Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
DÖRT CUMHURİYET 24 OCAK 1980 23 Toprak kanş karış yarılmış, toz bulutlari ©vcnın yuzünü tutmuş, köylerl. tepeleri, uzun kavakları buiutunun içine almıştı. Uzun çınarkırm, yuksek yerlerin tepeleri, mlnarelerin ancofc ucları gözükuyordu toz bulutunun iclnden. Ikindiye kadar sıcckta cıt cıkmıyordu köy lerdert. ovadcn, kayalıklardan. salt. o 6a lylc* kulak verip dinleyince. inceden çıtırdamalar geUyordu topraktan, kayclıklardan, kurumuş, yan> mış bltkilerden ikındıya kadar kımse oğzını açıp <Ja soluk aiamıyordu. Soluk almak icin her yaratık, ağzmı uzun süre geruş geniş açmak zorun da kalıyordu. ikindi üstlerıni insanlor ip!e ceklyor, özlemls bekliyorlcrdı. İkindi üstü oluncadır kl ilk olaraktan yuvalardan havaya kırlanCiçlar fırlıycr. ardından da Ağustos böceklerl korkarak tek tük cırlamoya başlıyor, güneyde, Afctfcftfz'in üstunda ak bulutlar topraktan blr kaç mlnare boyu kalkıyor, garbl yell de tam bu •ıralar usuldan fısılemeğa başiıyor, Incecik toz dlrekleri yollarda bir parla/ıp hemen sönüyor, •onra cırlavuk böceklerl seslerinl yükseltiyor, kırlangıçlar kurşun gibl göğün ak saydam duzaylnl karo çlzgıler cizerek doiduruyorlar, kayalıklardan kcrtallar havclanıyor, göğüslerinl İnceden •sen yele verip kanatlarını gerıp süzüluyorlar, •onra bulutlar yüksehyor daha aklaşarak, şlçerek, büyüyerek, üstüste blnerek, gök, ova ak* lıktan maviya dönüşüyor, garbl yell de hızlann yor, eerlnlıyor, toz dıreklen coğalıp uzuyor, bü" yOyor, yollarda hemen partayıp sonmuyor, güneyden Iplltiye kesm ş bır ormancasına, kuzeya movl. dalga dalga, üstuste uzanmış Toroslara yürüyor, cırlavuk böcekîsrl hep blr ağızdan ku j laklan sağır edercesine ötüyor, gölgeler, koyı>< luğu azalarak gündoğuya doğru uzuyor. Işte bu «ıralarda da köydeki sıtmalıların coğunun n ö< betl geliyor, tltreyerek, dişierl birlbırine vurarak kendllerlnl dışarı atıp avlunun sübreli tozları orasında belenıyor, inliyorlardı. Bütün yaratık. cğaclar bile sıtmcdan sapsarı kesilmişler bir filüm dlrlm savaşında titreşiyordular. Tam bu sırolar ismail Ağa Sclmanı elınden tutuyor, onurn la blrükte ka!e boynundakl buyük, blr ov Irillfilndekl kayanın ardına gldıyor, burası, bu kayanın gölgesi, dünya catır çatır yanarken sepserln oluyor, yel tozlardan temizlenmiş, azıcık do ıslak, gövünmjş toprak, kekik, kurumuş mavl, san kenger clceklerinin acı kokularıyla yüklü esiyordu. İsmail Ağa bırlkte getirdığl onasının postu j nu gölgeye seriyor, ikindi namazına duruyor, Sal man da goziennl ona dıkmiş, onun hlc bir devinlmlnl kaçırmadan seyreylıyordu. gözlerinl bile kırpmadan, bu yiğit, görkemli babasımn her dav ranışını yüreğının derinıne işleyerek. ismail Ağa da Salmanın bütün sevgislnl, hayranlıâını topladığı gözlerinde kendisine karşı bu cocukta olan duyguları sezıyor, billyor, bundan dolayi da sonsuz bir kıvcnç. mutluiuk cennetlno, esrikllğl nö kendınl kapip koyveriyor, namazında duasını toplarken o cehennem yollarda aldığı altı kışlnin yenne bu Sclman çocuğu verdiğı ıçin Allahına çükredlyordu. Köyde sıtmaya yakalanmayan tek çocuğun Solmon olmasının bır sebebl olmalıydı. ismail Ağayla Zero cocuğa yememiş yedirmiş, lcmemiş lclrmlşler, lyi bakmışlardı. Köyde Mehmet Efendlnln Ikl oğlu dışmda yalnız Salmanm ayakkaj bılan vardı. Yalnız o pantalon, Ipekll gömlok CtzglU mavl ceket giyiyordu. İsmail Ağa şehra yt. Koea Ismoü Afid dfy* RerRe» foniyOr^ü. TyftrR cever. guzel, candan konuşan, sevg* dolu seslyle herkes onu dlnlemek, görmek Isttyordu. Salman'ın hikayeslnl, Ermenl evlerl ve clftllğl Islnl, kuş meselesim bunlara bire bin katarak herkes blrblrlerlne anlatıyor, efsane gittlkce böyüyordu. İsmail Ağa nereye gitmlşse Salman'ı yanından ayırmamış. bu guzel sevgl yansıması da gene hic klmsenin gözünden kacmamıştı. Uzun blr sure parasızlık cektiler, butün kıs •vde kuru ekmeğe yattılar. Komşular bunların durumlarını sezdıler ama, en kücük blr yardımı bile onlara kabui ettiremediler. Yalruz bir gecs canına tak dlyen Mehmet Efendi. blraz bulgur, biraz un, nohut, lasulye. mercimek ve bir hızman tereyağ bir arabayla geldi. kapılarında durup eve seslendl, kimseye hic bir şey söylemeden ylyeceklerl cabucok Içeriye taşıttı, gene hic blr söze varmadan da arabasına blndi. geldlğl gibl gerl gittL Kovayla su taşımakla değlrmen dönmOyor9 du. Mehmet Efendınin getlrdikleri bu kadar klşlye ne kadar yeterdl ki. Hic blr yerden de blr umut ışığı yoktu. İsmail Ağa düşünüyor taşınıyor bu kuytu yerdekl köyde geclnmenln hic bir yolunu bulamıyordu. Arada blr de, elindeklnl avucundakinl göcmeniere dağıttığına plşman olmuyor değıldl. Pişmanlığının arkasından da hemencecık, «Millet acından kırılırken ben cebimde cltınlarla dolaşamazdım.» diyor, dinglnüyordu. Göcmeniere varını yoğunu verdlğınl düşününce ken dl kendine öfkeleniyor, kızıyor, sonra tçl dingln blr mutlulukta pırıl pırıl oîuyor, yureğinl blr sevinç alıyor. rahatlıyordu. Çukurova'nın ayazı. o kasıp kavuran deH poyrazı da doludızgln yukardan, Toroslar"ın ardından, insanın bedeninl havodo döğulmüs gibl ederek. bir sıtma nöbetınin tltreme sonrası bitkinlığıne dönüşturerek esip geliyordu. Köyun başındakl mor kayal'klı dağdan, kaie boynundan kopup gelen Ikl Insan başı büyüklüğündeki dön gele dikenlerl de hovado ucuşuyor. ıssız köyün olanlarını, ev aralarını dolduruyordu. Bir sürü döngeleyl de ustura gibl eeen poyraz alıp ırmağın ustüne konduruyor, ırmak diken akıyordu zaman zaman. Dikenler suyun yuzune konorak ta aşağılara okıyorlardı kuşlar gibl. Her gece köyun lclne, dağlara. tarlalara kırağı yağtyor, toprak çıtır c f tır ediyord.u gun kuşluğa kadar Bu keskln soğuklarda yakacak odunlan büe yoktu. Köylüler de hemen hic dışarı cıkmıyorlardı poyrazlık günl&rde. Mehmet Efcndlyo gitse durumu bir sezdlrse, ona ne isterse verirdı. Köy yoksu! bir köydü, evlerinln bır kısmında kendilerl, blr kısmında da hayvanları kalıyordu, tıpkı doğudaki gibi. ismarf doğudakileri anlıyordu. cma buradcküere bir türlü aklı ermlyordu. Doğudakller ısınmak İcin dokuz aylık kışta hayvanlarıyla bir arada yatmak zorunluğundaydılar, buroda cok cok blr dell poy" raz on gün sürüyordu, kiml zaman da üç günden fazla esmtyor, bir kışta da böyle soğuk, fır tmalı günler ancck dört beş kere oluyordu. Bundan başka kış güneşll, ılık, yağmurlu geclyorda Nicın bunlar da hayvanlarıyla blr arada kalıyorlordı? Bir sabah kardeşlnl cağırdı İsmail Ağa: «Hasan,» dedl, «bir care bulmalıyız. Evdekl »on un da tükenlyor. Hic yağ kolmodı, bu kışı nasıl geçlreceğlz.?» (ARKASI YARIN) POLİTİKA VE ÖTESİ MEHMED KEMAL Holding Milliyetçiliği •• I J ^^ ken stad Nadlr Nadi'nin «Perda Aralıgmdan. adlı kitabım daha ilk çıkışında beğenl üa okumuıtum. Şimdi uçuncü kez basıldı. Yeniden olnırNurullah Ataç'la Ugili bölume gözüm taküdı. Savaş yülannda, emekli generaller gazetelerd* savaşm son aurumu ile Ügili yorumlar yaparlanü. Nasıl şimdl spor, ekonomi, politika uzmanlıgı var. o zaman da sava? uzmanlan vardı. Cumhuriyet'la uzmanı da Emekll General Huseyin Emlr ErklleftL Erkılet Paşa, Almancı ldt Sava? sonrasında yayını«nqrı belgelerde Almancılıgını kanıtlayanlan çıkmıştır. Blr gun Erkilet Paşa, Nadlr Nadl At«ç, gazet*de sohbet ederlerken, Nurullah Ataç; «Ben miliiyetçl degilim demi?. Konuşma sırasmda hlç sesinl çıkannayan. tartı^maya girmeyen Erkilet Paşa. ertesl gun gazet»dekl sütununda adını söylemeden Ataç'a veryansın etmiş. Ne vatansızlığını, no komünlstliğinl bırakmı?. Ataç'ın bu yazıya çok canı sıkılmış Nadlr Na> dl'ya yakınmış. O yıllannda Erldlet Paşa ve benzerlsrl savasjia Almanlar tarafından kazanılacağına lnanırlardı. Blrer Ittihatçı milliyetçlsl olduklan İçln de, başkal»nmn milliyetçiliğinl küçumserlerdL Belgeler ortada artık, bu konu ustünda fazla durmayalun. İmparatorlugun son döneminde blr tttihatçı mflUyetçillğl salgını vardı. Bu. Turancılığa benzer blr milliyetçilik olduğu İçln lmparatorlugun batm*sını da kolaylaştınrdı. Çünkü imparatorlugun yapısmda Ittihatçı şovenlzmi boy verince, başka etaik gruplann da şovenlzmi kendlni gcsterecekti îttihatçı şovenizml lmparatorluk İçln kaynaşüna d«gil, bölücu olmuştu. Abdülhamlt bundan öturu îtt*. hatçı şovenlzmine karşıydL îttihatçılar sllahlı eylemlerlnde Rus tororlstiertnl örnek aldıklan gibi, sovenlzmde de Almanlan örneîdemlşlerdL Terorizm de, sovenizm de blze B*tı'dan gelmiştir, onun İçin kökü dışardadır. Atatürk milliyetçiligi. îttlhatçı şovenizminl b»nlmsememiştir. Dahası var, misakı milll sınırl&n içindeki herkesl Türk saymış, milliyetçiliği yumuşatarak birleştirici olmuştur. Atatürk miIliyetçiUtf. özellikle, Ittihatçı şovenizmindon uzaklaşmıştır. Atatürkçüluk önce Kemalizm. sonra Atatürkçulük olarak kendine özgü bir düzen getirmiştir. Bu duzende ekonomi devlet güdümündedir. Yanl s«r> mayed diktasmı da. emekcl diktasını da kabu! etmemiştlr. Kapitalist de değüdir, sosyalist de de&ildir. Bir anlamda bütün kcsimlerin arasında sosyal adaletçidir. 1950'den sonradır kl, orta sınıf yaratma ve lcuçük Amerika olma özlemlerine yönelinmiştir. Ittihatçı milllyetçiligl de, Atatürk milliyetçiliği de bırakılmış, önce fabrikacı, sonra holdingçi milliyetçiliği getirilmek lstenmiştir. Buna, günümüzde holdingçillgi gizleyerek üstü örtülü Atatürkçüluk deniliyor, göz boyuyorlar. Ekonomide hersey fabrikacı ve holdingçi çıkarlan doğrultusunda karara baglanmaktadır. Son iktidar oluştunnası ile bu görüş, cüreünl iyice artınnıştır. Fabrikacılann ve holdlngçilerln çıkarlannı saTunan firgütün başı hem yönetimln, hem ekonomik kararlan veren mekftnlzmanın tepesine oturtulmusr tur. Bunu sakınmadan, çekinmeden yapmışlardır. Şöyl» blr benzetmeya gtrişmek agır mı olur? Bir ülkede yönelimin ve ekonomlnln başına blr •fimürge valisi oturtulsa, o ulkenln adını ne korlar? Bal giM samürge yönetiml... Pekt blr ulkede f«brikacı ve holdingçilerln has adamı hem yönetlmin. hem de ekonominin tepe noktasm* oturursa adı n* olur? Bal gibl holdingçi yönetim!... Vatan, millet, sakarya nutuklan çekerek bd» •eslenlyorlan «Gelin hep blrlikte Atatürk mllllyetçi5İ olalım, ulkeyl bunalımdan kurtarahmt...» Biz de dönüp derlz kl: •Bu sizln bize flnerdiğinlz milliyetçilik ne îtühatçılannkino benzlyor. ne Atatürk'ünkine benzlyor, ne de bir başkasınınkine... Bu milliyetçilik bal gibi fabrikacı ve hoîdingçi milliyetçiligidir. Dövlzlerl yesinler. vergi bağışıkhğından yararlansınlar, teşvik primlerini alsınlar, çişlnsinler de, şişinsinler... Adı neymij efendim. milliyetçilik...» Anarşyl, terörü, pahahhğı, enflasyonu Snleyece» giz adıyla gfizlerimlzl başka yana çevirtiyorlar. aldıklan ekonomik kararlarla da iflahıınıyi kesiyorlar. Daha da kesecekler. Holding milliyetçiliginde ve holdingçi ekonomii güdümünde, üzülerek söyleyelim kt Ecevit CHFd Ue Demirerd AP birliktedirler. îran olaylan lmiç, Afganistan olaylan üniş, Tito'nun hastalıgı lmiş hepsi bahane... Bir hoîdingçi ekonomlyl oluşturmak, hatta anayasal haklan da çiğneyerek yeni bir façizmi tezgahlamaktadırlar. Cüçlerl yeterse, yutturebilirlerse bunu hemen yapacaklardır. Eğer güoleri yetmez de, biraz gerilerlerse agu* agır yapacaklardır. Ama mutlaka yapacaklardır, bunu göza alnuşlardu". Ben holdlngçilerin has adamınıa hem yflnettTfitn. hem de ekonominin başına getlrilmiş olmasını böyle yorumluyorum. Zaten butün adamlannı doldurmuyorlar mı? Bundan bir ay kadar Snce unlu sermayedlerlmlzden Emin Hattat'la konuşmuştum. Sohbet «ıra«ında ne konuşmuşsak. aeler üstünde durmu?sak. Bermayecilerin ne Ğzlemlerl varsa, bunlann blrer blrer gerçekleştlgine tanık oluyorum Emin Hattat «demek o zaman doğru söylemiş, dediklerinin çogu çıktı. Emin Hatta bana demiştl kl: •Ben Demirelle anlasınm, Ecevitte fle, ama Erbakan'dan korkanm.» ÎMsiyle de anlaştığı. Erbakan'dan korktugn bol11 ohnuştur Bugün artık Ecevit CHFsi Ue, Demlrel AFslnin holdingçi ekonomi güdümünden yana ©lduklannda kuşku yoktur. Anarşi. terör. pahalılık sürmesini gözlerimize çekerek, holdingçinin güdümlü ekonomisini tezgahlıyorlar. Düzen değişikliği deniyordu ya. meğer başınuı» gelecek olan hoîdingçi ekonomik düzenmiş Atatürkçüluk lse holdingçi, dısa bağmüı düzenin dlasi. YASARKEMAL her gldişlnde Salman'a blr feyler alıyor, hle efl boş dönmüycrdu. Kâyün en taze tereyağı, en Cüzel oğul balı, en yağ!ı etl onun lcindı. Salman bazı gece yonları uyantp yatoğından kalkıp geliyor, blr çocuğun en sıcok sevglsl. dostluğuyla onun toynLi' j sarılıyor, burnunu soçlorı arasına sokup ö,:e uyuyordu. Bır kocaman görkemli cdamkj, bir cakır gözlü cocuk orosında ııcacık blr sevgl se'icJir akıp duruyor, gldip gellyordu, Kayanın arkasında İsmail Ağa'yi da aıima tutjyor, o koskocaman adam da y&rlerde. güneşin alnında, kayalık'arın dlkenlerlnln arasına yatmış debeuniyor. dişierl kırılacokmışcasına blrlblrine vuruyor. Inliyor, bazı da dayanomıyor, kendlni yerden yere vuruyordu, bütun bedenl cözülmüş yokoimuş. Coçuk da onunla birfikte. tıpkı onun gibi hastalanıyor, belll etmeden Intlyor, zangır zangır tıtrlyor, kendlsinl yere atmıyor ya. kayanın kovuğuna büzüşmüş, babasımn çektlfil bütün acılara katılıyor, gözlerl pörtlemlş, acıma dolmuş, tükeimiş, kayanın kovuğunda blr top olmuş, orada blr süre kalıyor, etl havonda dövülmüşcâslne lekmil bedenl acıyordu. Kendlnd* blraz güc bu!duğunda da yerlnden kalkıyor, Isma il Ağanın koskocaman ellerlne »orılıp. blr ağaç kökü gibl sert eli bağrına basryordu. Hic blr dill konuşamayan Salman. blrdenblre acılmış, Türkce'yl blrkac ayda söküvermlç, düzgün, buranın cocuklarının konuşmalarından hic ayırdedl meyen blr Türkce"yle konuşuyor. köyde Zero'ya. Pero'ya, Haza'la, Hasan'a. ötekilere cevlrmsnllk yapıyordu. Baba. oğlunun bu yeteneğlyle cvunuyor, hangl toplantıya, düğun» derneğe gitse oğlunu yanından ayırmryordu. Bo> ba oğul hic bırbırlerinden ayrılmtyor. blr mutlulı/k denizinde yüzüyor, blrisl üzülse anında öteki da Ozülu^r, blri hastalansa ötekl de hastalanıyordu. B.rlikte türku söylüyor, blrlikte oynuyorlardı. Ealman hic b.r dill konuşamryordu ya. yeni öğrendlği Türkçe'den başka apayn, Ismcil Ağanın nıç duymadığı bir dilden. hlç duyma dığı, duyan Insanı sarsan, acıdan, sevlncten yerinds durdurmayan turkuler sdylüyordu çocuk sesiyle. ta yCreğinin başından kopon. TDrkülerln de arada sırada da blr İsmail Ağa, Bey İsmail 8özu geciyordu. ismail Ağa bu sözlerln kendl QstOne olduğunu anlıyordu, çOnkO tOrkulerln kendl adının gectiğl yerler mutluluğun, sevlncln. sevglnln fışkırdığı, ınsanı ta lllklerlne kadar sarsan yerlerdl. Onun turkuler! ismail Ağayı da sarıyor, ismail Ağa da uzun Kürtce türkülere başlıyordu va Salman o türkü söylerken geüyor dizinin dıblne oturup hayran, kıpırdamadan, gözlerinl kırpmadan onun yüzüne dalıp kalıyordu Bazı o da eoşuyor. esrlkllyor, kendlnden geclyor, kendlnin de bılmedıği bır dllde tıpkı Salman gibl turküier söylüyordu. Ve her akşam gün batarken baba oğul elel« tutuşmuş eve dönuyorlar. Zero onları, Salman'ı kucaklayarok, kocasınm serce parmağını tutup çö/ie, hiç kimseye balll etmeden, utançtan pespembe, sıkarak karşılıyordu. işte bu sırolar doğu'dan, guneydogu'dan Mezopotamya düzlüğünden gelonler doldurmuşlardı Çukurovayı. Koyaklar, batakhk. kamışlık kıyıtarı. ağac altları, kaya dlplerl yırtık, soluk cadırlaria oba oba coğalmıştı. Blr salgın. blr kırgın, ağılı sıtma her gun yüzlerce klslyi alıp göturuyor ötekl tıtmalılar onlan (ömemlyorlardı bile. Tarlalara. karacalılıklaro atılmıs, kokmus ölüled köpekler, kartallar, akbabalar, çakallar parcalıyorlardı. Sıtmadan ölmeyenlerl de aclık alıp g5 türüyordu. Bol, bereketll Çukurova'da bu savaş kackınlan kannlarmı doyuracak blr avuc arpa. buğday. blr tas ayran lcln yerlllerlo gırtlak gırtlağa döğüşuyorlardı. İsmail Ağa kollan srvadı, yamna Mehmet Cfendl'yl de alarak yöredekl Türkmen Beylerlne glttl teker teker. göçmeniertn perişan hallerln) onlottı onlara. Onlar her şayl blliyoriardı ya, İsmail Ağanın yürekten gelen, sıcak, candan konuş ması, o, bir Doğu Anadolulu oğzıyla tatlı lc» Işleyen blr blçimde konuşuyordu Turkce'yl, onları etkisl altıno alıyordu. Türkmen Beylerı az bir süre lclnde köy köy dolaşarok göçmenlere ylyecek topladılar, köylerde onlara başlarını sokacak ev buldular. Bırçok göcmen sıtmadan değil da aclık yüzünden gelen ölümden kurtuldu. Bu arada da kemerin parası suyunu cektl Zero'nun. Hasanın, ömer'in karsı koymalanna aldırmayan ismail Ağa ellndekl bütün parasını göcmenler» doğıttı. Şlmdl artık bütun o bölgede ismail Ağa 1930 24 Ocak BULMACA SOLDAJ» SAÛAl 1 öluroOyle AvTup« va dOny» slrasal dengelerinda Cnera I g«J?rr.e!er olabileceğl öna »0< rClen devlet adanu, 2 Ea Dlt^üüertn katıldıgi yan^nad» sonu<; aSamamak. 3 î.'efesli Bazlard&n Vüksek venîen In ya da teçiti geç anlamında emlr. 4 Ea yasta olanlar Blr korodaM urmanh?ı ya da bir ideololiye baglıügı göstermek İçln sozctlklere eklenen ek. 5 Keyiî verlcl middelerden lersl esld dilde yar.s:tıcı. 6 Cenlj ve yuvarlak yüs Sonuna bir bart eklendlginda kad:n adı. 7 Tardım istercek. 8 Tersl dag sıralanna verllen lslmlerden BellrU blr düsünceyı ya da duyguyu Ostu kapalı bidmda knlatmava çaİTyrrinV 9 ^ Suııflanıa, k&tego* TUere ayırma. THKARIDAN AŞAĞITAl 1 Asya fllkelerinden Urlnla etkln alyasal kuruluşlancdan Ender bulunan. 2 Seçkia, elit. S Giderek azalnv>k, aı buîunuT olmalc 4 Ydneüra blrtmlerindea Blr Bşinin Oı çevreslnde konu$ulaa llsan S Blr hartin okunu;u Kıymefc 11 nesnelerl saluamak ve korumak İcin kullanılan gereç. 8 Tersl yemln. 7 EsJd dllda Borsada hileli iş görenler için takibat yapılıyor Hareket gazetesi sahibi Tahsin bey şantaj yaparken tevkif edildi D t o nbıta, cUUc nanuna bir şlrketteo tehditle pors ftlırken cürmü meşhut eı biı santajcıyı daha tevfelf etmiştlr Tevöf edılen Recç Hareket (a»tes] sohipıertr.dea Suat Taiısio bejdır Hareket gizetesi bun dan bır ay evvel Cekoslovakya ile tü'.ün t^lerl yaDan şehnrrizm manıl tütün tıcorethanelennden bjuna «leyhlnde Turk tutunlenı Imhaya çal:stıgmı löyllyerek gajet tfır blr ma^aJ tlr. &tesi gün lede lstlhdal ettiiltn tütun Ucarethanesine muracaat edcrek para lstemf?!er ve tatr,:n edilmedıkltn takdırrie ceşrlj'au devara edeoeklertni söylemışlerdır. Haıeketçller evvela S000 Ura lsteaüşler tlcareüıane 500 lıa ıexlii etmiştir Bu yıızden mü2akerat bır ay devam etmlş pohs nıidurtyetir.ee tayın edüen taharn men;urıı»n bu müz&İEeratı ynkından takıp etmişlerdir Nibayet 2000 liraya sullı olmuşlardır. Hareket sahlplerl parayı almak üzere dün •aat üçte me:'ırar tü'un Ueırethanesîne glauşler, Suat Tahain Bey yukan çıkmıs »e evveloe taharrt njcmur'ınle btrükte nuraiilan aalıııan lOuü liT&yı altnıştır Mütebbkj para da ayda 100 iira taksid* baglanmıştır. Suat DOD borsi^a tngülı Uras 102025 t3 açümıa ve en yukan fiat 1030 olmuj ve akşam 1027 de Icapamrustır. Borsanın son bir hal talık m'jamelelert mühlm olduîu içln ücarl lhtlyaçlann hepsl Deyderpey tetmin edilırek ta ve »aziyet normal olmakts devsmn etznek tedir. Srn günlerde muamelcîeri lfcr.nl rr.ünasebetüe memlskete mütüm mlktarda döYizlvt girecekür. Bu meyanda MHSn satıslan mOhlm bir yekun teşkil ederM miktan milyonlarcj. kiîodur Her balde bu sat:şlar kesbl kaftyyet ettikçe memlekete veniden glrecek yüzbınlerce Ingi!lı üralık dövizlsr çok drnit edüirken fi»tlan «hvenleştirecet«I. Bey parayı alırksa tttya memuriyet aramak üzere lçerl glıen blr taharrl memuru tarafLndan cünnü meşhut hslinde yakalaroııjtır. Suat Bey derhal tevkif edilerek Polls mOdürlyetice göturülmuş tür. Suat Tahsin Bey paran «Idiğını itiıal eüıuştir. Güzellik kraliçesi ç Mübeccel Ntmık Hamm duo >k?T^m saat 0 buçukta Beyoglu Amerikan kulübun» Bltei? »• kulüp erkamls »porcu genoler tarefından lstlk bal edllmlştlr. Kr»liçe peder ve raldeslla beraber guzi d« davetlüertn bulundugu salona » • lınıriştır. Kulup roüdüru Ilhami Bey blr hitabede bulunarak, Müber oal hanım» te»efckflr ve muva!2ak olan spor takımlanıa fn\rr<iTn ve tebrüt elmljür. Müteatdben krallc* •üreklı slkıslar »ruında 1 lnoı Galatasaray, S ve J cU Per a takımlan kaptardanna kupa. lan vermi? ve t»kımlar efdannf. d« madaiyalan dağıtmıştır. Mükafat hitamınd» kulüp l u taraiından Mübeccel hMiınıa te> »ekkar edılmlj. Amertkan krf.übü tarafından da Krallçeye tarll blr buket Ukdlns olusmuçtur. KraUte (• na alfaçlarla te?yl eflHmtştlr. Bugun 15 te Erenköy C.H.P. Ocak heyeti tartfından MübeoC4İ hftrun eereflııe Erenköyünde blr konser \erilecektlr. Borsa meclisi karar verecek DÛÛ falr nıuhfir mla Borsadakl tetklka. b hakkında Maliye mü» teşan All Rıza Beyle Köruşmüştar. A!) Rıza Bev demiştlr B : cSoa günierde borsa komiserligl dövıa alan tüccarlann muamelM> m yegan yegan kontrol etmlş ve bu kontrol ceticestode yalnı» ikl muamele; üıüyaç llstesile tevaîuk etmea bir teku göstermlstir. Bu muamelelert yapanlar hakkuKîs cu* martesl (unü top!&na» cak olan Borsa mecllal bir karar verccaktır. BUrnünasebe şuna blr defa daha ba&kalann ve alakaduriann cazan dikkatine ebenv mlyeüe a m vedbedea arzederim kı klm olu> •a olsun gayrl kanuni yapılacak olan K » melesinin eklbetlnl baher..ihal görecekür. Bütün ihtıyacatı hsklJnyeyl tatmln ldn laöyaç llstfislnln en ulak noktaîanna kadar ltmamı İçin ba kadar gunlerdeo beri temadl ettinlen tetkikat ve biçblr ihüyacın bariçte kilmaması lçia sarfadllmekte olan ba ka> ctar uzun mesaiden son ra haklkl otaayan va jpekülatil makidöviı ahm ve tatımlanna eo uiak blr suretta dabl musimaha edılmeyece»l şöpoesl» addedilmiştLr. Blz tuIeyUlerln bir takım oyunlarla yalan ve yanlış şaylalarla mllletin «ırtından para kazacroalanna musaznaba etnnyecağiz.» 1 2 3 4 5 '6 7 .8 9 kacınznak Anlamlı bı ya da çiiBİ 8 fletişim aytıUanndia Eskl dild» su « Ilkel ailablardan blrlnl kullanaa K> DÜNK0 BULMACArOH ÇÖZÛMfl BOLDAN SAĞAl 1 Karlk&tOr. S Amada, 3 Bamazaa. 4 alaL On. 5 Balerin. 6 ArcatOr Et. T Sapsıak c 3 . I An Ellt 9 Na kalraP. TTJKAEIDAN AŞAÖITA: 1 Earabassaı a Alam» na. 1 ramalaP. 4 İrr.al»*. rcek 4 Kax röaUL 8 Ada trkll. 7 teN Tr. * En. t ralnotlP. I 1i +h m 123 4 56789 J Hint Şairi Tagore, M. Ghandi'yi ziyaret etti AHEMTABAT M (a.a.) Hlnt şalrl meşhur Tagore, M. Ghandl"yı ılyaret etrm? ve kendistnden bu sene meTüekete ne ırtbi bir çey takdıın etmek nlyetiado bulunS »ormuştur. M. Ghindi su »öîîsrl «OyleTiuştlr: (Geca gfindüz deUceglne dOşünüyorum Fakat henüı etrafı Inata eden rulmetler araımda big blr nur föremlyorum.» M. Ghandl Young tadia gazetesinde neeretml? oldugu blr mskaled» eöyla dlyor: «Ne yanarsam y&payıra v« na glbı hadln t hur ederse etaln tnflllz dostlanm benim sörümü kabul edeceklerdlr. Her De kadar Ingillı esireUnl kırmak İçln «abırsı*lanmakta lsem da Buyüi Britanyuun dü»mam deŞllim.» Bengale eyalett kongs resı komitesin'.n reld M. Chandra Bose lla meıkur komlte katibl M. Klrans Te azasından 4 zat ıslyasl kurbanlar» gunür.ün tesl» dl münasebetile Kzîfcütada tertlp edütüî olan nümayl» esnası» da tahribat ve lfsadat. ta bulunmak töbmetile blrer sene hidemaa Tüıkîye ve Yavuz ATİNA a (Hoı» d ) Londradan gelen telgraflara naz&rso oradata konferans mebalüi, bahrl teslihatıs tahdidine muvaüakiyet elvermek İçin yalmî büyük devleüeria degU. aynl zamanda iMn. d derece devletlerin arasınd» da bir ltüai lar.m olduğu fikrtndedlr. Bu Ikincl devletler moyaıuııda blrind nıCT Öl, suret< mahsusata »*• yuu ebemrnıyet blr rshld n&rp teşkll edeo Yavuza mallk oiınak lttbarile, Turkly» iscal etmektedlr. Bu ıkincl devletler arasınd, da bahn Itllaflar r&pılması hpir^ınrf», jıezkur devletler ne»iinda tesebbüsat yapvıacağı aynl mehafilde cdUmektedir. BAKTRKÖT: Tılda (AtakOy «. Kısna Çarsta 29), Aysera (BatarkOy, Certıllk Hamam S o t Î8/B), Do?an (Kemalpasa, Uahalle5l Beyoğlu Cad.), HOrrlyet (Şirinevler, M&hmutbey Yolu 81/A>, Gfllümser (Çalışlar Cad. 16/13), Malta (Yüdutepe Man. Bağcılar Cad SS), Gfln (Tesllyurt, EMn Sokak 2S), Çlftehavnıîar, (Namıkkemat Mahallesl N1C.C 74), Ender (Halkilı Cad. Emekll Sokak 4), Unal (Kınalıtepe Sok. 50 Merter Sitesl), Murat (Ka. narya Sehir Cad. 47/A), TepeOstü (Cumhurlyet Man. Sefa Cad. 41). BEŞIKTA9: rblamur (Ihlamur Cad. 49), Jale (Gbyrttepe Saettlbayın 3), DUer (Dereboyu Cad, 171/2), Mert (Csvdetpaja Cad. 210), AkgU (Akatlar. Zeytlnoğlu Cad. Seluklar 29). BEYKOZ: KamspoSlu (Pasababçe Çlgdera Uth. KaragOa 8ırt» TolU 20). BEYOGLC: 6zler (Tanlçarıı Cad. 1* Galatasaray), Sebrt (Tarlab&şı Cad. 166). Emel (Cumhurlyet Cad. 112/3). Merkea CK*rakoy, Kec&Ubey Cad. 47). KASIMPAŞA: Plyale (TnrstKO Bayram Sokak 13). tnd ( E a a Ahmet Mab Sefa Meydım 94/96). EMİNÖN'Ü: Peykhane (Çemberlitaa Perkhane Cad. 55/A), Bahçekapı (Bahçekapı, Vakıl Han Sok. 5), Lal« Feray, (Talrll, Ordu Cad. 206). FAT1H: Peksayar (Malta Akdenia Cad. 14), St&d (Karagflnv rtk Fevzipaşa Cad. 178), ŞenguA (Cerrahpiîa, Esekapı Rzıl•Ima Cad. 59), Yenl Çelepoglu (Çapi. MiUct Cad. 397), Horaor (Aksaray, Rorbor Cad. 77). Çınar (Küçük Uustafapaş& Cad 82). EYtT: GOVTO (Akarçesma, Çömlekçüer Cad. 38/B), B a n | aturatpaşa, Kamlibey Cad. 157). Levent (SUahtkr, M. F. Çakmak Cad. 11/A). GAZİOSMANPASA: t m l t (Mahmudiya Cad. ITo: 14 Eanfl). BUa (Şemsipasa, a, O. Paşa Cad. 14/C). EARTAL: B&skaya (Ankara Cad. 35), Sureyya (Bajdat Cad. Ko: 126), CevizU (Bf.gdat Cad. Tuna Çarşıa, 269/D), Yenl (Gaıt Pa$a Cad. Belediye Kaş;sı). Kent (Eagdat Cad. 217/C). KADIKÖY: ümut (KujdlU Hasırcıbaşî Sokak 20/1). Stya (Bahartye Şevkl Eey Sok 15/A). Naılp Çetln, (Acıbadem Cad. 19/D), Hat boyu (P. Bahçe Dalyan Fuatpaşa Cad. 38/5). Yenı «Püdrtepa lîadrt. Cad 156), özlem (Bostana, İçerenköy Cad. 33), Adak (Erenköy, İstasyon Tellıkavak Sok. i/1), Derman (MerdlvenkOy, ürtaiataj Sokak Oguz Ap. 36/1). CSKC'DAR: NUgün (Murat Bels Mahallesl Allome Cad. «8/1), M. Baykar» (Selmanı Pak Cad. 126), Örnek (Örnek Mah. 35. Cad. No: 40). Ülkü (Haklmlyet1 Milllye Cad 134), Merkea (Çengtlköy üzömozu Sokak No: 11). SARIYER: Sarıyer (Sanyer, Yenlmahalle Cad. No 11). »İJLİ: Cxgur (Şlşll Meydanı 193/1), Nurcan (Perliöy, B*. rutcuar Sok 33), Hayat (Nlsantas. Vallkonağı Cad. 107/B), Koçalp (Esentepe, Yıld» Cad. 19), &san 'Gultepe, Talatpaşa Cad. S8), Hayat (Çatlayan. Vetan C&d 271. Emel (Sar.ayl Man. Sultan SoUra Cad 97) ZEYTİ.NBUBNU: Zatar (Teefltepa Mab. 7SA). Debre'de isyan! ATİNA » (Hnsn•1) Muhteliı menbalardan, Amavutluk abvalioe dair gelen haberlere göre, Amavutlukta ldarei hazıra aleybindeki cereyan, bütun tekziDlere raîmen mevcut bulunmaktadır. Debrede Uyan çık«nıs ve İsyan edenler vaıiyete haklm olmakta bulunmuştur. Sterün Balık akını tü gflndec beri Bmanunızda ve Adalaı dvannda külliyetll mlktarda balık rutulmaktadır. Dün de balıkhaneye yüzlerce okk& balık getlrilTilştlr. Tutulan balık daha riyade uskumru İle Lan> si va emssîl balıklar±x. Dün Umamnuıda re Adalar dvannda blr çok babk k&yıkla. n akşama kadar balıa. ıvıarmstır Bun« ragmen flaUarda blr t * nezzül görulmemektadir. Emanet, Bebek Bahçesini satın aldı SehrernaneU bançesinl satuı Bebek karar verdlSl halde emaaetin habert olroadan Nemllzadelere saatauîtır. Fakat 1928 hesabı kat'üeri ANKARA a (Telefonla) 928 hesabı kafUerı vekaleüerden MfJlye Vekalettae gelmege başlamıstır tlk olarak hesabı kaflyl Sıhhat ve tçümal Uuavenet Veialetl verml?tir. Bu mOnasebetle Sıhnlye muhaiebe müdürO TahTa " a d Bey, Maliye veteletirsce takdlmama Oe talül edllmütlr. Edgar Kine zırhlısı battı Oeçenlerdr tstasbulu ırraret edeo Frans:z rnektep gemisl Edgaı Kine Cezaylr önlerlnde Blanko bumu civannda oturmus oîdugu kayadan kurtulv mayıp lidye dSlünerek aulara gsrkolrruştur Kruvazörun mü rettabatı büyük müşkülat ila blr rom3rkör tartiından kur. tanlarak Toulan'a getlrüml*ttr. •emı kumandanı dlvam bar» ba ver:nıl«tlr fehremaneti daliK (azla tıatla babçeyı almaya taUp oldugu İçin yerdden muzayeda açılmı?tır. Bahçe evvelca 6S.C00 Uraya satılnu». b . Bu defa ba sefar» manctl »500 Ura fazlaaila 63.500 Uraya almıstnr. Qehmnanet4 henflı bu bahçeyl na suretle kullanacatına dair blr karar vermemlştlr. iUamafüı bancenin dıs Insmı pbTk hallnde umunrun istlrahatl İçln acılacaktır tç kısnn da garino ittlhaı edllmek Ozere kiraya vertlecektit Mekteplerde radyo Ee konıeranslar veriiece?ı hakkinda Maarlt Vekaletinden maarif emlnllklerine blr emir gelmlşur. Her gün s u t 18 Ue on seki2 buçuk arasında Ankarada tallm ve «erbiye azası 11» Maarii vekalett tarafından Intlh&p edilen mualllmler radyo ile limi konferanslar, Almanea *e Fransızca dersler vereoeklerdir. Derslere başlanmı$tır. Maarlf eminll?ı mınt> kası dahilirtde bulunan va r&dyo cihan olan mekteplerde ders va konfercnslar taHp edllecektlr. TeslsatJ olmayan mekteplere da teaV aat yapılacaktiT. Mekteplerde radyo ÇAÛDAS YAYINLARI AZRA ERHAT Mektuplarıyla Halikarrsas Bahkçısı AZRAERHAT'IN BALIKÇIYA YANTTLAKININ DA EKLENMESİYLE İKİNCİ BASISI ÇIKTI İSTEME ADRESt: CAĞOAŞ YAYINLARI TOrkocoğı cad. No.: 39/41 CagalogtU * ISTANBUC