Katalog

CüMHURİYET 7 ŞUBAT 198C Seçme Smavma Hazırlık Programı GEIMEL YETENEK 67 Çözümleme: I. satırda bulunan KALEM sözcüğünün ilk üç harfi BALIK sözcüğünden, son ikl harfi ise İNME sözcüğünden ahnmıştır. Harflerin bu sözcüklerden almış yerlerinl de dikkate aldığınnzda TANIŞ sözcüğünden 5. sıradaki (Ş). 2. sıradakl (A) ve 3. sıradaki (N) harfini almamız gerektiğini saptanz. Diğer yandan AKIL sözcüğün. den de önce (L) sonra da (I) harfleri bir sözcük oluşturmak özere diğerlerine eklenir. Buradan parantez içine ŞANLI sözcüğünün gelmesi gerektiği kesinleşmiş olur. VI BİR SÖZCÜKTEN YA DA SAYIDAN ELEMAN ÇEKİLMESÎ : Verilen bir sözcük ya da sayıdan harf veya rakamlarm çekilişlndeki kurala benzer uvgulama seçenekler arasından aran mahdır. Ömek : 1 : RME fMERAKLD LIK Yukanda parantez içerisindeki sözcükten bazı harfler alınmış ve parantez önüne ya da sonrasma konmaştur. Buna göre aşağıdaki seçenefc lererden hangisinde aynı türden bir uygulama ya AH OĞUZTÜRK Tunç TÜMEN VII SÖZCÜKLERİN SABİT KALAN, AZALAN YA DA ÇOĞALAN DEĞERl.ERLE GÖSTERİLMESİ: Bu şifreleme tipinde her sözcüğün İçinde bulunan harfler için verilen sayısal değer sözcüklere göre ya sabit (aynı) tutularalc, ya azalarak ya da artarak verilmiştir. Her harf için hangi değerlerin hangi kurala göre verüdiğini saptadürtan sonra şifresini bulmamız ister.en sözcük üzerinde değerleri yerlerine koyanz. Bu soru tipi örneklerde daha iyi anlaşılacaktır. Ömek: 1. BAKINMAK ANMAK KABA NAM » • • • (25136451) (67562) (3747) (?) GENEL YETENEK Yukandaki her sözcüğün şifreleniş kurahndan yararlanarak ŞIRA sözcüğünün şifresinin seçenekler arasından hangiu olduğunu bulunuz. A) 7468 B) 4698 C) 8746 ^ D) 9468 E) 5786 Çözüınlenıe : (A) harfinin her satırda bir fazla değerle gösterilrruş olrr.asmdan (8) iîe biten seçeneklerden birinın aranan yanıt olacağını saptanz. Diğer harflerin her satıra gore durumlan da gözönune alındığında sozcuğümuzün şifresinin (Dj seçeneğinde olduğunu buluruz. VIII BİRİMLER ARASI BAĞINTILARIM ŞİFRELENÎŞİ : Bu bolumieki her soruda harfler, sayılar, sözcükler ya da cümleler verilerek bunlann arasında bulunan ilişkiyi göstermek üzera de işaretler, şekiller ya da kendilerinde farklı birimlenn eiemanlan verilmiştir. Çozürr.e birçok birim eleman arasındakı bağıntıyı veren benzerliklerden gidilir. Ali OĞUZTÜRK Tunç TÜMEN Çözümleme: Örnek l.'de olduğu gibı aynı amaçla araştırma yaparsak dogru yanıtın (C) olduğunu buluruz örneft : 3. ATA A EBE • ABA Yandaki sözcükler araATA © ABA D EBE smda bulunan işaretleABA D EBE A ATA rin yazılış kuralına göre ABA © ATA A EBE aşağıdaki ssçeneklerden h&n d EBE A ATA 0 ABA S^ °§™ olur? A) B) C) D) E) ABA • EBE • ATA © EBE • EBE • EBE ABA ABA ABA ABA © D • A © ATA ATA EBE ATA ATA pılnnştır? Yukandaki sözcükler, aynı sırada bulunan sayılarla şifrelenmişlerdir. Her bir sözcüğün şifreleme kurahnı saptadıktan sonra (NAM) sözcüğünün şifresinin aşağıdakilerden hangisi olduğunu bulunuz. A) 876 B) 987 C) 897 D) 879 E) 678 Çözümleme: 1. sıradakl (BAKINMAK) sözcüğünün harf sayısınca rakamdan.oluşan bir sayı İle şifrelenmiş olduğunu görüyoruz. Buna göre her harfe bir rakam karşılık olmaktadır. Butün satırlarda bulunan (A) harfinin aldığı değerleri gözden geçirelim. L satırda 5. IL satııda 6, IIL satırda 7 değerlerini almıştır. Buna göre (A) için her basamakta artan bir sayısal değer verilmektedir. Şifresi istenen (NAM) sözcüğünün diğer harflerini inceleyelim. (N) harfl L satırda 6 iken Il.'de 7 olmuştur. IIL satırda bu harf kullanılmamıştır. M harfinin de I. satırda 4 iken, IL satırda 5 değerini aldığını III. satırdaki sözcükte ise kullanılmamış olduğunu görüyoruz. Bu harflerin kullanılmadıklan her satırdaki ^eğerlerinin artıp artmadığını saptamak için L satırda bulunup EL satırda bulunmayan ve sonra ÎIL satırda tekrar gördüğümüz bir harften yararlanmz. Bu harf İse (B) dir. L satırda 2 iken IL satırda bulunmadığı halde ITI satırda 4. değerinl almıştır. Buradan kalkarsak (N) ve (M) harflerlnin alacağı sayısal değerlere göre aranan doğru yanıtm (B) seçeneği olduğunu buluruz. örnek : 2. TARTIŞMAK MATARA ARTIŞ ŞIRA • • # » (253216758) (863646) (75438) (?) örnek: L M A Z Z V Y M A Y 7 ? A M V Z Yanda bulcmarr harfler arasındalci işaretler belli bir kurala göre konmuşlardır. Aynı kurala göre aşağıdaki seçeneklerden hangisi doğrudur? B) Y A Z V M D) Z A M V Y ( A) ÜSR (SÜREKLÎ) LÎK B) RSÜ (SÜREKLİ) KLÎ C) RÜS (SÜREKLİ) İLK D) RSÜ (SÜREKLİ) LİK E) RSÜ (SÜREKLİ) İLK Çözümleme : Soruda verilen sozcüğün bastan 1 a, 1. ve 2. hartleri parantezin soluna yazalmıştırDiğer yandan bu sözcüğün sondan 2.. sonuncu ve •Bondan 3. harfleri de parantezin sağ tarafına sıWyla çıkanlmıştır Benzer uygulamayı seçenekterde veıllen sözcükçe de yerine getirdiğimizde doğru yanıtın (D) seçeneği olduğunu buluruz. ö m e k : 2. 5730 (073524698) 8694 Yukanda parantez içinde bulunan sayı içinden baa rakamlar alınarak parantez önune ve sonuna çıkanlrruştır. Aynı kurala göre aşağıdaki seçeneklerden hangisinde uygulama yapılmıştır? * A)'7319 (931786405) 5406 B) 3179 ( • ) 4506 C) 1793 ( • ) 5406 D) 7319 ( • \ 4056 E) 3791 ( » ) 5604 Çözümleme : Parantez önüne ve sonuna çıkanlmış olan sayılann rakamJannm parantez içlndeki sayınm hangl sırasından çeklldiğine bakarak doğru yaruta gitmeye çalışınz. Burada sornda verilenie benzerliğt olan seçenek (A) seçeneğidir* Y A M A Z A) Z A M A Y O Y V Z V M E) Y ü M A Z Çözümleme : Soruda verilen sözcükJer arası çifre •bağıntısının ne olduğu saptanmaüdLr. Daha Bonra ise aynı bağıntıya göre yazılrnış olan seçenek aranmandır. Verilenlerden (ATA) ve (EBE) sözcükleri arasında (A) Işareti her durumda vaı> dır. (ATA) İle (ABA) arasındaki değişmeyen lşa« ret ise ( © ) dır. Ancak (ABA) İle (EBE) sözcükleri arasuıdakl Işaret Dd konurada karşunıza çık» maktadır. Bu ise (ABA) nın'önce ya da sonra ya. zılışıyla UişJtin olmaktadu:. Bu belirlemelere göre seçenekler gözden ge çilirse doğru yanıtın (E) olduğu ö m e k : 4. ARA C=> OYA =5• T U T Çözümleme : Bîrblrinden farklı üç harf verilmiştir. Şekiller ise bu harflerin her yer değiştirişindeki duruma göre bir düzenleniş içindedir. (M) ile (Z) nin tüm arahklanndan (A) Şeklini görüyoruz. (Z) ile (Y)'nin tüm arahklannda ise şekil (V) olmaktadır. Diğer yandan her (Y) ile (M) arasında da (A) şeklini göruyoruz. Bu kurala göre seçenekler gözden geçiriürseı aranan yanıtın (A) seçeneği olduğunu b u l u ı m / ömek : 2. Yandakl harfler arasında : M bulunan işaretler belll bîr M © C # O kurala göre yerleştirilmlşC © M# O tîr. Aynı knrala göre aşağıdaki seçeneklerden ban M gisi doğrudur? A) O # M # C C) M © O # C E) M © O © C B) O 0 M• C D ) O # M © C TÜT ft ARA «• OYA jTUT,<= OYA <=:> ARA OYA = > TUT ft ARA ARA U TUT < = OYA TandaM "sSzcükleTÎn arasında bulunan Işaretlerin kuralına göre aşağıdaki seçeneklerden hangisi doğru olur? % A) ARA => TUT U OYA B) OYA <=> ARA = > TUT C) OYA CD ARA ,E) TUT ARA 0 TUT OYA b) TUT fl OYA = 3 ARA ÇözumFeme : VerDen sözcükler arasmdaki şefcHlere göre oluş,turulan kuralın seçeneklerden eözcüklerin her îki aralığmda da doğru olması duTurrrond» sonuç bulunmuş olur. Buna göre se« çenekler g6zden geçüilîrse (C) dekl sözcüklerin Od aralığmda da lşaretlerln kurala göre verildiği anlaşüır. Buna göre aranan dofru yamt ( O dir. M O D E R N M A T E M A T İ K 84 Vural YILMAZ Taner ALPCAN 4. Aykın iki doğrunun birinden geçen diğeparalel olan kaç düzlem çiziiebilir? Çözüm : T MODERN KİMYA YANITLANACAK SORULAR 1. Cl, gazı kütle spektrografından geçirîld!» ğinde Cl,*. Cl* ve Cl*» iyonları oluştuğuna göre hangisi en küçük yançaplı yayı çizer? A) Cl,* B) Cl* C) Cl»« D) Cl,* veCV E) Cl* ve Cl*» Aşağıdaki bilgilere göre 2. ve 3. soruları yanıtlayınız. (Ü.S.S. 1975) I. 2A ls* H. 9B ls'2s*2p* IIL 13C*»ls«2s12p> IV. 18D i ^ s * 2p» 3 ? 3p* V. 30E ls*2s'2p*3s'3p»4s*3d* X NevzatGÜNGÖR Element Atom No. Kütle No. Nötron 11 23 13 12 ŞeMldekl ABC dik t 4 Aynı düzlem lçinda bulunmayan ve kesişr' meyen doğrulara aykın doğrular denir. Bir düzlem çiziiebilir. Şekille gösterelim. üçgenınde s ( A ) o90* olup dik kenarlar 3 ve 4 cm dir. DHA öîçek açısı 45* olduğunagöre A r 6(DBC) = ? 3 4 s c o s a ' O = s cos 45" = • B 6 \/ 2 cm» > ohır. y A) B) C) D) E) H x elementi blr haloîendlr y nin 12 elektronu vardır. Bunlar blr elementin izotoplandır. x y, bîleşiğinl oluştururlar. syı bileşiğim oluştururlar. Çözüm T 5. Bir ABC dık üçgeni veriliyor. ( A = 90') B^noktasından üçgen düzlemine çıkılan dikme üzerinde O noktası ahnıyor. [OA] hangi doğruya dik olur? Çözüm : Üç dikme teoreminf gore [OA]ltAC] olur. 6 ÇOKGENSEL BÖLGELER VE ALANLARI • Brr dikdörtgenin alanı. ardışık iki kenannm uzunluklan çarpımına eşittir. • Dik üçgenin alanı, dîk kenarlannm carpımmm yarısına eşittir. • Üçgenin alanı. herhangî bir tabanı ile bu tabana ait yüksekliğin çarpımının yansma eşittir. • Paralel kenann alanı. taban olarak alınan Iherhangi bir kenan ile bu tabana ait yüksekliğin çarpımına eşittir. • Yamuğun alanı. tabanlan toplamı Ile yüksekliğinin çarpımının yansına eşittir. ÇÖZÜMLÜ SORULAR Şekilde \Ko^ Kenarortay ve A s(ABC) = 18 ör' dir. C A ,9. «b 80 C ve % 20 C Izotoplanndan *o!uçan bîr kanşrmdakl karbon elementinin atom ağırlığı hangisidir? A) 12,2 B) 12,04 C) 12,0 D) 12.01 E) 12,3 10. • Bir eîementtn tyonlaşma enerjnerl E, • 176 K.Cal/mol. E, a 346 K.Cal/mol ve = Ej a 1850 K.Cal/mol olarak veriliyor. Bu elementin değerlflî elektron sayısı hangisidir? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 IL Bir atomda, bîr elektrontm yü"ksek enerJî düzeyinden düşük enerji düzeyine geçerken yaydığı ışığuı frekansı 3 • 1014 Sn 1 dir. Bu iki enerji düzeyi arasındaki enerji farkı kaç K.Cal/mol dür? (h = 9,52 • 1014 K.Cal Sn/mol) A) 28,56 B) 24.42 C) 3,17 D) 56,2 E) 285,6 12. 9 F, 11 Na, 12 Mg 17 Cl ve 20 Ca elementleri veriliyor. Aşağıdaki iyonlardan hangi ikisinin elektron dağılımlan ayni soygaz elektron düzenindedir? A) F ile Ca** B) Na+ ile ClC) Mg**ileCa** D) Clile Ca + « + E) F ile Mg 13. Peryodik sistemde 3. sıradaki 7. elemerîttn eîektron dağılınu hangisidir? A) ls a 2s»2p > B) L5 s 2S»2p s 3s 2 3p î C) Is'2s 2 2p s 3s2 3p« 4s2 3d7 D) Is*2s*2p«3s 2 3p s E) *ls 2s? 2p> 14. x ^ iyonunun elektron dağıhmT ls 2 2s2 2p6 3s2 3p* dır. x elementinin peryodik sistemdeki yeri neresidir? A) 3. sıra 3. sütun B) 3. sıra 5. sütun C) 4. sıra 5. sütun D) 4. sıra 2. sütun E) 2. sıra 4. sütun A) ı ı m ı v D) IIV 2. Bu elementlerden hangOerl soygazdır. B) ıv E) I I I . I V o ııra" 3. Bu maddelerden hangisinden bir"elektTonu koparmak en kolaydır? A) III B) IV C) II D) V E) I 4. Aşağıda elektron dizilişleri verilen atomlardan hangisinin birinci iyonizasyon enerjisi en küçüktür? A) ls'2s*2p 6 3S l B) I S ' 2 S J 2 D 4 l C) ls'2s 2p* D) ls l E) ls ! 2s*2p* 5. Elektronlann çekirdek etrafındaki h a r e ketleri aşağıdakilerden hangisidir? A) Çekirdek etrafında belirli bir yörüngede belirli bir hızla dönerler. B) Stasyoner bir dalga haündedir. . C) Çekirdek etrafında belirli bir yerde durtrr» lar. D) Çekirdeğe doğru hareket eden bir t » » ^ ciktir. E) Çekirdekten hızla çıkan bir tanecüctir. 6. Hangisinden bir elektron koparmak en zar* uur? (Ü.SvS. 1977) A) Fls»2s 3 2p* B) Ne 1^25*2?» î J C) Na* ls»2s 2p« D) Mg* Is»2s 2 2p* E) Al*J lS*2s 2 2p 6 7. 3p orbitalinde uç elektronu bulunan nöti. x atomunun X2O5 bileşiğinin mol kütlesi 142 gr/mol dür. x'in nötron sayısı nedir? A) 5 B) 15 C) 28 D) 16 E) 68 8. x ve y elementleri için çizelgedeki bilgiler \ erilmiştir. Aşağıdakilerden hangisi doğrudur? Şekîlde (ABC) eşke« nar üçgendir. DEC açısı iki düzlemli açının ölçek açısıdır. |DO|n»?. c tg60* VT = olur. 2 7. Bir [AB] doğru parçasının bir (P) düzle. ml üzerindeki [A'B'] izdüşümünün uzunluğu n e dir? Çözüm : a S(ABD) = ? Çözüm : İki üçgenin tabanlan ve yükseklikleri eşit ise alanlan da eşittir. Buna göre A A s(ABD) = s(ADC) dir. A A A 6(ABC) = S(ABD) 4. s(ADC) A A = > S(ABC) = 2s(ABD) A A = > 18 = 2s(ABD) = > S(ABD) = 9 2. /v^ Şekilde [BC] dört .eşit parçaya aynlmıştır. Taralı alanın üçge^c nin alanma oranı nedir? ŞekOdeki ABC üçgeninden difc |A'B'[= ' A C | = j AB | • cos a elde edilir.