Katalog

SEKÎZ CUMIIUIIİYET 28 EXİM 1980 ,v 34 Bmfiurbaşkanı benimle blrllkto dört kontenfsn wnat6rü daha seçmıştı Osman Köksal, Sadl Koçaş, Adıl Ünlü, Zerrin Tüzum Birinci dönemden kalanlarla 15 kışiydik. Yasaya göre bu kadronun üçte bın her ikı yılda bir değlşmek gerekıyordu Ilk kez atanan 15 kişının beşi ad çek me yöntemıyle ayrılmış, onlann yerine biz gelmlştık Ikı yıl sonra yıne ad çekılerek bır beş kişi daha değışecek, son beş kişi altı yıllık süreyı dolduracaklan içın konten]an senatörlen artık adçekmeye gerek kalmaksızın Iki yılda bir otomatık olarak degışecekler re boylece her senatör altı yılıru tamamlamış olacaktL C Olur şey degîl \ Nadir NADİ 'nin anıbrı ' ttîçîOydfl fnançiıydı Bu göcun ve lnanan kavnağını ise tafa Kemal Paşa nın yaratıcı ıradesl beslıyordo. ÇALIŞKAN BÎR ASKER GRUBÜ... lhndığı gıbı Mıllet Meclısınde de Cumhunye* Senatosunda da gruplar vardı 10 kışıden fazla uyesı bulunan partı'er grup kurabılıvorlardı Iç tuzukler degışmedıfıne göre şımdi de kurabllıyorlar 27 Mayıs ı gerçekleştıren eskl Mıllı B.rl kten tabıı senatör olarak Senatoda \ er alanlar araJarında bır grup oluşturmuşlardı Yanılmı> orsam bu grupta yalnız Ekrem Acunerle Mehmet Özguneş yer a.mak ıstema mışlerdı El ele vererek bir lktıdan de\irmış bır devnrae y d açmış msan'ann bırleşmelen Senatoda grup kurmaian dogal kaısılanır Nıtekım M llı Bırhk admı taşıyan hepsı emek lı ama cogu genç askerlenn oluşturdugu grup k^sa zamanda Spnatonun eı çaLşkan en •verımlı kanatlanndan b>rını orta1 \a çı ardı Sajıca CHP den de A.P aen de çok 7&\ıf bulunmalarına karşın etkınhklen guçluydu Ülke so uiları uzerine kafa yoruvorlar takım çalışması yaparak soz^lerı aracılıgı ıle her konuda Senatoya somut onenler getırmevı bılıyor lardı Oya sunuldugu zaman ço?u kez başanva ulaşamasalar da dusuncelennjı yurt gerçeklennl bu^UK olçude yansıttıgı gozlemlenıjordu B TAMAMLANAMAYAN KORKULUKLAR... enl parlamento binası gerçekten görkemlıvdı Projevı unlu Avusturyalı mımar Profesor Clemenz HolzmeIster hazırlamıştı D P lktıdan donemmde bunun bır »aketını eskı Meclıs Başkaru Refık Koraitan bıze gosteraıgı taman hepımız begenmıştık Yalnız, o donemde Anavasa degıştınlerek çıft mechs sısterrune geçilecegı duşunulmedjgmden Senato toplantı salonu ıle Mıllet Meclısı Genel Kurul salonu arasında duzenh bır ayrım yapılamamıştı Her ıkı salondan ç.kan senator ve mılletvekıllerı aynı kondoru paylaşmak zo rundaydılar Mıllet Meclısı Genel Kurulunu ya da senatc. u toplantıya çagıran zıller değışık saatlerde çaldıgı zaman kanşıkhklar olabılıyordu. Korıdor dedımse bu genış yer aslında sayın parlamenterlenn lobısıydı Toplantı salonlannd ı kı uzun konuşmalan Izlemek ıstemıyenler ya da bır engelle meye başvuranlar buraya çıkar burada lafatarak \akıt geçınrlerdı Oylama sıralarında çogunlugu saglamak üzere zıl'er çalmırken kulak paralayıcı bır ses ortahgı kaplar bırbırmı duyamaz hale gelen parlamenterler rahatsız olurlardı Çalış ma salonlan ve burolar dışmda Parîamentonun akustık duze nı ınsanı hasta edecek derecede bozuktu Kımbılır belkı senatorler, mılletvekıllerı lobıde çan çan edecek yerde ıçen gT6inler, çıksınlar dıye bu ıstenerek goze alınmıştı Gorkemlı çeref holunun mermer merdıvenle çıkılan ust katındakı pınnç korkuluklar (odenek yoklugundan olacak) eks'k kalmıştı Senatoda geçırdıgım altı jıl boyunca o korkulukların tamamlandıgını gormedım Eğer hâla oyle ise bundan sonra tamamlanmasının daha da guç olacagını duşunuyorum Turkıye Cumhunyetı nın şanına yakışır b>r yapının geregını kım 9 yadsı> abılır Ama eskı deyımıyle zarf ıle mazruf arasmda NADIR NADI (SAĞDAN 3 ) SENATOR OLARAK AMT KABIRDE .. bi' veçleme yapüdıgında mazrufun oncelığı de gormezhkten gelınemez. Y Bız 15 komenjan senatörune gelmce aramızda önceden beıabece kararlaştınlmış n e b r program ne de bır polıtıka dın soz edılemezdı Cumhurbpşkanı ta'afından b rlıkte seçıldıg>Ti O<;man Koksal Sadı Koçaş Ad 1 Unlj Zerrm Tuzum İe anrak and ıçtıgımız gun tanışm ştım Bızden once seç'lenlenn pek azı>Ie ahbaphgım vardı İCİ1VTIZDEN PEK AZI TUTUC17YDU... ma Kontenjan Senatörlenne de bır toplantı odası ayrılmıştı Bızden onceka arAadaşlaıin oluşturdugu bır grup \ar mıjdı şımdı anımsa\amıvorum Sadı Koçaş' ın gruba katılrram ıç n yaptıgı onenjı ılkm >adırgadım Ne •«.apacaktık bız Senatoda şuraduı bııradan toplanm ş bırbırlennden habersız kişıler"' Sonra duşundum gruba gırecek, Ataturk dogrultUiunda ılencı fıkırlenn sa\ unulmasına yardımcı olacaktım. Grup t e ^ yönde bır davranışa saparsa çekılırdım olur bıterdı Ve o v İe > aptım. Bırkaç hafta ıçmde 15 kışılık grubun ıç >apısı belırlendı Içımızden pek azı tutucuvdu Gerı kalanlar ılımlı \a da ateşb ılencılerdı Ne vaz k kı tutucular arasında ışçl kesımını temsil etsm dıve Gursel tarafından atanmış bır sendıkacı da bulunuyordu Suat Hayn Lrguplu'yu başkan seçtık çalışmaya başladık Bütçs konuşmalannda grup sozculugumuzu daha çok Sadı Koçaş la Osman Koksal ustlemyor, ote*u arkadaşlar da uzman olduklan konularda grup adına soz alıyor konuşuvorlaroL A VE ÇOCUKLUĞUMUN MECLÎSÎ... en çocuklugumda ilk Büyuk Mıllet Meclisinin çalışmalannı (yarı anlar, yan anlamaz) izlemek mutlulugu îc. enşmış b'r yurttaşınızım Ittıhat ve Terakkı kulu bunden bozma o son derece basıt, ılkel çatının altında kurtuluş savaşını zafere ulaştırmak uğruna kımı sanklı poturlu kalpaklı ya da fesh mıllet temsılcılerının nasıl canla başla dıdındıklerını gözlenmle gördüm Top seslennın Ankara dan duyuldugu Sakarya Meydan Savaşı sırasında, Meclısm Kay serı ye çekılmesı tartışılırken Erzurum mılletvekıli Durak Beyin Efendıler nereye gidıyorsunuz? • diye bagırarak bır panık havasmı nasıl önledığinl. ağzından değılse de ertesi gun buyüklerimden duymuştum O mechste Mustafa Kemal Paşa ya kuşkuyla bakanlar korkaklar ara sıra zaferden unıut SENATO'NUN EN ÇALIŞKAN KANADINDAN BİRİ MİLLİ BİRLİK GRUBUYDU YENI PARLAMENTO BİNASI ÇOK GORKEMLIYDÎ. AMA ESKI DEYIMIYLE ZARF ILE MAZRUF ARASINDA BIR YEĞLEME YAPILDIĞINDA MAZRUFUN ONCELIĞI ' DE GOEMEZLIKTEN GELINEMEZ ÇOCUKLUK YILLARIMIN MECLIS BİNASI ORTA HALLÎ BIR KASABANIN " BELEDIYE MECLISINE BENZERDI. AMA MAZRUF, O ZARFI PIRIL PIRIL IŞIKLARLA AYDINLIĞA BOĞACAK KADAR GUÇLUYDU.. B Sadı Koçaş o zamanlar hejecanlı çalışkan devrımcı bir gençtı Çocuklugunda ılkokul ogrencısı ıken bır 19 Mayıs bayrarrunda Cumhumete gondenlm ş babamm yardımı ılo eajetede bır gunluaune baş \azarlık \apmıştı Du>gusal, kend ne gu\enı az bır arkadasu Koçaş Bır g nsımı goze almadan once sorar soruşturur, en çok da Osman Koksal a danışırdı. FUTBOL VE ESİTLTK DÜSKt^İİ B T T? sman Köksal ı ıse dürüst prensıplenne ba^h onunına daşKun, bıraz alıngan bır arkadaş olarak tanıdım. labu senatorluk mues^eses m eşıthk kurallan>le bağdoştıramadıgı ıçın ıstıfa etmi'j bu >uzden gruöta kalanlarla arası açılmıştı Gursel de onu onurlandırmak uzere bızımle bırllkte Ikmd kez kontenjandan senatorluge seçmıştı Futbol maçlarma merakhydı Koksal Ama eşıtlık kurallanna baglıhğından otüru, parlamenterlere parasız şeref tnbunu açık olduğu halde o gışeden parası karşıhğı aldıgı bıletle gıder, maçları halk arasında izlerdi Grubumuz adına Senato ıçın hazırladıgı metinleri kürsudeen sakın bir sesle okur kışkırtmalara aldırmaz klmseye hakaret etmewli Köksal ın yalnız bir davranışı beni oldukça hayrete duşurdü Sovyet Rusya Devlet Başkanı Podgorni resmi bır zıyaret içın Ankara'ya gelmıs Turkiye Buyuk Millet Mechsi'ne geldıgı sırada bvr konuşma yapması içın Başkan kendısını kursuye çagırmıştı. kesenler yok muvdu? Her halde vardı \ma o mechcte korkaklan kuşkuculan umutsuzlan bır anda yureklcndıren onlan ınançhlarla b rleştınp kenet'even \eıı mtz bır guç de vardı Evet zarf ılkeldı yetersızdı dış gorunuşuvle orta hallı bır kasabanın Beledıye Meclısı >apısıra benzıjordu taa rraznıf o zarfı p'rıl pırıl ışıklaıH avdmlı;^ bogacak Pıdfr O rnk'ın saldırrya gectIQI torttıte, 22 «ylöide Iran ın en zayıf durumunda gozuktuğunu yetkıllsınden y«tkislzlne hemen türn Irorvlı'lar kcbul edıyor. 7 temmuzda Şah'ın son Başbakam Şahpur Bahtıyar lle bazı soylentılere gore Kum do bir suredlr sessız sedasız oturmakta olan Ayetullah Şerıatmedarı'ye bağlı bir as kerı darbe gırışıml açığa çıkarılmıştır Bu gırışımın acıga çıkarılmasınin ardından ordu lcınde COK sayıda tutuklama yapılmış ve onlarca subay ıdam edılmıştır Devrımden sonra ko'u kanadı zaten kınk olan silahlı kuvvetler, 1980 temmuzunu Izleyen gunlerde daha da darmadağın olmuştur Ayrıca ulke tam bır slyasal bunalım lclne yuvarlanmıştır Cumhurbaşkanı Benı Sadr ıle o*ıa karşıt Is'am Cumhurıyet Panlsının onderlerı Beheştl Rafsancanı ve Hameney arosındakı çe* şme doruğa tırmanmışt: Soz ko nusu partının parlamento uzer nde kurdugu egemen ık sayesınde Başbakanlığa getırılen Muhammed Alı Recoı ıle Benı Sadr anlaşamamaktaydı Recaı nın sundugu Bakanlar Kurulu I stesmde 7 bakan. bu arada Dışışlerl Bakanı Benı Sadr tarafındon gerl çevrılmıştl Eylul ayı ortalarında Benı Sadr ve hosımları arasında polemık son haddıne varmış, Beni Sadr cHalk uzerınde azınlık dıktası kurmak isteyen bır avuç tktıdar hırslısı» olarak nıteledığı hasımlarından şıddetll bır karşılık gormuştu Hatta Meclıs Başkanı Hüccetulıslam Rafsancanı Benl Sadr VQ cevresınl, «Devrımı saptırmak Isleyen ve kendılerlnden kuşku duyüan lıberaller» olarak suçlayacok kadar ağır konuşmuştu I Şattülarap'ın îran Yakası Cengiz ÇANDAR 1 Herbirı tran'ın üç değışık silahlı gücünü temsil eden sa\aşçılar Hunınşehırde H Ordusu ortadan kalkmış, devlet cihazı çolışmayan sı/osal olarak parçalanmış, icınde etnık kokenlı silahlı bır oyaklanmanın surdüğu haUı bezmış bır Iran Görünüm buydu ve gerek asken, gerek sıyasal ve gerekse Idarl bakımdan bunca zayıf bır ülkeye bir fıske vurulsa repm çokecek gıbıydı Bır ik gün lcmde Kuzıstan topraklarının bir bölürnunu bu arada Hdrremşehır'l ve Abadan ı ele geçırmek Saddam'ı Istedığl hedeflere ulaştıracaktı Bu yuz kızartıcı durumun altından kalkamayacak olan çeşıtli lc sorunlann kıskacındakl Humeyni nln Islamcı re|iml çokecek Irak bolgenın yenı lıdor ulkesl olarak sıvrılecektl Boyle bır sonuç, Islam Cumhurıyetme dış bıleyen ABD'nın hıc btr Itırazıyla karşılaşmayacagı gıbı, kendısıne süreklı kafa t u t a i ve Şah zamanındo. ucuza bol bo! sagladığı doğal gazdan yenl devrımcı reıım tarafından yoksun bırakılan Sovyetler B rlığı'nca de büyuk bır olasılıkla benımsenecektı Savaşı tasarlayan, buna göre hazırlanan ve Ilk darbey) vuran taraf olarak Irak, savaşın İlk gunlerınde askerl ustunlük kurdu 10 tümene yakın bır gucunü yaklaşık 450 kılometrelık ortak sınırdan. klml noktalarda 2530 kılometreye varacak ölcude lcerı soktu Ne var ki bu askerl üstünluk Saddam'ın arzuladığı askerl hedeflsre ulaşması ıçın yeterll değıldl. TAHRAN'DAN DÖNEN YANLIŞ HESAP avaşın ilk haftası dolarken, yanlış hesap halk ozdeylşlnde dendığı gıbl Bağdattan aeğıl bu kez Tahran'dan döndu Yanlış hesap Bağdat ta yapılmıştı Çünkü, Saddam, Hürremşehır ıle Abadan'ın ele geçirılmesınl gercekleştırmek bır yana, bu kentlerin özellıkle Hürremşehır'ın destansı bir dlrenme ortaya koyması, adeta ıkıncl bir Stalıngrad yaratma8i olgusu ıle karsı karşıyo kaldı Tahran re|lml cokmedığl gıbl, kangrenleşmış Iktıdar cekişmesı buzdolabına kaldırıldı Kurdıstan'dakl Isyan bitmedıyse de hic değılse bir süre lcın durdu Iran'ı bır baştan dığerlne bir dırenme karşı koyma vatanı ve Islamın Itlbannı koruma alevi yalamaya başladı Savaşın Ilk haftası Kuzıstan'da Irak llerl«mesının kentlerin onünde durdurulduğunu belgelerken Iran Hava Kuvvetlerl de savaşın kaderıni etkıleyebılecek bicımde savaş sahnö•Inde belınverdl. | Savaş, Iran'a | ordusunu 1 kazandırdı Artık, savaş bir yıldırım savaşı olmaktan cıkmıştı Başcrısız yıldırım sa\aşı, Iran lcın topraklarını, Irak ıcm ısa Saddam ın koltugunu koruma savaşı bıc mıne donuştu Belırle/ıcı oiemde<ı ilk hafta Iran açısından uzun suredır ıht yacı du/ubn u usal bırlığı sağ'ama ve pekıştırme surecını başiat'ı Bu oylesme boyutlara vcrdı KI, 7 terımaz darbe gırışımme katılmak suclamast>la tjtu<lu bulunan bazı subaylar salmdı ve bu subaylar ve özellıkle pılotlar sawaşta akt f gorevler üstlendıler Hatta bır basın toplantısında, Cumhurbaşkanı Benı Sadr, bu konudakl elestırılere verdığı yanıtta, «Insanın vatanı ıcn olmeye hazır olmasından daha büyük bır yurtseverlık sınavı oiamaz Bu ınsanıor (darbe zanlısı subaylar) bugun cepheda olüme koşarak kendılerını aklamışiar ve dosyalarını kaidırmışlardır» dedl. Irak saldırısının Iran'a w\ büyük hedıyesl, blrbirinden kopuk olan ordu ıle halk arasında belkı de Iran tarıhınde Ilk kez gonulden bağlar kurması ve kan kardeşlığını oluşturması oidu. HALKIN ORDUSU r d j lle halk arasındakl sıcak lllşkllere s k sık gozlepmızle tanık olduk Dezful'da yer| sarsan top ses erı arasında Ahvaz a gltmek üzere yola koyulmayı beklerken top seslerinın gümbürtusüne tank paletlerinın gurültusu karıştı Bırden kaldırımların önuna Ilerleyen halk abartmasız ama sevecen gözlerle sokaklardan gecerek cepheye gıtmekte olan tank bırlığınl alkışlamaya başladı Humeyni'nın posterlerınl taşıyan tankların üzennde askerler zafer Işaretlerı yaparak halkın sevgısı ne karşılık ver p gecıp gıttıler B rbucuk yıl öncesınde namlularını halka cevıren tan^ar sanki başka tanklar gıbıydi. Halkın orduya karşı bu sevecen tutumu daha beş ay onca yaotıgımız b r goruşmede bıze ordunun bır komp o odcgı oldugunu soyleyen \e bu yargısı 7 tem nuz darbe y ş ı n / e dogrulanmış gozu«;en «go gs Dış şlen BaKapı» Sa d Sencaaı nın agzırdan bu kez dokjlen Ş J sozlerde ıfadesın r buıuyordj «Savaş o du ne haİK o asındakı bo'urme,ı ortadan Ka'dırdı Ordu ha'ka lav K bır ordu olduguiu kanıt'adı Ordumuz artık bır halk ordusudur» Gerçekten de çeş tll kademelsrde kurulmuş «ıdeoloıık bo unlerı» ve «sıyasi komlserlerı» ıle Iran ordusu a r t k Şah ın ordusu olma<tan cok UZOK Islam Cumhurıyetınln ordusu halıne donuşTiuş Bunda en buyuk pay, bır olçude de Saddam ın tabıl Savaş orduyu mılıtanst bir rııhla besleyeceğıne tersıne sıvıl ve halkçı bir ruhla donatmış Bir zamanlar ABD asken akademılerınde yetışmış Şah ın subayiarınin emrındekı iran ordusunun bugun, hem de savaş sırasında Başkomutanhğını bır ekonoml doktoru, Dr. Abulhasan Benl Sadr yapıyor Savaşın kaderıni çızecek olan Kuz stan bolgesındekl hareKatın komutanı ıse gene btr sıvıl Askerlıkle tek ılışkısı Gjney Lubnan da Israıl e karşı savaşan gerlla guclerı o ' a s r d a caışmış olmasından ıbaret olan Dr Mustafa Çamran. Yakın tarıhe dek Iran'ın B 'leşmış Mılletler Baştemsı cıl gını yapan Prof Mansur Ferheng, Turk Sı,ah!ı Kuvvetlfrl lle Iran ordusunun karşılaştırmasını yapıyor, «Turk ordusunun aksıne Iran da ordu hıc bır zaman bır toplumsal kurum olamadı Toplum yapısının dışında yabancı bır ogeydi Bu savaşla bır hkte ılk kez yabancılaşmadan kurtularak bır kurum halıne gel/or» Ardından Saıd Sencabı eklıyor, «Su ordudan artık reııme bir S O tehdlt beklenemez Islam Cumhurıye;me ve Benı Sadr a bağlı bır ordu oldu, bugunku Iran ordusu » DEVRİMIN GERÇEK BEKÇİLERİ apısal değ şım gecıren ordunun yanısıra eğer, Irak asken harekatının başarısızlığa uğratıldığından soz edılebılecekse bun da en buyuk pay, tartışmasız, bir koco sıvıl ordu/a, Devrım Muhafızlarına duşuyor Başıbozuklukları nedenıyle bunca zamandır sayısız e'eştınnın hedefı olan Devrım Muhafızlan gerek ulkenın ıc duzenının behrlı olculerde saglanmasında ve gere<se Irak kuvvetiemın onane etten b r duvar orerek yıldırım savaşı nın başarısızlıkla sonuçlanmasında başlıco rolu oynaoılar Devrım Muhafızlarının Insanjstu d renmes oİTiasaydı eşgjdum ve emır komjta zaaflan ıc ndekı duzenlı ordu Irck'ın 10 tumen e baş lctt gı yıldır m savaşnı nasıl engelle/ebilırdı'' Bu soru sorulmaya değer b r soru olarak duru yor Imcm Hineyn ye ve Islam Cumhurl/etı nı baglılık temel nde ve genc kuso^lardan oluşan Devrım Muhafızlan tumu/ ie Devrımın urunu Yanı Devrımın oz evlatları N ce eks klık'erıne ve hatalarına ragmen Dev rıının onderının umudunu kendıle r ne bagla mas nın yanlış olmodıgını bu sovaşla kcn t laa lar 20 MILYONLUK ORDU urremşehırde (Hunınşehır) Tebnz I bır Devrım Muhafızı, Azerbaycan Turkcesıyla ve heyeconla savaşın tum sınıf furklıı.k larını gerıde bıra<t gını, tuccarından ışcısme koylusunden aydınına herkes n s lah e de savaştıgını anlatıyordu 50 yaşlarırda gozuken sıvıl gıyımlı ama s lahlı bır kışıyı Işaret ederek, «Işte mesela bu, buranın ana'ısınden bır bazarıdır (tuccar) Ama o ve onun g bıler bugün savaşcı » Devrım Muhafız'anna mı katıldı diye soracak oluyoruz «Hayır» dıyor, «20 mılyonluK ordudan Imam Humeynı'nın 20 mı'yonluk ordu cağrısını hıç Işıtmedınız mı 9 » Yaşıı Hurremşehırlı nın olduğu an'aşılıyor Bır soru daha yoneltıyoruz «Pekı bunlar askeri egıtım gordj er mı'» Tebnzl De^'im K^uha fızı yanıtlıyor, «Hamısı (hepsı) gormuştur» Ne zaman' inkılab (Devrlm) zamanında Iran, Devrlm donemının hararetınden sıyrllTiadan savaşın ıc>ne gınn ş Yanı, Devrım den savasa gecm ş Bu bakmdan, savaş koşullanna u/um zorlugu cekmı/or Irak ın anl sald'rısının bekıe^en sonucları getırmemesının ıpjclanndan b n de bu oısa gereK lra< Baas ordusu devr mcı ortamın canlılığını henuz yıtırmed gı bır ulkeye dalmış Karşısında yapısal degışım gecırerek kısılıgın1 belkı da ık kez kozanan bır duzenıı orduyu, «şehadet şerbetinl ıcmeye gönullu» Devrım Muhafızlannı ve Humeyni nın «20 mılyonluk ordusu»nu bulmuş Irok, böyles ne kararlı ve hsm ldeolo|ryle, hem de uçak, tank, top ve tufekle silahlı bır Insan denlzınln önünde Istedığl askerl sonuçlara da. slyosl sonuclara da ulaşamamış Bundan sonra asken başarılar elde etse de artık farketmez, cunku kesın ve gorkemli bır zafer kazanma şansını savaşın Ilk haftasında yıtırmış durumda Iran, toprak hatta kent kaybetse de, Irak cekılmedıkce savaşı bırakmayacak. Savaşı, bır halk savaşı, bir ulusal kurtuluş savaşı halıne dönüştürecek. İran'm bugüne dek her türlfj ateşkes 6nerlslnl Irak defalarca kabul etmesine ve hatta tek taraflı llan etmesıne karşılık reddetmesı bu olgunun bır kanıtı Savaşın Ilk ya da ılk Ikl hoftasından sonra Irak açısından devamı, savaşın başında koyduğu hedeflerl gercekleştırme cabasından cok kendıst İçın «ıstenmeyen sonucları» engelleme çabası o'arak gözuküyor Yani, kendı re|ımlnl koruyabılmek kaygısı ağır basıyor Savaşın bu değışen seyrıyle, kuşkusuz, ABD ve Sovyet oolıtıkaları da değıştl Ve bu değışıklıkle bırlık e savaşın nerede ve nasıl duracağı belırlenemeyen yenı bır surec beş ladL YARIN : BAZI OLASILIKLAR Y KÖKSAL1N ANLAMSIZ ÇTKIŞI... u kuşkusuz önceden hazırlanmış bir törendi Podgor^ nı yanında çevırmem Azerbaycanlı Mustafayef oldugu halde kürsuye geldi Her partıden mılletvekıllerı ve senatorlenn alkışlarıvla karşılandı Tam konuşmaya baş^ layacaktı kı otundugu sıradan ayağa fırla>an Osman Köksal hıddeth bir sesle B Burası Turkıye Büyük Mıllet Mec'isı'dlr Bu kürsüden vabancılara konuşma hakkı tanınamaz1 dı>e avazı çıktıgı kadar bagırdı Osman Köksal ın amacı neydı anlayamadım. Salonu birb4nne katmak uluslararası bır olay rru çıkarmak ıstıvordu. Yoksa sadece kışısel bır gosteri yapmak mı>dı nıyetı1' Allahtan bır şev olmadı Etraftan bır kaç kışı yavaş sesle «sus» dedıler hemen sustu Podgorni de sovlevıru komanızm propagandası >apmaksızm nezaket alkışlan arasmda tamamladı Koksal a beklenmedık ç'kışınm nedenını sormadım Uluslararası ıhşkılerde de\let adamlannın resmen zıyaret ettıklen Boşkentlerde benzer bır toren ılk kez yapılmıyordu Amerıkan Kongresı nde Ingıltere \e Kanada parlamentolannda daha önce General de Gaulle de konuşmuş bu yakın zamanlarda ise Mısır De\let Başkanı Enver Sedat fsraıl Parlamentosunda uzun bır söylev vermıştJ Koksal m davranışmı anlayamadıgım gibl, kişılıglne de yakıştıramadım bır turlu. HOŞGÖRÜLÜ SAYGIN BİR EĞİTTMCÎ... umhurbaşkanı kontenjanmdan senatoya gırenler arasmda bayan Zerrın Tuzumun ajnca savg'deger bır sen vardı. Zerırn hanım Ataturk de"^T7iının ışı^ında vetışmış ılk kuşak temsılcılennden bınvdı \e bız kontenıanlılar arasmda tek kadmdı Mıllı Egıtım Bakanlıgı nda Kız Sanat Okullan Gerel Mudürlujra nden senatodakı gore\ ıne hıç vadırgamadan geçtı Kadm savısmm parmakla sa>ılacak kadar az oldugu bır meclıste bu kolav bır ış sanılmamalıdır Senato ıçın gerçı okumuşlar mechsı de denır Ne denlı bovle denırse de bu mecl s.n toplantı'arında okumuşlukla pek bağda^mavan tartışmalara rast'anmaz desıldır EaTran Tuzum kendısmden once orada ver almjş bır kaç cmsdeş ıle zaman zaman tartışma sınınnı asan sert çek 'melen duj mazlıktan ge'ır uvgpr kısıLgırun şemsnesı altmda olan bıtenlen hoş gorme\e ça'ışırdı Konuşmak uzere kun>u\e pek çıkmaz ama cıktığı zaman mutlaka n ı hazıdanmıs o'arak çıkar özellıkle Mıllı Egıtım konusunda uvancı aydınlatıcı sozler sö>lerdu C MADANOĞLU'NUN BASKANLIK GÜNLFRt... ızlerl Gursel Paşa seçmıstl bizden ıki vıl sonra katılan kontenjan senatörlennı Sunav Pa^a seçtı Onlardan ıkı yıl sonrakılen de yıne Sunav Pa.şa seçü Kontenjan senatörlennden hangılen kımın zamanında senatoya gırdl ıyıce anrmsayamıyorum. Ama Cemal Madanoglu'nun başkanlığında sürdurdügumüz yaklaşık dört yıllık grup çalışmalannın başanü oîdugunu söyleyebılırım. Madanoğlu, yaşına karşın ince belli, çakı gibi bir delıkanlıyı andırıyordu. Grubu otorit© ile yönetır. herkese söz hakkı tanır devnm an layışına ters düşen bır önen oldu mu hemen ova koyarak sorunu çözerdi Çoğunluk ılencı goruşlere yatkm oldugundan hemen her zaman bunlar ustün gelırdı Paşa da kürsüde hep APnın yadırgadıgı duşuncelen cesaretle saviınur kendısıne lafla sataşan AP lılere aldınş etmezdl Ozturkçey« çok bağlıydı Bır kusuru varsa bu Türkçeyı geregınce ıyi kullanamıyor, söyledıklennın bır bolumü anlaşılmadıgı içın beklenen etkıyı yapamıyorda Sunay Paşa nın son seçtıgı beş senatörle bızım 15 kışılık grupta denge bozııldu. Tutucu kanat zamanla çogunlugu kazanacaktL B YARI>T: SENATÖRLÜK ANILARI.«