Katalog

Q>J Cumhuriyel 6 OCAK 1981 Avrupalı iktisatçılar geleceğe ilişkin karamsar görüşler taşıyor, ancak Batı Avrupa'da ekonomik durgunluğun çok daha iyi bir yönetimle önleneceğini belirtiyorlar Matra, Hachette İmparatorluğunu neden yuttu? MATRA ELEKTRONİK, ALTYAPISINI, HACHETTE YAYIN GRUBUNUN OKUYUCU VE DENEYJM BİRİKİMİYLE TAMAMLAYIP HABERCİLİKTE BİR TEKEL KURMA PEŞİNDE. DIŞ HABERLER SERVİSİ avaş sonrasının en mukemmel borsa vurgunu..* Fransa"da bankacılık cevreleri, gene Matra grubunun, ülkenın ea eskl para Imparatorluklarından bırı olan Hachette'ı eiine gecirişinı böyle değerlendırıyorlor. Ancak, 7 mılyar franklık yıllık cırosu ıle basın ve yaymcılık alanında ger C»k bir dev olan Hachette'ın, ılgı alanı. alabildığine kar moşık sılahlordan, spor otomobıllers ve elektronık ıletışım aygıtlarına kadar uzanan Matra fırması tarafından yutulması, pek cok soru ve sorunu bırlıkte getırdığı ıcın, hem Fransız basınında, hem de Fransız Parlamentosunda uzun tart şmalaro konu olmakta Olayın gerıslnde Elysee Sarayı'nın bulunduğu, operas yonun Gıscard yonetımı tarafından tezgahlandığı bıle one suruluyor Botı Alman Iktısatcı Gıersch: tBasra Körfezıne sllah satacağımıza, içerıde yatırımları arttiralım» Italyan Iktısotct Carfl: tSanayıleşmış ulkeler hımayecılığe yönelıyor.» Dünya ekonomisi 1981'de durgunluk dönemine girecek DIŞ HABERLER SERVİSİ «S Hachette ın yayınları: Şımdı Matra'nın hızmetınae... Mehmed Kemal Eskıler, eTeker kırıldıktan sonra yo! gösteren cok olur . » demışler Bız de teksri kırdık ş mdı yol gostersn crıyoruz Tekî'i kıranı gene yol gosterıcı olarak seçıyoruz kı, yanılgımız gaııba burda olmalıdır TV ekranlanna çıkarıp yol gostencı olarak seçtığımız teker kıranlardan bazıları bıze «Pencelı pcpuç gıyın ..'» bazıları da «para kul'anmayın' > dıys onerıde bulunuyorlar Hadı onerılerını d nleyel m hıc pencelı papuc kaldı mı?... Para kullonmadan bakkal kasap, manav dukkândan ıcer adım attırırlar m ı ' . . Bır ülkenın zengınlerı kasalarını doldurup Karun gıbı şışınırler, yoksulları da Moğol zulmune uğramışcasına tıtreşırlerse. soz o ulkede değerını cokton yıîırmıştır En llkel bır yorgıdır bır mem'ekette hızlı bır enflasyon varsa zengını daha Z3ngın yoksulu daha yoksul eder Sız ıstedığınız kadar TV ekranlannda oğut vermeya calışın enflasyon hızının karsısında yoksulluk elpence dıvan durur Kendıml b Idlm bılell hatırlarım, sıyasetçller meydaniorda oy toplarken yoksulluk edsbıyatına sığınırlardı Otuz yıldır yoksulluk sömurucüsu sıyasetcıden cektık durduk Şımdı parti yok, meydan sıyasetı yasak çe ne yoksulluk edeb yatı yapıyoruz Sanırım önce yoksulluğun edebıyatından sonrc da kendınden kurtulmamız gerekıyor . Tok acın halındsn anlamaz zsngın de yoksulun Bundon olacak TV ekranlannda önerıde bulunurlarken gercek dışma taşıyorlar alay eder gıbı konusuyorlor Batılı zengm sonayıcıdır bızıtı zengın hold ngcı . Holdıngcı sanay cıye donuşmezse ülke hal kına kene gıbı yap şır söTiürucü olur Somurücüyü tulomazsınız, tchvıl cıkararak hısss senetlerl dağıtarak, banka faizlenm artırarak halkın sırtına bıner halkın burnundan getırır. K Tisenın malında mülkünde, fabrıkasında atölyesınde gozumjz yok, hem nıve olsun' Ama bunlar halk sömuruculuğune dönustu mü elbette soylıyecek sozümuz olacak'ır Yıl'ardır derendı bu ekonom k yopıdan bu cıkıyor Bundcn baska bır şey de cıkacağı yok .. Dı'ed k'erı kadar sırtlcrmı guclü kamplara dayasın'ar, e'ma dslından armut aiamayacaklar... Oyleyse ulkeda sosyal adaletı scsyal dengeyı adı'ce kurmak ıstıyorsak, bu ekononnık y p ı y ı değışt rmemız gerekıyor «Başka secenek yok » dıyorlar Bu secenek gokten zenbıl'e ınmed kl, bunun terslnın de gokten zenb lle ınmssını beklıyel m Mecelle de yozcr «Bır şey zıyk olduğunda ıttısal vardır.» Demek bastırınca kuculür g bı olan şey baskıyı ve basıncı kaldırd'ğınızda buyuyebılır de .. Ikmcı Buyuk Savaştan cıktığımızda bu ülkenln a(tını da dovız de ambarlarca buğdayı da depolarca fındığı, tutunu üzümu. ıncırı de vardı Hepsım fabrıkacıhk, baraıcılık karayolculuk adına har vurup harman savurmadık m ı ' Har vurup harman savururken kımlerl zengm ett k. kımieri yoksul koduk ortado değıl m ı ' «B z gene aynı yontemle gıderız.. » ded nız ml, gltmesme g dersınız de. ne fabrıkacı olabıl rsınız ne sana,ıcı Olsanız, olsanız özü şışınmış, halka yararı olmayan hold ngc ler cıkarabılırsınız'... «Cahşalım cok calışalım...» «Iş nerede'» «Fazla yıyıp ıcmeyellm, tasarnıf edelım » «Sabah kahva tılarından zeytın, kaşar, yağ kalkalı cok oldu » Ortak b'r dılle konuşmuyor gibıylz... Ama değıl! POLİTİKA VE ÖTESİ Teker ABD'de yayınlanan tantnmrş «Time» dergısi, Avrupa'nın önde gelen altı ıktısatcısı arasında 1981'de dunya ekonomıs nın geleceğıne ılışkın bır acık oturum duzenlemıştır Oturuma katılanlar bu konuda genelhk e karamsar goruş belırtmışler ve ozell kle kapıtalıst ekonomılenn 1981'de 2 Dunya Savaşından bu yana en cetın sınovını vereceğ ni vurgulamış lardır Ancak acık oturuma ka tılan uzmanlara gcre cok daha iyi bır ekonomik yönetım sağ'anabı'd ğı takdırde Batı Avrupa'da ekonomik durgunİLk (recessıon) ön'enebılecekt r Uzmanları kaygılandıran onemlı bır konu da petrol f ı yatlarının ekonomıde yaptığı otumsuz etkllerln nasıl ortodan kaldırılabıleceğı sorunu ol muştur Batı Avrupa gercl 1974'to OPEC'ın petrole yaptığı büyuk zammı bu farkı ıhrac ürün lerıne yansıtarak atlatmıştı Ancak uzmanlar bu olgunun ar tık tekrarlanamayacağını belırt mışlerd r Cunkü yedı yıl once, gelışmekte olan ulkelerın ekonomılerı büyümekte \e sanayı leşmıs ulkelerın ıhrac urunlerı ıcın bır pazar oluşturmakta ıdı Oyso gunumuzde gelışmekte olan ülkeler durgunluk donemıne gırdıkler nden, sanayılesmış ül kelerden ıthalatlarmı buyuk ol cude kısıtlamok zorunda kalmıslardır Bo/lece ıhrccat pazarlarını y tı r en Batı Avrupa ekonomuerı de bunalma g rm ş tır Çağdaş dünyada iktidar, haberleşmeyi denetleyenin... yapma uydulara ve elektronlğe dayanan haberleşmeyi elınde tutanındı Onu gerceKleştıren, yayabılen dolayısıyla denetleyebılenındl. Sessiz ve derinden ransa'da banka cevrelerımn «gercek bir profesyonel ışl» dıye tanımladıkları el degıştırme, gec tığımız aralık ayının ılk günlerınde su yuzune cıktı 5 aralıkta Hachette ın Genel Mu durü gunlerdır endışe ıcınde bekled'ğı teefonu alıyor, ken disını arayan Matro'nın gene patronu Jean Luc Lagarde re ona kısaca şunları söylu yordu «Dostum, Hach»tte'l ben aldım...» Amacın aracı achette operasyonu lle Laçardere ın Matra sı ş te bu ıktıdara adaylığ *ıı koymaktadır Zıra Hachetts, önce Fransız basınının ortak dağıtım organı olan NMPF'yi (Nouvelles Messagenes de la Presse Parısıenne) denet lemektedır Sonra «Le Poınt» boşta olmak üzere pek COK yayın organına bu arada Ja tTele 7 Joursı gıbı mılyonlarca TV ızleyıcısının elınden düşurmedığı Fransa'do en yüksek tıra|ı yapan bır televizyon dergisıne sahiptır NMPP Hachette'ın yenı patronunu yazılı basın üzennde avanta|lı bır konuma getırırken ötekı tüm yayınların (kl bun\ara Mctra nın Hachette'ten önce ele gecırdığı Fran sa'nın unlü taşra gazeteler.nden Strasbourg'da yayımlanan «Dernıeres Nouvelles d'Alsoce»ı da katmak gere kıyor) getırdığı okuyucu ve deney bınkımı Laaardere ın asıl hedefme varmasını kolaylaştıracok araclardır O he def ıse 1933 1934'lerde bır «Ariane» fuzesı ıle yorunge/e oturtulması pıanlanan ılk Fransız televızyon uydusu «TDF. 1»dır. . Lagardere n Matra sı, bu uydunun ozel kesıme kıralanması hemen hemen kesın olan 3 konalını ele gecırmek peşınde A^nı şeyı amaclayan rakıpie rınden elektron k altyapısı bakımından kesınlıkle ustun olan Matro Hachette'ın deney bırıkımı ıle proqram alanında da yeterlı ustunluk sağ layarak hedefıne vardığında tüm Fransa'yı kendı habercılık tekelıne almış olacak Hachette operasyonu kuşkusuz kapıtalızmın kuralları icmde ge r cekles'ınleb 'ecek türden bır olay Ancak ccğdaş dunyada iktidar mucadeles nin n'telığ rr ve boyutlarını da acıkca gozler nrü ne serıyor İktidar rıucade'e sl denen şeye Heoloı lerın sovut kaliDlarına saplanıp ka larak bakonlardan baslaTiak uzere herkes ıcın c karıiacak ders var Hachette cre rasyonundan .. F I H YENT FNERJf KAYN\KLARI 2 svıcrelı ıktısatcı Hons Mast I şoyle demıştır «ikırtcı Dunya Sovaşındon bu yana en zor bir döneme glriyoruz Hukumetler uzun vadelı ekonomik planlamada yatırımları ozellıkle petrol tasarrufu ve yenl ener|ı korynokları üzerlnde yoğuniaştırmalı» Bılınd ğı g bı OECD crgütünün ıkı hafta once vcvınladıöı raporda da 1981 de djnya eko nomısının durgunluk donemıne gıreceğı belırtılmıştı. HTMAYECİLÎĞE DÖNÜS cık oturumda konuşan Ital yan ıkt satcı Guıdo Carll de 1981 ıcın karamsar olduğunu behrtm ştır Corlı'ye göre uc hafta once Balı'deki toplantıda petrole yapılon yeni zamlardan sonra OPEC ül kelerı 1981 de 100 mılyar dolar daha fazla kazanacaklardır Bu olgu petrol ıthalatcısı ulkelerın 100 mılyar dolar zarar etmesı onlamına gelmektedır Bu acığın ozel bankacılık sıstemı ı'e kopatılmosı ıse olanaksızdır Ccrlı, bu ortamda sanayl A leşmlş ü'kelerln IsbMlğl yerlne kendı baslarmın caresırte bakmaya yoneldıklerını bel rtmış ve bu clgunun sonuc'crından bırın n de hımayecıl k sıstemı ne donüş olduöuru söylemış tır Örneğ n AET ulkeierı gen lemekte olan cel k endustrsıni kurtarmak ıcın koruyucu önlemler almaya bas'amışlardır Japon otomobıllenne karşı da koruyucu onlemler alınma sı ıcın bask lar v ° 9 j n l c Ş ' T l a k t 0 dır atı Alman Iktlsatcısı Herbert Gıerch ıse oturumda ortaya ılg'nc görüşler otmıştır G'erch'e gore enerıl ıt halatından doğan acığı kopatmak ıcın sanay leşmış ülkeler ıcerıde yatırımları teşvık etmelidırler Gıersch şöyle demiştlrtBasra Körfezj ülkelerl lle B OPEC üyelerine «Hoh sotışını ortırmak yenne, kendı ülkelerlmızde petrol tasarrufu ve ener |i ureîımı yatırımlanna yönelmeliyiz » Gıersch Ortadoğu ülkelerlne s lah ve nükleer santral sat ma pol tıkasının yanlış oidugu nu cunku yoresel savaş olasılığını artırdığını belırtmıştır. Yonetıcıleri, Hachatts'ln hıs se senetlerının bir bllinmez kışi tarafından sessiz ve de r.nden toplandığını kasımda farketmışler, oma bıllnmez kışıyı bır turlu oğrenememışlerdı Bu kışı Jean Luc Gendry adında bır bankacı ıdı Gsndry Hachette'ın zayıf yanını saptamıştı Dev ın hısselerı dağınıktı P yasada dolaşan bır mılyon 800 bın senet vardı ve occk 1980 de fıyatları da 186 franktı Bunca dağılmış senet arasında, «Kale»yi, elınde tuttuğu yuzde 5 lık payla PARİBAS (Parıs Hollanda Bankası) korumaktaydı ve bu ko ruma yeterınce gjvencelı görunuyordu Oysa Gendry 1980 başından berı hısselerı azar azar toplamaya koyulmuştu 2 aralık gunü Matra ve Lagardere ışe karıştılar ve 6 aralıkta Hachette ımparatorlu ğunun yüzde 41 hısseslnın Matra'ya geçtıği anlaşıldı. Lagardere ve amacı | undan bır eüre önce ı Fransa'nın en başarılı ışadamı secılen Jean • Luc Lagardere. Matra'ya bir başka sılah fırmasından, ünm ucak yapımcısı Dassaulfdan transfer Ama Matra'nın yenı potronunun ilgı alanı sılahların çok otesınde. Nıtekım 1963'de işbaşına gelen Lagardere'le bırlıkte Matra, ro ket yapımı ve uzay calışmalamın yanısıra eleKtronık ve haberleşme alanlarındo bır dı zı önemlı yatırıma gırışti Fırmamn buyuyüp, adını lyıden lyıye duyurması da bu tarıh Batı Avrupa'nın en büyük dört ülkesinde bu yıl işsizlik artacak Avrupalı iktısatcıların, Batı Avrupa nın en buyuk dört ülkesı, Federal Almanya, Fransa, Ing Itere ve Italya nın 1981'de ekonomik durumu konusunda goruşlerı aşağ dakı b cımdedır FEDERAL ALMANYA IktısatCilara gore b j yıl Federal Almanya'da ışsızlık oranı şımdıki yüzde 4 5 oranından yuzde 5 6'ya cıkacaktır Enflasyon Ise bugunkü yüzde 5 7 oranından 1981 sonunda yüzde 3,5'a duşecektır Federal Almanya'nın ödemeler dengesi acığmın da şimdlkı 28 m lyar Mark tan 25 mılyar Mark a ınmesı beklenıyor. FRANSA: Fransa'nın gayrl safı rrıllı hasılasının 1981'do yalnızca yuzde 1 oranında art ması beklenıyor İşsızl ğın ıse artaccğı tahmın edılıyor Halen yüzde 6 9 olan ışsızlık oranının 1981'dg yüzde 7 6 8'e kadar yükselebıleceği belırtılıyor Bu soyı 2 mılyar Işsız anlammc çelmektedır 1930 yılında yüzde 13 5 olan enf'asyon oranının Ise, 1981'de yüzde 11 dolaylarına düşmesl beklenlyor İNGİLTERE: Iktlsatcılor Inglltere'nln gayrl safi ulusal ha sılasında 1981'de yüzde 1 oranında düşme olacağını tahmın edKorlar Bu yuzden haıen yüz de 8 7 olan ışsızlık oranı daha da yukselecektır 1981 sonuna Kodar ülkede ıssız sayısınm 2 8 m'lyona (yüzde 115) yükselme el Kalrlonıunr Pnflncvnnıın İ A C B Matra'nın patronu Logordere Telematlk'ln iktldan... 1931 ELÜYILÖNCE Cumhuriyet nuna kadar yüzde 9'a düseblleceğı belırtılıyor ITALYA Italya'da gayrı safl mıllı hasılada bu yıl buyüme beklenmıyor Ulkede ışsızlı* Oranı hTİen vuzds 7 5 t r Bu orcnın yukselmes' beklenıyor Halen yuzde 21 olan enflasvon oranının S3 yıl sonuna kada' yuzde 16'ya duşebıleceğı behrt lıyor. sonra başlıyor. Gıscard ve bakanları lle ya kın dostluklar ıcındekı, futbol hastası bu gene patronun tutkularının, sıradan bır sılah tacırınınkılen kat kat as ten tığı, Hachetfe operasyonu ıle ortaya cıkıyordu Lagardere ıktıdarın polıtık ya da ekonomik olmaktan cıkıp ıtelematik»e kaydığını farketmıştl İktidar, artık haberleşmeyi. Vıyana, 5 (Hususı Muhabır.mızden) Yunan Başvekılı Mösyö Venızelos hazretlerı ıkı günden berı Vyanada mısafır bulunmaktadır Bu nedenle ken dısıyle goruşen muhabırışöyle demıştın «Bütun matbaa mumessıllerı huzurundo Turk Yunan dostlugunun. Avrupa'nın gelışımı ve sul M. VENİZELOS'UN MUHABİRİMİZE ÖZEL BEYANATI PETROL DARLIĞI BATI'DA "ENERJİ PANİĞİ,, NE YOLAÇTI Cumhurlyet Ekonoml Servisi Dunya petrol rezervının 40 yılda tükeneceğının saptanmasından sonra Botı ulkelerınde meydana gelen cEnerıı Panığı» nın devam ettığı ve ıkame ener jl kaynaklarının petrole dayalı sıstem ve ışletmelerın sureklılı ğını sağlayacak nıtelık ve gücte olmamasının endışelerı arttır dığı bıldırılmektedır Royal Dutch/Shell grubunca hazırlanan bır raporda dunya petroı tuketımının sınırlı olculer de dahi kısılmasının buyuk problemler yarattığı ve ekonomılerde cıddı sarsıntılar meyda na getirdığı vurgulanmaktadır Araştırma ve gozlemlere gore, OPEC ulkelerının günluk petrol uretımlennı gunde 30 mılyon varılden 50 mılyon varı le cıkarmaları beklenmemelı, hatta bu mıktarın glderek düş mesı oiasılığı dıkkate alınmalı dır RaDOrda urıız \ıa kolnv rn dıldığı ve bu sahaların bır çoğunda yapılan uret mın ulusal polıtıkalar nedenıyie artmasının sozkonusu olamavacagı bıldırılmektedır Denızlerdekı Detrol alanları ıle şıstl kumlar gıbı kaynakların gelıştırılme erının ıse zor ve pahalı o'duğu savu nulmaktadır Nukleer enerımın 2000 yılına dek toplam ener|i ıcındek payı nın artabılecegı ancak kaynaklar arasnda belırleyıc oimasının mümkun goruimed g de ra porda yer almaktadır Hıdroelek trık, guneş ruzgâr enerıısı gel gıt ola/ından yararlanılarak sağ lanan enerıı gıbı kaynakların da 2000 vılına dek kayda değer artış gosterme/eceğı anlatılmoktadır Royal Dutch Shell ra porunda «2C0O yılına kadar petrol dunya enerıı gereksınimının yarısını karşı'amayo devam edecek ve elde 20 yıllık tü kfttımfi uptprAk \cnrinr rp?am Kıı hun korunması icin en önemlı sıyası faalıyet olarak kabul ed yorum Menemen hadıselerı bır Turk vatondcışı gıbı benı de cok uzmuştur Ancak Turkıye Cumhurıyetı'nın bu gıbl hadıselerden muteessir ol mayacağına ıman ederım Turk • Yunan dostluğu dunyamızın ornek olması gereken bır dostluktur » bmir, 5 (Hu. Mu) Fo ca kaymakamı Lutfü Beyi gece yarısından sonra pusuya duşurerek oldurmek ısteyen Gırıtll Meh met ve Taşcı Ahmet yakalandılar Bun'ar Beledlye gazınosunun yakının FOÇA KAYMAKAMINA SUİKAST YAPILDI, İKİ KİSİ TEVKİF EDİLDİ da pusu kurmuşlardı Lütfu Bey ışın farkına vararak sılahla mukabele etmıştır Lutfü Bey kurtulmuştur Olay cıkaranların Menemen had sesıyle ılglsl olduğu tesbıt edılmıştlr. Ürdün'e göre, Suriye'de 9 pilot idam edildi AMMAN, Ordun Haber Alansı dun verd gı haberde Surıye'de 9 pılotun sıyasal nedenlerle gectıg mız ay ıdam edıldıklerını one surmuş ve bun dan baska 1) askerın de «aykasabosında kurşuna dizlldıkle rını belırtmıştır. Pılotların ıdam edılmesinin Surıye yonetıml tarafından glz lı tutulduğu ıddıasının da yer aldıâı haberde buna aerekce rtye Dışişlerl Bakanı Abdül Ho lim Kaddam'ın akrabası olmasıı gosterılm^tır Aynı haberde. Surlye'nln Lat takya kasabasında 11 askerın «Avrılıkcılar tarafından» öldü