Katalog

S EK 1 Z CUMHURİYET 27 TEMMUZ 1979 SULMACA SOLDAN SAĞA: 1 ipllk, dokuma endustrisl. 2 Muş'ta kurulmuş olan bır uygorlık Kâğıt oyununda birli. 3 Fransa'nın ırmaklarından Tersi kalın ve sert kumaştan yapılı gıysl glymış klşi 4 Çift olan Gozlerini yonelt onlomına emir. 5 Yerbılıml 6 Tersi bir çıcek Kanser bellrtlsl. 7 ingılızcede cNe do» anlamına sozcuk 8 Nâzım Hıkmet'ln destanıno konu olan Hlntlı devrımcı. 9 Cemaate namaz kıldıran dın gorevlisi Uzurn bıtkısl YUKARIDAN AŞAĞIYA, 1 Değışık yerler gezme ve gorme oylemı. turlomak Eskı dılde eksiklifll göstermek icın sozcukle rın başına gelen ek 2 Amac. hedef Bir muzıK parcasının temelıni oluşturan melodı 3 Tıryakl Hasan Paşa tarafından kahramanca savunulan kaİ8 Tersi kısa zaman. 4 Stronslyumun slmgesl Tersi glrecek ya da gececek yer, delik. 5 Yaboncı üikelerde CİA ile birllkte ortulu eylemler düzenleyen Amerıka cıkıslı cokuluslu şirket Tersi gemi taşımacılığındo bır yöntem 6 Tersi Fran812 adı, Fransız kralların SİNEMA 123456789 Atilla DORSAY Sinema yazarının ölümü.. lnema yazan sessizce cektı glttı bu dunyadan.. Yıllar yılı karanlık solon larda filım Izlerken icıne duştuğu kolay anlatılmaz buyulen me halinın getlrdığı sessızlığe benzer biclmde.. Toplum bu gldışın pek farkına varmadı, cunku herkes ayrı salonlarda ayrı fılmler seyredlyordu Sinema yazarının koltuğundan ses sızce kayıp gıdışıni, onun alışılmış 8essızlıgıyle, fılım denen karmaşık olayın etkıslne acık tutulan ruhun (zihnın) ya çadığı gecıci teslım olma halıni karıştırdılar Ve bu olume fazla tepkı gostermedıler.. S dan blr bolumünün onadı Ünlu blr Ispanyol ozanı. 7 Tersi bölmell buyuk göcebe cadırı Ouman lekesi. 8 Duvara yo da ko modıne yerleştırilen aydınlatma aracı. 9 Eski d'lde askerler Tersi ceşıtıl amaçlarla yakalanon hayvan DÜNKÜ BULMACANIN ÇÖZÜMÜ SOLDAN SAĞA: 1 Koromlral. 2 Amir Mali. 3 Rest abaY. 4 Gramscı. 5 ıtlA itaK. 6 Aek nalA. 7 Pellt. 8 kamalyaY. 9 Abana Rey. YUKARIDAN AŞAÖIYAı 1 Kargı Aka 2 Omerta Ab. 3 Rısale Ma 4 Artmak An. 5 plA. 8 imaclneY. 7 Rabıtalar 8 Ala Aliye. 9 Llyakat. SOLELLİ VE «LÜKS KOLTUKTAKİ ADAM» ikı sinema yazarı öldu son haftalar ıclnde... Bırl bızden, diğerl dışardan... Tatılde bulunduğum bır zamana rasladı bu olumler. onun lcln bu yazı geclktl Ama bu ıki kışi, bu iki olum üstune bırkac satır yazmak. kaçınamıyacağım blr go revdl Bızden Sezai Solelli'yl yitırdık. Solollı, basında belırtlldığl uzere cok yonlu bır kışıydı Tur klye yayınevınde uzun yıllar ça lışmış, Yıldız Romanlar denılen o yılların unlu cok satan yazınının gelışmesınde Işlev gormuştu Bu yabancı romanların seclmı, çevırısı yayınlanma sı Işınde Solellı'nın katkısı bu yuktu Ylne o yıllarda (40 sonları ve 50'ler) Turkiye'nın zama nında etkllı olan haftalık sinema dergısl Yıldız'da fılim eleş tlrılerl yapmıştı Vehbi Belgıl' In yabancı fılmlerı eleştırmesıne karşılık, Solelli tLuks Koltuktakı Adam» ismlyle yerli fllm eleştırısl yapardı Bu eleş tırılerde. pek dıyalektik sayıla mıyacak bır vontemle. qenellık le fılmın ve slnema sanatının esasına glrmeden, ama çok II ginc ayrıntılar yakalıyarak. onemlı gozlemlerde bulunarak Turk 8inemasının başlıca ekslkllklerinı. zayıflıklarını. kusur GAZETECÎ, ROMAN VE SENARYO YAZARI SEZAt SOLELLt, TÜRKİYE'DE SÎNEMA YAZARLIĞININ ÖN CÜLERİNDEN BîRİYDİ JEANLOVÎS BORY ROMANLARI VE FÎLM ELEŞTIRİLERl DENLI EŞCİNSELLÎK SAVUNUSU tLE DE DÎKKAT ÇEKIYORDU. JEAN LOUIS BORY larını gözler önüne sererdl. So lellı'nın kalemlnden kocan bır mantık hatası, bir zamanlama yanlışı, bır mlzansen kusuru ol mazdı Bellı bir dönemln slnema eleştırısl onlayışının tipik bır temsilclsl Idl Solelli... Kendlslnl ben sonrakl yıllorda tanıdım Eleştırıyl bırckmıştı romanlar. arada sırada fılm 8enaryoları. yazıyordu («Ahtopo tun Kolları» gibl), cok uzun yıllor bıkıpusanmcdan yaptığı «Dert Ortaklığısnı Yıldız, sonra Ses dergllerlnde surduruyordu. Bırlıkte olduğumuz bır iuri calışmasındo, zlhınsel genclığıne, şakacılığına, esprıslne hayran olmuştum Solelll, sanırım Babı All'de arkasında yalnız dostlar bırakcrak gıtti. Rahmeti bol olsun... ( NÖBETÇİ ECZANELER ) BAKIRKÖY: Kent (Bakırköy Ebuzzlya cad 34) Bilge (Incırlı cad. 19/B). Gon (Yeşılyurt Ekın sok. 23). Kanarya (Kanarya Şahın cad. No: 20), Şlfa (Gungoren Hazn. Guven cad 36/D). Unalı (Kınalıtepe sok No 50). Borış (K. Sınan Mahmutbey yolu 124/3). Ferhat Tansa (Selaköy Halkalı cad. No 61), Cennet (Cennet mah. Hürrıyet cad 18), Özturk (Avcılar Marmara cad. 29/E), Seda (Esenler Atışalanı cad. 108). BEYOĞLU: G. Saray (istlklâl cad Tunacıbaşı sok. No: 5), Nurtoc (Fındıklı Mebusan Yokuşu No: 57/59), Nur (Akarsu cad. 41) BEŞİKTAŞ: Günsell (Barbaros Bulvan No: 70). Sürmen (Ihlamur C. Odalar sok No: 7), Gonca (1. Levent Gonca sok. 13), Aşan (Dereboyu cad. 80), Diiek (Cevdet paşa cad. 180 Bebek). BEYKOZ: Ikslr (Molla Sahin No: 2) EMİNÖNÜ: Yenl Slrkeci (Muradiye cad. No: 30), Kanaat (Karakol sok. No: 4). Sema (Lalell GenctOrk cad 17/3) EYÜP: 0c Şehıtler (islombey cad Sun Apt. 42/7). Mehtop (Altıntepsi Ordu cad. No. 29), Ergun (Reşadlye cad No 88) Bırgul (Alibeykoy Ataturk cad. 40GB). FATİH: Semra (Carşamba cad. 74), Cırctr (Fatlh Haydar cad. No. 9). Sağlık (Fındıkzade Mlllet cad. No: 241/B), Yusufpaşa (Aksaray Mlllet cad. 15/A), Çağla (K. M. Pa$a Imrahor ilyasbey cad No. 1), Kerem (8ala\ Hızırçavuş Mah 25). G. O. PAŞA: Şebnem (Yenldoğan Ordu cad. No: 129) Gülec (500 Evler Eskl Edirne Ast 158) KADIKÖY: Murat (Baharıye cad 126). Coğrı (Halltağa c. 69/30) Haltboyu (F. Bahçe Dalyan F Paşa cad. 38Ğ5), Yenl (Fiklrtepe Mandra cad 156). Özdenlz (Goztepe SOmer sok. No: 11). Özlem (Bostancı icerenköy cad. 33) KARAKÖY: Kuledıbi (Medrese sok. No: 3/2) KASIMPAŞA: Denlz (Mutfak kapı cad. 1/2), (Halıcıoğlu sok. No. 2) Yenl BİR ROMANCI VE ELEŞTİRMEN: J. L. BORY Dışarda olen yazar Le Noııvol Observateur dergıslnln yıllardır okuduğum sinema eleştır menl Jean Louis Bory Idl. Borv hayatına kendl tsteğıyie yon vermış, Intihar elmlşti. ilgınc bir klşlliğl vardı Bory'nfn. Fransa nın en etkıll eleştlrmenl olarak un vapmıştı Eleştırmeie rını derlediğl blrcok kıtcbının yanısıra sayısız romon da yazmıştı Slnemaya zaten 30 yaşın dan sonra llgl duymuş, olümün den sonra dergide vayımlanan bır konuşmasında bellrttlği gıbl, «Bir aşk kederlni unutmak lcın sınemcyı kullanmaya boşlamıştı > Umit Utku / Mukadder Sez gln slnema fsstivalı strasında istanbul'a gelen ve konuşma fırsatını bulduğumuz Borv. kederll. sinırll gorünüşü altındo derln blr kültür. engin bk duyar lık tasıvordu Bir dlger özelliğl, eşcinsel olması ve bunu hayatının hic blr dönemınde saklamamıs olması Idi Bu konudc h'rcok roman yazmış. deneylerlnt, uzuntulerlnl eşclnsel olmanın zorluğunu acıkca dlle getlrmlştl. Ölü munden sonra Le Nouvel Observoteur'de vavımlonan bırcok okuyucu mektubu, Bory'nln na sıl sevilen blr yazar ve Insan olduğunu acıklaması açısından duygulcndırıcıydı Bunlardan blrl şoyle dlyordu «Bory'yl ^azar olarak neşesl, kuraidışılığı. keskın ama asla yıkıcı olmavan alaycılığı İle 8everdlm Tüm bunlar. doruk noklasında bır duyarlılığı saklayamczdı gercl... Onu toplumsal konularda, sözgelıml ınsan haktarı. ucüncü dünya sorunları. Cezaylr sorunu glbl davalardakl korarlı tutumu ile de takdir ederdim Ama asıl hcyran olduğum yanı. eşcınsellığlni, onu dlğerlerlnden ayıron bu tfarkonı yureklillkle savunmasıydı Bunu perek kamuoyu önündekl sözlerl gerekse kltaplarıyla savunması. benlm hayattmdo da bircok guc anı atlctmamo yardımcı oldu » kitobındakl önsorun blr bölümunu nakledeyım «Allahtan kı mutlu bır belleğım var Hayatımın yalnız lyt anlarını anımsıyorum Bir kere hesaplamıştım Haftada 5 filmden ayda 20 ve 11x20 Yılda 220 kadar fılm, ve her fılme bır bucuk saat koysanız yılda 330 saatı karanlık salonlarda gecırlyorum Urkutucu bir sayı Bu saatlerın coğu yıtık saatlerdır ustelık Kacını izlerken daha okumadığım sayısız kıtabı gormediğlm Tokyo veya Semerkandı dınlemedığim onca plağı duşunerek kendıme sinlrlendlğlm olmuştur Allahtan ki bu filmlerin yalnız lyllerinl anımsıyorum şlmdı. Ve belleğım tazeliğlnl koruyor... Boyle olması da doğal Yazın 8al eleştırı cıkan her kıtabı okumağa savaşmıyor Haftalık bır dergide yazmam, yazımın belli olcude aktualıteye, demek kl belll blr hıza bağiı olmasını gerektirıyor. Boylece değerlendırmede veya genel bakışta bazı yanlışlar olabılıyor. Ne yapa lım .. Bunlarm hlcblrlnl dözeltmedım... Eylemln bedelıdir bu Bırcok kışınln halâ sanat değıl, ıkıncll bır vakıt gecırme ara cı saydıkları. dıger bazılarının Ise onemınl ancak tlcorı kolellgıni pekışlırmek lcin dıllerlnden duşurmedıklerı sinema, sonunda hak ettığl yero gelıyor. Parıs in sol yakasında, Saınt Mıchel ve uuartıer Latin'de son yıllarda nıantar gibl çoğalan kucuk smemalar bunun kanıtı .. Sol yakayı sureklı blr sl nematek holıne getıren bu değışım cok onemlı Sınerna sanatı boylece Champs blysees djn ve bulvarlardan Quartıer Latıne koyıyor Yaşlı seyircı. yaşı 30 dan kucuk olan genç ler karşısmda gerılıyor Bu taze ve bılgılı soyırcı sınemanın yarınıdır Hem fılım seyreden, hem de sinema ustune okuyan bır seyircı bu Sinema dilı onun lcln yazın veya rosim dıll denl| kolay onlaşılablllr. Boylece tuccnrların slnemasındon oğrencılerın sinemasına geclyoruz Bulvar slnemasını, basit eğlence sınemasını. blr sırk eğlen cesl donemının kalıntısı olan sınemayı ıstemıyor bu yenl seyırcı Cıddıye alınan, onun icın kendl kendını cıddıye alması gerekli bır sınemayı ıstlyor... Yaşasın canlı blr seyırcıye canlı salon'arda sunulan dun yanın genç sınehialarının tum urunlorı Aziz Melies... Aziz Lumlörel... Sol yakanın bu kucuk sa lonlarına donerek kutsal «buyuyun ve coğalin» emrınl ver,n .. Emeklıye oyrılan (yanl TV'ye bağlanan) eski kuşakların yerıne yenı ve taze kuşak ların gelişlni hızlandırın .. Ya ratıcılnra onemsiz turler. onemslz konular değil, onemsiz yonetmenler olduğunu anımsatın . Bır fılmı yonetmenln dun yaya blr duşunce aracılığıyla bakmak ve bu dğşünceyl etklII hale getırmek olduğunu öğretln... Onlara sinema endüstrısınln olumcul carkına egemen olarak blreysel ve kollektlf araştırmanın onculuğunü bellr"^mede yardımcı olun... Blzlrn kucuk, övndelık alışknnlıklarımi7i sarsça da, sineiTtanın asıl gorevl budur. Ve bana, şu zavallı eleşflrmene, kendl kendlme yalan söylemeden ve odun vermeden gormeyi oârenmeme yardımcı olun. Amın...» YENt BtR SİNEMA. YENİ BtR SEYİRCİ Bory'nin slnemaya bakışını örnaklemek lcln. 1966 68 arası yazılarını topladığı «Suc ortflğı Gece La Nult Complıce» TARÎHt CAMÎNÎN YANINA TUVALET YAPILIYOR Dolmabahçc Camii'nin yamndaki inşaat için Vakıflar Başmüdürlüğii ve Belediye'den ivin alınmadı Salim ALPASLAN Dolmabahce Camll Koruma Derneğı tarafından «ıbadete gelen vatandaşların ihtıyacı Içın» yaptırılan tuvaletın ruhsatsız olduğu ve çalışmaların Izın olınmadan surdurulduğu Oğrenılmıştlr Derneğın cevre gereksiniml nedenıyle blr tuvalet yoptırılması yolunda Vakıflar Başmudurluğune 1974 yılında verdığl dilekce Incelenmek üzere Kultur Bakanlığı Gayrımenkut Eskl Eserler ve Anıtlar Yuksek Kurulu Başkanlığı'na gonderllmlş, kurul 8132 sayılı ve 14 12 1974 tarlhli kararını çöyle bellrtmiştirtBeyoğlu Dolmabahce Camll Avlusunda yapılmok Istenen WC ve abdest almo yerlerınln yeni yapılacak hazıre duvarı Iclne yerleştlrllmesi clhetine gldllme8inln ve bu esasa göre hozırlanacak yenl projenln onaylanmak üzere kurulumuza lletılmesine karar verıldl > Derneğln 1976 ve 1977 yıllonnda yaptığı aynı yollu başvurulara da henuz pro|e hazırlanmadığı lcln olumlu blr ya* nıt verllmemiş, daha sonra da yasal glrişimde bulunmadan tuvaletln yapımına boşlanmıştır. Vakıflar Başmüdürlüğü Ablde ve Yapı işlerl Müdürluğa. cAnıtlar Yüksek Kurulu'nun kararında bir tuvaletln yapılması zaten öngöruluyor. Dolmabahce Camii'nin tarlht gOzelllğlnl bozacak ve bütunlüğünü zedeleyecek böyle blr calışma lcln mutlaka pro|enln onaylanmosı ve Izin cıkması gereklrdl..» demektedlr. Beyoğlu Beledlye Şube Mödurlüğu llgililerl de Inşaatın İLÂN İSTANBUL 17. ASLİYE HUKUK HÂKİMLİĞİNDEN Safiye Demir tarafından Istanbul Balat Homamı Muhittın mahallesl Mlrac Sokak No: 1. kat 1'de mukım Iken adresl mechul Yaşar Demir aleyhıne acılan boşanma davası netlcesinde: 9/7/1979 tarıh ve esas 1979/21 ve 1979/555 sayılı kararla Sınop Gerze ilcesl Yakadibl köyunde nufusa kayıtlı tarafların boşanmalarına, Cemalin velayetinın anneye verılmesine, şahsl münasebet tesisine. dovalının blr sene evlenmekten men'lne, davalldan 500 llra ıştlrak nafakasının tahsillno, 75 llra mahkeme masrafının keza davalıdan tahsllıne karar verllmekle davalıyo ilânen tebliğ olunur. uyorınca mudürıyet tarafından yıktınlacaktır. öte yandan. Başmüdurlukten gelen yazı olumlu bıle olsa, inşaat, 6785 sa yılı Imar Yasası kapsamına gı receğınden ruhsata baâlarıması gerekmektedır. DERNEK ÎLGİIİLERt NEDİYOR?... Caddenln ötekl yakasında bulunan umumî tuvaletin, ıbadete gelenlerin gereksinımınl karşılamaktan uzak bulunduğunu bıldıren Dolmabahce Camıl Koruma Dernegl ilgılılerı şunları söylemışlerdlr: «Camının bır tuvalete Ihtiyacı bulunduğu aşıkâr Plan ve proıe dahılınde inşasına başladık. Ancak bu pro|e ve plan henuz onaylanmadı Kanunî Iş lemlerin uzun surmesl sebebıy le inşaata başlamak mecburlyetlnde kaldık Tuvaletln kanalı ana kanala bağlandığı ICln lleri surulduğü glbl denlzle llgısl yok Ayrıca camınin gorunüşu bozulmasın dlye son radan ağaclandıracağız Yuksek Anıtlar Kurulunun raporun da gorulduğü gıbı, aslında tuvalet yapımına karşı cıkılmıyor Blz böyle blr hlzmetle camlye gelen vatandaşlarımıza blr kolaylık sağladığımıza inanıyoruz » Film getirticileri sinemalara yeni mevsim başında zam isteyeceklerini belirtiyorlar Yabancı film getirtlcllerl, yeru mevsim başında gösterişh fılm lısteleri açıklamaya hazırlanıyorlar Bazılan şımdıden belırlenmiş olan bu lıstelerde yıllardır ısımlerl işıtilen ve beklenen •Deniztn Dışleri», «Cehennem Ku lpsı». «Guguk Ku?u». «Taksi Şoforiı», «Supernen», «Ge yık Avciısı», «Kıyanet» gıbi ustun yapımlar var Ancak sınemacılır, normal filmlerden bir hayH pa halıya satın alınabıleceh olan bu yapımların geürtîebilmesl için sinema fiyatanna önemli ölçude zam vvpılması göruşünu ileri surV yorlar. Yakında bu konud» bir basın toplantısı yapacai olan fılm getırticılen, onem li. ünlü ve pahalı fılmler 1çın bilet tavan fiyatlannın 100 lıraya kadar olmak üzere serbest bırakılmasıru. kendine ve getırdjği filme gu venen sinemacının bu tavan dahilınde istedıği flyatı koyabılmssi goruşünü savunuyorlar. Söz konusu filmlerin gerçekten de pahalı fılm ler olması, hele son devalüasyondan sonra bunlarm mahyetinin daha da yüksel miş olması, sinemacılara bu isteklerınde önemli kozlar eaglıyor. Zam isteklerl ve bunlann beledlyece kabul edılıp edılmemesı henuz tam kesinhk kazanmadı Ancak genelde belırlenen, gelecek yıl ıyı ve kahtelı fılmler gorobılmek. unünu duydugumuz filmlerl bızde de seyredebilmek olayının mutlaka önemli bir zamdan geçtıgi . Bundao böyle önemli fımler özellıkle büyuk kentlerde hatırı sa yılır olçude pahalı bıletlerle seyredılebılecek, yoksa bu filmleri hıç goremeyecek ve bırkaç yıldır oldugu gibi ikınci sınıf kopyalarıyla yetlneceğız Yeni mevsımın yak laştıgı şu gunlerde iyi filme giden yollann pahalı bilet fıyatlarındpn gectıği bır kez daha kamtlanacak ÖZÜR DünkO sayımızda yer alan tMerhaba Muzik adlı gosterl İCln şarkıcılarla calışan Haldun Dormen dehşet ıcınde kaldı» başlıklı yazımızla ilgllı fotoğraf blr teknık yanlışlık sonucu yaymlanamamıştır. Özur dılerlz. 8ARIYER: Alaaddin (Sarıyer Ortaceşme cod. 27). Emlrgan (Cınoraltı cad. 13/B) ŞİŞLİ: Uğrak (Şişli Hanımefendl sok. 20), Tepeüstü, (Kurtuluş cad 108/1), Takaloğlu (Gürsei mah 6/A), Kuştepe (Kuştepe Yolu Sondurak No: 90). Mehmet Ruşen (Celıktepe G Osmonpaşa C. 41), GOvenevler (Meclalyeköy özlem Smeması altı), Yahya Kemal (T. Paşa cad. 3/A). ÜSKÖDAR: Şener (Bağlarbası Nuh Kuyusu cad. 323/3). Harem (Clcekcl Hamam sok. 17/A) örmecl (Iskele Meydonı Hakimiyet Milllye cad. 51), Kuzguncuk (lcadlye cad. No: 56) Coşkun (Alemdağ cad. No: 93) Dolmabahce Camii'nin yanına Izinsiz olarak yaptınlon tuvalet. başlamasından blr süre sonra yerin sahıbl Bezmlölem Valıde Sultan Vakfi adına 11 temmuz 1979'da bir tutanak hazırlamış (cilt 234, yaprak 42) ve 23.7.1979'da tebliğ etmlşlerdir. Ayrıca aynı tarihte Teknlk Muavln Arlf Guzelbeyoğlu Imzasıyla gonderllen bir yozıda, inşaata, Vakıflar Başmüdürlüğ'unun Iznlnln olup olmodıfy da sorulmuştur. Vakıf, Insacıto ızın venlmedığini bildlrmesl ha lindo tuvalet 775 sayılı Geçekondu Yasasının 11. maddesl KÜÇÜMEN #•••••• HASLET SOYOZ ÇIKTI ŞEVKET SÜREYYA AYDEMİR Kırmızı Mektuplar Son V,ızıl«ırı HAKMf Tll OSTAT S S. «VOEMIR1N SON »APltl VAftlM KALAN Bll 8AS*APIT1N 8U KAOAMNI 81LE OKUMAKLA MUHU OLACAKSINIZ GARTH I K3LAM8eMlM HELI^OPTtCl 3l4 UAVAU MARTIN STORH EDERI 40 LlflA İstcmc adrcsi: ÇAĞDAŞ YAYINLARI Cağaloğlu, Türkocağı cad. No: 3»41 İSTANBUL