Katalog

ALTI CUMHURİYET 20 OCAK 1980 Türkiye'de altın, dünyadaki tırmanışa ayak uyduramıyor Dünya altın fiyatı 845 dolara dek yükseldi. Türkiye'de 13501400 lira olarak belirlenen 24 ayar altın gram fiyatının ise 60 liralık bir dolar kurunatekabülettiği görülüyor. Altın fiyatlan dünya bor salanndakl lnanümaz tınna nışını sürdurürken Türkiye' de de 24 ayar altının gramı 1350 1400 llra arasında de ğişmektedir. Piyasa sarraflan, bu değerin dunya fiyatlanndakl artışa koşut olarak belirlendlginl ancak pıyasada talep olmadıgından ahşverişin sönük gectigini belirtmektedirler. Dunya bor salannda 845 dolara dek yukselen ons (31 gram) başına altın fiyatı 47 liralık resmi dolar kurundan Türk Urasına çevrildiginde flyatın gram başına 1.800 llra dolayında belirlenmesi gerekmektedir. 1.400 liralık fl yat İse yaklaşık 60 liralık bir dolar kunina tekabul et mektedlr. Cumhuriyet altınında iae, salt gramaj esas alınarak ya CUMHURtYET ALT1N1 pılan bir hesaplamayla bile fiyatın 9.200 lira dolaylannda belirlenmesi gerekirken talep yoklugu, bir sarrafın deyimiyle, altının «hurda» fiyatıyla işlem gormesine yol açmaktadır. Bunun başbca nedeni. daba çok orta ve küçük i; sahiplerinden kaynaklanan talebin çok düşük olmasıdır. Işlerinl her geçen gün daha yüksek maliyetlere çevlrmek durumunda ka lan, buna karsılık yeni sermaye kredi temininde güç lüklerle karşılaşan iş sahiplerinin altına yatıracak fazla paraları kalmadığı anlaşılmaktadır. Bu arada fiyatların erişırüş oldugu düzey ve sarraflann tutumu da spekülasyon amacıyla alımlan sınırlamaktadır. Ancak devalüasyon beklentisinln güçlenmesi halinde Cumhuriyet altınına talebin kısa surell olarak yeniden güçlenmesi ve fiyatlann onbin liraya doğru tuTnanması bek lenebilir. Dünya altın fiyatlan çılgınca tırmanışım 19 ocak cuma gunü de sürdürmüş, Zürih borsasında bir ara 845 dolara kadar yukselen fiyat lar gün içinde 89.5 dolar ar tarak 840 dolardan kapanmıştır. Londra'da ise kapaALTIN 845 DOLAR EKONOviİ VE TİCARET | îngiltere dışındaki AET ülkeleri ve Japonya Sovyetler'e geniş kapsamlı • ekonomik yaptınm uygulanmasma karşı çıkıyor. • türkiye'de, dünyada Cumhuriyet Ekonomi Servisi ANKARA, (Cumhurtyet BOrosu) Her yılın başında bir yıllık uygulamalara temel olmak üzere hazırlanmakta olan «Teşvik kararna mesı»nin 1980'e ilışkin ilkeleri belli olmaya başlamıştır. Basbakanlıkta hazırlanmakta olan yeni teşvik kararnamesi kapsamına yeni malların ve yatınm türlerinin alınmakta oldugu bildlrilmektedir. Yeni kararname kapsamına giren mallar ara smda çeşitli tanm ilaçları, tanm araç ve gereçleri. makina imalat sanayinin yedek parçalan ve aksamı bulunmaktadır. Kimya sanayi ürünleri ve enerji yatırım mal lan ile bunlara ilişkln ara mallan yine geçen yıl olduğu gibi, bu yıl da teşvik kap samına alınmıştır. Bu ürünlerin bazılan. ya tümuyİ9 gümrükten bagışık tutulmakta, ya da aîmmakta olan gümrük vergilerinde önemli indirimlere gidilmektedir. Bu konuda bir başka yöntem de. taksitlen dirmeye ilişkindlr. Bazı mal lann gümrük rergilerinln ödenmesi beş yıllık taksitlere baglanmakta ve bir anlamda «tesvik» gCrmektedir. Şimdi beş yıla uzanan taisitlendirme işlemi kapsa mına alınacak mallann sayısının artacağı da eklenen bilçılerdendir. DİĞER ONLEMLER 1980 Teşvik Kararnamesi hazırlanıyor • TARIM İLAC, ARAC, GEREÇLERİYLE MAKİNE SANAYİİNİN PARCA VE AKSAMIYLA ÇEŞİTLİ ARA MALLARI TEŞVİK KAPSAMINA ALINİYOR. • DEVLET VE KOOPERATİFLERİN PİYASAYA GİRİŞİNİ ENGELLEYİCİ ONLEMLER KONUSUNDA DA ÇALIŞMALAR YAPILIYOR. BAŞLICA SANAYÎLEŞMİŞ ÜLKELıERİN DOĞU i\VRUPATTA DIŞSATIMLARI (1979 'un ilk altı ayı milyon dolar) tngiltere F. Almanya Fransa ttalya 68 71 178 111 337 273 866 388 56 63 76 127 179 148 482 65] j • i • ı J | • Bulgarlstan'g Çekoslovakya'ya D. Almanya'ya Macaristan'a Polonya'ya Romanya'ya SSCB'ne Yugoslavya'ya 26 59 81 300 75 434 178 73 173 453 1.065 580 583 591 1684 1.504 ABD 31 83 139 42 280 260 1458 380 Japonya Toplam j 21 18 66 26 102 100 1288 46 375 759 1.533 958 1,781 1.447 6.232 3.047 ] ı | ] ı J ı ! Kapitalist dünya, Sovyetler ve îran'a ekonomik yaptınm konusunu tartışıyor Cumhuriyet Ekonomi Servisi ABD'nin İran ve Sovyetler'e karşı uyguladığı ve diğer muttefiklerinin de uygulamasını önerdiği ekonomik yaptınmlar üzerindeki tartışmalar yoğun biçimde sünnektedir. ABD'de hoşnutsuzluğunu açıkça ortaya koyan tarım çevrelerinln yanısıra iş çevreleri de tlcaret ve flnans alanınm bir dış politika aracı olarak kullanılmasına karşı çıkmaktadırlar. Sovyet tehdidine karşı koyma ve Ortadogu'da ki petrol kaynaklannı guvenceye alma konularında Başkan Carter'i destekleyen iş çevreleri, bu politikanın başhca aracı olarak ekonomik yaptınmlann kullanılmasını eleştirmekte, askeri önlemlere agırlık verilmesinl istemektedirler. Savaş sanayiinde çalışan firmalar da son gelışmelerin ışıgında büyük beklentiler içine girmişlerdr. öte yandan İngiltere dısın daki AET ülkelertnin, Sovyetler'e geniş kapsamlı ekonomik yaptırımlar uygulanmasına karşı çıktıklan ve Ja ponya'nın da bu eğilimde oldugu bılmmektedır. Bunun başlıca nedeni kapitalist ulkölerin SSCB'de milyarhk yatırım projelerini taahhüt etmiş bulunmalan ve Dogu Bloku'na yaptıklan dışsatımlann da hatırı sayıhr boyutlarda olmasıdır. Ge. sanayiles.miş ülkelerin 1979'un yalnızca ilk altı aymda Doğu Avrupa ulkelerine (Yugosiavya hariç) yaptıklan dışsatım 13 milyar dolan aşmıştır. Bunun yaklaşık yansı ise SSCE'ne yapılmıştır. Böyle bir dışsatım pazanndan yoksun kalmak olasılıgı gelişmiş kapitalist ülkeleri ciddi biçimde düşündürmekte ve ekonomik yaptınmlar konusunda çekingen davranmalarına neden olmaktadır. Teşvik karamamesi kapsa mmda bulunan ve alınması öngorülen kararlar arasında yer alan ilkelerden baziiannın şunlar oldugu bildiril• İhracatçı faizlerinin artırılması öngörulmektedir. Dışsaümı özendirmek amacıyla bu faiz turü artuilırken, dışsatımcılara uygulanan faiz lade oranının daha çok yükseltilmesl ve böylelikle dışsatımların artınlma sı yoluna gidilmek istenmek tedir. • Geçen yılki teşvik kararnamesi kapsamında bulu nan «Dışsatımcılara dünya flyatlanyla girdi saglanması» ilkesi kaldırılmaktadır. • Döviz tahsisl ve döviz transferine ilişkin uygulamalar dcğiştirilmekte, herhangi bir malın getirtilmesl icın doviz tahsis edildiği anda, bu malın transferinin de hernen gerçekleştirihnesl yo luna gidilmektedir. Bir baş ka deyimle, tahsislerin bekletilmeden transfer edilmesine ilişkin kurallar getiriltnektedir. • Sanayiin temel sektörleri dışında teşvik kapsamı nın genişletilmesi amacıyla alt sektörlere kadar inilmek te ve bunların özendirilmesl amacıyla yeni tanımlar getirilmektedir. DEVLETİN CtRÎŞt ONLENIYOR Ote yandan, teşvik kararnamesi ile birlikte yürürlüğa sokulması içın üzerinde yapılan bir başka çalışma devletin ve kooperatiflerin piyasaya serbest girişlerinin önlenmesine ilişkindir. Piyasa mekanizmasmın lş lemesini sağlamak ve piyasada devletin etkinligini ortadan kaldırmak amacıyla, ilgili yasalar ve kararname ler gözden geçirilmektedir. Bu etkınliği sağlayan karar namelere yeni kararnameler yoluyla son verilmesi düşünülmektedlr. Teşvik kararnamesinin önümuzdekl Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüte girmesi beklenirkea buna ek uygulamalar getirecek di ğer kararnamelerin de kısa sürede uygulamaya geçirilmek istendiği öğrenllmişür. nış fiyatı, bir gün öncesine oranla 65 dolarlık bir artışla, 835 dolar olmuştur. 500 dolar sınırını 26 aralık günü aşan altın fiyatlanndakl bu gorülmemiş artışların. si yasal gerilimlerin yatınmcı ve spekülatörler üzerindeki olumsuz etkilerinden kaynaklandıgı ileri surülmektedır. İran'daki ABD elçiliğl işgali surerken, Sovyetler'in Afganistan'a askeri müdaha lesi ve bölgede geniş çaplı bir askeri çatışma olasıhğı nın artması, kagıt para ve banka hesaplanndan altın, gümüş, platin ve kimi diğer madenlere. değerli taşlara ve hatta sanat eserlerine kaçış»! hızlandırmış ve bu piyasalarda çok anormal bir talebin doğmasına yol açmıştır. Buna karsılık söz konusu madde ve eserlerin arz elastikiyeti son derece sınırlı olduğundan arz talep mekanizması bütün acı masızhgıyla işlemekte ve fiyatlann akıl almaz dflzey lere tırmanmasma yol açmaktadır. Son tahminler» göre, 1978'de 1740 ton dolayında olan dünya altın arzı, 1979'da ancak 1820 ton dolayma yükseitilebilmlştlr. Bunun 700 tonu Güney Afrika üretimfnden. 250 300 tonu Sovyetler'in satışlannd a a 575 tonu IMF. ABD hazinesi ve diğer kiml Olkelerin stoklanndan yaptıklan satışlardan sağlanmıştır. Kü çük ureticilerin toplam uretimi ise önemli bir sayıya erişememiştir. Siyasal gerginlik ve bellr sizliklerin yanısıra dünya ekonomisindeki belirsizlikler, petrol fiyatlanndakl su rekli artışlar ve ABD'de enf lasyonun durdurulamaması ve altın fiyatlarının hızla artmasına yol açarken uluslararası para sisteminin yanıden altın esasına bağlanması yolundaki öneriler de yoğunlaşmaktadır. 13 ocak tarihli Le Nouvel Obser vateur dergisi, altın fiyatının 1000 dolara erişmesi ha hnde kısmi bir altın standartına dönülebilecegini ile ri sürmüş ve bunun başlıca paralar arasında istikrar sağlayabileceğini belirtmiştir. The Economist İse aksl görüşü savunarak. altın standardına dönüşen Merkez Bankalarmı piyasa fiyatlannın üstünde alım yap maya zorlayacağmı, bunun İse bugün erişilen piyasa fl yatlannda olanaksız oldugu nu ileri sürmüştür. öte yandan. hafta başında gizli bir toplantı yapan başlıca gelişmiş ülkelerin Merkez Bankacılannm altın ko nusu üzerinde durduklan, ancak şimdilik bir açıklama yapmamayı yeğlediklerl bildirilmektedir. Ellerinde çok büyük altın rezervleri bulu nan ABD ve diğer sanayileş miş ulkelerin. piyasaya bü yük miktarlarda altın sünmek için talebin hızını almasını bekledikleri sanılmaktadır. Ancak özellikle petrolcü Arap ülkelerinin ve şeyhlerinin elinde biriken milyarlarca dolana giderek başka yer bulamayarak altına yönelmesi halinde talebin hızının ne zaman kesilecegi sorusu çok kişiyl derin derin düşündürmektedir. Türkiye fiyat artışlarında OECD birincisi İktisadi İşbirlifi ve Kalkınma Örgutü (OECD) tarafından yayınlanan rakamlarda, Turkiye'de 1979 yılının hazıran kasım aylan arasındaki 6 aylık donemde enflasyon hızının % 117,9 oldugu belirtilmiştır. Türkiye bu enflasyon hızıyla butun (OECD) ülkeleri arasmda hayatın en pahalı oldugu ülke durumundadır. Türkiye'de kasım ayı itlbariyle bir yıllık dönemde enflasyon bızının % 76,6 oldugu aynı açıklamada yer almaktadır. Bu da Türkiyede özellıkle hazıran . kasım döneminde hayat pahahlıgınm buyük bir hızla artmış oldugunu ortaya koyraaktadir KÜÇÜK İLANLAR... KÜÇÜK İLANLAR...KÜÇÜK İLANLAR. TÜRKİYE MUHASEBE UZMANLARI DERNEĞI (Muhasebe Denetimi Kursu) Derneğimlz, Işletme Faallyetlerlnln denetlenmesınde kullanılan MUHASEBE DENETIMInln gsrek üikemlz ve gerekse Içietmeler lcırı taşıdığı önemı gözönüne alarak 1129 şubat 1980 tarihleri orasmda {MUHASEBE DENETİMİ KURSU) düzenlemlştir. Muhasebe denetim teknlklen ve vergi denetimi konularını lceren kursa katılacakların sayısı smırlı olup son kayıt tarlhl 5 şubat 1980'dlr. Martın Sheen Güzel birhafta sonu mu geçlnnek tstiyorsunuı? Robert D^rall KENI OYUNCUUİmiUH ATAŞ ÜRETİMİ • YİIZDE 40 kapasite ne çalışon ATAŞ rafmerısinde son bır yıl ıcinde bır mHyon 348 bın 742 ton ceşıtlı akaryakıt üretildiği acıklanmıştır. Öğrenildığine göre, rafinerlda 1979 yıtında 8 bın 139 ton lıkit petrol gazı, 23 bın 306 ton süper benzın. 174 bın 191 ton normal benzın, 74 bm 311 ton gazyağı. 472 bin 707 ton motorin. 2 bın 169 ton hafıf yakıt. 29 bın 511 bin ton orta yo kıt. 409 bın 660 ton ağır yakıt va 154 bın 744 ton kolorifsrler Için 5 numaralı fuel • oil elde edılmiştir. İSVEC İSKONTO HADLERİ • İSVEC Merkez Bankası, yarından gecerll olmak üzere, lskonto hodlerini yuzde 9'dan 10'a cıkardığını acıklamıştır. Banka yetkilılerl, kararın petrol fiyatlarının artması ve komşu Avrupa ülkeleriyle lskonto hadlerinl ahenkleştirmek amacıylo alındığını belirtmişlerdir. İsvec son uc buçuk ay Içlnde lskonto hadlerlnl öc kez artır mıştır. KIBRIS RUM KESİMİNE ALMAN YATIRIMI • FEDERAL ALMANYA tie Kıbrıs Rum yönetlml arasında ekonomik işblrliğl anlaşması Lefkoşe'de imzalanmış, Alman yo'nın D U anlaşma uyarınca Rum yönetlmine Lefkoşe Su Projesl Için 10 milyon mo ' kre GENEL KURUL TOPLANTISI • Zemın Mekaniği ve Temel Muhendislığj Derneği Olağan Genel Kurul Toplantısı 31 Ocak 1980 Perşembe gunü saat 10.00'da İ.T.Ü. Zemin Mekaniği Araştırma Kurumu'nda yapılacaktır. Katılmanızı saygılanmla rica edenm. Dr. Ergün TOĞROL Başkan GÜNDEMt 1 Toplantıyı yönetmek üzere bir başkan, bir başkanvekili. iki katip seçilmesi. 2 Yönetim Kurulu ve Denetim Kurulu raporlannm okunması, görüşülmesL 3 Yönetim Kurulu'nun ibrasımn oylanması. 4 1980 yılı bütçesinin kabul edilmesi. 5 Yönetim Kurulu üyelerinin ve ayn bir seçimle yedeklerinin secimi. 6 Denetim Kurulu üyelerinin ve ayn seçimle yedeklerinin secimL 7 Dilekler. 8 Oturum tutanağının imzalanması için toplantıyı yöneten heyete yetki veriltnssi. KONGRE BODRUMDAKi PENCERE^ görünül CumaMB.OO 21.00 C.tasl, pazar: 15.00 18.00, v Yön.FRANC!S CCPPOLA CANNES FİLM FESTİVAÜ BİRINCI BÜYÜK ÖDÜLÜ dolbystereo 46 35 8947 36 34 , VT. Güngör Uras MÜRACAAT: TÜRKİYE MANLARI DERNEĞI MUHASEEE U2 Beyoglu Tunel İlk Beledlye Cod. No: 5/2 TELEFON: 45 06 45 IÜRKİYFOE YABAHCISBUUYE YATffllMLAfl f^S ÖZEN Bugunmatıneleroen ıtıbaren FİLM Sıslı KENT. BeyogiuYENıMELEK. Kt»tt©i3rakKENT 399) TÜRKİYEDe YABANC1 SERMAYE* YAT1R1MLAR1 TCÜMJL» KAYIP OTO 34 HL 925 plâkalı 1967 model tek kapılı mavi Anadol (özel oto) 19.1.1980 gecesi Nışantaşı'ndan calınmıştır. Görenlenn insaniyet namına aşağıdaki telefona bildirme ler! rica olunur. Tel: 40 55 86 DKayıp • Nufus cüzdanimı kaybettım. Hukumsüzdür. Kemal KÜÇÜKŞAHİN • Oğrenci kımlık kartamı kaybettim. Hükümsüzdür. Halil ONARAN FRANSIZCA STRASBOURO ÜNtVERStTESI MEZUNU ÖCRETMEN TARAFINOAN FRANSIZCA OERS VERİÜft.| İngilizce Almanca Fransızco Milli Eğitimdentasdikli diploma 1620 kişilik sınıflar . W.'...,.". . Her sınıfta teyp ve prpjeksiyoh çİhâziarı Seçkin Tütk'v» yabânçj ööretmenler^ .. Audio Visual etoktronik laboştuarlar : ' : ' f i l m uygulamıları ;. . ' " • ,"*;*"'• " . SABAH DEVRES! KURSfcARI. Zarar ödenince, îpraş'm iskelesini yıkan Norveç tankerinin haciz karan kaldırıldı İZMİT, (Cumhuriyet) İPRAŞ Petrol Rafınensınln 60 mıîyon lira değerindeki iskelesıne çarparak, aynı mıktar zarar meydana getıren Norveç Bandıralı Norbav tankerinin mensup olduğu merkez acentası zararı nakıt olarak karşılayınca. Kocaeli 2. Aslıye Hukuk Mahkemesmce gemiye konulmuş olan hacız kararı da kaldtrılmıştır. Bu konuda yapılan açıklamada, geminln Norveçli kaptanı S. Roald. gemisl tarafından yapılan kazada hatanın kendisinde oldugunu kabul ederek. zarar ve ziyam karşılayacağını bildırmesınden sonra, durum geminın mensup butunduğu şirkete bildirilmıştir. Şirket, geml kaptanının suçu kobullenmesl karşısında 60 m\\yon liranın derhal Turk makam larına ödenmesi ile ilgili olarak bır telslz emri göndermiştir. Bunun üzenne 60 milyon lira karşılığı Turk parasının Merkez Bankasına nakit olarak yatırıldığının belge İle ispatlanmasından sonra Kocaeli Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından, daha önce verilmiş bulunan ihtiyati tedblr karan ' Ortbbohçe Ü a d NoA}; Beştktaş".';' Şişli Reklâm Hüseyin Serçe, bütün tstanbul halkının hizmetindedir. Gazetelere vereceğiniz ilanlarauzı bize telefonla yazdırabilirsiniz. 46 84 67 Akşam: 47 35 83 İlanlannızı ta. Beşiktaş'. TEL: 58 68 96" (Arobul 1671391) KADİR ASLAN KÖSEOĞLU FATMA TÜM ve CEMAL DAĞDELEN BAFRA'DA KARASU'DA İŞTE AJANS Rtklöm, baskı, Han Iflarinlz Re blrllkl» tektlr va IBM d'.zglnlzl da yapor ADRES Nuruosmanlye cçddeal No: 36. Garantf Han. kot 3 Cağaloğlu ERDOĞAN COŞKUN ve AÜ SEZEK KEŞAN'DA İSTANBUL'DA I I I I I • verebılirsinjz. Tel: 61 01 47 BEŞİKTAŞ REKLAM'A di vereceğl acıklanmıştır. Faşistler tarafından katledildi. Anısını yaşatacağız. Devrlmci Arkadaşlan KADİR ASLAN KÖSEOĞLU ÇETİN GÜLVER Faşistler tarafından katledildüer. Anılarını yaşatacağız. DEVRİMCİ ARKADAŞLARI da böylece kaldırılmıştır.