Katalog

ON CUMHUKİYET 29 MART 1980 TESLİM OLMA YAHYA Tüm suolular çağrılıyor, Sen aldırma Yahya... Şımdi amcan Ülkede kâhya Şaklr BALKI Ciddiyei Olur böyle vakalar, Türkpolisi yakalar. Bir türlü ele geçirilemeyen anarşistlerin kendi ayaklarıyla ena yi gibi. gelip teslim olmaları isteniyor. YUMURTA HİKAYE8İ Benlm bildlğlm Cumhurboşkanlan Başbokanı seçerdi. Meğer Başbokanlar Cumhurbaşkanını seçiyormuş!.. KÖŞE YAZARI Yeşilçam Düzeni llm Işlerlnde uzun sOre oaitşmış, da ha sonra başka bir meslek seçmiş olan kişi eski meslekdaşları için ilerl •geri konuşmuş olmaktan utandığı ıçin adının açıklanmasını istemiyor.. Şöyle konuşuyor bu konuda: «Ben bir yerll filme gittiğlm zaman dehşete düşerim.. Bunun fil min güzelliği ya da kötülüğü lle bir llişkisl yok.. Bu film nasıl yapıldı diye düşündüğüm zaman tüylerim dıken diken olur.» Şöyle sürdürüyor konuşmasmı bu kişi: «Türk sinemasında insan malzemesl dışında her şey olumsuza çalışan bir oluşum Içındedir. Örneğın Batıda bir film çekimi söz konusu olduğu zaman orta kırat bir film Içın en az 6 ay prodüksyon dizaynı (çekim planlaması) yapılır.. Bız çekim planlamasına nerdeyse film bittıkten sonra başlıyoruz. Her şey insan güoü ile yürüyor..» Teslim olanlar Sayın teröri Gazetelerde, le.t. <?yortda fotoğraflarınız yaymlandı. Yandaki de benım fotoğrafım Gordüğün gibi birbirimıze çok benzıyoruz. Lütfen ya teslim ol. ya vurul. Yoksa beni vuracaklar. Ya da saklandığın yerl söyle ben de geleyım... F n revlzyona alınmomış kamerakır vard»r. Bu makinele/ en yenisl özerinden Htl model geçmlş olarak Türkiye'ye gellr. Batıda orrtc haber filml çekmek Için kullanılan fllm makinelerl. Türkiye'de sinema fllnri çekimind» kullanılır. Bu yüzden her gün bir yerl arızalıdır. Orası burası Iplerle bağlanarak. s»1oteyple yapıştırılarak, deliğlne uymayan vW dalarla tutturularak çekim tamamlanır. STÜDYOLAR lne batıda film çeKlmf k*» örri stüdyoiar kurulmuştur. Ölkemlzd* de adına «stüdyo» dertllen yerler vardır. Bunların film studyosu olduğunu anlamak Için gerçekten büyük bir çaba gerekmektedir. Genellikle başka hlç bir işte kullanılamayaoak ölçüde bakımsız, östu kapalı yerler bizda «film stüdyosu» oörevi görürler. Y TURLAR DEVAM EDİYOR... TUVALET KÂĞIDI YERİNE atı lle bir kıyaslama yapıldığı zaman şu sözler de sık sık öuyuluyor slnemacıların ağzından: «Bizim film çektığımiz ortamda Batılı slnemacı fotoğraf bıle çekemez.» Yapımcı kârının (salt iç pıyasaya açılmış olmaktan dolayı) belırli olduğu, bu karın ancak yapım masraflarını azaltmak yoluy la arttınlabıldığı ortamda her şey tasarrufa dayanıyor.. Yapımcının düşüncesl şudur: «Ne kadar az para haroanırsa Kârım o kadar çok olacak..» O zaman «tuvalet kâğıdı yerine zımpara kâğıdı» kullanmak gibi yöntemferle film çev rılıyor ülkemizde.. Turk sınemasının koşullarına bir örnek olmak üzere şu ılgınç oykü anlatılıyor. Yönetmen Ertem Goreç Goksel Arsoy'un firma sı adına bir film çekmektedir. Bir sahnede spor bir arabaya gerek vardır.. Yapımcılar bir araba kiralamak yerine, bunu bir dosttan temın etmek peşındedırler. Fakat bu gerçekleşmez.. Sonunda çekim gunü yoldan ge çen bir spor araba durdurulur, sahibine du rum anlatıldıktan sonra sahne çekılir.. Fakat sinemamızda çekim planı diye bir konu bilinmediğl Için, aynı arabanın başka bir sahnede yine gerekli olduğu anoak uc gün sonra ortaya çıkar. Yönetmen Ertem Göreç yine aynı arabayı Istemektedir ama çekim yerinde yine yoldan geçerken durdu rulan başka bir araba bulunmaktadır.. Sonunda bu sahne filmde şöyle görünür.. «Sarı bir spor arabaya binen oyunou, Istediğl yere gittikten sonra mavl bir spor arabadan iner..» HİÇ DURMADAN inema dünyamızda sının bfllnmeyen şeylerden biri de çalışma saatleridir. Son yıllarda sendlkal horoketin artrrasıyla birlikte biraz düzene gırmişse de genellikle 15 16 saatten az film çalışması yapılmaz. 1965'lerden sonra yılda 250 film çeken Türk slneması 20 22 saate varan çalışmalarla başa çıkabilmiştir. Bazı özel durumlarda 36 saat hiç durmadan film çekenlere blle rastlanmıştır. Dunyanın hıç bir yerinde olmayaoak Işler yerll sinemamızda kural olduğundan. doha film tamamlanmadan, gösterileoeğl slnerralarda vızyona alınmış, gün ve saati belirlenmiş ola bilmektedir. Bu durumda film setinde çalışmaya insan güoünü aşan bir hız verlllr e nerdeyse montajı bile tamamlanmadan sinemaya yetiştirllir. En pahalı tur MECLİSTUR Adam başı 57.000 TL. net. (Devlet kasasından) Meclls lokantasında uç öğün ucuz yemek, koridorlarda ve kullste çalkalamak ücrete dahildir. Geceleri Çankaya'da meh tap gezıleri ve maskeli balo. Gündüzleri Meclls'te Başkanlık turiarına katılma Imkânı. ERSİZ O\ Gecersız olarak belldenen 16] oydan 2'si CHP'II Şükru Bütön'e. 2'sl (H. C.) baş harfle rine kullanılmtşttr. 3 oy pusulo" 8indo ıse. .tCidd)yet»f sözcüflu' yer olmıştır CHP Genel Boş, cartı Ecevit'ln eşi Rahşon Ece (rlt'e de 4. Humeyni'ye de 3 oy' Cikmıştır AP izmir mllletveklU < Aysel Uğııral'ın oo 2 # Teslim ol çağrısına uymoyan teröristtere anarşist gö züyle bakılacak ve bir daha onlar hlç bir yere çağrılmayacak. # Hukumet bu gibl Inatçı anarşistlere karışmayacak. Başlarına bir şey gelirse kabahat kendllerinln olacak. S i i # Blzden söyiemesl. TESLİM OL AĞCA,, ... Yoksa seni kimse yakalamaz ha!.. Cezaevinden kaçan bir çok hükumlü için «Teslim ol» çağrısı yapılırken Abdi İpekçi'nin katılı Mehmet Ali Ağoa için yapılmadı. Söylenenlere göre suçlulara «teslim ol» çağrısı yapılabilme sı ıçin sılahlı olarak «dolaştıkla rının» saptanması gerekiyormuş. Herhalde M. Ali Ağoa sinema • ya, tıyatroya giderken, kısaoası «dolaşırken» silahını evde bıra kıyor. Bir yandan da mahkemesl sö rüyor Ağoa'nın. Görünüşe gore bir gün ölüme mahkum edileoek ve bu oezasını eoelı geldığı gun çekeoeKtır. Fakat bakarsmız emniyet güç lerının «dahıyane» bir operasyonu sonuou (Yani bir vatanda şın Ağoa'nın kaldığı yerl telefonla bildirmeai sonucu) katil sanığı yeniden yakalanabilir. Bu kez yakalanır yakalanmaz sorguya çekılmeli ve hapisten kaçıp kaçmadığı sorulmalıdır. «Evet kaçtım n'oluoak» derse ağzına bıber sürmeli ki bir daha böyle konuşmasın. Bu arada Ipekçi'yi kusursuz bir plan uygulayarak öldüren, daha sonra da bir askeri kışlanın tam orta yerınden kaçmayı başaran Ağoa'nın akıllı olup ol madığı araştırılmalı, bu Iş için durmadan hastanelere gönderilmelidır. (Bu gidiş gelişler sırasında kaçmazsa deli olduğu kendillğinden ortaya çıkaaaktır zaten) Hazır sık sık ad!l tıbba gider ken bir ara kendimlzl de aynı doktorlara göstersek fena olmaz gibl gellyor bana. Yaiçın PEKŞEN Demirel SOZLUGU FEVKALADE AYIP: Ayıbın fevkalâdesidir. Şlmdl bir ayip yapıldığı zaman karşıcjaki kişi. cAaaaa» derse, bu normal ayıptır, ama karşıdaki kışi «Çüş lant derse, ayıp fevkalâde tarafından yapılmış demektır. SÜRÜM SÜRÜM SÜRÜNÜRLER İNŞALLAH: Bir tür kocakarı bedduasıdır. Yalnız. bedduanın tutabilmesl Için iki el havaya kaldırılarak yapılması gereklidır. BAKIN BEN SİZE BİRŞEY SÖYLEYEYİM: Karşında ki insanlar seni dinlemezler, kafa göz, burun oynatcrak es nemeğe başladıkları zaman ılgi çekmek için söylenir. İigi daha fazla çekilmek isteniyorsa, sözle birlikte karşıdaki durtülebılir. boyle. YANGINI SÖNDÜRMEĞE GELDİK: Yangını bildiğimız gibi ya tulumbacılar ya da itfaiyeciler söndürürler. İtfaiyeciler de genellıkle tığ gibi olurlar. Şişman, tombış gobeklilerden itfaiyeci olmaz. ALLAHIN KUI.U: Allahın adamı demektır. Bu sözcük genellikle saf insanlar için kullanılır. Daha çok saflar için «Allahın divanesı» denir. Biri sıze «Allahın adamı birini arıyorum» derse, bılinız ki saf insan arıyor demektir. VAR DA İCTİK Mİ: Geneliıkle gelın kaynana arasında kullanılan bir sözdür Kaynana, «Kız kız, zeytinyağını getır oradan» der. Gelın, «Yok» deyınce, kaynana bağırır «Kız korolasıca daha ıkı gun önce şişe doluydu.» İste o zaman gelın kaynananm karşısına geçip bağırır. «Vardı da ıçtık mı'79» BİZ BU İŞE TAÜBİZ: İşe tstekli olmak demektir. Klmı hırsızltğa kimi üçkağıtçılığa. kiml yalanoı madrabazlığa, kımisı de başbakanlığa talip olur. Muzaffer İZGÜ Aday olduk, bi hoş olduk! Yukardakl küpürde göruldüğü gibl, Başkanlık turlarında gazeteniz Clddiyet de 1'er oy alan Aynur Aydan ve Ajda Pekkan'ın önune geçmiştir. Bize bu üc oyu kim verdiyse Allah razı olsun. Yerimizden çok memnunuz. Başkanlıkta gözümüz yok.. Oyunoular Içln bir fflm setinden Çbüröne koşmak fazla sorun değildlr ÇünkD hemen aynı elbiseyle, aynı yüz ifadeslyie, aynı eao tuvaletiyle, hatta aynı sözlerı söyleyerek rol yapmak, ayakta durmaktan 6te bir zorluk getırnremektedir. Fakat diğer elemanlar için sorun bu kadar yalın değildir. BATI İLE KIYASLAMA erli filmçilerimiz yurt dışına saît gezip görmek amaoıyla gittıklerinden bu gezılerinde meslekl zlyaretlere pek yer vermezler. Bu yuzden de batıda işlerin nasıl yürüdüğü pek bilinmez. Bilinse bile kulaktan dolma bllgllerdir buniar. I 6? ... Ayrıoa sandıktan çıkan sürprizler. eğlenoeler, Kızılay yararına «döner» geoesl. Y ., HÂ~ BEh/OE BU KOAtOkSVO*/ Zembile Saygı Kendilerine, «Bordro Mahkumları» adını veren buyük bir kalabalık pazar donüşu, boş fılelerı ve aılelerıyle. «Yoklar Alanında» bir mıtıng duzenledıler. llk konuşmayı yapan emekll Selim Duzgıder. «Üç elma, bir lahana, dört havuç yüzelli liraaaaa' Anladın mı Seyfiıiii?» dıye topluluğa filesıni salladı. Halk konuşmacıyı ooşkuyla alkışladı. «Sallaaa! Zembili sallaaaa!» diye tempo tuttu. Kürsüye ikl çocuğuyla çıkan Yılmaz Mertoğlu da filesinl sallayarak, «Şu ıspanağa baaaaak! Vay babam vaaaay!.. Yeme da yanında yaaaaat!» diye bağırdı. «Bi kilo kuru soğan elli IIraaaaa!» Filede soğanı gören bazı bordro mahkumları gözyaşlarını tutamayarak, «Doğraaaa!.. Doğraaaa onuuuu!» çığlıklarıyla duygularını dıle getirdıler. Olaysız geçen, «Zembile say ğı mitingi»nin sonuna doğru Halkın Kurutulmuşu ve Sarmısaklanmışının Sirkeli Eylemcllerl oldukları sanılan bir grup, «Faşist fiyatlara ölüm», «Kahrolsun zembil oligarşısi!» gibl sloganlar attılar. Son konuşmayı yapan dul Nadide Yetiş. «Şimdi size IImonlu, maydanozlu, bol kerevizll bir şarkı söyleyeceğiz» diye zembilini salladı. «Yoklar Alanında» toplanan kadınlar hep bir ağızdan, «Salatayı soya soya, kalmadı kalmadı.. Coouklar pırasaya doymadı, doymadı» şarkısını söylediler. Umur BUGAY Okuyucu sorularına yanıtlar... önüne gelen okuyucu aklıno gelenı bana soruyor. Ben de bilir bilmez bir şeyier atıyorum gitsin. Onlarla mı uğraşacağım HAYDAR PAŞA O dediğin kadını hlç görmedlm. Ben yalnız Mahmutpaşa'nın Rızapaşa'dan olma geüninl tanıyorum. Güzel kızdı. Onu sorsaydın bak neler anlatırdım Treni kaçırdın Haydar oğlum. HULUSİ FLORESAN Ampulü bulsam, kend! aba|uruma takarım oğlum. Soyadın Floresan olduğuna göre, kendin tak, kendin yak... Dalga mı geciyorsun? Çarparım ha... TAYYAR BİRKULAÇ Olimpiyatların yapılıp yapıimayacağı henüz belll değil. Yapılırsa elbette yüzme yarışları da düzenlenecek. İyl bir yü zücü çok kulaç atar. Derecele re girmen Için beş kulaç daha atman gerek. SEYFİYE Bak, sen yazmayalı ne blçim mektuplarla uğraşıyorum Seyflye... Benl boşlama... Her şeyini bana anlat. Canım Seyfiye... Seni seven. Vural SÖZER Yönetmen Orhan Elmas, ünlü oyunoularTürkan Şoray ve Murat Soydan'la birlikte «Dert Bende» filminin setinde. Konuyu açıklamaya bile gerek yok: Bir aşk öyküsü dur... I I Tuvalet kâğıdı yerine zımpara kâğıdı yöntemi hâlâ geçerli Francis Ford Coppola'nm yaptığı «Kıyamet» filminin salt kargo (uçak yükü) masrafla n ile Türkiye'de 52 tane film çekilebiliyor.. j Fellini'nin Kasanova'smda bir tek dekor için harcanan pa I rayla aynı tarihte 10 türk filmi yapılabiliyordu.. IMF, yeni eçeteler hazırlıyor Adamın biri doktora «Sayın profesör, zatürree olduğumdan emin misiniz?» demış. «Tanıdıklarımdan biri zatürree tedavisi gordü ve tıfodan öldü de.» Doktor, «Merak etmeyin» diye karşılık vermiş, «Ben size zatürree tedavisi uyguluyorum ve zatürreeden öleoeksiniz.» İMF glb! yabanci kuruluşlar ölkemize yeniden teşhisl koydular: Hasta adam. Hepsi birbirinden yardımsever bu yabancılar şımdi teşhiste bırleşerek yeni reoeteler le hastalığımızı iyi etmeye çalışıyorlar. Bu durum bilinen bir fıkrayı anımsatıyor: Foto muhablrimlz Eneter Erkek, kazıkların yapıldığı yerin fotoğrafını çekmeyl başarmıştır. Fotoğrafta görüien kazıkçı, Isteyene îstediği kadar kozık göndermeye hazır olduğunu söylemektedlr. Ekonomik düzenimizin öyküsü Biliyorsunuz Orta Asya ve Altaylardan başlamıştı öykumüz Çin duvanndan geçıp, Alp dağlanndan aşıp Münih Kenti tanzifat işçiliğine göçmüşuz. Daha sonra Anadolu. Bizans Surları Bağdat Kapılan, Malazgirt Ovalan Bağdat Kapısını açan, Malazgirt ovasını aşan Bizans Surlarını deşen Gençosman, Alpasian, Erbakan ve Ulubatlı Hasan Ve nihayet, Osmanoinıllanndan, Birinci Osman Rüyama girdi her geoe bir fatihane zan.. «Iklimi Rum'u tuttu dhangir savleti, Tarih o işte gördü nedir Şir savleti On yılda vardı sanili Konstantaniyyeye Yer yer vatan diyarını teşhir savleti» Savletierlo, saldınyla kuruldu Osmanh devletl Biz de Atamız Osmanlıların Düzeni üzerine Aktarahm sohbeti..; KONUMUZ OSMANLI EKONOMIS1 Osmanh ekonomisi çarklarının Döndü asırlaroa FETİH RÜZGARLARIYLÂ pervanesi Doldu futuhat'larla Devleti Osmaniyenin hazinesi Gerçekte ne köle sahipliği ne toprak feodalitesi, Ne de kapitalizm değildi Osmanh ekonomisi^. Tanm, Tloaret ve endüstri yoluyla kazanmak yerine Osmanlılığm yapısı ve düzeni dayanıyordu: ASKERLIK ve SAVAŞLA ekonomik güç ^dinmeye Ve sonunda Osmanh düzeni Bu iki sistem arastndaki farkı kavrayamadığından Ve fetihlerle kazandıgı serveti Ekonomik üretime yatırmadığından «Biraz kül biraz duman» «O benim işte!» diye agıtlar yakaraktan Basmıştı sırra kadem... «Yine de şahlanıyor aman Kolbaşmın yandım da kıratiGörünuyor bize aman yine sefer yollan» Sefer yollanna giden ANADOLU EVLADI Sefer yollanndan gelir: Hazinei . Humayun'un geliratı Köylü yani reaya vergi vermez asker besler Devlet çarkıysa salt savaş ürünleriyle döner.^ Eyaleti Rum. Eyaleti Hırvatistan, Makedonya Eyaleti Eflak, Buğdan. Macaristan, Viyana Gelsin bana.. Gelmezse çok fenaaaaa!N Altın sağlamak için Mısır ve Etiyopya Lahur şallan için istikamet Hindistan Güzel esireler için hedef Arabistan Hurii Dilberleri için îspanya Gılmanlar için Katalonya Hıyar ve enginarlan İçin diyan LANGA* Bilâ tevekkuf FETHOLA... Şarabı nefis'i yüzünden Malta ve Kıbns Mastika rakısı için Girit ve Sakız Din için devlet için pençei Ali deki şemşir aşkına Son savletinle vur ki surlar açılsın Ve Duka altınlan hazinei humayuna katılsın Devleti Aliyei Osmaniyenüı böylece ekonomik gideri: Onbin Kapıkulu şehid. uçbin Yeniçeri Ve hazinei humayunun geliru 20 bin altınlık savaş esiri Eyaleti Nemçe ve Avusturya'dan 30 bin Düka, HARACA razı olmayan eyaletlerden 3 milyon YAĞMA Eflâk Buğdan eyalethıden 5 milyon HARAÇ Malta ve Kıbns himaye bedeli olarak 300 bin duka vergi... Venedikten Kefalonyadan 500 bin altın TALAN 1565 Kanuni Süleyman zamanındaki BÜTÇE: Savaş gelirleri: 183 Savaşa gideoek masraflarî 189 milyon AKÇE.^ Dr. İhsan ÜNLÜER (Devam Edecek) Büyük firmaiarın yapım çalışmaları da ha duzenlı olmakla birlikte genel'anlayış bu dur Yeşılçam'da.. Örneğın Yeşilçam'da elek trıkçi olarak çalısan kışıler elektrığın «e»sıni bile bilmezler. Elektrık kabloları yııiardır onarım yüzü görmediğı için kaçaklaria doludur ve lamba taşımacılığındon elektrıkçılığe yükselmış bu kişiler, bir türlü ne olduğunu anlayamadıkları elektrik işleri içlnde çarpıla çarpıla çalışırlar. Amyantli eldıven, lastik ayakkabı gibi koruyucu önlemler bilinmez.. Hatta elektrik kontrolü yapan tornavidaları bile yoktur. Yüksek voltaıın geçtıği şalterin başında oturan çoouk için, ışıkları yakan güç. akıl almaz bir şeydir. .1964 yılın da Halıt Refiğ'in çektiği «İstanbul Kızları» adlı filmde bir işçi bu uğurda yaşamını yitırmıştir.. Yönetmen Fevzl Tuna bir rastlantı sonuou İtalya'dakl film stüdyolarını gezmiş. QZ sayıdaki film adamlanmızdan bırısidır. Bu ızlenımıerını şoyle anlatıyor: «ONLAR NERDE, BİZ NERDE» «İtalya'daki film yapım merkezlnl gordüğüm zaman şöyle düşündüm.. Onlar elektronik beyinll makineler toplumundalar, biz ise el tezgâhında.. 3 yıl önce İtalyanlar,la ortak bir film yapılacaktı. Filmin yönetmenı olarak Italya'ya gıttim.. Filmin yıkanaoağı Tecnicolor laboratuvarını bir asistanın arabasıyla dolaştık.. Öylesine büyük bir yer di. Negatif montaj odasında işçiler beyaz eldivenlerle çalışıyorlardı.. Odayı tozdan ko rumak için içeri girerken ayakkabılarımızın üstüne naylon kılıflar geçlrdiler.. Adımız yönetmen olduğu Için laboratuvar şefi beni öğle yemeğine çıkardı. Laboratuvarın lokantası bizde ancak büyük bir otelde bulunabilir.. Yeşılçam'da ise sadece sandviç ve köfteekmek vardır. Yemek sırasında konuşuyoruz. «Filmi kaç metre ne gatifle çekeceksiniz? dedi Biz aslında İtalyan yapımcıyla 12.000 metre gibi bize inanılmaz gelen bir uzunlukta aniaşmışız, Fakat ben hava olsun diye «20 000 metrey le» dedim.. Adam bana şöyle cevap verdi: «20.000 metre ile film çekebılmeniz Içın oam baz (jonglör) olmalısınız» ve bir örnek *erdi. «Kıyamet (Apooalypse Now) filminin ne gatifleri orada yıkanmış film Rlıpinlerde çe kıliyor.. Manıla'ya oldukça uzak bir köyQ dekor olarak seçmiş yönetmen Franois Ford Coppola.. Her gün çektiği filmlerl helikopterle Ma nila'ya gönderiyor.. Bu filmler Manila'dan gece kalkan ve içinde soğutma tertibatı olan bir KLM uçağına yükleniyor. 16 saatlik (Arkası 9. Sayfada) FİLM SORUNU ir de film sorunu var. 90 dakiRaîıK bir filmin uzunluğu 2400 2600 metre arasında değışmektedir. Batıda boyle bir film en azından 20.000 metre negatif kullanılarak çekilebilir. Türkiye'de fse bir yapımcının aklının alablleceği en büyük uzunluk 5000 metredir. Bu Ölçüde film kullanrra hakkı ise salt ayrıoalıklı yönetmenlere tanınmış bir haktır. Normal boyutlar 3000 3500 metre orasındadır. Bu yüz den bir film setinde çok büyük bir aksaklık olmadıkça aynı sahnen'm Ikinci kez çekllmesi, film setinln kapısından Içeri bir film glrmesl kadar şaşırtıoı bir olaydır. REVİZYON NE DEMEK ürkiye'de film çekimlnde kullanılan makineler Ariflex marka Alman makineleridir. Bütün filmler bu makinelerle çekillr. Yine Batıdo her film bltişlnde bu makineler revlzyona alınırken, Türkiye'de 300.000 metre film çektikten son T