Katalog

İKI AR1S l«torbu!'dan bono haber yolîavcn bır okurum elırr.e bır fırsat geçmışken *alnızca Fransa dan soz etmemj ıstıyormuş. oysa Fransa, Parıs.. bunları bılmeyen n> vo>' Ben oncak bızım ülken"zle kimı kars laştırm.> lor yaparak bir şeyler bulmağa colışıyorum Sözgelışı ekın fkuftur) konusu bunlardan bıri ıdı. Bu yazımda da o konuyu dıl ve tarm aç.smdan ele alacagım Bır ekını oluşturcn ögelenn bcşındo <dıl»ln ae!drğı bılınır, buno'an ekıri'n ulusalltftım c kc^mak 'steyen'er elbet'e u'usal cfil üzerınde d ırmakîcdırtar Bugünlerde Frarsa tanhı >ie, Ferdınand de Saussu^e'un o cok se»dığırr kıtobını. cGenel Dıl Bılgısı Derslemnı bırarada okurken, hgınc bır o'av ve ılginc bir yorumla karşıtaştım Önce «ılgınc» dıye nıtelendırdığım olay 2zerınde durayım İso don ânce 51 58 yıllarında, D l,ndıqı çıbı Caesar bütün Galya yı egemenlıâı oitmo a! r Ccesar ın bu yengısı hıc bır karşıkoma ile korsılasmamış değıldı. Vs'clng^ to r ıx, RoTiaiıiaria dövuşmüş fakat Aıasıa da kuşatılarak tutsok a.mmış ve Rorra da oidürülmuştu. Işte verli Gclya halkınn ta r ıhten sılmnıesımn başlangıcı öa otayd>r Gercı Frcnso \.'ercıngetonx ı unutmadı. hattâ III Napoiyon, Ales o'co onun odıno buyük bir atvt ö&lıröı Fa' kat tarıhcılerın de<Jıklerıne, Fransa'71 tanıyeınlcrın ınancına gors. «Ksske Vercıngetorıx kazcnsayaı da Romalılar Galya dan cekıp gıtselerdı» dıy& cüsunen Dır Fransız'ı bulmak olonaksızdır bugun. Nerden nereye gececeğım, bızım Şevh Bedrerîdın gercı Vercıngetorıx e benzetılemez Şeyh Bedreddın, vabancı bir cevlete seğıi ınsan eşıthğı uğruna fcunkö Musluman oimayao'arı do cevresmde toplamıştı) Osmanlı'ya boşkalaırmıştı. anıa Nâzr Hıkmet'ten başka kıınsa onun yenılgısı konusunda ıcten bır yazıkianma duymomıştır Osmanlı hep /eğlenmlştır öv'esıne kı, bızım solun bir ucu son vilarda Seyh Bearedd'n'ın criını nerdeyse thain»e bıle cıkarmck (s tedı Dernek Osmanlı ekım ve uygarlıgi hep üstı;n buluidu Bari Sevh Bedreddin'ın bır yonu tunu d'ksek' Gene Franso torıhine dcne'ım Gal/a Caesar'ın yengıs nden sonro »L "de" Romalılaştı, CUMHURÎYET 7 EYLÜL lî P öfeybr GALYA'DAN FRANSA'YA Meiih Cevdet ANDAY bHmlyorum a n a , Anadolu bır vana bırakılırso (o da Kimı ayrınt.lar gazoniı.ıde tutJİarak) böyles> b r oiayn bır benzennı daha bulmak pek kcav olmasa gerektır Galva uygariığa Romo f'e ^avuştu baıbariar da bovîece kurtulmuş oldu yokso Germemeşecektı BaınviHe «Fransa tor htnın besyuz v nı Roma le oaylastn dı/or Onemlı o'an şu kı. bu oıaydan son:a Galya kelt d I m tcptan bırakıyor Bugün Fransucada o dıyelekter arcak bır koc sazcCık kaldığ» bılıimektedır Keltce'nıp bırakılıp Löımceve gscıimeji Doy'ece Frans(7canm yaraî.iması. b»nı burada lâtınce ile ılgılenmeğe ı'eledı fransızcc nın lâtmce'derı çıkna olduğunu bı'mıyor değ Id m arra küçuk o'cüdekı ka r sılaştı r malorım be^ı şoşırtma^a vettı Scbahcttın Eyüboğlu. hlc unutmam. Kültürlerın uygaıikiarm sunjp gıtnesınoe öıi ogesinın rolunu buyutmernek yanlısı '01 Onun öu gorüşünu her zanan an ayıç'o kcrsıiamışımdır, A'adolu yu. onun gecrmşmi ge1 sım.nı turlu «lo^lar'n oraya ge'ı^inı topîon ele otaıflında doq sen dıhn vanınjJa sııren bır b.ri ğ<n b r uvumun varlıgmı vurguianak 'Stıyordu Pekı Fransn'do durum ne ö t d ' Galya. dılınden lyska dninl de. «aruıtısme»! de b'rakmıştı amo *GaMo Romaln» aeyırrınm hıc bır zaman değe r nrien bır sey vıtırmedığl onlasılıvor «Galva karesıs bugunkü Fransız'm da korakterını qostenr bıraz Utorıteye eoyoısızlık, venıl k ıstea vb gıbı Hattâ Romoitlauzyılımız ceşıtlı DOKIŞ acılarından şu yo da bu tek nolopnın ya da gorüsün adıyla onılabı ır Ancak herholde. propagonda (genış anlamıyiaı cağı demek. tum öbur bakış acılarını da kapso/on, bu arada kendı önemını de vur gulayan dogru bir yaklaş.m olur Kökü ilk c a Ğ ! a r a kadar uzonan propcgando. 20 yüzyıldc kıtle letı$ım araclarındokl olo âonustu ge ı$melerl, yme ılen teknoloıının bır sonucu olorak cnce<ı cağ'aro gore bambaşkc boyutlar almıs OıOn tlcarı eko nomık DOI t.k ve as^er cek>ş meiere varoşacok bır guce enşerek coğo damgasını vurocak boyutlaro varmıştır nn geımes'nden öncekl Galya ır.'gorlıöın'n. At) na daT do. Romo dcn cia daha °n oîduğjnj sovıeyenler çıktı Xonu, Duncası ıle b le. uzun uzan duşun djreoek bi'takım sorurılan ıcen'yor omo bız o niı şırrdıl.k bu kadarla bırnk p «dıl sorunu»nc gecelım yczımın başmaa degmdıgım tdıl ek n» 1 ışkısı8 ge *\m Belkı Sccc'ıcîtm EVLÖoqlu nun goruşune değgın kıv ' 3aerlerTj!rrrıe 'ere de öoyisce olanak bulabıleceğız Gercek te konurnuz ıkı değıl bırdır Ferd'nand ve Saussure'un «Geneı On Bı < rm Derslerunden «Ekın Bırlığı» boiı.,ijnun büvuk bır parcasım vaz.ma aktaracagırn Prof Be^Ke Vardar'ın cevınsınden «Oyla ıse dılıa tek başına tanıkhgı blze na öğretır'' \r\ b rıığı tek başına dı1 o.lakiığ nıı ancak ıkıncıi ve hıc de zorunlumk toşımcyar bır etksni oıab lır Amo cok daha one'nl 1 bir Dır 1 1 k vardır ve tenel nltelıVc' te< bıı k de Dudur Top'umsal bağın oluşturdu<5j Dırhk Ek n bırlığı dı,ecegız buna Deqış k i'klcr a^asında bıle ve hıçbır sıyasal bag bu'unnador da kurulabılen cok sayıda d'n uyga'lı^ ortak savjnma... ıl>ş k>3ine dayanan bıriık aniamını verehm bu soze Toplumsal bağ, d 1 crtakiıgı varctmova yonellr ve betk ortak dile bırtak.m özel'Kler de kazandtnr Tersıne ekin bırlıcjın yaratai da öeııı bır o cude dıl ctaKİıgıdır Genellıkle e k n bırlığı dı 1 ortaklığ'm açıklamağa yeter Örneğm Ortacağ bas'orındo cok deği"="' kokenlı tcpluluk an. sı yasa' bağ olmadan da bl'birine bağidvan bir Roma ekm Dirlığı ku'ulmuştur Ekın Oırlıgı ko nusunda oa her şeyden once dıl6 başvurma< gerekır» Bu sozlerde gdzden kaçırıtmarras! goreken şudur ki cuyük bılg n «Dıl toplumsal bağı yaratır» denı,or, «Toplumsal bağ. ciı! ortaklığını yaratmaga yöneiır» dıyor Bu goruş açısından heii Fransa'y hsm de b zım Anadolu yu duşüneb.'lrız Dıl orfaklığında ırk bırlığl ancak ıkıncıl ve hıc de zor^niu olma/an bır etkendır. dlyor Ferdmand de Saussure Yo aian ya aiman. Fransa ya Roırc ılardan sonra Franklar da ge d'ler Cerrek Pransa yı ikı yabuncı ırk ele çscırdı Amo buvuk bır a/rım vardu bu ıkı ele gsc m » ^ r a s r d a Roman'ar büyuk bır eKln uygarlık taşıyonardı, F'onnar se Gallo RoTIU n rfuiiur jnun yerıne Konacak hıcoır şey geîrr.yorlardı Onlor. Ga'vo da buidukla'i kültü'ti benımsemeK zorunda 'd ıe .kı djrumda da, j=tun u v c i r l i 9 | n egemen olduğu sonucuna va",cruz Ger.e vc alan, va al'nan Hangı ıstılâcı. aldıgı ulkedsp ai\ lenmeTişîır1 Tan.n bu ac.dan beik' bır daho yozn OK gerekır Galvo Romo. Fransa Franklar Şeyh BedreOd n Osmariı, Sabona'a r tyuboğlu .. DuşünceTi ışte bunlar orasnda dolaşıp dutuyo'du bugunlerde D^nm kı. tODiumumuzun sortniarının »ekınmın? ''oKenierıne gıtmeden. geieoeğım'ze c^^ufîı yoıaı öuımakto gucluk ceke'iz Gunü gunune ycşayan ınsan'ar olduğumuzun sıkıntısını dufduaum 'cm buqun bu konjyu actım YuKanda yerı gelmıştı unuttum yazmayı; Macarcan a Fıncemn, Turk Dıllerı aııesnın «Fıno Ugnyen» /olurdan oiauğuiu oğrenenlerlT117 dLVj 'orum kı Macariara olsun Fınıandiyclılara olsun «Sız TürKSunuz1» d'yorlarmış En azından avıp oluyor bo/le konuşmak Bu'ada s'enen vanlışın anlamı, bu yazımdan cıkcrıiabmrse ne mutiu bcna 1 Ur.utmayalım kı Farsco. Hınt Avrupa dıl aılelerındendır ve bugün konuşuian Avrjoo d.i'.en l e . b j y j k vakınlıklar gostenr Sımdı 'jır Iranlı kalkıp da bır Fransıza «Sız Iranlısınız1» dese ne'gülunc olur bır düsuneIsm1 3,r ndıl»! hep «ırk» sanmışızdır &ir türlu de düzel'enıyorL'z bu sanımızdakl vanlışı term.ştır) Ozellıkie Amerıkan sılah ambargosu bu konuda tan bır şaşırsmaca rolü oynamıştır Ovsa ambargooun asıl nıtehğı kmcı müdahaievle dışsai kosuiları gerı donulmez bır bıcımde percmlemış ve bu nedenle ^le «eh Kıbns'to kalma \'O mahkums bır Türkiye karsısında hareket serbestısne erışmış Amenkah vonetıcıletın, Kıbns'taki başonsız darbe gtr sımı nedemvle dunyada sarS'!TIS 'ıbarlarını ve Türkiye'ye •kıncı fnOdahaiesı tcm yeşil ışık yokmış olmakton oturü Kav^ef'ıklerı Vjnomstan'ı ve Yunan lob s ni venıden kazanrmv: amacıyla g nştıklen taktık bır c'avranış olmaktan dte btr şev değ'ldır Yanı bu konula Annerıka'nın ve öbür devletler.n 'avrı ne olursa olsun, ıkmcı rnudahaleyi gercekleşfrdıkten sonro Türklye Ikı bolgeiı coğro'ı federasyonun yo da Botı'nm gormek Istedığı gibı «*aksım»m 'errellerını atmıştır artık ve böylece donulmez bir nak'aya aelmıştır Işle Turkıye nın boyle «dönüimez bır noktayo» gelmış olmnsı tüm obür devlet'ere de qerek kendı komuoyîcrı onünde gerekse dunya komuoyu onünde kend lerı hakkında daha onceden yaratmış oldukları ımaılaro uygun bir resmi polltıl'o uygjlcmalarmo o'onak tanmıştır ıNıtsk.m bır oro Makanos'u desteklemeyı bırokan ve tenei oıarok da Turk tez nden yana bır tavı r koyan Sovyetıer Bırlığı d9 ıkincı müdahaleden sonra yıne Makarlos'u savunduğunu acıklayabılm'st'r Cünku bu tavır Sovyeîier Bırl'ğYmn ozellıkle bloksuz ülkelerde yaratmış o'duöu imoıın bır gereSj dır ve bu ımaıa en uygun tavırdır) Terörün Yeni Boyutlan erör (bugünkü nttelığ yle) 1966 oğrenci eylemlerinden hemen sonra başladı Unıversıte gencllöl sola mı kayıyordu17 Gızlı bir e! so cu oğrenclleri bırerbrer oıdurmsye yoneldı Bır bır dahc, bır daha. bır daha bır daha. . Ta kı, genc'er caresızlıkle desınler ki: Sıioha karsı sılâhla ckılır Bu ışlerı kım yonetıyordu'' Komando kamplarını klm kurou 9 cDavodan donenlen vurun» dıyen kımdı' Bu sorutar artık aşıldı O donemde kotıpradcr kapıtalıstı, elınde viski kcdehı ve aözmda puro; olaya tepedetr bakıyordu Itı ıte kırdfacaksın .. Teror planlamasınm CıA'nm tezgâh'arında dokunup Türkıye'de pıyasaya sürüldüğü bellıydı Ancak artrk te r ör bugunku aşamcsındo b!r başka noktaya uicşmışîır. Ecevıt hukümet! kuruluncaya dek sogcı evlemcılerden b r tekı bıle yakalanmamıştı Bır yıidcn ben hem solda gorunen hem sağda bulunon sılahiı e>1emcıler yakalanmaya başladı'ar 1980"e doğru terorün hcrıtası ıy)kotu ortoya cıkrmçtır Örgüt'er ısımIp^ıyle cısımlerıyle gazetelere virsımaktodi'' Artık gpz<=te bıfgıler /te bıie tero'un topoğrafyosın cizmftk o!osıd r Buna karşm teror neden önlenemtyo' J ' * Soruya yanıt arorken bır durum sap'aması yapmava cahşclım 1) Yalnız 19757377 yıllarıpdo (MC dönemlnde) komprador sermayecılığ' DCM kanaiıvla 2.7 mılyar dolar borc edınmek oianağı bulmustur Bu akıidışı yağma, topiumda bu/uk bır patlcmc oius'urmjstur Sınıîlor arası ucurumiarın derınleşmesı e«:onomın n raydan cıkması. ışsızler ordusunun buyürresı. enflasyonun azgınloşması topıumsal gıdışatt denetlemek oianaklanm ortadan kaldrmıstır 2) Faşızme ortam yaratmak cmacıylo başlatılan ve pompglanan teror eylemlerinm rnuşterisı bo dur Öniversıte kapHarından donen genc'enn sok^klca dökulmesı cc'piddır Başansız oğrenc'er um^tsuz 'ss zler, dengesız lumpenler kandınlmış ınanciılor. çeieceklerını Türkıye'ae faşızmm başarı^ına bağ amıs olanlar; terörün ınson yapısını olı.şturmaktadır'ar Bugün îerore eğıl"mi' ruh yapısmda on bınlerce genc crtoda dolaşmaktaaır 3) Yıllcrdan ber! sürdürülen sağ terörün baskılan, ^olda çorunen bozı yeraltı orgüt'erın 1 geiışmesını pompa'amıs prolpsvonei tercrcu t pler ccgalmıstır Son ayla r da MHP ıle UGD'nır bazı uvele'inın c ^uruimesı (arka p onda kınler olursa Oısuni yeralt gelışmesının ılgınc boyutiannı gozler onöne sermektedır 4) Solda gorünen teror örqutlen porccporcadır Sağdakı teror orguiü bır merkezden yörîetılmektedır Merkezın emırlen d ı ş m cı''an ! ar ve «canı S'M i c a eylenıe qecen'er» bulunsa bıle sağda dısıplır ve hıyerarşı gecerlidır Bu hiyerarşının parlanentoda grubunu kurmuş b'r partı orgutünde benlığını ve ıdeoloıısını bulduğu ortiK görunen koy gıbı ortaya cıkmıştır 5) Buia karşın Turkne sosvanst partıierın n ve de mokratık sol örgütun terore karşı dı'"ka;lı b'r uzaklık ıcınde politıka vaptıklcrı gorulmektedır Aym bıcımde Devrımcı Iscı Sendıko'ün Konfedercsvonu (DISK) de bu konuda tutarlıdır Sağdaki ışcı konfedecsyonu 'MISK) Ise teror nedenıyle kovuşturncya uqramış durumdadır 6) Teror: "k'cı mlllıyetcı.ıqm mezhep soverlığının sosvoı dengesızllğın memelenr.e ağzmı dayamış beslen mektedır Ister kırsal bölgede o'sun ıster buyuk kent lerde olsun, terörün sütu somuru c'ı.zenınden sağıl moktodır Toplumdaki denges Z'ik, sılâh'ı eylemlenn bazı kafclarda flerekcesıni oluşturmaktadır * On yıldan beri süregelen terörüi tar hcesl avnı zamanda Türkiye'nın vakm gecm.ş dır Oylevse artık olaya bır taşka acıdan yaHaşım zomanı gelmıst'r Eğer terörün bovutlcn bugüniere ulaşa bilmışse daha gercekcı bır tutumla Isı ele olmok gere kir Sağdakı terorün ardındo parlamertodakı bazı grup lar bu'undukca. Tjrkıye roltıkasmdo teror bır arcc ol mak nıielığıni sürdürecektır T Ö. F. Toprak için Oktay AKBAL Y Evet Hayır Batı'nın Şımarık Çocuğu Olmak! ^ TÜRKİYE, KIBRIS KONUSUNDAKİ TEZİNİN HAKLI GÖRÜLDÜĞÜ CTKİN DÖNEMİ ZAMANINDA GÖRÜP, KAMUOYU OLUSTURMADA DEĞERLENDIRİP PROPAGANDASLNI YAPABILSEYDt. DURUM ŞİMDİ COK BASKA. COK OLUMLU OLURDÛ. elır gelrrez yenı k tabını buıdum masamda tGonen öykülefı» .. OlüTiünden blrKaç gün once ımzalamış «Benım öykücum eskı dostum» dıye inanılacak şey değıld'r o'um Insanoğluiun bır türlu benırısevemedığı, ıcıne sindırem9dıQı yıne. de tepeden >nme b[r yumruk g bı altında ezıldığı Doğmok kadar olmek de do^a'dır der Montaıgne Öyledlr de ne var kl otuz yıl kırk yıl arkadaşlık, dcstluk ettiğ n(7 b r msan bırdenbıre yok otursa cevrenizden. dunyanızdan kendınızı bır korkunc boşiunto auymaz mısınız o rdenbire Otıer Faruk Toprak 59 yaşmda ayrıldı yaşamdan On beş yıl once bır kalp bunalımı geçırmıştı Dınlenmıştı. bakımla dıkkatie yasıyo'dı. o gun bugun TehliKeyi atlotmış sayıyorduk Derken, yenıden başlomıs o yürek aqnlon Bır mektup yazmıs Üsküp'te vazar Fahrı Kaya\a 18 cğustos tanhını taşıyor Ölümünden ıkı üc gun once Uskup e geiTek orada tedav gornıek dınienmek ıstıyc, boyie b r olanak olup oimadığını soruyor Ben Üskup'e geid'ğımde Fahn Kaya ilk olarak bu konuyu octı. amo u'um haberın' vermce riondu kaldı «Tam yanıt vermek üzerevaım gel buraya elımızden gelenı yaponz dıyecektım» aed ocryla Toprak TYS'ye de başvurmuş bır yabancı üikede tedavı edılmek ısteğıyie Ne tunat ün!ü bır Turk ozam kendı ulkesınde ılg göremeyecek. varanı bakım sağiovamayocok emeklı olTiak. Yazariar Sendikası üyesi olmak yetmeyecek kendı ulkesınde gereklı ılglyı, bakımı sağlanmasına .. Bu acı gercek hepımızin bcşındodır. Bugun yarın, bır g t n . . . G Propaçandanın Önemi Kısaca hemen her yerde her an ve her aiando son derece ic lı dıslı yaşadıgımıZ. boyle o'maktan oturu de nerede başlayıp nerede bıttiğını bıle kolayco sezemedığımız propaganda cogdoş öuzenın temel dıreklerınüen bınni ve muhokkak k, en onemlısını oluşturmaktadır. Bu nasıl böyle olmuştur? Kıtle ılefşım araclarındokl geiışmeler. ınsanı yakın cev r e ılışkılerınden kopararak, evrensel boyutlarda bır ılışkı turu icıne ıtmıştır Özellikle bu arac ların yaygın olarak tükeMdığı Batı toplumiannda. kışının va kın cevresını aşan ve tum Insanlığı llgılendıren konulara eğılmesı bır sosyal üstunlük konusu şeklıne dönüşmuştur An cak bu arada cevrevle llışki ,ik e'den. dolaysız bır liışkı olmak tan cıkmış, ve kltle ıtetişım aracları kanolıyla yürutülen. yön1 ikınci elden (dolaylı) bir ılışkı şeklını oimıştır Artık algıla nan <elle tutulan gözle görulen bır gercek değıl. onun kıt le ıletışim oraclannda aidığı gorünümdur Her turlü değerlen dırmeye ve yargıyo temel olocak olan da bu gorüntüdür Bu durum. olayların şu yo da bu şekılde algılanmasmda cıkon olanların arava gırmelerfne ola nak tanımaktadır ki propagan dan n öneml bu noktada ortayo cıkmaktadır. Böyla göruntunün gerceğe us tün gelmesi her olayın. her o* luşurrun llgılilerce muhokkak «kültürelı plonda do «tarnamlanmosı» zoajnluiuğunu gatlrmektedır Eğer bu görüntuye egemen olunmaz en azından bu yolda bfr colıçma gösterilemeı se obıekff koşuliordo ne kadar a\tıntajtı bır yerin sahıbf o!unurso olımsurf zıhınlerde. tam oksıne, son derece aleyhte Wr duruma düşmek oiasıdır Bu ko $ullarda her olcvın. oluşumun kendı gercek ve «dar» boyutla r;ndan cıkarııorck, ulasocaklon kıtien^n ku'turel sartianmış lıVlarını asocak biclmde. yenl bovutlorda formuie edıierek su nulmosı <acmM'naz b<r gerekti lık olarok ortoya cıkmaktadır kl. bu da ancak bir propogon» do calışmasıyla gerceklestiri'ebılir. Bu durumda, Turkhye gibl, dünvada hakkında zaten var o"an olumsuz bir kamuoyunun onunde cok kıso bfr süre önce bır «savaş teblosunda» boy gostermış bir üiken n. savos gi r sımml bır propaganda cdısna^ıyia tomomıaTıamos affsdılmez bır luks ve belk' ee es ki bır formüle göre «sa^oşto •cazanılon'n, mosada en ozın dnn komuoyunda kovbedılrre sme» neden olabMecek anlosılT»a? b>r davranıştır Me vo?* kı TQrkıye bu komjrjo KıbrrS Bcns HTpkotın'op bu vono «• rartı b*r sesslzüf» bu'ünmöstOr Bu 3lando beİK1 de tnceilk lertnı oıtiKnTiekt^n v«ı daho bos'onöT'i otevh nu b'H'T •"•» hı» vTnelTier"1" ıç'rt'fi olr cekınpen'liı qa«fprmei(»e «Sotmır 5 mr>r ı« (ocj^u» 'flvp nitetendlr "1 <5'ir>l7 koır,ŞU'*>U» Vıjnr.ı<î»on' ın 3=1' ^TSor'iı a l ' S ffi'nrıp! Filiz KİREMİTCİOĞLUILETISSM BIL1MLER! DOKTORU hayranlık varı kıskanclıkıa sey retmektevız en sağ'ıklı cözüm rtîodeiı olarcV goru'srek desteklenmıştır Gercekien cslında. Kıbrıs'to taksmden yana olcn Batı bloku ulkelari aciS'ndon. taksım. Sovyetler Bi'ljğ nın aslo kabui eîmeyeceğı bır cozum olduğundan (cur'Ku bu Kıbrıs n bagım sız bağ ant.sız b r devlei statusunden c kıp b>' SATO toD ragı durumuna geımesı demek o'urdul, Turk tezı gızlı b.r taksım dahası. bu voldo atılmıs bır ılen adım olarak. yanı taksım kadar cıkarlarına uygun bır model olarak göru'n^ştur Sovyetler BırnğTyse 1970 Arayasasının başından ben ışleme vlşının neden olduflu bır savastan sonra Turkıye'den yıne aynı Anayosaya dönmesmın istenemeyeceğı. dolayısıyle Turk'ye ve Kıbns icın yenı bır model onerme hakkımn doğmuş olduğunun bılıncinde olarak. Türk tezınl. önenlebıiecek modeller ıcnde en «tarafsız» gücler dençesınl teonde ve pratıkte en az değiştirecak ve odayı uzunco b r süre Doğu Akdenız'de bır gerllım koynağ\ olmaktan cıkaracak bır model olduğu icın, en ozından bu önerırıın bfr «taks'im oimaması nedenıyle cıkarma uygun bır model olarak gorilp benımsemıştır. işte, Turk tezlnl cıkarlarına uvgun bır model oıorak goren bu ülkeler, Turs askerının adcdakl varlığını do bu tezı Yunanıstcn'a kobul ettlrebılmenın. t°k ve en etkın baskı aracı olarak gormüşier ve bu nedenl9 de fTürk kamuoyunco bll.ndıöınm aksıne) hem bir ık.ncl mudahaleye goz vummuşlar, hotta bunu arzu etmışler hem de Turk askennin adado kalmasndan yana olmuşlardır TDrkive'yl bu konudak tutum lar hakkında yanı.'tan nokta, as!ında bu devletlerın /kı yüzlu bir pclıtiko ızlemelen olmuştur kı. aynı sev basm ıcn de soz konusudur (gercekten de oek cok gazete glzll vazıvet al's gos 1 Değerlendirme Noksanhğımii Gercekten de komşumur bu konuda pek başarıldır ve bu alandaki en buyuk başansı da. dnceli< e ve doha başianğıcta bıze (başka ülkelerde y j r j ' t ü g u propogondo 6avesınde) kendını «Batınm şımarık cocuğu» otarak gostererek adalete düşurmesmdedır Oysa gucler dengesının cok duyarlı cıkar catışmalarının cok yoğun ve kıran kırano olduğu bir dönemds k mse kırnsenın şımarık co cuğu değıldtr artık dunyoda. Onemlı olan gucler denges1 ıcin de alınan yer v« koşulların 6bur ülkelerın cıkarlarıno uyup uymadığı. ya da ne olcude uyduğudur. Bu ocıdan bakıldığında. Fran 8iz Unıversıteslnde doktoro tezl cercevesınde ınceıedığım Kıbrıs bunalımınm boyutlan sanılanın aksıne. bır propaganda cnlışmosı açısından, Türkve'yl, Yunanıstan'a göre son derece ovantallı kılacak nitelikte cıkmı$tır Gercekten de bunalımın dlplomatık aşamasında Turkiye'nin karsısına cok buyuk sorunlar olarak dikılen ıki bötgell coğrafl federasyon tezi r ve Tü k askerinın adadakı varlıfimın Batı'do değerİBndırilmesı sanılandan cok farklı olmuştur Tarkiye'nın Kıbrıs ıcın önerdığı coğraf federasyon modelı. Ooğu ve Bctı bloku ülkelerinin görüşlenni cok yakından tzleyen ve onların cıkarlarım savunan çeşitli eğllımdekl Fransız gozetelerıncft, (kı bunlar dan Fransız Komünıst Pa'tisın!n resmi organı oion l'Humanite. mceıemerrıze konu olan y.lda bu portı henür Sovyetler Btrlığı Komünist Partıs>yle ! l ı şkflerını koparmamış olduğundan avnı zamanda Sovyet görüsüiü yansıtma durumundaydı) b j ülkelerin cıkarlarına uygun ve bunalımo getınlebı.ecek Toprak"ı şöyle böyle kırk yıld'r tanırdım 1940'lardan ben .. O do Fatlh'te otururdu, ben de Ağaclı yoi boyu kaşılasır. göruşürdük Gencükte üc yaş fark. önemlıdır. He'e vazın alanındo kendımızden ıkı yaş genci daha cocuk sayorız nedense! Ana Toprak'la aynı ycşto gıbıydlk. yozm dunyosına a2 cok oynı yıl arca oym yollardan gecerek gırdığımız tem belkı d e . O d a llk yazıianm cocuk derçılermde yazmıstı Ben de... «Mekteplıt dergısınde cıkmış ilk yazısı cGonen Öykülen> odlı cocukiuk anılarının oyküleştırıldığı bu son güzel kıtabındo «Yazar Cocuk»ta bunu duygulu bır dılle anlatmış tMektepln dergısme gıdışı. bır öyku bırakışı. sonra bır hafta süren bır heyecanlı bekleyış.. «Perşembe günü gazete satıcısı derqıyı s^bahleyın erkenden kapmın altındon atmışîı Ömer. yerden derglyı alınco umudu soner g b oldu Yazı dergıae yoktu herha'de Bır yaprak cevırdi, ücuncü yaproktan sonra durakladı Isie vazısı «Zavallı Cocuk» basılmıştı. Hemen orada merdıvene oturdu. yazısmı yenı oaştan okudu Omer, bıroz büyümüş olarak yennden koiktı Kurşun kaiemfnf oldı Sarı defterlnın yaprak'orını cevırdi Son yazdığı şıırın arkasındoki boş savfaya şu notu yazdı «İlk yazı mın yayınlonış tarıhı 6 Arolık 1934 > Tıpkı benım üc yıl sorro bır 1937 günü «Cocuk Duygusu» dergis'ni bekleyışım gıb' .. Ömer Foruk Toprak ozandı Duygulu bir ozan Ama dıryguvu bır yano Itmeyı, cltında ezllmemeyı. «romantık b'r sanatcı oimamoyı bıidı başardı bunu. Toplum sokoskatı ortrdoyken. Ik ncı Dünya Savasmın acııcmde yosonırken baskıcı bır voretım altırdo genc•e bunalımiar gecırlrken dünyada fasızmle savaş sügırierken kışısel duyauianmalaro yer vok dedı kenkpndıne . By yandan Toprok Mahsullen Ofısı ndekl evını surdurdü Cır vanrfon da se'pıler cıkartarak, şı 'er yazcrok toplumcu savaşımda vennı alcrak durı<st bır sanafcı kısıl uiyie tamttı kerdinf.. Bir biri ardmc djrvazı olonında şnr aianmaa yapıtlar verdL IS'O ToD'umcu ozoniat kusaâmn en saygıdeğer klşilennden b<rt olarok tanındı «Duman ı/e Aiev> «Karşı PenC'eı o'b' düryazı kitapi^n «insanlo'» «Hö'rtyet», «Dağrjo Atog voirınio'j fSusan Ancdolj» qibl slır kitaplan bu dufust oeon kısiHâ n n can'ı be'gelerı tanık'andır Struga Sıır Sempozvumuno bas'arken Makedon ozanı Pcoovskı <kı gun ö i c e olen tanınmış Turk Ozanı öf e ' Faruk Toprak'ın anısına bir rtoklkalık savgı durusıjno cağıdı dOnyo ozanlarını. yazarlarını O btr daklka benım ICIP cot uzun sürriu Bfitün bır vaşcm gectı gözumln onunrien dostiukiar snrief Sonro dızeler «Ben Tu'kıve'iı demokrat şaır Ben ağac bicen yuk taşıyan knzma saliıyanlar'o vaçamak hokk' ve errekleri adına konueuyorum Bsn gelecea.e Inanmıs vatanseve r lerm kardes'» aıbı d.ıeler E l Zamanuıda Görebil«eydik Yukarıda saydıgım bulgular da gostermektedıt kı Turkıye sanııdığmın aksıne, dunya kamuoyunun onune cıkabllmek vs tezı cercevesınde taraftar tcplamak ıçın. Makarıos un Kıb ns a donmesı 'ez.nı savunon Yunanıstan a gore (kı Maı<arıos un Kıbrıs'a donmesıne tum Batı, blok olarak karşı cıkmak taydı ve bu tez Sovyetler Bır lıgınce de bırıncı ve ikınci Cenevre Konferansıarı sırasında •erkedıidıkteT ^sonro, oncok taktık nedenlerle destekienmek teydı) ÇCK daha saglam kozlara, bu nedenle de COK daho avantaıh bır yere sohıptı Eğer Türkıye zamanındo bu acık ve zayıf noktaian gorebılseydi, olayiarı bu şekılde gorüp değerlendıren ve kamuoyu oluştur mada son derece etkın olan başından yararlanarak Kıbrıs ıcn onerdığ cozum doğrultusunda b.r kamuoyu oiüşturaoiilrdı kl, bu hem o ulkeler n yönetıcılen. hem de Yunanlı yonetıcıler üzennde Kıbrıs'ta bır cözümu cabuklaştıracak türden bır bcskı oracı oiurdu En azından Kıbrıs'ta hakiılığımız 'Batıda, haklı olmak Batınm cıkarına uymaVla başiar) bu yo.'la dunyo kamuoyuna benım setılebılırdl Türk'ye'nin propagandayo ba smdan onem ve'memess. bu konuda gereklt kamuo,u araştırmalarnın yapılnnamasına ve bu araştırmaiardan elde edllecek oneTilı sonucların (örne ğın dev'et.erın kı yüzlü b^ po fiko izied'kisnmn bilnmest her aiohdo değerıendırebı'ecek ö r ouigudur) zarranında elde sdiD de(5eriendıre're'Tıçsıne do layısıyle dunyc kamuoyu onun Jç hOKSız hır duruma d j s ^ e s l n«ı ve KıbnS ı" de ^"l"t"n'~!>me an HunoiıTio 'l^iuş Dıyelım kı bunoon sonro to porı^naiım ve zararın ne'^sm den donu J'SP ''ârrtır d'verek Oü konııdc gerekl co|'Şma'0P "Modern ÖğretiiK ' Ü. S. S. kursları Lıse Son 17 29/Eyiül Beklemelıler 15 Ek rn DERSANESI Cağaloğlu İstanbul 22 24 60 (Cumhu'i/et 6761) S İ M E L Su • Inşaat Makina • Eiektrik Limited Şirkeîi Genel Müdürlüğü'nden S rkettmiz gefeksınmes ıcn 3 adet kon^asör tesisl satın alnaca<tır Bu Ise aıt şartnome 500 TL beoei karşılığında Sırketımii Tıcaret Malzeme Mudurluğün den tem i edılebılır Kapalı tekfif mekrupları 13 9 1979 günü soat 15 00 e kadar şırKet merkeztm.z Ankara Zıyo Gokalo Caddes Y'îdız Han No 19 Kat 3 dek' Yaz.STia vayın ve Soş yai Işle' Müdürlüğüne varılmıs oiacc<tır Postada olobılecek gecı'rneier gözonuna aiınmaz. Şırketımız 2490 sayılı yasaya baği •'eoı'dır iBosın 20319) 6759 TÜRKİYE CUMHURİYET MERKEZ CANKASI İDARE MERKEZİNDEN Yenı tedavule çıkdnlan 20 TU lık banlsnotlanmız u/enndoki ımzal&r 1211 "savıiı Bankamız Kanunu Tjı rerdıerj vetkıye rtavanılarak B^ŞKAN» Ismajl Hakkı ^ydınoglu ve BAŞKAN YARDIMCIS1Tanıu p oıarkan ş^fe'ınrfp deâ ıştır > 'rrıs bulunmakfadır Bu kupurumüzön ooyutlan rfn?t ve dtğvr ni15 H^/ıran !<*"« ve 24 Hazıran 1974 ıanhtpdavul»» a k a f l m ı s bulunan 20 Uralık bankavnı olup söz konusu banknoMarla bırlıkte Keyfıyet ılân olunur. Devlet Tiyatrolan Genel Müdürlüğünden SağMk Hızmetlen Merkez ^adromuzda boş buiunan 3'Cncu derece Uzmcn Doktor Kadrolarımıza 3 Doktor c'ınacaktır KuruiuşumLZ 2162 soyılı yasa kapsamında o'up atarr>a şlemlerı 1897 sayılı yasonın S8' nc maddesı gereğınce vapıiacakfr iıgl''lerin Persone1 Muduriuğumuze yazıiı olorak bcsvurma'arı rtca olunur ADRES • Izmır Cod l?mir Pa$a)ı No 8 Kızılay TEL 30 04 82 M Ceıtıol Tcrhan Genel Mudur Yrd. NAKLIYE IŞI YAPTIRİLACAKTIR KuruTiumuz Kırıkkate Pr'nc ve Çeiık Faonkolaımız dan Istanbul'dakı depola'ina p "ınc bakır ve cenk malzemenın nakü >şı şartnames huku'nieme gore ve ka palı zarf usuiu ile ıhale edılecekt.r Kcpaiı zarfîann son veriime mudrjetı 17 €yiül 1979 Pazanesi gunu saat 11e «adardır Muvakkat temınat' 10 000 TL dır Temnatsız teklıfle' kabır edı'mevecek! r Postadai" geckmeıer nazarı Itibara alınmo? Şortnome Subemız Müduluaunden Anknra'do Gene» Mudünuk Ikmal Daıres Başkaiiıqır,djn 5ed°.sız te mın edıleb lır Kunım >hnıeyi yapıp vapmamckto 'ayn r)ıl»rlığıne yapmakfo erbestti' (Ba«!nâ 20319' 676C MAKİNA VE KT7vIY \ F.NDUSTRÎSI KURUMU (STANHUL ŞUFESİ MUDURLUĞÜ iBosın 18474) 6753 kollO'ımızı kavustunnuş. yan 20310) 6764