Katalog

ON CUMHURİYET 8 MAYIS 1980 Tahran, Amerikan ablukasına karşı TürkIran karayolunu yeniden inşa edecek RAN Merkez Bankası Başkanı Alı Rıza Nobarı Alman DER SPIEGEL derg'sıne verdığl demecte, Batılı üiKelenn e konomık yoptınmlar u/qulamaları halınae Iran'ın karşılaşabıleceğı sorunlar konusunda aCiklamalarda bulunmuştur ABD nın Iran'ı denızden abluka altına alması oıas.lıgına karşm İran'ı Turkıye Pakıstan ve Sov yetler Bırlığı'ne bağlayan yoiları yeniden ınşa edeceklerını soyleyen Nobarı, ttek varıl, petrol satmasak, bıle 9 ay da yanabılecek dövız rezervıne sahıbız» demıştır Nobarı ıle vapılan gorusmenm ılgınc boIjmlennı okurlarımıza sunuyoruz SORU ABD, İran'Ia dıplomatık ılişkilerını kestl Batı Av rupa ve Japonya da ekonomik yaptırım uygulama tehditınde bulunuyorlar Eğer rehineleri hemen serbest bırakmazsanız, ulkenız buyuk bır ekonomık ve sıyosal kaos içine gırmeyecek m ı ' YAN1T Yaptırımlor Dıze buyuk zararlar verse bıle. bızden daha guclulerın baskılarına boyun eğmeyeceğız Cun<j boskıya boyun eğecek olursak Devrım le bırlıkte kazandığımız ulusal butünlüğumüzü ve gururumuzu yıtırırız Ulusal bütun luğumuzü kaybetmektense, 10 mlyar dclar \a da daha fazla b«r pcrayı kaybetmeyı yegle rız SORU Ya ABD İran'ı denızden abluka altına alırsa ne yaparsınız? YANIT Ben Anenka nın İran'ı denızden ablukaya alma ya gırışecegını sanmıyorum Cünku bölgemızın petrolü ABD n n baş muttefıklerı Batı Avrupa ve Japonya ıcm buyuk onem toşıyor Ayrıca Kuveyt g. bı ulkelerın de ıthalatlarını gercekleştırmek ıçın bu yoılara gereksınmelerı var Ama yıne de ekonomık kurulumuz olağanustu toplanarak Turkı>e, Sovyetler Bırl'ğı ve Pakıstan'a biEi bağlayan karavoılarının hızia yeniden mşasını onermıştlr. SORU iran ekonomlsl, petrol dış satımlarına cok bağımlı. Japonya'ya petrol satışlarını durdurdunuz ve Batı Avrupa'ya da petrol ihracatını durduracağınız dikkate alındığında, yenl muşterileri nereden bulmayı duşunuyorsunuz? YANIT Bız m 15 mılyar do larlık dovız rezervımız bulunduğunu unutmayın... SORU Ama bu rezervlerın 8 milyar doları ABD'de don durulmuş değil mı? YANIT Hayır, yalnızca 6 mılyar doları G e r ı ^ kalan 9 mılyar dolar, tek bır varıl pet rol satmasak bıle bızi 9 ay ıda re eder Ama zaten bız Doğu Avrupa ülkelerıne petrol satıyoruz. Romenler bılıvorsunuz, onceki hafta Iran'dan petrol ıthalatını arttırdılar. SORU Ama Doğu Avrupa lılar sızden ancak kuçuk miktarlarda petrol alabilıyorlar. Cunku pahalı İran petrolunu buyuk miktarlarda satın olabılecek dovız rezervlerıne sahıp değiller. Bu durumda slz ya fıyat dusurmek, va da mol karşılığı Ihracata yonelmek zo runda kalmayacak mısınız? YANIT Eğer mecbur kalırsak, mal karşılığı ıhracata yonelebılırız Yalnız unutmayın kı, tum dunya ulkelerı, Amerıka, Botı Avrupa ve Japon ya değ'l Bızımle alışverış \op mak 'Steyen başka ülkeler de var. UstPİık Batı Avrupa'da bıle orneğın Ingıltere ve Fransa' dakı ozel petrol şırketlerı. bızden petrol satın almaya hazırlar Emımrr kı onlar, boykottan etkılenmemenın yollarını da bulurlar SORU Dunya petrol pıyasosında bugun petrol fazlası var ve dolayısıyla da alıcılar pıyasaya egemen Bu durumda sızin petrol satmakta bozı zorluklannız olmuyor mu? YANIT Kesınlıkle hayır. Daha gecen gun bır Batı Avrupalı şırket benden 500 mılyon dolarlık petrol ıstedı SORU Vanli 35 dolardan mı? YANIT Tabıı. İşte bu nedenle yaptırımlar bızı hemen dıze getırmeyecektır Boykotcu ülkeler ıse yaptırımlarla amacladıklarının tam aksıne ulaşacaklardır Çunku bız rehineleri yaptırımlar nedenıyle ser best bırakmayacağız. Bunu herkes bıllyor Ayrıca Iran'da devrımının lıderlerınden hic blri rehınelerın serbest bırakılmasını sağtayamaz (Dış Haberler Servısl) ANKARA, ANKA... Geceyi Tanıdım Müşerref HEKİIVIOĞLU ır yazanmız var, şur ve coşku dolu genç bır kadın Nazlı Eray «Geceyi tanıdım. adlı oyku kitabı karanlık gecelerc ışıktan bır yagmur serper gıbı . Tepeden tırnaga sevgıje bulanıyor ınsan. Geçen gun konuşuyorduk, cUlını eleştırenler oldu. kımı sozlerme tumcelerme ben de taiıldım ama oykulerının havası, uzantısı çok guzel. esmtısı çok msancıl Okurken duşsel, evrensel yolculuklar iapıyorsunuz satırlar arasında Hafta sonunda Ankaradan Istanbul'a geldım, yol boyunca Nazlı Eray ı anımsadım Ama çok ters çagrışımlarla. Yollarda \ogun bır trafık kımı otobusler dolu. kımmde bırkaç >olcu, duraklarda florasan lambalanyle aydınlanmış kahveler, lokantalar. bır senlık varmış gıbı her taraf pırıl pınl .. Geceyi hıç tanımamışız meğer. dıye duşundum Oysa tanıdık sanıyorduk Sogak karanlık geceleri ılıklenmıze kadar yaşamadık mı 9 O soguktan, o karanlıktan sonra boylesıne ışıklı kahveler, lokantalar ancak savurganlıgımızı sımgelıyor. Yol arkadaşlanmdan bın guldu Pans'm Champs Elysee sı büe boyle ışıklı değıl artık, dedı Şaşırtıcı bır durum gerçekten, enen kısıntısı kent sınırlarını aşınca uygulanmıyor mu acaba"> Bomboş kahvelerde lokantalarda boylesıne enenı tuketılmesı ulusal ekonomımıze yansımıyor mu 9 Gerede'den gehyorduk CHP Genel Başkanıyla yaşadıgımız olayları anımsadım Şımdı çok uzakta kaldı o anılar Oysa o yolculukta daglar, taşlar Ecevıt'ı selamlıyordu Arkamdan bın şoyle dıyor Ecevıt, Demıre! gıbı konuşuyor artık, 1 Mayıs'ta soyledıklennı duymadın nu, neden bu" hırçınlık^ Yanındakı felsefe yapıyor Bır sıyasal lıder çızgısınde gerüedıği zaman hırçınlaşır, bovutunu yıtırdıgı zaman. Alı Hajdar Vezıroglu'nun adı geçıyor bırden. CHP Genel Başkanının Vezıroglu olavı nedenıyle yaptığı konuşmadan sozedıhyor O konuşmaya çok kışı uzuldu gerçekten Ecevıt ın Vezıroglu ya da Bırhk Partısı ıçın soyledıklennı öncekı davranışlanyla bağdaştıramadılar Nasıl bagdaşsm 9 Alı Haydar Vezıroglu kım CHP Yonetım Kurulu üvesı degıl mı? O kurulu kım oluşturdu nasıl oluştu 9 Ayrıca msan bellegının unutkanlığına güvenmemelı polıtıkacılari Herşey unutulmuyor CHP'nın Bırlık Partısı'yle kurdugu dıyaloglan da unutmamış çok kışı Şımdı de soruyorlar CHP Başkanı o zaman bu partmın nıtehğıni bılmıyor muydu 9 Bır sıyasal kuruluşun CHP'den bın aynhp oraya gırdı dıye boylesıne suçlamaya, AP'ye, MSP ye, MHP ye yapmadıgı bıçımde bır suçlamaya ne hakkı var 9 Böyle olaylarla CHP Genel Başkanının duygusal bır hırçınlıga kapıldıgını one suruyor, Demırel' Daha sennkanh buluyor kımı çevreler. Zeyyad Mandalınci olayını ornek gosterıyorlar Mandalıncı, Demırel ve hükümeünı sert biçımde eleştırerek partıden aynldı AP Genel Başkanı tek soz etmedı, dıyorlar Doğru ama lıderlerın olaylan sındırme gucuuü de unutmamalı Demırel bu konuda daha guçlu, nelere katlanıyor! Bolu dağını aşarken bır ses Kemal Demır burada bır parke fabnkası kurmuş degıl mı? Başka bın söze kançıyor: Enerjı Bakanlıgından sonra Kemal Demlr sanayıcıbge yoneldı sanıyorduk ama Kızılay Başkanlıgı da var. Otekı soruyor Pekı Kemal Satır"? Bır kahkaha çınhyor Satır'a Demırel m akıl hocası dıyorlar. Aynca devlet yonetımınde bır Satır kuşatmasmdan soz edılıyor Bırçok kuruluşta KIT'lerde bankalann yonetım kurullarında Satır m yakmlannın gorev aldıgmdan sozedıhyor. Erkanlı. Kabıbay da var aralannda. Bu otobus yolculugu av ışıgmda başladı Ankara'da Sonra yagmur ay kavboldu yagmur dındı. yıldızlar parladı. derken vogun bır sıs var dışarıda. Içerde ıse sesler gıderek dagılıyor gıderek kımı konuşmalar da yufka gıbı açıhyor olaylar Demın geceyi tanımadıgımızdan yakınıyorduk Oysa bankalarda, KIT'lerde başka kuruluşların yonetım kurullannda görev alan kışılen çok ıyı tanıyoruz. Portrelennı gozlenmızı kapayarak çızebıhnz Başkentte yaşamanın vazgısı pohtıka ilıklenmlş ışlemış Dag ahavası bıle cıgerlenmızı temızlemıyor. Ankaralı yolcular duraklardakı vatandaşı da sıyasal konulara yoneltıyor hemen. Tanıdık bır yuz gorunce soruyorlar Cumhurbaşkanı ne zaman seçılecek9 Turlar 9 ne zaman sona erer Muhsın Batur adaylıktan çekılırse CHP'nm adayı kım olur? Bınne sordum Bu seçım sızın ıçın çok önemli mı 9 Vatandaşın sesı çok başka Başka turlu Meclıs çalışmıyor Beklıyen yasalar çıkmıyor Komşu ulkelerdekı olaylar gozonunde Tıto da oldu Mılletvekıh ve senatorlen bekleyen onemlı gore\ler var Bak»n daha neler soyluyorlar Parlamentoda ilk kez Cumhurbaşkanı ıkı buyuk partıden bınnın adayı olabılır ve de seçılebılır Bu aday AP'lı ya da CHP'lı ama seçılebılırler neden seçılmıyor Bu partıler seçım hstelenm hazırlarken Cumhurbaşkanını 9 unutmuş olabıhrler mı Uyelen arasında bu gorevı, 9 bu sorumlulugu yuklenecek kışıler yok mu Var. 9 Oyleyse neden onlar aday gostenlmıyor Oysa ba^kent çevrelennde ıkı lıderın de partılennden aday ıstemedıgı soylenı\or Çok da yanlış degıl. Isteseler başka bır yontem uygularlar Ama vatandaşa kulak vermelı1 Turlar uzarken parlamentonun goruntüsunu düşundurucu buluyor vatandaş. Yuzlerce kışı arasından bır Cumhurbaşkanı seçeme>en bır kuruluş goruntusu karşısında bırtakım yorumlan da kaçınümaz goruyor, Turlar 5 hazırana kadar surecek Cumhurbaşkanı seçımı parlamento dışından bınnın Konten]an Senatoru olmasıyla gerçekleşecekmış dıyorlar. O yontemın demokratık olup olmaması bır yana, sağlıgı da tartışılabıhr Geçen haftakı yazımda Haydar Saltuk'un adaylıgından sözedıldığını ustelık Istanbul'dan Bayara yakın çevrelerden boyle soylentıler yayüdıgmı yazmıştım Saltuk Paşa üzuntuyle okumuş o yazımı Haksız degıl Bellı çevreler şımdıden onun adından yararlanmak çabasında. Hatırlarsınız, Evren Paşa içm de uretıldı bu tur soylentıler Ama Evren Paşa açıkça yalanladı. Bır asker ıçın Genelkurmay Başkanlıgı ya da başka bır komutanlık meslegırun dorugu sayılır O görevi onurlu, başanlı bıçımde sona erdırmek ıster Aynca başta Orgeneral Evren bırçok komutan ulke sorunlarına parlamentoda sıyasal çözumler bulunmasını önenyor her zaman Elbet dogru yol da bu. Sıyasal çözum olmazsa sorunlar ortada kalıyor. Başbakanlar «Devlet güçlüdur devlet anarşıstlenn hakkından gelır» dıye laflar edıyor, ama başkentın gobeğınde cınayetler ışlenıyor olenlenn sayısı gıderek büyüyor devlet radyosu ve televizyonu olüm ılanı veren. başsağlıgı telgraflannı bıldıren bır araç durumuna gehyor. Gulsun mü aglasın mı şa B Japonya'nın Iran'dan ithalatın durması nedeniyle doğan petrol açığını ABD kapatmak istiyor Japonya'nın Iran'dan petrol ithalatın' du'durması nedenıyle doğacak petroı açıgının Amerıka tarafından kapatılaüıleceğı bıld rılmektedır ABD Başkanı Jımmy Ccrter resmı bır zıyaret ıcm VVashıngton aa bu'unan Jcponya Başbakcnı Mosayeşı Ohıra'ya. Jnponya'nın petrol gereksınmesınm sağlanmasınaa yardımcı olmayı vaad etmıştır Bılındığı çıbı Iran Japonya'ya sattığı petrole varıl başına 2 5 dolar zam yapmış bonun uzerıne Japonya da Iran dan petrol alırrtını durdu r muştur Japonya petrol ıtnalatının yuzd9 10'unu Iran'dan sağlamaktadır Ohıra ıle gorusmelerınde Başkan Carter Japon Başbakanı'no ABD'nın Uluslorarası Enerp Aıansı anlasmalarına gore. A|ans3 Cıve ulkelerın gerektığınde petrollerını paylcşmclan maddesı uyarınca Jcponya'ya petrol konusunca yardımcı olabıleceklerını soylemıstır Ohıra ıse şımdılık yeter'ı petrol stokuna sahıp olduklarını, Meksıka dan petrol satın aiabılmek amacıyla Meksıka Devlet Başkanı Lopez Portıllo ıle temaslarda bulunacağını soylemıştır. (Dış Haberter Servisı) NOBARI: «TEK VARİL PETROL İHRAÇ EDEMESEK BILE 9 AY DAYANABILECEK DÖVİZ REZERVINE SAHIBIZ.» IRAN MERKEZ BANKASI BAŞKANI ALİ RIZA NOBARÎ, ABD' NIN İRAN'I DENİZDEN ABLUKAYA ALMASI OLASILIĞINA KARŞI, TÜRKİYE'NİN YANI SIRA İRAN'I PAKİSTAN VE SOVYETLER BIRLIĞI'NE BAĞLAYAN KARAYOLLARINI DA YENİDEN İNŞA EDECEKLERINI SÖYLEDI. ABD'DE YAŞAYAN I00 BİN TÜRK ÖRGÜTLENİYOR VVASHINGTON (Cumhuriyet) Bırleşık Amer k c d a yaşayan 100 bının uzerındekı Turk Amerikan toplumu ıcınde sesını duyurabılmek amacı/la orgutlenmey karaılaştırmış ve bu konuaa 18 Mayısta bır toplantı yapılacagı bıldırılmıştır VVashıngton bolgesmdekı ATA (Amerikan Türk Dernegı) ıle MATA (Maryland Eyaletı Turk Amerikan Dernegı) adlı Turk orgutlerının gırışımlenyle, Amerıka dakı 57 Turk Amerikan Derneğına cağrıda bulunarak, Amenka capında tek oir sesle hareket etmeyı onermışlerdır.. ATA ve MATA, yaptıkları çağnda, ayrıca 17 18 Mayısta VVashıngton'da bütun dernek başkanlarının katılmasıyla bır kurul toplantısı ongorduklerını, bu kurul toplantısında derneklenn maddı olanaklarına gore anılan gaye ıcm kctkıda bulunmalarını bekledıklermı bıldırmışlerdır. VVashıngton'dakı dernekler, faalıyetlerının temel amacının Amerıka'da Turkıye aleyhıne yurutuıen propaganda kampanyasma karşı koymak Turkıye hakkındakı yanlış yargıları duzeltmek ve TurKiye ııe Türklenn gercek goruntüsunu aksettırmek olduğunu bu çalışrralar sayesınde Turk ABD ılışkılerinın daha dengelı ve düzenlı bır şekılde gelışeceğ ne olan ınanclarını belırtmışlerdır Yapılan bu cağırıya alman cevapların, ABD'dekı Turk toplumunun bu konularda tam bır anlayış ıçınde olduğunj gosterdıgı kc/dedılmıştır ATA Başkanı Yavuz Somen ıle MATA Başkanı Alp Karchasan, VVashıngton'dakı Türk Buyukelcılıgı'nın de desteğıyle ulke capında orgutleneb'lmek ıcm baslattıkları gırışımlerın son safhasına gelındıgını bıldırerek, 17 18 mayıstakı toplantıyı tarihsel olarak nıtelendımışlerdır. Güneş'e göre bunalımları körükleyen önemli bir etken de parti içi muhalefetin işletilememesi 15 Raftaki Demokrasî Mehmed KEMAL D emokrasıye gecışın ilk yıllarında Turan Guneş, once unıversıte oğrencısı, sonra unıversıte ogretım gorevlısıdır O yılıarda demokrası kodamanlarının arasında adı geçmez ama, bırkaç yıl sonra hem unu, hem ae demokrası savasımı ıle bu kodamanlara cok kok sokturur Gunumuzde ıse Turan Guneş ın unu cok yaygındır ve yapacagı cok ışler vardır. Nedense, bellegımde yanlış kalmış, ben Turan Guneş'ın 1952 arasecımlerınde Meclıs'e gırdığını sanıyordum, degılmış, 1954 de Meclıs'e gırmış. «Pekı DP'ye ne zaman gırdın 9 » dıye sordum. «1945 yılında Unıversıteyı bıtırmıştım Bılıyorsun, 1946'do meshur seçımler oldu Secımler hep mızın gozlerı onunde hılelı gectı Bır genc adam olarak bunu aemokrasıye aykırı buluyordum Mucadele etmek ıcm Demokrat Partı'ye yazıldım» «Nerede9» «Memleket'm olan Kandıra'da» «Unıversıte ne oluyordu 9 » «Bu arada unıversıteyı de beraber gotürüyordum Asıstan, sonra docent oidum » «Demokrası ıcm ne duşunüyordun, yanı nasıl bır demokrası ıstıyordun 9 » «Nasıl bır demokrası mı 9 » «Evet » Guldu, gozluklerının altından zekıce baktı. «Ulke tek partı ıle yonetıimekle beraber kendıne gore bır demokrosı ıle yonetılıyordu Cumhuriyet donemınde yetışan kuşaklara hak ıradesıne doyanan bır demokrası gosterılıyordu Yanı ıkı derecelı secım. Meclıs, Meci s'e dayalı bır hükümet vardı. Genel oya dayalı syasal bır reıım ışlıyordu, bunun dışına kımse tasamıyordu » «Yanı bu demokrası mıydı 9 » «Demokrası mıydı, değıl mıydi. bır şey dıyemem ama cumhurıyetın genc kuşakları bu ıdeolo|i altında yetışıyorlardı Tartışması yoktu» «Dıkta değıl mıydı9» «Dıkta demıyelım de . Yahut onu tartışmayaIım da Bızdekı tek partının, Avrupa'dakl tek partılerden farkı vardı Avrupa'dakl tek partılerın bır felsefesı, bır ıdeolojisı vardı» «Bızımkının yok muydu 9 » «Bızımkıne de geleceğım Onicrdakı düzen normaldı Bızdekı ovle değıldı. Gercı Kemallzm adı altında bır şef teorısı kurulmaya calışılıyordu Bırtakım cabalar gosterılıyordu 1946'lara doğru geldıgımızde oluşturulmaya calışılan bu teorıler Turk sıyasal hayatının ıdeoloıısı olamadı. Bır fıılı durum vardı, buna ısyan edılıyordu. örneğ'n Serbest Fırka denemesi bır sıyasal isyandı. Resml ıdeoionye halk karşı gelıyordu Serbest Fırkada secmlerın sonu alınsaydı, halkın fıılı durumu onay lamadığı kamtlanacaktı Zaten beni DP'ye yonelten istemlerm başında da bu gelıyordu. Resmi Cumhuriyetle birlikte sosyal hiyerarşinin de doğduğu görüşünde olan Güneş, daha sonraki yıllarda bu hiyerarsinin yönetimi engellediğini ve buna tepki olarak da DP'nin ortaya çıktığını belirtlyor. gorüşe karşı çıkmak,» cBaşka partıler yok muydu, o zaman?» tBır CHP ve DP gorunumu ağır basıyordu. Baska partıler de vardı ama, o partıler cıddı bır orgutlenme olarak görünmuyorlardı» tSağ sol partıler demek ıstıyorum > «Efendım, o zamanlar, sağ sol partıler ancak CHP ıle DP arasında gorunüyordu. CHP sağ bır partı, DP solda bır partı gorunumundeydı. DP'nın cıkışında bugun kullandığımız sağ sol kavramlarma eğılırsek, DP daha solda bır partl idı.> «Programlarından mt gelıyordu bu 7 » «Sıyasal hayatı ıncelerken resmı belgelerden cok, somut olaylara bakmak gereklıdır Ben somut olaylara bakarım. DP kurucuları CHP'den ay rıldıkları zaman Toprak Yasası'na karşı cıkmakla beraber. yoksul koyluler ve ışcıler DPden yanaydılar. Toprak ağaları ıse CHP'de kalmıştı Bır sosyal ısyan, bır sosyal patlama vardı Bunu DP temsıl edıyordu Toprak Yasası'nı DP kurucuları, kurulu duzene bır ısyan gıbı anlamışlor, yoksul koylu ve ışcılere de oyle anlatıyorlardı. Yoksul koyluler ve ıscı'er DP saflarında bır kavgaya gırmışlerdır CHP kavga etmıyordu, kurulu duzenı savunuyordu Bu celışk1 çok onemlıdır» 9 «Neden boyle oldu Na da boyıe yorumluyorsun''» «CHP, Mıllı Mucadele'yı başarı ıle yurutmüştur. CHP, eşraf ve burokrası ıkılısıne dayanan b,r partıydı Kokenınde eşraf ve burokrası vardı Demokrasıye gecerken de bu kadrosunu korumuştur. Ceyrek yuzyıllık cumhuriyet reıımı ve onun ıdeoloıısı Turkıye nın sosyal ve ekonomık yenı katlaşmasında yer aıamıyordu Yenı katloşrralara, ekonomık ve sosyal atılımlara korşı cıkıyordu » Bır sıgara daha tazeledı. Konuşurken cevremızde bırkac kışı toplanmıştı. onları suzdü anlatmaya devam ettı «Bır benzetme yapacak olursak » dedı «Fransız aevrımıne geldığımız zaman gorürüz kı arıstokrasının karşısında burıuvazı, holk, ışcıler ve koyluler bırlıkte hareket etmışlerdır. Bur|uvazı ıle halkın ışbırlığı arıstokrasıye ve monarşıye karşı bır ısyandır. Burıuvazı. mücadelesınde halkı peşıne takabılmıştır Halk arıstokrosl ve rnonarşıden yana olmamış, burıuva ıle beraber olrruştur. Bu benzetme ıle denz kı, bızde de 1946'da oyle olmuştur. Bır hıyerarşı sorunu var... Nasıl soylıyeyım, sosyal hıyerarşı Cumhuriyetle bırlıkte kuruldu. Bu hıyerarşı ıle ülke yonetılemıyordu Hem kendılen yonetemıyordu, hem de başkalarının yonetmelerıne engel oluyorlardı Boyle olunca, başka bır şey olacaktı. o neydı 9 Demckrat Pa.'tı'dır» «Bunlcrı o zaman duşunuyor muydun''» «Elbette duşünuyordum, ne duşunecektım 9 Hukuk okumustum, Fransa'ya gıtmıştırr. Oradakı sıyasal ve sosyal dalgalanmaları ıncelemıştım. Bana gore, DP ıle demokrasının yolu açılırdı » «Sonra mebus oldun, değıl mı 7 » «Evet, 1954 Meclısı'ne gırdım 54 yılında DP cok guclenmıs, CHP ıse buyuk oranda Meclıs gucunu yıtırmıstı 1950'dekı mebusları kadar bıle Meclıs'e gırememıştı 54 Msrlısınde, DP acısından 46 50 yıllarının ortaya cıkardığı sıyasal renklılıK, yansırnasını buluyordu s «Hatırlcdığıma gore, daha Meclıs'e gırdığının ılk aylarında muhalefete gecer gıbı bır durumun vardı hatta Meclıs kursusunden yaptığın bır konusrraaa ası bır mebus gıbı gorundun. Herkes bu da kım 9 dıye saşkınlık ıcınde bakıyordu Neydı bu"5» «Meclıs'e gırdıâımde üc konuda DP yonefımi Ile anlaşmazlığım oldu, bır kavgaya gırdik > «Neydı bunlar'» «Kırşehır ılının ılce yapılması hakkmdaki kanun secım kanunu: bır de rnemurların Emekii Sandığı Kanununun bır maddesıne göre emeklıye oyrılmaları, Bakanlık emrıne alınmaları idı. llkın komısyonlarda, sonra grupta muhalefete gectım. Derdımı DP yonetıcılenne anlatarradım. Halk Partısl ıcınde DP şeklınde başlayan ısyan, bu kez. DP ıcmde basgosterdı » «Nasıl yanı'?» «Bu ısyandan Köyiü Portısl cıktı. Köylu Partısl DP yonetımıne karsı bır ısyandır. Yönetıcıler ayılmadı. Daha sonra Hürrıyet Partısl ortaya cıktı, bu da bır ısyandır. Ha, unutuyordum, daha once Koylu Partısı'nden ve Hürrıyet Partısı'nden once bır ısyan daha cıkmışti; o da Mıllet Partısi'dir.» «Neden ısyan deyımınl kullanıyorsun 9 » «Bu memlekette muhalefetler hep ısyanla ortaya cıkmamış mıdır'' Daha oncekı Isyanların bir devamı... Demokratık hayatta da partılerde ısyanlar böyle yenı partıler kurulmakla uyarıcı olur Elbette uyanmasını bılenler ıcm... Bu bakımdan Türk sıyosal hayatı cok canlıdır. her zaman canlıdır.» Dünyadaki 4 2 0 milyon telefonun yalnızca yüzde 7*sl gelişmekte olan ülkelerde bulunuyor CENEVRE, (o.a.) Dünyada 420 milyon telefon bulunduğu, ancak gelişmekte olan ulkelerın bunların sadece %7' sınden yararlandığı açıklanmış tır. 17 mayısta kutlanacak olan Dunya Telekomunıkasyon Gunu dolayısıyle Uluslararası Telekomunıkasyon Bırlığı (ITU) tarafından yayınlanan raporda, dunyadokı telefonların %75' ının, sekız sanayıleşmış ulkede toplandığı, gelişmekte olan ulkelerın ıse toplam telefon sayısının sadece %7'sıne sahıp oldugu kaydedılmektedır. HABERLEŞMENIN ONEMI Haberleşmenın her alanda bjyuk onem taşıdıgını hatırlatan rapor, kırsal alanlarda ozellıkle sağlık, tarımsal ve sınaı faalıyetler, tıcaret ve bılgı alıs verışı bakımından telefonun daha da onemlı rol oynadığına dıkkatı cekmektedır. (ITU) uyesı 154 ulkede 17 mayısta kutlanacak olan Dunya Telekomunıkasyon Gunu, bu yıi orgut tarafındon kırsal bolgelerde haberleşme alanında yapılan calışmalara ayrılmıştır. Dunya Telekomünıkasyon Günü dolayısıyle yayınlanan bıldırıde, bılım ve teknolo|inın bu dalda elele yuruduğü belırtılmekte ve telekomunıkasyon alanında ılk yorungesel haberleşme uydularının kullanılmasına başlandığı 1940 yılından bu yana, bu dalda süreklı bır gelışmenın gözlenmekte olduğu hatırlatılmaktadır. Aynı raporda, yörüngesel ha berleşme uydularının başlangıcta 35 milyon dolar (375 mıl yon TL) gıbı cok yuksek meblağlara maloldukları hatırlatıldıktan sonra günümüzde uydulardan haberleşme amacıyla yararlanmak icın 15 bın dolarlık bır harcamanın yeterlı olduğu bıldırılmekte, bunun haberleşme alanında bııyuk kolaylıklar sağlodığı ıfade edılmektedır, YARIN: GÜNEŞ'İN SİYASAL SÖZLEŞME ÖNERİSİ (Arkası 9. sayfada)