Katalog

(8) Cumhuriyet 13 OCAK 1981 Yüksek Hakem Kurulu, sözleşmeleri t ;kolu düzeyinde ele alacak KURULUN, ÇALIŞMALARINI KISA SÜREDE TAMAMLAMAK VE İŞYERLERİ ARASINDAKİ DENGESİZLIĞİ ORTADAN KALDIRMAK AMACIYLA BU YÖNTEMİ BENİMSEYECEĞİ BİLDİRİLİYOR. 500 BIN ÎŞÇÎNİN ÇALIŞTIĞI YAKLAŞIK 500 ÎŞYERÎ SÖZLEŞIVIESİ 12 EYLÜL ÖNCESİ SONA ERENLER, 12 EYLÜLDEN ÖNCE GREVDE OLAN LAR VE SÖZLEŞMESİ 12 EYLÜLDEN SONRA BİTENLER OLMAK ÜZERE 3 GRUPTA ELE ALINIYOR. CUMHURİYET BÜROSU ANKARA 12 EylU sonrası sendıkal faalıyetlerın durdurulmuş olması nedenıyle tcp lu ış sozleşmesı ımzalamayan ve Yuksek Hakem Kurulu'nun goreve başlamasını bekleyen IşCı sayısının 50O bın dolayında olduğu saptanmışıtr. Edınılen bılgıye gore, Yüksek Hakem Kurulu tarofından toplu sözleşmelerlnln Imzalanması bekler.en bu 500 bın ışcın/n çalıştığı 500 kador ışyerı, «Toplu sözleşmesi 12 Eylül öncesı sona erenler» «12 Eylul oncesi grev uygulamasın da bulunanlcr» ve «Toplu sozleşmesi 12 Eylul'den sonra sona erenler* olmak üzere uc ayrı grupta değerlendırılmektedir. cPHIllllll!i!!l!lll!!l!ll!ll!ll!!ll!II!!IM Gelir VergisiKurumlar Vergisi ikilisi elır Vergisi l!e kurumlar vergısı aynı tür vergilerdır. Beş ortaklı bır kollektıf şırket bılânçosunda sağ tarofta kalanı ortakları üzerınden gelir vergisi ile yukumlü tutarız. Bu bılâncoda sadece kollektıf sozcuğunü anonım sozcüğu ıle değıştırırsek, bu bılâncoda sağ tarafta 'Kalonı kurumlor vergıSl kalanı dağıtırsak ve gelır vergisi ıle yukümlü tutarız. Boylece, gelır vergısı ıle kurumlar vefgısi aynı cıçege verilen ıki ad'dır. Bır ülkede, bır donemde. bır kurumun ödedığı vergıler, adları ne olursa olsun, bır gelır vergisi yukümlusünun odedığı vergıden azsa, o ulkede kurumlaşma başlar. Bu oluşuma, kurum sığınağı veya kurum şemsıyesi veya kurum avantajı adı verılır. Bır ülkede gelır vergısı ve kurumlar vergısı adları ıle ıki yasa varolabılır Ancak bu yasalardakl kurallar. kurumları dığer yükumlulere gore az vergıliyorso klâsık sıstemden. eşıt vergılıyorso cağdas sıstemden söz edılır. Klâsık sıstem, eşıtlerı eşıt vergilememe sorunu yanında, dağıtımda buyuk ortağın kucuk ortağı ezmesi. işletme ıcı ve işletme dışı fınansman farkı, sermaye pıyasasınm olusumunu engelleme, hukuksai bıcım secimı. hotdıngieşme gıbı sorunları da ortaya cıkarır Batı vergı' sıstemlerı, /ıllardır. klâsık sıstemden uzaklaşma, cağdcş sısteme yaklaşma doğrtıltusunda gelışmıştlr. ki yasalarda, kurumların yüz de 8 düşük, gelır vergısı yukümlülerınin yuzde 8 yük sek vergılendirıldığinı sap tamış bulunuyoruz.. Ulkemız Icm, genelde, oronların yukseklığı konusuna döneceğız. Verdığımiz hesaplama ve karşılaştırma, bızce, gelışmışazgelışmiş ulke savı ıle cürutülemez.. Zıra, mutlak rakamları değıl, nısbı ra kamları karşılaştırıyoruz. Ülkemizde, kurum]aşwa avantajını kaldırmamamn et kiierine gelelim. Gecmış yıl larda olduğu gıbı, ekonorrvk veya işletme nedenlerıne de ğıl vergiden kacınma nedenı ne bağlı kurumlaşma enflâs yonu surüp gıder. Gene aıie şirketlerı, gene şırkeCerde kâr kılıtlenmesı, gene şırket lerde yoğunlaşma, gene hıc bır cıddi hısse senedının pı yasaya sunulmaması. gene şırketlerın hısse senetleri yo lu Ile değil tahvıl yolu ıle finansmanı ülkemızın yazgısı olur. Bütün bunlar, ger cek enflâsyonun nedenlerıni oîuşturur. Ülkemizde, kurumların ver gl yükü düşük iken, yeni yasalarla. kurumlara verılenler şunlardır: • Varolan yedekler yüzde on bir vergi yükü ıle serma yeye eklenecektır. Yasada sermayeye eklemenln dağıtım sayılacağı kuralı yoktur. örnek verelim. Bır şırketde 60 milyon lıra tutarın da yedek akce bulunsun, bu yedek akce nedeni ile evvel ce 40 mı'yon lira vergıkurumlar vergisi ve gelır ver gısl kesıntısi ödenmlş ol sun. Yasadakl kurala göre, 100 milyon lira uzerlnden 50 milyon lira kurumlar ver gısl hesaplanacak. bu mıktardan evvelce ödenen 40 milyon lıra vergi indırılecek. 10 milyon lira daha vergı ödenecektir. Kalan 50 milyon lıro şırket ortaklanna hısse senedi olarak verıldığınde, bu hisse senetleri dağıtım sayılacak mıdır, sa yılmayacak mıdır?... Yasada, bu konuda boşluk vardır. Bızce, menkul kıymetle rın devrıni, uc yıliık bır su rede yuzde seksen oranında bır ıstısna ile vergıleyen bır vergi sıstemınde, boşluğun dağıtım sayılır bıcımınde dol durulması gerekir. • Holdlnglerde 1979 yılı kazanclarının gelır vergısı kesıntısi henüz ödenmemıştir. Bu kesintı. bır dızı aşmdırmalarla. 1981 yılı mayıs ayında ödenecektl. Yasada, bu ödeme idn de kural yok tur. Devlet, Iki yıldır almadığı vergi alacağından vazc^cmış midir, vazgecmemış mıdır? Bu bellı değildır. • Kurumlarda, özel önemll sektörler yönünden, yatırım indirımı oranı. gelir vsrgisı yükumlulerınınkınden yüksektır Kurumlar fınansman fonu oluşturabılırler, gelir vergisi yükümlüleri böyle bir fon oluşturamazlar. • Kurumlarda. dışsatım kazancları istısnası vardır, bu Istisno gelir vergisi yükümlüleri icm yoktur. • Gelir vergisi yükümlüteri, peşin vergi tlkesine doğru deyim carl kazancı nın vergisinl öde ilkesi bağlıdır. kurumlar bu ilkeden bağışıktır. YARIN: TİCARİ KAZANCLARIN VERGİLENDİRİLMESİ. G rasabn Getirdi? elır Vergisi, Kurumlar Vergisi, Emldte Vergisi, Motorlu Kara Taşıtlan Vergisi, Veraset ve Intıkal Vergisi, Emlâh Alım Vergısı, Damga Vergisi, Harçlar, Değerh Kâğıtlar yasalarında; Finansman Ya3asınm Taşıt Alım Vergısıne ve Bına Insaat Vergisine ihşkin maddeterınde; Vergı Usul Yasasında ve Amme Alacaklarınm Tahsıl Usulü Hakkındaki Yasada; kimi değişiklikler yapan yasalar yaymlanmıs bulunuyor. Sıraladığımız ve sıralamadığımız yasalardaki diğer değişiklıklerin önümüzdeki günlerde yayınlanması bekleniyor. Bu bir dizi yazıda yayınlanmış yasalardakl değışıkhkleri özetlıyeceğız ve değerlendireceğız. Yayınlanacak yasakırdaki değışikhkleri de, bu yasalar yayınlandıkça, özetleyıp değerlendireceğiz Ozetlemeyi, mümkün olan durumlarda. konuya göre yapacağız Bu durumlarda, bir yasadaki ve Vergi Usul Yasasındaki kuralları bir arada vereceğiz, bir yasadiki kurallar sıralamasım değiştireceğiz. Ozetlemede, eski kuraldan yola çıkacağız. varsa gerekçesıne değinerek, yenı kurala varacağız Değerlendirmede, bir taraftan bir kuralın diğer kurallara ve vergı hukukunun temel ılkelerıne uyumunu. dığer taraftan o kuralın muhtemel etkılennı göstereceğiz Boylece değerlendirmede hem işletme vergıcihğınin, hem vergı hukukunun hem de vergi kurammın öleütlerim kullanacağız. Degerlemede seçeneklerı de a.ra.?£ıracağız, karşılaştırmah yöntemden yararlanacağız. uç temel yasamızın Gelır, Kurumlar, Vergı Usul kokenı Batı Almanya yasalarına sık sık göndermede bulunacağız En büyük grup Bu üc grubun ıcınde gerek Işcı gerekse ışyerı sayısı bakımıdan en büyuk grubu toplu iş sözleşmeleri 12 Eylül öncesı sona ermiş olmasına karşın grev uygulamasına başlamomış ışyerlerının bulunduğu grup oluşturmaktadır. Bu gruptaki ışyeri sayısı, 53'ü kamu sektorunde, geri kalanı da özel sektörde olmak üzere toplom 300 olarak belırlenmıştır. Kamu sektöründekı 53 ışyerinde 309 bıni Türk İş'e geri kalanı da DİSK'e bağlı sendıkalara üye bulunan 352 bın işci calışmaktadır. Bu grup icinde işci sayıları yönünden önde gelen işyerleri ve bu işyerlerinde orgutlü olan sendıkalar şunlardır: 60 bm ışcının cohştığı Türkiye Ko mur İşletmeleri Genel Mudurlüğü (Turk İş'e bağlı Maden Federasyonu), 6 bın ışcının calıştığı TPAO, 6 bın 500 ışcının çalıştığı Petrol Ofisi ve 6 bın ışcinin çalıştığı Azot Sanayl Ge nel Müdürlüğü (Türk İş'e bağlı Petrol Iş), 30 bın ışcının çalıştığı Türkiye Şeker Fabrikalan Genel Müdürlüğü'ne bağ lı işyerleri (Türk İş'e bağlı Şeker Iş), 40 bın işcmın calıştığı (Çaykur Genel Müdürlüğü (Türk İş'e bağlı Tek gıda İş), 70 bın ışcının çalıştığı YSE ve Yapı İskân Genel Müdürlüğü işyerferi (Turk İş'e bağlı Yol İş), 12 bin ışcinin çalıştığı Ereğli Demir ve Celik Fabrikalorı (DISK'e bağlı Türkiye Maden Iş). 45 bın ışctnin çalıştığı (Deylet Demir Yollan Genel Müdürlüğü işyerleri (Türk İş'e bağlı DYF Iş). Yine bu grup icinde değerlendırılen özel sektor ışyerlerının sayısı ıse yaklaşık 250 kadardır. Ancak bu ışyerlennde calışan ışcılt ın toplamı 60 bıni bulmaktodır Bu ışyerierınde 18'ı DİSK'e. 11 i Turk İş'e bağlı 5'ı de bağımsız olmak uzere 34 sendıkanın orgutlu olduğu sapîanmıştır. PaİTİKA Mehmed Kemal VE ÖTESİ Yalan Dolan G ırakın gencecik, körpo cocuklan, yoşlı boşlı klmselere bile feisefeden soz açtığınızda, güc geldığınden mi, öğrenılemez sanıldığındon mı, yuzlerıni buruştururlar. Bızde bugüne değın sadec9 felsefe değıl, butun bılımler dışardan oktarılarak öğretılmeye calışılmıştır. Bilenler, bılmeyenlere öğretmek ıcm değıl. tersıne bılgıçlık taslamak icin ortaya duşmüşlerdır. Bundan ötürü de kimse bır şey oğrenememış, öğretıldıği ıle kalmıştır. Felsefeyl alolım, hıç de karmaşık bır şey değildır. Felsefe doğaya bokıştır Doğaya ınanc yoluylo bakarsonız gönişünuz boşkadır; denems, akıl yoluyla bakarsanız göruşünüz başkadır Doğaya ılle de inanç yoluyla bakacaksınız. başka bakışlar yasaktır, dedıniz mı. cağdaşlıkton uzaklaşmakla kalmaz, bılımsellıkten de uzaklaşırsınız. Artıo ocıkîon ocığa böyte demezler de doğoya inanç yoluyla bokmaktan ayrıldınız mı, tzındık, dınsız» diye karalnrlar. Bazon bu da yetmez. adınız bolşevlkliğe. komünıstüğe kadar cıkar. Oysa cağdaşlığa erişmış ülkelerde kapitalistl de, sosyalıstı de doğaya inanc gözluğü ile bakmaz, deneme, akıl. bılgi edınme gözluğü Ile bakar. Cumhurıyet'ten sonra hemen herkes inancla, biliml blrbirlnden ayırmok gerektiğıni söylsr Laısizm buradan kaynoklanmıstır. Cumhunyet'te devlet layikt r ama, meydan nutukcusu laylk değildır. Meydan nutukcusu parlamento onüna cıktığında çostermelik lovlk olmuş, cuma ve cenaze namazlorında abdestsiz dincı kesllmiştir. Cok basit bir örnek vereyım. Ezanı ha Arapca okumuşsunuz, ha Türkce, bundon bir $ey çıkmaz. Hatta bır özgürluk sorunudur Ama ezanı Arapca okutmakta dirend'niz mi, doğoya bakışınızı da belirlemış olursunuz Her şeyi inanc üstüne kuror. başkalarının sizın gıbi düşünmedığinı kınamaya değin gider. başkalarının düşunce özgürluğünü kısarsmız. Ben derim ki. cok partıli siyasal yasama gırdiğımızde felsefsler arasındaki ayrım ezanın Arapca okutulmasıyla başlamıştır Orda verllen ödün. ekonomıde bozı kesimlere verilen buyük ödünlere değln dayanmıştır. Devlet dövizl Ile fobrika kuran dındar, yurtsever. mllliyetci olmuş, bunun yanlışlığını vurgulayan dınsız. zındık. millıyetslz savılmıştır. İletim araclarında şon günlerde konuşanlar. yazanlar, tartışanlar oğüt veriyorlar Yırmı yıldır uygulanrrakta olan ekonomi politikalarmın coğu yanlışmış, üretime değıl de tüketıme dayonıyormuş... Pekı, bu yanlış, carpık. bozuk denılen ekonomi politıkalarını kim uygulodı, kım yonetti? Bei/idır bu ekonomi politıkalannı uygulayanlar... Bu yanlış uygulamaları kım düzeltecek, kıme düzelttireceğız? Gene bozanlar. carpıtanlar, ülkeyı bu hale sokanlar duzeltecekler değıl mi? Bızi felsefe oğrenırken korkuttular, yonılttılar, her şeyı karmaşık gdsterdıler... Şımdi ekonomıyl düzeltmeye kalkışırken de korkutuyorlar. yanıltıyorlar. yanlış yol gösterıyorlar... Savurganlığı bırakalım... Bızi radyoTV, otekı reklamlarla savurganlığa alıştıranlar kimdı? Sadece ciklet icin savrulan dövizi bır hesaplayın bakalım... Savurgan kendılerıdir... Bu ülkenin dinini, Inancını, felsefesini savurdukları gibi, dövızini, altınını, madeninı. türlü ürünlerini de savurdular. Şimdi savurgon dıye kendılerinf değil de halkı gâsteriyorlar. Halkın nesı var kı savursun!.. Halkın gönlü zengın olduğu İcin bir papuc yerıne ıki almışsa kend'ni savurgan bellıyor. B 12 Eylül öncesi grevde bulunan işyerleri = Yüksek Hakem Kurulu'nun calışmalarım bekleyen işyerleri ıcınde ıkıncj buyuk grubu da 12 Eylul oncesinde greve gıtmiş işyerleri oluşturmaktadır 12 Eylül öncesınde başta ekonomık koşullar olmak üzere ceşıtli etkenlerle grevde bulunan ışcı savısında büyük bır ortfş olmuş ve bu sayı grev ve lokavt yasasının yürürluğe gırdığı 1963 yılından bu yana en vuksek düzeye ulaşarak 55 bıni bulmuştu. Grevdekı işyeri sayısı da 178'dı Yüksek Hakem Kurulu'nun cahşma kapsamına gıren bu 178 ışyerı ıcmde DİSK'e bağlı Türkiye Maden • İş Sendikası ile yıne DİSK'e bağlı Tekstıl Sendıkası'nın örgütlü bulunduğu işyerleri büyük bir coğunluğu oluşturmaktadır. Belirlemelere göre 178 işyerınden 69'unda Türkiye Maden • İş. 43'unde de Tekstil Sendikası örgütlüdür. Bu grup ıcınde yer alan ve işci sayıları bakımından önce gelen işyerleri ve taraf olan sendıkalor şunlardır: 890 ışcmin çalıştığı Yenl Çeltek Linyit İşletmeleri (DİSK'e boğh Yeraltı Maden Iş). 1500 Işcının çalıştığı Tariş Fabrikalorı (DİSK'e bağlı Gıda Iş). 1200 ıscmın çalıştığı Bisaş Fabrikası, 622 ışcının cahştığı Edip Iplık Fabrikası 555 ışcının çalıştığı Gumuşsuyu Halı Fabrikası, 1400 ışcm.n çalıştığı Kartaltepe Fabrikası, 670 ışcının çalıştığı Teknik Boya Ananim Şirketi Fabrikası, (DISK'e bağlı Tekstıl), 544 ışcının calıstığı Banknot Matbaası (Turkİş'e bağlı Turkıye Gazetecıler Sendikası), 1350 ışc nın colıştığı Anadolu Cam va 850 ışcının çalıştığı Topkapı Şise Cam Fabrikcları (DISK'e boğlı Hur Cor, Iş). 2600 ışcının calıştığı Paşabahçe ve 1100 ışcın'n çalıştığı Çayırova Cam Fabrika!arı (Turk Iş e bağlı Knstal İş), 2003 ışcının çalıştığı Profilo, 1911 ıscınm çalıştığı Arçeiık, 1444 ışcının çalıştığı Uzel, 2600 ışcının çalıştığı OYAK Fabrikaları (DİSK'e bağlı Türkıye Maden İş). Ülkemız, yıllardır. klâsık sıstemdedır Yenl yasalar, iık bakışta, oran değışıklığı kuralları ıle, cağdaş sısteme yaklaşıyor gıbıdır. Aşağıdakı rakamlı örnekler bu yaklaşmanın az olduğunu gostermektedir. Üstelık, sadece kurumlar lehıne ıstısna kuralları ıle, noksan çecıcı kuralları ıle, yenı yasalar klâsık sısteml surdürmektedır Oysa kı kurumlar dan bır elle bırşey alınıyor gıb.dır. oysa kurumlara dıger elden cok çev vBrifmiştır Rakamlı örneklerle eskı ve yenı kuraiları gosterelım. Yalın olsun dıye, yedeklerı ve rraiı denge vergıSinı hesaba katmıyalım Hesabı en yuksek gelır vergj oranıno gors yapalım Evvelce, bır kurum, yüzde 25 oranında kurumlar vergısı ve yüzde 15 oranında (yüzde 75Xyuzde 20) gelır vergısı kesıntısı o'mok uzere toplam yuzde 40 oranında vergı oderdı. Evvelce. bır gelır vergisi yükümlusu yüzde 60 oranında vergı oderdı Boylece. orneğın 1975 yılında 10 mıiyon lıra kazanc (gelir) uzerindan bır kurum 4 milyon lıra vergı oderken, bır gercek kışı 6 milyon lıra vergı öderdl. Gercı, yasada kâr dağıtılırsa, kurum ortaklarının yüz Uçüncü grup Dokuz üyelj Yüksek Hakem Kurulu'nun toplu ış sozleşmelerını yenıleyeceği ışyerieri arasında ücuncü gruba da toplu sözleşmelerının yürürluk süresı 12 Eylül sonrasında sona eren ve bundan sonra sona erecek olan işyerleri gırmektedır. Kesın olarak saptanamamak la bırlıkte bu ışyerlerinın sayısının da 30, ışcı sayısının ıse 20 bın dolayında olduğu sanılmaktadır. === 25 == • ^ ^^ = jşkolu düzeyinde ele alınacak Normal koşullarda bir toplu iş sözleşmesi görüşmesınin oylarca sürdüğü gözönunde bulundurulursa Yuksek Hakem Kurulu'nun gündemindeki işleri tamamlayabilmesi icin yoğun bır calışmaya gireceği ken dılığınden ortaya cıkmaktadır. Kurulun calışmalarım, olabildiğınce kısa surede tamamlamak ve işyerleri arasındaki dengesızlıği ortadan kaldırmak amacıyla sözleşmeleri genellikle işkolu düzeyınde ele almosı beklenmektedir. Dıyelim ki. halk yumurta yemiyecek, ne yapacağız yumurtayı? Satacağız cteğıl ml? Peki, satalım korşılığında gelen dövizi gene kım har vurup harman savuracoktır? Tovuk yemıyellm, portakal. yemiyelım. uzüm, incir yemiyellm satalrm... Dövizi gene kım kullanacak? Beş yıl sonra bu uygulanan ekonomi polıtikaları da yanlış. çapık deyıp, yafanın, dolanın üstesınden gelmeye bakacaklar.. Kökünde yanlışlığı oçrkco ortaya koymadıkça bozgundan kurtulamayızl. de 30 oranında doha (yüzde 75Xyüzde 60yuzde 15) ver gı odıyeceğı kuralı yazılı ıdı. Ancak, uygulamada «ıse» bu koşul hemen hemen hıc gercekieşmez, kurumlar dev tetın vergı alacağını Sıfır faiz oranı ıle kullanır dururlardı Holdıngleşme kuruma söz konusu yüzde 40 oranındakı vergi yükünü. en az bır yıl sure üe yuzde 25 oranında bırakma olanağı verırdı Kurumlar arası kâr gelgıtlerı ıle bır yıliık sure, yıllarca uzar g.derdı Şımdı. bır kurum yüzde 50 oranında kurumlar vergısı odeyecektır, kâr dağıtılırsa, ödenen yüzde 50 oranındakı vergınm yansı gelır vergısı yerıne gececektır. Şımdı. bır gelır vergısı yukumlusü yuzde 66 oranında vergı ödıyecektır Bu orap 1982 yılından itıbaren bes yıl Icmde her yıl ıcm yüzde 1 oranında azalarak 1987 yılında yüzde 61e ,necektir. Boylece, orneğın 1981 yılında 100 milyon lıra kazanc (gelir) üzerınden bir kurum 50 milyon lıra vergi öderken, bır gercek ki şı 66 milyon lıra vergı ödiyecoktlr. Sonuçta, örne gımızde. 1981 yılındo, bır kurum evvelki kurallarda 20 mılyon lıra vergı avantaıı sağlardı, şımdıkı kurallaıda 16 milyon lıra vergı avantaIi sağlıyacaktır. Bu avantaj, 1987 yılında 11 milyon lıro olacaktır. Toplarsak, kurumlar verglsj Ile gelir vergisi keslntlsinin birfeştirilmesl, kurum biciml ils vergiden kaçınmayı önlemez. Bu kaçtnmayı önlemek istiyorsak kurumlar vergisi ile gelir vergisi oranlannı birbirlne eşitlememiz ve dağıtımdo tam mahsup olanağı vermemlz gerekir. Tam mahsup, buyuk ortağın küçük ortağı ezmesini engellemek icindir. Batı Almanya'da, 1979 yıImda, kurumlor vergısı oranı yüzde 56 id). Gelir Ver gısının en yuksek oranı bu orandan düşüktu Gelırın yuzde 56'sı eksi 13.644 DM Idı. Ülkemızde, kurumun vergi den kacınmasını önlemek is tiyorsak, kurumlar vergisi ile gefir vergisi oranlannı top layıp, ikıye bölmelıylz.. Bu nu yaparsak, yüzde 58 oranını buluruz.. Boylece, şımdl & Yüksek Hakem §§ Kurulu, Çalışma = Bakanı ile görüştü 1 ANKARA Başkon ve uyeterınin oluşumu tamamlanan Yüksek Hakem Kurulu (YHK) dun Çalışma Bakanı Turhan Esener"le bir tanışma toplantısı yapmıştır. Yüksek Hakem Kurulunun calışmalannı düzenleyecek yönetmeliğin bugünlerde Resml Gazete'de yayınlanacağı belirtilmiştir. Toplantılarını Calışma Bokanlığında yapacak YHK'nun Genel Sekreteri de bir iki gün İcinde belirlenecektir. 274 ve 275 Sayılı Yasalardakl değişiklikler gerçekleşınceye kadar toplu sözleşmeler konu sunda yetkili organ halıne gelen Yüksek Hakem Kurulu şoy le oluşmaktadır: BAŞKAN: Yargıtay 9. Hukuk Dairesı Başkanı Naci Varlık, Calışma Genel Mudurü Saadet tın Özbeyen, DPT Sosyal Plân lama Daıresı Başkanı Nazım Oksay, Hükumetı temsıl edecek üyeler: Prof. Sefa Reisoğlu, Rüştü Altay, Kamu işyerleri temsilcisı: Albay Talat Sargm Türkİş uvelerı: Emın Kul. Mus tafa Başoğlu, TİSK temsılcısr. Kubıloy Atasayar. . (ANKA) Boşluktaki noktalar SORU KURUMÜ\R VERGİSİ YASASI'NDA DEĞİŞİKLİK YAPAN YASANIN YÜRÜRLUĞE GİRMESİNDEN SONRA, ORTAYA CIKAN VE EK GECİCİ YASALARLA DÜZELTİLMESİ GEREKEN AKSAKLIKLAR VAR MIDIR?. Birikimcilik yine cazip SORU DEĞİŞİKLİKLER BİRİKİMCİLERİN, HİSSE SENEDİ YA DA TAHVİL ALMALARINl, BU ALANA YATIRIM YAPMALARINI DAHA CEKİCİ DURUMA GETİRİYOR MU?. 1931 Cumhuriyet MÜHİM BİR HABER: «GAZİ HAZRETLERİ DEVLET İŞLERİNİ BİZZAT YÖNETECEK» ANKARA 12 (Husıısl Muhabirimlzden) Son haftaların en rnanolı hadisesi. son günlerde daha lyi anlaşılmaya başlıyan buyuk bır mesele olarak belirtmek lâzımdır k<. ELJÜ YIL ÖNCE 1 == ^z: = = ~ = P^ îS = zzz YANIT Kendimizi şu anda uzerlnde durduğumuz k'onu rie sınırlayalım. Bu cerceve İcinde: • Holdinglerde, 1979 yılı kazanclarının gelir vergisi stopajı sorunu bulunmaktadır. • Kurumlardo, birıkmiş yedek akcelerın, yüzde 10 oranında cuzi bır vergi ile ve hısse senedı halınde kurum ortaklanna dağılımı sorunu var. ilerde değineceğimiz konular da bu tür sorunları ortaya cıkarocaktır. O rvedenle bunlan, kendi konulan icmde ele almak yararlı olacaktır. YANIT Eski kurallarda, kâr poyı ya da fafz turunde yıllık 10 bin lirayı aşan gelır sahiplerinin beyannome verm«sı gerekirdi. Birıkimcıler, hamiline yazıh değerier üzerınden sözkonusu turde gelır elde edenler. bunları beyan etmez, soklarlardı. Yenı kurallarda, bu tür gelırler ıcm, bozı istisnalar dışında, yüzde 25 oranında ve kesintl yoluyla vergi ödenecektir Bu gelırler yılda 2 milyon lirayı aşmazsa beyana bağlı olmayacaktır. Ornekler verelim: 100 bin lira bu tür gelıri olan. 25 bin lira: 1 milyon lira bu tür gelırf olan, 250 bin lira; 2 milyon lıra bu tür gelirl olan. 500 bin lira vergiyl kesinti yoluyla ödemış olacaktır. Beyannome vermeyecektir Ücretli icin Indırimler bir yana bırakılırsa, ücretliler, sermaye geUri elde edenlere göre, yüzde 15 oranında daho yüksek vergı öduyor demektır. Verdiğimız ornekler üzerinde ücretlı, sırasıyla 40 bın lira; 400 bın lira; ve 800 bin lira vergi ödemektedir. Bu durumda. bütün Batı ülkelerlnde ücretliler lehine Işleyen ayrım ilkesi, değişiklik yasalarında ücretliler aleyhine ve ters yönde iştemektedlr. Cumhuriyefin banisl böyuk kurtarıcı Mustafa Kemal, gayrimesul bir devlet reısl olmak vaziyetinden ayrılmış ve bizzat bü tun Işlerin başına geçmiş bulunmaktadır. EKMEK FİYATLARI 15 GÜNDE BİR TESBİT EDİLECEK Şimdiye kadar okmek flyatlan haftada bir tesbit edilmekteydi. Ancak bu işlem cok masraflı olduğundon bundan boyle ek. mak fıyatlarının 15 gunde bir tesbit edilmeslne karar verilmiştir. Eğer buğday piyasasırtda önemli oynamalar olursa fıyat tesbıtl gene haftada bir yapılacoktır. TPAO Bölge Müdürü: Nusaybin'de 15 yıldan beri Petrol anyoruz DİYARBAKIR TPAO Batman Bölge Müdürü Mehmet Yamac, Nusaybin'de, cGüney Dlncer1» sahasında, bugune kadar 1.629 metreye Inıldığinı, beklenen petrol rezervinın elde edilmesi icin 3200 metreye inılmesınin hedef alındığını belırtmiştir. Anadolu Ajansı muhabirinln sorularını cevaplandıran Yamac, bölgede 1965 yılından berl calışmalann sürdüğünü ve bu alanda ıki üretim sahası bu lunduğunu kaydetmiştir. Yomac. «Nusaybin'de basında cık tığı gibi ilmi araştırma yapmıyorduk. Doğrudan doğruya pet rol anyordukı demıçtır. TPAO ve SHELL Şirketlerlnin elde ettıklerl petrolün halen Türkiye'nin petrol fhtıyacının yüzde 17'sıni karşılayabildiğıni de hatırlatan Yamac, «Güney Dincer sahasında elde edilecek petrolle Türkiye'nin petrol acığının büyük ölçüde kapatılabileceğini* bıldirmiştır ) ğ S S 5S BS J Kurumlaşmayı teşvik C O P I I W R U KURUMLAR VERGİSİ YASASI'NDA DEĞIŞİKÜK YAPAN YASA, KURUMLASMAYI OZELLİKLE DAHA AZ VERGİ ODEME AÇISINDAN TEŞVİK EDİYOR MU?. = YANIT Ülkemizde son 10 yıldır dcurumlaşmo artryor» dtye oğünülmektedir. Bizce bu artış genelde, daha az vergi odeme olanağından yararlanmaktan kaynaklanmaktadır. Bu arîışın, ekonomık ve işletmeye boğlı nedenı pek yoktur. Değişiklikten onceki kurullarda, az ödenen vergi, gelir vergisi yükümlulerine göre yüzde 20 oranında Idı. Yeni kurallarda bu oran her yıl yüzde 1 azaltılarok yuzde 16'ya değın Indirilecektir. Yüzde 16 oranında vergi ödemek Icm de kurumlaşma sürup gıdecektır. ARAP HARFLERİYLE YAZILAN KİTAPLAR ANKARA 12 (A.A.) Maarif Vekâletinden teb liğ edilmıştlr: Bazı gazeteterd» Arap harfleriyle basılmış eski kttaplann vekâlettmiz koMlıyla mektep kutüphanelerine doğıtılmcrkta trfduğu haberi yayınlanmış tsr. Bu haberin aslı yoktur. Ancok gazetelerin bu haberi yayınlamaktaki amaclan Vskâletımızce araştırılmoktadır. YENİ VERGİ DÜZENLEMELERİ İLE İLGİLİ TÜM SORULARINIZIN YANITLARINI BU KÖŞEDE BULABİLECEKSİNİZ. SİZ SORUN, BİZ YANITLAYALIM... lllülliUinilJIİIIİUIUIUIUUIIIHIIIl^