Katalog

CUMHURİYET 8 MAYIS 1980 *••* DOKUZ Tito'nun cenaze (Baştarofı 1. Sayfada) Vardmıcısı VValter Mondale ve Ingıltere Başbakanının da bulundugu yabancı konuklardan demec vermemelerını ıstemışler dır. Cenazeye akın eden bazı ülke lıderlerı ve delegasyonlar Yugoslavya Parlomentosuna glderek Tıto'nun tabutuna celenk koymuşlar, bu orada Zambıya Devlet Başkanı Kaunda'nın goz yaşlarını tutamadığı görulmuştur. CARTER'İN KATILMAMASI Bu arada Başkan Carter'ın cenaze toremne Baskan Yardırr cısı Mondole ve annesi Lıllian Carter'ı gondermesının torenin önemıne golge duşurdüğu one surulmüştur. Yugoslaya'yı yone tecek olan yenı kollektıf başkan lık dıvanı, Başkan Carter'ın to rene katılmama kararını uzüntu ıle karşılamıştır. Belgrad'ta bugun toprağo venlecek olan Tıto'nun cenaze to renını 30'dan fazia ulkenın rad yo ve TV İstasyonunun naklen yayınlanacağı bıldırılmlştır ABD Başkan Yardımcısı VValter Mondale verdığı demecte ABD desteğının Tıto nun olmesınden sonra da sureceğını soylemış, «Yugoslavya'ya bağımsızlık toprak butunluğü ve blrlığınl koruması ıçın» her turlu yardımı yapmaya hazır olduklarını bıldırmlştır. Bu arada Londra'da yayınlonan THE TIMES gozetesl, ABD Başkanı Carter'ın Tıto'nun cenazesıne katılmama kararını «akılsızlık» olarak nıtelemıştır TIMES'e gore Sovyetler Blrlıği Devlet Başkanı Leonıd Breınev ve Çın Başbakanı Hua Kı;o Fençın kotıldığı bır cenaze torenıne Başkan Carter'in yardım cısını gondermesı, «Carter'ın yalnızca becenksız olmayıp, gercekleri de göremeyen bır insan olduğunu» ortaya koymaktadır HIRVATLARIN İSTEĞİ Bu aroda Tıto'nun olümünden sonra ılk aynlıkcı ıstek Ba tı Almanya'da surgunde bulunan Hırvatlardan gelmış ve aşı r\ sağcı bır hırvat kuruluşu clan «Hırvat Ulusal Konseyı». Hırvatıstan'ın Yugoslavya'dan oyrılarak boğımsız bır devlet ol masını ıstemıştır, DEMİREL VE ECEVİT BELGRAD'DA Başbakan Demırel Belgradda resmı devlet protokolu tarafından, Ecevıt de Yugoslavya Calışan Sosyalıstler Bırlığı'nın bır yetkılısi tarafından karşılanmış ve aynı kuruluş tarafından ağırlanmıştır Komünıstler Bırlığınden sonra Yugoslavya'nın ıkınci buyuk kuruluşu olan ve tüm calışanların kıtlesel orgütu Sosyalıst Calışanlar Blrlığı'nın Başkanı Tudo Kurtovıç, dün oğleyın Ecevıt ıcm ozel bır oğle yemeğı vermıştır Ece vıt yemekten once yaptığı konuşmada TITO sonrası donemde Yugoslavya'da devlet yonetımının sureklılığını koruyacağı na ınandığmı belırtmıştır Kurtovıç de cevabında, «Sayın Ecevıt sız gerek bugune kadarkı çalışmalarınızla gerek bızzat to rene katılmak icın buraya gelmekle Yugoslavların gercek bır dostu olduğunuzu gosterdinız» demıştır Bulent Ecevıt dün öğleden sonra TITO'nun tabutunun bulunduğu katafalka ceıenk koymuş, daha sonra yenı Cumhurbaşkanı Kolısevskı'yı zıyaret ederek tazıyetlennı ıletmıştır. GAZETECİLERLE SÖYLEŞI CHP lıden Belgrad'a gıderken ucakta gazetecllerle soyleşıde bulunmuş, «Sayın Demırel ile Belgrad'da goruşmenız söz konusu olabıllr mı'» şeklındekı bır soruya, «Bızım dıyalog çağrımız acık duruyor» kar şılığını vermıştır Bu arada, Ecevıt, Demırel ın askerî ucağa gazetecılerı alma masına anlam veremedığım de belırtmlştır Demırel, Ecevıt'ı oskerî uçağa cağırmamıştır Cenaze torenınde Turkıye'yı temsıl edecek olan Demırel ve Erkmen bu akşam. Ecevıt ıse yarın Turkıye ye donecektır. Demırel'e yurt dışında bulunduğu sure ıçınde Devlet Bakanı Orhan Eren'ın vekâlet edeceğı bıldırılmıştır KURTBZADE'NİN SO2LERİ Öte yandan, Iran Dışışlerl Bakanı Sadık Kutbzade. dun 17 50'de Belgrad'a gıderken An kara'ya uğramış ve Esenboğa Havaalanında Devlet Bakanı Ekrem Ceyhun'la bır sure goruşmuştur Kutbzade, goruşme den once Turkıye'nın Iran la ABD arasında rehıneler konusunda arabuluculuk yapma onerısı konusundakı sorusunu yanıtlarken Iran ıle ABD arasında arabuluculuk yapmayı gerektırecek bır sorun olmadığını savunmuş ve «ABD bızım haklı ısteklerımızı kabule hazır olursa arabuluculuk ıcm bır gerek kalmaz» demıştır Iran Dışışlerı Bakanı Kutbzade, ulkesının Turkıye ye petrol satışını artırıp artırmayacağı yolundakı bır soruyu yanıtlarken de. «Turkıye ıle butun alanlarda ışbırlığı yapmak arzusundayız Turkıye dekı kardeşlerımızın ısteklerını karşılamayı yurekten ıstenz» demıştır Yüksek öğrenim kredisi 1500 liraya yükseldi ANKARA (a.a.) Yüksek ö ğ retım Kredı ve Yurtlar Kurumu tarafından oğrencılere verılen Yüksek Öğrenim Kredısmın 1000 lıradan 1500 liraya cıkarıldığı bildırılmıştır. Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Genel Mudürluğu'nden yapılan açıklamaya göre, 1979 1980 oğrenım yılında kredı almak ısteyen yüksek oğrenım oğrencılerı mayıs 1980 ta nhınden ıtıbaren 1500 T L kredı alacaklardır Yüksek oğrenlm Kredi ve Yurtlar Kurumu Genel Müdürü Mustafa Yıldırım. Kurum'dan daha oncekı donemlerde kredi alan oğrencılerden aylık kredi mıktarını yukseltmek ısteyenlerın de 1 mayıs . 14 hazıran tarıhıerı arasında bır dılekçe Ile Kuruma başvurmaları gerektlğlnı belırtmıştır Yıidırım, oğrencılerin dilekcelenne acık adreslerı ile kredi hesap numaralarını da yazmaları gerektığıni, 14 hazlrandan sonra yapılacak başvuruların ışleme konulmayacağını soylemıştır. KAYSERİ CHP (Bostarafı 1. Sayfada) teğın Valılıkçe geri çevrıldığı öğrenılmıştır. Kayserı CHP Merkez ilçe Baş kanı Ekrem L'tkan olayla ılgılı gorüşlerını acıklarken, «II başkanımızın öldurulmesı Kayserı' tle son aylorda artan faşıst terorün bır parçasıdır» derrıştır. Cınayet üzerıne olağanustü toplanan CHP Genel Yonetım Kurulu toplantısında TBMM CHP gruplarının ortak toplarttıya çağrılması kararlaştırılmıştır. Toplantıya başkanlık eden Mustafa Ustundağ verdığı demeçte, «Katıl cetelerının kurşunları İl Başkanımız şahsında CHP'ye sıkılmıştır Kulkuloğlu halkımız adına mucadele ettığı içın şehıt edılmıştır» demıştır. Ustundağ halktan ve partılılerden sabırlı olmalarını ıstemıştir. Olayı incelemek ıcin Ziya Muezzınoğlu başkanlığı'nda bir heyet dün gece Kaysen'ye gıtmıştir. TRABZON KTÜ Makına Fa kultesl son sınıf oğrencısl Mus tafa Demıralp (27) dun 12 sıralarında, kıtapcı dukkanında uç soldırgan tarafından tabanca ateşi sonucu ağır yaralanmış. hastaneye kaldırılırken olmuştur. Trabzon'da okurken bır yan dan da kıtapevl ışleten Demır'ın öldurulmesı MHP eskı II baş kanı Avukat ihsan Yucesan'ın önceki gun sılahlı soidırıda yaralanması olayına bır misılleme olarak nltelendırılmıştır Trabzon Barosu bir bıldıri yayınlayarak Trabzon'da ılk kez sıya eal görüşu nedenıyle bır avuko ta saldırı duzenlendıfiını kaydederek olayı kınamıştır DİYARBAKIR Hanl llçesl MHP Yonetım Kurulu üyesı Nafız Öldun, bır kışının sılahlı sal dırısı sonucu öldurulmüştür Ka tılın kımlığının belırlendığı bıldırılrrıştır GAZİANTEP Çıksorut mahallesınde oncekı gece Tekel deposunun duvarına konulan bombanın polıs ve landarma ta rafından etkısız hale getırılmesı sırasında Mehmet Telli, Ruhl Aral, Mehmet Ali Yurek adlı polıslerle Vahap Erdoğdu iandarma erl ve Işcl Mehmet Yaz gon yaralanmışlardır Yaralılar dan Yazgan Adana'ya gotürulurken yolda ölmuştür. AMASYA Suluova llceslnde oncekı gece Orta mahallesınde Mustafa Yalçın'ın evıne patlayıcı madde atılması sonucu Mustafa Yalçın'ın 5 yaşında kl oğlu Ahmet Yalcın olmuş kızı Salıha Yalcın (7) da ağır ya ralanmıştır. MERSİN 4 Mart 1980'de Istıklal caddesındekl muayenehaneslnde oldürulen MHP eski II başkanı Dr Ali Nadır Hayta' nın kotılı oldu^u belırlenen Maz lum Güder yakalanmıştır Adano'do sahte kirrlıkle ele gecen ve «Hüseyin Kot» adıyla da tanınan Guder'ın Elazığ'da Devrım ortaokulu oğretmeni Adnan Baydıllı'yı de oldurdüğü belırlen mıştır Dün bu konuda bır bosm topluntısı duzenleyen Valı Fahri Öztürk, Mersln'deki doktorun oldurulmesi olayıyla Ilgılı olarak ayrıca 7 kışının daha gozaltına alındığım ve olayın planlayıcısı olduğu bıldırılen bır kışının arandığını soylemıştır BAUKESİR 1 Mayıs günu duzenlenen mıtıng ve yuruyuşte Yurtsever Devrımcı Genclıkten bazı kısılerın konuşmalorında ve attıkları sloganlarda suc unsuru gorulmuş bunlardan 8'i yakalanarak tutuklanmış. 7'sl hakkında da gıyobi tutuklama kararı verılmıştır. BURSA Bursa'da polls tarafından yapılan operasyonlarda cınayet. soygun gasp ve ya ralama olaylarımn sucluları oldukları blldırılen TKP ML Par tızan adlı yasadışı örgüt uyesl 11 kışı ıle bunlara yataklık eden bıri kadın 4 kişl yakalanrrıştır. ELA2IĞ Kapalı cezaevinde dun saboh cıkan kavgada Selahattın Beştaş adlı mahkum henüz bılınmeyen bır nedenle Hüseyın Tunc adlı mahkum tarafından şışienerek oldurülmuş tur • Elazığ caddesınde yürümekte olan ikl oğrencıye dün ateş acılmış, olayda Orman Mu hafaza Okulu oğrencıleri Rama zan Eneş ile Abdullah Aslanoğlu varaKjnmıslardır ANKARA 4 Kolordu Ankara Sıkıyonetım Komutanlığı bir ocıklama yaparak Mamak Aske rı Cezaevinde «tutuklulorın yaşam şartlarını daha üst düzeye cıkarabılmek amacıyla gırışılen tadılat Islemlerıne karsı cıkan aşırı sol gruba rrensup bir kısım tutuklunun dün dıremşe gectığınl. dırenışın bastınl ması sırasında bır tutuklu ıle 4 enn hafıf yaralandığını bıldırmiştir. KIZ ÖĞRENCİ OLDURULDÜ ISTANBUL istanbui Yüksek Teknık Oğretmen Okulunda dün bır grubun gösterısıne ıondarmanın mudahalesı sonucu acılan ateşte bir kız öğrencı ol muş, bıri kız ıki öğrencı de ya ralanmıştır. Denız Gezmış, Hüseyin Inan ve Yusuf Aslan'ın ıdam edılmelerının yıldönümü nedenıyle dersleri boykot eden bır grup oğrenci dün oğle paydosunda bahçede toplanarak protesto gösterılerınde bulunmuşlardır Daha sonra oğrencılerden bazı larının olaya müdahale eden er lerın sılahlarını almoya calışt'k lan öne sürülmüş ve bunun üzerıne erlerin actıklan ateş so nucu 1. sınıf öğrencısı Serap Şımşek olrruş. Derya Sarı ıle Zafer Kucuk adlı öğrencıler de yaralanmışlardır. • Kocasınan Lısesi önünde üzerlerı aronmak ıstenen ıkı ki şı polısle çatışmıştır. Kaçmayı başaran ıkı gençten lıse oğren cısı Hılmı Boser daha sonra ıkı tabanca, dınamıt lokumu sar|ör ve mermı ıle bırlıkte ele geçırılmıştır • Zeytınburnu bloklar semtınde dun 20 30 sıralarında yolda yurumekte olan Metın Tortaş (18) bır kışının sılahlı saldırısı sonucu sırtından yaralan mıştır. • Sıkıyonetım Korrutanlığı Davutpaşa Asken Cezaevinde bulunan sol goruslü tutuklulardan bır kısmı olum orucuna başlamışlardır. t6 gundenberı eylemlerinl sür duren ve aılelerl ile görüşemeyen tutuklulann verılen yetıek len kabul etmedıkleri bıldlrılmıştır Yetkılıler Sıkıyonetım Ko mutanlığının bu konuda bir acıklama yapacağını soylemışler dır Öte yandan eylem sırasında nobetçı bır enn havaya ateş ac ması sonucu seken kurşunlordan üc kışi yaralonmıştır • Maslak'ta 30 nisan günü Sıkıyonetım Komutanlığı emırle rıne aykırı olarak topluca yuru yuş yapıp 1 Mayıs'la ılgıll slogan attıkları Iddıasıylo yargılanan İTU Terrel Blllmler Fakulte sı öğrencısı 91 oğrencıye bırer oy haoıs cezası verılmıştır • TEP Genel Başkanı Mlhri Belli verdiğl demecte DISK yöneticisl ve Işcl temsilcılerlnın gozaltına alınmalarını eleştırmış «AP azınlık hukümetı bır yandan emekcı duşmanı polıti kasını sürdürurken. öte yandan sendıka hareketını sıkıyönetımle karşı karşıya getırme taktığı nl uyguluyor» demıştır. OLAYLARIN ARDINDAKİ GERÇEK (Baştarafı ı. Sayfada) tın Bılgıc'm Cumhurbaşkanı seçılemeyeceğını başlangıçtan berı bılmektedır Bugun gelınen aşamada secımın kılıtlendığınl, özellıkle AP ve CHP grupları arasında bır uzlaşma olmaksızın sonuca ulaşılamayacağını gorecek kadar sıyasal deneylme sahıptır Bu dururrda AP hderi neden ortayo cıkan kilıtlenmeyl gormezlıkten gelmekte ve Cumhurbaşkanlığı seçımının gıderek bunalım boyutuna varmasına kaynaklık etmektedır Zaten sınırlı olan demokratık hak ve ozgurluklerı tumüyl© buda/ıp rafa kaldırmak ısteyenlerın değırmenıne bılıncll olarak mı şu taşımaktadır'' Bunalımın >oğunlaşrrasından yararlanarak erken secıme ulaşmayı mı tasarlamaktadır? Gerılımi en uc noktasma kadar goturup. CHP lıderı Ecevıt'e, «re|im elden gıdıyor» tedırgınlığıyle kendı seçeneğını kabul ettırebıleceğını mı ummaktadır? Parlamenter sıstemın bugunkü Işleyış kurallannı değıştirıci Anayasa ve yasa değışıklıklerıne ancak boyle bır bunalım strateıısıyle mı ulaşabıleceğl kanısındadır? Sayın Demırel'e donük bu soruların tumunde gecerlik olduğu soylenebılır En azındon, Turkıye Currhurıyetınln yedlncl Cumhurbaşkanını secmek, anlaşılan, AP lıderı acısından bir «arnac» olmaktan çıkmış ve bir sıyasal strateıının «aracif halıne donuşmuştur Mart ayının sonlarında Demırel'ın Başkanlık secımıne ılışkın tutumuna en Ivi nı>«tlerle bakabılen gozlemciler bıls. artık ışın uzama\a başladığını teslım etmektedırler Kendı grubunda oluşan tepkılere rağmen «Dıyalogı cagırılarını surduren CHP lıderı Ecevıt'e karşılık Sayın Demırel'ln sergiledığl kayıtsızlık gercekten duşündurücudür Neyın olabıleceğınl gormek icın once nelerın olarrayacoğının ortaya cıkmasını beklemek AP lıderıne ozgu bır «Po!ıtıka» olarak nıtelenır Ne var kl bo bekleyışln gereğınden uzun surduâu artık kendıne yakın çevrelerde bıle dıle getırılmektedır Bu bakımdan, seç v gıbı demokratık sureçlerı gereğınden cok zorlamanın ya' ıta'j leceğ olumsuz qelışme*rın rır noktada kendlsinl de cçaoiıtceğını sayın AP lıden, oz=nle c (ğerlendırmek durumunda olmalıdır. iricit GÖZLEM (Baştarafı 1. Sayfada) sınıfsallığı Içlçe taşıyan bır kuram, bır yaşarr bıcımı ve devlet yonetımıdır.. Tıto'nun kavgosı, bütün bunları, bir altin zlncirin hafkaları gıbı. yanyana, içıçe, ve bırbirlenyle sımsıkı bağlı olarak, tutmasıyla bambaşka bır onlom ve soylu bır ıçerık kazanmıştır.. Ve Tıto odı bunun Içın büyuktür, Tito'nun yaşam öyküsu ve slyasal çızgısı bunun Içın saygıdeğerdır.. Yırmınci yuzyıl. savaşlar, devrımter, ve karşı dev rimlerle yaşanıyor.. Eskı ıle yenı, aydınlık ile karanlık, emek ıle sermaye, bu süreç ıçınde, ceşıtlı adlarla, çeşıtlı yöntemlerle savaşıp, duruyor. Bu devrim ve karşıdevrım coğında büyük devletler cevresınde bır dızl uydu devletler oluşuyor Ve dunya boyle bır kutuplaşrranm gergın ortamında bolüşulup paylaşılıyor.. Tıto, bu kutuplaşma Içınde, Inandığı sosyalıznrln ba ğımsızlıkcı çızglsıyle «bağlantısızlar» odağını oluşturmuş ve Yugoslavya yo ozgu bağımsız sosyalızmın yanıba şında, butun dunyada bağımsızlık bılıncının elden ele dolaşan kutsal bayrağı olmuştur» Bu «bağımsızlık» goruşu bız Turkler ıçın hıç de yabancı değıldır. Kurtuluş Savaşının «antıemperyalıst» ve «antıkapıtalıst» çızgısı, adına «Kemalızm» dedığımlz bağımsızlık kovgası, Tıto nun bagırrsızhğı ıle bırçok yon den benzerlıkler toşır «Mazlum mılle'ler bır gun zalımlerl yok edeoektır» dıyen Mustafa Kemal'ın bağımsızlık go ruşu ne yazık kı M'istafa Kerral den sonra surdurulememış, bu kutsal ınonç, Tıto'nun sosyalızmı ıle ayakta durabılmıştır.. Bu yuzden, bız Turkler bu ulusal kurtuluş kavgasını, sosyalıst sıstemle surduren Tıtoızm ıle «tam bağımsızlık» llkesınden kaynaklanan «kemalıst» gorüş arasındakı benzerlıklerın altını çızmek ve Tıto'nun kavOosını en tyı anlamak, anlatmak ve yorumlamak durumunda olan bır ulusuz.. Tıto, bağımsızlığın ve sosyalızmln bır «yurtseverllk bllıncı» ve «yunseverhk sanatı» olduğunu kanıtlayarak ölmüştür.. Anısı önünde saygıyla eğilırız... Çeliktepe'de askerî bir taşıt devrildi 2 er öldü, 20 er yaralandı Istanbul Haber Servlsl Celıktepe'de dun bır askerî taşıtın devrılmesı sonucu meydana ge len kazada 2 er olmüş, 20 er de yaralanmıştır Bır operasyondan dönmekte olon 6 tumene bağlı bır Reo' nun dun 13 30 sıralarında Gümuşhane Caddesı'nden Inerken frenleri potlamıştır Hızla yokuş aşağı ınen askerî taşıt, yolun bıtıminde ikı gecekondunun üstune duşerek alev olmıştır. Çıkan yangında gecekonduların Ikısı de tamamen yanmıştır. Askerı aracın Içınde bulunan erler den bazılarının kendılerlnl taşıt yokuş aşağıya inerken ottıklan. bazılarının da çevredekl yurttaşlar tarafındon kunarıldı ğı bıldırılmıştır Kazada ağır ya ralanan Abdulkadır Gunoş adlı piyade erı yolda, Ahmet Ünsal adlı er de hastanede ölmüştur Olayda yarolananlar altına alınrrıştır tedavi IMF'YE VERÎLECEK çınılmıştır Ayrıca, serbestce (Baştarafı 1. Sayfada) kullanılabılen dovlzlerın başkamo olanağına kavuşturulduklalarına devır olanağı da tanınrı ve uzerlerındekl ıst hdam mıştır baskısının kaldırıldığı belırtılen KIT'ler içın, ıdarı ve yapısal de«Nıyet Mektubu» taslaği, İMF ğışıklıklere yonelıneceğı ıfade uzmanlanyla tartışıldıktan sonedılmıştır Edınılen bılgıye gore, ra son b çımını alacak ve İMF bu konuda yapılan çalışmalarYonetım Kurulu'na sunulocakda, KIT'lerın kendı bünyelerı içln tır. de daha kuçuk bınmler halınde orgutlenmelerı sozkonusudur Tarımsal destekleme flyatlarındakı artışın, Turkıye'deki mevcut enflasyon oranının altında kaldığı goruşünün savunulduğu taslakta, mevcut kur değerlerı dıkkate alındığmdo ye nl taban fıyatlarının dunya fıyatlarıyla paralel olduğu da savunulmuştur Bu konuda IMF" ye destekleme alımlarının komu kuruluşlarına getırdığı yüklerln ANKARA, (ANKA) Devlet de, fıyat mekanızması kullanımemurlarının bır sureden beri lorak aşılocağı bıldırılmektedır cıkmasını bekledıklen yan odeYenı «StondBy» duzenlememe kararnamesı /le ılgılı calış slne esas olacak «Nıyet Mekmaların tamamlanarak karartubu» taslağının, deha oncekı namenın hazırlandığı ancak yu «Nıyet Mektupları»ndan farklı rurluğe sokulmadığı öğrenılmış bır başka yanı da, ozel bankotır lar ıle tarım kesımının Merkez Yan ödeme kararnamesinin Bankcsı kaynoğından yapacagı yürurluğe gırmesı halınde me kredı kullanımlarında tavan uymurların elıne ayda ortalama gulamasına yonelınmesıdır Bu 3 bın lıra brut fazla para gearada, Hazıne'nın Merkez Bançecektır kosı kaynağından yaptığı kısa vadeli avans kullanımlarının da zorlaştırılacağı belırtılmıştır. DIŞ EKONOMIK (Baştarafı 1. Sayfada) IŞLEMLER şı kaldığı ılk olay dış borçların «Nıyet Mektubu» taslağının ertelenmesıyle ilgıli calışmalardış ekonomık ışlemler alanında dır OECD cercevesınde ertelen da, bu mektupların geleneksel mesıne çalışılacak borçların hukümleri dışında. aşağıdokı tum programı ve uygulaması yukumluluklere yer verılmıştır: Dışışlerı Bakanlığınca yurutül• Turkıye, dış tıcaret ışmektedır Borçlarla ılgılı olarak lemlennı gıderek lıberalıeştırme ilk teknık heyet bugun Parıs'e çaablarını surdurecek, bu aragıdecektır Heyette malıyecıleda ıthalatta halen uygulanmakrın yanısıra Dışışlerınden de ta olan kota kısıtlamalorını kalyetkılıler bulunmaktadır Andıracaktır cak, Dışışlerı yetkılı'erı prog• Turkıye. dış borçlarının ramı yurutmekle sorumludurlar. yönetımı konusunda hazırlayaMalıye Bakanlıgının devre dıcağı bır planı, ekım ayına kaşı kaldığı ıkınci olay dışalım dar İMF'ye sunacaktır Bu plan transferlerıyle ılgılıdır Bugune öncesınde de, Ikılı anlaşmalar dek yurutulen uygulamada dış yoluyla kullonılacak dış kredi ahm transferlerınde dovız sıkıtutarlarına tavan getırılecektır. şıklığı nedenıyle belli oncelıkler • Turklye. dövız gelırlerının saptanmaktadır Bu oncelık kazananlar tarafından serbestmaddelerı de Malıye Bakanlığı çe kullanılabılmesı yolundakl nın talımatıyla Merkez Bankaçabalarını artıracaktır Bu cersınca yerıne getırılmektedır çevede, 17 sayılı Türk parası Ancak Turgut Özal ın Başkıymetını koruma kararında yapı kanlık Musteşarlığı yanında, lan bır değışıklıkle. tıcaret, ödeDPT Mesteşar Vekıllığını de me ve ozel anlaşmalara dayalı yurutmesı sonucunda Malıye Ba ya da tescıle tabl ıhracat gekanlığının transferlerde oncelık lirierı bu olanaktan yararlandınl belırleme yetkısı DPT tarafından mamıştır Boylece, serbest dokullanılmaya başlanmıştır DPT' vız esasına dayalı dahı olsa. nın sağladığı oncelıklerın ıse. kl anlaşmalı ve tescıle konu olan şısel ılışkılere da/anılarak sağıhracatın özendırılmesınden ka landığı one surulmektedır 660 bin lira (Baştarcrfı 1. Sayfada) den gelır vergısı odeyeceğı belırlenmıştır Sayıştay Denetcılerl Derneğl tarafından yapılan ıncelemede şu sonuclar ortaya çıkmıştır: «Gundelığı 800, lıra, hızmeti 15 yıl olan ve toplu ış sozleş mesı uyarınco beher hızmet yılı ıcm 45 gun uzerınden kıdem tazrrınatına. 10 gun uzerınden de terkı hızmet ıkramıyes'ne hak kazanan bır ışçı, 800x 15x 4 5 = 540 000 lıra kıdem tazmınatı. 800x15x10 = 120 000. II ro da terkı hızmet ıkramıyesı ol mak uzere toplam 660 000 lı ra ışten cıkmo tazmınatı alacaktır. Molıye Bakanlıgının sozu gecen teblığıne gore bu taz mınatın 15x30x800=360 00, hralık kısmı gelır vergısmden ıs tısna edılecek kalan 300 000 lıralık kısmından gelır vergısı kesılecektır Oysa gelır vergısı kanununun 25'ncı rraddesının 7 numaralı bendınde \er alan «ışten cıkma tazmınatı (ışten çıkan veya cıkarılanlara verılen tazrrlnatlardır) şu kadar kı, bu suretle verılen tazmınatın mıktarı ışten çıkan veya çıkarılanın 24 aylığını aştıgı tokdırde faziosı ücret olarak vergıye ta bı tutulur. Hızmet ıfa edılrreksızın ödenen ucretler tazmınat sayılmaz» bıcımındekı kural hızmet suresı ıle ışten cıkma tazmınatı arasında bır bağ kurulmasına elvenşlı değıldır Yanl işcmın hızmet suresı ne olursa olsun ışten cıkma tozmınatının 24 aylığı vergıden ıstısna tutulacaktır Dıqer yandan bu Istısna, teblığae belırt,lenın tersıne valnızca kıdem tazmınatını değıl. kıderr tazmınatı da dahıl ışten ayrılma eırasında odenen her turlu taz mınatları kapsamaktadır. Bu acıdan bakilacak olursa, söz konusu ışcının alacağı ışten cıkma tazmınatı 660 000 lı rcnın verçı dışı bırakılacak kıs mı 800x30x24=576 000 lıra. ver gılendırılecek kısmı ıse 84 000tıradır. Oysa kendısını yosa koyucu yenne koyan Malıye Ba kanlığı 216 000 lıra fazlası\la 300 000, lıralık tazmınatın versılendırılmesını istemektedır» «SOĞAN FİYATLARININ ARTPviASINA SOĞAN KAÇAKCILIĞI YOLAÇIYOR» ANKARA (ANKA) TMMOB Zıraat Muhendıslerı Odası Baş kanı Samı Doğan soğan fıyatlarının anormal bıcımde art masına soğan kaçakcılığının yol actığını bıldirmıştir.. Zıraat Muhendıslerı Odası Başkanı Doğan gecmıste de bunun orneklerının gorulduğunu ve bunun onlenmesı icm Toprak Mahsullerı Ofısının artık pıyasaya gırme zamanının gelıp gectığıni soylemıştır» Yan ödeme kararnamesinin İMF'nin talebiyle yürürlüğe sokulmadığı bildiriliyor tfstimdag (Baştarafı 1. Sayfada) flı ortaya cıkan CHP Genel Sek reterı Mu9tafa UsHındağ ıle Gumruk ve Tekel eski Bakanı Tuncay Mataracı blrer oçıklama yapmışlardır Ustundağ, bu gibi tehdıtlerin yenı bır şey olmadığını söylemış, «Bu hukumetın destekledıgı saldırganların amaçladığı, teror yaratarak ve halkımıza gercekleri soylemekle sorumlu olanları sındırerek, halkın hokkını araycmayacağı, haksızlığa goıenın tanıklık yapamayacagı karanlık bır teror ortamı yaratıp somuru ve vurgunlarını gızlı değıl, acıktan surdurebılmektır Ancak yanıldıkları nokta, Turk halkının boylesl tehdıtlerle sındırılemeyeceğıdır» do mıştır Mataracı ıse, Bakanlığı sıra sınaa da telefon ve mektupla bırçok kez tehdıt edıldığıni bıldırmış, Sıkıyonetımın bu perdenın arKasındakı kışılerl kclayca bulabıleceğıni ıfade etmıştır Mataracı şunlan soylemıştır. «Ele gecınlen örgutte, Metın Gegın denılen kışı, benım cok yakın tanıdığım bırıdır ve kendısı koyu bır AP'hdır Metln Ge ğın ne o parayı verebılecek guce, ne de oyle bır Iş Içın gereklı cesarete sahıptır Ben şah s;m adına bunların arkasında kım olduğunu. kımler olduğunu kendı gucumle araştıroccğım. Sıkıyonetım makamlarının da konuyla ılgıleneceklenne ınanıyorum Bu konuda bır şüphem var kı, o da, Bakanlığım sırasında 22 ayda Mafıa ile çok uğraştım Onlara goz açtırmadım Bu ışın arkasında Mafia olabılır Bu gıbı yollar ve plan Iar ınançlanmdan benl saptıra maz. Hodrı meydan » İMF (Baştarafı 1. Sayfada) Öümlendığını bıldirmıştir Woodvvard'ın yaptığı acıklamalara göre, Butce ve Kamu kesımı açıklarının bırbırlyle bağlantılan sureklı izlenmeh, «Butçenın acık vermemesı ıcm kamu kesımı fıyat ve personel pohtıkasının sureklı ve dıkkatlı uygulama ıcıne alınmasının yararlı olduğunu» soylemıştır Faız oranlarının duşuk olduğunu belırten İMF Turkıye Masası Şefı, Turkıye de cıft pıyasanın oluştuğunu sermaye Diyasasında doğan bu ıkılı durumun faız oranlarınm yetersızlığınden kay naklandığınj ve bu nedenle de malı kaynakların başka alanlara kaymış olduğunu one surmuştur. Daha sonra sozü kur polıtıkasına getıren Woodv;ard konuşmosını şoyle tamamlamıştır: «Aslındc bundan sonra uygulanocak herhangı b r ekonomık programın ve kararın temelı kur polıtıkasında duğumlenmek tedır. Turkıye'dekı yüksek fıyat artışlarım dıkkate alan İMF Yonetım Kurulu, bu olçudekı yuksek fıyatlaıdo Turk lırasının ancak esnek bır polıtıkayla yürutulebıleceğınde goruş bırlığ, ıcmdedırler Hem dışsatımları arttırmak Hem de dışalımları kısmak esnek bır kur polıtıkasıyla mumkun olabılır Yüksek fıyat artışlarım ızlemek ancak yıne yüksek esnek kur polıtıkasıyla gecerlık kazanabılır. Esnek kurun calışabılmesl içın, Dır yandan da ekonomıye ahm gucü katmak gerekmektedır Ekonomının yenıden ışler lık kazanabılmesı ve çarklann donmeye başlaması ıçın dış yardım zorunludur» Tariş'ten (Baştarafı 1. sayfada) Güner Aykal (lc Satışlar Mudur Yardımcısı). Çelık Atlı (Dış Satışlar Mudüru). Mehmet Ali Oner (Teftış Kurulu Başkan Yardımcısı), Tuncay Sezgın (Personel Müduru). 18 mılyon lıra tutarındakl kı dem tazm.natlarmı olarak gorevlerınden ıstıfa eden Müdur ve Mudur Yardımcılarından be şmın yenıden goreve donduruleceğı dığer beşının ıse yonetım kurullarınca başlatma ışlemlerının askıya alınacağı b Idırılmektedır AP'lıler elın de olan uzum, pamuk. zeytınyoğı ve ıncır b rlığı yonetım ku rulu uyelennden bır bolümü Istıfa ederek kıdem tazmınatla rını alan 10 mudur ve müdur yardırncısının tekrar Işe gırışld rıne karşı çıkmışlardır.. Tıcare' Bakanı Halil Başol Ise kıdem tazmınatlarını alarak yen den goreve dönmek ısteyen 10 mudur ve mudur yardımcısının TARIŞ'e alınma malarını AP II Merkezınde yap tığı toplantıda acıklamasına karşın TARIŞ bırlık yonetım kurullannın Erol Önder Metın Ozgul Güner Aykol, Çelık Atlı ve Erol Ozturk'un yenıden goreve başlatılacağıno ılışkın ka rar aldığı öğrenılmıştır.. Maliye Başkanlık (Baştarafı 1. Sayfada) AP IstanDUİ Mılletvekılı Sa dettın Bılgıc ve CHP Grubuna mensup kontenıan senatoru Muhsın Batur un aday oıdukları 63 tur oylamaya 410 uye ka tılmıştır Oylamada Batur 245, Bılgıc 113 oy almış, 40 oy boş çıkmış, 5'ı gecersız sayılırken 7 oy da ceşıtlı uyelere dağılmıştır Daha sonra yapılan 64 tur oylamada ıse coğunluk olmadı ğından oy ayrımı yapılmamış ve bırlesım turlara devam edıl msk uzere bugune bırokılmıştır Cumhuriyet (Baştarafı 1. Sayfada) düren Cumhurıyet'ın bundan sonra da ışlevını, odunsuz yenne getırecegını vurgulamıştır. 57 kuruluş yıldonumu toplantısında. emeklıye ayrılan arkadaşlarımız, Soner GIRGIN, Nacı YENER, Yalcın ÖZVERIR, Nazmı DAĞLIOĞLU Metın Dl2ER Ayşe MAMAN ve Nazıle BATÇI ya yıne Başyazarımız tarofından bırer plâket verılm.ştır. Suç Anayasa'da değil (Baştarafı 2. Sayfada) yasamız Anayasa Mahkemesıne vermlştır c Yonotımın, hukuka bağlı olmasının sağlanmasını amac edınen bır devlettır Bu da bağımsız mahkemelerce sağlanır Hukuk devletınde olmoyan suc ve ceza bulunmaması ve benzerı ilkeler vardır Boylece yonetımin sınırsız ve sorumsuz eylem ve ışlem yapabılme ozlemlerı, hukuk devletı kavramının getırdığı kuruluşlarla on'enmıştır Bu kavramları Anayasa'dan kaldırdınız mı, ne hukuk devletı ne demokrası kalır. bir kabıne nıtelığınde değıldırler Bu düzen bugunku Amerıka Bırleşık Devletlerı nın yonetsel duzenıdır Bızde de yasama ve yurütme guçlerını bırbırınden bağımsız ve halkça sec ien bır başkan yonetımıne donuşturulmesı duşuncesl bızı şu sonuca goturur Bugunku Anayasa ve kurduğu hukuk duzenı ve devlet orgutlerı ve aralarındakı denga değışecek butünuyle bozulacak ve yenı baştan başka bır devlet bıçımıne sokulacak ve bambaşka bır devlet kurulmuş olacaktır Yargısal denctım de ayrıca bızde azalacak, ya da kaldırılacaktır Oysa başkanlık yonetımınde de \argısal denetım vardır Boylesıne bır değışıklık ıstemı, Anayasa değısıklığı değıl bır başka rejım ddğışıklığıdır Boylesıne bır değışıklığın ıse bu Anayasa kurallarının kalıplanna uyaurmaya zorlanarak yapılamıyacağı kanısındayım. Tercüman gazetesınce duzenlenen semınerde: «Iktıdorlar Anayasa yı butunu ıle uygulamadı veya uygulayamadı» ve «Bokanlar Kurulu na yetkı er veren Anayasa nın 123 ma'tdesme ışlerlık kazandıracak yasa 20 yıldır hıç bır ıktıdar tarafından çıkarılmadı» savlan ılerı surulmuştür Bu savlar bıle eksıklığın Anayasa'da değıl hukümetlerde olduğunu acıkca gostermektedır. Ne yapalım pekı ıktıdarlar yırmı yıldır Anayasa'yı butunu ıle uygulamamışlarsa Anayasa'nın çıkarılmasını buyurduğu vasavı yurürluğe getırme1 mlşlerse Buradakı eksıklık Anayasa do mr? Hayır, hukümetlerde 1 Hükumetienn başori£>zlığının Anayasa değışıklığıne neden olması uygar ve demokratık dunvanın neresınde gorulmuş kı bizde uygulanmaya çalışılsın Ahmet ERDOĞDU Ankara, Anka... (Baştarafı 10. sayfada) şınyor insan. Once ölenler, sonra olenlenn aılesıne çekılen telgraflar. Lıderler demeçler verıyor Kaç ölu, kaç yaralı hastanede, amelıyat olanlar, kurtulanlar, kurtulamayanlar. Sonra cenaze torenlennden haberler BaşKa bır ulkede yaşanmıyor bu olaylar Ama bızıra polıtıkacılar bu savaş alanlannın, karüı olaylann cenaze torenlennın çok aışında ve yabancısı gıbı . TV de yayınlanan fotOöraflan gıbı klışeleşmış sozlerle yeunıyorlar. Duyguları, yureklen donmuş gıbı. Yagmurdan güneşl selamlayamadan vardık tstanbul'a, Oysa ben ılk ışıklan denızden seyretmeyı duşlemıştım. Istanbul sısler ıçınde bır sabaha uyanıjor Once çok çırkın bır goruntu. Goklere yukselen taş yığınları sonra bır eskı sevgılımn yüzu gıbı Kadıkoy ıskelesı denız. Çıftehavuzlar yolu parsellenmış bahçeler. Eski koşkleni} yennde mantar gıbi tureyen gökdelenler Bayarın evının önununden geçıyoruz Olu bır sessızhge gömulmuş Pempe Köşk Oysa başkentte bu köşke donük soylentıler gundemde kımı çevrelerde Acaba dogru mu bu soylentıler yoksa belli çevreler Bavar"a yaslanıp ozçıkarlan doğrultusunda nu konuşuyor' Bayar'ı da tanıyorum ben. Neredeyse 100 y&şmda şımdı Turkıye yl de tanıyoruz Sonınlannı yüzyılhk politıkacılar degıl genç polıtıkacılar, çağdaş yöntemler çözebüır ancak. (Baştarafı 1. Sayfada) ve boylece sonuca daha çabuk ulaşılabıleceğınl belirtmışlerdır. Kedı yönteminın nasıl uygulanacağı konusunda bır yetkıtl şunlan soylemıştır: «Fare bulunan vagonlara kedl konulması yöntemı gerçekleştırıldığı takdırde trenın gelmış olduğu ıstasyondo uzun zaman kalacağı goz önünde buiundurularak kedıler vagonların Içıne sahnacak ve kapıları kılıtlenecektır Daha sonra hareket saatınde vagon ıçınde fare avlamış olan kedıler dışarı çıkartılacaktır» DDT Şide (Baştarafı 1. Sayfada) de kalkacağını umıd ettıgını soylemıştır Sıde Havalş Sen dıkası ıle Kamu Taşıt Işverenler Sendıkası (TUTIS) arasında çalışmalar yapıldığını ve dunku toplantıda toD'u sozleşmenın teknık maddelerı uzerınde calış maların surdürulduğünü bıldirmıştir. Öte yandan, dünkü görüşmelerde bır anlaşmaya varılamadığı bıldırılmıştır Ucret dısıplın kurulu ve kadro ıstıhdam kurulu ıle ılgılı goruşmelerde Havalş Sendıkası ıle Tutıs ara sındakı goruşmelerde yıne bır karara varılamamıştır Bu konulardakı ışveren onerılerı iletılmemıştır Goruşmede ayrıca ucucuların sorunları dıle getırılmış ve bu konudakı Havaiş Sendıkasının görüşu alınmak üzere çalışmalar yapılmıştır ••• ALTIN Cumhuriyet 8700 8800 Reşat 10000 10500 Reşat kulplu 9000 • 9500 Hamıt 8000 8500 Azız 7500 8000 Napolyon 7000 7500 24 ON«r 125500 • 126000 22 ayar 115000 115500 18 ayar 94000 • 94500 24 avor yerlı kül 122000 • 122500 Gümüş Gr. 3800 • 4000 C Başkanlık düzenınln kurulması: Başkanlık duzeru kısaca şudur. Yasama ve yürü'me guclerının bırbırınden sert bır bıcımde ayrı olması ve yurutmenin yasamaya oranla ustun durumda donatılmış bulunmasıdır. Monarşl yonetımınde yurutmenin vasamaya üstunluğü (sınırlı monarşı) örneğım cumhurıyetlerde de (başkanlık hükumetı) duzenıni ortaya koyor. Şımdı bızde ıstenen de budur Yani, yurütme yosamının ustunde olmalıdır. Bu üstünlüğün gerekcesı ve dayanakları da şunlardır: a Başkan yanı devlet başkanı halk tarafından seçıimıştır b Başkanın V e t o hakkı vardır. c Başkanın ve yardımcılarının yasama meclısi karşısında sıyasal sorumlulukları yoktur. c Başkan yardımcılarının kongre karşısındakı sıyasal sorumlulukları ötesınde ancak başkana korşı sorumludurlar Başkan, halk tarofından secılır Başkan yardımcıları doğrudan doğruya başkanın güvendığı adamlardır Bunlar başkanın buyruğundadırlar Bızdekı gıbı meclısten seçılmış, güvenoyu almış mılletvekıllerl ya da senatorler değıldır. Bunlar. yürütme ıle yasama orasında