Katalog

İKİ CUMHURÎYET 12 ŞUBAT 19W D ıso boğımlı bur|uvazlnln dayatmostyla fgercekte ABD Emperyalızmimn ıradesı aoğrultusunda). Demırel hükümetınln hazırlayarak Meclıslere sunduğu baskı yasalarının nıteliğl ve kaynağı konusunda gerçekçi bir yorum yapabilmek ıçin Hukuk Oevletı'nın ne olduğunu görmemiz, bazı kavromlara açıklık getirmemiz gerekmektedir. Hukuk Devlefnde en önemli guvencelerder blrl. yasoların Anayasa'ya uygunluğunun, Anayasa Mahkemesı'ncâ denetlenmesı olaıak gosterilir. Anayasa Mahkemesi ya da yasaların Anayosaya uygunluğunun denetimi, aklo hemen bazı sorular ve sorunlar getırıyor Bunıarın başında öyle sanırız ki. devletn gücünün smırlarma8i. hukukla sınırlanmasmo neden gerek duyulduğu sorusu gelır. Ancak bu sorudan önce ya nıtlanması gereken bir bcşko sor u daha vardn: Devlet nedır, devlet'ın gücü nedir, devıet bu gücünü nereden alır? Konuya dıyalektik yoklaşımdan önce. ön!ü bir Amerıkolı profesorun Hans J. Morgenthau'nun Devlet'e bokışını görelım: Prof Hans J Morgenthau. «Uluslararası PoHtika» adı ıle Trırkceye cevrilen ve ABD'de bir kac üftiversıtede okutulduğu dünyanın pekcok unıversıtesı ıçın de kaynak kıtap olduğunu. cevırenlerın onsozundsn oğrendıöjmız kıtcbmda diyor ki: cDev!et toplumun düzeninı ve barışı korumak icm elindekı örgütlenmış şıddet tekellni kullcnmasının koşulların! belirleyen yasal düzene ya da zor orgutüne verılen ıkıncı bir oddır» (Uluslararası Polıtıka. 1970 çevirısl S. 643) Prof Hans J Morgenthcu'yo göre devletin ötekı adı kısaca «Deviet orgüllenmiş şiddet lekelıdır» (aynı yapıf S 641) ASD lı profesorun asıl, devletm smıflarara8ı (Prof sınıf so^cuğu yerıne sosyal grup deymı kulıanıyor) rolunü anlaton Eozierı çok ılgmc tir Sozü geçen yap.tın 641 sayıasindan okuyalım «Ulusal topkımtann sahıp oldukları örgütlenmış şıddet. oır olcuye kcdar sosyal grupların farklı ıstek ve ıddıalan karşısmda tarafsız bir durumdadır veter kı bu 'ddıalar hukuk çerçevesı ıcmde kaism ve barşçı craclar ve yollar dışına cıkmasın On dokuzurcu yuzyılın. liberal doktrını, toplumun örgütlenmış siddetını tarafsız. catışan cıkarlar karşısmda bunların hepstnın yucesmde ve hukuku kım cığnerse ona kar şı kanunu uvguiamaya hozır bir guc olarak say mıştır Bu doktnne karşı Morksızm örgütlenmış şıddetın (devletin gücür.ünl egemen sımfın Sömurülen halk kıtleleri üzerındek, yönet'mini surdurmeye yarayan bir sılahton başka bırşev olmadığ' görüşünü savunmuştur. Gercekten ds toplumun zor orgütü tam c!o tarafsız kalamamakta gördüğumüz gıbı bu örgütlenmış şıddetın zorladığı yosal düzen tam tarafsız olmcmak to ve kendı varlığının yaratıcı hıkmetl olcrı statüs quo'dan yano olmadon edememektedır Teh like ıle karşılaştığındo statüs ouo'nun destek ve yardımıno başvuracağı işte toplumun bu zor ör gütü olmaktadır ı Prof Morpenthou demek ıstlyor kl. emekçl ( olaylar ve görüşİer M. EMİN DECER oma. slyasa! amacli yasalar, sryasat davatar Için kurulmuş mahkemeler ıçın çıkarılır Buralarda düzenl eleştırenlerden başlanarak düzeni beğenmeyenler yargılanırlar. Yasalar yetmezse, gunumuzde olduğu gibJ yenlleri çıkarılır. Baskı yasaları, bu savımıztn somut Konıtıdır. Bu konuda hukukun her türlü aksaklığm 0stesinden geleceği ileri sürülerek öneriler ve karşı görüşler. tartışmalar sürer gider, ama gerçeğe eğilen yok gibidir. Milll iradeyl en üstun güc oiarak benlmseyenlere göre. bu durum. yani milll iradenin temsil edıldiği bir organın kararlannı. ayrıca yargı denetiminden gecırmek, yasama organı üzerinde bir organ yaratmak cblr yargıçlar devleti» kurmak değil mıdir? Böylece yosamanın Iradesl kısıtlanmıyor mu? Benzeri sorularla konunun tartışılması da. devletin sınıfsal niteliğini vurgulamaktadır. Ancak «devlet bu gücü nereden alır?» sorusu gercekçi boyutlarıyla yanıtlanmadan. konuya gercekcl bir yakloşım bulunamaz. hukukun üstünlüğü, hukuk devletl glbl kavramlar ve Anayasa Mahkemesl gibl organlarla bulunan cözümler elbet bir ileri adımdır, ama, bilinmell kl. burjuvazinin ödunüdür, her zaman gerl alınabllir. 12 Mart. bunun somut örneğidlr. Bur|uvazl sınırianarak da olsa, corkını cevirmek Ister. O nedenle de hukuk devletinin sınırlomalannı kl, bu sınırlamalar kendl özüne. kendl çıkarına dokunmadıkca kayıtsız gibl görünOr. Oysa, coflının ve sınıfımn bilincinde olan emekcl halkımızın istemlerl ve elyasal yönetime katılmak lcln attıkıorı adımlar, burjuvazlnln uykulorını kacırmaktadır. Bu nedenle emekcinirı örgütlenmeslnl yasaklarcasma kısıtlayan, düşünce özgürlüğünu 6uc sayan yasalar cıkarıtmıştır. yenl yasalarta baskı daha da yoğunlaşmaktadır. Prof Morgenthau'nun deyimlyle, sınıflı toplumlarda bur|uvazl, •örgutlenmiş şiddetlnl» düzenden yana kullanmaktadır. llglnc olan uygulamaların ylne Hukuk Devletl adına yapılmakto olmasıdır Çünku emekcinin örgütlonmesl egemenlerin cıkarlarını tehlikeye düşürmektedir. Şu halde bir yasayla hatta Anayasayla verdiği 'temel hak ve özgürlükleri kaldırabillr egemen 8inıflar. Buradan cıkarak sorobilirlz: Hukukun kimler İCin var olduğu anlaşılmıyor mu? Devletin Gücü ve Yansızlığı ler burjuvazln'n koyduğu kurallar !c!nde ve egemenlerın ızın verdığ1 olcude t... farklı ıstek ve Iddtalar» ileri surebılırler Bu sozierın bir başka anlamı. sınıflı toplumlarda egemen sınıfın istek ve ıddıalan osıldır. Farklı ıstek ve ıddıa ızne bağlıdır. Şımdi şu soruya yanıt aramak gerekecekTanhın hangı cağınoa ve hcngı toplumdo bir sı nıf. emrındekı sınıfın cıkarlarını düşünmüş v«j gelışmesıne izin vermıştır Prof. Morgenthau'nun cbarışçı araçlar» dedığı nelerdır kı burjuva zi emekçilerın haklarım o yolla versın? re edenler, yönetenlerdlr. Yönetenlertn bu gücü ellerınde tuttukiarı sürece <yone:enler» oiarak kalacakları da bılindığınden, üretım arac ve ılişkileri üzerindeki denetıme kımseyi ortak etmezler. Halkın, emekcınm kendı ıktıdannı kurması. bır yerde sadece kt'ramda kolır Emekcı örgütle nemedigı ıcın ıktıdannı kuramaz. İşte devlet oıgusu. liberal bir ögretıden bile çıkarak sağlıklı bıcimde böyle değerlendırilebılir. Batılılaşmanın Neresindeyiz? T ••• Markscı göruş bu olguyu egemen sınıfiar ve emekciler (pro(eterya) celışkısi o'arak değerlen dirlr. Burjuva düzen ınde devletin maddı gücü olan ıSilahlı Kuvvetler. polıs ve benzeri örgütler bur|uva hukukuna bağlıdır.» O haldo «Hukuk Devletl» ile smırlanan güc ve kuvvetler (yarv, ordu ve polis gıbi kuvvetler) olamaz. Hukuk Dev leti ve Hukukun Üstunlüğü Ile sınırlanan guc. egemen sınıflartn gücüdür ve bu gücün sınırları emekçilere verılen ödünl6rden oluşur. O nedenle diyoruz kl. «Hukuk Devletl» kavramı ve tanımı. devletin gercek niteliğınl daha acık ve belırgın biçimde ortaya cıkarmoktadır. Burjuvazl ımılli irade» kavramının yığınlar üzerindeki etkısinin azalması üzerine ulusal egemenlığin. hukukun üstünlüğü ilkesine dayalı hukuk devletl gözetimi altında cyetkill organlarca» kullamlacağı kuramını getirmiştir Dikkat edilirso. özde bir değişiklık yoktur. üretim araclan ve üretimın ve tüketlmın örgütlenmesi yine kendi denetımlndedir. Kapitallst sistemin bir kuruluşu olan kooperatlfleşmeye bile izin vermez. Sosyal Demokrasi'nin de karşısındodır. Hukuksal denetimle böluşmenln hakca olacağı söylenır. Haksızlığa uğrayanın hakkını mahkemelerin vereceğl savlanır. Hukuk denetimi kurulmuştur. böylece haksızlıklar önlenecektir. Denir kl. bu denetım devletin her nnktasında olmalıdır kı. yeterınce güvence verebılsın. Anayasa Mahkernesl. işte bu düşüncenın eseridir. Bazılarının dayandığı. artık gecerlıliği kaîmayan bir tanımla «milll irode»nin tek temsilcısl oiarak gördükleri pariamentonun da üzerinde ve onun kararlannı da denetleyen bır organın bulunuşu gerçek bır güvence sağlar mı? Konu gercekçi bir açıdan ve bilimsel bir yöntemle ele olınmodan bu soru yamtlonamaz. Çünku bur|uvazinln öğretisl ve koşullandırması. hukuku halka yanlış tanıtmıştır. Cözum bu nedenle hep hukuktan beklenir. Yasalar bu nedenle değıştlrltlr. Hukuk siyaset dışıdır denllir ••• Şimd! de. bizden. liberal bir öğretim üyeslnin gorüşlenm ele alalım Prof H Noıli Kubalı. Anayaso Hukuku Dsrs Notları adlı yapıtında (1971 basımı. sayfa 28) der kı «Devlet kendısme hayat ve hareket veren kuvvetler bakımından mürekkep bir realıtedır . Halk da devletı kenaN sınden ayrı. Kendı üstunde hatto bir dereceye kadar kendısıne yobancı bır kuvvet bır a/uc şahıslar toplu'uğu (olıgarşı mi denmek istenlyor15) olarok göreqeIrn'st'r» Prof Kubalı Dcrs Notlannın 36 sayfasındn der ki «Devletın somut varlık şartı onun gucudür > Bu gücün maddi yönunden «Sılahlı Kuvvetler polıs vb örgütler» olduğunu soyleyen Prof Kubalı olaya fark lılaşmo oiarak bakmasına karşın, bu maddi gücün kaynağını t... hak • adalet f.krının gerçekleşme vasıtası olan sıyası ;ktıdarın emr.nde bulunan ve ceşıtli manevı ve maddı sosyol kuvvetterle des'eklenen bır fıılı ve maddı kuvvet» olarok göstermektedır Devlet olgusunun bu işlenlşi diyalektık düşunce ıle yorumlandığındo şu sonuclora ulaşılır işte bu «maddı sosyal kuvvetler* devlete destek olan. ordan do öte devlet gücünün kaynağı clan kuvvetler. üretım arac larını ellerınde tuton ve üretımı tuketımı düzenleyen ve denatleyenlerden oluşur Şundon kl. kuvvet orgutsel ılışkılerden doğor Uretımı düzenleyen ve denetleyenler serbestçe örgütlenırler ve boylece tmaddı sosyal kuvvet» oluşur. Halk yığınları ve emekçıler ıse. ancok burluvozının ızın verdıği o'cude orgütieneb:lır!er Emekcılerın sınıf cıkarlarını korumaya yönelık örgütlenmeleri cok sınırlıdır ve daha da öte, oğ:r cezalarlo karşılaşırlar (TCY 141. 142) Bur|uvazl devletin gücünö oluşturan «mcdd. sosyal kuvve tinin gücünün» karşısmda yeni bır guc o'uşturul masıno Izin vermez Çunkü bu gücu ellerınde tu tonlar. sıyasal iktıdarı da belırleıler. Bunlar; ida onzlmottan bu yono Türklye'de Botılılasmo etkindlr. 19'uncu yuzyılı kopsoyon bu eerüven 20'nd yüzyılda bitmedl. Yoygın sonıya göre ya blz Batıtılaşıp kurtulacafiız. ya da Batı bizl kurtoracak. 2000 yılına yaklaşıyoruz ve gazetelerlmlz neler yozıyor? Batıh devlet ve hükümet adamlarınm derreclerl Iri puntohı boslıklarla birlncl sayfalarda yer alıyor. Turkiye"ye yardım etmell, Türklye'yi kurtormoh. TOrklye'nln öneml büyuktür. Evet, 19'uncu yüzyıldan bu yana Batı blrl hep kurtarmak istemiştlr. 1838 Osmanlı Inglliz tlcaret anlotmasından boşlayarak. mütarekede Inglliz Işgallne dek Batı bizJ kurtormak lcln calıştı. Amo blz Inotcı Türkler kurtulmamakta dlrendlk, Ikind Dünya Sovaşından sonra ABD'nl ülkemlze buyur ettlk. ylne kurtulamadık. Şlrodi de Schmidt'iyle. Carter*ıyle. Van Lennep'iyle Batı bl2) ylne kurtarrrok istlyor. Ama kurtulacaSımız konusur»da kuskuluyum. ikl yüzyıkJan berl Batıcılık blzl kurtarmomış, 2000 yılına ylrml sene kala mı kurtaracak? Cagdoş uyearlık düzeylne ulaşmak llkesinl bir yana bırokıp Batılılaşma tutkusuna kapılmış tanzimat kafalılar ulkeyl yönettlkçe Türkrye kurtulamıyocaktır. • • •• Son cözümde. tHukuk Devletl» kavramının hakca bir düzen lcin bile cözüm olup olmadıği tartışması hep gündemde kalacaktır. Devletin yansızlığı • tarafsızlığı da öyle. Ancak hukukun ve devletin gerçek niteiiğı ve yerl halka anlatılarok. halkın da hukuku burjuvaziye karsı bir sllah gıbi kullanması sağlanabilir Böylece devletın, halkın devleti olması yolunda soğlam adımlar atılabilir Böyle bir ortamda, yasalar halka karşı değil. halkın cıkarı İcm çıkarılır ve baskı lar da ancak halkın bu aşamaya geldiği zaman etklsız kalır. Ancok unutmayalım kl, bunun yolu da, holkın cağdaş düşünceler cevresinde örgütlenmesinden gecmektedir Bu yolu ocacok olan da halkın kendisidir, örgütlü gücudür. Dış müdahaleler yapıldığı takdlrde hem bölge devletlerl ve hem de büyük devletler arasında ağır sorunlar cıkacaktır. HESAPLAŞMA Felsefe Dersi Alan Kaçakçı Burhan ARPAD T ÖNEL'den Taksim'e. sonra Harbiye'den Şlşli'ye yolun ıkı yanı hızla değişlyor Göze carpıcı yenl mağazalar. değışık bıçımde düzenlenmış »ıtrrnler ılgı çekıyor Bu değışımin en carpıcı yanı, vıtrınlere serpıştirilmış etıketler, 20 bm liraya erkek giysiieri, 5000 liraya erkek ayakkabıları, 7000 liraya kadın çızmeleri. 500 liraya kıravatiar. 1500 liraya gomiekier. Bu flyotlar son pora değışıkliğmden once Şu günlerde yüzde elll, hatta yuzde yuz artmış olmalıl Etıketlerın sunduğu Istanbul geclm toblosu böyleslne Grkütücu Fakat pınlpırıl vıtrinler durmamacasmo orttığına o vıtrınlere uygun takıp takıştırmıs erkekler ve kadmlar gece kulüplerini, diskotekleri. eğlence yerlerınl doldurduğuno göre, toplumun gıdişinde bir püf noktası olmalı! Boyalı bosının sayfalar dolusu sosyete fotoğroflan, fotoğrafların alt yozıları. oyakta durabılmek ıcın umutsuz cırpman milyonlarca Istanbullu'ya düşmancasıno uzak kişılerin yalancı dünya cennetinı gözler önüne seriyor O fotoğraf alt yazılarından bir kac örnek: fGenc kuşcflın hızlı temsilcilerinden bay falan..». «Kürkler. kurkler ve yine kürkler..». «Deglşmez neşelerlyte herkesin hayranlığını toplodılar.». töyleslne neşell dansettiler kl, bütün gözler onları izledl.ı, tOnlar cevrenin yine odak noktasıydılar Sevimll kızları Fişmekön..». «Yenl yıla öyle hızlı girdiler kl, gecen yılın rekorunu Wle arkada bıraktılar». Ve gazete boşlıklorındon: «Son para uyartoması kiml dts sotımcılara 0c mHyoT llro ocıktan kazanc getırdi», «Yağ fiyatı ayorlomalan kiml stokcularo 'ki mllyor lira vurgun sağlodı.» «Italya'dan yükledığı elektronık clhozları Yalova'ya boşaltan bir kocakcı yakalandı >. tÇanokkale'de bir gemide yapılan aramada 30 mılyon llra değerınde kacak esya ele geclrildi >. «Fransa'da eroin kacakcısı 4 Turk yakolandi. Eroinlerın piyasa değert 200 mılyon llra.» Ankara Belediyesi'nin 1. Donışma Kuruiu topkmtısında bir muhtar şöyle konuşmuştu: «Bizim mahallede 6 cocuklu bir dul kodm var. Cocuklanna bağlı ve cok namuslu bir kadın. Gündelige glderek yavrularma bakmaga colışıyor Fakat orta okulda okuyan en büyük oğlu kadıncağızı sık sık dövüyor. pora koparmak icm Para lcln bu yaşta anasınt döven bir cocuk daha fazlo para İCin neler yopmazf Bızlm oralorda lokoller acılıyor. İcki ve cıgara ortado duruyor. Parasız. Çalgı do var Kımı boğlamo calryof, kiml plok. Kim verlr bunca paroyı? Beilı değil!» Turkıye'nin gerçeklen tablosunu bir maharte muhton coğu toplumbılimcılermden daha dogru sefiyor gozlef önüne. İstanbul'un ve kiml büyuk sehlrtertn hozlne toproktarını ele aecirip parselinl 50 binden 500 bıne satan gecekondu ağoları Gecekonduculukla kocak Insaatcılıfiı. erom ve sltah kocakcılığmı blrlikte yürüten korkunc «Baba»tor. Yosodısı işler öylesine oloğan soyılıyor kl, sllah kacokcılormdan birl: «Sılah kacakcıdğıyla bir alâkam yoktur. Ben 1977de Italya'dan getirdlğim bir geml elektronlk elhazt Turkiye'ye sokuo on üc milyona sattım.» dtyebiltyof. Cumhuriyefin yayınladığı «Silah Kacokcıları» dlzlst, Turkiyenin «Müihış gerçeklerUini sıralıyor. Devlet arşK<lerınden ve yargılama dosyalarından alınmış o belge yozılarda kimler ve kimler yok! Eskı.bakanlar, senatörler, genel müdür yardımcıları. emekll amlraller, emnlyet görevlileri, ünlü Iş adamlan. han sahiplerl, otel Isletmecileri. çiftlik sahiplerl. Gecenlerde bir tanıştan öğrendlm ve Inanamadım. Kacak ınşaat. yabancı otomobil olım satımcılığı, hazine topraklarındo adını taşıyan gecekondu mahalleleri yapan. fabrıkalar ve atolyeler sahibı bir Iş adamı, ünlü bir yazardan felsefe derslerl olıyormuş! Yüksek öğreniml yurt dışmdo ycpmış olan o yazar. ne var bunda şaşılaeak adam kültürünü orîırmak 'Stiyor ve emeflln karşılığmı ödüyor ustelik hernşerlm de dlyebilirl Sitah ve eroin kacakcılığı. kacak Inşaat yoparak milyarlar vurmuş o klşl de. «kültür düzeylml yukseltmek Istiyorum.» diyebillr belkl de! Akıllara durgunluk veren seruvertler Olked oldu TOrklyemlzi fganistan'dakl ic ve dıs tehdıtler, iran. Paklstan ve Türkiye'dekl Iç tehditler Ortadoğu"yu. Tito'nun rahatsızlığı ıse Yugoslavya'yı ve Balkanları 1980 yılının en duyarlı bölgesl halıne getirmiştir. O kadar ki, sonuçlarının du şünülmesi bile dehşet vericl olan kıtolar arası savaştan söz edilmeye başlanılmıştır. Amerika Bırleşik Devletlerl ve SSCB'nın siyasal cıkarlarının laboratuvarı halıne gelmış olan Ortadoğu ve Balkanlarda yer alan Turkiye, Yunanistan ve Yugoslavya'y ayrı oyrı kulvar larda sayan devlet adamlan yanılğı içmdedirler. Bu ülkelerın ortak cıkarları en az sta tükolarının korunmasını ve sa vunmalannın güvence altına alınmasını gerektirmektedir. A Ortadoğu ve Balkanlarda... ABD VE SOVYETLER'İN SİYASAL CIKARLARININ LABORATUVARI DURUMUNA GELMİŞ OLAN O. DOĞU VE BALKANLARDA YER ALAN TÜRKİYE, YUNANİSTAN VE YUGOSLAVYA'YI AYRI KULVARLARDA SAYANLAR YANILGI İÇİNDEDİR BÜYÜK DEVLETLER VE BÖLGE Corlık Rusya'smm tarlhsel 0macı ve cıkarı sıcak denlzlere Inmekte odaklaşırdı. SSCB da bu amacı reddetmemiştir O ne denle Rusya. Hlnt Okyanusu. Doğu Akdeniz ve Adriyatik kıyılorıno gövdeslni doyomak lcin önceden planlanmış dlzaynları uygulamaktadır Amerika Blrleşık Devletleri, Rusya'nın konum ve etkl alanını değiştirme ve ge nişletrre uygulamalarından kuşkulu ve rohatsızdır. Afganlstan'da harekete g«cen Rusya. Iran'ı sıkıştırmakta. Yugoslavya'yı kuzeyden tehdlde haztrlanmaktadır ABD'nln Yugoslavya'mn güneyinde herhangl bir «karşı baskı» plonlaması ve her ikl büyük devletin Yugoslovya'da parcalanmaların özendirilmesine başlamalan bölgede yepyenl durumlar sergileyecektir. Astında Ortadoğu ve Batkanlarda sancı tektlr: Burası bozukluklara, calkantılara ve cıkar kavgalarına gebedir. Ancak sezeryan gereklrse herkes rahatsız olocaktır. ABD ve Sovyet donanmaları Akdenlz'de clrlt atmaktadır. Fransa Bordeaux'dakl deniz ussünü Toulon'a tasımıştı. Yunanlılar. Sovyet donanmasına Syros adasında olanaklar sağlamıştı. italyanlar Trieste'yl bırakmıştı. Şlmd! gerl nasıl alınır düşünceslndeler. Yunanistan Makedonya'da genişlemek, Ege'yl Yunon denlzl haline getirmek. Bulgarlar Kuzey Ege'ye Inmek Sofya'nın batısında genlşlemek istemektedirler. NATO ve Varşova Paktı devletlerl orasındo sryasal trafik hızlarnrıştır. Tablo bu* dur... Şlmdl, «Olkelerln kunılusunda ve milletlerln kurtuluşunda yurt* taşlar, yıkılışında oydınlar var* dır, sözünün hokh olmadığınr» kanıtlamayo sıra gelmlştlr. Ancak bir an lcln kurtulabllecefilmU sanarati. «Bo Mılasmaya cabalıyalım» dedlğimiz zaman ortaya bozi sorunlar cıkıyor. Bugünkü Batı üc büyük örgütte bütünleşmiştir: 1) Avrupa Konseyi, Batının elyasal örgütüdür v . «özgürlükcü parlamenter» slstemle yönetilen Avrupa devletlerinl bir araya getirmektedir. Türkiye de bu örgüte üyedir. Ne var kl fiklr özgürlüğünden yoksun bir garip derrokrosiyl yürütmeye cabalayan tek ülke oiarak Avrupa Konseyinde bir yama glbl sırıtmaktayız. 2) AET, Batının ekonomik örgütüdür. Blz AETy» hem üyeyiz. hem değıliz. ötekı adıyla Ortak Pazar diye anılan AET'nin ekonomik yapısından cok gerl düzeyde ve sanoyileşmemiş bir toplumuz. Ayrıca AET, emek • sermaye ve fiklr dolaşımının serbestllği üzerine kurulmuş bir örgüttür. Yasaklar düzenl lcinde yaşayan ülkemlz. AET'nin kapısında tam üyellk lc'n beklemektedlr. 3) NATO. Batının askerl örgütüdür. Ancak Turklye'* nln bu örgüt lclndekl yeri de bir tuhaftır. «fJATO'lu müttefikimiz» Yunanistan'la savaş konumuna yaklaşan bir catışmayı sürdürüyoruz. «En büyük müttefikımiz ABD'nin omborgo sılahı başımızın üstünde Demokles'in kılıcı glbl 8allanıyor, Beyaz Saray'ın Kongre'ye vereceğl raporlarla Slclllmlz Işleniyor. Her ne olursa olsun Turklye Batının «sryasal ekonomik • askeri» yapısı lcinde yerlnl almaya cabalomaktadır. Ama bunu bir türlu boşaramıyoruz. Ikincl Dünya Savaşından bu yana uğraştık, otuz yıldan berl didindik.. SonucT önce «hasta adam» olduk sonra Inmell (felcll) toplum durumuna düştük. Şlmdı kendı kerdimıze dell gömleğı giylnmeye cabalıyoruz. Batıda gecerll tüm özgürlükleri yok ederek nasıl batıh olunur? Fıkir özgürlüğünden yoksunuz. dernek özgürlüklerinl yıkıyoruz. sendlkal hakları kaldırmaya yöneılyoruz. sosyalıst partılert mahkemelere verip kapatıyoruz Düşünelım kl batıda polisin. doktorun. devlet memurunun sendıka kurma ve grev hakkı var. Türklye'de bugün varolan özgünüklert de kısorak nasıl batılnaşacağız? «De Facto Boşbakan» Turgut özal'ı Osmanlı dıplomatları gıbi batmm başkentlennde kapıkapı dolaştırıp avuc acmakla batıb olunur mu? Azırvlıkcı hükümetln 24 ocak 1980 tanzlmatındon medet umonlor var. Evet, batı belkl Türkiye ye yardım eder. ama Osmanlı Devletıne ettıği gibı eder, ve bu yardım yeni bir Mustofo Kemal'ın oluşumuno dek sürer. 1838'de botının yordımı. Türkiye'de tanzımct fermanıylo insan haklanna doğru bir yaklaşımla bırlıkte gercekleşmıştl 1980'do batının yardımı İnsan naklarını Ciğneme fermanlanyla mı gercekleşecek? Bır buçuk yüzyıl sonra yaşadığımız tragedyaya bir bokın • Bir ülkenln savunma gücO; o ülkenın tarıhl. torıhsel kazanc lan. coğrafyası, toplumun sosyolojik yapısı. var olan İc tehditleri. o ulkeye yönelik dış politikalannda gösterdıklerl dıplo masl becerıierl ve dengelemelerdeki başarılarıyla özdeştlr. Bu nedenle halen Ortadoğu'dakl devlet adamlan en önemli sınavları vermektedlrler. SELAHADDİN BABÜROĞLU lovya Ozerlnde yanlış hesaplar yapılmamalıdır. Yugoslavya; lo kal ve milis savaşlarına hazır yeterll savaş eğitimi görmuş federatif denetim altında bir orduya sohiptir. Savaş sanayil gellştirilmiştir. 2430 kadar sllah fabrikasında 150 000 klşl ca lışmaktadır. Ayrıca Yugoslavya 1969 yılından bu yana topyekün savaş İlkesine göre organizs edılmektedlr. Ikincl Dünya Savaşına katılan ülkeler. nice ocılarlo edlnilmlş deneyleri unutmamışlardır. Yugoslavya anılardan sl llnemeyen bu acı derslere göre sivll savunma hazırlıklarını gevşetmeden sürdürmektedlr. lan. % 23*0 Hırvatları, % 10'u Türklerl. %9'u Slovenlerl. %6' 8i Arnavutları. % 6'sı Macarla rı, % 4'ü öbur azınlıkları oluşturmaktadır. Olkede nüfusun % 4O'ı Ortadoks. % 30'u Romen Katoliği, % 151 Müslüman, % 15'i öbur dinlerdendir. Burada etnlk guruplarla dinlerl oluşturan nüfus oranları ay nı değildir. Yugoslavyada yasa larla kabul edilmiş üc resml dil vardır. Sırpca, Hırvatca ve Slo vence bunların yamnda, Türkce, Macarca, Romence. Arnavutca, italyanca. Rumca ve Islavca da konuşulmaktadır. Bu denll karmaşık ve İc lce bir toplum Balkanların en önem II bir yöresl olan Adriyatlk kıyılannda yaşamaktadır. Ancak, Tito'nun sağladığı bu amac birliğl sanıldığı kadar kolay kopacak cinsten görülmemektedir. Halklar orasında sağlanmış olan amac birllği, re|imin pratiği ve yapısı, halkların ortak yaşamdakl cıkaMan Yugoslavya'nın önemli güc kaynaklarıdır. ISTANBUL EMNİYET SANDlGl BORÇLULARINA İLANEN TEBLİĞ 24.1.1980 tarih ve 8/174 tayılı Bakanlar Kurulu korarıno Istinaden; Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Banka Meclisinln 17.1.1980 tarih ve 3921/12520 sayılı kararı ve Yüksek Planlamo Kurulunun 24.1.1980 tarih ve 5 sayılı raporu uyarınca, falz oranlarında yapılan değışıkltkler nedeniyle. borc sözlesmelerlmizde yazılı acık hükumle» re doyanılarak 1 rrart 1B80 torihinden ıtıboren mevcut borclu hesaplardan bllumum menkul teminat karşılığt borclu hesaplara % 2 1 . bilumum gayrımenkul Ipotefll korşılığı borclu hesaplara %22 oronmdo falz tatbik ve tahakkuk ettlrlleceğl llan olunur. (Bosın: 11036) t13 YUGOSLAVYA* NEDİR? Yugoslavya'nın llglnc bir top lum yapısı ve tarihl vardır. Yu goslavya; 1918 yılında, Sırp, Hırvat ve Sloven Kırallıklan 1929 yılında. Yugoslavya Kıral lığı oiarak Balkanlarda yerlnl aldı. 1941 yılında Istllaya uğradı ve büyük tahrlbat gördü. Değlş ken sosyal yapısının etkislyle blrllğinl koruyamayarak Sırbistan. Hırvatistan. Slovenya ve Karadağ glbl dört göruntüiü devlete bölündü. Daha sonra Tito büyük caba ve uğraşlarla Yugoslavya'da bir omac birliğl sağladı. Ön ce «Yugoslavya Federatif Cumhuriyetiıni kurdu. 1974 yılında da bu cumhuriyet. «Yugoslavya Sosyalist Federatif Cumhuriyeti» oiarak bağımsız ve tarafsızlar yamnda yerlnl aldı. Tarih boyu sağlam bir birllk kuramamış olan Yugoslavya'da Tıto, amac blrliğine dayalı «Sosyalist Federatif Cumhurtyeti» klristallze ettl. Tito'nun yaşlılığı. hastalığı, varlığı veya yokluğu olasıhklan karsısın da bu cumhuriyetin gücü ve cturmusluğu türlü tehdltlerle sı nanacaktır. Rejlm halklar ayrımma tera düşmemektedir. Bir amac birliğl hatlnde yaşama ruhu geliştlrllmlştlr. Yugos tekin vayınevi sunat YUGOSLAVYA'NIN YAPISI Saym Metln Karamenderesln henüz yaytmianmamış yapıtında yer aldığı gibl; Tito'nun kendisl Yugoslavya'yı, «8 Cumhurtyet, 5 Ulus, 4 ayrı dll, 3 ayn din ve 2 Otonomun bir amalga mı oiarak tanımlamışttr.» Yugoslavya'nın % 42'sl Sırp KAtlKArüKOUI DftNlÖ4 AYUK YÂT1N OftOAM ALDINIZMI? tsteme »dresı: Karikmtur Müzesi Mnrotiyel C«*< No. 88 Tepeba?ı Utmnbul (Cumhuriyet 815) TÜRKİYE'NİM TEK HAFTAUK HABER DER6İSİ YANKI tMFTANM EN İL6İNC OLAYIAM EN İLGİNC ÛSLUP fLE YİNE DERGİNİZ Y A N K I ' D A • Kapak konusunda en gflncel sorulara yanıt arandı: Halk ne yapacak? Flat anarşisinln etkısi ne olacak? • Pekcok uzmanın konuya lllşkln görüşlerl YANKI'da Bir Bakanlık Görevlis) Fiatlar arz talep dengesln» kador artar. Ahmet Taner Kışlalı Yoksulluk yaygmlaşocak. Turgut Balta Artık flat denetimi yopılamaz Hüseyin Polat Kooperatifler pahalılıkla savaşım aracıdır. Teoman Köprulüler Rejim sekteye uğratıldı. Ve YANKI'nın Yorumu: «Flatlan durdurma caresl yok. 40 milyon sıkıntı cekecek.» AYRICA İC OLAYLAR BÖLÜMÜNDE: • CHP Toparlanma süreclnde adımlar 9 CHP MSP formülü mümkün mü? • Sorularımıza verdiklerl yanıtlarla: All Topuz. Imadettln Elmas, Selaml Görgüc, Ergin Topkaya DIŞ OLAYLAR BÖLÛMÛNDE: 9 iraı< Türklerl öldürüyorlar mı? Ve 4 'lglnc yazı. • Gazeteo' Yazar Mehmet Ali Blrant'la konuçma • Yapılan son zamların listasl, Insanlar, hayat böyle gecer. Radyo . TV, Kitap, seks bölümleriyle YANKI sizl herseyden haberdar eden Dergl YANKl'yı her hafta yüzbinden fazla klşl okuyor 34 Sayfa. 4 Renkll Ofset Baskı. Yine 10 Lira Turkiye'nin her tcrafındo YANKI oroyınız. VEFATLAR IÇİN LAM CENAZE t3LERj btr t» lefonlı anrbüzdedlr. Gazete llanı s umum muara» Isler. doktor rmponı, defln nıly Mttı. batlm duisı, üevü «oalan belva, seker Işleri •tpüır. Hsssaslyetle T* UtiıUkl* ttac», lerinlxJ deruhta edr*. KILAVUZ KAPTAN ALINACAKTIR EREĞLİ KÖMÜRLERİ İŞLETMESİ MÜESSESESİ MÜDÜRLÜĞÜNDEN ZONGULDAK ZonguMak Lrmonında kılavuz kaptan oiarak çalıstınfmak üzere dört adet eleman aranmaktadır. TALEPLERIN: a) Yüksek Denlzclllk Okulu mezunu olup. en az yokın yoi Kaptanlığı yeterlık belgesinl halz olması. b) 45 yaşını tecavüz etmemiş olması. c) Liman Kılavuzluğu müfredat programına göre yapılacak Imtihana kadar (Kılavuz yeterliliklerl hakkındaki yönetmecilık)de belirtllen sürelere gö.re Zonguldak Umanında sta| yapması. d) Staj sonundo yapılacak sınavı kazanması. e) Geml adamlarınm yeterlıği ve sayısı hakkındakl nlzamnamede belırtilea sağlık sortlanna haız oıması f) Sosyal Sigortalar Kurumu statüsüne tabı oiarak yevmiye ile istihdamı kabul etmesl g) Yevmıyel' statüde pozarlık usuiuyle ıstıhdam edllecektır. h) Ayrıca lo|mon tahsls edllecektlr. I) Bu şartların kabulü halinde müracaatın hal tercOmesi ve istenen belgeleriyie veya tasdiklı suretlerlyle EKİ Müessesesl Mudürlüğüne yapılması. Gerekmektedlr. ta tBntetteU pninm t» doğanavcıoğlu devrim demokrasi1 uzenne yılın engüncei İSLÂM CENAZE İŞLERİ TEL : 47 20 06 40 68 86 NOT : BOtOn muamelelet I» tetmeya alt olmak Ozere Tuıt lcl Turt dıaı. Turt dısıodac canaıa nskll l GOnOo bi dedlr.