Katalog

tKt CUMHURİYET 24 OCAK 18. ofc eskl cağlorda C'n'de sö>terl vo uyontarf dmlenen bır sıhırbaz. ıkı harıalık btr sür. tclnde zehırll yoğmurlar yoğocağını ve bu yağmur sulan ilo karışan ötekl sulan Içenlerln delıreceklerinl duyurur. Bugün olduğu gibl. de'lrmek eskl cofllarda da Istenmeyen bir şey olduğundan, herkes yağmurlar yağmadan kobını kocoğını doldurmava, zehırll sulan içmek zorunluğunda kalmomak icln hozırlanmoya başlar. Ancak yoksulların kulpu kınk blr testisl lle cotlak bir cömleğlnden öteye bir şeylen olmadığından. varsıllar kadar bol su depolayamazlar. Sarayda yaşayanlar ile Çlni yönetenler Ise, özel samıclar ve hazneler yaptınr. bunlon zehlrii yağmurlar yoğmodan önee, ağzına kadar doldururlar Zamanı gelince yağmurlar yağar, tüm icme sulanna karışır Suyu erken bıten yoksuliar, ister Istemez ve hayatta kalabilmek lcın. zehlril yağmur sularını içmeye ve dellrmeye başlorlar. Blrkac ay sonra sıra feodal beyfere gelmıştlr. Onlar da ölümun ve susuzluğun sofluk nefesinl enselennde duymaya başlayınca, yaşamlannı surdürebılmek icln dellrmeye razı olurlar. Bütün ülke zamanla dellrmiş. yalnız sarayda yaşayanlar ve Çln'l yönetenler, sarnıcları cok büyük olduğundan akrilı kalmışlardır. Akıllıdırlar amma halk onlan beğenmemektedlr C Ç olaylar ve görüşler Dr. Osman Nuri KOCTÜRK ZEHİRLl YAĞMURLAR yoksutiar etkileneceklerdlr. Ancak rtıılyonlarca ınsanın oçlıktan öleceğı veya öldüruleceğl bır dunyada sanıc ve sıloları dolu olduğu ıçın ayakta kalabılecek blr ya da bırkac topluma saltanatlarını SL.rdurmek istlyorlarsa, aclığı yaşamak ve zehırll yağmur sularından b>r bardak lcerek başkalarına benzemek zorundadııiar Ezılen toplum katmanlan ıle gerı bırakılmış ulkeler, insana yakıştırılması mümkün olmayan bır mücadelenın esıntilerın den bezmış. nımet bıldiğı ve saygı duyduğu ekmeö.nin bıle. nükleer başlıklı füze g.bi kullanılmosından tikslr.ti duymağa başlamıştır Bunun lclndir ki coğunluğu Güney Yarımküreslne yer leşmiş bulunan, tanmsal üretim olanakları öteslnde, doğal kaynaklor bakımından zengın olan bağlantısız ülkeler. gıderek güclenmekte ve örgütlenmektedırler Bütün bu gelışmelerden 20 yüzyıl sıhırbazlarının tahmlnlerınin doğru cıkmama3i ve bu kez kazdıklan cuKura kendilerlnln düşmesl olasılığmın belirmesl beklenebilır. Bır görevl de kendılerınl calıştıran slyasol llderler v* gruplara şamdancılık etmek ve nabza göre serbet vermek olan burjuva fütürologları, koşullar gerektırıyorsa, eskl coğın sıhırbazları gıbi davranmayı, yönetım neyın söylenmeslnl arzu ediyorsa, ona gore konuşmayı bılmektedırler. Bu nedenle Beyaz Saray'da kurulon özel komisyonun. ara raporunda belırtenen beSln bunalımı, kacınılmaz bır sonuc olarak defiıl, bczı cevrelerin moralinl yükseltmek icln bilıncli olarok yapılmış ve dünya kamuoyunu sındlrmeyl amaclayan blr cıkış olarak değerlendinlebilır. ABD'den yüksek flyatlar karşılığı hor yıl 5 8 mllyon ton buğday satın aian SSCB, bu yıl hava koşullarının iyl olmadığı gerekcesıyle bu mıktarı 25 mllyon tona cıkarmış ve bunun icin bağlantı yapmıştır Son olarak Afganlstan olaylan doloyısıyla bu anlaşmanın Carter tarafından tek yanlı olarak bozulması, 25 mılyon ton yerlne 8 mllyon ton bugday satışıykj yetlnllerek, 17 mılyon tonun ihracından vazgecilmesi. soya dışsatımının durdurulması vb önlemler strateıik bakımdan isabetll kararlar gıbi görulüyorsa da, ABD'ye 3 milyar dolara ulaşan bır zarar getırmekte ve bu zarar daha cok Amenkalı Işadamları ile geniş üretlcl kitlelen etkileyeceğınden, oluşacak tepkilerın yönetimi sarsmasından korkulmaktadır. Zaman zomon gerl teptiğı ve kullananı clddl blcimde yaraladığı İyl bilınen besın sllahını sık sık kullonmok ve durmadan kurcalamak iyl değildir Insanlar ekmekle oynamayı oldum olası sevmez ve slyasal karşıtlan da olsa, hemcmslerlnln ac bırokılarak öldürülmesinden yana olmazlar Bu nedenle yapma blr aclık ortamı yaratarak ya da gerl ülkelerin yalnız tartalannı değil, kodınlarının döl yatoklanm coraklaştırarak. egemenlfklerlnl sürdürmek isteyenlere karşı, hem kendl ülkelennde, hem de dünya kamuoyunda ciddı bır muhalefet belirmlştir Bu muhalefet daha da büyüyecek olursa, bu yöntemlerl uygulamaya kalkışanlorın koltuklarının altlarından kayması ötesinde. gecen dönemde petrolsuz kotdıklan gibi, önümuzdeki 20 yıl icinde ac kalmalarından ve ustüste gelen bu felâketlertn karşıtlarını değil onlan sılıp süpürmesınden korkulur. Vietnam'da oynanan oyunlar, Kambocyo'da ve Afrika'da, milyonlarca insanın polıtik amaclara ulaşabıimek İcin ac bırakılması, Insanlık vicdonını ağır bıcimds zedelemiş, bu kadarla kalmayarak, ötekı toplumlan uyardığından olanokların gözden gecirilmeslne neden olmuştur. Halklar, oldum olası kendllerine benzemeyen yoneticilen sevmezdl... Bir gün toplanır ve Saraya yürürler. Kralı tahttan tndırecek ve kendi arolarından sececekleri bırini başlonno getlreceklerdır Kral ve çevresindekiler Iktidarda kalmanm tek yolunun zehltil yağmur sıryundan bir bardak lcerek halka benzemekten gectiğlnl anlar ve sarnıclarında su olduğu halde öyle yaparlar Ondan sonra ne Kroldan ve ne de saraydan yakınan kalmaz. Yaşar glderler... Başkan Carter'in. Beyaz Saray'da oluşturduğu özel komısyon, 15 aylik bir çahşmadan sonra, önürnüzdekl 20 yıl lcınde petrol bunalımını aşacak boyutlarda bır besin bunalımının boşlayacağını ve aclığın dünyamızı saracağını haber vermıştlr Eskı sıhlrbazlordan pek de farklı olmayan bur|uva füturologtarı, ©llerlndekl Kriter ve göstergelere dayanarak bazı olasılıklardan söz ederlerken, bir sure önce savrulan bır tehdldi tekrarlamaktan öteye bir $ey yapmıyoriar. Onümüzdekl 20 yıl lctnde. belkl de cok daha erken zehırll yağmurlar yağacak ya da yofldırılocaktır Daha bugünden yoklaşık yarısı ac olan gerl ülke insanlarının tümüyte ac Dirakılacaömdan ve doğum kontrol yöntemlerıyle ulaşılomoyon amaclara bu yoldan ulaşııacağından kımse şüphe etmesln Bu kacınılmaz blr sonuc değıl petrol fıyatlarını yukselterek makınelen yovaşlatanlara korşı alınmış bir önlsm, uygun görülmuş bir ceza olacak ve açlıkton şüpheslz İlginç Girisimler Kuzey Yarım Küresınde yoğunlaşıntş, teknolo|ılerl ve endüstrılerl güclü toplumlar, ne denli gellşmış olurlarsa olsunlar, torımsal uretırr olanakları bakımından Güney Yarım Kuresıne yerleşmış, geri bırakılmış toplumiarın gerıslnde kalmoktadırlor Bunların 20 ytl Içlnde oluşturulacağı anloşılan blr aclık bunalımının dışında kalabilmeleıi icln, daha bugünden, bu Ötk'eTerfe uziaşmafcm onTann topraVlarım besîn uretımı ve storflar oluşıurmok ıcm kullanılnulan gerekmektecUr. ABD bu amaçla ve cöiü torıma acma bakımından genış deneyımleri olan Israıl'i de yanına alarok, Mısır cöllerlnde üretim yapmaya hazırlanırken, gellşmelerl yokından ızledıği onloşılan Ubya. aynı arracıa harekete gecmektedır. Batı A'manya'nın ocak ayı başında ortak bır semıner düzenleyerek, Türk tarım politıkası uzerinde tartışma acması, Bu tür gelışmelere gebe gorunmektedlr. Ancak aynı turden gırışımlerın, sayıları hoyli kabarık Ûcüncü Dunya Ülkelennde denenebıleceğmı hlc zannetmıyoruz. Tarımsal zorlamo teknlğl lle yoruhnuş v« yozmuş olan ABD ve Kanada topraklarının butun dünyayı saracak va sarsocak bir aclık bunalımında kapıtalıst endustri ulkelennl olaylorın dışında tutmak lcm veterll olocağını sanmak bü vuk bır yanılgi olacaktır. PetroJ üreticl ülkeler gibl, tanmsol uretime elverışll geri bırakılrrış toplumlar da gözlerlnl oçmış, ekoloıık zenginllğın sürekll, okonomık varsıllığın Ise gecio olduğunu lyice anlamışlardır Ekonomık kapltoll büyutmek ve bu suretie ekonomık Iktldarın slvasal egemenliğıni uzatmak İcln crkla gelen herşeyl vcpmış olanlar, cağımızın blöf yapmaktan öteye caresi kalmamış eskl zengınlen durumundadırlar Uluslararası dengeler sürekll ve hızlı blr şekllde değışirken, insanın davranışlan ve değer yargıları da değışmekte. bır falcı gibl hareket eden burfuva nazoriyatcıiarmın, yönetimln baskısı altındo hazıriadığı ve yaprra sonuckjn propaganda araclan ile dünyaya duyurulorak, kitleleri sındirmeyl amacloyan raporlarına klmsenın güvenl kalmamıştır Bıze kalırsa 20 yıl lclnde kendihglnden değ)l, bilincll ve kasıtlı olarok yaratılocak blr oclık bunalımından bugün petrol bunalımının et* kllediği endustri ülkelerl etkileneceK ve aclrit silahı gerl teperek onları yaralayacaktır Bir zamanlar Petrol Ûretlcı Olkeler petrol okan memelerınl kapıtalıst endustri ülkelerınin ağzına vererek rahat rahat emmelerlne Izln verıyorlardı. Şımdi uyandılor ve memelerinJ gerl cektiler. Ancak petrol memesl ağzından aiınmıs olanlor, bır de besın nemesl geri cekılecek olursa, o zaman ne yaporlar bilemıyoruz, Carter'in SSCB'ne yüksek fıyatla buğday ve soya satarak beslenmeMe ve palazlanmakta olan Amerıkalı uretıcılerın tepkılerınl İyl değerlendırmesı gerekır. Zehırll yağmurlar yağacak olursa, DU yağmur sulorının karıştığı sulan, öncelikle endustrıleşmlş ve ekonomılerl guclü ülkelerın lcmesinden korkulur. Cünku onların salfanot sürmelerlne ve varsıl olmalorına karşm sarnıclan boştur. Geciktirilmiş Bir Kış... • «tanbul'un ünlü kışlon vordır kl söylencelen bugön I bıte dıllerde dolaşır; güngormuş Ihtıyarlar anlatırkır: • Bılmem koc yılında öylesıne sert bır karakış yaşanmış kl Karadenız'den akıntıyla gelen buz adacıkları Boğaz'ı tıkamışlar; Şırketı Hayrıye'nm usta kaptanları Uskudar'dan Beşıktaş'a gecemez olup ne yapacaklannı şoşırmışlor. 1980 kışınm öykülerl de (eğer daha beterlerl blrblrinl Izlemezse) gelecek kuşaklara böyle anlatılacak. Ne var kl yaşadığımız kış. doğa koşulları bakımından pek sert gecmyor da yaşam koşulları bakımından halkın canına okuyor. Bılmem kl Bırınci Dünya Savaşında böyleslne cendereys girdl mi istanbuüular' Ikıncj Dünya Savaşının cok zor koşullarında bıle yokluklar ve kıtlıklar İcinde yıne blr toplum düzem gecerlıydı. İcinde bulunduğumuz kış, akiın alamıyacağı saltanatla, havsalaya sığmıyacak rezoletin büyük kentlerde alenen göbek attığı mevsimdlr. Türkrye dört sınırında savaşa gırse. böyleslne kepozelrk olamaz. Akaryakıtsızlıktan fabrlkatarını durduran ve üretlme poydos borusu caian blr toplumda, kalorlferlı lüks apartmanlara dünyanın en görkemlı arabalarıyia odun taşıyan ınsanlarız. Kızdığımız zaman cocuklarımıza «odun kofalı» dıye bağıran tnzler düşünalım: Acabo bu toplunrda odun kafalılar klmler? * Gercekte blz 19791980 kışını 1978 1979'do yoşıvacaktık özel sektörümuzun gozdesl Suleyman Bey ulkeyı 70 sente muhtoc ederek yıkıimış, memleket! tığıteber şahımerdan bıraktıktan sonra MC ortaklığı cozfllmüştü. 2 ncl MC'nln yerlne gecen Ecevit Hükümetinın lcte ve dışta önemli olanokları vardı Ecevit. Kıbrıs cıkarması nedeniyle uluslararası blr une kavuşmuştu CHP'nın blrikımlerl de zengındl 70 sente muhtac Türkıye'de carklar durmuşken. Ecevit Imdada vetıştl Ne zaman bır önemli sıkıntı başgosterse, kapısı calmacak dostlar bulunuyordtı: Kaddofl'ye telefon edelın*... Saddam Hüseyln'e gıdelim... Döviz kaynakları zorlonıyor, b.nken borclar Ecevlt*In kişısel ağırlığını koymasıyla bır parca ertelenıyor. Arap ülkelerınden gidımgıdım da olsa okaryakıt gelıyor, a<masa da damlıyordu Botı dünyasına karşı da bir seferberlık süruyor, gozegoz dışedış pazarlıkla scnuca doğru tekleyelekleye yurünüyordu Yıllık gübre, akoryakıt. demlrcellk girdileri soluksoluğa ve zarzor sağlanablldl Bu uğras sırasındo Suleyman Bey de havasını atıyordu: Blz olso* bulup buluştururduk Ecevit, bulup buluşturmak lcm cırpmdı; kendislnl v» CHP'yl seclm sandığında yedı bitlrdl: ama yaşanacak kıyometl bir yıl gerlye otabildl Bir yandon tKıbn» Fotihlı öte yandan tumutıtu Tüm bırlkimlerini güntük devlet düzenlnl yurütmek uğruna harcamoyı göze aldı Ecevit... O böyle cırpınırken özel sektörun para bobolorı da azırrsıyorlardı: Canım. Ecevit becerıksız. bu Işieri bılmlyor. Süleymon Bey doğrusu ustaydı. Al sana ustayı... Ve öğrw\ de cel. Turklye şlmdt nerede? Ecevit bunun farkında. Özel sektörun parababolan da hölâ Görhane Parkında Büyük Işodomlarmın gazetelerde cıkon cozum recetelerine bokıyorum da gülüyorum Turkiye'nın ekonomık durumu nerede? Bizımkller nerede? Sade suya tirıt formüllerle, karayo oturmuş gemıyi yuzdureceklerini sonıyorlor. gerceklerl blr türlü görmek Istemıyorlar Bır rohatlıkları var Sanıyorlar kl enınde sonunda asker Işe karışır. parabobalarının Istedlğl yönde faşızml uygulayarak karoya oturmuş genrıyt yüzdürür: sonro yine porobabatanno dönerek der kl Bızim Işımız bıttı. gecm kaptan köprüsüna... Aldanıvorlor c Sen ki İlhan Berk, OKTAY AKBAL tlkl komportımanlı btr tren Benln blndlğln. BJri yasal, bıri sıyasol Istedığın zaman bırınden öbürüne geClyorsun » dlye yazmıs İlhan Berk Bodrum'dan... fBiz şalrler oda adamlanyız daha cok Adamızla vonz. Ya da ben kendıml öyle görüyorumt dıyor. tistanbul» yenıden basılıyormuş... Kim anımsar «IstanbuliHJ'' 1940'lorın Istanbul'unu anlatan büyük btr slırdır, şıir romandır o kltap. O günlerln Türk Walt Whitman'ıydı ilhan Berk: upuzun dlzeler yazryordu, düzyazıyla şllr arası blr türün öncüsüydu Gercekcl. toplumcu blr ozan 1943'te tServetıfununı dergısınde yayınlodığı. blz genclerin de destekleylp katıldığı tManıfestılnde dediği gibi. flnsantdı sanat yapıtında baş yerl olması goreken, türlü holleri. durumlarıyle Insan... 1940'lar. 43'ler ne kadar uzakta slmdll Hem uzak. hem yakındır böyle zaman parcaları. Kolay anımsanan anılar yeni baştan yaşanabilir ancak Ne kadar uzakta olurlarsa olsunlar... 1945'te. Fatıh. Cifte Kumrular Sokağı. Edırnekapı tramvay caddesl. Kumkapı gazlnolan. Ahmet İhsan basımevlnin loş odası. Babıall yokuşu. Clfte Saroylar bahcesl. Şehzadebaşında blr kücük ahşap ev. karartma gecelerinde slgoraların aydmlığında oturulan kücük kohveler... Şilrler, öyküler. romanlar. Yozmak. okumak, konuşmak, düşleıe dalmak... tSen kl İlhan Berk yaşadın h/1 kötö Tanıdın otlart böceklerl Acıyı uzun Gördün Ihtiyar Avrupa"yı, cölü Yürüdün asklann östüne Aldın derslnl Ince uzun bırl Ağaclara tutuna tutuno yürürdü rüzgârda Öptüm mü Eğilır dinlerdim durdu diye soluğu > Şaırlertn ya$ı olmaz. llhan Berk tYenl oşklar kl Wr cocuğun yuzu gıbldır ve hlc buyümemış» der Bu kendısidır hıc buyümemış. hlc yaşlanmamış. hlc değışmemiş. o şair cocukluğundan hlc sıyrılmamış... Nerdeyse doğuşundan beri her yere. her yüze. her görüntüye «şıır» yazmak İcln bakan... Nesnelerl. olgulan. doöayı, toplumu yenl boştan ele alıp Inceleyen. ön yargılardan koparak, herkesın bemmsedığl blr takım yosoları, ılkelerl gercek sayılan cşeyıleri, dünyanın llk insanının tadımlamasıyla. algılamasıyle. öyle Işte... fYavaş yavaş gectım kalabalıkların arasındon blr denız carpması gıbi coğalta coğalta gecen gectığı yerı yavaş yavaş cıktım ıcmden, Dokundum yavaş yavaş acıya. kuvarsa. şiire yavaş yavaş. tarttım suyu anladırr nedır ağırlık kokular cografya eğildım sonra gövdeyi tanıdım ve düzenlnl gördüm sessı/lığın dümdüzlüğünü gördüm ylnelemedl görduğum hıcbır şey böyle yavaş yavaş gectım msandan insana Insonloştırdım yavaş yavaş dışımı böyle karıştım kalabolıklara kalabalıkloştım böyl»" ce» dıye yazdığı gıbi «Kül» adlı şlır kıtabında... Behcet N°^fıgi|'in ölümü uzerlne tutmus blr mektup vazmış «««^»»•lıgıl oturdu lclme. Dört yıldır sık göruyorduk bırbrnmızl ikı yıldır öyle cok yazıyordu kt tYeter dınlen bıra?» dıye ben cıkıştıkca güler fNe yapatırr yanl''ı derdl Sıirl bır cllehane şıirıydl Şliri en cok üstune başına benzeyenlmizdi Ben bır ozanı böyle olı^enm daha cok. Bır ozanın yazdıkıanndan kendısl cıkmalı yanı » dlyor. 1946'lerde Necatıgıl konusundo Berk'ls yaptığımız konuşmaları anımsadım btrden. Zaman gecınce gercek ozanlar daha iyl anlaşıltyor. Hem de başka gercek ozanlar tarafından... cOdanın boikonu siyasa senlnı dlye yazmıs... N« güzel bır tanımlama! Ne var kl o balkon, zaman zaman tum odavı tüm evl kapsıyor» Böyle bır yangın ortomında hangi ozan hongl sanatcı tsıyasa benf llgllendir* mez» dıyeblllr? Siyasa. yaşam otnruşsa her Işlmlze karışmışsa ekmeğımlze. lcklmlze kador!... O unlu fildlşl kuleler blle dayanmaz bu yangına. yanar kül olur; tet«dığın kadar ç»ki\ odana, o alevler sa'or d*rt yan«Jan... llhon Ber1<^n mektubuvlo blnlerce anı canlanıverd). tlstanbu!» kitabını bekllyorum 1940'ların. o savas yıllorının İstanbul'u var o dızelerde. llhan'ı var. Oktay'ı vor. iırt ekonomlslnl konu alan cÇözume Dogru» başlıklı bır dız' yayımladı TV. Yararlanaık Ama. başlıkla lcerlk arasında uyumlu bır bağlan tı kurarr.adık Ekonomimlzln temelindek bazı aksak ve ek8ik yonlerıyle yalın gerceklere yer venlmemış, amac da örtulü kalmış görünümdeydi. Cağımız uygar uluslarının yd netımlerınde, ıkı tür ekonoml duzeT uygulanır Bırıncısl tKânı Ikincısl fEmektl temel değer c'arak kabul eder. Cllkemızde, Osmanlıdan bu yana ve bugün de kâr itlclsinl yeğleyen sermayecl (sağ) duzen uygulanmaktadır Bu düzende paıalı klşl mal alır, üretlr, taşır stokiar ve satar. Tüm gırişimlerinı serbestce yürütür Hırslı kârcılara karşı emekcl ve Av gellrll halkı koruyacak te« kuralı fSerbest Rekabetıtlr Fıyatlarla kalıteyi de denet leyen bu kuralın işlemediği yer ve zananda, mal darlığı da meydana gellr Halk ezılır ve sömürülür Bu uygulomanın yay gınlaşması hallnde de sosyal calkantılar gelışıp hızlanır ve depreme dönüşürler. Y Ekonomimizde JLJugum^e Doğru... £ «KÂR» EKONOMtSt YEĞLENMÎŞTİR ÜLKEMİZDE. BU DÜZENDE SERMAYECİ MAL ALJR, ÜRETİR, TAŞIR, STOKLAR VE SATAR. TÜM GmİŞİMLERİNİ SERBESTCE YÜRÜTÜR. REKABET DE tŞLEMEDİĞİ İÇİN HALK EZtLtR. yuz kızartıcı olanların da getft ceği kuşkusuzdur. Endüstrinin Kosullan Ulusal ekonomlk bağımsızlığın gercek blr endüstrıleşmey le oianal1 kazanabileceği ve sl yasal bcğımsızlığın da temeli olduğu kuşkusuzdur Gercek endüstrileşmenln vazgecılmez koşulları vardır. En önemlllerl 1e şunlardır 1 Yeterli ener|i. demlr, celik alaşımları, metalürjl kok'u. 2 Bakır, kurşun cınko. aluminyum. kalay gıbi terr.e1 metallerın ve alaşım larının yeterince üretlml ve tedarlkı 3 Hammaddelerin ke sintlsl/ sağlanması. 4 Meta lürtiye öncelık tanmması. 5 Modenı teknolo|l ve üretim metodlarının secıllp gellştirilme si, 6 Işcl ücretlerinin ve calışma dısıplinlnln sağlam esas lara bağlanması. 7 Denlz ve demiryollarıyla ucuz, emnlyetll ve cabuk kitle taşımacılığının sağlannr.ası Bu saydıklarımın tümO, Ozer lerlnde önemle durulup köklu cözümlere ulaştırılmadan ekonomimlzı gelişmiş ülkeler düzeylne cıkarmak olanak dışıdır. Sal' Işcl ucretleriyle oyna yarak, teşvik belgeleri, vergl ladesl, özel prım ve başka önoms.z önlemlerle de başan sağıanamaz Bunların, sosyal calkantıyı hızlandırmak cellşkllennl derınleştlrmekten öte ya rarı olmadığı, hem de koloylık la kötüye kullanıldıklan acı deneyimlerle belll olmuştur. Yukarda sadece başlıklarını belirttiğım koşullardan chammadde tedarikl» başlı başına dünya capında bir sorundur. Hem de. uğrunda endüstnleşmiş ülkeler sermayecılerınl bir bırlerine can düşmanı eden, dünyj savcşlarının başta gelen nedenlerınden olan, politik yanı ağır blr sorun. Serbest rekabet kuralının kökten yok edllmeslnl önleyen endüstrileşmeye devlet ağırlığı nı koyarak yol gösteren, bedava teknlk eleman. teknolo|l ve üretim metodlan dağıtan. paro sız oku1 işlevi gören. halkın sö mürulmesıni firenleyen kamu ıktisad! teşebbüslerıyle önemll ekonomik gücler yaratan koope ratiflerln kârcı. sağ düzenin en yararlı kuruluşları olduklan apacık ortadadır Yükümlendıkleri lşlevlerle, özel girlşimcllerlmlze dolaylı yoldan devle tın cok yüksek değerlere varan katkısım aktardıklan da blr gercektir Böyle olduğu halde. özel g.rişlme karşıtmıs glbl göstenlerek suclanmalan vo sl yasa' partılerln tam etkislne terkedılerek yozlaştırılmalan cok yanlış blr politıkadır. Bu polıtıkenın, yaratıct değil hazıra konucu serbest rekabetcl değıl tekelleşme vurguncusu grubundan olan sermayecllerle dış destekcılennden kaynaklandığına kuşku yoktur. Endustrıleşerek ekonomtyl bü yutmek dışardan lcerl, lcerden dışarı ve yurt İcinde büyük mal kltleleripin taşınmasını zorunlu kılar. Donlz ve demlryolu taşımacılığını var gucümüzle destekleyeıek ucuzluğa yönelmek yertne karayolu taşımacılığma ağırlık vermemlz büyük blr talihsızllk olmuştur Bunun da. emperyalist blr düzenbazlık ol duğundo hlc kuşku yoktur. Enerli yeterslzllğınden ötürü her gün saatlerce durdurulup üretim akımı ve Iş uyumu bozulan blr endüstrinin sanlyele ri bile değerlendlrme cabasında olan endüstrılerle rekabet edebıleceğinı ve yurda muhtac olduğa dövızl sağlayablleceğlni sanmak, akla da mantığa da aykırıdır. • Kadri YERSEL MADEN DAİRESİ EMEKÜ BAŞKANI kellesenıeyen ve dünya capındaki emperyalist savaşlarla da blrbirlerlnı saf dışı bırakamayan endüstnleşmiş ülkelerin sermayecıleri sömürüyü, da ha da yoğun olarak, kendl dış larmdc kalan ülkelerl de tüke tim endüstnsine koşullandırmak. sermaye Ihrac etmek, borclondırmak ve ucuza ham maddo kapatarak kendl mamül lerinl pahalı satmak yoluyla sürdürmeyi başarmışlardır. Bu yenı emperyallzmln pencesine takılan mazlum ulusların düş tükleri kapandan, onlan oraya düşürenierin yardımlyle kurtulabllmeieri mantık ve olanak dışıdır Rekabette birbirlerlni ateşle, kanla saf dışı edemeyen acgözlü emperyalıstlerın, kendl Isteklerlyle aralanna yenl ra klpler olabileceklerlnl ummak. en haflf deylmle sağlığın dik alasıdır. Emparyatlstler kâr Itlclslne dayalı düzenlerlnl ancak dış sömuruyle sürdüreblleceklocinl cok İyl bıllrter. Bunun icln de sömürüden vazgecemezler. Bu yüzden mazlum uluslar arasın dakl ceklşmelert kundaklayarak, dinsel ınanclan. mezhep kavgalarını ırkcı bağnazlıklan el altından körükleyerek, slyasal iktıdar kavgolon tezgâhlayarak ekonomlk özgurluğe ka vuşmalarını önlemeye calışırlar. Bu tutumlan ülkemızde de gecerlıdır Tarih mlrası olan tTürk Yunan», ıTürtt • Rus» güvensızllğl, ustalıkla kullanılarak gercek sınırlarını cok aşan abartmolı korkular yaratılmış, Rum. Ermeni ve Kürtle re söndürülmesl güc duygusal düşmanlıklar aşılanmıştır Sözümona güvence ve yardım vaadleriyle, kücük Amerıka pohpohlamalarıyla, ulusumuz emperyalızmın ağına düşürülmuştür Bu ağdan kurtulmak icln. güclerimizi blrleştırerek et klnleştırmek uğraşlarımızı da. mezhep kavgalarını. cıkar cekişmelerinl. bölücülük akımlon nı, ırkcı şovenizml kurcalayıp besleyerek engellemeyl başarmaktodırlar Bugün cekmekte olduğumuz sancıların kaynağın da bu gercek yatar. Otuz yılı aşkın blr «üreden ben kesinllkle (kârcı) sağ ekonoml duzenl lle yurütulen emperyaüst destekli polltıkamız. gercek bir endüstrileşmeyl kurmak şöyie dursun. yolunu blle acamamıştır. Ama. cikletcillk, gazozculuk, kozmetik. ambala|, monta) ve benzerl Işler İcln kurulmuş olan tesısler, tüketlm ekonomlslne koşullandırılmıs blllncsiz klşlleri etklleylp sevindırebılmektedir. Artık kapandan cıkamayacağımıza Inan maya başlamış olan emperyalistler atasından tSlz Avrupa'nın manavlığını, sütculüğünü. kasaplığını yapınız. Endüstrileş mek neylnıze!» gıbi öneriler gel meye başlamıştır. llerlde daha TEŞEKKÜR Sevgflı eşlm ve blrlclk babamız. Mal darlıkları, doğal etkenlerden kaynaklandığı gibl, teclmsel tekelleşmelerle yapay olarak ac oluşturulabillr Bu hollerde pıyasa kontrolu kaybo lur, aşırı kâr hırsının yarattığı karaborsa da halkı perışan eder. Örneğın; yağlıtohum stok layıp margarın üretenler, banka sermayecilerınden de kredl desteğı alarak blrleşlk hare ket ederlerse. mallarını diledlk lerl fıyata satabılırler. Nitekim. böyle bır oloy yurdumuzda da yaşanmıştır. Margarın İcin ka mu kuruluşlan önunde uzanan kuyruklar. ancak sermayecılerln kasalarına mılyarlar dolduran yüksek fıyat uygulaması başlatıldıktan sonra kaybolmuştur Duzendekl bu yozlaşmaya korşı Bırleşlk Amerika'da. tekelleşmeyl yasaklayan yasalar varaır. Türklyemizde de komu kuruluşlan ve kooperatifle rln yardımıyla halkın korunma sına calışılır. Serbest rekabet kuralının et kinlıkle Işleyebilmesl İcin devlet yönetıcllerinln, özel gırlşim cılerinder hıc birinl ötekıne yeğ lememesl zorunludur. Oysa, bır Amerıkan ucak şlrketlnln dağıttığı rüşvetle llglll olan dört devletten ucü <Hollanda, Italya, Japonya) suclulan kısa sü rede ortaya cıkarıp cezalandır dıklan halde. dördüncü ülke olan Türklyemizde bu olayın us tQ yıllordır kapalı durmaktadır. Basınımız sermayecllerden blr bölumünün, üst düzeydekl devlet yönetlcllennin bazılan tarafından yeğlendığlnl bunların Meclls denetlmınden de kacabıldlklerlnl yayımlamıştır. Mahkeme kararionyla kesınleşen bu kötü örnekler. cözumun değı! düğümün Işaretleridlr. Sonucta, kârcı sağ düzenln tam yozlaşarak Türk ulusunun tümune değll, ancak blr kücük mutlu azmlığına yarar sağlar djruma düşürüldüğü kanısı yaygınlaşmaktadır. Oysa aynı düzenln uygulandığı B r'eşlk Amerıka. Inglltere. Fransa Almanya, Isvec ve ben zeri ülkelerde serbest rekabet kuraiı diizgün Işletilebildiğl. 18 Clier de sendıka ve partiler yo luyla serbestce örgütlenıp den gevl sağlayabıldıklert İcln so« yal depremler olmamakta calkantılar da en hafif düzeyde tu tulab'lmektedlr. İHSAN GÜVENEL'in hostalığı ve tedavisl sureslnce yakın llgılerınl gördüğu muz Gumrük ve Tekel Bakanı Sayın Ahmet CAKMAKa Ankara Tıp Fakültesi mensuplarından Prof Dr Behlc ONUL. Prof Dr Melahat ONUL. Prof Dr Zekı DURUSU Prof Dr. Semih KANDİLÜ, Doc Dr. Kamıl GULTAN Doc Dr Tuncoy Hasıp SOZEN. Doc Dr Oktay MECE Doc Dr. M. Emın TEKELI, Doc Dr Gültekln ALTAY Dr Tuncer KERMAN. Dr Cehdl ERTONG'o. hemşire Serdane Kılıc. Bedıa Kozan'a. Hastane personelmden Hosan Yucel. Hüseyln Tetik ve Abdullah'a, emekleri gecen tüm doktor, hemşire vo personele. Taksım HastanesJ Başhekıml Sayın Op Dr Doğan BİLGE. Başheklm Muovınl. Op Dr Haluk YALNIZ, Dr A. Fuat ECE. Dr Hason Kamil GULTEKIN'e Başhemşıre Perihon Metehan'a, hastane personelinden Çelık Işık ve ömer'e Aile doktorumuz Sayın Vahak ÖZBABIKYAN ve Dr. Dervlş ATESAĞAOĞLU na. Türk Ticaret Bankası Umum Mudürluğü ve Emeklı Sandığı mensuplanna. özel Ilkle. Ta?, Doğan. Bozgül. Pulaş Şölen. Gırıt aılelerıne ve cenaze törenlne katılan. celenk gönderen acımızı te lefon ve telgrafla paylaşan. evlmıze kadar b zzat g e l e ^ başsağlığı dıleyen yakın akraba. dost ve arkadaşlaro teşekküru borc bfilıiz. E»h AYLA GÜVENEL Coeuklan: MUALLA ALİ ÖMER GÜVENEl TEŞEKKÜR Sevgffl I.E.T.T. tŞLETMESl GENEL MÜDÜRLÜĞÜNDEN Sağlık Personeli Alınacaktır 1 657 Soyılı Devlet Memurtan ve Sağlık Personellnln tom süre calışma osaslanna llişkin 2162 Sayılı yasalar hükumlennce cahştırılmak ve ücret ödemek koşulu lle is Yerterımlze aşağıda bellrtilen nitelıklerde Sağlık Personell alınacaktır 2 isteklllerin, Genel Mudürlüğumüz Tünel Metrohondakı Personel ve Idarı Işler Daire Başkanlığına en gec 4/2/1980 günü calışma saotl sonuna kadar sahsen başvunnalan hallnde kendılerlne konu hakkında genis bılgl verilecektir. ALINACAK PERSONEL 0NVANI KAD. DER Mıntıka Doktoru 4 Mıntıka Doktoru e Psıkolog 8 Sağlık Memuru 7 Sağlık Memuru 8 Hemşire 8 ADET 1 İHSAN AĞABEYİM'i m Acı kaybı dolayısıyla telefon ve telgrafla tazıyede bulu nan arkodaslonrna «• Hneiiruım^ «~>vkürü borc bılınm GÖKRE ATIL Beşinci Baskısı Çıktı 3 1 1 1 GARİPLER SOKAĞI Oktay Akbal'ın ünlü romanı TEKİN YAYINLARI FİATI 50 ÜRA * Yazonn aynı yayınevinde tükenmek üzare olan kitaplan: ÖNCE EKMEKLER BOZULDU, öykuler, GENCLER BIZE BAKIYOR, belgesel yazılar, KARŞI KIYILAR. öyküler, 60 Llro 35 Lira 40 Uro 2 HEDEF, DEV BİR DENİZ GÜCÜ! TÜRK DONANMA VAKFINA YAPACAĞINIZ YARDIMLARLA HEDEFE ULASABtLtRÎZ. Bü Dünya Sermayecilerinin Sömüriileri Ancak. kendl ulkelerlnde te NOT. Mıntıka Dofctortanmn Uzman veyo Protlsyen, Pslkoloğun Ünlversltelerin Psıkoiojı Bölümü Mezunu olmaları, Sağlık Memuru ve Hemşlreleıin de en az Meslekl Okul Mezunu olmaları gerekmektedir. (Bosın 10619) 471