Katalog

ONİKÎ CUMHURIYET 3 AGUSTOS 1979 TATİL SORUNUi TOPLU TATİL KAVRAMI ÜZERİNDE SAVAŞIM ISTENİYOR Tatıl günlerlnin Iklncl yarısından günlerl tuketırken «tatıl sorunuı üzerınde geçtığımız Eğı tım Öğretım sayfasınaa yer aian yazı bu cok öneml' sorun üzerınde yenı yozılara konu oldu Ercan Eyüboğlu yazısında tatll sorununu Vonu yapan «Okul defterı» dergısınden soz edı Ityor Tatıl sorunu ışlenırKen bu dergıdekı \czı TÜMAS, İTÜ Senatosunun kararlarını düzeltmesini istedi TÜMAS istanbul Şubesl hıztandırılmış eğıtıme son veren ve eylul ayında sınav hakkını kaldıran İstanbul Teknık Unıversıtesi Senatosunun bu karanarını yenıden gozden geçırmesını istemıştır Teknık Ünıversıtede olumlu yonde gelışen ogrencı oğretım uyesı ılışkılerını zedeleyıcı nıte ıkte olduğu belırtılen karar ların, gerekcesı ne olursa olsun ccezaı nıtelıâı de taşıd gı savunulmuştur TUMAS ın bu konudakı acıklama sında ozetle şoyie denılmektedır «Ikı yıldan berı ogretım elemanları ve öğrencıler tarafından ozverl ıle sürdurulmekte olan hızlandırılmış eğıtıme 979 80 oaretım yılmdan geçerlı olmak üzere son venlmıstır İTÜ Senotosunun nornna1 eğıtıme donme konusundakl bu kararı, gerekcesı ne olursa olsun oğren cılere verılen (ceza) nıtelığı taşımaktodır. Senatonun dığer bır kararı ıle 978 gırişlılerden daha onceki doneme aıt öğ rencılere 1980 şubat ayına kadar sınav hakkı tanınmamaktadn Bu karar ekım ayındo mezun olabılecek oğrencılerın mezunıyetier m °r o?mdan n!t ov gecık tırme sonucunu doğurmaktadır» tora göz otilmosırtda yarar o4du0u vurgutanryer. Gerçekten de tatıl sorununa ayrılan temmuz soyısmda aemokrat K egıtım mucadeies nde dınlenme nakkı ders dış zamanlorm değeriendırılmesı sorunu oğretmenm dınlenme sorunj ko nu başiiKian altmda tatıl sorununun çok ces t lı vonıer ışlenmış, tcpiu tatıl kavramı dunya dakı uyguiamalardan ayrıntılı örnekler verılmış Tatıl Eğıt m butuniuğu ışlenmış Tatıl kavramı • le Ig lı onemlı tanım'amalar var... «Oğrenme ve dınlenme bırbırınden kara tah talarla ayrılan ıkı zıt dunya değıl artık örgun eğmm kuşkusuz oğrenmenın en etkın kurumu Ama kışıiık cok yonlu oıuşumuyla yalnızca okul da kazamlm yor Dınlenme tatılı de bu eğ tım aianiarından bın belkı de en onemMer nden bı r Egıtım yaşam bırlığ ılkes uyannco değerlen dın ebılırse gerçekten cocuga cok şeyler verebılır... Cocuk herşeyı en 1yı toplulukto algılar De n zde yayiada kırda dağda toplu tatıl cocuga yenı açılar yenı yaklaşımlar getırır Yaşıtlarının dogayı tanıma merakını payiaşır cocuk Cocugun guvenhge gereksınınv vardır duzene ge reksınımı vardır Toplu tatıl bu ortamı sunar ono . » Dergıde toplu tatılde Fransa, sosyalıst ulko ler orneklen sunuluyor koy enstıtulen tatıl uygulaması oniatılıyor Genel demokratıkleşme surecı cmde eğ tımın demokratıkleşmesıne koşut olarak ve onunlo bırnkte tatılın de demokratıkleşt nlmesı savasımı vermek gerektığı belırtılıyor «Bencıl bıreycı kış lıkler oluşmasını onleyecek kordeşiıgı dostıuğu dayanışmayı gelıştirecek yurtsever ve enternosyonalıst bılıncı yükseitecek bır toplu tatıl savasımı Öğretmen hareketının ve genc'ık kuruiuşların n savoşım gunaemmdek ıvedı gorevlerden bırl de bu Eğıtımde karşı cıkılan eşıtsızlığe toplumsai elemecılge cağdışıiığa tatılde de ka r şı çıkmak tutarlı olmamn da b r gereğı» denılıyor EĞİTİM ÖĞRETJM Şükran KETENCt DERS KİTAPLARl VE DERS PROGRAMLARININ ÇAĞDIŞILIĞİ TARTIŞMALARA KONU OLUYOR Program ve kitapların bu dersyılında da değişmeyeceği kesinlik kazandığı halde, eğitimciler değişmesi zorunluluğu üzerinde duruyor. Yeni ders yılı ıcm ders proğramları ve kıtap ların değışmeyeceğı kesınlık kazandığı haıde egi tımcılerın gerek proğramlar gerekse kıtcplarla ılg lı uyarı yazıları azalacağına artmaktadır Proğram ve kıtapların cağ dışı kaldığı, en kısa sure de yenıden duzenlenmesı gerektıği sxunulan yazılorda eleştırıler ve onerıler sıralanmaktadır Bu ders yılı ıcm yetışmesı soz konusu oimasa bıle gelecek ders yılları ıcın başladığını umduğumuz calışmaicra yararlı olur umudu ıle eğıtımcılerden gelen yazılardan örnekler sunmaya çalışacağız Ankara Eğltlm Enstltusü Meslek Dersleri öğ retmenl Zıya Tatar'ın mektubundan «llk orta lıse, yuksek okulların öğretım proğramları ıcerık yonünden değıştırılmelıdır Yenıden duzenlenmelıdır Bu duzenlemeler yapılırken de, proğramlar cağın dışına duşmüş konulardan ayık lanmalıdır Örneğın çıngıraklı yıianların yaşayışı, kurbağoların ıc yapısı aruz veznı kalıplarının oğrenılmesı gıbı Proğramlar aüzen enırken gurcel bırkac konu dışında yenı konular proğrama alınmamalı eldekı yaşamsal konular daha qenış zamanlar ıcersinde aynntılarına ınılerek ışlenme yoluna gıdılmelıdır Yenı proğramlardo koy, kent okuliarında şım dıkı gıb' aynı konulara yer venlmemelı proğramlar yoresel toplumsal bıl m ve teknıge donuk ol malıdır Örnegın Ankara dakı bır okuıda torım koydekı bır okulda da parkta nasıl davranılacağı Konusu ağırlık kazanmamalıdır ı Eğıtlmci Gunsel Dirlık ın mektubundan «Ister devletce bcsılıp dagıtılan ısterse ozel kurumıarca veya kışılerce bosılıp ya/ınıanan kitaplar eğıtımı ıstenılen amaclaro bızı ulaştırabılmış mıdır'' Işın onemlı olan bır vanı var Pedago|ik »/erılere gore ders kıtaplarının ele alınmamış oiması Dunyanın en r,ı kıtaplannı getırın Pedagoıı bılımıne dayanmayan bu anlayıışn etkın olmadığı sıstemde ıyı sonuc vermedıg nı gorecek sınız Işın temeiınde eğ'tım felsefesı, eğıtımın ruhu yatar » Hopa'dan Türkçe oğretmenl Nusret Erturk bakınız neler diyor"» cOrta oğretımde ızlerrce (proğram) ve ders kı tapları üstüne cok konuşuldu cok yazıldı cızıldı Degışen olmadı b r adım bıle atılmadı Ders kı Tatilde Kaç Kitap Okudunuz? Günal Gülderen tatılde kıtap okuma kavromıno değınıyor... «Her yıl tatıl dönüşü Edeb yat Öğretmenlmız aynı soruyu yınelerdl Kac kıtap okudunuz tatılde?... Hangı kıtapları okudunuz 9 . Okuduğunuz kitaplar duygu ve duşunce dunyanızda ne g bi degışıklıkler yarattı 9 Davranışlarınıza okuduğunuz kıtapiam yansıması soz konusu olabılır an? Yerıne kıtap okumayı sayısal olculerle ozdeşleştırmesını oldukco yadırgardım Ar kadaşlarımın coğu bu soruya On beş roman, beş şıır altı oykü vb bıcım.nde yanıt verırdı Bazan kıtopların ısımlerını sayan da o'urdu En cok kıtap okuyan k şı ye sınıfta hayranlık ve ozentıyle bakılırdı Oysa ben kışıler' okuduğu kltapların sayısından cok, kıtapların kıside kazandırdığı dı namızm acısından değerıendırmenın daha doğ ru olacağını düşunürdum Bu duşuncemden ^o layı oğretmenımın bu gar>p sorusunu ısteksızce yanıtla'dım Sınıfımızda cok k top okuduğunu söyleyen bır arkadaşımın davranışlarını boş. socma, gereksi2 gerceklere aykırı bulurdum Okuduğu kl taplar dostumun duygu duşunce dun/as>mdo dcv 'anışlarındo hıc bır değışıklık yaratmıyordu Salt okumuş olmaK ıcm okuyordu ceşıtlı kıtapları Bu gozlemlerın yılların deneyı bende şu kamyı uyondırdı Duygularımız düşüncelerımız davranışlarımız okudutumuz kıtapların aynasıdır tapları mahkeme erde yargılandılor Bakanlıktan okullara emırler verıldı. kıtapların yaprakları yırtııdı Izlence belırlenmeden kitaplar yazıldı ızlence sonradon buna gore duzenlendı . Kısır bır oongu ıcındeyız Cagdaşiaşmaya, demokratıkleşmeve bır turıu gecemıyoruz Gorunmez bılınmez gucler elım zı kolumuzu tutar gıbıler Orta ogretımdekı ders kıtapları her yonden eskı Oğrencılerın oğrenme begenılennı korletıcı lcerık'er carpıtıcı uyutucu Dıl bızden uzak Anlatım bozuk hıc bır tutar yanı yok Bundan daha kotusü olamaz Kıtaplardakı bu bozukluklar ogrencılerce doğa) o'arak tepkıyle karşılanmaktadır Kitaplar yırtıldı \akıldı başan oranı duştu öğretmen oğrencı arlaşmazlıkları dogdu Ögrencılerımızın bu ycldakı dırenışlerınl l'jtfen anlay şla karşıla/alım Onlar yanlış değıld r Bu sacma sapan şeylerı oğret mek buyük yanlıştır Okul kıtap'arı onumüzdekı oğretım yılına yenılenmelıdır Öğren.cılerın her yonden yararlonccakları bırer yapıt olmalı ders k,tapları Onları saran. sorunlarını cozen yap tlar Bu dılekler ne zaman gercekleşecek"> UCJTCÜ MC nın kuru masını mı bekleyelım 9 » Erhan Tıglı sadece b!r edebıyat kltabını a\mış ele. bakınız nasıl eJeştlrıyor. cSıkıcı ve monotondur D van edebıvatına daha cok yer verılm ştr Örnegın I ss son sınıf [DÜNYADA EKONOMİ VE TİCARET Buslness VVeek derglsl, merkezi ABD dışında bulunan 750 dev şırketın 1978 yılı cıro ve kâr larını acıklamıştır Soz konusu şırketlerden buyuk bır bolümu gelışm ş kapıtalıst ılkelerde bu lunma<ta olup bu ülkeler arasında Japonya 100, İngıltere 90 Kanada 85 F Aimanya 48, isvec 39 Fransa 32, Isvıcre ve Hoilanda 22 şer ve Italya 19 şırketle başı cekmektedir. L stede yer alon tgelışmekte olan» jlke şırketl rayısı 150 yı bulurken bunlar arosında Brezılya 14. Tayvan 13, Fılıpınler 11 Gjney Kore ve Sıngapur S or şırketie on sıralan aımaktadır Turkıyeden ıse Ereğlı DemırÇelık Işletmelerl A Ş Türkıye Petrollerı A O ve Turkye Şışe Cam Fabrıka an A Ş lıstede yer almıştır Business VVeek' n anketlnı yanıtlayan 59 ulkenın 750 kuruluşundan yuzde 25'ı 1978 yılında kârlannın azaidığını bshrtırken 52 kuruluş da zarar e;t g n ocıklamışti' 1978 ı /.crarla kapattK'arını acKiayan şırı<etierden 1 2'sı İsvec 1 sı Italyan, 6sı Fransız, 4 ü Alman, 3 u Ingılız 2 şer tanesı Japonya, Hollanda Ispanya Norvec 1 er tanesı de Kanada Isvıcre Belcıka, Rodezya ve G Afrıka kökenlıdi' «Gelışmekte oian» uikeler şır ketlen arasmdo zora^ b'lcl rpnler ıse valnızca 7 tanedır ve bunların ıcmde TOrkıye Petroi en de bulunmaktddır Bu venier 1978 ymnoa er.er|l bunalımı ve enflasyonun daha cok gelışTiış 0I kelerdekl şırketlerı olumsuz yönde etkıleuığını ve kârlarını sınırladığını gostermektedır. ABD dışındaki sanayl devlerınln clro sıralamasında Ik ıkı sırayı petroi şırketlerı alırken dığer on sıralorı gıda otomotıv elektrık • e ekt ronık, k myo ve celık sanoyı rrie oretım yooGn fırmaların aıcığını goruyoruz Bu arada cck duşuk bır kâr marı/ıa dJnya pazarlarında toptancılık yapan Japon tıcaret fırmalarının da cok buyuk crolar yaptıklorı anloşıiıyor Buniardan Mıtsubısh 'nın 42 mılyar dolar Mıtsuı'nln 40 mılyar dolar C ItolVun 51 m.lyar riolar ve Marubenı'n n 30 m ıvor J O I T doıaynda cır>lara erıştıklerl gorüluyor Kâr ve zarar sarıp ycniarına baktığımızda !se bırıncı grupta petrol şırketlerıyle bankaların kıncı grupta ıse demır çel K ve gem 1 yapım şlr ketlerının başı cektığıni qöruyoruz Özeılıkle de mırcelık sanayıının tazla kapasıte ve yeterslz ta ep nedenivıe cok k^tü bır yıl geclrdıği, ve bır ıkısı dışında, hemen t t m ulkelerdekı demlr celık şırketlerının >Hı zararla kapj'tıkları anlaşılıyor. Şlrket Adı 1 Rovaı Djtch Shel 2 3 Osman ULAGAY Kur Satış c . 47 % 31 % 28 % 10 % 22 % 06 % 23 % 21 % 00 % 05 % 24 % 1 7 % 33 zarar % 18 % 44 % 38 ta yenl Turk edeblyatında şunlar vardır tadeos Zekı Ömer Defne, Cahıt Sıtkı Toroncı ve Orhan Velı den bırer örnek Kitapta Turkceye ozen gösterılmemıştır Dıl bırlığl yoktur Arapca. Farşca, Fransızca sozcük ve kavramlar ıç ıcedırler Kiml şıırlerın ışe gelmeyen bölümlerl attlmıştır. Anlam kanşıklığı, ocıklama eksıklıklerl vardır... Örneklerı coğaltabılırız. Sonuc olarak bu edebıyat kıtabı okutulmamalıdır » Nazm! Şentürk eğltlmde felsefenln ön»ml üzerinde duruyor. «Düfünce duşmanlan, egemen gücler ve on ların so.;cülerl Sokrates'e soruyorlar Nıcm fel sefe yapıyorsun' Ortalığı nıcin Kanştınyorsun' Sokrates ın savunması onlann suratıarında patlayan bır yumruk gıbı (Feısefesız yaşam. yaşcnma yo değmez) dıyor Artık matematık fızık, astronomı . Tek başına bırer bılımdırıer ama felsefe onia'da" ay rılmamıştır Var oıun nedır 'konoTi1 neclır? Egıtım ned r?... Felsefe oıiımmn DU soruıarla uioşmak ıstediğl s©y yenı Dr evren goruşu, ye nı bır varlık yorumudu' F9'3e'f» b hrr> n n hoyle sıne onemlı bır ışlevı karşısında eğ tım kurum larındaki yeri nadır^. Bugun sadece ı se bon sınıflarda ve haftada bır saat olarak konan fesefe dersı Ile gercekleştırılmek ıstenen. oaha aogrusu gerce<leştırılmek ıstenmıven şey nedır 7 Felsefe öğretımı en az 'ıse bırden bos'ai ımalı, bu anlamda yazılmış Kitacıar devletce yenıcıen ele alınmalı, ünlversı'S'erde felsefe oğrenımı go ren öğrenci sayısı ;cğaltılmalıd:r > ABD dışındaki şirketlerin 1978 kârları parlak değil ABD DIŞINDAKİ 20 SANAYİ DEVİ 1978 Ulkesl Ingıltsre Hollanda İngıltere İngıltere Hollanda F Alman/a Giriş sınavlarında top'u kopyacıhk kesinleşti Onıversıtelerarası Gınş Sınavıııda yakla şık 5000 oğrencı ve uçyuz dersaneyı kapsayan toplu kopya çekme olayı kesınlık kazanmış ancak ogrencılerın magdur olmaması ge rekçesı ıle sadece kop>a çekıldıgı saptanan sorulann puanları ıptaj edılerek söz konusu ogrencmın dıger sorulardakı başan oranı esas alınarak bu sorular ıçın de kendılenne puan venlmıstır Bu yontemle salon gore\lılenmn de katıldıgı toplu kop>a ı,ekme suçuna katılan ögrencılenn sadece puanları duşıırulurken, tek tek kop>a çektıgı saptanan 300 un ustunde bır dıger grup ogrencınm ıse sınav hakkı ıptal edılmıştır Salon görevlısı ogretım üyesi ya da oğretmenlerın de katkısı saptanan toplu kopya çekme olaylannda rekor Dıyarbakır ılın de kırılmış, geçmış ıkı yılda da sınav yolsuz luklannda un yapan Dıyarbakır Unıversıtesme bağlı sınav salonlarında 100200 kadar salonda bırden kopya olayının gerçekleştığı saptanmıştır Dıyarbakır sınavlan ıçın Gınş Sınavı Merkezmden gözlemcı olarak gönde rılen 100 kadar ünıversıte görevlısının raporlannda da açık olarak toplu kopya çekme fullerınden söz edılmış salon gorevhlerınm bu duruma göz yumduklan hatta bazılarında dogrudan salon gorevhlennın öğrencılere yardımcı oldukian behrtılmıştır. Unıverbitelerarası Gınş Sınavı Merkezin de sınav sonuçlan uzennde yapılan degerlend'nneler sonucunda ıse kopja çekılen sa lon'arda örnegın yuzmılyonda bır olasıhkla olabılecek sonuçlar alınTiıştır Aynı şekılde aynı salondakı bır yanlış cevabın salondakı tum ogrencılen kapsadıgı gorulmuştur Bu yöntemle, bu yıhn başan ortalaması baz ahnarak tum salonlardakı sınav sonuçlannın tarandıgı ve her salon ıçın ve her test ıçın ayn ayn kopva çekmenm olup olmadıgı aranmıştır Sonuç olarak 200 kadan Dıyarbakır bır mıktan Sıırt Kars ve Elazığ' da olmak uzere kopya çekılen salonlar saptanmıştır Venlon bılgıye göre kopva çekildıgl saptanan testın ılgıh bolumundekı ögren<~ " n p\ıan< ^ıl nmektp a nı osrencının o testtekı dıger bolumde sag'aaıgı başan esas ahnarak kopya çektıeı b lum ıçın puanı ona eore hesaolanmak^d.r Unnersıtelerarası Gırıs Snavlannda kop ya ve usulsuzlukler konusunda Dıyarbakır Unıversıtesı sorurnlukıgundnk] merkezler uç yı'dır sabıkalı konuma duşmuşlerdır Sadece kayıtlarda gorevlı memurun gorevden almması ıle sonuçlanan Tıp Fakâltesı Dekanınm kızmın da daha düşük pu^nlı bır fakul tejı kazanrrışken Tıp Fakultesıne kaydedılrres.ı b'cımınde gorulen usulsj7İuk olayların d^n sonra bu vılkı tcplu kopya ola>lan ıçın hazırliKİ^nn onceden yapıld'gı one sürulrrekredır Unıvers'telerarası Kurula kadar dedıkodusu çıden ve tartışması vapılan hazır' ıklarla ılgıiı gelen haberlere gore, tıjplu kopva idn onceden bazı salonlar belırlenmış ve buna gore katılacak öğrencıler özel olarak o salonlara toplanmıştır Olay yöresel, bu>uk çaph ve sıyasal ıçenkh bır organızasvon olarak duzenlenmıştır Bu salonlara dıger bolgelerden gorevlı gönderılmesıne kar şı çıkılmış Dışardan görevh göndenlmesine gerek olmadıgı» bıldınlmıştır. (Milyon dolar] Alaiı Petroi N Satı? 46 888 29 127 19 930 17 179 16 610 15 814 14 946 14 725 13 761 13,538 13 354 13 329 13 182 12 821 12 583 12 506 12 119 12 086 11854 11 526 N Kân 2 219 907 562 172 359 90 347 316 Br tısh Petroıeum Unıle/er 4 Veba 5 Phılıps 6 Fıat 7 Sıemens 8 Volks.vagen 9 Renault 10 C Francoıse des Petroles 11 Daımler Benz 12 Hoechst 13 BAT Industrıes 14 ENI 15 Bayer 16 Toyota Motor 17 Nestle 18 Thyssen 19 BASF 20 Nıppon StMİ Hollanda Italya F Almanya F Almanya Fransa Fransa F Almanya F Almanya İngıltere Ital/a F Almanya Japonya Isvicre F Almanya F Almanya Japonya Petroi Gıda M Tuvalet M EleKtrık Korrur Elektrık Al Otomotıv Eıektrık Al Otomotıv OtOTIO'UV 2 70 326 230 432 Petroi Otomotiv Kım/a l'âç Tutun kâğıt Petroi Gaz Kımya llaç Otomotıv Gıda Celık Kımya, plöstlic Celık 375 225 556 458 66 232 216 % 05 % 20 % 1 9 İsviçre'ye rakip bir yatırım cenneti Avusturya, ban<alar yasasında yaptığı son degışıklıklerle vergı memuru ve enflcsyondan kacmak ısteyen yabancı yatırımcılor ıcın bulunmaz bır tcennet» halıne gelm ştır Gectığım z mart ayında yururluge gıren yenı yasa Avusturya yı Isvıcre den de cekıcı bır yatırım alanı yapmıştır. Yenı yasayc gore Avusturya bankalarına yatınlan ya da havale edılen yabancı paralara ılışkın tek kayıt para sahıbının e'ınoekı hesap cuzdanı olccak vatırılan mıktara bır sınırlar~a getırılmeyecek, vergıden muaf tutuiccak bu he saplara carl oranlar uzennden f aız fnhakkuk et tlnlecek ve bu faızler de vergılendırılmeyecektır Ülkeler... Ürünler... Kuruluşlar... HINDSSTAN Yenı hukümeti kurmakla gorevlend rılen tarım c'karlarının ve kucük sanayıın ulkedekı başlıca savunulorından Charan Sıngh'ı bekleyen ıvedı sorunların başında enf lasyon ve endüstrı I şk lerı gelmektedır Son 25 yılda gercek gel rien voinızca % 25 dolayın da artan ışcılerın, bu yıl %17 ye varması bek lenen enflâsyonın da etkısıyie gıderek uzlaş TOZ bı r tutuma yoneldıkler dıldırılmektedır Gecen yıl grevler nedenıyle yıtınlen ışgünü sayısı 22 mılyonu bulurken şclerın yer ye f yonetıcı ve ışverenlerle catısmalara gırd klerı ve kon'ı olaylara yol octıklon gorulmektedır PORTEKIZ • lstıfo etrrıs bulunan Carlos Mota hükumetının gırieravak bır onlasma sağlamak umuduyla g ziıce surdürdjğü IMF görüsme'er nın basarısızlıkla sonuclandığı acıklanmıstır IMF ulkede akarvakıt ulasım ve elekfık fıvatıarım artırılmasmı ve süb vansı,on'ar n kn'Iınlmasını ıstemek'pdtr FRANSA Getecek v I sonunda 5 mılvar dolon csması bek er?n sosval güveniık s sternı oc klarını kapotmak cm alınon önlem ler 1 o f l ustosta yürürlüâe konmustur Bı ro go re ücretller n sosyal cuvenlık kes'Tt len %1 art tırılmıs doktorların öcrpfİP r ' qec cı olorak don djrulmuş ve hcstane masraflcrım k sacak onlemle' Q(=tırılm st r Ayrıca ı'öc relömlarıno yenı bır vprgı knna''ak gelınnın ='isval aüver1 lık horcomolonno vcr> endırılmesı kararlastınl mıştır DANİMARKA • 1978'ın 'Ik yarısınria dısoi m ° 15 5 nrtarak 4 8 mılyar dolara dısso tım ıse %11 8 artnrok ? 8 mılvar dolara <*ns mıştır Son bır yıl lcındekı fıyat artışlan ise %8 6 yı bulmuştur Gecen yıl Danımarka'da tıyatlar %7 1 artmıştı GANA : Yenı askerl hukümetın yona tıml, secımie gelmış sıvıllere devretmeye hazır land gı Gana do kakao uretımını canlandırmak ıcın onlemler alınmakıadır Daha b rkac yıl oncesme dek dunyanın b r numorclı kakao üre'ıcısı durumLida olan ve dıssatım gelırle rının %70 nı bu ürünaen sağlayan Gana dc kakao uretırr.nın duşmesıne eskı csker hukü metlerın ure f ıc y caydıran polıt kaları yol oc mıştır Ulkeae %'00 e voron enrlâsyon oran ları sure've1 djnvo fı/ot'O'indakı a'tıs'orın uret'cıye yarsıtı mas venmı \e uretımı düşür muştur KAKAO Yenı bır uluslararası kakao anlaşması saglomak Icın Cenevre de sürdü rülmek'e olan goruşmeler cıkmaza gırmış gö runmektedır Uretıcı ve tuketıcı ü'keler orosın da aniosma saglancmazken kımı buyük üretı cı'enn holen Kakoo Konsevı'iın elınde btnk mış bulunan 200 milyon dolarlık fonun Te mel Maddeler Ortak Fonu no yatırılmosı konu sunda cekım^er davandıkları anlnsılmaktadır Boyle bır tutum UNCTAD'ın «temel maddeler bırleşık proaramı»na yenı b r darbe anlamına ge'eb lereö' ıcın kayqı uyondırmaktadır UNİLEVER • Dunyanın en buyük sınal kuruluslarından bırı olan v» 75 ulkede faalıyet gosteren Un lever (bakz ıl sıktekı tablolar) ca lısaniarını kâr'io ortak etmev tasarlamaktortır Top'am cırosunun %5?'"in c ı ^ i nfiaddeterl %19 unu 'se tuvalet malzempıpn satısından siğlnvor 1 l l n e v e r bıınve? ndp cn'ışan'ann so yısı 385 000 dolayındadır "Selektif koruma önlemleri,, konusunda anlaşma sağlanamadı Gelışmış Batı ülkeler yle «gelışmekte olan» ülkeler arasında onemlı bır an'asmazlık nedeni o'an ve bu nedenle GATT «Tokyo Round» poketının dış nda bırakı an «selektif korurra onlemle rı» konusunda sürdurulen goruşmeler anlaşma sağlanamadan kesılmıştır Kendı u r stıc lerını KOrumak ıc ır ı d lediK erı ulkenın dıledıkler mallarına dışalım kotaları uygulorıok ısteyen Batı ulkeleri grubundn ozell kle AET nın kctı bır tutuma yoneldığı ve karşı tarafın uzlcştmcı forrrulünü onaylamad'ğı cılaş Irraktadır Bu formule göre cgelışTekte olan» ülkeler soz konusu kouma ve kotalarla sınırlama onlemler nın uİLS'craas1 bır komısyonca kcrarlaştırılmasını ıstemı<:l«l'dl öte yandan 99 u'kenm katıldığı cTokyo Roundî gorjsrrelerı sonucunda orta/a cıkan anlaşma taslağını parafe eden ulkelenn sayısı henüz 30 dolay ndodır Ücuncu Dunya ulkeleri qrubundan s mdıve dek valnızco Arıantm \e Romaiva anlaşmaya ımza ko/muş olup dığer ülkelerın h enüz kararsız oldukları bıldırılme^tedır Başkan Garter ıse «Tokyo Round» anlaşmasının ülkesın^e onayı aniamna gelen ve Kongre den geçen tıcaret yasasını ımzalayarak dunyo t'caretının ser bestlestınime=ı yolunda cabo harcayan cevrelere rahat bır nefes aidırmıştır AET rın de söz konu°u anlaşmayı crümuzdekı oylarda onaylaması beklenmektedır Faiz oranları savaşı sürüyor Başlıca gelışmış ekonomılerm faız ve reeskont oranlannı yukselterek paraıarının değerını koruma ve enflasyonla başetme savaşı surmek tedır. Bu arada kımı gözlemcıler bu davranışın aynı zamanda ABD dolarının değerını duşuk tutarak dolar binmıyle hesaplanan petrolu ucuza rna'etmeyı amacladıgını llerı surmektedırler Nı tekım ABD'n n reeskont hadlerını kendı ıcın b r re kor olan % 10'a yukseltmesınden sonra F Almanya, Japonya ve Kanada da reeskont hadierlnl yukseltmışlerdır F Almanya bu oranı % 4 ten 5'e, Japonya ıse % 4 25 ten 5 25 e vükseltmıştır Daha önce Belcıka Hollanda, İngıltere, Danımarka ve İsvec de faız ve reeskont oranlarını yükseltmışlerdı Reeskont oranını % 12 den % 14'e yükselten İngıltere nın bu eyleml, sterlmın yıl'ardan berf en guclu günlerını yaşamasına yoi acmıştır. Thatcrier hukümetının bır sozcusu ıse asıl amaclarının kredı hacmını ve dolayısıyle enflosyonu sımrlamak olduğunu belırtmıştir.