Katalog

ONtKt CUMHURÎYET 16 ŞUBAT 1980 HİÇ BIR YERDE CIDDIYET YOK DIYE YAKINAN OKUYUCULARIMIZDAN Ö2UR DILERIZ BILIYORSUNUZ CIDDIYET ULKEDE YETIŞMIYOR BİRAZ DÖVIZ BULURSAK ONU DA D1ŞARDAN İTHAL EOECEĞIZ. Ciddiyet HER ŞEY PARAYLA CİDDİYET BEDAVA • EVELEME DEVELEME OEVRI SONA ERDI HALKIN TASARRUFLARI YAMUKBANKTA TOPLANIP, DEVE ŞEKLINDE KUMBARALARA DOLDURULACAK ARKADAN FIYATLAR ARTIRILARAK HEPSİ DEVE YAPILACAK. GÖRUŞTUĞUMUZ BIR BANKA YETKIUSİ VEYI CEKECEKSIN YA BU DIYARDAN ŞEKLINDE KONUŞTU <YA BU DEGIDECEKSIN» • cAOALARDAN BİR YAR GELİR BİZLEREı 0 ESKİDENDİ, SON VAPUR ZAMLARINDAN SONRA ŞARKILAR DA DEĞİŞTI «ADALARDAN BIR YAR BİZLEREı GELEMEZ OLDU. Yunus Emre'den Ferdi Tayfur'a Yazan: Zülfü LİVANELİ Yunan muzlğınin yayılmasına fZaten Yunanlıları tutar Avrupalılar'ı yargısıyla, kolay bır cozum bulomayız Bır gerçek payı olsa bıle bu soz tek başına durumu anlatmaya yetmez Aynen bunun gıbı Amerıkan müzığınden sozederken de temperyalızmln oyunu» yargısını verıp, rahatlıyamayız. Elbette, Yunanıstan'da fsagopo»!u pespaye şarkılar ve her tür yozlaşmış muzik eVcsık değıl Ama bız oradan dunyoya seslenebılen önerrlı müzıkcılerden sözedıyoruz Amerıka'da da ceşıtll müztk yapıları lciçe yaşıyor Ama bugun Almanların tSchlager», Ingılızlerın «Hıt» (Vurma, tam isabet ettırme) dedıklerı populer tur bır yana bırakılacak olursa Amerıka'da gelışen nedır Blues turu . Madenci turkülerı, demıryolcu turkülerı zenci duaları v b gıbı halk müzığının en ozgun örneklerı dünyayı çarpıyor Woody Guthrıe'nın Amerıkon halk muzıği üzerındekı buyük araştırmaları ve kendı yaptığı turkuler blr kaynok olmayı sürduruyor O temelden kalkan Bob Dylan gelenek ıcınde kendı baladlarını yazıp bestelıyor ve sunuyor Leonard Cohen bır rock şaırı olarak yepyenı duyorlıklar anyor. Son plağı «Recent Sonçs»un kapağında muzık ve şıır temelıne Mevlana Celaleddın ve Ferıdüddın I Attar'ı aldığını yazıyor işte bu Bonsuz bır sanat özgürlüğul Dünyanın her yanından etkl alabıleceklerlnl bıHyorlar, çunku alış verış halındeler Dünya da onemli olduğBnu bılen haıklar, butün dünya kulturune acılıyorlar Bızımse yalnız sanatta değıl her alando dunyaya bakrra boyutunu yıtırdığımız gıttıkce koyu bır taşralılığa ıtıldıgımız gorülüyor Ya da tam tersıne belkı tek partılı donemde ıtıldıgımız taşralı kapanıklıktan cıkma sancılarıdır bunlar Bılemıyorum1 Ama Amerıkan sanatcısı Mevlana dan yararlanırken, ekım 79'da gıttıgım Lıbyo'da havaalanmdaki yazılar bıle Arap harflerıyle yazılmıştı Neresi aanışma, neresi gelış gıdış anlıyomıyordunuz Kultürlerını yabancı etkılerden koruyorlardı kendılerınce Yöresel ve kapalı kultürlerın kendılerınl koruma aşırılığına gereksız bir bıcımde kapılmışız bız Hıc bır kulturden ve yabancı etkıden korkmadan, rahatca butün dunyayla alış verış edebılecek kadar derın kultur koklerırriz olduğu DEVE LÜASYONDAN SONRA HALK TASARRUFA ÇAĞRILDI 5 Şllre dönelım. Cağımızın büyük ve görkemll şalrl Nazım Hıkmet ne yaptı Osmanlı arıstokrat geleneğınden taşıdığı şıır duygusunu ve aruz rltmıni, hapısanede yıllar boyu Içıce yaşadığı Artadolu halk kültürüyle bır senteze ulaştırdı Bunu da çağın en ıleri sanat akımlarına açık olarak başardı Ahmed Arıf tekl, doğu turkülerınln rıtmını mekanık olarak degıl de, sonradan yarattığı esıntı olarak kavratan sentez ustalığını duşunun1 Fazıl Husnü Dağlarca dak! en modern soyleşıyle Yunus bılgelığınl çağnştıran uzdıllı anlatımın sentezını gozonune getırın1 Resımde de boyle, romanda da, mımarıde de vb Muzıkte Ise boyle çalışmalara Izln yok' Denılebllir kı, tmüzıkte, sinemada olduğu gıbı bır on sansur sozkonusu değıl Dıger sanat dalları da baskı gorduler Nıye muzık yasaklamaları bu kadar onemlı'ı • HALK ISE BAŞBAKANIN «DEVELÜASYONDAN SONRA UCUZLUK GELECEK» ŞEKLINDEKİ SÖZLERINE fYOK DEVE» DIYE KARŞILIK VERIYOR. Haberı Deve oldu Şiir köşesi SÜLMAN EFENDİ'YE DESTAN RUHSATÎ GIBİ Sana blr destan soyleyım Şaşasın Sulman Efendı Halka ettın bu duzenl Şışesın Sulman Efendi. Gerdanını kıra kıra Geçtın oturdun koltuğa Halka kazdığın kuyuya Düşesın Sulman Efendi. Güme gıtti bunca emek Devaluasyon ne demek ikl ucu boklu değnek Eşesın Sulman Efendi. Honcerledın para pulu Uyguladın çıkmaz yolu Be Allahın şişman kulu Şaşasın Sulman Efendi. Klmı ağa kıml geda Halkı oturttun kazığa Kaynattığın dert aşında Pişesln Sulman Efendi tBiter» dedın beter ettln Tencereyl keder ettln tFıle»lerl heder ettin Yaşasın Sulman Efendi Bır aşk oykusü "Patlıcanlara bak Aysel,, Yalçın PEKŞEN Bellı kı güneş doğuyordu Ortalığı saran komur dumanlarından bır şey gorunmuyordu ama. yıne de bazı ışınlar zaman zaman blr aralık bularok kırmızı kıremıtli çatılarda gokkuşağının renklerıyle oyna şıyordu içırrl blr sevlnc kapla dı öylesıne .. Bugun Aysel'le buluşacaktık Boğaz kıyılarında doloşacak, tnohut oda, bakla sofa» evımızden pencerelerl susleyen begonyalardan sözedecektık Toksim'de buluştuk Aysel Aksaray'dan otobüsle geldığl icın kucük bır meydan savaşmdan cıkmış gıbıydı Heyhat. Bu hali bıle öyle guzeldl kl... Ben ıse Etıler'den bu yana dol muşların arkasından koştuğum ıcln kan ter Icındeydım. Kalbimın derınlıklerınde blr şeyler kıpırdadı Bu aşk rnryüır> Yoksa fazla koşmaktan kalp krızı ml geçırıyordum'? Sarıyer mınıbüsunde, ben muavının kucağında, Aysel de benırr kucağımdaydı Muavın ıse orabanın sahanlığında gidıyordu Aysel'le birbırımıze boylesıne yakın olduğumuz Icın ne kadar mutlu olduğumu sozlerın kıfayetslz akıntılarından bır gırdap gıbl akıp gıden duygularımla ifade etmek aca ba yeterll olacak mıydı 1 ' Fazla zoman kaybetmeden Sarıyer'e geldık Zaten bu şo' forle sadece Sarıyer'e değll, (Arkosı 11. Savfada) Tek Olanak Bır kez, konumuz müzıkl ikincisl Türkıye gıbı, plak çalma araçlarının üretılmedığl, Avaıpa'dan getırtılenlerin de yuzbınlerce lırayı bulduğu bır ülkede yaptığınız müzık genış kitleye ancak radyo ve televızyonlar aracılığıyla yayılır Bu kuralı doğrulamıyan örnekler de gorulmüştür ama özel olgulardır bunlar, genelleştırılemezler. Bır şarkıyı baştan yasaklamamak ama TRT'de yayınma da ızın vermemek fılmi serbest bırakıp slnemalara o fılmı gostermeyl yasaklamak gıbl bır Işlemdır Muzık. kıtap gıbl araç gerektırmeyen bır ürun degildır Ayrıca müzık yapmak nlyetlnde olan her insan, başarı çızgısının bır kaç ornek dışında TRT'den çectıgıne Inanmaktadır Parcalarının bır engele takılmamjsı icın. muzığını TRT kurumunun ısteklenne oore bıçımlendırmek zorunda kalmaktadır Boylece bu kurum, urünü yalnız yasaJayıcı değıl, aynı zamanda ülkemizdeki muzık ORD. PROF. DR. PORT. KROF UZMANLAR NE DİYOR? lkemızın en ünlu malıye profesörlerl son zamlardan ve olınan ekonomık önlemlerden sonra bu yılkl enflasyon oranını saptamışlardır Kendılerı ile konuştuğumuz ünlu profesorlerden bazıları bu yıl enflasyon t % 62 5 cıvarında kalacak» dsrken, bazıları da «% 73 2 cıvarında olacak» demış üçüncü bır grup t % 98 87'e ulaşacağını», dordüncü bır grup Ise «% 85 7'de kalacağını» soylemışlerdir tBu tahmınleri nasıl yapıyorsunuz?» dıye sorduğumuzda fkafadan atıyoruz» domışlerdır. uI FR 2ART HFORD LR. CART. BLOF. PR. I. Y. B. SPOR Gazetelerın yazdığına göre milli gureşcımiz Mehmet Güclü antrenorlerı ile dargın olduğu Içın tek başına çalişıyor ve her gün atlarla yarışarak Moskovo Olımpıyatlanna hazırlanı yormuş tMutıaka şampıyon olacaflım» dıyen Mehmet Güçlu'nün tek başına gureş şampıyonasına hazırlanması, üstelık bu Işl atlarla yapması akla bır ıhtımal getırıyor Mehmet Güçlü sakın at yarışlarında şampıyon olmasın SIDDET HAREKETLERl Ciddi Bir llan KLASIK ANKASTRE HELA BATARYASI Erbakan'ın Sucuğu Erbakan'ın kerhen cıktığı TRT ekranından kerhen bakarak, kerhen doldurulmuş dört kişılik bır aılenın bır sabahlık kahvaltı fılesını gösterdıkten sonra, bır evde şöyle konuşuldu. Lân Kâzım, dedı kadın kocasına, duydun mu leen, aboov baksana. bır haftalık kahvaltıya dokuz yuz lıra verıyorlarmış Adam kızdı Delı soyka. lyi duymadın kl, o blr aylık, dedl Dersınden başını kaldıran çocuk Ikınfe de lyl duymamışsınız, dedl O yıHık baba yıllık, neden dersenız fılenın ıçınde vallaha b.llaha suçuk vardı. Televlzyonunuzun yüzü olsaydı alcalıp yükselen hoberlerle nasıl değıştığınl görurdünüz. Amo televızyonun yüzu yoktur, yüzsuzdur. Sız kendl yüzünüzü korumak İcın bır tele traş alınız Tele traş televızyonu izleyıcinın hışmından korur. TELETRAŞ GeleceÇı fealitelı Geçmışı tenebeli Evrensel bir çizgıye ulaşan müzikler hoşgörüyle özgürlükle işlendi üretlminl de baştan kurallara başlayıcı, Hkeler koyucu durumdadır. Dığer sanat dallarında senteze ulaştıkça başarı kazanan sanatçıların uyguıamalarına müzıkte ızın verılmemeKtedır. ÖLÜM DARPHANEI ÂMIRIYE I OSMANİ EŞRAFATINDAN MERHUM «SIKKE» PAŞA'NIN VE MERHUME «KAIME» HATUNUN TORUNLARI, HAZINE 1 HUMAYUNDAN «PAPEL» EFENDİ VE «BANKNOT» HANIMIN COK DEĞERLI VE ÇOK SEVGILI OĞULLAR1 «LIRAsNIN IMF HASTANESININ AMELIYAT MASASINDA OPERATOR SULEYMAN'IN KOR BICAĞI ALTINDA VEFAT ETTIĞINI, VATANDAŞLARIM1ZA UZULEREK BILDIR1RIZ TAHTAKALE MERKEZ BANKASI ADINA ŞAKIR BALKI ! >N Muzaffer İZGÜ Komşumuz Yunanistan Bızım müzığımıze en yakın müzık yapısı, komşumuz Yunanıstan'da Ve bızım muzığı andıran Yunan şarkılarının dünyanın her koşesınde çalındığını, söylendığmı, makamlarından çalgılarına kadar her şe/lerıyle tanındıklarını goruyoruz Bu alanda, Mıkıs Theodorakıs, Manos Hacıdakıs gıbi büyük bestecıler ve Marıa Farandurı, Petros Pandıs gıbı solıstler cıkardılar Bunların her bın dünyada ün yaptı Bır Yunan Müzığl patlaması yarattılar. Bu patlamanın temelını oluşturan müzık yapısı ne/dı"> 1920'Ierde adalarda trebetıka» adı verılen bır müzık türü geiışmışti Daha çok Izmır'den etkılenen bu Türk etkısındekı müzık yapısı, aynen bızdekl Arap etkısı gıbı Yunanıstan'ın işçıleşmekte olan çevrelerınde, şehır varoşlarında yayıldı Markos, Çıçanıs gıbi ustaların gelıştırdığı tbuzukı» adlı bır çalgı kullanılıyordu Büyük bır olasılıkla bağlamadan ve onun cbozuk» dıye anılan düzenınden gelışmış bır çalgıydı bu. Bızde saz yasaklandığı dönemlerde Yunan Komünist Partısi de buzuki'yi ckötü. deıenere» bir calgı olarak ilan edıyordu «Arabesk» dıye adlandırılan türün bızdeki yayılmasına benzer bir durumla trebetıka» Yunanıstan'a yayıldı. Aydınların bütün aşağılamalarına karşın. önüne geçılemıyen bır olgu hallni aldı. Bır takım crebetıkolog»Iar bu müzık ve söz yapısını inceleyıp. araştırdılar. Cılt cilt kıtap yayınladııar bu konuda. Daha sonra büyük müzıkçıler Hacldakıs ve TTıeodorakıs. rebetika'yı müzik köklerınden bırl olarak aldılar ve ürunlerlnde bu etki duyulur oldu. Bu bestecılerın başardıkları Iş blr sentezdır. Bızans Ortodoks müzığıni ve şarkılarını olduğu kadar. bu kokle ilışkıll Osmanlı müzığınin tekrar etktledıği Yunan müzlğınl, alıp, modern bır müzık yapısına oturtmuşlardır Onları evrensel kılan budur. Hacıdakıs'ın besteledığı Elıa Kazan'ın tUzlaşma» filml müzığl, klarnetleri utları, orkestrası ile bu senteze çok açık bır örnektir. KLASIK ANKASTRE HELA BATARYASI H E L A NIN SUNDUĞU BIR YENILIKTIR ALTIN KAPLAMA 24 AYARDIR BUNDAN BÖYLE DAHA KALITELI BIR ŞEKILDE HELAYA GIDECEK VE TSE STANDARTLARINA GORE DEFI HACETTE BULUNACAKSINIZ USTELIK KUMANÛALI OLARAK FIYATINI DUYDUĞUNUZDA KORKUDAN OYLE ŞEYLER YAPACAKSINIZ Kl. KLASİK ANKASTRE HELANIZA GEREK KALMAYACAK H E L A BAYIINDEN ISTEYINIZ. GENEL DAGITIM ELMOOR YETIŞ CAFER ANKASTRE BATARYAYI BOZDU. BEZ GETIR Festival başladı Artık iyıce festıvalleşen Istanbul'da son yıllarda bu durumu sımgelemek icın «Istanbul festıvalı» yapılmaya başlanmıştır Fotoğrafta Istanbul festıvalınde mankenlık yapan Beledıye Başkanımız Aytekın Kotıl gorülüyor. na Inanmıyorum Zaten bu alış verlşl sürdurmedık mi uzun zamanl Son yıllarda en büyük Amerikan plak şirketlerl holk müzıkçılerının eski, kötü kaydedılmış, amator bantlarını bıle toplayıp, güzel kapaklar içmde cblues» antoloIilerı yayınladılar Çoğunun kaydedıldığı yer, ya da pıyanoyu gıtarı çalan adam blle bellı değı! O dönemln plaklarında, halk çalgıcılarının çalarken tempo tutmak içm ayaklarını yere vurmadan duromadıklan anlatılır Stüdyo gorevlılerı bu ayak vurmayı engelleyemeyınce hepsının ayağının altına bırer yastık bağlayarak kaydetmışlerdır Butün bu şarkıcıların söylerken çalgılara gore daha tız kaldıkları bılınır Bunlar bızım öfkelı denetırrcılerımız gıbı yasaklama nedenı değıl tam tersıne bırer özellık ve tad unsuru olarak değerlendırilmıştır Çoğu gıtarı parmağına geçırdıği kücuk bır şışeyı kaydırarak calar Elektro gıtara kaynaklık eden sestır bu Kımse kalkıp tGıtor boyle calınmaz1 Akademıler şöyle tarıf eder'» dememıştır Kapıcı Levvıs'ln şışelı gıtarıyla yetışen Hendrıx dünyayı ayağa kaldırmıştır Doktorun Yeri Gırıtlı Sodamos denızde boğuldu O bır ag bılırdı, zavallım, bır de su. işte boyle, denız kudurdu mu bır kez, Gozü yoksul balıkçıyı bıle gormez Kallimakos Tektük öldürülmeye başlanınca ınsanlar İlk acıma ve ofke duyusu yankılanmıştı tüm yüreklerde Gösterıler agıtlar. mıtıngler ve gözyaşları... Sonra bır olu, beş ölü, on ölü daha Bayrak yetışmez oldu sarmaya naaşları. Acılanmız dayanılmazlığa vardıkca UMURSANMAZ oldu cınayetler. sayısı arttıkça. Çoğaldıkça kıtle kıtle yığın yığın ölümler Katılaştı yüreklerın duyarlığı, Sağırlaştı kjrşun sesıne gonüller Insanlar vurdumduymaz oldu kıyımlara... Psikoloılk olarak insanoğ'u Bır engeli aşmo gücünden yoksun oldumu O konuya karşı kapatır düşünce ve eylem kapılarınî. Başkalanno yardım edecek güçte değ Ise Insan İlgilenmez onun acısıyla, görmezden gelir onu Bu yuzden toplumsal korku ve ustüste kıyımlar KAN VE KANKAN Refrakter ve vurdumduymaz yapmakta Insanı. Pekl ne yapmalı barbarlığı önlemek Içın? Ne zaman, nerede, nlçın ve hangı amaçla vurulduğunu Bılırsek. o zaman engellerız yüzumüze ınen yumruğu En önemlısi de engelleme gücümüze ınanmak. Toplumdakl barbarlığın ereğı BARBARLIK değıl Canavarlığı doğuran CANAVARLIK değıl, Sürdürmek ıçın duzendeki PARASAL OYUNU Katakullılerın yürutülmesl Içln Uygulanmakta barbarlık. Işte, alınca muhalefetten blr fazla o / u Fırlayıp oturdu iktıdar koltuğuna bır) Ve onun zaman ı ıktidarında 2 yaralı beş ölü, 8 yurt basması, 9 banka soygunu, 12 el bombası, 24 kahvehane tararnası... Muhalefet ise bağırdı'KATIL İKTIDAR » tBATIDA BIR KIŞI ÖLDÜRULSE İKTIDAR DÜŞER!» Başvuruldu sıneımılete, slneımlllet TUSIAD'ın buyruğunda Dansedlyor tüpgazı tereyağı, gazyağı kuyruğunda SıneiMılılet oynadı oyunu Indl koltuktan blrt, koltuğa fırladı dlğerl Cem'an yekun 999 ölü, bın yaralı, ikl bın ezik Yazık oluyor şu gençlığe bıllahi yazık!. El ustünde kımın elı var? Senın ıktıdarın zamanında, benım Iktldanmdan 150 mlsll fazla ölü var. VATANDAŞ SORUYOR tKlM ÖLDÜRÛYOR NIÇIN ÖLDOROYOR? Sözcüklerin Çiğnenmesi Sozcükleri cığneyerek söylerler şarkıda Buna da dokunmak kımsenın aklına gelmemıstır Bızım aşıklar da kelımelerı ezerler. Ozellıkle müzık cumlesınin sonundokl uzotrrada, ta» sesinı uzatmak zor olacağı ıcm, örneğın «yapaaaaar1» yerıne fyapayııııır1» dıye söylerler Buna karşı çıkan bavlar. Sammy Davıs Jr'ın Baretta şarkısını söylerken kelımeleri nasıl ezdığlnı farketmıyorlar m ı ' Ayrıca şıveye niye karşı çıkılsın' Pas^olini tüm dıl yopısını şıveyo yaslamıştı Yıllardır uygulanan bu kurallar sonunda aşındı ve bugün bızde de iflas etti Güneydoğulu, Karadenızlı Doğulu Egell türkücüler şıveleri gırtlak teknıklerıyle gelıp. rodyo tavn dedığımız anlatımı sıldıler, supürdüler italya'da Branduardi Mılva Marinl Fransa'da onca bıldığımız şarkıcı Güney Amerıkalılar hepsi tutuculuktan uzak ve hoşgorülü blr sanat ortamı ıçmde yetışlyor denemelerini alabildığıne özgür yapıyorlar Kışl başına düşen gelıri çoğaltmak Içın Nüfusun sayısı azaltılıyor.. Bakın, davullarla zurnalarla başbakan kente girdl Ama Insanlar nerede. çıçekler, alkışlar hanl? Halk nerde gelıp alkışlasın başbakanı Sokaklar evler lağımlar ölü dolu Ağaçlar damlar olü dolu. meydanlar tıklım tıklım ölü Dere gıbi akıyor Insan kanı Hey ölüler çıkın o çukurdan selamlayın Ensesl kalın. göbeğl katmerlı, genış tabanlı BAŞBAKANI Balkonlar tıklım tıklım ölü Duvarlarda kanlı parmakların yerl ölüler ölüler kalkın ayağo ölüler Haydl yapıvenn nefes alır gibl Sılıverın alnınızdan akan kanı Gellvenn, toplanıverın ölüler. alkışlayıverln ölüler Başbakanı... Dr. thsan ÜNLÜER YARIN: TUTUCULUK