Katalog

DÖRT CUMHÜRÎYET 3 AĞUSTOS 1980 POUJİKA VEÖ1ISİ MEHMED > KEMAL Tarih Derken ^TURKÎYE'DE V DÜNYADA EKONOMI/TICARET Cümhurryet EKONOIVIİ SERVİSİ Oomot Fertt hufcümetl, Wr Imporotoriulc yıkılırhert (br duzen bozulurken), onun padışohmın ve yurütm>e orgonının ne kodor olcalabıldığlnın drneğldır. Tarfhte hıc bır ömek, bunca kısa sürede ve bunoa cabuk ortoya cıkmaz. Hangı canlı organızma olursa olsun tnrden kokuşmoz. oğır ağır ve kendı kendlnl yıyerok bıter Damat Ferıt'inkı öyle olmamıstır. Damot Ferit hükumati Ingillzlerın (o zamcn Amerıfca buralara uzanmomıştı) kuccğına iyice düşunce, onların blr dedlğıni ıkl etmiyordu llkın ekonomıd* baAımiılıAmı kanıtladı. Savaş yıllarında sıkıntısı cskıten ş«ker, gaz, pırınc, kahve, cay ve benzerı maddeler dışardan gellyordu. Bunlara «satış resmı» adıyta oğır blr vergl koydu. Fıyatlar bırden yükseldı. O zamon da fıyatlon serbest bıroktı. Boylece savaş zengınlerlnın kımler olacağı befirlenmıştl. Bugün nasıl ulusal parayı duşurünca dışarda poralan olanlar Ikl kat semırıyorlar, o gunlerde de «satış resmı»nden paylannı olanlar şlşlndıkce ş'şiniyorlardı. Istanbul ahallsl mırın kırın ©tmeye boşladığmdo da sıkıyonetım yetkiteri artırılı/ordu. O zamana kadar sıkryönetımlerde sıvil ve asker yorgıc bırlıkte duruşmayı yönetryorlardı. Yenl değışıklıkle sıvil yargıçlar çeklldl, yerlerınl asker yargıclora bıroktı. Bu yetklnın hükümete ve doloylı olarak sıkıyönetıme venldığının gecesınde kiml mebus, klmi polrtıkacı, kıml yönetıcl 70 aydın tutuklondı. Beklrağa bölüğü (hapısone) adcm oimoz <J<t»ı. Yakınlorı Damat Ferıt'i uyarmok lctn: «Ateşln üstune Isplrto ıle gfdiyoraun.» ded*lerlnde, o gülersk yanıt verlyordu: «Acaylp», dtyordu. «Bız ateşe isplrto dökmüyoruz, oteşi su ıle söndürüyoruz» Olanlorı Sultan Vahdettln artık görtnez olmuştu, goz teri kararmıştı Fakat hanedandan gorenler vardı. Ve'lo+ıt Abdülmecit, bazı şeylen göriiyordu. Mcbeynde Baş» kâtlp Alı Fuat Turkgeldı'ye bır gün şunlan söylemiştl: «Ferlt Paşa millette podısoh arasına kora btr perde çektl cma, mllletın gözunde benım yeriml yücelttl» O zamanlar lcln despotizm. bugunler lcın faşlzm dedlğımlz baskı yönetimlerının gellşıni de. gıdışlni de oyırobılenler vardır. Honedanm icmde de olsalar. dışında da olsalar. 1908 Maşrutlyetı Anayo*a ve özgurtuk dtye gelmiştır. Bundan yararlananlar cıktığı gıbl, yaradanamayanlor da cıkmıştır. Her yenl donem bır genel ofkı bırlıkte gelır. 1908 Meşrutryeti gelırken offı bır süre lcm unutmuştur. Gldp Abdülhomit'ten Anoyasanın ılanı ıçln «ırade» almışlar omo, af Içm almoyı unutmuşJordır. «Aman.» diyorlor. «Affı unuttuk, af ne olacok?» Sonunda sıyasal suçlular, slyosal sürgünler lcın bır af çıkarılmıştır. Zoptiye nazırı haplsarraye gldıyor, slyosal sucluian tom cıkaracokken. bu kez de kapılon odl suçlular tutuyorlor. «Ya blzl de cıkarırsınız, yo do bonlorı salmoyız!...» Başlannda Malumat gozetesı sahıbı Baba Tahır vardır. Baba Tohır, o günlerd« odi blr sucton hapıst» yatmoktadır, affın kapscmı icınde degıldlr. «Etmeyin, eylemeyln!...» Bır turlü bırokmozlor. Sonunda adl sucluları da, sıyasal suçluian 6a £>?• gürlük ortamı ıcinde salıvarmek zorunda kalırlar. Adı suclular lcm af yok, onları nosıl bır yasol dayonağo dayondıracaklar'? Bır turlu lcınden cıkamazlar. <Adı suclulan toplayın, yenıden hapse atın1..» Cıkanları bır daha ıcert tıkamazlar. Osmanlı tar'hlne bakarken adım adım nosıl yıkıldığı acıkca goruluyor. Bır kendını tarihsel olarak vonetlcı gorenler, padışah, sadrazom, saray, dış ıllşkıler var, bır ae bumordan tum kopmuş halk var. Osmanlı yıkılırken dışarı ile savoşırken, holkı ezıyor Bunlan goruyoruz. Kınm Savaşından beri boyle.. Ardından Plevne, Balkan Savaşı gelıycr. Yıkılan ımparatorluktur. lc«rıye zulmedeıek, dışorıya borçlanarak yıkılıyor. «Halkımız »Neden borcianryorsunuz''» dıye soromıyor, her cephede yenık duşen askerlerımlz, tNe dlye savaşıyoruz, kımln ıcln savoşıyoruz?» dıye seslerıni yükseitemlyorlar Sonunda? Padışah da, sadrazam da kaçıyor. Sonunda mı kaçıyorlor? Hayır, Ittıhatcıiar daha önce kacmadılar mı'' Kaçmok kurtuluş değildır. Talat Paşa, kaçtıktan sonra, «Bır gun geleceğim ve adll blr mahkemenın onunde yargılanacagımı demlştı. Oysa adıl bır mahkemenm onunde değıl, bır komıtacının tabancası onunde, Berlın sokaklannda yargılanıp ölmedl m ı ' Bazılarma gore, Ittıhatcıların en calmayanı, yanl en no«wslusu ıdı. Çalmamak namus deme***»Tarıhımızie durmadan oğünuyoruz Bır ülkenın tarfhlnln öğünulecek yGnı da vardır, yerinılecek yanı da vordır Günümjzde oğunebılıyor musunuz? öğunmek ıstesenız neyı ne öğuneceksınız9 Ikı kişının getırmeye, tezgohlamaya cclıştıklan faşızmle ml öğuneceksınız? Faşizmle nasıl savaşılaccğ,nı bılmeyen, halk kıtlelerını ardına alacak yerde, sermayeclnın tmavı boncuğu* Ile oyalanan muhalefetle mı ögunecekslnız? Blr gun İsmet Sezgin'le konu$uyorduk• « » CHP'nm solunda ıservız,» demışti <Biz de AP*« >" nln solundayız > CHP'nın solu, AP'nın solu Solculuk daha bâyiesine blr fantezıdır. Kapıtalıst toplumlarda. kopıtalizmin Iktıdorı gıbı, emekcının iktıdarı demek olon solculuğa bır turlü akıl erdıremıyoruz Ellı yılı aşkın blr süredir, emeğın ıktıdar olması lcın savaşanlara guler dururuz. tNeden birleşmezler'» TÜRKİŞ ile DİSK, senın sendıkan, benlm sendifcam, senın solcu portın, benim solcu portım dedıkce. emeğın ıktıdon olabllir ml? Bırakın iktıdarını, muhalefeti bıle olmaz. Tarihle öğünmek... Sodece sermayecilerin, padişahların, boskı re|lmlerinın ml tarlhl vardır? Hıc errıekcilerm ve emekten yana olanların tarıhl yok mudur? Emeğın tarihlni okullorımızda da okutmoyız. Gectlğimlz elll yıllık olayiar, günü gelecek torih olacaktır.. Faşizmi getırmek, tezgahlomak Isteyenlere tarlh nasıl bakacaktır? Damat Ferlt'e baktığı gıbi bckmayacak mıdır? Vahdettln'e boktığı gıbı bokmayacak mıdır? Bu kösede zamon zamon torıhten 8öz acorrz. Kımılerı de bızımle dalgo gecer, «Ne cok tarlh anlatryorsun1?» dtye soror Torlhten örnekler vermesek, nereden vereceğız? Buoün verllen örneklsn beğenlyor musunur'' Bunlar da torlh olacak ve lclnde sızler de bulunacoksınız.. Bakaiım o zaman genclerin yuzüne nasıl bakacaksınız? Yeni bir devalüasyon kaçınılmaz^ görülüyor Cumhurfyet Ekonoml Servl•i Turk Lırasının yakın b>r gelecekte yenıden dsvalue edılebıleceğı onlasılmakto ve bu omocla, son günlerde değer ka zanan Amerıkan Dolan'nm dun ya para pıyasalarmdoki gelısmelerlnin onumüzdekı gunlerde yak>ndan ızleneceğl belırtılmektedır 1MF ıle varılan onlaşmalar aereğınce lıra de'Jerlnin Amerıkan Dolan'nm dunya pıyasalarında alocağı deöerlere göre surekli olarok ve zoman yıtirmeden «ayarlanması» önq6rülmustur Bu yüzden de ocak oyında yapılan yuksek oranlı de valuasyondcn sonra sık sık kü cuk devaluasyonlar da yapılmış ve yapılan her devaluasyon yetkılılerce «Dolann dunya pıyasalanndakl değer değlşıklıklerl nedenivle yaoı'an para avarlamalan» olarok göstenlmek istenmıstır. Ancak son günlerde dolann süreklı olarak değer kazanmosı, Turk hrasının bflşta Alman markı. isv.çre frankı ve Hollanda florlnl olrrak kosuluyla 12 ona poro blriml karşısında deĞ^r yıtırdıgının de göstergesl Oİrraktadır Bu durumda, IMF Istekleti do^rultusunda dolorın gldlşl kısa bir süre izlenecek ve ardından da sımdıki koşuMora göre en az yuzd 9 2'ltk yenl bır devaluosyon yapılacaktır YOD lan ve yapılacak de valüasyonlar ne denll kucuk oranlardo olurlorsa olsunlar, Turk ekonom sı ıcın aâ> yükİT oetırmektedlrler Cunkü. hra değer.n n her düşOrülüşü dışaiırrı çıderlerlnl, dışborclc ve faızlerını de orttırmakta buna karşılık, devaluasyonlardan bek lendığl vorsayılan temel yorar «dışsatım ürünlerının ucuzlamo sı sonunda rekabet esneklrklsnnın lehe donmesl ve böylece dışsatımlonn ortması» olgu'îu gercekleşemedıö'nden ?ararımız daha da artmaktadırlar Kambıyo yetkılılerıtDolonn değer kozanması sonunda, Türkiye'de capraz kur farklan yuzde 2'nın uzerlndekl bır orando acılrrıstır» bunun anlomı. en azından yuzde 2'llk ya da doha yüksek oranlı yeni bır de valüasyonun geleceğıdır» demektedır'er SPEKÜLATlF DOLART ABD dolarının dünya para piyasalanndaki hızh değer kazanımı karşısmda Türk lirasmın çapraz kur farklan yüzde 2'yi aştığından, IMF ile yapılmış anlaşmalar uyannca en az yüzde 2'lik bir devalüasyon daha gerekecek. Sanayi kesiminin kredi talebinin ancak yüzde 25'ikarşılanıyor,. Banş KUDAR 0 Banka kredilerindeki tıkanıklıklar, sanayicileri finansman için tahvil ihracına itince, 1980in ilk altı ayı sonunda 8 milyarhk tahYİl çıkartıldı. Geçen yılın aynı döneminde çıkartılan tahvillerin tutarı 500 milyon liraydı. İZMIR Sonayl keelmlncte 1979 yılı icınde ilk 6 ayda ihrac edılen özel sektör tahvfllerı 500 mılyon lira dolayındayken 1980 yılının İlk 6 oyındo bu rakamın 8 mllyar lirayı o?tığı görülmektedır. Bu aroda 1980 yılının ilk 5 ayında sınaı g rdi fıyatlannın yuzde 60 dolayında artnasına korşılık, kre dılerdski gelışmenin yüzd« 17 dolayında kaldığı ve bu durum sanoyıcıler arasındo yakmmolaro yol actğı da belırtilmektedır URETIM YATIRIM™ Sanayıcıler, sonayı keshnlnde uretımın ve yatırımıarın yavaşlamosmın bır sure ıclrt enf lasyonıst baskımn hafıflemesıne yol acsa bıte, bu eğılımın surmesı durumunda, mal darlıÖı. 'şsızlık ve kalkınma hızındo gerılemeler başgostereceğı ve bu gerılemeterın cok darıa onemlı «konomık ve sosyal patlomalora yol acmasmın kocmıl maz olacagı goruşundedırler. Ic ve dış talepten yoksun kolan sanayının uretlm artışı ve yeni yatınm yapmasının olanak sız olduğunu vurgulayan sanaytcıler, «Uretmenın ve uretebılmenın sorun olduğu bır ulkede ıhracat zordur» şektnoe konuşmaktodırlar. Banka kredılerı yertne tohvtl ıhracı yoluyla ışletme 6ermoyesı sağiuma yonunde gorulen gelışmelen olumıu bulan sanayıcıler k^edı darboğazını aşmak ıcın gırı^ılen cabalara kar şın ışletme sermayesl darlığının en ust noktoya ulaşmosmı onrayemedıklerını» belırtmektedırler. EBSO BAŞKANI Ege Boigesı Sanayl Odası Yonetm Kurulu Başkanı Yılmaz Adıguzel, bu konulara llışk n olarak Meclıs toplontısında yaptıgı konuşmasında ozetle su goruşıere yer vermıştır: «Faız fıyatlannın serbest brraKnrrasıyıa kredi darlığına bır 03 kredılenn pahalılığı eklenmıştır Şu sıralarda sanayi kesımı bu ıkl kıskactan nosıl kurtulacağını duşunmektedır. Dıger bır ıfadeyie, sanoyı kesıml lıem kansızlıktan. hem de cok pahalı olduğu ıcın kcn sotın alamamaktan dolayı tehlikeli bir donem yoşamaktadır Ege Boigesı Sanayi Odası olarak (Sonayı kesımınde işletme sermoyesı dariığı ve gıder me corelerı) konusunda hazırladıgımız oynntılı bır raporu kardeş olan odaların da taevıbım alarok Sayın Başbakona ve ılgılı bakanıara gonderdA. Bu raporumuzda. ışletme sermayesı darlıgının nedenlerı ve bu darlıgı gıdermek ıcın, ekonom k ıstıkrar kararlarına ters duşmeyece* şekıids alınmosı gereklı tedbırler yer almoktaoır Bu t3<Jb rtsrı, ana hatlarıyla, sanayl kesımıne verılecek kredıler ıcın mevduat munzom karşılıkları nıspetlerının duşurulmesı, kredi kuılanımında mev duat yatırma mecburıyetlnın k9sınlıkİ3 yasaklanması, sanaV kesımıne uvgulanan Ithalat temmatiarı oranlarının hdırılmesı, bankalann sanoyıcı reeskont lımıtlerının vükseltılmesi, kur fark'arı borclarının uzun vadelı bır tosfve p!anır>a boğlcnması seklmde ozetlenosk muTikündür» GIRDİ FIYATLARI Ote yandan yapılan araştırmala'a gore son 4 yıllık süre icınde sanayi kesıminin malıyetlerı 8 m slı artarken, aynı donemde banka kredı'erlndeki genışiemenm 4 kata bıle ulaşmadığı behrtılmıştır. 1980 yılının ilk 5 ayında sınaı gırdi fıyatlannın yuzde 60 oronındo arttıgı belırtılırken, banka kredılermdekı genısismenın salt yuzde 17 dolayında kaldığı bıldınlmıstr B b konuya ılışkm olarak Adıguzel ozetle şâyle konuşmuştur: «Son yıllarda sonayi keslmf"'n kredi talsoierınln ortalama oncak yüzde 50'sl karşılanırk ^ n . bu yılm ük yansında bu oron yuzde 25'e duşmuştür. B u durum sanavı kesiminin OŞTI dereceds işietme sermayesl darlığı cekmeslnln nedenlerinl acık bır şekıide ortaya koymok todır. Bu Ihtiyacın öz kavnok ortırımıvlo tom olarak glderılm«sı, elbette mumkun değlld'r » lı olmasi nedeniyle Türk lırası do süreklı değer ayarlomaları bekleyışl ıcmdedır. Kuşkusuz ki, dengesız bir ekonomık ve toplumsal vopıdaki Türkiye'de bu beklentıler, her devalüasyon sonunda yosa dışı yöntem'erle mılyarlarco lıranın kazanıldığı bır kara plyaso lcm bulunmaz nlmetler olmoktadır» demektedirler. Yenl devalüasyon beklentllerl nln özellikle ithal malı gırdi kullanan ve zaten dövlz transferlerının gercekleştırılememesınden ötürü büyuk sıkıntılar yoşayon sanayl kesimleri ıcln yıpratıcı olduğunu da vurgulayan uzmanlar. »Üretim duşuk luğü iclndekf ekonorrl, dı?a baâımlılığın acısını Jier yeni 'ayor lamodo' blr kez daha ve daho acı bıcımde yaşamak durumundodır» demışlerdlr. Q Ayçiçek yağı 125 liraya fırladı STOKLARIN TÜKENMESİ. DIŞALIM OLANAKLARININ TIKANMASI VE YENİ ÜRUN HASADINA ZAMAN OLMASINDAN KAYNAKLANAN AR TIŞIN ÖNUMUZDEKI AYLARDA HIZLANARAK SUREBİLECEĞİ ANLAŞILIYOR. Cumhurlyet EkononH Senrtsl Ya£ fıyatlannın serbest bıratalmasmdaa sonra, bır sure 95100 liradan işlem gören ayçiçek yagınm fıyatı 20 gün ıçinde yuzde 25 dolaylannda bir artış göstererek 125 liraya fırlamıştır. Ayçiçek >agı uretıcılennın «Fıyat artışlan daha da hızlanarak tırmanacaktır» göruşünü savundukları olgu bır yandan Trakya Bırhk depolanndakı stoklann tükenmesınden ve bır yanaan da yeni ürunun hasadına daha zaman olduğu bTr sırada, pıyasanın dışahmlana desteklenme olanagının kalmamasmdan kay naklanmaktadır. Bu arada, ayçiçek yagınm fıyat artışlannm bır dıger nedeni de ayçıçeğın piyasa fiyatınm 30 hrayı aj>ması olarak göstenlmektedır. Yağ sanayıcılen, tumu bırbırlenyle bafıntıh bu nedenlerl bir gerekçe sayarak, pıyasaya Yeni fiyaü empoze etmeye» başlamışlardır Piyasa uzmanlan, «Ramazan aymda başlayan bu fıyat artışları, önümüzdeki aylarda da surecektır: Belkı de hızlanarak» d^mekte ve yeni ayçiçeğı urununun ancak eylulde hasat edılecegını behrterek •ıstenen ayçiçek fıyatlan J5 lıra dolaylanndadır Bu gerçekleşırse, şımdıden ıste dıkleri fıyaıian uvgulamaya başlayan yag sanayicılen 125 lırahk fıyatlan da yetersız bulacaklardır, göruşünü savunmaictadırlar Son tınîianma başlamadan önce, pıyasada aj çıçek yagının fıyatı 95100 lıra dolaylarında gerçekleşmekte ve çoğu satıcı. •Indırimlı» olarak tanımlanan 95 lıralık fıyatı benunsemekteydı KİTLER'DE ÜRETİLEN GÜBREYE YÜKSEK FİYAT VERİLMESİ İSTENDİ Cumhuriyet Ekonomi Serv*sı Devlete oıt fobrıkalorda egercek anlamdaı gubre uretımı yapıldığı belırtılerek bu gub reye salt «montaı» yonteml ıle üretim gercekleştırdığı one su rulen ozel sektor Işletmelerıne oranla daha yüksek fıyat verılmesı ıstenmış; Ecevıt hukümetl dönem.nde uygulanan ıkılı fiyatın tek tıyata donuştürüldüğü vurgulanarak bunun chaksızlık» olduğu göruşune de yer verılmıştır. Yapılan belırlemelere göre ta rım sektorunde onemı gıderek artan gübre, gunumüze dek Ka mu İktısadi Kuruluşlarına boğlı fcbrıkalarla özel sektör kuruluşlarınca üretilmiştır. Üretim özel sektör kuruluşlannda büvük bölumü yurt dışından getlrtllen ara malı tnteliğindeki mod KİT'lerin gerçek anlamda, özei sektör fabrikalarımn ise «montaj» yöntemiyle gübre ürettiğini belirten uzmanlar, «Haksızbk giderilmelidir» dedDer. Petrol İş Başkam Selvi de özel sektör fabrikalannm montaj da. gerçek üretime yönlendirilmesini istiyor. Uzmanlor, Amerlkan dolan uzennde bir cok spekülatıf oyunlann döndüğünü ve bu poronın değerımn günden gune değışeblldığıni de belırter&k; tSpekülatif blr paraya bağ O TMO'nun modern silo ihaleleri sonuçlanma aşamasında Cumhurlyet Ekonoml Servlsl Toprak Mahsullerı Ofısının Turkıye'nın ceşitli yerlerın de 36 odet sılo yapım ihatesının sonuçlanma aşamasında olduğu bıldırilmıştlr. Edınılen bılgılere gore yakloşık 206 mıl yon lırayo mal olacağı heeaplanan s.loların yapımı icın Dun ya Bankosı'nın açmış olduğu 85 mılyon dolorlık kredi de kul lanılabilme noktasındadır. Toprak Mahsullerı OfısJ'nin, tahıl depolanmasındakl aksaklıklar ve yanlışlıklor nedenıy le fıre oranının artmasındon kaynoklanan kaygılarla Turkıys' nın ceşıtlı yerlerınd« 36 adet modern sılo yapımı işını ihale ye actığı duyurulmuş ve sıio ların dışsatım işlemlerım de koloyiaştırocak bıcımde yerleştırılmesının duşunüldüğü oCiklanmıştı. Alınan bılgılere Böre, betonarme ve şakulı tarz da inşcı edılecek olan sıloların buyukluklerı de 40 bın ton ıle 60 bın ton tanıl depolayabllecek yeterlıkte olacaktır. Yetkilıler, 36 modern sllonun Anadolu'nun buğday üret»m merkezlerı yakınında, IImanlarda ve demlryollorı ulaşım ağlorının kesıştıği noktakardo yoptırılacoğını ve lc dononımlordoki mekanık yapılarm belirlı koşullar oltırtda yabancı danışmanlıklarla kurulabıleceğni ıfade etmişlerdır. Toprak Mahsulleri Ofısi'nın eskl 8ilolarınrn yetersızlığinden VB bazı yerlerde ciftcilerln buğdayı toprağa gömerek ffre oranının artmosına yol ococak yöntemler izlemelerinden doloyı actığı Ihalenln yakında sonuclanacağı ve mümkun o!an en kısa sure iclnde inşaotlann sona erdlrilmesınin amoclandığı bıldlrllmlştT. S'loların, bazı yerlerd« yuzde 15'e varan firelerin ortadan koldırı:mosi ve dışsatım olanaklarımn geliştirilmesi sonuclarını doğuracağmın sanıldığı oc'k'anmıştır. delenn fmonte» edllmeslyle gercek'eştırılmıştır. KITIere bağ lı kuruluşlcrda ıse gercek anlamda bır üretim yontemı uygulanmş, gubrenın temel ham maddelerf kaynağından başlamok koşulu ıle ışlenmlş ve kullonıma hozır duruma ge tlrllmlştlr. Devlet kuruluşlarında gubre hammaddesınln ışlenmesı doha tlerı bır teknoloıı kul lanılmasmı gerektirmış bu arada ışcı'ık horcamalannın artma sı ve uretım malıyetlerlnın yük selmesine yoi acmıştır. Buna karşılık montai volu"/la üretim yopon 6 » ! sektör fabrtkolan ıle kamu kesımı tabrikalannın gub relerıne tek fıyatın uygulanması KIT'lerdekı ışletme acıklannın şışmesme neden olmustur Özel sektor fabrikalannm cmontaj»a hazır gjbre hammad desı getırerek uretım yapması, ozellıkle dövız harcamalarının yoğunloşmosını beraberınde ge tırmıştır KIT durumundakı Ku tahya • Samsun Elazığ ve Gemlık'tekl gübre fabrıkalanndo ıse temel hammadde olan fosfat kayasının Mazıdağ'dakı madenden sağıandığmı belirten uzmanlar şunlan soylemışlerdır «Fosfat kavas'nın gübre rıam maddesıne donüşturülmesı ure tım malıvetlerlnl artırmakta ancak buyük dovız sağlamaktadır KİT kuruluşları oyrıca gubren n ötekı hammaddelerını oluşturan amonyak ve osıt' butünuyie ıc pıyasadon sağlamaktadırlar Ge nellıkle kıyılardo kuru u bulunan özel sektör fabrıkalarından bazıları yüksek taşıma harcamo larından kacınarak ıc pıyasoda sağlanması olanağına karşılık oslt ve amonyağı da vurt dışıpdan aetirmek*pd r'er t TEK FİYAT: HAKSIZLIK Petrot Iş Gene1 Baskanı Cevdet Selvı de bu konudo tek ffyat uygulamasının thaksızlık» olarak n'telemıştır Selvi, şunlorı söylerrıştırtMontai yöntemtyle gubre üretmek. yoğun ıstlhdam gerektır medığı gıbı KİT'lerdekı yüksek b'r malivetın ortavo ckmasmo yol acmamaktodır Ancak ozel sektör fabrkalarının dövlze davalı harcamalon KIT gubre fab nkalarına oranla cok yüksekfr Aslında montaj yöntemı ı'e üre tım Türkıye gıbı dovız kaynaklon kısıtlı ülkeler ıcın gecerlı değıldlr Bu nedenle özel sektör fabrıkaları d 0 KİT'ler gtbl gercek üret'me yönlendlrılmeiı. montaj yöntemı ıle de üretim devam ettiği sürece de KIT'lerde üretilen gübreye daha yuksek fıyat odenmeldirt Özel sektör yatırımları durma noktasına yaklaştı ANKARA (ANKA) Kamu keamin de yatınm faalıyetleri. para darlıgı nedeniyle önemli ölçüde daraltıbrken, özel kesimde de yeni yatınm girişımleri, sayısai olarak tehlikeli bır düzeye inmiştir. Başbakanlığa baglı Teşvik ve Uygulama Dairesi tarafmdan 24 ocak kararlanndan sonra venlen teşvik belgelerine dayanılarak yapılan hesaplamalah, yeni yatırım gırişimlerinin sayıca önceki yıllarla kıyaslandığında onda bir düzeyine düştüğünü ortaya koymaktadır. Geçmış yıllarda, aylara göre farkhhk göstermekle birlikte, özel kesimde her ay yaklaşık 75 kadar yeni yatınm projesinin teşvik tedbirlerinden yararlandın!ması içın başvurulmaktaydı. Bu sayı teşvik alanlannın ftnemll oiçflde arttınlmiş bulunmasına karşm, halen 78 dolayında duşmuş bulunmaktadır. ANKA muhabirinin edindıgı bılgiye göre, özel kesimde yeni yatınm gırışimleri sayıca azahrken. buyuk yatınm projeleri üzerinde çalışılmaktadır. özellıkle kuçük yatınm projelennden vazgeçılme eğıhmmdeki hızlanım, uzmanlarca piyasadakı para darlığına bağ lanmaktadır. Maüyetlenndeki yukselmenın de kücük ölçekli yatınmlan cazıp olmaktan çıkarttığı kaydedılmektedir. Yatınm eğihmindeki gerilemenın bir başka nedeni ise, ıthalat güçlüklen ol Çarşı pazar fiyatları SEBZELER BEBEK Tane Salatalık Domates Sıvrl B Carliston Dolma B. Patlıcan Fasuh/e Bomya Kabak Patates Soğan Bağ Havuc Bağ Maydanoz Tane Limon MEYVELER Armut Enk Karpuz Kovun Kay i3i Kıraz Şeftall Vışne Ûzüm Eıma CARŞISI 5 10 20 35 70 100 5070 50 50 7080 100 30 40 25 35 30 40 20 25 10 10 60 100 6070 30 40 50 65 100 300 (Nap) 6570 60 80 60 70 60 EMİNÖNÜ PAZARI 5 10 20 35 50 35 40 35 25 60 4 0 60 60 90 1 5 40 KAD1KÖY CAR. 10 2530 60 40 40 30 50 80 35 40 20 30 5 10 150 40 35 50 120 60 60 60 10 60 40 35 40 80 60 50 50 6D 60 (Cıkı? fiyotı) 10 20 (Kg.) 10 25 20 50 20 40 20 50 1040 15 50 4080 10 25 ,^ ^ İSTANBUL H. İTO ve İSO meclisleri bu ay gecikmeli olarak yaoılacak 10 6 50 30 30 35 60 30 50 25 40 7 15 16 25 (Beş6 30100 20 50 725 10 50 40 80 80 200 1060 20 70 20 50 20 50 dem) Cumhurlyet Ekonoml Servisl Ağustos ayı ıcerısınde yapılması gereken aylık olağan İTO ve İSO meclıs toplantıları Bayram nedeniyle gecikmeli olarak yapılacaktır. 14 oğustosta yaprlması gereken olağan İTO meclis toplantısı bayram nedenıyle 21 oğustos perşembe günü saat 14 30'da calışmalarına baslayacaktır İTO Meclıs toplantı8inın gündeminde olağon maddeler dışında. kurulma hazırlıkları tamamlanan, statüsu de hazırlanmış bulunon cTacirler Bankası» konusu da yer almak tadır. 20 oğustosto yopılacak olan İSO oloğon oylık meclis toplon tısı ise büyük bır olasılıkla 27 ağustos carşamba gunü yapılması beklenmektedır. Toplantının gündeminde Dr. Üstün Akgüc'ün hazırladığı cBankalar Slstemi ve Sanayi» konulu araş tırma gorüşülecektır. 90 60