Katalog

CUMHURİYET 6 MAYIS 1980 BEŞ TERÖRÜN İLK BÜYÜK FIRTINASI Sadun TANJU Olayın asıl suçluları amaçlarına ulaştı mı? | • NE ECEVİT. NE DEMİREL TERÖRÜ DURDURABİLDİ. ÇÜNKÜ İKİSİ DE BİRBİRİNİ, DEVLETE KENDI İSTEDİĞİ BİÇİMİ VERMEĞE ÇALIŞAN POLİTİK BİR DÜŞMAN GİBİ GÖRÜYOR. ONLAR DA VURUŞUYORLAR. şizmin koyuman yo do komünizmin uşaklan glbl görmek. onton peşıne tokıp sürükiemek gücünü vermıyordu. Oysa. bugün Türkıye'dekı sol ya da sağ silahlı propagandacılar. kitleleri kazanmak gibi bır amcc tanımıyoriardı, Sağ militanlar rejimi korumak adına kıyıma girişırken, yandaş cıktıkları sağ siyasal güclerin tobanını oydukiarını görmezlikten geiiyorlardı. Sol mılıtanlor ise. kıyıcılıklan ile «daha güzel bır düzen» ozlemini kınp parcoladıkiannı çörmüyorlardı. Bır hesaplaşma. bir kano kan, tiişe diş geleneğı kurulmuş gibiydi ve taraflar arîık, kendi dışlanndaki değer yorgiiarını urrursamaz hale geimişlerdı. 1 Mayıs'ın, iddıanamede savcıiarın var olduklarına ke3inlikl* inand.klan tasfi faillen», arodan üc yıl aectikten sonro bugün vorılon noktada, amaçlarma eriştikierini duşünüyoriar mı. bunu da öğrenmek olanağma sahip değiliz. Sodece. 1 Mayıs 1977'den daha kötü gunierde oiduğumuzu biliyoruz. Moymta solculorın Taksimde kendı io'erlnde vuruşup hesap laştıklan Iddiasını 6avcılar koloylıkla curüttüler. ölenlerin ve yarolananlann kişilıkleri. onlorın devrimcl mllltanlar olmadıklarını ortaya koyuyordu. Vumluş ve yaralanış bicimle H. bir kovgaya atıldıklarını değil, bir tehlikeden kacrrak ısterken boşlarına bu işin geldiğlni gösteriyordu. Adll tabip, kurşun yaralannın görünümünden, ölenlerin kaearken vuruldukları kanısına vorıyordu. Kurbanların beşine kurşun değmiş, diğerled ezilerek. stkıparak, ayaklar altında kolarak hayatlannı koybetmlşlerdi. Yarolılardon ücte birine kaza kurşunları değmişti. Alanın her tarafmdan gelen serseri kurşunlarla yaralanmışlcrdı. Mehmet oğ lu, 1955 doğumlu Murat Doğan. Tarlabaşı caddesinln Cikışmda durmuş mltingi seyrederken ayağımdan yaralondım. demişti. Ömer oğlu, 1939 doğumlu Hayrl Kaya, Türk Ticaret Bankasının bitlşlğindekl opartmanın kapısında dururken ensesine bir kurşun Isabet etmlşti. 1958 doğumıu Halil ibrahim Kavukcuoğtu, arkadaşı Mustafa Tekin'le gezerken Taksim'deki kalcbalığı görmüş. seyredeM derken, inîer Contlnentcl'in önünde başına sert bir cisrrin m corpmasryla boyılmıştı. Bütün Ifadeler, raporlar ve sovcılann iddlanamesindeki oyrın tıiar, alanda bir vuruşma ve boğuşma olmadığım kanıtlıyordu. ÇIKIŞ YOLLARINI TIKAMAK Turk demokrasısi bu bohar, moyısın 14'unde otuzuncu yılını kutlayacaktır. Hoklar ve özgürlükierin dısiplinli bır sisteminı kuramadığımız bu oîu? yıhn sonunda. her alanda son sınırına varan bunalımlarımızla, mutsuz bır toplum görüntüsü verıyoruz. Demokratik hoyatın başından ben. siyasol mücadelemızde, bir bütünün parcalon gibi hareket etmedik. İktidara gectıkce kendi siyasal gorüslerirrtzın. ınançlarımızın devietını bıcımlendirmek istedik; ve muhaietette kolon siyasal gücler, devleti kurtarmak icin iktidarı eie gecırmek kavgosmı yaptılar Bu nedenle. bızim. Atatürk tarafmdan emckle kurulmuş birliğimlz. demokratik surecte, ınsafsızca parca parca edildi. Terörü bız demokratik hayat icmde yaşomağa başladık. Devleti kendı sıyosal gorüşlerine uygun b>r bıcıme sokmok cabasmı ılk gösterenler sağ siyasaı partiler oldu. İlericı coğdaş görüşler ıse. ciemokrosımizm ilk yıllarında Atatürkcü cızgıye donüşü temel politika olarak sağın karşısına çıkordılar: arkasından da, hızlı dünva deâışimi ve gelısımı surecinde, devnma doktrınler ve siyasal modeller yeipazesınde yerlerini oldılor. Halk Partisı, Avrupa sol partüeri nodeline gore bicimlenmeğo heveslendi. onun solundaki kücük partüer ve fraksıvonlor da kendf modeılerıni savunmağa başladııar. Bugünün so! siyasal yelpazesinde. Titocusundan Lenincisine. Maocusuna, Kastrocusuna kadar, cağdoş dünyodakı sosyalist uygulamalann her ceşidini kendi top'umuna uvgun goren pol'tıkacılar, teorıciler. mılıtanlar vardır. Nasıl ki. oynı ayrılıklar sağda da kendini göstermiştır. Sağdoki bolünmelerin tarihi İmparatorluğun geriieyiş ve cöküş dönemıne kadar uzonmaktadır. Gumhuriyeften sonra tek parti. bunlann en aşırılarına karşı tepki göstermiş, dığerlerini kanatları oltıno olmıştı. Demokrasiye gecişten sonraki parcalanmalar icinse Bad«ce tek yapıştırıcı bıliyorlardı: Antikomünizm! Türkiye'de. sag siyasol gücler antikomünizml kullanacağınft diye. demokrasimizin bütün cıkış yollarını tıkamışlardır. I TERÖRÜN MEYVALARI B ütün bu saptırıcı Iddialar. karşılıklı suclomolar. terörun kaynoğını yasol siyasal partilerde aromalar. bugün de sürdürülüyor. Ecevlt, sağlam bilgilere sahip olduğunu Herl sürereK, Iktl<Jaro gelir gelmez terörün tırmanmasının duracoğını söylemişt!. İktidarının llk yılında. Maraş'toki kıyımdo 107 kişi öldü. 161 kişi yarolondı. Sivas'ta, Malatyo'da, Elozığ'da kıyımlar oldu. Demlrel son kez Iktidora geldiğinde 100 günde terörün köklerlnl kozıyocağırr diyordu. Şimdi her hafta ikl kez 1 Mayıs olavı yaşanıvormuş gibi, Cünde ortaloma on kişi ölüyor. terörün acılorı kan vo gözyaşları hallnde vatanın her yanına yoyılıyor. Demek ki, 1 Mayıs 1977'de kopan fırtına hâlâ uğuldayorak su rfyor. Ağacı yetlştirenler, meyvalarını toplıryorlar. Şimdl solda da. Bağda da kendilerlnl tarlhl görevle yüfctu sayon, kendilerini kurtarıcı olarak gören pek cok militan var. Yaşları 1624 orasında değlşlyor. Büyük coğunluğu kırsal olandon geliyor. Genelllkle yoksul. zor gecimll ollelerin çocukları oluyorlar. Llse ve Clniverşite öğrenim düzeyine kodar yükseliyorior. Aile yaşamlorındaki yoksulluk ve cehalet onları etkillyor. Dözenin bozukluğu, yetmezliği ölcülerlni yokın cevrelerinden alryorlor ve diğer olayloro da bu acıdan bakıyorlar. Acılı, buruk ve öfkell oluyorlor. *AVÜATA ATILDIĞINDAN DEGiL, KACMAVA ÇALIŞIRKEN B Û I L C OLDU... B ugun onlara «Öldürmekle nosıl bir sonuc olmayı bekliyorsunuz?» diye soruluyor. Profesyonel katiller gibi hlc acımadon öldürüyorlar. Silahı ve kurşunu, kendi amaclorına varmak icın herhangi bir propoganda aracı gibi kullanıyorlar. Her ölum bir propagondadır. Merkezl otoritenin zannedildiği kadar güclü olmadığını. devrimcl hareketler karşısında elinden pek bir şey gelmediğini Ispatlamak lazımdır. insanları ve kltleleri sarsmalı. onlara şok yapmalı: uyuşuk ve pasifist tutumlarını değiştirrreğe zorlamalıdır. Tedirgınlik ne ölcüde artarsa. reiım o ölcüde sarsılocak. catırdayacaktır. Yola cıkılmıştır, dönütmeyecektir. Re|imin bünyesi içindekı hiç bir müesseseye güvenmek gerekmez. Ama, bu yoldan hatk kltleleri kazanılabilir mi? Terörün yaydığı korku, kitlelerin tepklslnl uyandırmaz mı? Yıkılmak istenen düzen, terörun karşısına ulusun süahlı gücierini cıkarırsa. başarı kazonmo umudu kolır rnı? SİLAHLI PROPAGANDA Silahlı propaganda stratejisine Inananlar. bütün bu soruların kopsamına gıren konulann da propaganda sayılocagını savunurlar. Arrac. ilk aşamada kitlelerl kazanmak değil tepkıh hale getirmektir. Bu tepkınin asıl hedefi kurulu duzen olur. Silahlı gücler işe korışırlarsa. uzun süre sivıl yönetıme tabı olarak kalamazlar, yeni yöntemler getırmek tsterler, yanı yıkımı kolaylaştırırlar. 1976 temmuzunda Berlin'de. Avrupa komünist ve Işçl partiteri konferansı toplantılarındo, sol savaşımların yeni taktiklerl konusu tartışılırken, Mao'nun da ünlü kurallarından birinl teşkll eden •başorı için coğunluğu kazanmak» koşulu ortaya atılmıştı. Sol teoricüer, azıniığtn hakiılığı ve güclülüğü üzerinde hayol yapmamayı sahk veriyoriardı. Azınlığın üstunluğünü sağlamak cağdaş toplumlarda olası değildı. Üsîünlük. coğunluk Istiyordu. Geniş kitleleri uyuşuk, işe yoramaz. vurdum duymaz görmek, onları boyle nite'iyenlere üstünlük kazandırrrayo yetmiyordu. Halkı ta İKİ BÜYÜK YANLIŞ 30 yıllık demokrasi hayatımız icinde boşlıca iki buyük yanlış yapıldı. Birl, Halk Partisi'nin de komünlzmle suclanmasıydı. İklncısl. diğer sol görüşlerin Parlamentoya cirmemesl İcin, aslo dftmokratik soyılmayacak her careye boş vurulmasıydı. Türk solundo Intikamcı milltanlar yaraton nedenlerfn başındo bu tutum ve anlayış vardır. Sağ politikacılor yaptıklan yanlışm kon davacılarını korşılarında bulunco da, kendi mllltonlannı üretip, korunmağa calışmışlardır. Rüzgâr eken fırtına bicer diyor blzim bir ata sözumüz. Şimdl fırtınayı görüyoruz dar rüzgân klm ektl. onu bir tOrlö bulup cıkaramıyoruz. Gerek de yok! Modem ki otuz yıl sürdü bu yanlış, o artık blzlm ortak kmurumuzdur. Demokrosimlzin otuzuncu yılında, gecmlşln bütun yanlıçlonnı dOzeltlp, kaybolon zamanı. umudu ve mutluluğu yaratmafla honr mryız? Belkl o zaman butün bu kurbonlor, boşuna ölmerrlçlz övrtor. COĞUNLUĞU KAZANMA SORUNU Sakıp Sabancı: Yabancı dostlarımız geniş potansiyelimizi her zaman gözönüne almalı İstanbul Haber Servlsi Sanayl İstcnbul Odaları Birliği Boşkonı Sakıp Sabancı Alrran ARD Televızyon kurumunun kendisıyie yaptığı roporta|da, Türkiye'nın herşeyden once bir Batı ülkesi olduğunu vurgulamış ve «Yabancı dostlarımız geniş pctansiyelimizi, güvenilir dostluğumuzu her zamon gözönüne almalıdır» demiştir Türkiye'nın hıcblr borcun altında kalmadığmı, genç Cumhuriyetın Osmonkolmadıflmı, oenç Osmanlı Imparatorlugu'nun borçlarmı dahl oediğini bildiren Sabancı özetle şoyie demistlr Gecmişte yenmeyi başardığımız zorluklar bugünkülerden daha cetin olduğuna göre bugünkü zorluklardan yılmayalım. Daha cök cahşmalıyız, el e!e. gönül birliği lle geceyi gündüze katarak calışmalıyız..> Toprak kayması sonucu Erzincan'a bağlı Çidemli köyü yerle bir oldu ERZİNCAN {a.a.) Erzlncan'o bağlı Kemoh Mcesı Bozoglak bucaöımn C<dernlı köyünde dün sabah saot 04 05 sıralarında meydana gelen v« 8 soat suren kayma yüzünden tüm yapı!ar tamamen yerle bir oımuştur. Kayrra nedenıyle köy tamamen boşaltılmıştır. a.a. muhabırinin Cidemll kâyünden verdiği hobere göre sabohın erken saaîinde uyanan köylüler kapılarını acıp dıçanya cıkmışîardır. Hovanın avdınlonrnosıyla toprok kavması mevdano geidığinı goren köyluier. derhol köyü b o saltmışlardır. 8 soat kadar devam edon tcprak kayması köydeki tüm yapılann yerle bir olmasına, cok sayıda hayvonın ölmesine yolacmıştır. KemarTa 70 küometre uzaklıkta olan Çidemli köyü halkı yakın köylere götürulerek yerleştirilmişlerdir. Bini Kayseri'de milyonlarca liraya restore edilen tarihsel yapıtlar özel kişilere kiralamyor • YAPITLAR GEREKTIĞİ BİÇİMDc KORUNAMADIĞI İÇİN K!SA SÜREDE YENIDEN YIKILMAYA BAŞLIYOR. KAYSERİ (Yavuz OKAYBEN) Kayserı tarihl eser niteliği taşıyan bir cok eski yapıya sahıo bir kent. Bu yapıtlar zaman za man yüzbınlerce ve hatta m;l yonlarca lira harcama yapı larak restore edillrier, Ancak yapıtiar gerektiğince korunamadığı icin kısa sürede yıkılmaya başlarlar. Milyonlarca lıra harcanarak restoresi vapılan gsrcek tarihsel yapıtlar, Vakıfiar Bölge Müdürlüğü tarafmdan ozel kişilere kiralanmaktadır, Bu arada yasa geregı «yapıtın ki şiliöıni yok edıci yapı, ek ve inşaat yapılamaz» moddesi gözönüne alınmaz ve eser kiralayan kişi tarafmdan Istendiğl gibi ek yapılarla özelliği yok e dilircesine tamirottan gecirilir. Vokıflar Kayseti Bölg« Mudürlüğu şimdl Kayseri'de gercek yapıtlann komnmasını bir kertara iterek hic bir özelliği olmayan eski binatarı tamamen yıkıp milyonlarca lira horcaya rak tekrar İnşa etmeye başiamıştır. «Bey evleri» olarak tanınon bazı eski evleri tarihsel yapıt sayarak harcamaya giren Vakıflar'ın bu tutumu Kayseri'liier ce eleştirilmeye başlanmıştır. Bu arada Kayseri'liler Selcuk lu Kapalı Çarşı, Vezir Han, Ikikapıh Han, Gıyasiye Medresesl. Kale ve Benzeri özel Müesseselere kiralanmış yapıtiann koaınmasını Istemişler. bun ların buyük bir kısmının tuzlu su V9 bakımsızlıkla yıkılmak u zere olduğunu iierl sürmüşler dir. Denizcilik Bankası'nda kıdem tazminatlarını yalnız yüksek yöneticiler aldı Selim YALÇINER Denizcilik Bankası Türk Anonim Ortaklığı'nın Yönetim Kurulu üyeleriyle bazı Genel Mudür Muavinlerinin toplu iş sözleşmesine aykırı olarak kıdem tazminotlarını aldıktan sonra yeniden aynı görevlere getirildıkleri bildirilmistir.. Emekli olan işcilerın kıdem tazminatları 1.5 yıldır ödenmedıği halde banka yönetıcilerinin lopiam 13 milyon 184 bm lira tutan tazminatlarınm anında vsrıime sı tepki yoratmıştır.. YÖNETİM KURULU Denizcılik Bankası T.A.O. Yönetım Kurulu üyelerıyle bazı Genel Mudür Muavinlerinin tazminatlarınm ödendikten sonra hemen yeniden ise ahnmalonnın cok olumsuz bir durum yarattığını ve acıkca toplu iş soz leşmesine aykın olduğunu bildiren bir banka mensubu, «Yakıt alacak paraları olmadığını söyleyerek sefer jptal edenier bu uygulama karşısında düşünmelidirler» demiştir. TOPLU SÖZLEŞME Denizcilik Bankası T.A.O. Ge nel Müdürlüğü ile Sendikalar arasında yapılan ve D.B. T.A. O. Genel Müdürlüğü'ne bağlı işyerlerini kapsamına alan işkolu ve işyerleri düzeyindeki 8. Dönem Toplu iş sözleşmesinin tihbar ve Kıdem Tazminatlan»nı iceren 1Û5. maddesinin 4. fık rasında aynen şöyle denilmektedir: tEn az bankuda 15 yıldan beri calışanların talepleri halinde bu personele yukarıdakı tazmınat aynen ödenerek banka ile olan ilişkileri kesllir. Bu suretfe banka ile olan ilişkileri kesilenler hic bir surette yeniden i?e alınmayacaklardır.» KİŞİLER Toplam 13 milyon 184 bln lira tutan kıdem tazminotlanm aldıktan hemen sonra yeniden Denlzcilik Bankası'ndaki görevlerıne atanan kişllerin görevleri ve aldıklan tazminat tutarları şoyiedin Sezai Tekmen (Genel Mudür Muavıni. 1.828.693.80 TL.), Aii Can (Genel Müdür Mua'/ini. Yönetim Kurulu Üyesi. 2.282.769 32 TL), Erkal Tümer (Genef Iviüdür Muavinl. Yönetim Kurulu Üyesi, 2.359,059 TL), Boyrom Gamcı (Genel Mudür Muavini. Yönetim Kurulu üyesi. 1.996.581.60 TL.), Erol Tarhon (Genel Müdür Muavinl, 2.220. 709.50 TL.), Hasan Aksoy (Yönetim Kurulu Üyesi, işci Temşılcısi, 2.496.256.81 TL.). FARKLAR Tazminatlarını alon yönetlcllerin. yeni dönem loplu iş sözleşmesinden doğacak haklarım da aıacaklan bildlrilmiş, bu uygulamanm, 2 y i ° y ° k l " suredir tazminatiarını alamoyan cımocı gibi işcilerin haklarının gaspedildıği anlamına geldiği belirtilerek, durdurulması istenmıştır. Maliys Bakanhğı Gelirler Genel Müdürlüğü'nün son tebliğinın dik«ate alınmamasıylo meydana gelen bu uygulamanm ışcüere kesmiıkie tatbık edilme(jjğı, söz konusu yöneticilerın vergi borçlarının da ancok şimdilik maaşlarının %'ünün tutarmda tahsil edllebileceği vurgu lonmıştır. Denizcilik Bankası Genel Mü durü Hüsamettin Atabeyli ise bu duruma ilişkin bilgi vermemış, konuyla iigili sorulan yanıtlamayarok «Gerekirse basın bürosunun acıklama yapabileceğini» söylemiştir. BANDİRMADA HALKIN İNŞA ETTİRDİĞİ SAĞLIĞI VE KREŞ BİNASI ANAOOCUK Halkın inşa ettirdiği Bandırma Ana Çocuk Sağlığı ve Kreş binası törenle hizmete açıldı BANDIRMA (Cumhurlyet) Bandırma'da hatkın yardımları ile inşa edilen 4 kath Ana Co cuk Sağlığı ve 50 cocu ğu barındıracak Kreş bi nası, 23 Nişan güiü yapılan törenle hizmete açılmıştır. Törende bir konuşmo ydpan Balıkesir Valisi Mü nir Güney, 150 metrelik crsaya inşa edilen 4 kat lı Ana Çocuk Sağlığı ve kreş binasının 3 milyon üroya mal edildiği, bu paranın 2.5 milyon llra6inın halk tarafmdan. 300 bin lirasının da Sağhk Bakanlığınca karşılandığını söylemiş ve Bandırma'lıları bu örnek davranışından dolayı kutlamıştır. Datta sonra Ana Çocuk Sağlığı Genel Mudü rü Or. Gaıip Öner ve Ban oırma Ana Çocuk Sağlığı Baştabıbl Dr. Beyza Seç kın konuşmuşlardır. Beyza Seckin. Ana Ço cuk Sağlığı binosının üst iki katının calışan kadınların 02 yaş ara sıdaki çocukları içm 5 C kişilik Kreş olocağını. bl nanın kendi başkanlığın da kurulan bır demek ta rafından, halkın yaptığı yardımlarla kurulduğunu söylemiştir. BEY EVİ OLARAK ADLANDIR1LAN. ANÇAK DEĞE Rİ OLMAYAN BİR EV, 6 MİLYONA ONARILIYOR. SSK personel temsilciliğini Türkİş adayının kaybetmesi yönetimi güç durumda bıraktı Cumhuriyet Haber Merkezi SSK Müdürler Kurulu Personel Temsilciliği seciminl Türk İş yönetiminin ilan ettiğ! adayın kaybetmesi. yönetimi oçmaza düşürmüştür. SSK'da Türk İş üst yönetiminin baskısı sonucu bugüne kadar hep sağ eğilimli Sağhk iş Sendikasının cıkardığı adaylar secimi alırken. llk kez Türk İş lcindeki ilericl sendikalor, demokratik kitle örgütleri ve DİSK'in desteklediği bir aday yönetime gelmiştır. MHP eğilimli Savaş Benli'nin 13.500 oyuna karşın, ilericl ittifakın adayı SadıkŞahin 18.800 oy alarak uc yıl süre i!e görev yapmaya hak kazanmıştır. icin de hazırlıklar başlamıştır. Türk İş icindeki ilerlct sendikalar halen kurum lcinde kon federasyonu temsil eden sağ eğilimll İki üyenin değişmesinl ts temektedlrler. Genel kurula bu kez Işci Emeklileri Federasyonu da deleçe göndereceğinden, sağ sendikalarca dssteklenen es kl temsilcilerin değişmesi olaöte yandan SSK'nın haziran sılığının kuvvetlendiği bildirilayındo yapılacak genel kurulu mektedir.