Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
DÖRT CU1VÎHURÎYET 22 TEMMÜZ İ980 POUJIKA VE ÖTESİ MEHMED . KEMAL Tersinden Bakınca DUIMVAJ3A EKONOMİ/TICARET Cumhuriyet EKONOMİ SERVİSİ Faşizm, hangi ülkede tırmanışını artrrmı$. dcruk noktasına eristirmis.se, «komünizmle mucadele ediyorum» gerekçesini göstermiştir. O ülkede komünist partisl bulunsun, bulunmasın, fagizm bedef ol*rak hep komunizmi gösterir. «Hani. nerde komünizm?» dlye sordugunuzda, hep klasik yanıtlar verir. Anarşistler. kökü dışarda olanlar, komünistler. bölüculer. bolsevikler Faşjzm cephesinin başı da bakın aynı sözlert •öylüyor, temcit plavı gibi ısıöp ısıüp yineliyon «Anarşi. terör, bölücülük ve yıkıcılıgra arkasmda komünizm vardır. Bunda hiç btr tareddüte mahal yoktur. Bu yargıyı tersine çevirirsek. jdyle söylememiz «erekmez mi? «Anarşi. terör. bölüculuk ve yıkıcıhgın ardında fasizm vardır. Buada hiç bir kuşkuya yer yoktur.» Ne diyecekler? Tarüşma. o zamaa siyasal düzeyde sag ve sol •rasında geçecektir. Çunku sola karşı büyuk ve amanmz blr mücadeleye girmiş olan siyasal iktidar, karsısın» sol muhalefeti almıa demektir. Bizde degil, bütun dünyada faşizmin yöntemi budur. karşısına solu aür, onunla amansız bir savaşıma girdiğini halk kitlelerine aniatmaya çalışır. Her yerde halk. her şeyi kolayca anlamaz. Her zehri tadıp, onunla nasıl zehirlendiğinin farkına vardıkça, yerini belirler. Faşizm de zaten bundan yararlanır. Bir ülkede faşizmi uygulamaya karar vermiş olanlar halkm bu ağır davranışından yararlanıriar. Faşfzm, ölmeleri. öldürmelerl sorumsuz kişilere, ftrgütlere baglar. Bu sorumsuz kişilerin ve örgütlerin •rdınd* kendisi Tardır, bunu elinden geldigince «izler. •Ha, falan mı olnus. flsmekaa mı öldürülmüs? Güvenlik güçleri olayın kovuşturmasını yapacaktır. Bagomsız mahkemeler olayın üstüne gitmişlerdir.» Hep böyle der. Gene ölenler vardır. gen« ftldurulenler vardır. îşkenceler sürer. hapishaneler dolar. kitle halinde tutuklamalar surdurulür. Ülkenin aydınlan sokaklarda öldürülur. kitaplar yasaklanu*. evler basürr. kentler kuşatüır, sorumsuz bazı burokratlar kaynagını yasalardan almayan yasaklar koyarlar. «Türkiye hür ve bağımsız bir ülkenin adıdtr ve öyl 0 kalacaktır.» Bu sdzleıi faşizm cephesinin başı da. yandaşlan da durmadan söylerler. Gerçekten ülke özgür müdur?... Özgürlük nedir?... Ülkenin insanJan toplantılar yapabüirler mi. gösteriler düzenleyebilirler mi, diledikleri kitaplan, gazeteleri rahatça okuyabılirler mi. gecelerl sokaga çıkabilirler mi, erkenden evlerine sıgınıp sokaktan korkanlar var mı? Istanbul'da yeni bir sanayi daîı turedi. Varhklı kişiler evlerinin kapılannı demirden yaptınyorlar. Her kapı yüz bine ulaşan bir masraftır. Geceleri hiç kimse çalan zıle kapı açmıyor. Kapıyı çalanı görmedikçe elini dokunmuyor. Bütün bunlar bir gercektir. Faşizm cephesinin başı konuşurken şaşınr, kendini devletle kanştınr. Kendini sağcı sayıp. sola amansız bir savaş actıgını söyleyen kimse devlet degildir. Devletin içinde bir taraftır. O zaman bölüculuk yapan da, anarşi ve teröre yeşil ışık yakan da kendisidir. Zaten kendini sagcı olarak nitelemiyor mu? Sola savaş açtığını söylemiyor mu? Devlet hiç sağa ve sola savaş açar mı? Daha belirgini sağın yanında sola, solun yanında sağa savaş acanlar devlet sözünü ağızlanna alabiürler mi? Butun konuşmalan bir suçüstü yakalanmadır. Bu konuşmalar, günün bjrinde devletin adil yargısı önünde bir değerlendirmeye tutulsa kimler okkanjn altına gitmez? Tek ölçüttür, faşizm solcularla ugraşır, solcular da faşizmle... Faşizmden kurtulunduğu an, sol da, sag da demokratik bir ortamda yaşarlar. Bunlann iklsini birbirine düşman eden, ülkeyi sag ve sol diye ikiye bölen faşizmdir. Hâlâ. ülkede faşizm var mı. yok mu diye kuşkuya düşenler çıkıyor. Ülkeyi sağın ve solun savaşım alanına dönuşturen sisteme faşızm denmez de, ne denir? Elinizi gözünüzün ustune sıper ederek ufukta hâlâ faşizm n>i anyorsunuz? Sokafa çıkma yasağı kcnan yerlerde zat«n sokaga çıkamazsımz. Sokaga çıkma yasağı konmayan yerlerde geceleri korkudan çıkamazsımz. Hergün 1015 kişi öldürulür. Hapishaneler dolar, işkenceler artar. Yöneticiler bile birkaç koruyucu ile ancak sokaga çıkabilirler. Televizyon ekraniannda görüyorsunuz. önemü liderler kalabalıklar karşısında konuşurken u?un menzilli bir silahm namlusuna hedef olmamak içia koruyuculannan ardına gizlenerek konuşuyorlar. Dahası var. cüretlerini öylesine artırarak karşıtlannı halkm karşısına çıkamamakla suçluyorlar. Sorarım. böyiesi kostaklananlara... Korumacılannızı bırakıp halkın arasında sade bir yurttaş gibi dolaşabilir misinız? Hepsine söylüyorum. dolaşabilir misiniz? Yenişehir pazarından halkm arasına kanşarak bir kilo domates alabilir misiniz? Kalkınma imiş... Bir maîalık çimentoyu bir çukura dökmekle kalkmma olsa, nice ulkeler çoktan kalkınırdi. Kalabalığın da orada kalkınmaya inandığı için toplaştığmı sanmıyorum. Bir tatil gunünde. bedava tasıtlarla. şamataya koştuklan besbelli degiî mi? Toplaştılar. oy verecekler mi sanıyorsunuz? Verilen oylann da başkentte toplandıktan sonra nasıl eriyip gittlğini biJmiyorlar mı? «Oyumuzu kime versek beyhude... diyenlerin sayısı gun gectikçe artıyor. Bu kanı daha da arttıkça demokrasinin iflası olur. Faşizmin kol gezdlgi bir ülkede demokrasiden söz edilmez ya, bir de oydan umut kesilirse çekiver kuyruğunu... Bakmayın siz, «Hadi seçimlere gidelim.» demesine... Kazanacagından degil. karşısındaki muhalefeti dagınık, toparlanmaz, işe yaramaz buldugundan söyluyor. Muhalefetin. muhalefet olamayışmdan yararlanmak istiyor. Faşizm böyledir. fırsat elde iken, demokratik güçler darmadağmken, kanh ellerini seçimle yıkamak istiyor. Ah. yumuşak huylu muhalefetcilik oyunu... Yahu. 20 ay bir kez olsun Sayın Başbakan» demedi; ağzı köpüre köpure hep «Hukümetin başı» dedi. Yöneücilerinin, militanlanmn. yandaşlannın olmesine karşılık hâlâ muhalefet nerede? Dahası var. başkalanmn da muhalefet yapması engelleniyor. Böylece faşizm, kendi gücüyle değiL muhalefetin pısınkhğından ötürü tınnanıyor, doruga dogru çıkıyor. «Hükümet düşeoek dlye yağlan kaldırdık^ «Çok iyi etmissiniz.» «Mazotu da..» «Aferln.» Bu da ekonomide faşizmdir. 4 Borç erteleme görüşmeleri yeniden ertelenebilir Cumhıtffyat Ekonomi S«rvtel Ekonomlk, siyasal ve toplumsal alanlarda meydano (felen geiişmeler, bugön başloması gereken borç erteleme görüşmelerinin bir kez daha ertelenmesl olasılığını gündetne getirmlştlr. Olkemfzde terörön giderek yoğunlaşması, sanaylcilerle hü kümet arasında daha da netleşen anlaşmazlık. Merkez Bankası'nın «ödemeslr» duruma gelmesi üretlmde gözlenen cTıkanmo» icte ve dısta bir dııl «Olumsuzluğo» yolaçmıştır. Suudi Arobıstan'ın 250 milyon dolarlık kredl anlaşmasmı imlalomaktan son ortda vargecmesi ise OECO ülkelerirtln temsilcilerlyle yapılacak borç erteleme goruşmelerinln geleceğı ni ters yönde etkilemiştir. BİRİNCİ SORUN Yapılon beilrlemelere gör», garontlslz tlcari borçlar sorununa cözüm getirtlmemesl d» borc erteleme görüşmelerlnin anloşmazlık konulanndan önde oelenlnl oluşturmuştur. 1 mllyar 600 milyon doloyındokl gerantlsiz tlcarl borclonn özellikle alacaklı ülkplerden blrl olan Federol Almanya'do guncelliğinl koruduğu, bu ulkeye giden sanoyicilerle lş adamlorına «önce bu borcu tasflye edln. Ondan sonra yardım isteyinı yolundo uyarılarda bulunulduğu ögrenllmiştlr. OECO yardımı ve borc ertelemeterinın koordinatörlüğunu Federal Almonya'nm ustlendlğl ve garontlsiz ticarl borçların tasfiyeslnden önc« Alman yetkılilerfnin harekete geçmekte ıstekSız davrandıkları verilen bıl Garantisiz ticari borçlar sorunu hâlâçözülememişken.Suudî Arabistan'm 250 milyon dolarlık yardım konusundakî olumsuz tutumunun OECD'yi etkilemesi bekleniyor. giler arasındadır. Gerek IMF, gerekse ötekl porokredl kuruluşlarından sağ lanan 2 milyar dolarlık yordıma ya da borc ertelemeslne korsın ekonomlnln cDuze çıkamamosı» OECD ülkelerlnl tKaram sarlığa» itmiştlr. Kapasite kullanımındakl gerileme, üretimln düşmesi, ülkemizdekl siyasal cekişme ve toplumsal huzursuzluk OECD ülkelerinde tOlumsuz» yorumlara neden olmuştur. Terörün parlamentoya tırmanmost, tskencelerte HglH yayımlarm yoğunlaşması ve son olarok do Nihat Erim glbl uluslorarosı bir siyaset adammın öldürülmesi Turklye uzerindekl «Kuşkuyu» ortırmıştır. Borç erteleme aörüşmelerinln geteceğinl belirsız duruma getlren en önemli etken ise Suudl Arabistan'ın son onda takındığı «Olumsuz» tavır olmuştur. Tum hazırlıklorı tamam lanarak Imzalanma aşamasına getlrilen 250 milyon dolorlık yor dım onlaşmosmın Suudi Ara bîstan tarafmdon fîlçblr gerek ce göstenlmeden ertelenmesi va da iptali OECD ölkelerlnde «B9kleme> dönemine girllmesıne yolaçmıştır. Faizlerin serbest bırakılma8ı kararından sonra daha da net blr biçimde ortaya cıkan cHükümet sanayıcıler anlaşmazlığı» borc ertelemeleri göruşmelerlnl tehlikell noktaya It mıştir. OECD ülkeleri hükümel lennin özel sektorün yoğun baskısı altındo bulunduğuno dikkoti ceken ligililer. tGörüçmelerden olumlu sonuç aiınabılmesi gücleşti» göruşune yer vermişlerdir. Dun bu konuda göruşünö aldığımız bir sanayıci tHer borç erteleme görüşmeleri öncesinde özel sektör temsilcileri genellikle ekonominln iyiye gittigıni belirten açıklamalarda bulunurdu. Ancak günümüzde boy le bir gelişme gözlenmiyor» demlş, borç erteleme görüşmelennin geleceğine bu noktadcn yaklaşmak gereğlne Işaret etmiştir. Ziraat Mühendisleri Odası fmdığa 140150' lira istedi Ziraat Mühendislerine göre 110 liralık fiyat kaçakçılığa yol açacak ve milyonlarca dolar döviz yitimi yanında hazine de zarara uğrayacak.. Cumhurlyat Ekooomlk Senrh sl Hükümetçe beiırlenen 110 liralık fındık destekleme tiyatının 140 lıroya çıkarılması istenmlş ve «tiyat 110 lırodo koldığı takdirde kaçakçıltk önlenemeyeceği gibi. milyonlarca dolorlık döviz kaybı meydano geleoektlr» görüsü savunulmuştur. Turklye Mimar ve Mühendis Odalar Birliği Ziraat Mühendıs leri Odası'nm «Fındık Tabon Fıyotlon ve Yaratacoğı Sorunlar» başl:klı araştırmastnda ko nu ayrıntılarıyla deflerlendlrilmiştlr. Fındığın destekleme yoluyla alınmasının döviz gelinal artıracağı. dış ptyasado değer kazanan fındık ürünunun hazlneye yük olmaktan cıkttğr vurgulanan oraştırmoda rekolte Ile ilglU gercekcl değeriendirme ler de yapılmışttr. «REKOLTE 220 MİLYON KİLOYU AŞMAZ» Ziraat Mühendisleri Odası oroştırmasmda. bölgede yapıton rekolte belirleme calışmaiorhnın tamamkmdığı da vurgulonmış ve «bu yıl Türklye'nin fındık rekoltesl, kobukiu olmok koşuluyla, 220 milyon klloyu os mayocaktır» görüşü savunu<muştur. Raklp ulkelerln Iç tuke timlerinl karşılayabilecek duzeyde fındık üretJmi gercekle«tıreceğinln de ileri sürOidüâü araştırmada. «tabon flyotmın belirlenmesmde. po<ltlk cıkorlar bır yana itilero^. gercekci fıyat verilmelldlr. Bu flyat 140 liranın üstünde olmalıdır» denilmlştlr. Araştırmanın sonuc bölömönde de şu görüşlere yer verilmlştln • Fındığo verilen ftvot yetersız kaldığı lcin, uretıâ malını Flskoblrllk yerlne A?el s«k töre verecektir. Dışsattm (cın fon uygulansa blle özel *ektör fındık kacakçılığını gecen yıl olduğu glbl bu yti do sürdürecektir. Kacakçılık fono DO ro yotırılmadan yopıldıfiı tein hem döviz kaybı. hem de hazine zoran ortaya cıkaca'cfır. • Flskobirllk'ln olım maması sonucu bu kuruust. Issızlik sorunu oğırlosorvı* kadrolu personelin giderlerl ı« devletçe karşılonacağından rto zme blr kez daho zararo uğroyocaktır. • Oretlcl, yeterli gellr sağlayamaymca fındık bahçelerıne gerekli bakımı yapamayocok. üretfm düş9cek, sonucta yme ülkemiz zararh cıkocaktır. Araştırma sonundaysa; fındığın dunyo pıyasalarında yüksek bfr değere uloştığı. uretimın tamamının tüketıldiğl, stok b riklmintn sözkonusu olmadığı beiirtilerek şöyle denilmektedır: «Oretic! maliyetlerinin karşılanabilmesı ve ureticıterin kırsal kesimde Insanca yoşamlorını sürdürebilrnelerl 'Cin fındık tatson ftyat' 140 l:ro olarak beürfenmeli, Giresun kalitesl fmdıklarda !se bu fiyot 150 lira ol malıdır.» ESKÎŞEHÎR'DEKÎ KAMU VE ÖZEL KURULUŞLARIN CİROLARI ARTTI Ciimhuriyet Ekonomi Servtsl Eekişehır Sanayi Odasına koyıtlı 32 kuruluştan 18"inln sectlğımız yılkl clrokjrınm 50 mllyonu aştığı ve toplom olarok 13 bin 418 işcf calıştıron bu kuruluşlorm 9 milyar 819 milyon 837 bin 152 liralık ciro yaptıklorı acıklofimıştır. ESO'nun üyelerl orosmda «50 rWIyonluk clro baz'ıno göre yaptığı b'r oroştırmonın sonuclarıno göre dördü kamu 14'ü özel sektör kuruluşu oton 18 kurulus orasmdo birincl sıroyı Eskişehir Şeker Fabrlkası 2 milyor 71 milyon 989 bin 939 llroyla olırken, bir özel sektör kuruluşu olan ETİ Gıda Sonayii ve Tlcaret A.Ş. 2 milyar 67 milyon 553 bin 709 llraylo Iklncl •ıroyı almışttr. Ocüncü sıradoysa yine bfr tcamu kuruluşu olan TCDO Eskişehir Lokomotlf ve Motor Sanoyil Müessesesi, 1 milyor 625 mHyon 485 bfn T99 lirolık ciroyla gelmektedlr. Konya'da haşhaş alımları 25 temmuzda başlayacak KONYA. faa.) Toprak Mahsulleri Ofisi Konya Bölge Müdürü Orhan Demirhan haşhaş alım kampanyasına 25 temuz cuma günunden itibaren başlanacağını açıklamıştır. Bölge Kfüdüru Demirhan, Akşehir, Ilgın. Beyşehir ve Doğanhisar alım merkezlerin de gerekli hazırlıklann tamamlandı^ını. dört ilçeye bağlı 158 yerleşim merkezinde 18 bin 689 çiftçiye «kınm belgeleri»nin dagıtıldıgını bildirerek, «Bu yıl. hava koşullan uygun gittiginden rekor düzeyde ürün beklemek teyiz. Konya'da 40 bin dekarda haşhaş ekimi yapılmıştır. Rekoltenin 6 bin ton dolayında gerçekleşmesi bek lenmektedir» demiştir. ESO'ya kayıtlı 32 kuruluştan 18'inin 1979 drolanmn 50 milyonu asması «hem iiretim artışlarmdan, hem de hızh enflasjondan» kaynaklandı Llstede yerolan difler 15 kuruluşun drolarıyso mllyann oltındodır. öte yandan llk iki sıroyı alan T. Şefcer Fobrıkotan A.Ş. Eçkişehır Şeker Fabrikası İle ETİ Gıda Sanayi ve Tieoret A.Ş.'nln toplam ciro lcindekl payları yüzde 21.1 ve yuzde 21 olarak beîtrienmekte. buna karşılık, TCDD Eskişehlr Lokomotif ve Motor Sanoyfi Müessesesl de toplom Istihdam lcindekl pay bölumunde yüzde 31.6 ile llk sırayı almoktadır. Aroştırmado. llstede veralan dört korru kurtıluşunun toplam Istıhdamm vıizde 63'ünu sağladıklan ve 8 bin 469 ıscı colıstırdıkları; toplam clro lcindekl povlannınso 5 müya'" 83 milyon 502 bm 602 liraylo yüzde 48'l bulduğu görülmektedır. ESO'nun oraştırmasmdo 1978 yılında 23 kuruluşun toplam 6 milyar 800 milyon liralık ciro yODrnalanna karşılık: 1979'da yainızco 18 kuruluşun 9 mllvor 800 milyoniuk blr cirovo ulaşablldlklerl görülmektedir. Bu artjşlann nedenlert genenikl» üretimierdeki ârtışlordon, onçok bu orsdo yr( sofnındo vüzcfe 63*ü .bulmu? olan hızlı enflasyondon köynoklanmaktadır. ^ZMtT. (&A.) Kocaett Milli Sanayii Fuarı'nın açılışı bu yıl ramszan ayi nedeni ile 15 a£ustos tarihine ertelenmiştir. Fuara bu yıl 750 kuruluşun katüaca&ı bildirilmiştir. Fuar Müdürü Adnan Fıliz, bu yıl fuann 550 bin metrekarelik bir alana yayılacağını belirtmiş ve söyle demiştir: •Bu yıl Kocaeli Sanayi Fuan daha değişik bir şekilde ve halka cazip gelecek bir düzenleme ile açüacaktır. Geçen yıl bölge ekonomi sine 100 milyon lira katkıda bulunan fuann bu yılkl katkısınm 150 milyon lira oimasi beklenmektedir. Fuann açıkşı ile Ilgill çalışmalar sürdürülmektedir. Bu yıl ramazan ayı nedeni ile açılışı 15 agustos günune erteledik. Bir ay sürecek fuara 750 kurulus katîîseaktır.» PETROL İTHALATIMIZIN İKİ KATI DEĞERİNDEKİ SU ENERJİSİNİ BOŞA HARCIYORUZ ANKARA (UBA) Türklye' nln her yıl petrol ithalotına odediği dövizin ikl katı tutarında olan 600 mılyar Mra değerınde su ener|isinl değerlendır meyerek bosa harcodığı blldlrlldl. Konuyla llglll olarak BoğazlCl Üniversitesl öğretim uyelertnden Prof. Dr. Ibrahim Kavrokoğlu'nun yaptığı bir araştırmaya göre. Türkiye'de su kaynaklan yönünden varolan potansiyelin ancak yüzd» 10/u kullanılryor. Kavrokoğlu çöyle dlyon araşiırmasında Kocaeli Sanayi Fuarı'nın açılışı ertelendi «YÖNETÎM YETKtStNİN MÜLKİYET HAKKINA DAYANMASI KURALI AŞINMIŞTIR» | İkinci Uluslararası Özyönetim Ekonomisi Konferansı'nda «özyönetimin gerekliliği» üzerinde görüş birliğine vanldı.. pılan İkinci Uluslararası özyönetım EkonomlSj Konferonsına bıldirl sunan bilim adomlan. uzmanlar v© polıtikacılar «'şclerın yönetıme katılmasmın» kaçınılmaz bir gereklilık olduğunu savunmuşlar ve bunun do ancak «işçilerın eğittlmesıyle mümkün olabıleceğinı» belırtmıslerdır. İsveçli uzman Lars Lindkvist. bildinsinde: «1973'ü izleyen donemlerde ülkemde 40'tan fazla fabrika ya kârların azalması ya da iflas nedeniyle kopanmak curumunda kaldı. isçiler de işsiz kalma tehlikeslyle yuzyüzeydiler. Ama, oralarındo örgütlenip, devletin kendilerine sağlodığı kredilerden de yararlanarak bu fabrıkaları satın alCılar. Böyielikle de hem doğabtlecek üretim düşüşünü hem de issizliği önlemış oldulor. Üstelik, kapanma tehlikelerf nedeniyle giderek artan dışalım talebinl de durdurmayı başardılar» demiştir. KİT CIKMA21: Cumhuriyet Ekonomi Servısl «Yönetım yetkısmın muikıyet hakkına dayandırıldığı eski Roma Hukuku ılkelennin günümüz sanayi topiumlarmda artık gıderek osındığı» ve emeğ'.n yönetım a!anında veni vetkiler kazandığı vurgulanmıştır. Boğazici Üniversitesmde va Prof. Aysan bankalarla hukümetin Geçmez,, not aldığını savundu CUMHURİYET EKONOMt SERVİSİ Prof. Dr. Mustafa Aysan. bankalann «ortak faiz» uyguJamaîanna karşı çıkmış, bunun halkm zararma sonuç vereceğlni savunarak, «Hükümet ve bankacılanmız, sınavm birinci kısmmdan keein bir «geçmez» almışlardn*» demiştir. Aysan. Banka ve Ekonomik Yoronv lar Dergisi'ne faiz kararnamesi konusunda yaptığı açıklamada şu görüşlere yer vermiştin • Büyuk, orta ve kuçuk bankalar temsîlcilerinin ortak faiz konusunda anlaşmalan «iyi» bankacıhk politikasımn tam tersi sonuçlar verecektir. Açıklanan karar sadece mevduat faizlerinin tesbit edilmiş oldugunu vurgulamaktadır. Bu İse istenen, halk yaranna olanın tam ter si bir sonuçtur. Hükümet ve bankacılanmız sınavın birinci Vmmm^Ti kesin bir «geçmez» almışlardır. • Büyuk bankalar arasındaJd anlaşmaya devlet bankalannın da katıldığı gö rulmuştür. Oysa bu alanda buyük devlet bankalannın duzenleyici rol oynaması beklenirdi. Kararnamenin mantıgı içinde devlet bankalannın. büyük öz«l bankalarla faiz hadlerLni tesbit amacıyla göruşme ve anlaşma yapmasını anlama olanağı yoktur. Faizin bankalararası anlaşmayla tespitine. devlet bankalan da katılıyorsa. vadeli mevduat ve kredi faizleri neden serbest bırakılmışur? Açıklamasında, kararnamenin 7. mad desi üzerinde de duran Aysan. «Buna göre Türkiye Bankalar Birliği mevduat ve kredi faiz oranlanna kısıtlama getiremez» görüşünü savunmuştur. Kredi faizleri konusunda aluıan karan aa eleştiren Aysan. şunlan eklemiştir: «Gunumuzde resmi faiz hadlerl ile para kullanan hiçbir kredı müşterisi yok tur. 1 temmuzdan sonra da bankaJar, an laşmayla tespit edilen faiz hadlerini kendi özel koşullanna göre ayarlayacaklardır. Bu nedenie tespit edilen faiz hadleri kâğıt üzerinde kalmaya mahkumdur. Kredi faiz hadlerini tespit etmek kadar, anlamsiA gereksiz ve serbest rekabet ku rallanna aykın bir davranış düşünüunemelidir. Büyuk bankacılanmız ile Hükümet iyi bir yöntem için kötü bir banlangıç yapmışlardır.» Tarımda ürün çeşitleri azalıyor TRABZON. faa.) Trabzon'da cay. tütun ve fındık dışmda tanma aynlan sahalarda genel olarak düşüş gö nildügü bildirilmiştir. Devlet İstatistik Enstitusu Trabzon Bölge Müduru Sezer Bahadır. bu konuda Trab zon ve çevresinde tanma elverişli geniş sahalar olduğu haîde, son yıllarda alman istatistik rakamlara göre. çay. fındık ve tütünün dışmda yetiştirilen tanm ürünlertnde azalma meydana geldlgini söylemiştir. Bahadır, Trabzon ve çevresinde tahtl uretimi 1976 yıhnda 237 bin ton dolayındayken 1978 yılında 233 bin tona, 1979'da da bu rakamın altına düştüğünü buna karşılık hayvan yiyecegi olarak ekilen yem bitkilerinde ise artış görüldüğunu de Bözlerine eklemiştir. «Bu alanda kuüonıîmayi bek teyen hayll genlş Imkanlara sa hlblz, oncak su kaynaklarmdan buyük miktorda ener|l elde edebilmek İçin pohalı, güc ve uzun zaman alan yatınm'ara Ihttyaç vardır. Bugün yarartanflomayon su «nerjisi akıp gltttğl fçm kesin blr kayıptır. Elektrlğin kllovatına 5 lira olarak değer blçersek, her yıl akıp giden su enerjisi 600 milyar llradır. Bu mlktar p»trol Itholl Içm ödedlğimlz değerln iki katırtdan faz iadır.» Bildirlslnde KİT'ler üzerinde duran işletmeler eskl Bokanı Prof. Dr. Kenan Bulutoğiu tse: «KİT'ler bugunkü çıkmazlarından ancak yönetime katılmayı soğlamak omacıyla hazırlanmış reform tasarısının uygulanması İle kurtulabllirler» görüşünü •ovunmuştur. 8ulutoğlu, Klflerln bugünkü kötü durumuno yönetim biciml nedeniyle kârlannr özel sektöre koptırmalannın, hesapsız toplu sözleşmelerin yol açtığı kıdem tczminatlannın neden oldugunu ve komu kuruluşlarının böylellkle koldıromayacakları yüklerln altına sokulduğunu ileri sürmüştür.