Katalog

CUMHURÎYET 27 EYLÜL 1980 tîç îran, Irak'ı destekleven Arap ülkelerine uyarıda bulundu Dış Haberler Serv.si Ceşıt li Arap ulkelenmn trak'ı dss texiedikier.ni acıklamaları ya da ou yoldakı yayınların Irak radyo ve teıevızyonunda yoğun luk kazanması uzerıne Iran da komşularını «uyarmaya» başla mıştır Fas Kralı Ikıncı Hasan ıle Morıtanyo yetkılılennın savaş ta kesınlıkıe ırak ı aestekledık lerıri' aciKlamaiarından sonra Boğdat radyosu da bır yayının da Suudı Arabıstan Kralı Ha lıd'ın Irak Devrım Komuta Kon sey Başkanı Saddam Huseyır ile bır telefon goruşmesı yapa rak ulkssının Irak'' destekledı ğıri' açıkiad.ğını ıler surmuş tur Ancak Suud Arabıstan yet kılılerı ne Bagdot radyosunun yayını hakkında bır doğrulama ya da yalanlamado bulunmamaktadırlar İRAN'IN UYARiSl: Bu arada Iran Genelkurmay Başkanlığı da bır bıldın yayınlayara* irak'ı destekledıklerl nı acıklayan ya da bu tur bır tutum ıc ne gıren komşularını uyarmıştır Bıldınde «Bazı komşu ülke ve kraüıkların Isiamıyet duşmanlarıyla ışbırhğı yaptıkları ya da yapmo sğılımınde bulun dukiarı gorulmaktedır Bu ışbır lığı Iran islam Cumhurıyetı'ne yonelık duşmanca bır gırışım olarak ele alınacak ve bu ulke 'er davranışlarının acı sonucla rına da katlanacaklardır:» de nılmış ancak bu «acı sonucların» ne olacağı konusuna acık'ık getınlmemıştır TASS: "Savaş, ABD ve Israil'e yarıyor,, Dış Haberler Servisi İran ile Irak arasındakı savaş tum şıddetıyle surerken dunyanın ceşıtlı ulkelerınden gelen tepkıler de yoğunlaşmaktadır: SSCB: Sovyetler Bırlığı'nın resmı alansı TASS savaş konusunda kı yorumunda Amerıka Bırleşık Devletlen'nı «Iran . Irak catış masından cıkar sağlamaya ca lışmak ve bolgedek1 genlımı arttırmakla» suclamış ve ABD nın yanısıra Israıl'ın de catış maların artmasından ve bol gedekı gergınlığın surmesın den sorumlu olduğunu vurgula mıştır Gozlemcıler Sovyet basını nın ABD'ye karşı tutumunu gı derek sertleştırd ğını ve bu a rado Moskovo'nın tarafsızlığı nı sık sık vurguladığını belırt mektedırler YUNANİSTAN: Irak devlet radyosu, Bağdat' DÜNYADA BUCÜN ALİ SİRMBM Bölgedeki Tehlike Iki ulke orasında sınırlı bır şekılde başlayan her savaşın, ınce bır denge uzerınoe durmakto olan dunya barışı ıcın cıddı tehdıtler oluşturduğu herkesce bılınen bı r gercektır Ustelık boyle bır savos. Ortadoğu gıbı guc dengesınin sureklı cteğıştığı cozurrlenmemış ya da cozumlenmış gorunmekle bırlıkte, koklu akılcı, kalıcı bır cozume oturtulmamış sorunlarla dolu bır botgede oluşması tehlıkenın boyutlarmı daha da büyutmektedır Ortadoğu'da kangren OITIUŞ sorunları şöyle eıralomok olası 1 Arap Israıl anlaşmazlığı. Mısır'ın hızla Amerıkan cephesıne kaymast ve Camp Davıd anlaşmalarıyla, Israıl e her turlü odünu vermeyı kabul etmesıne ka'ş n. sozu gecen anlaşmazlık surrrekteoır Fılıstın haikınm haklarını cığneyerek ımzalanmış bulunan Camp Davıd Anlaşmaları olu doğmuştur ve ABD'nın Avrupa'lı ortakları bıle Camp Davıd'den vazgecılmesi ya do bu anlaşmanın koşullarının değıştırılmesını ıstemektedırler 2 Arapiararası anlaşmazlıklar Arap ulkelerının bırbırlerıyle anlaşmazlıklan oro> sında su ando en fazla dıkkatı ceken BAAS Partısının ıkı ayrı grubunun ıktıdarda bulunduğu duşman kardeşler Surıye ve Irak arasındakı sorunlardır Irak'ın kendısıne yenı dayanaklar aramaya basladığı sırcda, Surıye'nın ic guc'uklerının de arttığı bır donemde Lıbya ıle bırleşme korarı verrresı, Şam'ın bır yandon Israıl öte yandan Bağdat karşısında auyduğu endışelerm ürünudür. 3 Ortadoğu ulkelenndekı etnık sorunlar Iran Irak savaşının da nedenlerınden bın olan e*nık sorunlar. şu anda en cok Iron'ı tedırgın etmektedır Ama sozü gecen sorunun bu ıkl ülkenın sınırlarını da aştığı herkesce bılınmektedır. 4 Kıbrıs sorunu Yuncın ve Rum tarafmm iddialarının tersine, 1974 temmuzunda değıl cok daha once'erı bcşgostermış olon bu sorun da henuz cozume varmış değıldır. 5 Ege sorunu Turkıye ıl e Yunonıstan arasında, Ege'nln komuta sahası hava sahası. kıta sahanlığı ve karasulan cözum bekleyen bır sorun olarak durmakta ve Atına şımdıye kadar Ankoro'nm gosterdığı sorumiu ve uzlaşıcı yaklaşıma olumlu bır yonıt vermemış bulunmaktadır 6 Petrol sorunu Yalnızca şu anda savaşın en kızgın noktasını oluşturan Hurmuz Boğazı yoluyla dunyada satılan petrolün % 50'sının taşındığı düşunulurse savaşın uzaması ve Hurmuz Boğczı'nın uzun bır süre ıcm kullanılamaz ha le gelmesınm nasıl tum dunyayı ılgılendıren bır sorun halıne geleceğı kolaylıkl o anlaşılır 7 Etkı sorunu Ortüdogu, yıllardır ıkı buyük devletın etkı savaşımına sahne olmaktadır Sovyetler B rlıâı kendı varlığı ıcın bır güvenlık cemberı olarok gorduğü bu bolgedek! Amenkan varlığından tedırg.n olmaktadır ABD ıse yeryuzunun en stratepk noktalanndan bıri ve dünya petrol rezervlennın yaşamsal odnğı olan bölgedeki et kısını surdurmek hatta an rmak ısterrektedır Sorunları daha da ayrıntılarıyla vermek ya da uzatmak olasıdır Ama sanırız kı ana cızgılerıyle bol gedekı buyuk yaşamsal cekışmeler bu gruplamado ele alınabılır Boylesıne sorunlu bır bolgede Iraklran catış masının dışına toşabılecek olan bır kıvılcım tüm bu sorunlorın taroflannı ıster ıstemez bır savaşo Itme tehlıkesınl taşımaktadır Su anaa bu buyük tehlike karşısında umut veren tek gelışme. ABD ve Sovyetler'm duruma doğrudan ka nşrramoyo karar vermış olmaları ve Arap ülkelerlnın bu gelışmelen kendı lc cekışmelerıni cozmek Icın blr olanak gorme eğılımlnden kocmmalarıdır Herşeye karşın, savaşın cok fazla uzaması ve Ba tı'nın petrol alımından uzun sure yoksun kalması Iran Irok cotışmasına başka guçlenn doğrudan karısma eâı lımlerını guclendırebılır Bu durumun nasıl blr felakete yolacabıleceğıni yinelemeye gerek yok Iran • Irak savaşının bir an once son bulması ve ık! ülke arasında anlaşmazlığm goruşme voluyla ço zulrresı, yalnız savosan taraflar ıcm değıl tüm Orta doğu ve hatta dunya ocısından da son derecede ya rorlı olacaktır IRAK, «YUNANİSTAN BÎZİ DESTEKLEDİĞİNI AÇIKLADI» DERKEN, İSRAİL, «İRAN DÜŞERSE IRAK, SUUDI ARABİSTAN'A EŞİT BİR PETROL ZENGİNİ OLUP ÇIKAR» DIYOR. takı bır Yunanıstan dışışlerl gorevlısıne dayanarak verdığı haberında, Atına'nın Irak'ı des tekledığını acıkladığını ılerı sur muştur Radyo «Yunanıstan Irak'ı toprak butunluğunu ve yaşam sal cıkarlonnı korumaya çalış tığı ıcın desteklemektedır şek Imde bır acıklama yapmıştır,» demıstır Çın Halk Cumhurıyetı Başbakan Yardımcısı Ji Fengfeı de yaptığı bır acıklamada «Iran ve Irak, aralarındakı anlaş mazlıkları sılah yerıne barsşçıl goruşmelerle de cozumleyebıle ceklennı duşünmelıdırler» de mıştır Pengfeı'nın acıklamasında gerek Iran ve gerekse Irak'ın bırbırlenyle savaşırken «super guclerden bırının» olası bır mu dahalesını gozden uzak tutmamaları gerektığı goruşüne de yer verılmıştır ABD, Sedat'ın "Humeyni'yi devırme,, çağrısını reddetti (Drş Haberler Servisi) Amerıka Bırleşık Devletlerı Mı sır Devlet Baskanı Enver Se dat'ın Iran lıderı Ayetullah Hu meynı'yı devırmek ıcın bır gıışımın «tam sırası» olduğu yo lundakı onerısını reddetmıştır ABD Dışışlerı Bakanlığı sozcusu Jack Cannon'un yaptığı acıklamada «ABD herhangı bır hukumetı devırmek ıcın mudahalede bulunmaya şıddetle kar şıdır bunlar arasında Humeynı'nın yonetımı de vardır» demıştır Acıklama şoyle sürmektedır «Bız savaşı en kısa zamanda sona erdırebılecek gırışımler peşındeyız ve bu konuda herkesle ışbırlığı yaparız Sanırız kı Başkan Sedat Başkan Carter'ın açıkca belırttığı ABD' nın tarafsızlığını anlayacaktır Iran ın ıcışlerıne kesınlıkle karışmayacağız » Sedat, oncekı gün bır acıklama yapmış ve ABD'yı Humeynı'yı devırmek amacıyla Iran'da bır darbe duzenlemeye cağırmıştı Binlerce kişi savaştan kaçıyor Dış Haberler Servisi Iranlrak savaşı nedenıyle bu ulkelerdekı yabancı teknısyen, muhendıs ve ışcıler savoe tehlıkesını otlatmak ıcın ceşıtlı yollardan kacmayo başlamışlardır Bunlar ya Guneyden Kuveyt yoluyla gıtmeyı denemekte ya da Kuzeyden Urdun e gecmektedırler. Basra Korfezı'nde Iran bombardıman ucaklarının saldırılannı yakından goren 373 Italyan petrol ışcısı Kuveyt'e gıderek orodakı Konsoloslukları aracılığıyla buldukları uçaklarla Roma'ya ulaşmışlardır Irak'ın Basra Korfezı petrol kuyulannda colışon Italyan ışcılermden Lucıano Anellı hava akınları sırasmda bır |et uccğınm otomobıllerının bırkac metre uzerınden gectığmı soylemıs tNeyse kı Iran ucoğı değı'mış Irak ucağıymış Fakot bır an Icın olumun ne derrek olduğunu anladık ve arkodaslar la toplantı vapıp hep bırlıkte Basra Korfezmden ayrılmaya karar verdık» demışlerdır iranlrak savaşından en cok kayıp veren yabancı ulke Hındıstan olmuştur Sa vaşın patlak verdığı pazartesl gununden 24 saat sonra 7'sı muhendıs olmak uzere 10 Hıntlı olmuştur Daha sonrakl günlerdek! olumlerle Hındıstan'ın muhendıs teknısyen ya da ışcı kaybı 17'ye yukselmıştır. Iran'ın Basra Korfezı baskınlarında 32 Hıntlı de yaralanmıştır. Bu arada 26'sı isveçll olmak üzere 37 Avrupa'lıdan oluşan blr grup Bağdat'ton kacarak Urdun'e karayoluyla gıtmışlerdır Sunlardan bırl Bağdat'a yapılan bır Iran baskını sırasmda bır Iran ucağının kente duşuşune tanık olduğunu soylemıştır Clrdün başkentl Amman'da otellerın yabancılarla dolu olduğunu ve Irak'ton kacan yabancıların sığabılmelerını sağlamok arracıyla otel kondorlarına yataklar eklendığı bıldırılmektedir. Bu orodo Irak hukumetınırt yabancılorın Bağdat'ı terketmelerıne artık izın vermedığı hatoer verılmektedır Öte yandan savaş haberlermı vermek ıcın Irak'a gecmek uzere Amman'da vıze clan yabancı muhabırlere Urdun hukümetl vıze vermeyı de durdurrruştur Gerek Irak hükümetlmn ge rek Ürdün hükumetının bu yondekl kararlarına llışkın bı r acıklama yapılmamıştır. FRANSA, ORTADOĞU BÖLGESİNE SİLAH SATISLARINI SÜRDÜRÜYOR PARIS, ANKA DPA) Irak ıle Iran arasındakı savaşın ya^ılma tehlıkesı gosterdığı Ortadoğu bolgesme Fransa sı lah ve asken malzpme satışla rını surdurmektedır Daha once bazı bolge ürun lerıne ve bu arada Irak'o mıl yarlarca dolar degerınde gelış mıs savaş aracları satan Fran sa'nın son olarak Katar Şeyh lığı'ne gudumlu fuzelerle dono tılmış uc adet hucumbot sat mak uzere bır anlaşma ımzalo dığı acıklanmıştır Fransa'nın Katar Şeyhlığı ıle ımzaladığı satış anlaşmasının tutarının 1 5 mılyar dolar olduğu ve ıLa Combattantes sınırı «Eşocet40» atan sahıl bataryalan sağlamayı do taohhut ettığı bu arada Katar' ın uc hucumbot daho alabıle ceğı bıldırılmıştır Daha once genellıkle ingılı? yapısı sılahlcr kullanan KataŞeyhlığı Fransa Devlet Başka nı Valery Gıscard D Estamg'ın bır sure once bolgeye vaptığı zıyaret sonunda ordusunun sı lah gereksınmelerını Fransa' dan karşılamayı kararlaştırmıştı. FRANSA Fransa Devlet Başkanlığı Sozcusu Jacques Blot, Fransa'nın, Irak Hukume tının Iran Irak uyuşmazlığına son vermek amacıyla goruşma lenn başlatılması onerısını des tekledığını behrtmıştır Blot, uıkesının bu goruşmele rın ozellıkle Islam ulkelerı arasında yer alması V9 mumkun olan en kısa zamanda başlatılması ıcın bır prosedur hazırlan masından yana olduğunu kaydetmıştır AVKUPA SOSYALISTLERI: Ote yanaan Guney Avrupa Sob/aııst Partıierı adına Fransa, Ispanya, Italya, Yunanıstan, Portekız. Malta Sos/alıst Partı lerı adına yapılan ortak acıklamada «Savaş her ıkı ulke ıcın de Dır felaket kaynagı olabılır» denılmış ve tarafların ıstemlerı durumunda Sosyalıst Enternasyonal ın arabuluculuk yapabılecegı belırtılmıştır. İSRAİL: Israıl parlamentosu Dışıhşkıler ve Guvenlık Komıtesı adına telavızyondan yapııan bır acık lamadaysa, Irak Devlet Başka nı Saddam Huseyın ın «Iran uzerınde emellerı olduğu» ılerı surulmuş ve savaşın petrol bu nalımına yol acması olasılığı bakımından gerek Batı ve gerekse Israıl ıcın «kotu» olobı leceğıne degımlmışt/r Israıl'ın acıklamasında «Iran duşerse Irak duraksamadan petrol bakımından çok zsngın olan Kuzıstan'ı ele gecırır ve Suudı Arabıstan'la eşdeğerlı bır petroi zsngını olup cıkar» den Imıştır NORVECNorvec yetkılılerı d9 yaptıkları bır acıklamada Iran . Irak savaşından «büyük uzüntü duy duklanm» beiırtmışler ve car pışmaların ıvedılıkle kesılmesı nı ıstemışlerdır İ dunyoda ortan endışeyle ızlenmekte ran Irak savaşı turr yoğunluğuyla suruyor. Yeryüzünun en karışık bolgesı Ortadoğu'dakı bu savaş tüm Rehîneler konusu İran Parlamentosunda görüsülüyor NEW YORK, (AP) iran'ın Dışışlerınden sorumlu Bakanı Kutbızade Irak Iran savaşına rcğmen 52 Amerıkalı rehine sorununun Iran porlamento su tarafından gorüşulduğünu oncekı gun acıklamıştır Amerıkan ABC Televızyonuna verdığı bır mulakatta Kutbızade «Sovaşa rağmen parlamentomuz Amerıkalı rerııneler sorununu ele almaktadır Bu konuda şereflı vs âdıl bır cozüme ulaşacağımızı umut edıyorum» demıstır Bu arada. Tahron Devnm Muhafızlıgı Genel Merkezınden yapılan bır acıklamada, Iran'ın ceşıtlı kentlerınde tutuk lu bulunan 52 Amerıkalının ha vatının guvence ıcınde olduğu bıldırılmıştır ^!MIIIUHItlHNUİHWI!l!IIIUII!lll!IIM I ( I I SAYIN HALKIMIZA DENİZ KUVVETLERİNE Yeni güçler katmak için az sayıda hazırlanan son parti î ( ^ I F. Almanya'da secim kampanyası için 93 milyon mark harcandı BONN (ANKADPA) Federa1 Almanya da 5 ekım tarıhınde yapıiacak genel seCimler çın yurutulen kampanyanın sımdıye kadar ülke tarıhınde gorulen en cırkın ve en pahalı secım kampanyası olduğu b'ldınlmektedır Iktıdar ve muhadefet koollsyonlarının onemlı secım konulannın vokluğu karsısında kam panyalarım klşısel saldınlar üzerıne ınşa etttklerl ve bu saldırıların oicusunun zaman zaman hakaret olculenne k o dar jarri qı gozlemcılerce belırtılmektedır Bu aroda secım karrpanya ları cın sımd'ye kadar harcanan paralann toplomının 93 milyon mark'> bulduğu ve seCim tarıhıne kadar bu harcomaların daha da artmasının bekiendığ kavdedıimektedır B'ldınldığıne gore secıme katılan dort ano partl arasındo en büyuk harcamayı 40 milyon Mark'lo ktıdar koalısyonunun buyük ortağ Sosyai r Demokrat Pa t fSPD) vapmış bulunmaktadır Ikıncı sırada ano muhalefet partısı Hırıstıyan Demokrat Partı ICDU) yerolırken iktıdor ortağ Hur De mokratlar 'FDPI 8 muhale^et partısı Hırıstıyan Sosyal Bırlık (CSU1 ıse 9 mılvon Mark har camışıardır Bu arada FederaJ Almanya1a nır hem n hpmen her kent nde tum oğacların, mılletvekılı adav ar nm portre'en ıie csuslendığı» doha büyuk yüzeyler de ıse Basbakon Helmut Schm'dt ıle m"halefetın bosbokon odcıyı Strouss'un dev po=ter lenn n asılı olduğu bıldırılmek tedir Ö'p /andcır Soçva Demok rat Partı'nın dört mftadır pazar gfmler oarası? olaroldaâ'tıian bır <Sf»cım aazetes ? bastırdığı ve dağıttığı bu gaze tenın rnasraflarmın ıse kend1 basına bır kampanya konusu holine geldığı kaydedılmektedir. j j •• f | aaı I | | | 1 | | DONANMA ALTSNI aşağıdaki banka şubelerinde sayın halkımıza sunulmuştur. Yeniden basılmayacağından «HATIRA ALTINLAR» statüsüne giren bu aitınlardan almak için son fırsatı kaçırmaymız. I | I î İ I I ABD ile SSCB Avrupa'da nükleer silahların sınırlandırılması görüsmelerine 13 ekimde Cenevre'de baslıyorlar NEW YORK, (a a.) Amerlka Bırleşık Devletlerı ıle Sovyetler Bırlığı, Avrupa'dakı nük leer silahların sınırlandırılmosı gorüşmelerı ıcın 13 ekım gunu Cenevre'de bıraraya gelmeyı kobul etmışlerdır. ABD Dısıslerı Bakanı Edmund Muskıe ıle Sovyetıer Bırlığı Dışışlerı Bakanı Andreı Gromıko'nun yaptıkları ıkı lı goruşmeden sonra yayınlanan ortak bıldınde ıkl ulkenın gundem konusunda anlaşamadıkları bıldırılmıştır Cenevre'de yapılmasına karar verılen toplantı, hâlâ Senatodan onay bekleyen ve ıkı ülke arasında 1979 yılında ımzalanan SALTII (Stroteıık Silahların Sınırlandırılması) konusundan sonra yapılacak IIK toplantıdır. Muskıe ve GroTiıko, ücbucuk saat kadar suren goruşme lerı sırosında Iraklran savaşı ıle BatıDoğu sorunlarına ağır lık verrrışlerdır Muskie, VVoshıngton'un orta menzıllı fuzeler konusunun oncelıkle gorüşulmesını ıstedı âını, Sovyetler Bırlığının ıse bu konuvu Avrupa ıcınde ve •/aktntnda bulunan nukleer sılah taşıyan Amenkan gemılen ile bağlantı olarak gorüşulTesınl ıstedığını acıklamıştır Sovvet yapısı SS20 nukleer fuzelere kcrşı denge sağlamok tetsyen NATO gecen yıl oralık ayında Avrupa ya 600 orta boslıklı fuze yerleştırılmesmı önerm'stı. Sovyetler Bırlığı | S e Batının yayılma polıtıkasından vazgecnreye kadar sılohlannı sınır landırmaya yanaşmamıştı Hazıran ayının sonlarında ıse Sovvet Davlet Başkanı Leonıd Breınev Botı A/man Başbakanı Helmut Schmıdt's ulkesıTH gorüşmelere hozır olduğunu b'idırrrıştl. VEFAT VE BASSAĞLIĞI Aılemız büyüğü, baba yadıgârımız fazıleth, lyı ınsan, Trabzon eşrafından; ALÎ SEYHAN 26 Eylul 1980 günu (dun) hakkm rahmetıne kavuşmuş ve ogle namazından sonra toprağa verılmıştır Merhuma tanrıdan rahmet tum sevenlerına başsağlıgı dıienz. ÖZLUK, ŞENER, OANTAY AİLELERİ VEFAT Merhum Husnu ve Hatıce Akel'ın kızı, merhum Emın Akmırzo'nın eşı, Kadıkoy Moanf Kofejı emeklı oğretmenlerınden HATİCE HABİBE AKMİRZA 25 Eylul 1980 gunu vefa t etmıstır Cenazesı 27 Eylul Cumartesı gunu ogle namazından sonra Kadıkoy Os manağa Camısınden al'narak Karoahmet'iekı aıle kabr rıne defnedılecektı Tanrı rahmst eyleye. AİLESİ TÜRK DONANMA VAKH AKBANK / Kasımpaşa T İŞ BANKASI / Kasımpaşa YAPI ve KREDI BANKASI / Kasımpaşa GARANTI BANKASI / Kasımpaşa DENİZCİLİK BANKASI / Merkez KarakÖy T. C. ZIRAAT BANKASI / Beşiktaş 25067 0 1152 Tas. G. 930055 1 510031 6 80112 630/37000 BUNALIMLI GUNLERIN OYKULERI SAIT FAIK VE TDK HIKÂYE ODULLERINI ALAN IKI KITAP BIRARADA GÖZLERİs BAGUADAM YENİ ÇIKTI Fiyatı: 90 LİRA YAZKO YAYINURI Arıfpasa Sok Kurt Iş Hanı Cağaloğlu IST OIIM