Katalog

İK. CUMHURiYET 20 TEMMUZ 19*0 ozmm boşîıflm! oSuyunco Wtfen bertlm *• tflüi. kuşkulu. kuruntulu b.r ınson Olduğumu sonmoyınız. Turkiye kosullorına gore uzun sayılabltecek yaşamımda. kımİ8l gerçakttn tehlikell. bircok koza ve hastalık geçirdigfrn ttaids kişisel hiç bir konuda hic bir zaman kurontuyo kopılmamış. gerekll görulen önlemlert clarofc aerisinl hep yazgrya bırokıp ryimser otmusumdur. iyimserltkte her zaman rohatlık vordır. Gdlgetelim. Ulusal Kurtuluş Savası'nm, Oumhurlyetln kunıluşunun ve onu Izleyen oatotU okry ve düşmanlarımızca Türklye'ye oynanmok istenen oyunların canlı tonıuı olduğum lcin, ülkemlzi ilgilendiren işlerde kuruntulu denecefc kertede dıkkatlıylm. Bu nedenle son onoeş ytllık surede on yılı oşkın bfr zamon başbakanl* vopmış olan, eski Masonlardon ve Morrison ştrketi müteahhitierlnden Boy Süleymon Demîrel'in gerek eski gere* yeni iktidar dönemlnde hic şaşmodan yürüttüflü slyasal gerillm ve ölçusuz ekonomık borcianma politikosı yüzunden Atoturk Türklye'sintn nasıl acıklı ve tehllkali btr oşamaya geldiğini gördökçe. onun Anayasat yopımızj ilgilendiren her önerisirri «öküzün altırr da buzagı ararcasıno» kuşkuyla Inceltyorum. Daha ilk ıktidaro oeldlğl 1965 yılındo •özgürlukleri koruma tascrısı» odı altında özgürluklerl fcrema ve boğma girişimine geçmiş olmasını hio unutamıyorum. Yapmayı tasarladığı işi tersinden anlatmakta, karalan ak göstermekte pek usto bir politikacı olan Demlrel. ülkeds kan gövdeyi gotürürken. Inson haklan çatır çatır cıgnenirken can güvenliği yok oJarak TBMM üyelerf trile Öldürülürken, tutmuş «Cumhurboşkanımn tek derecelı secimla doğrudan dogruya halk tarofmdan seçilmesi» tutkusunun ardına düşmüş. Cumhurboşkam vekill sayın Ihsan Cağloyangll onun düşünceslni. kencflne özgu «dervişâne» sufcunetiyle teıevizyon ekranından Turk holkırta teker teker oktardı, Yonsız görünmek çabasr içınde olduğundan öbür liderterin, özellikle ana muhalefet partıs! llderi aaym Ecevit'in duşünoelerini de yonsıttı. T olaylar ve görüşler Hilâfeti mi Getirmek Istiyor? Hıfzı Veldet VELİDEDEOĞLU •Mfltn* gÜH'. «Cumntfrba^uıru «*çimı «•mwM(i» diyordunuz. AnâyaM bütân ocetey* g«tm«z. Slz halka gltmekMn korkuyorsunuK. rtor •1 oHaha ısmofiadık. Dtyatog bitor. Holkın v« davrimd. Atoturt»cO ordunun gözldrl önund* laylklik davrlminin ilk«l»rlnin b'rer birer tahrlp odılmesl gjrtfimlart devom eder. Atatürkcülük özd« degll. töranlerde kalır. iikokuldan başlıyarok oğrenim kurumlannda Arapca din dersleri konuiur. Teievızyonda her tanrınm gunü Otmanlı podifohiarıntian. kutsal emanetlerden sozedilerek çok «in«i btr çekilde. kofaların Osmanlılık yönünde yıkonrnasına calışılır. Türkconin yeniden Osmanlıcalaştırılmoâi; Atatürk'ün müze yaptığı Ayasofya' nın yeniden camiy* çevrilmesl çabaiarına s«Cilir ve butün bunlor Atatürk odını ağzından duşürmeyen ak veya kara gözlüklu yetkilılerca büyuk bir Atatürk portresinin asılı bulurtdugu duvarın önunden televizyon ekramna yansrtılır. ista böyle bir ortamda DemıreTln ortayc Cikıp «Cumhurba^kanını doğrudan doğruya halk secsin. Y«tkiler1 yine şimdikl gibi kalsın. Anoyasada sadece iki rnoddelik küçük bir değişifcOkle bu Iş oiur,» demesi benı, yukarıda sözünâ ettiğim kuşku v« kuruntulara düşüruyor. Hiç unutmam. kuçucük yaşımdo sunnet olmadan önce bana «Hicblr şey değil; toplu iğns ucu kadar alacağız, pire ısırığı gibl olacok. Duymıyocaksın bila*. dtmlşlerdı ama. bir hofta ıw!er caktimdi. Devlet yoşommda «kucucuV» danllsn M y l * d«ğişiklikterin ardından no geleceğl belli olmaz, Yaşamını dcroğacında bitlren eski bir boşbakanın TBMM kursusDnde. «Slz Istersenlz HIIOfeH bile g«n gstırebilirsiniz» demeei höla unutulmodu Hukumatm gidlsi ve (utumu üzerlrtd», rmmt görevlı ve ystklll olsun olmasın butun oydınkırın cok dlkkatll v« uyanık bulunmo»» g*r«k*n zamanlor yoşıyoruz. T»mılloil«r Mecllsl'nde uye olduğum için ttHyorum; Cumhurbaşkanının doflaıdan doflruya halk tarafından seciimesi öneriıi o MccllaM d« yopıldı (*). 19.4.1961 tarlhlı 48. blrleslmlnln 4. oturumunda Oyelerden Rorf Aybor, Cumhurbaskanının doflrudon doğruya hclk larafından •eçllmeslnt öncrdl. özetle söyle du?ünuyordu: «Blr Mcim komponyotından cıkıp. M i l M M«oMtnde v«ya Sanatodo 0ye olmus btr tnaan f*rtyatıyla, ruhıyatıyio bu memlekette fiian veya faion mlktardoki vatandaşlarla temsil edllen ve partill oimok vasfıyla horeket eden insan olacok tır ki, bu yanlıatır. Devlet Başkanınm, vatondasların tumünun vlcdanlarına hitab etmetl lozımdır. Oevlot Relsi «eçildıkten sonra partlslnden oyrılması »artının zerrece monosı yoktur.. Bu düşunceier Turkiye'de Oevlet Reislnln tek derecell oiarak Mctlmeei lüzumımo bl» eevketmektodir.» Ûyelerden Fohn B«len: tRolf Aybor orkodoşwn»m istedığt gibi halk torofındon MCllen blr Cumhurbaşkonı ideal bir şeydir. Amo ben şlmdl buna hazır olmadığımız kanoatlndeylm* dlyer»k öneriye karşı c'kmıştır Ûyelerden Prof. Bohri Savct, bu konuda «n gerçekçi konusmayt yaptı: «...Devlet Başkonının halkın seçıminden gelmesl, Turktye'nln durumu bakımmdan bir zaruret deOHdlr. OrtoAiya'dan ve bozkır devletlerîndon gelen blr geJe* nekle Turk Devlet Başkonları cok kuvvetll olmuşlardır Cumhurboşkonlon do bu geienek lcertlnde kalmıştır Türk slyatl zlhntyetl Devlet Boşkanırta büyük bir otorite Otıf ve lanadetme eâilimlndedir. islamlyetin ululemlr mefhumu. hollfesultanın lcra ettiğl Iktidonn ilahl blr koyrwktan gelişi telokkisi ululemre ftoattn Alloh'a kulluk etmenln blr çortı oluşu. blzim zlhnfyetlerimlzde Devlet Boşkanlarım cok üstOn btr mevktye getirmlştlr. Cumhuriyetimizln İlk Ikl boşkonıntn, yenl rejfmln kurucusu. koruyucutu, devom •ttirtcisı gdrevlerlne sahip oluşlan, onlon oynco blr Ihtlram lle telokki etmeğe yolacmıştır. Böylece Turk zihniyetinde Devtet Boşkonlorı pek etkfll blr mevkie gelmişlerdir. Şlmdl onların bu memurtyeflnı blr de dogrudon dogruyo hal» seçiminden gelmekten doğan blr gücle kuvvetlendlrmek, slstemimlzln lcaplarına sıflmoz. Şlmdl orttk re|lmtn kurucusu, koruyucusu. va devom etttrfclsl onlomındo blr gorev. Dev'et Bagkantndo yoktur. Ayrıoo o, hukuken de devlet hayotının en fool. en dlnomlk unturu olmıyocoktır. 8u itfborM Iktidorm pllltlkosının Cumhurboskan* lorındo toplanmasına yoloooook Ihtlmallere yer «vrmemek oereklr.» 9rm Atatoy do onerrye korsı cıkarak konuşmu» ve aonundo şöyle demljtlrr tVazlfelert Anoyosoda pek mahdut olon Cumhurboşkanını halk orasındon getlrerek boatmızo yenı dertler ocmoyo bu memleketin tokotl voktur» ••yfl öztürk. Halk torofındon «•oilmett ftneristn* kotı'mıs, Anayoso Komlayontı lerınden Turan Guneş de ayrıntılı bir konuşmayla bu düşünceyı çurutmüş, sonunda d&. madae bugunku biçımıyle kabul edilmıştir. Aradon yirmi yıl gectikten «onra şimdl blr Başbakan çıkıyor, ülkenin cok tehükeii boyutlora ulaşan sorunlarını çozmek 'ç,n obür partilerle işbırliği yoluna gitmeyı ısrarla reddedlyor ve Cumnurbaşkanının halk tarofındon seçilmesl ıcin Anayaso değişık'ıği önererek Soyrn Sırrı Atalay'm yırmi yıl önce Temsılcıler Mecii* si'nde söyledığı gıbı «Başımıza yenı dertler açmak» tstıyor. Gel de onun ardniyeti üzerinde kuşkuya duşme ve «Süleymon Oemirei ccabo halıfellğ'l getirmek yolunu mu açmok Istiyor» düşüncesme kapılma? Böyle bır cözüm. ulkemai suresız oiarak somürmek ısteyen başta ABD olmak üzere bütün emperyaiıst BatıS devletlerın de pek Işlne gelir. Devlet Başkanınm halk tarafındon seçılmeel lcin Anayasa deflişikiilği önerlsi gocen ay dört yazı icınde ozetlediğlm trercüman'ın Anayasa Semınerlındelci görüşmelerde de yopıldı ve MGP Genel Başkonı Prof. Turhan Feyzloflhj şu gerekçelerle buna karşı ıkti: • Cumhurbaşkanının doğrudan (toğruya halk torafmdan seçilmesl bugün tasavvuru bile güc oocak ölcüde bölücü, ayırıcı propogandaların konusu durumurta getirilir. Böyle bir geiisme ise Türkiye'nin yapısında yaralar acar. • Güclü ve varlıklı bir Kuzey Amerika 0*keel oian ABD'nde Işleyen Başkanlık sistemı bunu taklıt eden Güney Amtrika ulkelerinde bosorısızlıkla sonuclonmış, sık sık darbelere ve dlktatörlük'ere müncer olmuştur, (dönüsmustOr). • Fronsa'nın İlk Başkanlık sistemi d«n#m««l de Üçüncu Napolyon'un dlktatörluOO ve kendlslnl Imparator llon etmealyle eonucionmıştır, Billm adamı ve tecrObell bir polltlkocı olan Feyzlogiu'nun bu konudaki düşOnceleri a«lo yobana atılamaz. Acıkoa «öylememl» amo, boyle bir slstemin. Atatürk Cumhurlyetlnl tehllkeye du»urmekle eonuclanabllecefli onu da haklı oiarak kaygılandırmıştır. 9u halde blzlm: «Demlrel hilofett mı getirmek istlyor» «orumuz btr hoyol ve vesveM öru* nü dofllldlr. Demiret Mltanatındo bokolım dohe Ml«r yaşayocaflız? (•) Merok edenter, Temailcller M M M Tutanafc Dergisi'nin üçüncü cildinde (480'den tonrokl tayfalarda) yazılı tartışmaları izieyebilirler. Bu tartışmalar, Sayın Kâzım Öztürk tarafından derlenip 1966 yılındo Türkly» t« Bankası Kültür Yayınlan cerlsinde cıkanlon ve blrtncl cildinln en başında blzlm elyozımızla bir önsöz bulunan «Türklye Cumhuriyeti Anayotatı» başlıklı üc büyuk ciltllk kltobın üçüncu cildinde 2854'den «onrakl eoyfalordo da izlenebillr. Ayrıco tevglll öt)ranclm ve değerli dostum Hukuk Doktoru Ahmet Kerte'nln 1973 yılında yayınlamı* olduflu «Türklye'de 1961 Anayatosıno Göre Cumhurbaşkonı» adlı 232 •ayfalık cok deflerll kitabında do, Cumhurboşkamnın doflrudan dogruyo halk torafmdan Mcllm«sl< nln jokıncalon üzerinde dzlO bllglier Bilim Dunyaa v/^Hhi BEUGİL Canavar Yaratan Doktorlar nsanı yücelten. hoyvonlarla ortak yanlorı defln, df> şünme ve yaratma gibi Tanrı l'e ortak yanlarıdır. İslam dininin. insanı yaratılmışların en şerefti«l (EareM mahlukat) sayması. bu bakımdan, yerlndedlr. «Doha dün* denebllecek yakın blr geçmise kadar Dogo> nm guçlert, yaaaları önünde tutsak durumunda otan intan, sırf bu yanlorıylo, bugun, bu güçlere hukmeder olmuştur. Va bu eg*menllk her gün cok daha bellrgin ha» le gelmektedir. f Insanın egemanJlğl altına glren dofla yaaokrnndan blrtsi de «Kolıtım» yasalandır. Bunların lnsan hükmO ottına girmelert, 1962 yılı Flzlyolo|l ve Tıp Nobel ÖdulunO payloşan Ingillz Francis H.C. Crick (doflumu 1916), InglNz Maurice H.F. VVSIkinS (doğumu 1918) ve Amerikalı James D. Vvatson'ın, genlerdeki kalıtım şifrelerini olusturan DNA'ları (Dsoksiribo Nükleik Asitleri) okumaları I I * başlarrıştır. Okunan bir şeyin yozılabilmesi doğal olduğuno göre, bu işi de, 1974 Nobel Fiziyoiojı ve Tıp ödülünu payloşon Amerikalı Albert CaHıde (doğumu 1899), Belçikalı Christian Rene de Duve (doğumu 1917) ve yln» Amerikalı George Emll Palade (doğumu 1917) başormıatardır. Ve Hücre Mühendisliği dediğimiz büyük oJay bu bıçimde ortayo cılunıstır. BÜYÜK KORKU HOcre Muhendlstlflı yotunda Ifr odımı atcnlortfan bl» ri de Hint asıllı Amerikalı bilgin Ananda Mohan Şakrcı barti'dir. Çolıştıöı Generol Electric firmosı. bu mikrobiyolojl bi'glninden, pek cok aeyler orasında. bir de, yem bir yanıcı gaz bulmasını istemişti. Uzun çalrşmalardon aonra bilgfn, bu gazı. insan bağırsaklarında yaşayan ve vücudo zaror vermeyen Kolibasil'e (Escherlchia coli'ye) ürettirmeyl başardı. Sakrabarti'nin bu işi tercihan bu kolibaaileyoptırmaaının üc nedeninden biri bu conlının genlerlnin cok boalt olması, öburü çok çabuk üremesl. ücüncuau da bu conlı üzerinde çalışmamn kolay olması idi. Sonunda bilgin. başka br canlının gen'erinden oldıflı «plasmldi denen parçaları kolibasilin genlerine ekleyerek faellülazcellulaset denen ve bitkilerin başlıca oluşturanlarından «sellu'ozıu alev alev yanan metan gazına cevirabilecak olan bir canlı yaratmoyı başardı. Yenl canlı çöpe otılan meyve, sebze parçalarını, kabuklarını ytyerak tselluaz» yapıyor, seilüaz da bunlardakı «sellülozıu metan gazına ceviriyordu. Fakat, bilgn bu büyük buluşu karşısında bırden panlğe kapı'dı: Kazara cevreye yayılacak canlı, insonın bağırsaklarında hazmolmayıp dışarı cıkan «sellüloz»ları da metan gazına cevirirdi. Bunun sonucu olarok karın surekli gaz yapar. ölüme götüren ishaller başlor, lnsan, eellüloz yokluğundan katı olarak dışarı çıkamaz hale gelebillrdi. Ve doktor, insonlıgo hlzmet edeylm derken en büyuk blr kötülüğü yapmış duruma düşmemek jçin yarattığı canIryı yok «MU Yıl 1971 kJl. fcmdu: Benim anlcdıgım şudur. Ecevlt. daha önca Domlrero öneriâe bu Gel birlikte ve yanaız bir uyenkt basfconltgmda hükümet kuratnn «• cnorşlnin üzerln» gtdetim. Olmaz. MSP'yi ve faraızkm da ortafc ederek Mr of onanm hüküm«H kuraiım. Neyi onaracağız? Hem Işbaşmda b»r MJkumet varkon yenl hukümet modelleri oromoga ne luzum var? Geliniz, bir adoy uzsrliKto antefotım «• Camhurbaşkanım seço im. Poki anlaşalım ama, Cumhurtx>9kanı APIı uyeler arasından secilm«ll. TBMM'do en çok uyesi okm porlt CHP" «r. E^er Cumhurbaşkanı Mls partiH uy«l«r •mdan ıeçil«ceks» CHP'd«n o molı. Olmaz. CHP'h Dir namzede oy O no»d«? O halde. g»l Anayasayi CumhuJ'boşkantnı doflrudon doğruyo mHI« Bu dnarinto bir •i«t«rn. bir KANSERİN SIRRI OKTAY AKBAL EVET HAYIR TBMM'ni Bekleyen Görev dana II Başkanı Anmet Albay. Kayserl II Başkonı Kui kuloglu, Nevşehır II Boşkanı Tekıner, jstanbul Mıllet vekıli Koksaloğlu II yonetıcılerl, liçe Saşkanlan. uyeleri vö.. CHP kurban ustüne kurban veriyof FaşizmeKımse ii Başkanı olmak tstsmlyor: Novşehlr'de CHP'liler orasında II Bo^anlığını yapaoak kımse cıkmoyınca M(iletvekılı Yüksek gorevı üstlenmek zorunda kolmıs PekJ kotlller nerede? Varsın Bay Eren «Normol CHP'liler öldürulmüyor» desin. bütün bu kurbanları «Anormal CHP*lller> saysın.. «Soğcılar suc Işlemez* desln Bay Demlrei «Sagcılar devletin yardımcı gücüdür» dıye actklomalar yapsın İcişleri Bokanı.. Yozgat MHP İİ Başkanı «Bea bın milftanlık bir guce sohlbiz» diye cako satsın.. Bu kosullar oltında «Katil» yakalonır mı? Yakalansa da hoplste kolır mı? Hele cezasını bulur mu? Olanak yoktur buna. Klslsei çekememezlikier yuzunden dağınık ve etkislz kalan Merıciler bu durumda tek tek öbür dürryanın yolunu tutmaya hazırtanmalıdırlor. Bunu kendılen istryor. kendilert rteden oluyorlari.. Corum'dan bir o*nw bokın ne dıyon «Faşist zorbalor gebe kadınların üzerinde teplniyorlar komunlst doÖvırmasın diyo; yüzlerce gencln ustünde talim yapılıyor, yaşlı kadınlora olmodık hokaret edlyorlor. tuyü bMmemiş delikanlılonmızı kurşunluyorlar. Kodınlanmıza orospu dlye seslenlyoriar. Kardeşlerimlz ÖIO bulunuyor. gözleri oyulmuş, kolJ bacagı kesik, bedenlerlnde «igoroyla dağlanmıs hac resimieri var. Yavruiarımız derilerl yuzülmüş kafalar( keslk bulunuyor, evler yağmolonıyor. yakılıyor, yıkılıyor. Cellatlann boşalttığı yerlere slvil faşist l«r dolduruluyor. BlzJ odım odım kıstırıyorlor, sonumuz kötü oiduğu kador yakın. Seaimize ses, gücumüze guc kotın I M olur!> Kesin gerçek şudun Demlrel'ln azınlık hOkumeti en ktsa sürede değlştirilmelidır, Görünen odur ki. aşırı sağcı vurmokırma çetelerinın desteklediği bu yönetim oyakto koldığı sürece Türkiye bu kanlı cıkmazdan kurtuiomayocaktir. Hükümetin kendl yanında. orkasında, soÖındo yerolan bu destekcilerden yakasını sryırmaya niyetl de yoktur, gücü de Dizginleri onlaro kaptırmış» tır. belki de hükümet üyeleri bu kanlı cetelerin öldürme tehdiUerl oltında yaşodıklannı biliyorlor. bu yüzden böylesine pasif. böylesine yandaş davronmok zorunlutuğunu duyuyorlar. Bu ryiniyetll yorum bile. Demirel ozınlık yönetiminl sorumluluktan kurtaramaz. Foşist zorbalara ipleri kaptırmış kişileri blr yana iterek, Anoyasa Devietinl işler hale sokmok kaçınılmaz blr görev olmuştur. Korku, bulaşıa blr nastalığa benzer. Öldürülme, coluk cocuğunu faşist cellâtlara kurban verme kuşkulon icindeki yönetim odomlan. careyl o cellâtlorın yonında buyruğurtda yer almakto buluyorlarso; onlar devletl solculara korşı koruyor. bütün suç solcuîardo, solcu CHP'de. soicuian savunon Ecevtfdedlr, diye TV ekranlannda ovaz avaz boğırıyorlorsa; bu denll geroek dıtı •uzterie. suciamalarla yanlışlığfru b!le b*le gercekleri saptırmoya, katillert zorbalan korumoyo oalısıyorlarsa, o zaman bu tür kimselerl «Devletl yönetme sorumluiugundan» kurtarmcrk. yurdunu. uiusunu seven Insonlar lcin kutsal bir görev haiini altr. Sanırım azınlık hukOmetlnin kişileri de kapona kıstlmıs. silerini kotlarım kaptırmış olmanın ezlkliğl iclnoe çır* pırıp Ourmaktodırlar. Onlon bir yono !tıp TürKrye Cum nurlyetlnl kurtorocok blllncH. Inonclı, bir kodroyu 's başıno getirmek saati gelrnlştlr A Blr generollmlz gecenleröe acıkiamıştı. Corum'da taşlst mllitanlartn «Komünlst csker» dlye bagırdıklarını... Oyso yanındakl AP*II Bakanlor sustulor. Niye susuyoıior. nlye konat geriyorlor faşlstlere. niye bu denll yondoş, bu dsnll partizan blr tutum lcindeler? AP lclnde faşlzmln ne denll korkunc blr tehllks olduğunu bllenler pek ooktur, hatto hükümette göreviı klşller lcind* < o j duyulorını yltlrmemlşlerse bu korkunc gidlşln blr oourum!o •onuc'onocoğmı görenler de vordr, oîmaldr. Hn vorki Başbokon Damlrei TV ekranlannda «Bölüculüğü. (Arkası 9. Soyfatta) eledljrecUlJc ba^On Ûlkemizde «AlaylıOkulu» tanımlamaaı içinde tam blr aiaylı mesle^idlr. Oemokrasimlz Belediyeci. ll^i kendi bütünü içinde kurumlastırmıştır. Demokrasimtzln vazgeçihnez kurumlan arasındadır Beledijreler. Halk meclisleridlr. Halkın kendi Uçesinl, ilini kvndiainla rönetmesidir. Osteiik Beledlyeler, pejtilllerden oluşturulmakta ama çalışmalarda partizaniık yaM koyucusu tarafından ortadan kaldınlmakladır. en azından kaldınlmak istenmek tedir. Türklye'de BeledJye finem İi bir üst yapı kurumudur. Halkın. ulkeyı yöneten hükü met kadar dikkatle izlediğt yaptığı işler açısından ilintiU oldu^u kurumlardır belediyeler. Sabahleyin acüaa musluktan, atılan çöpe: kanaltza» yondan büyuyen agaca kadar bir yörede yaşayan lnsanlann yaşamın her dlliminde karşılanna çıkan bir kurum laşmadır Belediye. Bu kurumlaşma öryutlenmesini tamamlamış mıdır? Daha dogru blr deylmle ©rgOtlenllmesine geçilmla mldlr? Belediyecilik arbk çağımızda bir bllim oiarak kav ranmıştır. Ama Turkiyemlzde bu olaya bir bilim olarak bakılmakta mıdır? Belediyeciligi bu aşamada bir bilim aelli£in kalıbına oturtmanm gereksinmeslnl yaşamaktadır ulkemiz. örne^in bu den İi yo&unlasmı* bir çalışma alanında bu gereksinmenln duyulmaması Belediyecilik olayında lnsan taktörunun düşünülmesi değil midir? Turkiye'de iyl ve kötu be lediye başkanı tanunı rardır da, iyi Belediye Bask*mnın hangl bilimsellik lçto. de şekillenditi koşulu yoktur. Ya da bir Belediye Baı kanınm seçilditi an Belediyecilik konumunda ne yapacağı keainlesmemi». bu alanda bir ön kazanıra hiç mi hiç düşünülmemisür. Mesleginde basanb olan bir hukukçu. bir doktor her hangi bir mealek sahibt bir aşama sonra efter parti bs>raiını aşabilirse beldesinln Belediye Başkan adayıdır. Bilrnedlgi bir konunun u»tunde karar sahibi yon«rtmen oiarak lse başlamaktadır Belediye Bagkuu. Ve «•vresind* sendinden ooc* o Belediyede göravli teknik kadroyla da kaynasarak Be lediye Baskanı bir cahsma B Belediyecilikte lnsan Faktörü GÜNÜMÜZDE BELEDÎYECÎLtK BtR BİLİM DALJ OLMUŞTUR ARTIK. BELEDİYELERİMİZDE EMEK VE BEYİN GÜCÜNÜN BU BİLİMSELLİKTEN KAYNAKLANMASI GEREKİR. Necdet ÖZKANtstenbu] Belediye Başkan Yardımoaı butflnfl sağlayacaktır. Asltnda Belediyede görev11 teknik kadrocU Beledıyeci lik konumunda bir öğrenim den geçırilmemijtir. Belediyeciliği bir bilim olarak kav ramamıv kabul etmemıştir. Kıs&cası Türklye'de Belediyecilik önde vazgeçilmez bir kurumlaşmadır da, hiç mi hiç bu kurumlaş.manın bilimsellik temeline oturtulması konusu yoktur ortada. Bu sağlanmamakta bu düfOnülmemektedir. Oysa Batıda belediyeciUk bir bilim ve bu bilimsellik ustünde gelises ••amarla bır kurumdur. Tum aoayal bilimlerl içeren ve tum d&llanyla bağlantıh yeni bir bilimsellikUr. Belediyecilikte tnsan faktörü bu anlayu) ve bu as>tnadan ele aündıgında birinci olgudur. BelediyecIUgin ilk aşamaaı lnsan faktorunden lrByrmklnntnairtıtdır. İyi Belediye Başkanı kötü Belediye Başkanı görev alanını cennete çeviren görev alunını cehenneme çeviren Belediye Başkanınm temel ya da maddi koşulu nedır? Bu aşamada karşımıza ınsan faktörü çıkmakta. bu aşamada Belediyecilik salt int«n faktörüne dayanmaictadır. TABATICI OLMAK Bir dünya görüşunün pekişmesinde Belediyeci'nin yaraücı olması gerekmekte. doğayı değlştirebilecek doğayla oynayabilecek bir algılama gucüne yaslanması gerekmektedir. Doğayla oynamak. doğayı degiştirmek en azından çağdaşhgı gerek tirmektedir. Buradan nereye vannz, buradan yöntemlt kapsamlı ve bilimsel bir belediyecilik okulunun bugün ilk aşa mada çağdaş bir egitim ve çagdaş insan gereksinmesi ya da bu gereksinmeyi kar şılaması koşulu öndedir. Ka çınılmazdır. Turkiye'de temel vapt Mr anlarada bilimselligin dııında oluşmaktadır. Karşı çıkılmaktadır. Yapıya lndlrgenen bu olgu Belediyecilik aşamasında daha bir aşamah daha bir boyutludur. Oysa hepimizın bilmesl gereken bır gerçegimiz Belediye konusunda aşama aramamızdır. Aşamalı olmaya yönelmemizdir. Turkiye'de ülke insanınm sıkıntılan arasmda Beledıyelerin lşlevlerine oturtulamaması da vardır. Halkımız yönetimden yönetimin taraflılıgından yönetimlerin çag dışıhlıgmdan ve üretlm ilişkllerinin çarpıklıgından kaynaklanan bir sıkıntı içindedlr. Belediyelerde bu aşamada bu çarpıklıgm giderilmesi mum kundur. Nedip yapılacak olan? Açıktın Belediyecilikte insan faktörünü dogru kavramak va insan faktörü üstun de aşamalı bir yörüngeye oturacak bilimselliğin yöne^ limini oluşturmak, peklştirmek, okullu alaylı arasındaki çelişkiyı kaldırma noktasında Belediyecinin bilimsel verilerden hareketini sağlamak Belediye çalışmalarında en azından insan faktörü ustünde dikkatlic© düşün mek. insan faktörü ustünde bilimsel olmanın çağdaş ko şullanna varmaktır. Bölgecilik. parOcillk butünleşmesi yerine hizmette çağdaşlık yaratıcüık aşam»> sına varmak bu aşamayı kavramak bu aşamada bu» tünleşmek gerekmektedir. •Bizim olana. bizden olana> iş saglama kapısı olmak tan Beledıyeleri kurtarmak gereklidir. Çag otomasyona mı yönelmiştir? Çag bir belediyenin emek şemasını n« denli çizmişse nasıl bir örgütlenmeyl bütünleştirmişse o aşamaya yönelmek o noktada bilimselliği kavramak ve o noktada bilimselliğin tavnnı almak gereği vardır. Sonuç olarak BelediyeciUk bir bilimdir artık ve bu bilimselliğin getlrdigi emek faktörünün insan faktörünün yaratıiması Belediyelerde emek ve beyin gucunun bu bilimsellikten kay naklanması gerekmektedir. Ahbap çavuş ilişkileri. bölgecilik. taassup noktaaraa varan particilik egilimleri lle çaga ters yurumenln başarıya varma aşamannda bir anlamı hele hele başanya ulaşma koşulu yoktur. Benzer blr olay, ylne 1971'de, AmertVan Uiusol Soölık Enstitüsünde gecti. Dr. Andrevv M. Lew:s, insanlardo nezle yapon «odenovirüs» ile kimi hayvanlarda, örneğin maymjnlarda. konser yapan «SV40» odlı virüsün genlerini blrleştirerek bunların Ikisinin de özelüklerinl taşıyan melez blr canlı yarattı. Amaç, tıp âlemince İyl tanınmayan «SV40»ın gen haritasını çizerek bu tür kanserin aırrını arrtamaktı. Yenl canlı, kurt köpeğlnln hem kurt, hem fcöpek özellıklerini taşıması gibi ikl vlru»ün da özelüklerinl taşıyordu, yanl. nezle gibi kolayca başkosınd geçebillyor ve kansere neden olabiliyordu. Niteklm, bu melez canlı, bir ara aşılara karışarak insanlara geçmış, fakat kanser yapmamıştı. Buluşundan dehşete kcpılon Dr. Lewis de bulduğu canlıyı öldurdü ve bunu nasıl bulduğunun sırrını, ısrarlora rağrren, kimseye açmadı. Ancak, bu olay, doktorun arkodaşlarını cok kızdırdı. Bunlardan blr kısmı, kendisl hakktnda Meciis soruşturması acılmasını Istemeyl bile okıllarından geçirdiler. Bilgin, devlet parası. oraç ve gerecleriyie yarattığı bir canlıyı yok etmek hakkını kendisinde nasıl bulabiliyordu? Fakat. Or. Lewis bildiflinden şoşmodı. ÜÇÜNCÜ OLAYVE SONRASI Bunu. Kallfomlya'dakl Stanford umversfteei doft> torlorından Paul Berg'in bokteri ylyen (bacteriophoge) blr virus yorotması Izledl. Fakat, bu doktor do bulucumı kimseye açıklamadı. Yenl conlılar birbirlerinl Izlemeye başlamıştı. Gazetater, dergller bunlar hakkında heyecon veriçl yazılar yazıyordu. İşln ne otduğunu bllmeyen halk bundan tedtrgln oluyordu. Bunun özerlne Amertkan Hükümetl bu Işe elkoymo gereğini duydu. L'lusal Sağlık Enstitusü, bilim adamlorının şlmdillk denemelerinl durdurrralarmı istedi. Bu o> roda, bu tür denemelerin yapılma koşullorını da bellrledi. Yenl canlılorın tehlikesinden yalnız halkı. hoyvonlan, çevreyl değll bu canlılan yaratan bilginlerl de korumak gerekiyordu. Hatta, blr de, Gen Bırleştirmelerinl Incelemek icln Kormo Federal Komlte (Federal Inter* ogency Commrrtee on Recombinant DNA) kurukia ULUSLARARASI KONFERANS Bu arada, gen bırleştirmelerinl uluslararoaı okmdo da disiplin altına almak amacıyla Kalıforniya'nın Aallomar kentinde, 16 ulusun 140 doktorunu bir araya getiren bir konferans toplondı. Zaman zaman sert tartışmalor yapılan konferans. gen birleştinre (RecombinontDNA) Işlerinin durdurulmamasını, oncak belirli koşullara göre yapılmasını korar altına aldı. Araştırmalar «oşağı», «orta» ve «yüksekı riskll olmak uzer» uç kümeye eynldı. Bunların her türü Için ayrı kurallar kondu. Son engel, Amerikan Ihtlra Beratı Dairesi'nln cıkordıflı güçlüklerdl. Bunu da Yüksek Mahkemenin 16 hazlron 1980 tarfhll karan ortodan kaldırdı. Hücre Muhendlsliğl bugun dev odımtarta CtodJr BAŞSAĞLIĞI Hoin Vorol ve EşJ ve Bütun Alla efradmo UOurauz bir trofik kazosı aonucu vatot M. ALl'nin •OfMuz oc»aı hoklı olorok slzler gibi hepimizt böyOk kederler Içlne toktu. Ne core kl emrı llâhl böyle. hic blrtmlzın ellnden bir şey gelmez Ono ulu tonrıdan rahmetler dlierken. attlara ve aıle efrodırto »obırtor verme*f* dllera HOMyln TALAYOÖLU (Cumhurlyet • 3975) Başsağhğı CHP İstaabal MilletvekUı Abdurrahman Koksaloğlu (JemokrMİye ve halkunızın aydınhk gelecegiae du#man faşiatlerin saldınaı sonucu yaşamım yitirmışör Halkımıza, CHP örgütüne ve acılı aüesüie baaPaşizme karşı aavaşımda yaşamınj yitiran tum Inaanlanmızın anılan ısığmuz ol»caktır. MÜLKÎYELtLER BtBLİĞt VÖNETİM KURULÜ T.4.B, mtam : N4Ott MâAl Ta»»UQdflrO : Ohtap KUfl > CMk* • TanUlui MO<«tt« I OttMB BSİNC B u u «• m a t Oumtoulf» intfntıılı» • CtaJtueUUi T.A.9. OMalelta Tttrtoo» • » O«d. Ma. t »• 41. rotft» Kntoaı J «M TtUvtad : » 9 1 «a CUMHÜBÎYET •4HM âJILAK DTJUll TAAHBOT • BOJtOUUI I ANEA&4 Ciwu Ookak M/« Y«tt*aM* Tt4: 17«48 1TM» #) tZHt>: BaJit Zln Buiran Ko. M, KM: I T l l l J » « 0 B U U » « ADAS\ : AtatOık Otf. Tiut VUm Kunsaa U Bm EM • 9 Wo : U T«* t l« «6 U » . J ABONE ÜCRETLERİ M m a» ım aJOO TAKVtM 00a httadl Akşmm ı?ja asjı Tvn * • Don Oereta «ruplun» *a *tul> Cıı» «Cn tfna nrfulsmı. aooiJeoa.soo TJOO «boo*«• hm Ttf: taataa