Katalog

CUMHURtYBT 8 TEMMÜZ 1978 CC "PETROLE GELEN ZAM, 3. DÜNYA ÜLKELERÎNE 600 MÎLYAR LİRALIK BÎR YÜK BİNDİRECEK,, CENEVRE [a.a) Uluslarorosı Para Fonu'nun (İMF) Genel Müdurü Jacques Dela Rosiere. örvcekı gün Cenevre'de Birleşmlş Milletler Ekonomik ve Sosyal Konseyinde yaptığı konuşmoda, petrol fiyatlarında ki son ortışın, petrol üreticisl olmayan gelişme yolundaki ülkelerin sırtıno 12 milyar dolarlık (600 milyar T.L.) bir yük blndıreceğini söylemiştir. Jocques Dela Rosiere'e göre, bu ülkelerin 1977 yılında 21 milyar dolar (1050 milyar T.L) olan acıkları, 1978'de 32 milyar dolara (1600 milyar T.L.) yükseimiştir. Bu acık bu yıl 43 mil yar dolara (2150 milyar T.L.) 1930'de de 50 milyar dolara (2500 milyar T.L) ulaşacak • IMF Genel Müdürü Jacques dela Rosiere: «Petrole yapılan son zam kimi 3. dünya ülkeleri için dayanılmaz bir duruma yol açacak» H «Pravda» gazetesine göre, Batılı ülkelerin topraklannda, bu ülkelerin gereksinmelerinin yüz katı petrol rezervleri bulunuyor Komünist Partisinln resml orgam «Pravda> gazetesinin üert sürduğüne göre, botıh ülkelerio topraklonnda. «Bu ülkelerin gereksinmelerinin yüz katı petrol rezervi bulunmokta»dır. Ne var ki, petrol şirketleri. bu petrolün cıkarılmasını önlemek tedirler. Sovyet Komunlst Partısinin tır. İMF Gene! Müdürune gö^ re, bu durum, adı geçen ülkaler ve özellikle bunlar arosında kişi başına yıllık gavrisafl müli hasılası 300 doları aşmaYon 39 ülke icin tdayanılmaz» dır. Jocques Dela Rosiere, «GeIlşme yolundaki bu ülkeler kar zengin ülkelerin gösterdiği cömertliğin de gittikce azalmokta olduğunu» belirtmlş ve demistlr ki: «Bu oz geiirll ülkelerin yararlandığı net sermoye ve yardımın gercek değeri, 1973 yılın da neyse, 1978 ve 1979 yıiında da aynı olmuştur.» Öle yondan Sovyetler Birliği NİKARAGUA DİKTATÖRÜ SOMOZA'NIN ISTİFA ETMEYİ KABUL ETTİĞİ BİLDİRİLİYOR WASHİNGTON. mak zorunda kaldıkları büdiril cVVashington Post» gazetesinin miş, Başkanlık sekreteri ise «WASHİNGTON POST» GA, .TESÎNE haberine göre Nikaraguo Devbunun gerilla denetiml altındaki let Başkanı Anastasio Somoza GÖRE SOMOZA ÎSTÎFA ETMEYE Masaya kentinin kurtarılması istifa etmeye hazır olduğunu İçin düzen'enmiş strotejik bir HAZIR OLDUĞUNU, ANCAK ULUve ülkeden ayrılma tarihinin plân olduğunu ileri sürmüştür. SAL MUHAFIZLARIN GÜVENCE ABD'ye bağlı olduğunu bildirSondinista gerillaları ise, Ma mektedir. ALTINA ALINMASINI ÎSTEDÎĞİNİ nagua yakınlarındaki Las Mer Söz konusu gazeteye verdl cedes havaolanına bombalı BİLDİRDİ. MANAGUA'NIN 45 KM. ğ"i demecte, savaşmaktan çok saldırıdo bulunmuşlardır. GÜNEYİNDEKİ JİNATOPE KENTİ yorgun düşmüş bulunduğunu öte yandan Amerikan hükuSANDÎNÎSTALARA DÜŞTÜ söyleyen Somozo. ABD'den mefi. Nikaragua Dev'et BaşVikendi cıkarları çercevesinde nı Somoza'nın, ıstıfasıylo ,lgıll de bulunduğu icin ulusal mu olarak öne sürdüğü koşulları hafızlarır garanti altına alıntartışmavacaklarını açıklamtşması, ulusal muhofızlan dağıt kazansa da geleceğinln kalma masını ve Liberal Partinin destır. maması ve Somoza'nın do bu dığına inandığını belirterek, sür teklenmesini istemiş. ABD'nin Dışişleri Bakonlığınca yapthukümetteki marksist coğunluk günde emekli bir general ve Nikoragua'da daho radikal bir lan acıklamada, Amerikamn, ta olmadığına inanması duruDevlet Başkanı olcrnk ne ya yönetimln başa gecmesini isbu üikedeki çeşitü siyasal eğimunda ateşkes iian ederek ul pacağmı bilmediâ" Je sözletemediğirıe inandığını bildirlimlerin temsilcileriyle temas keden ayrılacoğını bildirmekte rine eklemiştir miştir. Somoza ayrıca istifosı kurmaya devam edeoeği belirdir. Somoza, ülkeden oyrılmo Öte yandan ıj'usal muhafız nın. ABD'nin ve bazı Lâtin Atilmiş. bu hususun Somoza'ya masının daha cok kan akmalann. boşkentu 45 Km. günemerika ülkeleri temsilcilerinin, da ocıkca ifade edildiği kayde6ina neden olacağını bildiğini yindeki Jinatope kentini de gerillolarm kurdugu gecici cun dilmiştir. söylemiş, askeri oçıdan zafer Sandinista gerillalorına bırakta hükümetiyle göruşmeleri sonrasına bırakıldığını da doğ rulamıştır. «Washington Post» 5 üyeli cuntanın iki muhafazoTAHRAN (a.a.) lran'm dini ve styasi lideri kâr politıkacıyı daha ıcine al organı «Pravda»ya göre, Birieşik Amenka'nınkıler de dahil oiarak, bu rezervler, 420 milyar ton petrol karşılığı tahmin edilmektedir. (Bunlar orcsında petrol, doğal gaz. asfalt bu lunmaktodır). Pravda yazısınt şöyle sârdur mektedir: «Ancak petrol şirketlerinin tu tumunu destekleyen batılı ulkeler, yıllardan beri, ucüncu dünyanın petrol kaynakları üze rinde bir asolak yaşamı sürdür meyi yeğiemektedirler. Oysa ü cüncü dünya ülkeierinin petrol rezervieri, batıdaki rezervlerden cltı yedi kez azdır. Ucuz petrol cağının beklenen sonu, 1971 1973 yıllorında, Cezayir. Irak ve Libya petrol yatoklarının devletleştirilmesiyle son bulmuş ve petrolden başka kaynaklcrı üretmeJ ye ve kullanmağa hazırlıksız olan batılılan gafil avlamıştır. Batılı ülkeler, on yıldan beri, kendi topraklarındakl petrol uretiminin toplam hacmini artırmamışlardır. Şimdi de. ken di mamullerinin fiyatlarını artırcrak. ücüncü dünya ülkeierinin uzattığı petrol faturasının toplamını düşürmeğe çalışmaktodırîar.» Berlinguer, Komünist Partisi Genel Sekreterli^i görevinden istifa etmeye hazır olduâımu söyledi ROMA (a.a) Italya'da ha ziran ayı başında yapılan ve Komünist Portisinin yüzde 4 oramnda oy kaybetmesi l!e sonuçlonan secimleri değerlen diren Fransız Komünist Partisi Merkez Komitesi toplantısın dan sonro bir acıklama yapcn Parti Genel Sekreteri Enrico Berlinguer. görevinden ayrılma ya hazır olduğunu söylemiştir. Son yedi yıldır Komünist Par tinln Genel Sekreterliğini yapan Enrico Berlinguer yaptığı acıklamada, kendisinin Genel Sekreterlik görevini olmck icin caba harcamadığını, görevde kalmak icin de caba harcamayocağını söylemiş. «Karar par Uvo ve yokiaşlanma bağhdır» demiştir. Secim sonuçlarının değerlendirildiği Merkez Komitesi toplantılarmda partinin polltlkasına ilışkin sert eleştiriler ge tirümiş, ancak yenilgi nedeninin acıkca belirlenemediği bildirilmiştir. Toplantıda. partinin ctarihi uzlaşma» poiitikasını savunan Genel Sekreter Berlinguer, par tinin iktldara ortak olabilmesi icin tek yolun bu olduğunu söyiemiş, ancok bundan böyle Hristıyan Demokrot Parti huku metini dışardan destekleme polıtikasına son verileceğini yeniden açıklamıştır. Bu arada ltalya'do hukümeti kurmakla gcrevlendirilen Giulio Andreotti yaptığı girişimlerin başarısız kalmcsı üzerine kabineyı oluşturmoktan vazgecmiştir. Andreoti'nin kararı Cumhurbaşkanlığınca yayınlanart bir bildiriyle kamuoyuna duyurulmuştur. Bildiride. Devlet Başkanı Alescndro Pertinl'nin, dün okşam yeniden siyasal tiderlerle görüşrnelere başlcyacağı ve ye rel saatle 1723 ansında, Par lomentoda temsil edien bütün partiierin temsilciieriyle ayrı oyrı görüşmeler yapaccğı belirtümektedir. POLİTİKADA SORUNLAR .ERCUN BALU. Petrol Kavgası Federa'. Aimanya Eaşbakanı Helmut Schmidt bir süre önce verdiği demeçte Petrol için önümüzdeki yirmi yıl içinde bir savaş çıkabilir» demişti Bu sözler. dünyamızan içine düştüğü bunalımın boyutlannı gerçekçi biçimde ifade etmektedlr. Suudi Arabistan Petrol Bakanı Zeki Yamani ise, Cenevre'deki son OPEC toplantısından önce yaptığı bir konuşmada, Bugün içinde bulunduğumuz petrol bunahmı, ilerde karşılaşacağamız bunakmın yanmda hiç kalır» demişti Gunümüzde halen tartışuan konu, Sosyalist Blok dışındaki sanayileşmiş kapitalist ülkelerle. üçüncü dünyadaki petrol bunalımıdır. Oysa yapılan hesaplara göre 1980lerde Sovyetler Birliği dışındaki Doğu Avrupa ülkeleri de OPEC petrolüne gereksinme duyacaklardır. Bu soruna sonra eğilmek üzere, önce OPEC zammından scnra sanayileşmiş ülkelerle. üçüncü dünya ulkelerinin durumuna göz ataiım. OPECin Cenevre toplantısında aldağı son zam karanndan en ağır biçimde üçüncü dünya ülkeierinin etkileneceği apaçık ortada. Sanayileşmiş Batılı ülkeler. petrole yapılan zammı, kendi ihraç ürünlerine yansıtabilirken. dışsatım güçlerl çok sınırh olan üçüncü dünya ülkeleri böyle bir olanağa sahip değiller. Petrole yapılan zamdan ötürü üçüncu dünya ulkelerinin bu yıl petrol giderlerinin 0 milyar dolar yükseleceği tahmin ediliyor. BM kaynaJdanna göre. geçen yıl petrol dışahmı için ia milyar dolar döviz odeyen üçüncü dunya ülkeleri. bu yü 27 milyar dolar ödeyecek. Sanayileşmiş ülkeler arasında ise özellikle ABD ekonomisinin petrol zammmdan etkilenmesi bekleniyor. Amerikan casınmda, ABD ekonomisinin bir durgunluk (recessjon) dönsmine girmeye başladığına ilişkin haberier son günlerde giderek daha sık çıkmaktadır. Sosyalist Blok dışındaki dünya petrolünun %38'tni tüketen bu ülkenin ekonomisindeki durgunluk, kuşkusuz bir dizi ülkeyi etkileyecektir. ABD'de 1679'un ilk altı ayında yıllık enflasyon oranı %13,5'a ulaşmıştır. Bu oran, Türkiye gibi enflasyonun %70 doiaylannda seyrettiği bir ülke açısından fazla görünmeyebilir. Ama ABD için bir rekordur. 1974 yıimda ABD'yi ziyaret ettiğimiz sırada, ??1Q doiaylannda olan enflasyonun ülkeyi nasıl çalkaladığına tanık olmuştuk. Televizyon, radyo ve basında en basta gelen konu enflasyondu. Açık oturumlar düzenleniyor, tartışmalar yapılıyor. hayat pahalıhgına ilişkin özel programlar hazarlanıyordu. ABD'de halen %Q dolaylannda olan işsizllk oranının ise petrol zammından sonra. önumüzdeki yıl %8'e fırlaması bekleniyor. Bu, işsiz sayısmda 1.5 milyon doiaylannda bir artış anlamına gelmektedir. İktisotçılar, birkaç aya kadar, dünya çapında bir ekonomik bunalımın başlayabileceğine işaret ediyorlar. Üzerinde durulan diter bir nokta, petrol fiyatIannm OPECin Cenevre toplantısında tavan fiyat olarak saptanan 23.5 dolan da aşacağıdır. Nedeni ortada: Petrol üretimi, tüketiml karşılayacak düzeyde değil. 13 OPEC üyesi günde 31 milyon varil petrol üretmektedir. Ancak bu miktar. gereksinimi karşılamaya yeierli olmayıp. gunde 2 milyon varillik cir açık vardır. Bu durumda parası olan, fiyatı yükselterek gereksinme duydugu petrolü bulacaktır. Ote yandan. petrol bunalımınm 1980lerde COMECON ülkelerinde de duyulmaya başlanacağı belirtilmektedir. Geçen hafta Moskova'da yapılan COMECON Doruk toplantısında, nükleer enerji progrannna ağırlık verilmesi ve petrc! tüketıminde azami tasarrufa yönelinmesi kararlaştırılmıştır. Doğu Avrupa ülkeleri bilindiği gibi petrol gereksinimlerini, güade 12 milyon varüle (Suudi Arabistan, 8.5 milyon varil) dünyanın en büyük petrol ureticisi olan Sovyetler Birliği'nden karşılamaktadırlar. Sovyetler Birlifi 12 milyon varilin 3 milyon variüni dışa satmaktadır. Bu rr.iktarın 9ö6O'a yakm bolümü Doğu Avrupa ülkoîerine. geri kalanı ise döviz karşılığı Sosyalist Blok dışındaki ülkelere satılmaktadır. Sovyetler Birliği geçen yıl Sosyalist Blok dışmdaki ülkelere petrol ve petrol ürünleri satışmdan 5 milyar dolara yakm gelir sağlamıştır. Doğu Avrupa ülkelerine petrol satışları ise dünya fiyatlannın %25 altmdan yapılmaktadır. Ne var ki, 1980'Jerde Sovyetler'in hem kendisinin, hem de COMECON ulkelerinin gereksinımini karşüaması, aynca Sosyaiist Blok dışına da petrol satabilmesine oîanak görölmüyor. Sovyetîer Birliği'nin Batı bölgesindeki petrol yataklan 1980'lerde bu ise yeterli olmayacak. Zer.gin petrol rezervlerinin bulunduğu Doğu'daki Sibirya ve Kazakistan bölgelerinde ise petrol üretimi, hem iklim koşulları. hem de sanayi bölgelerine uzak olmalanndan ötürü çok çetin ve masraflı bir işlsm. Sovyetler'in bu giderleri karşılayabilmek için Batı'ya döviz karşılığı petrol satmaları gerekli. Bu takdirde COMECON ulkelerinin gereksinımini karşılayamayacaklar. Sonuç olarak 1980'lerde Doğu Avrupa ülkeleri de OPEC petrolüne gereksinme duyacak ve Dunalım daha da yoğunlaşacak. Tablo. Helmut Schmidt ile Zeki Yamani'nin kötumser demeçlerini haklı kılacak kadar karanlıktır. Küba, bağlantısızlar topîantısına Mısır'ı da davet etti Küba hükümeti eylül ayında Havanada yapılması bekienen BağlantısızJar Doruk Topîantısına Mısı.'ı da çagırmıştır. Hindistan'da bu lunan Küba Başkan Yardımcısı Rafael Rodriguez, Hindistan Başbakanı Morarji Desai'yi bu çağndan haberdar etmiştir. Hindistan sözcüsü. Mısır1ın BağianüsızSar Donığuna katılma çağnsımn bazı ülkelerin girişimleri üzerine gerçekleştiğini. ancak bir süre önce İsrail ile bir banş antlaşması yapmış olan Mısır'ın Bağlantısızlar Gnıbundan çıkarılması sorununun Havana'daki Doruk toplantısmda görüşüleceğlni açıklamıştır Desai. Mssır'ın Bağlantısız ülkeler hareketinden çıkarümasma karşıdır. Zira her İki ülke de Bağlant^ızlar ha reketinin öncüsudür. Rafael Rodriguez, Küba Devlet Başkanı Fidel Castro'dan. Başbakan Desai'ye bir mektup sunmuştur. YENİ DELHl. (a.a.) ABD, Mısır'a «F5 E» uçakları satımını ertetedi WASHINGTON, (a.a.) Birleşik Amerika Dışişleri Bakaniığının sozcusü Bayan Aruta Stockman. Amerika'mn Mısır'a «F5 E» avcı uçaklaınııo s&Umuu. ertelediğini açıklanuşür. Birleşik Amerika Kongresinin geçen yü onayladığı bir toplu satış sözleşmesine göre. Birleşik Amerika'run Mısır'a 50 tane «F5 E» avcı uçağı satması gerekiyordu. Birleşik Amerika, ytae aynı sözleşmeye göre, Mısır'a bu satışı yaparken Israil ile Suudi Arabistan'a da «F5 E» uçaklanndan daha gelişmiş uçaklar satacaktı. Mısır'ın satm alacağı uçaklann parasıru Suudi Arabistan yüklenecekti. Ancak, Mısır İsrail Barış Ant laşmasımn imzalanmasından sonra bu konuda bazı güçlükler çıkmıştı. Bilindiği gibi. Suudi AraDistan bu banş antlaşmasına karşı çıkmaktadır. Birleşik Amerika Dışişlerl Bakanlığı. satışın hangi tarihe, va da hangi eerekçey le ertelendiğini açıklamamışür. Humeyni: "Ekonominin tümünü devletleştirmek amacında değiliz,, Ayetullah Humeyni. yeni iran rejiminin tüm ekonomiyi devletleştirmek niyetinde olmadığını söylemiştir. Kum kenünde bazı fabrika sahlpleri ile yaptığı toplantıda konuşan Humeyni. özeî mülkiyetin İslâm Devleti esaslan içinde varoldugunu belirtmiş. îran, Müsluman bir ulkedir. İslamiyet, özel mülkiyete karşı değildir. Hükümet bu kuralı çiğnemeye kalkıştıgı takdirde görevinden almır« demiştir. Dini lider Humeyni, «Ben burada oldugum surece hükümetin islam esaslannın çipnenmesine izin vermem. Tüm fabrikalarm devletleştirilmesi diye bir konu yoktur» demiştir. İran Başbakanı Mehdi Bazergân ise daha önce verdigi bir demeçte mali durumu iyi olmayan ve Şah rejimi doneminde yasal olmayan yollardan kâr saglayan tüm şirketlerin devletleştirileceğini söylemiştir. Bazergân, ekonomik durumu iyi olan şirkstlerin devletleştirilmeyece^ini belirtmiştir. ALEV OKUR Pe Gazeıeci BÛ'ENT BİLGİÇ nişanlandılar ömur boyu sürecek mut!u boşicr gıcı tebrik ederiz. CumİKinyet Spor Servisi Timuz 1979 MEVLÜT Henüz genç yaşta aramızdan ayrılan NAZİF TÜRKAN'IN ellinci günü dolayısiyte 9 Temmuz Pazartesi günü Atıf bey mahallesi 14' üricü sokak No: 5 A, Altmdağ Ankaradoki evtnde Mevlit okunatxığından dost ve akrcbalann ve bütün dindaşiarın teşrifleri rico olunur. ŞAH'IN KALDIĞI VİLLAYA ZEHİRLİ GAZ PÜSKÜRTÜLMÜŞ TAHRAN <o.a.) Meksika"da bulunan iran Şahını öldür mek üzere bir kampanya açan İran Devrim Mahkemesi yargıcı Ayelullah Sadık Halhali. Meksika'daki gerıilaların Şah'ın oturduğu viilaya salı günü bir zehirli gaz saldırısı düzenlediklerinı ıddia etmiştir. Halha li, saldırı sırosında villanın ya kınlanndan geçmekte olan bir kişinin ölduğjnü öne sürmijştür. Saldırıdan sonra gerillaiarın Meksika'daki üsierine dön düğiinü bel'rten Halhali, Meksikaiı yetkillerin olay karşısın da çaresız kaldıklarını söyiemiştir. Hclhali. daha önce da bir scidırı düzenlediklerini. bu saldın sırasında Şahın yaralan dığını ve bir otomobilin havaya uctuğunu ocıklannıştı. Meksika lı yetkiüler her iki saldın o'oyının da gercek dışı olduğunu bildirmişlerdir. AKBANK'ın 143 müfettişi toplandı. Modcnı Bankaalık hizmctlerini ycni u>gulamalarla halka daha yönelık bir şekilde gelıştırmek maksadiyla AK BANK camıasındaki 143 müfettiş bankanın Umum Müdürlük kooferans salonunda tdare Meclısı Reisı Natm Talu'nun başkanlığında ve bankanın üst kadernelcrınıa iştırakıyle toplanraıştır. Bu toplantıda, halkımızin güveninm eseri olarak, Türkıye'oio en büyük baokatanndan bın olan AKBANK "ın yenı hızmet şekıllen ile yapacağı daha da büyük aşamalar üzennde görüşler belirtüroıştır. Yurdun her köşesinc kadar glderek iş çevreleriyie halkla gcnış temas ımkânlan bulan müfeUışlena mübalan bu toplantıda değerlendirıimıştir. (Repro: 514i 5428 (Cumhuriyet: 54"6) HEDEF, DEV BİR DENİZ GÜCÜI TÜRK DONANMA VAKFINA YAPACAĞIN1Z YARDiMLARLA BU HEDEFE ULAŞABİÜRİZ Cumhunyet: 5434 ÇAGDAŞ YAYINLARI Bir an Cnce gerekli önlemler alınmaz ve özellikle dünya petrolünün %38'inı tüketen ABD. bu hovardahğından vazgeçmezse. tehlikeli patlamalar Kaçınılmaz olacaktır. ^llllilllllllllillllllllilllllllllllliIBHttİHİttimif^ | ^ = Eleman Aranıyor 1 0 c yıl tecrubeli, oskerllğini yapmış. nsan bilir. tekstil mühendisl • HAMZA MENGÜVERD! KONKORDATO KOMİSERLİĞİNDEN Konkordato isteyen Dorclu Hamza MENGÜVERDİ'nin bu isteği icin GEBZE Ikinci İcra Tetkik Mercii Yargıçlığınca 17.7.1979 gunü soai 15.00'te koror verilmek üzere duruşma yapılacaktır. İ.İ.Y. nin 296. Madde ve fıkralan uyarınca olacoklılora ve ilgililere duyurulur. Hamza MENGÜVERD) Kcnkordato Komiserl Avukat KaşK Töre AĞAOĞLU I SS = ÎPLtK ŞEFÎ 2 Analitik işçi eğitlminl bilen iki yıl tecrübeli askerliğinl yapm yapmış Oturumlarda ATATÜRK'ün | Konuşmaları 1 ^~ Gizli VEFAT Merhum Kâmil Bey ile Merhume Makbule Hamm'ın kızı. Merhum Prof. Burhanettın Batıman'ın ablası Muharrem Karamızrakın. kıymetii eşi Dr. Gündüz Karamızrak ve Sumru Karamızrak'ın sevgili anneleri Inci Karanıızrak'ın kaymvalidesi, Zeynep Karamızrak m çok sevgili bincik babaannesi. Hüsamettın Konuksever'in teyzesi. Cananin halası hayırsever. örnek in.<=t'n k.yrcetli buyuğümüz SADİ BORAK EĞİTİM UZMANI MÜRACAAT: Cukoblriik Iplik Fabrikosı P.K. 170 AOAN A KEVSER KASAMlZHâK 8 temmuz 1979 cuma günu Hakkın rahmetine kavTişmuştur. Cenazesi 8 temmuz 1979 (bugün) öğle namazını muteakip Şişli camiinden alınarak ebedl istirahatgâhına tevdi edilecektir. Mevla rahmet eyleye. AÎLESİ Cumhuriyet 5425 ÇACOAŞYAYINI'ARI Cağaloğlu Haikevl Sok no: 394? İSTANBUI ^/İIIIIIIIIIIIIIIIIIIIİIIIIIIJIIIIIIlIIIIUIIIfUiiiilliH^ lCumnurıyet: 5422)