Katalog

ONİKf CUMHUKİYET 13 TEMMUZ 1979 ocuk yılı coğunlukla bicimsei olso aa, çocuklarla i/gılı bircok önemlı sorunun dı İ8 getirifmesınde yororlr olmuştur En ya rarlı olduğu konulordon bırl tartışmasız. devle tın devlet olmo niteliğmi orîoyo koyon. devle tln sorumluluğunu doğrudan üzenne oldığı ve tlstfrma yurtlarında kalan cocukiarın durumu nun kamu oyuno yansıtılmosı oiTuştur Ancak gerek basın, gerekse rcdyo ve televizyon kona lı lle yetiştirme yurttarında kolan cocuklann durumu lle llgılı dramı yansıtan yayın/ar, nsanların duyduklorı ve gördükleri karşrsında şımdilık sadece utanc duymalarına yaromjştır. Bırşeylerın değışmesl. vetıştırme yurtlarında yaşayan cocuklann daha Insanca bir düzene kavuşturulmalan doğrultusunda yapılmış somu tişlerden söz eîmeye olanak vok YETİŞTİRME VURTUARINDA Yetiştirme yurtlanndoki insaniık dısı dö 2»n akışını surdüruyor Ustelik dısardan, tef tış gezl/erinde görülebılenlerl ile komu oyuno yansıtılondon daho da kâtü koşuflorda Yetış tlrme yurtlarında kalon öğrenciter, her nasıf oluyorso. yapılan tum teftışlerden okul yonevm lorlnin önceden haberll oiduklarım anlatıyorfar. Gercekten de Koruma Bırlığınin teftışlerın de yenı temfzlenmlş yerierin ıslaklıgı. duzgün yerleştirilmiş yataklardakl carşaflann rastlantı hıc kullanılmomış olduğu gözlemyor Isfe Kucuk cekmece Yetiştirme Yurdunda feftış dısında cekılebılmış bır fotoğraf, aerçek durumun tef tışlerdekinden cok daho acı olduğunu sergılı figısızlığ n kanıtı beton uzerındekl yer yatak Yetiştirme yurtlarında denetim dışında yaşam koşulları daha da kötüleşiyor Ç EĞİTİM llll, IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIKIIIIIIIIIIIIIIH ÖĞRETİM Şükran KETENCÎ UESYO'DA YÖNETİM SORUMLULUĞU OLAN TÜM ÖĞRETİM ELEMANLARI İSTİFA ETTİLER 2237 SAYILI YASA UYGULAMASINDA UESYO, AKADEMİYÎ KEYFI UYGULAMA [ÇİNDE OLMAKLA SUÇLUYOR ski özel vüksek okulların bağlı oldukları aka aem. ya da unıversıtelere devredılmesını ongo ren 2237 sayıM yasa uyguiaması ıio ılgı ı .ar tışmalar btr yuksek okuıda buyuk Doyutfar k zan mış Uyguiamolı Endüstn Sanatlor Yuksek Okufu nun yonetım sorumiulugu olan tum ogreiım elemarları gorevlennden ıstıfa etmıslerdır İlkokullorda modern matemat k öğretimı ile ılgıH haberlere acıklık getırılmesı ıstenmekte ogretmenle rın yetıştırılmesi ve uygulamaya gecılmes' ıle ıigılı ça lışmalar eleştırılmektedır Bakanlığın ılkoğretım mufettışlennın modern ma tamatık kursundan gecırılmelerı ıle ılgılı genelgesınde, onumüzdeki ders yılında ılkokullarda modern matama tık öğrenımıne geçıleceğı \o\uiöa bır hüküm bulunmadığı vurgulanmakla Mı'lı Eğıîım Bokonlığmın ozellıkie su sorunlara acıklık getırmesı gerektığı bslırtıimekte dır »llkokul proğramının omaçlar ve acıklamalar bö lumünde modern matamatığe yer verıldığı gorüluyorsa do Sınıflordo okutulacak konu'arın gostenldıâl DöîümIsrde buna rostlonmomakfodır Bu <se uvgt^a/'C' oğret menlerle denetleyıa müfettışler orosındo değısık goruş lerın doğmasına yol acmoktadır Onümuzdekı ders yııın da modern matematik oğretımıne başlanacaksa herşe/den önce ve ıvedılıkle matemotığln hangl konuiorının hcngr sırtrflardo OKUtuIacağı Bakanlıkca belırtılerek ılgılı'ere duyıırulması gerekmektedır Ilkoğretım müfettışlen on günlük kurs gârmüşlerse de asıi uzmanlık dalları matemotık olmodığı ıcın. hıçöır zaman matematik ogretmenı clcusunde oğreıı dıkleri savmda buıunulamaz Karşılanna alacakları kışıler bırer öğretmen olduğuno gore öğretım goreviısl olorak cıkacakıarın da modern matematığı büen. matematik öğretrrenı olmaları gerekmektedır » E Istanbul Devlet Guzel Sanotıor Akadomısıne ba.ğlı UESYO ogretım elemanlan okulların.n aka demıve de/redılmesı surecı ıcmde okulun gelıştırılerek yenılenebılmesı ıcın yafnız yonetımde değıl tum hazırlık karar ve uyguamalarda da oku lun elemanlarımn tam sorumlulukla yer olmalan gerektığını savunmuşfar bu uygulamaya olanak tantmak Icın gorevlennden istıfo etttıklerlnı bıldır mışlerdıı 2237 nolu yasa lle okullarının İDGSA'ne dev redıımesınden ve oğretım kadrolcrının Akademl elemanlonndan sayı/masından kıvonç duyduklarını ancck Akademı'nın yenı yosa ile bırlıkte kerdlnce düzenlemeler peşınde olduğunu soyleyen öğret'm uyeierı «uESYOmun ıc yapısı düzeni özellığı ve elemanlan hıc dıkkote alınmadan uygulcrm'ar gercekfeştırılmektedır UESYO eiemonları b j tu tumun zarar getıreceğının bılırcmdedırler ve do fiacok sonucların beikı olayların sorumiuluğunu yüklenemıyecekierdır» demışlerriır Oğretım elemanlarımn tumunün ıstifası He so nuclanan çel'şkıye Akademı nın mudur atanmasındon bolüm başkonlarının fahrı olarok görevlerıne devam etme erının ıstenmesırc t"j^c ceş't1' l o rarlarındo vuksek okul elemanlanndan hcıbersız ve yasa yorumlanmosı ıle ılgılı raporlar dohl beklen yor Taşın uzerlne yere serllmış yotaklara yo tan cocuklann bu durumu. oğrencılere göre yonetımın ılgısızlıgınden kaynaklonıyor Tüm yefersızlıklere ragmen okulda yererınce ya fok olduğunu ancak yonetımm sorunlarla ılgı lenmedığınî anlaian oğrertcıler bu yıl flgısızık ten kavnaklanorok oğrencının genet başan durumunda buyuk duşme olduğunu one su ruyorlar Oğrencının sadece % 10 20'slnır smıf gectığını anlatan ogrenctler bu yuzden pek cok yetiştirme yurdu oğrencısınin okuma olano gını yıtıreceğım anlatıyorlar İlkokullardaki modern matematik uygulaması îçin açıklık isteniyor meden davranılması gerekce olarak gösîerllmiştır UESYO oğretım elemanian kendı aralarırda aldıkları bır kararla Akademıye başvLrmuşlar. okul müdurünün kendı aralarındon tam gün calışan ve kurulları tarafından secılen bır kışı olmasını. oku lun qel«ceğı ıle ılgılı tüm karorlari temsıfcıierin kotılmasını önermışlerdır Akademı Temsılcıler Ku [DÜNYADA EKONOMİ VE TİCARET 21 barlzaada rayınlanan btr OECD rapomnda {•The Impact of töe Nenly lndustrialising Countries on Productıoo and Trade in Manufactures») «Yem Sınaıleştnekte Oian ÜUceler» (YSOU'ler) grubuyla mamul maddedeler tıcaretıni gelıştınnenın genelhkle donva ekonomisi ve Özelltkle OECD ulkelen açısından yararlan vurgulandL 29 hazıranda açıklanan «Tokyo Doru|^ı» bildirgesjnde ekononuk bunalımdan ancak global bir yaklaşımla çıküabıieceğı beJırtıJdı Geçen hafta yayınlanan ve 2000 ydma yönehk taiıminleM içeren bir diğer OECD raporuuda '«Pacmg the Future»), dunyanm uzun vadeli ekono mık îorunlarının gelışmı; ülkelerle mekte olan uikeler arasmda daha >s,km bır ışbırlıgıru gerektırdığı sonucuna vanldı Vo gene ge^en nafta bır konuşma yapan BM Genel Sekreten Kurt VV'aldheım Kuzey Guney da>aiogunu canlandırtnanın önemıne degmdn Putn bu rapor ve acıklamalar kapıtaJıst dunyanın eşıfınde durdugu urkutucu ekono mık bunalımı aşmak ıçın ? Dun^aya umut bagladıgını göstprmektedır Gercekten de 1973 sonrasında yaşanan Bınnn petrol bunalımı» aın aşılrnasında 3 Dunvs ulkelennde \aratıJan tafebın büvuk bır etkısı olmuştur lnternational Herald Trtbutıe yazan Jonathan Povver ın beJirttıpne gore : eaıden dolaruma surulen OPEC fonJanndan comertçe vararlandınlan kınu 3 Dünya ulkeiennın ırma nan talebı yaJnızca AET uJkelerınde J mil>on kışırun daha ışsız kalmasını önlettuş ve 3 Dunya halen ABD dışsatımını» ^25'ın.ı. AET dışsatımının ^40ını masseder duruma gelmı^tır Dolayısvla 3 Dunja jlkelerıne ye nj kredı ve yardım olanaklan saglaıra'? ve dışsatjma sürdüklen mallara gelısmı^ ulkelerde pazar kolay'ıkisn yaratarak " Dıınva' » nın o/elhkle vatınm ma'lan taİPbmı ranlı tut reak, «îkjnc! petro] bunalımı»nı anlatmak : Osman ULAGAY rulu ıse bu önerlyl öğretım efemanlarının görev ve sorumluiukiorını oşması otarak yorumlomıştır. Akademı Temsılcıler Kurulu aynı toclantısında UESYO Yönetım Kurulu olarak Akademıden 3 profesor Yuksek Okuldan bır öğretım görevllsıni UESYO yonetım kurulu olcrak atamıştır Bu kararlardon sonra toplanan UESYO tam gun elemanları 9 temmuz pazartesi günü toplono rak aşağıdakı kararları almışlardır «...Tüm calışanların secme ve secllme hakkının ve uygulamalar sonucunda öğrenim ve oğ retım özgurluğunün zedelenecegı scnucuna var mışlardır Bu sonuca göre de Akademı"ce atanan ve halen yönetım sorumluluğu olan herkesın jmu dur. müdür yardımcısı, bölüm baskanları. yonetım kurulu). istıfa etmelerı karorı olınmıştırı EKONOMİK BUNALIMDAN ÇIKIŞ YOLU 3. DUNYADAN GEÇIYOR içln de bir çıkıs yolu olarak llerl sürulebflmektedar Ancak bu kez söz konusu meka.nlzma.yi ışietmek 1973'e oranla daha zor görünmektedır. Zıra 3 Dünya ülkelennın 1973 sonunda ıı mılyar dolar dolayında olan toplam dış açıkJarı (can hesap). geçen yıl sonunda 30 muyarf yükseimıştır Bu yıl ki açıgın ıse 40 mıl>ar dolan aşacağma kesm gözüyje bakılmaktadır Ote yandan aynı ulnelenn toplu dış borçları 300 mılyar dolan bulmuş ve öze'hkîe Brezılya ve Meksıka gıbı en onemh YSOU lerın saeladıklan dış kredjlenn varıya yakını eski borclann faız ve an\ para odamelerıne gıtmeye ba«laxnıştır Bu koşullar altında Batı bankacılık sıstemınjn. 1973'ü ızleyen donemdekı kolaylık ve cömertlikle OPEC fonlarını 3 Dunya ülkelerine dağıtmaf sı herhalde kolay olmayacak ır Ustelik bu ışlemın gerçekleştınlmesınde en önemlı rolu oynamış olan Euromarket» (A\rrupa Para Pıyasalannın) daha yakından denetleamesı ve bu pıyasalara bır rezerv oranı zorunJugu getırılmesı yolundakı çabalar da giderek yogunlaşmaktadır. Tum bu etkenler gözönüne aiındıgında bunahmı aşmak ısteyen gelışmış sınaıleşmış ulkelenn önunde, her ıkisı de kendı refah düzeylennı sınırlayıcı ıkl önlem kalmaktadır Bınncisi. 3 Dünya ulkelenne yönelık yardım fonlannı önemlı olçüde artırarak bu ulkelen yemden borclanabilır duruma getırmek ve yat:rım mallan taleplerını canlı tutmak ıkincisı 3 Dünya ulkeîennın mamul madde dışsatımını kolaylaştıracak önJemlen almak ve kımı geleneksel sanayı dallannm bu ulkelere bırakılması anlamına gelecek yapjsal degışıklıklere cesaretle yönelmektır Gelışmış ülkelerdeki gen ş seçmen kitlelerme hıç de sempatık gelmey3cek bu önlemlenn çofulcu demokrasilen ne yönde zorlayacağmı ıse uygulama gosterecektır. çözüm aran.yor Konya DMMA'daki sorunlara İran Devriminin ekonomik boyutları giderek açıkhk kazanıyor ran Devnnunm ekonomik boyutlan glderek acıklık kazanmaya başlamakta \e Batı ıçm Şah'la bırlıkte yıtarılenın en kotümser tahmmlerı bıle aşmasmdan korku'maktadır Bır kez Iran'da durdurulan ve çogv Batılı (Japonya dahıl) şırketlerce ustlenılmış bulunan projeierın tutan ıyımser tahmınlerle 40 Kötumser tahmınlerfe 'îO mılvar dolan bulmaktadır. Ikincisı büyuk toplamlara varan ve hemen tamamı Batı'dan saglanan asken alımlar durdurulmuş ya da sınırlandınlmıştır Uçün cüsu tümu Baö ülkeleıınden gelen otomobıl ve dığer lüks eşyarun dışalımı yasakianmıştır Dördüncusü 8 hazıranda ozel bankalar ve ardından sıgorta şırketlen devletleştınlmıştır Beşıncısı, ülkedekı tüm onetnlı endüstn kuruluşJan geçen hafta devletleştınlrniş ve bunlar arasmda yabancı çırketlerle ortak kuruluşlan bulunan en büyük holdıngler de vardor. # I Iran Başbakanı Mebdı Bazargan son dev letleştınnelen açıklarken yaptıgı konuşmada bu önemlı adımla endustnye yenıden ışlerhk kazandırmayı ışçı yonetıcı ılışkılennı duzelt meyı ve gerçek özel sektöru guçlendırmeyı amacladıklannı ;>oylemıştır Ote yandan Batılı gözJemcıler Iran da hukümetın ekonomıyt raytna oturtma çabalarında yetersız kaldıınnı ışsiz sayısmın kapanan ışyerlenyle bırlıkte arttığını ve çogunlugun çahşmadan gelınnl artırmanın yollarını aradığını ılen sünnekte. hükümetin ehnde bınken petrol gelırlerinJ nasıl yönlenoarecegıni bıLmedigini behrtmektedırler Aynı çevreler hükumetın endüstriyi canlandırmak amacıyla yapmayı tasarladıjn 17 mjlyar dolar tutanndakı yardımın da çalışma dısıpllni va düzeni sağlanamaması haJ^'le boşa gıdecegini ileri sürmekiedırler. Amin: ^Bağımlı kalkınma îran'ın dışındada patlamaya yol açabilir,, «Dışa boğımlı kalkınma» modellerlnln ânde gelen eieştırmenierınden Mısırlı ıktisatcı Samır Amin. The Middle East dergısımn sorunlarım yamtlarken tbağımlı kalkınmo»nın hıc bır ölkede kıtlelenn sorunlanna cozüm getırmeyeceğıni bölırterek, gelışme yolundakl ulkeler icın tek g«cerlı seceneğın kendı ozguclenne dayalı bır kolkınmo yöntemf Izlemek olduğunu sövlemiştir. Halen B Milletler Iktısodi Kalkınma ve Plânlama Enstıtüsü'nün başında bulunan Somlr Amin'' in. The Middle East muhabırının sorularına verdıği llgınc yanıtlan özetleyerek sunuyoruz. «Sömurgecllik dönemlnden kalan olum su2 etkenlerden sonra Arop ulusunun boşıno gelen en büyuk belâ petrol olmuştur. 18 ve 17 yuzyıllarda altımn Ispanya'da oynadığı dolü bu kez petrol Arap dünyasında oynayabHlr. Yanl gercekte başkalarının yorarlondığı ÜnJü iktisatçı Samir Amin, îran'da isyan boyutlaruıa varan tepkilerin ideolojik içeriğinden çok bağımlı kapitalist gelişme modeline karşı kitlesel bir başkaldın olmalarının önemli olduğunu söylüyor. gâz önünde bulundurulmalıdır Kıml Arap üıke.erının bu yolda atacakları adımlar. Arap bırlığı yolunda daha sağlam bır yaklaşımın da temelı olabılır Bu yönde bır gelişme sağlanmadan kurulacak bır Arap Ortak Pazarı ıse ceşıtli Arap ülkeleri arasındakı eşıtsızlığı artırmok tan boşka btr ışe yaramaz tlran Devrımı'ne yol acan tepki ve sğılımlen kimı dığer Arap ulkelennde de goziemck mümkundür Iran'da 'syan boyutlarıno varan tepkılenn ıdsaloıık icenğınden cok bağımlc kapitalist gelişme modelıne karşı k/llesel bır başkaldın olmaları önerrlıdır; ve en başanlı ornek olorok gosterılen Iran' da meydana gelenler bu modelle halkm sorunlarını cözmenın olanaksız olduğunu gös termektedir Iran'dakıne benzer kıtlese! tepki ler endüstrıel pelışmenm ve sımfsal farklı» laşmonın göreceli olarak ılerlemış buiunduğu Mısır Surfye. Irak ve Mağrip ulkelennde de görulebilır» Mimarlar Odası ve TUMAS, Konva'daki faşıst terör ve Konya Devlet Mühendıshk MımariıJc Akademlsındeki cğltim koşulları üe ılgıM üyelennden gelen sorunlan kamuöyuna yansıtmışlardu. Aiademl öğretım elemanlan ve Oğrendlerıne surekh olarak yönlendirilen saldınlar ve bına sorunu ıle ılgıH bılgılerın yeraldığı açıkJamalarda, Mıllı Eğıtım Bakanlığı ve emmyet görevlılen uyanlmaktadır. Mımarlar Odası ve TUMAS üyesı KDMM Akademisl öğretım elemanlan ust d"gütle"ln9 gönderdıklen raporlarda soıunlanm ve olayiar thnsını şöyle ö7etlemektedırler «En son KDMMA Mıma' hk Bolümü Oğretım görevlılennden I Unal Otkür'un arabasma konan yuksek tahnp güçlu bomba patlamıştır Mımarlzk bolumündekı ilericılere btı Jli saldırı degıldır. Anadolu'dakı yuksek ögrenım kurumlannı tasıstleştırmek ıçın sıstemli olarak surdurülen taşıst teror. UGD Genel Meıkezı Konjaya taşındıktan sonra daha da >ogunlaşmistır Devruna ogıena Mohmet Tdşdemırın oldurulmebinaen sonra. ılencüere baskılar daha da artmı§. tahsopalı ve tabancalı saldııılar POLBIR'lı polısjn üestegmde yurutülmüş (100 un uzenndelcı 4 a j ü i bombalı saldırüardan hıç bırının faılı bulunamamıştır), sonuçta ııencı ögrencıler KDMMA Mımarhk Bölumüne gıremez durjma gelauşlerdır. Faşist terör yalnız oğrencılere yönelrasnıış ılencı öğretım elemanlanna da sık sık saldırılar olmuştur Mımariar Dergısı, geıea ogretım elemanlarını Komarust dı\e hedsf gosteren bır ortamda. avnı bolumı n oğret^nı gorevlılerınden (Mım Odası üyesıdır) A. Osman Kurul un arabası ıkı kez bomMlanm'ş, c yıne bır ögretım görei'ı mın oddsı aitıaa yerleştınlmış dınamıt (fıtılı Ttfc^'entnesıne ragrnen patlamamıs' patlanı^dan bulurmıuştur Kısacası faşıst spldıniar sonurupc'a arük devrımcı ösrencıler bolum bınacına gjrem^z daruma gelmış ılencı ögrerım eleman anmn can ve mal trüvenhgı kaJrnam'ştır (Bu vuzden Akademı Yonetım Kurulu. Bolumu suresız tatıi etmıştır) Bu duruma geçıcz ami ıvedi bir çozüm, ilk planda akadem: böluırlernm teK bır bınada bırleştınlmesıdır KDMM Aîcadenrsj. resmen devre dışı bırakılınış Kız O^retmen Lısesı bınası ıçm gırışımde bjiu^muş, fakat M£B gı şu ana kadar eereMı iljru \ermemıstır Kız Ogretmen Lıse^ı bın^ının Aka< *mıye venlmeme<;ı ıçın fa$'st çevreler ı e bol kıra aJfln mal tph bı eeı o çevreıer, yogun çaba harcamaktadırla' Yaz okufu öğretmenlen yeniden kura ile atamaya karşt çfkıyorlar Yaz otullanndan ge^erek ort&oğ~°tım kurumu öğretmenı olan ılkokui ögıetmeuîen daha once atandialan soı ev verlennden alınarak yenı ögretmonmıs arıbı jenıdsn »uCA ıle atannnlanna karşı çıkma'ttadıılar Onbeş yırrnı vıllık ve ulkerun her köşesınde gorev yapmış ogreTmpnler olarak \Pnıden kura ıle goreve a t a n m U n w n ha'csızlık o'dugunu savunan ögrettn"nlerden gelen jazılarda özellılde şu göruşlere yer verılmektedır Gerek flköğretmen okullanndan mezun olduklannda gereki^ orta ogreümde goreva başladıklarında kencı ıstedıklen yerlerde dejıl bakanlığın ısted.gı yerierde gorev yapao bızler, yaz okulu öğrenimıne baslarken bakanhk tarafından bır okulda görevlendınlmjş durumdayız. Bue bır kura daha çektınlmesı mantıksızhktır Işeüzarhkbr bir zenglnllk oldatıcı bieimde Aroplorın zen gınlığı gıbl gorünebılır > <Son 30 yıllık donemde Ücüncö Dun ya ufkeleri, gelışmlş kapitalist ulkeiere ham modde dışsatımında uzmanlaşTiış ve bu dış satımdan soglad'kiarı gelırlerie de kendı ic pazarlarına yöne.'ık. ıthal ikomesı polıtıkalarını fınanse etmişlerdır Coğu Arap ülkeler; şimdi bu modelm sınırlarına varmıştır Bu modele seçenek olarak gösîerilen. dışsatı mo yonelık endüstrileşme polıtikası da ucuz ve bol o!an Arap ış gücü kaynaklarm dan yararianma amocını gutmektedlr ve kıt leler/n sorunlarına hıç bır cözum geiırmeyecekiır» «Kuzey Afrıka ulkelerryle Mısır Sudctr, Surıye ya da Irak gıM Arop ülkeler!, kendı özguclerıne dayalı bır kalkınma modelınl benımseyerek öncelıkle tarımsal uretkentığt anırmalı ve endrustnleşmeyl kırsol keslmdekî değışıml tamamlayacak bıcımde yenlden yönlendirmelldırler Buna koşut ola rak endüstrileşme sürecınde giderek büyüyen kentsel nufusun gereksınmelerl de