Katalog

IKt ON y ı "a'do, «WVçe orton b'r hîzlo kent!e rrnzcc D ıe, çoy gerısı b r *aam gıyım omeğı yaygn'ssr n a/a Başiadı. Bu gtyım orneğını, Halıde EGIP Adıvar 1912 de yozdığı Yenı Tıırcn cdlı ro.r.anda bet mler Bu kılık şoylodlr S<rtta kurşunı va da sıyah, ta ayaklara dek ınen cok toı Dir «cubbes, yanı manto, ayakta çarık ya da sade ve ka''n ayakkabılar, el, her zaman ıçın, uzun, fcol koî'ar ıçınde ortulu. bcş'a «almn sac cızgısının a'ttnı ce. r erek> yüzup oncak kücuk b'r bo'umunü oçık bıoır baş orîusu. CCMHURÎYET 27 EYLÜL 13S0 S olayiar ve görüşler~J Sular Tersine Akamaz Satı ERİSEN sörenler de vord'r Ontara gö>a Peygamber*m eşlerınden bırınm bır Becievı l.e kapı önünde senlı benlı ve acık sacık konuşması hoş gorulmemış bunun üzerıne. dınce ortunme, yalnız Pe/gamber kanlarına özgu olmak uzere. zorunlu olmuştur yoksa halk ıçm değıl (1) Kacgoçün ve kadınların örtürmesının ıslam yaşayışına gırmesmde asıl etmen, Hınstıyan Bızans ıle Mecusl Iran'dır (2) Turk geleneğinde ıse, kacgoc ve doiayısıylo örtunme yoktur CüiKü, tarıh boyunca Türklerde kadın, toplumsal yaşama katılmış. erkekî» eş't tutulmuştur Dedem Korkut'ta da bu böyledır, Ortaasya Türkiemde de bu böyledlr. Selçuklularda da, llk Osmanlılarda da Osmanlılar'do yuz örtme geleneğl, 1 Murat (1328 1389) cafynda başlamısttr O cağda Koramanoğlu Alaattln, Hamıdoğullan'nı kılıctan gecrmış Hamıdoğulları'ndan uc boy. Bursa'ya sığınmış. Bu boyların kadınlan cok güzelmiş. Carşıya cıktıklarında onları seyre dalan esnaf, işinden gücünden kalırmış Bunun üzerlne bu boy kadınların'n sokağa yuzü oçık cıkmaları yasaklanmış (3) Zamanla, hele Osmanlılar'ın cöküş dönemınde. kadın, buyuk b'r bağnazlıkla toplumdan kovularak ka'es arkolarına, örtüler altına kapat'ldt II Abdülhamlt zamanında Iss Şamlı kadınlora öykönulerek büsbütün peçe, carşaf oltına alındı Nedlr ki, medresenm glrmedlği köylerde, kücük kasabalarda. Türkmenler ve Yörükler arasında vözu acık. alnı acık Turk kadını ge'eneğ! suruo gldlyordtı Tanzmat ozgjrıuk auşuncebiyıe b r,ıv*e. kcdın yaşayışı ve hakları sorununu da ele alır. Sozgelımı, Namık Kemal gıbi aydınlar kadın gızılgucunün (potansıyelmın) değerlendırılmemesını elestırıyorlar, onların lyı yetışmesmı top'umsal ve üretımsel etkınl ğe karışması gereğını savunuyorlardı Islam geienekcılerlyle çağdaslıVan yana olan'arm kcdın konusıındakı catıSTtası, Cumhurıyet e değın sürer gelır Atatürk 1925 te ünlu Kgstomonu gazlsmde «Kılık Devrımnnın felsefesını şövle belırtır «Uygar ve uluslararcsı gıyım. bızım ıcm, cok ystenekıi ulusumuz ıcın, layık bır gıvm olacaktr» Ataturk, Türk kadın gıyımının de bu anlavış ıç.nde olması gerektığını Kastamonu ve lnebolu r soyievle mde oçık acık behrtmıstır Bu konjdakı düşüncesınln en somut orneğını ue, r>oğrudon dogruya gene kend sı Saîı Kadın Buyuk Mıllet Meclısı ne gırerken vermiştlr 1934 yilmda Meclıs actlrnadan once, Ataturk'ün buyruğu üzerıne, Satı Kadın'a çarçabuk, bır bsyaz buluz. grı bır tayvor dıktırılmıs, bcşına sıyah bir şapka, ayaklarına kısa, kcl n okçell ayakkabılar gıydınlmıştır Butun bunlara karşın, Halıde Edıp Adıvafdan altmış vıl sonra. baska blr kadın yazar. Halıde Edıp'ten cok gerı, calışma alanına otılmayıp kocas ıın ekmeğini yıyen «Mesture blr Islam kızı» orneğını cızer Cokkarılılığın bıle savunulduğu bu romanda sekız yaşındakı kız co Hoi ae Ed p Adıvar m böyle b>r giv!m moöe'î clzmestntn bırbırıne bağlı ıVI nedenı vardır Yazar, bu gıyım bıc mıni çarşafa karşı blr seçenek oiarak ılerl sürer O yıllarda. carşaf, kiml aydınlara gore Osmanhcılığın sımgesı Idı Osmonlıcılık ıse, kadını, toplurnsal yaşamın dışında tutan, yalnız. erkeğın cınsel doyum aracı olarak kabul eden brr anlayış icmde Idı Yıne 1912"de Ömer Seyfettın Aşk Dalgası odlı bır öykü yardı O. bu öyküsunde corşaflı kadınları. cher yanlan örtülü. koyu sıyah carşafların oltında sankı şangırtılorı ışıtllmemek i c n parnuklara sarılmış pek oğır ve gızlı tutsaklık zincirleri taşıyan, ılenılmış, yaşamdan kovutmuş, sayrı ve dtlslz heyuia!ar gibı» gorür Oysokı. Yenı Turan'da «bir et, blr makıne» aurumundan kurtulmuş, erkekle arkadaş ve onunla dayanışma lcınde blr kadın örneğl sunulur. Nedır kl, bu yapılırken, özellıklo. din cevrelerınl gocundurmamaYo büyuk bır özen gösterilmlştır Yeni Turan'cılar, bütün ülkulerınl toplumo kabul ettirebilmek lcln dlnsel bır dünyo görüşüyle uyum iclnde bulunduklarını sık sık b«llrtmek gereğınl duyuyorlardı O yıllorda Türk toplumunda oydmlar, daha çok. Iklye ayrılıyortardı Tek görüşlö ve dlnsel doğmalara sıkı eıkryo bcğlı dıncıler ıle toplumu. oynı dinsel inanclorg dayanarak cağdaşloştırmak isteyenler. Yent Turan'cılar, Işte bu Iklnci kümedendl Dıne olabildığıne ödün venlen Yenl Turan'do tkadın nerterken, kılığının. Islam gelenek ve Inoncıno <Jo uygun görünmeslne» calışıhr. «islom gelenek ve inancına uygun» kadın Olylmi. yüzyıllar boyunca tartışılagelmlştlr Istam'da oslında örtünmenın bulunmadığını Ilerl eutdan bfle tattçsın» dVe 5»ifl <j!tıno Vonu'ur Bugun 8Oka< ar mızdc dolaşa Kadın ureKierı tşte budur. Ha ıde Edıp Adıvar m carşcıîan k j r tulup uygarca gıyinişe bır geçış olarak onerdıfl) gıyım ömegı, günumüzde, tersine uygarca gıyınışten carşafa bır gecıs anlamı taşımaktadır, Nıtekım sokoklarda, carş.larda, otobuslerde tek başına dolaşan varlıklı ve genış bır çevreden geldığı anlasılan çarşaflı, pecelı kadınlara öa rastlanmayo başlanmıştır Bır zamanlar okula ortulu olarak gelmekte dırenen tek kışner zamanla coğaldı Bjnlar bır takım bıreysel aavranışlar aeğıldır Ne yazık kı Dunlar, pohtıK tutum yuzunden ş Tiartıldı Kcdın gıyımı dJn olduğu gıbı bugun Oe, bır sımgeaır Manto • boşortu, dıncılıgın, carşaf padısahçılığın bır sımgesıaır Sankı bır zaman tunelı ıcınde, kara bır el, ıflas etmış bır tarıh fılmını ters takmış da bız de onu gerıye doğaj yenıden d9hşetle ızlıyor gıbı/ız Anadoiu'da yer yer kıml okarsulorm ters yonde aktıgm qorur gıbı oluruz Buna tersaKcn derlsr Nedırkı bu. bır goz aldanmasıdır ve geçıcıdır. Bugun toplumumuz gercek bır oluşum ıcmdedır. Gerıyle ılennin, karanlık'a aydınlığın daha genış bır bak'Sİa, d ncılıkle la/klığın, padışchcılıkla cumhurı/etın su yüzune cıkm.s, eytışımsel bır carpışmasmı yaşamaktayız. Aslında. yenı bır oluşum ıcnde, cağdas'ıktan vana gercek bır yapı değışık'ıjı yonünde gelışmekteyız Ataturk Devnmı savaşımını vere vere ana/cpıya asıl sımdı ışlemektod'r. Türk kad'nının gıyımı, cağdaş gıyım ne/se odur Türk toplumu da gorunusta dsğıl gercekte cağdaş bır yapı olarak bıcımlenmektedır Sular sürgıt tersine akmaz. (1) Osman Nuıi Ergln. Turkiy» Maarlf Tarihl, Istanbul 1942. 1577 1583 s (2) A. Zıya Gokalp. Turkçuluğun Esaslan, Varlık Yayıne^ı, 10 baskı, 55 s , B Hılml Ziyo Ulken. Kadının Sosyal Hayatını Tetkı1* Kurumu Aylık Konferanslar 1953 1934, Ankara 1967, 120 124 s ; C Sabahat Alp Kadın ve Tesettur, fTanh Konuşuyor» derglsı, 2089 s (3) i Hamı Donışment, Türk Irfcı Nicln Musluman Olmuştur (D ş kapakta Turkler v« Muslümanlık) Istanbul 1959. 85 ve 86 s 1929 Bunahmmın Reçetesi Neydi? rak'm îran a saldırısıyla Ortadogu'da bi r petrol savaşı başladı Yuzejde gorulen Dır ÇOK nedenm altmda çatışmanın temelmı petrol kavgası oluîturuyor llk bakışta bu goruş aykın geiebıhr Ikı petrol üİKesı neaen bırbırlenyle ka\ga>a tutuşbunlar^ Yeterınce petrollerı mı yok? HRjır Bu tur sorular ınsanı aldatır Çunku Irak ıle Îran savaşının dınamıgt, bu ikı ulkenın dışında oluşmuştur ABD Ortadogu'da yıtırdıgını ks)7C1nmak ıstıjor Sa\aş îran da Humeynı yı yıkarsa, Washıngton ısted'gıne ulaşabıleeektır Olayın özeti budur. Ancak Tahıandakı Amenkah rehmelerden ŞatÜlArap sınır anl^şnidzııgına Iıaktakı Şu çogunlugundan Humeynı nsn sınır otesıne devnm yayma özlemîenne degın b r dızı ydn gerekçe ssyıp dokulebıhr hattâ bu s^vasla ABD nın Jenon v e Alman enaustrılonm zor durumda b rakaca^ı da sojlenebılır Çunku Bitı Alman^a ve Japonya Ortadoğu petrolüyle beslenırler Ne var kı butun söylenenler temeldekı gerçeği degıştıremez Temeldekı gerçegın ajnya kapıtahzmının buyuk bunalımınd^n kaynaklandıgını unutmayalım 1973 te varılı 2 80 dolar olan petrol 1980'de 30 dolan aşmıstır Irak îran sivaşıpın bu fıyatı nereve tırmandıracagı şırr.aıhk bıhnmı>or Savaşı dunya bunalımı uretmıştır ama savaşın nelerı uretecegını hesaplamak zordur • Kapnahzmın 1929 bunal'mı bütun dunya devletlen gıbı Turkı>eyı de etkılemış 1923 Izmır Iktisat Kongresıyle benımsenen özel sektörcü ekonoraık gorüşu Ankara bır yana ıtmek zorunda kalmı^tı 1931 yılı Atsturk Turkıyesınde bır donum noktasıdır Bu donemeçle Turk'ye devletçılıa;e yonelmış tek parti yonotımınde Altı okun benımsenmes, program degışıklıgıne yol açmıstır Derrek ki ulkemızın dışında oîuşuo buyuyen bunahm ıç polıtıkadakı dönuşumü yaratmıştır Bu dogal blr sonuçtur Çunku Turkıye dunvadan soyut1an?Tm7 I973'te hızlanan dunya bunahmını bunun ıcın butan apırlıgıyla duyuyoruz •Cumhurıyet tanr'nın en egır bunal'nvnı yaşıyoruz» yargısı bu gerçegı dıle getlrmektsdır Ne \ar kı bunJımm nedenlennı ve bunahmdan çıkış yollannı Atatürk donemındekı gerçekç'lıkle saptayabılmış değılız Bağımsızlık sa\a?ıy'a devletl kuran kadrolann ekonomık bılgılen vetprlı degı'd'. Buna karşın ıg*^ bunahmını venmenın lollannı buldular devletcılık y6ntPmıv!e dir boğazı aştılar Oysa 1973 ten bu ^?na geçen yedı vıMa Turcyede peTol konu<;unda ble koklü önlemler ainam r r nıstır; Devlet pahchya petrol satın ahp ıç pıva^iv i uru/a satmıştır He'e 1975 1<577 donemı. cıl^'rıc? tuketım ve borclanma sürecı o!ar?k frıhp gecmışt r Çöken ekonomı. devleti d e çökertır • •Devletı kurtarmak» bır anlamda ekonomıyi kurtarmakla esdeğerlıdır Türkiye nın b>r u'u^al ekonomi seferberlığıne gırismeden doğrulması olasızdır Ulusal ekonomı seferberlığı de ancik devlptçıhkle gerçekleşır Atatürkçülüğan temel ılke'ennden bırt devletçılıktır Bunalımh 1930 ]?r dun^Tsında behmızi devletçıhkle dogrulttuk Bugünlenn Turkıye'sl o günlere oranla çok büyuk olanpkl<iria donanmıstır. 1nsanımız, uzmanımız. kadrolanmız yeterlıdır Her ekonomık zorluğu devletm örgutlerıyle yenecek guce sahıbız. Dunku gazeteler dünya pıyasalannda bır varü petrol fıyatının 50 dolara fırladıgım yazıyorlardL Bu bır çarpıcı ışarettır Dunya Ortadoğu da petrol savaşına surüklenecek ölçüde bır bunalımı yaşıvor Bövle bır ortamda herkesın pavma duşen sorumhıluk bır otekinden az degıldır Özel çıkarlan bır vana ıtıp ulusal b'hnci seferber ed«rek bac msız Curnf urıyet ın varhgını koruma gorevı agır basmaktadır İ OKTAY AKBAL EVET HAYIR i( . ve akıllı,, bır tutumla... 1937 yılına kadar yurda Ithal edılen akaryakıtların her partısının satış tıyatları. mahallı ıdarelercs tesbıt edılmekteydi Bu tarıhten ıtıbaren fıyat tesbıt işlerl. Iktısat Vekâletıne ıntıkal etmış ve 1941 yılına kadar akaryakıt fıyotları bu Vekâletc9 ana depo sevlyesınde ve ucer aylık devreler halln da tesbıt olunmuştur. Mahallı fıyatların tesbıt! Ise eskıden olduğu gıbl Baiedıyelerın Inslyotıfınde kalmıştır 3780 Sayılı Mıllı Korunma Kjnununun Hukumete verdıgı yetkı/e uayanılarak 14 2 1 t i tarıhlı ve 2/15169 sayılı Bakanlar Kurulu kararına ekll K/103 sayılı Koordınas,on kararının yururluga gırmesı ile fıyat tç•eri Iktısat ve Tıcaret Bakanlıgı ca na K/1C3 ,le taaiıyets başlamış bulunan Petro! Ofısl tarafından yürutulmeye başiamıştır 29 6 lS4<j tannmae yayınlanai K 744 sayılı karara Kaaar, fıyot tesbıtı, denetımı ve şırketler arası îon nesapıarımn ış leyışı vs netıoslennm fıyatıara yansıtıımoai ış'erı Petrot Otısi gorevıen arasına gırmış vo bu •aal.yetler n tumu Koordmaayon karanarıno aayandırılon. «TICARETIN TANZlMiNE VE IH TlKARLA VUCADELEYE DAIR SIRKULERLE YURUTULMUŞTUR» K/744 Sayılı kara'ıa taSıs olunan ve K/920. K/1115 sayılı kararlarla surdurulen akaryakıt f vat ıstikrar hesaüı tutulması ışieyış şsklı ıls ona aepo t yat unsorları ve azamı satış fıyatlarmın tesbıtı hususları. 79 sa>ıı Karunun yururluge g rd gı 169 1960 tanhın« kadar kararicTielerla yurutülmuş'ur Bu tcrıhten ıtıba'en ge rek ıstıkrar hesabı tutulmas , geraKse 'ı/ot tesbıtl hususları 79 sayılı Kanunun 5 mcddesıne göre çiRanlan kararnamele re dayandın mıştır 79 Sayılı Kanunun 5 Madde 8ı a/nen şoyıedır. «Hukumet cogrudan doğruya nustehlıke peraKende olarak V3ya te/zı muesseselerı tarafından satılcn petrol ve petrol muştaklar nın ve nam petrol harıc her na suretıe satılırsa satıısın saır akaryakıtiarın oahılı fıyatlannı tanzım etmek maksaaıyle ıtnal ve sal.ş fıyatlan arasında husule gelecak forkları TurKiye Cjmnurıye tı Zıraat Ban^asında tebis edecegı fıyat ıstıkrar fonu hesabın da toplamava ve mezKur akaryakıt ve tenekenın aıım, satım ve tevzn ıle fıyctlar.nı tesbı'e ve petrol kanununo tabı olonlar harıç Turk tankerlennln nav lun va surıstaryalannt tayıne yeîkıl aır Bu hesapta toplanacak para lar mCnhasıran petrol fiyatlarında ıstıkrarı 6ağlaTiak tç n kühan'hr va nesaDO yatmıacak paraiarla buradan yapılacak ödemelerın şekıl ve esas an b r kararname iı3 tesb'l edılır Artcak bu fonun ıdare ve muraka besı ıle gorevlı ozal teşkılâtın maaş ve jcretlerıyle dığer ıdare masrafıarı, 13S0 rna'ı yılı so n^ia kadar bu foidan odenebılır » Bu fıkraya gcre, bu hesaptan Tı/ct ıstıkrarı tıe ılgılı olmo yan konular ıcın hıç bır odems yapılma2 yapılacak ödame ler ıçın yenı bır Kanun cıkarılması veya mevcut Konunda tadılat yapılması gerekmekto* dır Hatbukl 16 3 1979 tarihti Resmı Gozeted"» yay nlanan 7/ £ C °1JCurr'afvet C>^= ~"Mt T * S adına v •Vem'ekaumızın çözüm bek'eyen p«k çok sorun\\n rrsvcuttar GuçlUKİer ne kadar ouyuk olursa Asu.ı Turk mıilennın mılh bırlık ve beraberhk ıçınde aşamavacagı hıç bır engel yoktur Mavcut butun sorunlann Ataturkçu cağdaş ve akılcı bir yonetımle ulkemı?.n menfaatlenne, mıüetımızm istek va özlemlenne en uygun bir şekılde çözumlenmesi çalışmalarmızm ana hedeiı olacaktır Bu mançla gorevo başııyoraz • Yenj Başbakan emeklı OramıraJ Bulent Ulusu, ilk Bakanlar Kurulunu bu sözJerle açraıştır .Atatuncçu çatdsş ve akücı bır yonetimm i, başına geç ,«, vurt ve ulus sorunlann, ulusun istek ve oz^mlenne en uvgun. biçnrde çozumie m e v e çahsacalenm.stjr Y.llanhr .stenen beklenen %ağdi ^ akıla bo yoneüm.'.n kurulmas,,dı Say m Başbaka! nn sozlen yenı .Mıll, BerabertHc ve Bırik. İ S metfnin vurtyeceSı yönü de çizmektedır " J j e r guzeldır. be\indıricıdır Ne var ki sözla eylen arasmda önemh a>nmla r vardir Soylencn soz'en çerçekieştırmek özeihkle boyle bunalımlı b.r donemae rurlu guçlükıer orasında .akı'cı ve ça*caş> bu çızg.de iururnek çok ama cok guçtur Hele son dokuz ayhk blr yönehmin bırak^gı bır çok eagelı bı r çok djtamu ortadan kaldınp devlet kademelennde gercek değerlen getırme« Atatürk ılkelennn anlam nı lyı b.le n b.r kadroyu görevlendırmek kolay bır ış sa>ılmamahdır Her donemın kıs'sı olmayı başarmakta buyuk ustaiık sahıoı Kimselsn tiv nıjdblmsk anlayabılmek boylelenn, hak e^medıklen >erlerden uzaklastırmak b ıvuk cfb<ı gere\tırır. Yenı Kabmede >er aları kışıler otedenben her tüî'u aşırıiıklardan uzak kalab'lmış çogunlukla nıesIc'kTen pohtıkacı oima^an kımselerdır Içlennda da^a oncekı kabınelerde bakanlik yapnv.ş olanlar da vardır ama bu görevten behrlı partıli hukümetîerde defıl partıierüstu jansız kabınei°rde yapmışlardır Zyvat Ba\kara Mehmet O7guneş nhan Oztrak. Haluk Beyülken S^bahattın Ozbek Turan Essner Serbülent Bıiîgol tlhan Evi'yaoglu Sadık Sıde Cıhat Baban gıbı . llk kez bnkan olanlar Turgut O'al Nımet özdiş Ccvdet Menteş IKsr Turkrr c n Tah^m Önalp Kaya Erdem Necmı Ozgur, Şenf Tuter Munır Ganej dır Kabmen,n d'kkat çeken bx ozel' gı beş emekh gencaıin bai.an olarak gore\e getır Imesıdır Iç'şîer.ne Ko~generd! Selahatt n Çe'jıel Mı!h Eğıtıme Korgenera) Hasan Saglam, Gamruk ve Tekeî e Korgeneral Recaı Baturalp Saghk ve Sosyal Yardıma Tabıp Tumgeneral Necmettın Ayirog 1 '! Gepçhk v e Srsora KorKeneral Vecdı Gönui atanmışlardır Yen; yonetimın büyuk önem verdığ konu'ar aresında Vlılh Esıtım Gençlık ve leröru durdurma kaça^cılıgı ön'everek yurt ıçmdeki kanşı'Jİıklan kajnafeından kurutma gıbı yaşambal degerd" sorunlar ver almaktadır Bu cnemıi sorjnlarîa ılgılenen bakanlık'ara generaPenn atanmasının arlamı ortaja çı^maktadır Yenı bakanlarm kendı bakanlıklan bünyesmdo yapacaUan defışıklıVer a^aıralar ca!'şm a ar«adaşlann' seçmede gosfreceklerı dıkkat ve özen başaniannı art'irmakta bu>uk rol oynayacaktır G » <çen hu'iümeun en onemlı gorev!e»'n başma getırdığı kışıîenn bebrb bır sıyasal egıhmda olduKİan bıunneyen bir şev deeıîd" Başbakan Ulusu nun da ım^RS'nı t°ş'ian «T^rk Sılahlı Kuv\etlerının Görüşu» başl'V'ı muht"ada geçmış ikndarın «butun dev. !et kademelennı kendı sıyası goruşlen doğrultusunda hareket edecek kışıierÎ9 coldunnası. kamu gorevlılerınn ve •vatandaşların bclunmesını zorunlu haıe. getırdıgı ıleri suriilmüştu Sayın Llusu'nun ve arkadaşlar mn bakanlıklanndak; cnemh gorevlerde bulunan k sılerde yansıziık, Ataturk de\nrame gerçekten bagh!>k akılcı ve çağdas yöntemlerl benımsem? her türlu aşın ve b^gnaz dusuncelerden uzaklaşab Iıne rutehklennı ırayacakian Kuşkusuzdur blusu kabınesme basanlar dılemek. yardımcı f r oîmak At" urk dfvnm'mn ılkeiPine Inansn x ı k ulusunun mutlulugunu ısteyen her yumaşm baş gorev.dır AKARYAKIT, FİYATLAR, MEVZUAT | GCNÜMÜZE KADAR SÜRÜP GELEN UYGULAMADAK1 YASAL, YAPIMSAL HATALAR VE TUTARSIZLIKLAR GÖZÖNÜNE ALINMALL ve bu kanşıma kalorifer yakitı fıyatt uygulanmasına do goz yumulmuştur Mart ayından bu yana pıyasada kalorıfer yakıtı yoktur Ourust ve ınsaflı bay.ler 6 numaraya % 30 yanı 10 tona 3 ton. 10 ton 5 numaraya 1 tcn motorin kotmak suretlyle kullanılabılır kalorıfer yakıtı yapmakta ve bunları res mı fıyatlarla satmaktadırlar, Bayıler %30 motorin katarak elde ettıkıerl kalorıfer yakı tmın resmı fıyatla satışından, bayı kânnın bır katına yaKin munzam kâr elde etmektsdırler 5 numaradan yapılan kaıonfer yakıtındakı munzam kar ıse, kıloda 20 kuruştur Yukardakı ornekler de göste rıyor kı, fuel oıl karışım oranlarında, fıyat yonunden bır çar pıklık vardır Ayrıca yetsrlı olduğu anloşılan oranların rafıne rılerce de uygulanması halınde kalorıfer yakıtında ve fuel oıl 5'de bır ucuzluk sağlanması da mümkundur Bundan baş ka 1978 yılı tüketim mlktarlarına gore yapılan hesaplama sonunda bu oranlara gore vapılacak karışımdan bır yılda 200 bın ton motorin tasarruf edılmesı de soğlanmış olacaktır. • Seyyar Goz Dayı erın^n baKkallara ve evlere yaptığı teslımatta. servıs h zmetı bakımından bır îork yoktur Bu ba kımaan her ıkı kesıme da ozomı satış fıyat'arının uygulanma sı ncma dır. Evvelca degınılmesı uzerıne, ba^ka ların da al,ş fıyaîlarına %10 kâr uave ederek satış yapmalarının sağlanmış olTiası ıle mevzuaia ay kırı o'an durum ortadan kaikmıştır. Ancak seyyar gaz ba/llern.n ev.ere yapttkları tsslimattan dolayı, ayrıca %10 oranında servis ucretı Gımalan hoşnutsuzluklara neden olmuştur Esas Işı gezıcı satıcılık olan bu bayılsre. naklıye ücreti r ve pe akendecı kârından başka bakkallar gıbı servıs ücreti verılmesı sebspsız ve gereksız bır tutum olarak yorumlanmaktadır. Alış fıyatına goe gaz ya ğı bayi kânnın, motorin kârı düzeyıne cıkarılması. eşıtl'ğın sağlanması bakımından g«reklıdır. • Satış ıstasyoniarından yap.ıan beyaz akaryakıtların mık'arı ne oıuısa oisun, yapnon hızmet ve gıderler aynı oranda olacağından, buralaraan 5 ton dan yukarı yapılan satışların toptan sayılması ve boyl kârın dan %50 oranında ındırım yapı'ması buyuk haksız'ıktır Va uygulanması oıanaksızdır Muş terı mahaılınde tesl m en cz b,r tanker hamulesı satışların tcptan addedılmesı ve beyoz akar/ckıtlar ıcm en cok %15, s /ah akaryakıtlar ıçın de en cok %10 oranırc'a bay[ kârlarından ındırım yapılması. gerek r bavı'er V e gerekse tuketıc le C9 oium'u bır davranış o'arak nıtelsndır lecektır • 5237 Sayılı Kanunun 30 H Ma a°sı hakkında ıc'ınadı bırleşt rme karcm.n değışık şekıl ö* ycrum'anmosı yerel satış fl yatlarına dab'l bulunan ^f» tuket cıler tcafından odensn Ist hıâk resrrv ve Asksr Aıielerl yardm vergısının bavıler tarafından aynen ııg !ı Beledıye'ere odanmemes'ne ve haksız kazanc'ara nedsn olmaktadır Bu vergı!erın CKaryakıtlann rafınerılerden veya "na depolardan c kıs'arı çırasmda tahsıl edılrrssı anlnsTiazlıkları ve hoksız kazancları ortadan kalaıracaktır. Halit ARBAY" Potrol Oflsi Eskl G«nel Mudur Yardımcı» 17296 sayılı Kararnomenın 15. Moddesmın c. 6 fıkrasınüa K/ 103 sayılı Koorüınasyon kararına aore Kuruimuş bulunan Kamu Kuruıuşlarına (Patrol Of sı) Genol gıderıer payının en foz.a bır katı ıMotonn'ın tonunda 150, Fuel O'l ın tonunda 100 lıra) kaaar. c. 7 fıkrcsııida Denız ve Demıryolu yurt ıcı ulaştırma hızmetisnnde ve yuk taşımacılığında kullanılan motorın ın kılosunda 2, fueı • on ın kılosunda 1 lıra c 8 fık'asında Beledıyelerın ve baglı ku rulusların kent lcl toplu taşımalarında KUIIandiKlan motonn ıcm kılo başına 3 ııra'ntn fondan odenmesı, yapılacak odemelerın usul ve esasların.n Enerıı va Tabıı KaynaK ar ve Malıye Bakanlıklarınca bırlıkte kararlaştırı'ması ve tsb!ı<jierle duyuru ması ongörulmjştur Goruleceği gıbl. fondan yapı îan bu iedı,eier, iıgıli kurjluşlarm gıdenerını karşılamak ıCın ıhdas edılmış yenı bırer ge hr kaynağından başka bırşey değı'dır bu nedenls yap.lan odsme'enn 79 sayılı Kanunun 5 maddesı ıle hıc bır ılg sı yokt j r Nıtekım Kanuna uyrrayan bu uygulama. 2511980 tarıhlı Resmı Gaze»ed3 yaymlanan 8' 183 sayılı kararla yurürlukten kaldırılmıştır Yapırısal hato ve îutarsızlık lor ıse söyle ozetlenebiıır 9 Karcdenlz 6ahil serıdl >ie hlnterlantı şehl' ve kasaba'arın okoryakıtları, Izm t ana .. epoıa rından goidenlmes ne roğr en, buralann fıyatlan. Istanbul • na depo fıyatlan esas al narak hesaolandığından Ka'adenız sahıl ve hıntenandı şehı r ve ka sabaiorın akaryakıt fıyatlan. İzm t IstanbJl arasmdakı nak lıye ucretı s gorta prımi, bunl a m nısbı res mlere yansıyan oranlan kaöar pahaiı olmakta dır /n'amsız ve haksız o'an bu uyguiamamn dernal durclunJarok odı gecen bolge fıyatlarmın tzmıt ara depo'ar na go re duzenlenmesı gerekmektedr • ItıDarf gumrüklü ana deco malıvet'ne kaaar " unsurlar fıyat ıstıkrar hesabına taoi olduğunj gore. tüm ana depoların ıt barı gümruklu malıyetlerm n aynı oıması halınde, be! geler arasında gümruklu moıtvete dayandırılan dağıtım $ırketierı fıre paylanndo ve saııcı kârlarının saptanmasınc'a bır denge ve 6şıtl.k saglcrpış o'acoktır • Bokanlıkca Istanbul $enrl lcm tesb't o'unan akcryaKit flyatlarıno, benz.n motorin ve fuai . oll'ler lcln (2+1) 3 kuruş. gaz yağı Içın (1 + 0 50) 1.5 kuruş Isiıhlâk resmı ve Asker Aılelerıne yardım vergısı danil bulunmaktodır Müstakı! kücuk beledıyeıerın bozılan bu resıro ierı aaha noksan oldıklanndan farktar akaryaKit satıcılarına kalmaktadır. Beledıyelerce ya buniar n satı$ flyatlarmdakl mıktarlar üzerınden alınması veya fıyatların. farklar kadar noksan olarak saptanması yennde olacaktır. • Akaryakıt dağıtım şlrketlerının gayrl safl kâr unsurları, Izmıt ana depo fıyotları ornek alınarak aşağıda sıralanmıştır. Umumı fıre Süper benzırde tonda 685,19, normol benzınde 592 76. gaz yağında 225 00, rr>o torınde 165 89 lıradır Bu tur akaryakıtların saf| kârları Ise, tonda 40 00 llrodır. Umuml mas rcflor beyaz akaryakıtlarda ton da 170, sıych akaryakıtlarda 150 lıradır Dünyanın hlcbır memleketınde bu ölcüde bır fl re saptanmost gorulmemıştlr. Fıre payı, super benzınde kâr haddınm yaklaşık olarak 17, normal benzınde 15. gaz yağın da 6, motorınde 4 katıdır. Slyah akaryakıtlarda 2 katından fazladır Orneğın bır dağıtım şırketi yılda 500 bln ton normal benzln satsa 20 mllyon IIra kâr'a karşılık, fıre payından yaklaşık 300 mılyon lıra has.lat sağlıyocaktır. Yapılacok Incelemeıer sonunda, hıç bır dağıtım şırketınin cesıtlı okarynkıtlardan elde ettığı hasılat kadar fıre vermedığl gorülecektır Eöer bu olcude fıre payı hesaplanarak öağıtım şırket İerı kârlarının yuksek tutulmcsı soz konusu Ise, bu cok tutar sız usul yerıne kâr hadlerının ve umunrii masraf paylarının cr tırılması, fıre karşılıklarının fıllı fıreıerın ortalamasına göre resaplanTiası Isabetlı olacaktır • Bakanlıkço saptanan slyah akaryakıt karışım oranlar> Kalcnfer vakıtında % 70 fuel oıl 6, % 30 mo'orın, 5 numarodo % 80 fusl oıl 6, % 20 motorlndır. Kalorıfer vakıtı karışımındaki motorinm, 6 nunaro fuel • ail'e orant % 43 5 numarolı fu el oıl'e ıse % 25 dır 1979 son ları ıla 1980 boşlarındo cekı'en akaryakıt sıKıntısı hâlâ ha fızo'ardadr Bu devrelerde. hastane, okul ve resml daıre gıbı kurulu$'arm kalorıfer yakı tı ıhtıyac'arı, zaman zaman ka rnj dağıtım kuruluşlarınca 6 numaraya % 1012 arasındo rrotoi'in kctıtarok karşılanmış MAKİNE MÜHENDİSİ ARANIYOR Almanya ile teknık isbırlığı o!an Gebze'deki fabrikamızda çalıştırılmak uzere azami 30 ya^ında, asgari 2 sene tecrubelı. AImanc3, Ingilizce, Ffinsızca dillerinden birini çok iyı bılen makine mühendisi aranmaktadır. Ucret îatmmkâr olup geniş sosyal haklar mevcuttur. Askerliklerini yapmış elemanların 1 adet resîmlerî ve özgeçmişlerini bıldirır bir yazı ıle P K. I329 KarakSy ISTANBUL adresıne muracaatları rıca olunur. İ i LA İSTANBUL BAROSÜ ÜYE3İ SAYIN AVUKATLARA DüYURU Is'cnbul Barosu avukct'ar | stesı 1 3ö savı ı yasa" n 75 maddcs geregmce duzen'enm ş o uo baskıya verılmek azered r Levhcia yazılı mes eKıCşlorımızın ışyerı konut ve telefon deq şık. kler.nı acele otarak Baro merkezıne yczılı b cınnde b d rmelerı rıca olunur ISTANBUL BAROSU BAŞKANt 1 Istanbul Tıp Faküitesi Dekaniığından Oğrencilere Fakültemlzde kesm kayıt ışleır'arl 53 Ev!ü! 1980 salı a.kşanr saat 17 00 de sona ermıçtır Tıp Öncesı Donenu '3,nncı Sm'f) 11*80 1081 ögretım yıh 1 E <m Î9S0 Ç^ırsamba gunü saar 10 00' >ı da (Beyaaıt Unıversıts Meı kez B'naü) Tıp Öncesi Bo'umunda, üst sınıt ar o^retımı ıse aviı tanhta saat 9 00 da Çapa'da Temel Tıp BıLmlerı Bınasmda baş'avacaktır Başan dıleklerıvie ögrepcı'er srize duvurulur. (Basın 21499 5432) SATILIK DAİRELER 1 Sohıbinder Seycg u'nda 3 kat scıo« |e, 2 oda ve kcnür Ka'orıferl', 2 sah b '•der Yen bosna dc 236 M2 Ikı müs'akll kat, bahceli. M^acaot 7519 6CCO" BEDIA TUNA !L t v "iaclfc **• "»4D1R \ * D J Cl'M HÜR IYET .4 4 T«HHt T F OER 4NKAR4 K< nOT toOÎt£.ıi 3 Tel H iissrt Hil va Vo 65 ' U t ABONE UCRCTLEIIİ *rl«r Yjrt lçi YunÛ.ŞI T A K Vİ M 27 hiLtl. Imsak »08 tkınd) t 2? Gune? ti JO J lenpi i n n s Yazıişltri Müfiürü Oktay (41B1BOKE 0 Mj^^ese tîudüru Emme CS4KLK.İL "25.8!] ve T£yan O c n u ı t t iî«, w .ac.. ve CıaeTfH.ıl z r A 3 CPÇ&IGÎIU Tj*ko*"5 «n Cad Vo 39 4ı Prsta Kutosu ^4t IÛTVN3L1, TsıdOn 2u 97 03 I 300 seo i 9P0 \e«j S l»ı 1 ITIJO 12 i H ı ÖMe *3 ^5 Y»t«ı # 4 ' /MIR 3 NO 1 K j 1? 12 Kııırfc Ilava 13 Te! 1* E»b IST3I ^ll hlr L aS Ocren «•"ir'anttB e a; Sına !rt5re avrıoa u^pıılPiıf ArJîaa ^boae ve *tar Tsl ı8 ^j T5 AS«nı