Katalog

DÖRT CÜMHÜRİYET 2* AĞUSTOS OT9 ANICARA NÖTTARI MUSTAFA EKMEKÇİ ABDULCANBAZ rul VALİ BtV ÛZMİ5. DîLERil TÜRHAN SELÇUK YAİ FEvKALÂDt B£N,Bw Tu i UVAP8t"KLiWM Kedinin Patikleri... Çocukluk yıllannm onılarını dlnllyorum Karşıioşıp el sıkıştıklcrım soruyorlar: bayramaa. Benl blldin ml? Bıldim, bilmez olur muyum? • Peki, kimim ben? Valla, cdını cıkaromodım. Sen söyle? Birl, söyle diyor: Hcni, senl şuroda b) dövduydum, hctırfodın mı? Ha'ıriomaz olur muyum? Yınor gecmls. yosdoslonmın cogunun socfan ağarmı». Bozıları cckmuş, bozıları dlpdlrl dcho. Sonra. kendl eralanndo konuşuyorlar, babomın orkodaşlan, bobamdan 8öz ediyortar... Hctıriadm mı. blr gön fllano, Itedlnin pat'Mertnt orattığımızı? Köyden Rceye gelertlerl işletlrler, dolgo aecerlerml» cokiuk... Haydi yeğenim, demişler, Ihsan efendiye kadar g!t «Doyı buroda Ekmekci'nin kedislnln potiklerl vormtt vereceksri!» de. Delikdnlı gitmiş, terzi İhson efendiye Dayı. Ekmekci'nln kedis^nin patiklen vormıs burada. istıyorlar. Benl gönderd;ier... Ihsan efendi. onlamış odamlo dalgo geçtiklerlnl, efllendlklerlni. Tamom, demîş. patl«cler hozır. Yolnız »tomşu Mocar Hüseyn Ağo'nın dükkonına bmıktım. Oradon bfr oJrver sana zohmet... Adam, oraya da gttmiş... Kedinin potlklerl... der demez, yerinden fırtomif Mocar Huseyin Ağo... Defol şurodan, kedlnln pottklerlrti gösterirtm şlm <* sana. Benimle egleniyor musun? Bınlan onlctıp onlotıp gOlüyorlortJı. Blr gun de blrlro". devenln noHannı atmaya yoflo KENTLERDE VE KIYILARDA TOPRAK Dr.S.K«naIKARTAL mışterdıl Fırındo babomın kedllen vardı. Birl cok becerlkn Wr kedlydl. Kopının şırpduşenine osılır. sıcroyarak koptyı kendl acerdı... Ejyramı booo ocajında gecirdlm. YoşJı kadnior boynumo sanlıp ağloştılar... Hay pjlüm, yıüor oectikten sonra gell mlverdln? Demek. Ananın, babonın mezarlannı bir ziyarat mı etmek Istedin? Evet. teyze... • Aman, iyl, İyl... Onlor nasıl mutlu olmuşlordır yot tıklon yerde Evde bir ablom, enlştem var. Herkesler. ucup gitmlş. Evi dolaşıyorum, gözlerlm dolo dolo. Baba evi, dört odalı bir köy evi. Alîı ahır... Ahırın kapanı duştfl ayag'ima. şu baş parmoğım o zaman yaralondı. tz' belli. Her odaya. «ev» derdlk. HerMrlnin odı. nite'lklerf vordı. «Karakapılı ev», «yılaniı ev». «tavanlı ev». «kiler», karokapMı cdanın kapısı kspkorayoı. «Yıicnlı» ododa, yılan ckmıstı bir gön. Bir boktık. yukardan tohtcların oro* Stndan kocamon blr yıîan sorkryor oşağıya. Çok korktuk. Odanın adı, yılonlı ev koldı artık... Iste şırrası, anamn kileri. lcerde neler yoktu H Kuru uzum. incir. şeker kllerdeydi. Anom. kllere yöne!diğinde dizJnin dibınde o!u>dum, izlerdim onu... Şuroda babamdan. blr akşom nosıl dayak y«mlştJm? Dayımı vurcn kotillerin «vlerine gltthn dly«, dehşetll kızmıçtı.. Cocuklan orkadaşımdı. icimde kin ne crosın? Bu cocuk, doetunu düşmontnı bllmozsa, ne olur sortro? dıye dövmüştuEğitimln başlıca arocrydı dayck.« Köyaen Uceye geldiğimtzde dört yoşımdaydrm. Köy eonra. Ilçenın mahailssj olciu. Yağmurlu bir çundu fıte unutrnam. Dayımın kcrısıgelin ob!o anfamına. «gellabo» derdim ona. sırtında getirmişti. tao köyden ılçeye. Oldu. gelin obtam. Çocukları. toruntarı gekjılef eve. Bon de gittim. Geianlertn çoğu onomm ofkodaşiorıydılar. Somet Ağcoğiu'nun ıbabcmın orkadaşları» gibl, bir «onomın arkodcşiarunı yazsoni dıye çok dü^undum. Yoksul koylu kadınlarıydıior. Ne üstlerınde ne boşiorında durdu. Ama, onuriuydulor. Söyiesirler, her şeyden konuşurlordı. Bir gün, ll'den okuldan dönmu^. dinlenmeye g«Imıştı.. Anarn arkcdaşlarıyla konuşurken, deftenma nottar olıyor. oğızlarındcın cıkanı yazıyordum. Bir ora kadınlordan bıri: • : Bu ne yapar buroda? diye sorda Anam. Bızım konuştukiarımızı yczorl... karşıiığmı verdt. Kadırh asao, ben bu e\fe bi daha gelmem H(ç böyie şey eönnedim.. diye cığlıgı bostı. Konu$ulan aey yazılır mıymış, no bıcim evmrş burası? Güimekten kırı!ıyor!ardiŞündi, tokMıyorlardı Içın lcln Ne yoporsın Ankora'lardc? Her bir çevleri vozar durur musun7 Scbahattin Ali. buroda İ! Cezaevirtde yatorken, yardtğı öykj.erinde geçen kohramanlar vordı cevremde. Toprok kavgasından. su kavgasındon düserterdi cezoevierıne. Jandarmalar dövenerdi gözcitırKia kıyasıyo... Toprak damlı evlerin bazılan cirtkoyio kapianmış. Ama, craya tahto gibi yalıtkon bir çey konmadıgmdon sıcok oluyormuş cinkolu evter.™ Eski dosüuklar, s;cak Hişkfier katmomış çfb!. Cok kimse birbırıyle kus dargın. Kur'an kursu ocılmış. Binosı hükumet binasından gorkemü. önunde son model blr aroba duruvor. Kadınlar. kıziar boşlannı örfüyorlor. Çıplak ko4îu bayonlaro, söz atıyortar örtuiu kodmkır: Yann vanooaks:n. cehennemdei Cocukiuğumdo bovle değil mıydi? Kimse kimseye karışmoz mıydı? Bu yobazlık, ne zamandan berl cldı yurudü kâylerimlzde? Süievman bey mi, bunun bo$lıco sorumiusu? Atatürk Turktyesınl yıllor bovu gerıye göturen bu kafanın. köylerimızde yoptıkları bu. Dostluğun. barışın yerinl. duşmaniıktar, kavgolor olmıs... llkel kofodan ne bekienir? Foşoiar. komondolar almış yürümus. Bir mohallede. yokın oıleierin çocuklorı. blribirieriyle konlıbıcoktı olmuşlar. Yoroiononlar vormış olayloıtto... Ooğa pek az değı^rniş. Yıltar önce. zaman zaman üstüne oturup. düşler kurduğum toşı tantdım. «Hamzo ceşmesıs yıpranmış omo, yerinde duruyor. tDelIk toş» yine oroda... Şuroda bir ccneriğl agacı yok muydu? Vardı. keslldl o o ğ a c . Hlc bir ?eyi de unutmamışeın... Ked'nln patiklerlnl döçünOyonjm. GOIuyor tolm... Kıyılor dofiai kaynaktır. Bu kaynaktan yarorlanmo Isteği. sancyileşme ve kentleşmenin hız kazanmcsı ile artmışjır. Sa rvjyl kurulu$!arı denizlerl, göl»ri ve nehlrlerı klrletir olmoya başlomıştır. Bunun yanındo kentleşme olgusu Meri düzeylere ulaşmoya boşlamıştır. Kentli nüfusun sdğlık, dinlenme. eğtenme ve tatil a;t9kanlık!an defli$miştir. Hal6 dc degişmektedir. Artan gelir düzeylerlyle de desteklenen bu olışkanlıklar. kı yıloro Olan talebi ortırmıştır. Kentsel nüfus sürekll artınco. kentsel toprağa talep «ureklı artıyor. demlştik. Bu surekli ta lep ortısı. kent toprağmın fiyotmı artırıyor. Cünkü kent toprcğı görelı o^arak kıt bir kaynok. Kıt olan ve üretılmesi zamon clan ve komu kaynoklorının harcanmasını gerektlren kent toprağmın miktan tolep orcnında artırılamadığı Için. spekülos yon orocı olorok kullonılıyor. Buna benzer bicimde. ortan kentsel nüfusun gelirl yukseldikoe sağtık. dtnlenme. eğlenme ve îatil aîışkcnlıklan değlşiyor. Bu nedenle kryılara olan talep de gun gectikce sürekll olorak artıyor. Oıs turızmin ean lanmâsı'lle de destekfeıien bü sürekfi tofep ortışı. kıyırofdaki toproklarırt flyatını sGrekll olorck ortırıyor. Çünku kıyı kıt Wr koynaktır. Miktan bellldlr. Kryı da furetllir». Gerekll altyopılorla ktyıların donatılmoeı. kullantma ocılması ve kötu kullanımmın önlenmesl, ekıyımn 0retilmesl», yanl «kıyılonn ortırılmosı» cnlamını taşıyor. Ancak tkıyı Oretmek», zaman ve kamu harcamasmı (yatırımlorını) gerekll kıltyor. Bu örettne Işi talep artışı lle başabaş gldemlyor. Bu nedenle kıyılann fîvotı 8Örekll crtryor. Ve bu yuz den kıyılar. spekülasyon konusu o'uyor. flke olcrak kıyılonn umutna a!t> olmosma karşın, ktyılordo tözel mOlklyet varmışcosıno» spekülasyon yopıkJbilmesinl özet olcrok osoğıdokl nedenlerle acıklomok olcnaklı görünuyor. Bu nedenter ovnı zonanda v»vı sorunlannın kavnoğını da o!u$turuyor. Bu nedenlerl ve so run fccynaklannı 4 kume Içinde toolaycbilirifc fD Oîke nöfusunun 19501erde oncak yuzde 25'l kenterde yoşryordu. Bugün bu oran yüzde 45'e ulcştı. Kentll nüfusun qeUr düzeyi. görell oiarak yüksek. Bu olguya ve eğitim ku!tür duzeyinin yükselmeslne kosut oiarak, kentü nüfusun dinienme ve tatfl olışkanfıklan de(S.sr/c. Kıyıîara böylece ta'ep a'tryor. Bu. k5 turizmin Yarattığı blr taleo artış:dır. (2) Blr de dıs turizmin yorattığı kıyı talebi vcr. Turk'rye'nin 6?ellik!9 torihsel zenginlikleri ve doğa! özell'kleri vaSancılan cekiyor. Buna ek oiarak, ötekl üikeler halklanmn da, aynı Tür kiye'de olduğu gibl, tatll, dinlenme, eğlenme, sagtık ve küttüre! al skonlıklorı değişiyor. Daha cok kışl ötekl ülkelerf nSrmek, oralardakl torfhl ve do ğcl zençıinlikferden yararlonmcif Istiyor. Türkîye kıyıtorı bu ocılordon özat bl' konumo soh!p. 3u durum. kıytlarımızo olan talebl artırıyor. 13) !c ve d:g turizmin canioi rrosına ve bu ccnlcnmonın ar kasmdakf nedentere boŞlı elor»jk. özelMkle kıyıiarda elkincM konut». fyoThk ev» ya da cdinlenme evi» edlnmek Isteyenleri" sayısı da gMerek ortfyor. Bu o'ay. tot'îln! deniz kenormdp pe cirmek istetıe isinden "Fo'rftn M vutjcra sahio Bunun arkos'Pdn bir to$la bircok kusu vurob'1mek gfbi ncdenler yat'vcr Bunlordan bîrisî $u: Tottllnl denb ksnannda gecirmek isteyen k • sî va da alle, bu amacmı dcftı n horcarra vcparok nercek!»^tirmek ietlyor. Kıyıdo blr konuf va da arsa ed'nlrse bu amacını uzun vcdede az harcaro'i t!e gcrcskleştlreblteceğln! duSünOyor. ikind oiarak, tasarnıflarını kıyıdakl taşınmaza yatırıncc. Tutarlı bir politika ile özellikle üst ve orta gelir gruplannın kıyılarda mQIk edinmelc için harcadıklan tasarruflar daha Yeterli kaynağı YAZIS1Z. olmayan Arsa Ofisi haşansız kaldı öretken ' yatırım alanlarma kaydırılablllr. hem tatll Ihtiyocını karşılryor, hem de kücuk çaplı blr yotınm yapmıs oiuyor. Bu ve benzer güdülerle, özelHkle orta 6inıflar kıyıiarda bir kucuk mülklyet duzenı» yaratmı$ oluyorior. Bu dîızen hoikm coğunluğu için kryıları kcpalı duruma sokuyor. Üst gelir gruplarınm benzer nedenlerle kryıda müîk edınmelerl de orta sınıfiarınkıne ekienince sorun daha da kovulasıyor. Son 15 • 20 »ıl lclnde turîü kamu kuruluşlarının, cclışonfan icin kıyılarda dinlenme kampla n actıkıcrı gözleniyor Bu din'enme komolon do orto smıflorın kıyılardak! «kucuk mülkiyet düzenıınl destekiıyor ve oynı olumsuz sonucları doğuruyor. AH cıkca. alt üzeydeki kamu gorevlilerlnin ve dar gellrü ba^m kıyılardan yararlanmcsını engeüiyor. f4) lc ve dıs turizmin corf lanması, orta ve üst gelir grup lannm tfkinctl konut» talebi ve kamu kuruluşlarının kıyılarda dınlenme kampları acma'.arı. kt yılorda kendine özgü bir «talep yaoısı» ve «mülkiyet düzeni» oluşturuyor. İşte bu talep yapısı ve mülk'yet düzen kıyılarla ilgili dOzenleme karartarının uygulartmasını gücleştiriycr. Acıkca, kıyıiarda spekülos von faollyetinı ortırıyor. Ger>i? kıyı kesimlerinin. soekülosyon omacıylo az sayıdo emlcjkci spekölatör forcfından kapatılması, porselleniD satılmas> sonucunu doğuruvor Tüm buntar, gecerlı o'cn ekonomlk slstemin isleylş mantıâına uygun olorok sürüvor DOZENE UYGUN CÖZÜMLER ötekl laınonmı biclmlertnl gfizönande bulundurmadan, tek başına «ktyıların kultonımını» da duzeltemezsinlz. Tum topraklcrı bir bütün oiarak ele alıp. cözümleri de ona göre get;rmek gerekir. Bu bütOncOI yak lcşım yapılmıyor ya da vapıtamıyor ise, cözumler, köklu çozunler olmckton cok «dOzene uygun cözumler». kısml iyileştirmeleri amaclayan cözumler olmaktan ileri gıdemezler. işte bu t&rden cözümler, «mlkfan smırlı», «uretllemez» doğa! kay nak oton toprağın kullommmdo «toprak sahibinlr cıkan» ile «toplumun çıkarları» arosında bir «denoe kurmo» çebası olmoktan öte gıdemivorlar, gidemez'er. Varolan ekoromfk sfstemln Cizd:ğı smıriar icınde «kent top raklcn» ve «kıyılar» tcin cozüm ler neler olcbltîr? «Kamu yororı» ;>o «toprak sahibinln yororı» orosında deng kurmayo ca baîovan cözümler neler olabilır Başko bir anlatımla, «duzene uyguo cozömler» neler ola bilir? KENT TOPRAKLARI SORUNUNA CÖZÜMLER ı Varolan düzen lcinde. kent topraklon ile ilgili oiarak su önlemler olınablllr. (1) Bugune kodarfcl Arso öfisi uvqulamo«ı basarısız Olmuştur. Bunun Ikl temel nedenl vardır: (a| Ofise yeterli koynak ovrılmamıştır. (b) Ofisin el de etti6i topraklof satılmıstır. Mülkıveti de olıcfyo devred'lmiştir. Başons.zlığm bu iki nedenınl de d'kkote oiarak. moil kaynaklan ve yetkileri baktmın dan gercekten güclü bir Arsa ve Konut Kurumu <AKK) kurulmalıdır. Merkezl yönetim düzeyinde kurulacak bu kuruny tOm kentlerin ımar sınırı tcindekl ve gelisme olanlarmdakl topraklor dan gerekll görduğü mıktarları. komulaştırtnoltdır. Buralar «18kan alam» oiarak kulianılocoğına göre, Anayosa'nın 38. mad desinin soğîadığı orsa bedelinin uzun vadell oiarak Menme si olanağından yarorionıtmolıdır. Arsa ve Konut Kurumu (AKK), etlndekl toproğın mölkl yetini devretmemelidir. Yalnızca kullanma hakkını uzun sureler icin devretmelkJir. Kiraya Her ülkenin topraklon btr bO tündur. «Kent topragı». kıyılar , «tarımsal toprakı bicimın deki ayınm «işlevsel» bir ayınmdır. Bu ayınm nasıl yapılırsa yopılsın ve her Işleve ayrılan toprak miktarı ne olursa ol sun, farklı kullanımlor orosında kesln olorak blr uyum olmo sı gerekir. Bunun acık onlomı şudur: Bir ölkenın «kentsel top rak kullonım duzenlnl» ya da ftanmsa! toprok kullan'm dOzenini» tek başına ele alıp düzeltWTMzsini2. Benzer otarak, vermelldtr. Klra, klralama suresınin uzunluğuna gore, dtlımler holinde peşin olarok alınmolıdır. Böylece yeterli kaynok da yaratılmış olacaktır ve yenl toprokiar kamulaştırılabllecektır. Kfro suresinin sonunda, top rak üzerindeki taşınmozların mülktyeti de komuya gecmelldir. Bu kurum. gelişme durumundaki tüm kentlerde cok miktar do konut üretimirte de başlamalıdır. Bununla ilgili sanoyüerl de dikey bicimde kurmaiıdır. Başko blr onlctımlo, en basit Inşoat malzemesınden, Inşaot makinalanna kadar, tüm gerek II malzemeleri ureten kendine boğlı Işletmeler kurmalıdır. (2) Kentsel alanlardakı toprokların kultonılması söyle Wr düzene bağlanmalıdır: Arsa sahlbi arsosına konut ya da başka blr yapı yapabilmek icin belediyeye O arsanm piyo6a değerinın belll bir oronını, ömeğin yüzde 75'ini, odsmek zorun da olmalıdır. Bu ödemenln dayanoğı, toprak sahıbmin etklsl dışında artan toprak değerınm kamuva döndürulmesi olacaktır. Kentsel ortamda, topraktakı değer artışı tüm toplumca or taklaşa yaratılmıştır. Arsa sahibinln calışmasıno, emek har comosma bogiı değildır. Bu ne denle. komu bu degere al koymoktadır. Arscreı uzerlne Inçoat yapmok »teyen kişı. yukorıdo sölünü ettlfl'mız parayı belediyeye ödemek Istemıyorsa. ono şövle ikinci bir secenek de tanınabilir: Beledıyeye hic para odemeden, ımar düzeniemelerlne uygun oiarak oreasıno bina yopabılir. Ancok bunun karşılığı olarak, arsosının mülkiyetini belediyeye yo öa AKK'no devreder. Belediye !le orsa sahıbl orosındo yopılon söztesmede, mOlkiyeti beledryeye gecen arsa kişiye belli bir süre icin. kiraya vertllr. Belediye kişiye mülkiyet lcln para ödemez. Kişl de. kira süresi olan 30 V'i boyunco beledlyeye klro ödemez. Ancok kira suresl sonundo, arsa özerlndekl yapıların mulklyetl de beledlysye bedelsiz olarak devredillr. özetlersek; kentsel orsa sohlbinin elinde Ikl secenek vardır. yopaoılmek icin. (1) ya arscsının değerlnin yuzde 75'inf peş.n olarak belediyeye ödeyecektır. (2) Ya da, arsasının mul kiyetini beîedlyeye bedelsiz okj rok devredecektlr. Ve bu orsayı 30 yıl Için beledtyeden kiralayacaktır. Bu süre ıcinde kira ödemeyecektır. Böylece. yavas yavaş kentsel topraklann mülkiyet i kamuyc gecmeye başlar. Kurutan sis tem ikiil olarak kendıliğinden lş!er. Şöyle: (1) Arsa sohıbi inşaat yapmak icin arsa degerınin yuzde 75'ıni be'edıyeve öder. Arsası kendi elinde kalır. Öte vanda, belediye, eiine oecen para ıle yenı topraklar kamulaştırır. Böylece kamu elindekı kertt toprağı miktan ortor. (2l Arsa sahibı, Inşaat yapmak icin beledıyeye ödeme yapmaz. Bunun yerıne, arsasının mulkl* yetini bedelsiz oiarak belediyeye devreder. Bu yolia da kamu elindekl kent toprağı miktan artar. Görebıldigimlz kodanylo. yukanda cözüm, Anoyosanın sınırları ıcinde, komuya fazia mali yük bındırmeden zamanla kent topraklan sorununu tkimseyi ürkütmeden» cözeceklır. KıYI SORUNLARINA CÖZÜMLER: Varolan duzen Icinde kıyılarla ilgili olarak şu önlemler alinobüir: (1) Uygulanamıyor olsa bile, bugün ilke olarak deniz, göl ve nehir kıyılarının «umuma ait> olduğu hukuken ve gelenekler acısından kabut edilmoktedlr. Aynca bu konudo ayrıntılı yasal düzenlemeler de vardır. ömeğln, İrnar Kanununun Ek7. ve Ek8. maddeleri ve bunlarla ilgili yönetmelik. Türn bunlor b'r yona, guclü bir kamuoyu oluşturma faaliyetinden sonra Parlamentodan, tüm deniz, göi ve nehlr kıyılarınm belli bir uzaklığa kadar (örneğin doğal kıyı sınırından 250 metreye kador) olan kısmını kamu müikiyetine geçiren blr yasa cıkartılabilir. Bu uzaklık (250 metre) Icinde kalan topraklan bugün halen kullananlar ve varolan yapılardan yararıananiar «kiracııy3 dönuştürulürler. Gerekii görüı Arsası üzerine fimeğln Vonut lenlere kamulostrrmo bedeö ö' denir. Bugün kn/tlarda özelllkle orta gelir gruptartnca kurulmuş olan «kucük mülkiyet düzeni», yukorıda önerüen cözOm 1)9 kırılmış olur. Aynca. spekülotör lerca ele gecirllmiş bulunon 250 metre içindeki topraktorın hem hukuken ve hem de filler» mOlkiyeti kamuya geçmiş olur. Kamu kuruluşlarmca kıyılarda kurulan dinlenme kampları da o kurumların ellnden alınr. (2) Yukarıdakl öneriyl deetek" ler bicimde, kıyılardan tüm holkm yararicnmasını sağlomak ve dıs ttınzmder olabüdığlnco yOksek ge'lr elde sdeb'Ime* icin. şu önerllerin de almma^ı gerekmsktedin 1 (o) Kentsel a anlarda'<! kiyf kesimlerinde beledlyeler va AKK. kentsel topraklar lç:rt yukorıda önerden cözüm (çlnda gârevlerlnl yapocsklordır. Kryıdan başlayorak 250 metre fc=riye kadar olon kısım'ar Vonrj mülk'yetine gececektlr. Beîsdıve ya do AKK gerekH gdrGrr? buraîan Wtnr/a verecskttf. Ya da kendlsı Isletecekttr. Bu 253 metrelik kıvı kesırninde gerel II pcrulen tum vapıiar be'edyelerca ya da AKK tcrafmdan irşaa ed'Iecekt'r (b) Kentsel alantar dışında knlan kıyı kesimlerinde ise. Turizm ve Tanıtma Bakanlıöı vs AKK işbirliği yaparak, burofarn doğal bicimde ya do yopıtı olrrak en İyl kultonımını saâ'oy;cak önlemleri alacaklardtr. Bugüne değin bu kesimlerde V3'i' mış bina'an ve bundan sonra kendilerinin yapocakları b l n ve tesisleri bu kurumlar işleîeceklerdlr. Böyleoe, hem krytlanın yağmalanması ve spekülasyon aracı olarak kul'anılmosı önlenocek. hem bu doğa! kaynaktan tüm hofktn yarartonabümesi eağlanacak ve hem ta etkill blr Isletmecillkle d<ş tıırlzm gelirlsri ortırılatoilecektır. Ayrıco, böyle tutarlı blr politika nın uyguianması l'e özeltlkte Dst ve orto gelir grupîonnın k'vılorda mölk edinmek lcfn horcadıklan tasarruflar, daha Orft ken votırım alanıonno koydırlabllecektir. BİTTİ