz. Lısan bılen adam yok ortoda. Eğıtım sıstemımizden ışe başlamalı öncelıkle ve bankacılık sıstemımize kador kurumlaşmış pek çok şeyı yeniden düzenletıelıyız. Turk mılletı eskıden berı ticarete kafa yormamış. Paşa oğlum doktor olsun. mühendi8 olsun denmış hep. Bugün kaliteli doktor, kalıtelı mühendıs vardır. Türkiye'de. Ama kaliteli tüccar kavramı bıle yoktur. Yakın zomana dek tüccar denmce Anadolu'da ticaret yapan esnaf anloşılmıştır. Biz bu bakış açısını değiştirmellylz. Bence ihracatta blzi ge rl bırakan bu kafa yapısıdır. Dışa açılmok için temel kural başkalarını onlayabilmektir. Benim aklıma ilk gelen önerı yaz orylarında boş oturan yabancı dıl öğretmenlerinden yararlanılarak devletin lisan kursları acması. ayrıca liselerde dış ticaret ders lerının yaygınlaştırılmasıdır. Türkiye'de bugün bazılarının iddıa ettıği gibi bir ihracat patlaması falan yok. Sanayi malları ihracatında potlama dıyorlor, o da çok gerilerden normale gellyor bence. Hem de henüz kalite sınamasından geçmlş değil. Türkiye'da artık tuketicıden reaksiyon gelmell, tüketici orgonizasyonları kurulmalı. Başka türiü kalite düzelemez ve dısı pazarlarda sürekll kalabllme şansımız da azalır... Slze bu kadar dert anlattıktan son ro artık sorulara gecelim ml? İluarafcılaımiız DOĞAN SILAY «Bankaiar postacı olrcaktcn çıkarılarak, Batılı bankaların işlevine kavusturulmalı.» RAM Gene! Müdürü Doğan Sılay: Niğde'de patates tarlada kaldı NİĞDE, (Cumhuriyet) Nigde Dölgesinde patates ürününün tarlada kalması sonucu üreticmrn zor durumda kaldıgı ileri sürüldü.. Patatesm kilo sunun maliyetinln 10 lirayı bul dugu bir ortamda, tüccann 9 liradan patates aldığını söyleyen ürettciler. bu İsin üretici ye kâr bu^kma yerine geçen yıllardakı kân da götürdügünü belirttiler. Geçen yıllarda yapılan vurt dısı baSlantılann bu yıl vapılamaması da ürünün tarlalarda kalmasınm bir başka nedenı olarak göstenldi. "Ihracatcılık, askerlikten sonra en şerefli meslek oldu,, DOLAR DEĞERİ: 1980'de 17 milyon 1981'de 38 milyon (9 aylık) 5560 milyon (12 aylık) 1982'de 8085 mılyori MAL TÜRLERf: Gıda maddeleri ve gıdaya dcryanan ev malzemelerl, her türlu tekstil, dayanıklı tüketım mallan. ALICI ULKELER: Ortadoğu'da başta iran ve Irak olmak üzere Surtye, Lübnan, Drdün, Kuveyt, Suudi Arabistan, Mısır, Libya ve Cezayir, başta İtalya ve Batı Almonya olmaK Ozere çeşitll Avrupa ülkelerl BU YIL İLK OLARAK İHRAC ETTİĞİ MALLARı Taze kesilmiş koyun eti, elma, halı, çocuk konfekslvonu. BU YIL İLK OLARAK İHRACAT YAPT1ĞI ÖLKEı Mısır, Cezayir, (Llbya'ya ihracatta büyük ortış var.) Div • Palet'in üretiml SİVAS, (Cumhuriyet) Sivas'm Divriği üçesinde faaliyette Dulunan DivPalet te aislennde bu yılın ük dokuz aymda 976 bin ton cevher üretiminin yapıldıgı açıklan dı. Üretimto bu yıl ilk 9 ayda gecen yıla oranla artı? gösterdigini belirten yetküi1er, cevher üretimi yapılan bölgede bu yılki çalısmalar sırasında kükürt çıkmasından aksamalar olduğunu 976 bin ton cevher üretiminin gereekleştlrilmesinde 916 bin metreküp dekapaj yapıldığı nı da belirttüer. Anadolu Cam'ın fmn sayısı MERStN (ANKA) Anadolu Cam Sanayünin u n n «ayıBnn 3'den 4'e çıkaracagı açıklandı. Açıklamayı yapan Anadolu Cam Sanayii Genel Müdürü Erol Ergün bu karan, hızla artan ıhracat potansiyelı nedeniyle aldıklannı belırtti ve fabrika sanası içensinde kuruluş çahşmalan devam eden yenl ünitenin renkli cam uretecegiiıi kaydetü. Alîın gütnüs tiyatlan 4 Kasım 1981 Cumhuriyet Reşat Kulpsuz 24 Ayar Standart 22 Ayar Bilezik Gümüş 11 500 12 500 1.750 1.575 41 11 600 12 750 175 .5 1675 41.50 3 Kasımla Farh Fark yok Fark yok Fark yok 5 Lira azaldı Fark yok ÇANAKKALE (Cumhuriyet) Çanakkale Ticaret ve Sanayl Odası en yüksek düzeyde vergi ödeyen 114 firmaya düzenlenen törenle takdir beratı verdi. Gelir ve Kurumlar Vergisiyle en çok dışsatım yapan firmalan belirleyen Çanakkale Ticaret ve Sanayi Odasının düzenledigi törende 25 milyon lira ile eelir vergısittdeyenTalay Şarapçılık Kollektif Şirketi 335 milyon lira Kurumlar Vergisı veren ve 5 milyon dolarlık dışsatım yapan Çanakkale Seramik Fabrikalan ön sırayı aldılar. Çanakkale'de en çok vergi ödeyenler ödül lendirîldi mayı planlıyoruz. Ancak Ortadoğu'nun büyuk siyasal çalkantılar İçinde olması, bızim sağlıklı rakam tahminlerımizi olumsuz etkilıyor. Soru O halde başlıca pazarınız Ortadoğu'da... Yanıt Evst, nakliye 80rununu dikkate alarak başlangıçtan beri öncelıkle kom şu ulkelerle iş yapmayı hedef seçmıştık. İran ve Irak, mal sottığımız ulkeler arasın da başta yer alır. Surıye, Lübnan, Ürdun. Kuveyt, Suudi Arabistan, Mısır, Libya ve Cezayir'e de mal satarız. Başta İtalya ve Federal Almanya olmak uzere Batı Avrupa Olkelerine de tekstil ve gıda maddeleri satıyoruz. KTFD'ye de ihracat yaptık. Bunu şeref sayanz. Gelecek Soru Lürfen, ben 1980, yıl Doğu blokuna açılmak Istiyoruz. 1981 yılı Ihracatımzm dolar dsğeri lle gelecek yıla dönük Soru İran Irak savası, beklentltertnlzl öâreneblllr en böyük alıcılarınız olan bu mlyim? Iki ülkeye Ihracatınızı olumYanıt Geçen yıl 17 mil suz etkiledi ml? yon dolarlık ihracat yapmışYanıt Hayır. Tam oksıtık Bu yılın sonunda 55 60 ne, Ikl ülkeye yaptığımız ihmilyon doları bulacağız. Eyracat do, geçen yıl arttı. lül sonu Itibarıyla 38 milyon Ama 80ttıâırnız maı clnslerl dolarlık İhracat yapmış du cok değlştl. Bir örnek vererumdayız. Gelecek yıl 8085 ylm. Eskiden otomobil yedek milyon dolarlık ihracat yapparçası satardık, şimdi yiye RAM DIŞ TİCARET'İN İHRACATI cek ve eabun satar olduk bu ikf ülkeye. Soru Ylyecek deyince aklıma geldl. Dış ülkelere sattığınız mal türierlnl sormayı unutmuşum galiba... Yanıt Bız bir pazarlama şırketl olduğumuz içln her tür malı satarız. Ana gruplar oiarak belirtmek gerekirsö; gıda ve gıdaya dayanon ev malzemelerl. iplikten, kumaş ve konfeksiyona tekstılin her turü ve dayanıklı tuket m mallan dlyebllirlz. SORU Bu yıl İlk kez Ihrac ettlğlniz mal v« ihracat yaptığımz ülke var mı? YANIT Bu yıl İlk kez cld dl olarak taze kesilmiş koyun eti, elma, çoeuk konfeksiyonu, halı ve soba Ihracma başladık. Yine bu yıl ilk kez ciddi olarak Mısır ve Cezaylr'e mal sattık. Lib ya'ya Ihracatımızda ise çok büyük artış oldu. Şımd1 önümdekl kağıda göre bir sonrakl sorunuz İhracatta karşılaştığınız sorunlar.. Bu soruniar hakkında koca bir kıtap yazılır. Ben burada bankaiar konusuna değıneceğım. Ben, bankaiar artık postacı olmaktan çıksın ve dış ülkelerdeki bankaların fonksıyonlanna kavuşturul sun dıyorum... SORU Bfraz açabillr misiniz? YANIT Bakın, biz Ihracatcılar içın bankaiar yedi emin muessesesıdır. Malı yuklediğımiz anda artık elımizde scdece evrak kalmıştır Onu da bankaya verınce herşeyı bankaya teslım etmış oluruz. Buna karşılık sadece Turkiye' de var olan bir uygulamaya göre İhraç ettıği malın dövızinl getirmek ihracatçıya aittır. lyl ama ben malıma hâkim değilım kl, malın mülkiyeti benden çıkmış. Parayı alamadığımda banka «Git kardeşim kendin halletı dıyor. Olmaz böyla şey... Özellikle akredıtıfli olanları bankaiar halletmeli. İhracat rejiminde bu konudaki deglşiklik suratle yapılmalı. Ayrıca kre dill satışlara Izln verilmeli ve İhracat slgortası kurulmalı. 1979'da buna benzer bir çalışma olmuştu, ancak İhracat slgortası, salt bir sıgorta müessesesl olarak ele alınmıştı. Ben İhracat sigortası derken, beynelml lel bir finansman müessesınden söz ediyorum. ihracat sıgortasının kurulacağı yolunda faalıyetler olduğu nu duyuyoruz. Kurulacaksa bari doğru dürüst kurulsun ve paramızı yurda döviz olarak getırmeyl garantl etsın, yanl büyük bir döviz kaynağına sahip olsun. Son olarak şunu söyleyeyim: 1970'ten beri Ihracatla uğraşan bir kuruluş olarak, Türkiye için ihracatın ne denii cnemli olduğunun ar tık yurt capında anlaşılmış olmasından çok memnunuz. T.C. Merkez Bankası dolar basmadığı sürece ihracat yapmak zorundayız. ihracat bugün Türkiye'de asker lıkten sonra en şerefli mes lek olmuştur. Cunkü açık bir cephe var, Ikisinde de ve biz taktik savaşı yürutüyoruz. İnanın bana Türkiye'de bir kac yıl daha petrol bulunmamasını yürekten diliyorum Petrole yüksek bir fatura ödemek zorunda kalsak da, ihracatı ölkemizde yerleştirerek uzun dö nemde Türkiye'nin insan poîansiyell ve zengln doğal kaynaklannı daha venmli bir yararlanma çerçevesine oturtabi'iriz. YARIN: ŞİŞE CAM...