Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
İ K t ürk toplum yaşamı tcln inan'lmoz boyuriara uia»Qiı »ıldn^n n (îeror) çeşıtlı neaenierı vardır Bu nedenlerden bır bolumu sıyasal ve sosyal. otekı bolumu ıse kültürel ve ekonomık nedenlerdır Sıyasal ve sosyal nedenlerin başmdo hfc kuşkusuz yasalarımızda bulunan ve düşunceyı SLC sayan yorgılar gelmektedir Sıyasol ıktıdarlar, yıldırıyı durdurmak. u!u su gonenclığe (refoha) kavuşturmak ıcın bu nedenlerin tumünu ele almak. gercek ve saglam onlemler getırmek zorundodırlar Bu önlemler, yururluktekı yasaların uyguianması /onunde olabıleceğı gıbı, ekonomık, kültürel, sos yaı nıtelfkle yenı yasolar getınlmes* bıcımınde de ortaya çıkabılır Ancak bu onlemler gettrılır ken çağdas uygarlık doğrultusundcn aynlmomok, yenı özgurluk kısıtlcmalanna gıtmemek gerektır. Yenı onlemler getırlrken, âzgurluklere dokunmamalıdır. Yıldırının gıttıkce yoygınloşmosı korşısındo «Bıze elı sopalı bır yonetım gerek» dıyenlenn sayısı ne yozık kı günden güne coğalmaktadır Anarşık oloylann blr türlü üstesınden gelıneme mesl, böyle bır yargıyo göturmektedır bazı kışılerl Ama ne var kı bu yargı, doğru bır yargı de ğ'ldır Doğru olan, sağlıklı olon ozgurlükten korkmamak, özgürİLğu savunmaktan vazgecme mektır Ozgüriuk hıc bır yerde ve hıc bır cağoa boşlı başıno kotüluğun, yıldırının ve kargaşanın kaynağı olmamıştır cünkü Aksıne mutluluğun, esenlığln ve gonenlığm koynağı olmuştur hep Yurdumuzdokı anarşık olayları otorıter bır dev let'n yokluğuna bağlayonlar ve kargaşanın oncok oîonler bır re/imle onlenebıleceğınf ılerı sü renler, bu nedenle vanılgı ıcindedırier • BHindığı gıbı cağımz özgürlukler çağıöır.. «Yukarıdan oşağıya doğru blr otonte kurma» ve ağızlaro kılıt vurmo yontemlen tarıhe kanşmok uzeredır Bu yöntemler ortık hıc bır sonuc vermez olmuştur. Ustelık kargaşaya yol acmak ta ve fuzgürluğün ustüne şal örtme» gırışımlen alay konusu olrnaktadır Özgurlukten yoksun otonte, otonte olmak tan uzaktır Baskıdır. kıyımdır yıfdırıdır... Ister kışısel, Ister toplumsal, istcrse hüku met ve devlet baskısı olsun, baskınm her bıcımı cekıncelı ve sakırtcalıdır Jefferson'un gu CUMHUEİYET 10 TEMMUZ l f ' l r Düşünce Suçu ve Zulüm M.fskenderÖZTURANLf HUKUKCU zel devlşiyle söyîeyeedk olursak, «Boskının bu lundugu bif ulkede rıalk vo orstur. ya da cekıc» Aynca baskı, her zaman ve her cağda zor baîığa yol acmıştır «Zorbalık ıse gucsuzlüğün belırtısidır L)2un da sürmez? (Jaures) «Iktfdaro karşı gelen Tanrıya da karşı gelır» duşünceS'n den yola cikıp otorite ve buyurganlık kurmak ısteyen politıkocılorın sonu, onun ıcındır kl yıkım olmuştur Otonte kurmak Isterken baskı yöntemlerfne başvuron sıyaset adamlannın co ğu. devletı gücsüz durumo duşurmüşlerdir Çunkü devletin omacı yalnız otonte sağlamok değıldfr Oevletın en soyfu, en yuce amacı otonte lle bırlikte ozgürlüklerl de geroeklestırmek, bıreylerı mutluluğa kavuşturmaktır Devlet sözcu ğünun yolnız otonte ıle cağnşım yaptığı cağlar gerılerde kalmıştır «Otonte kuromayan deviet, devlet değıldır» sozu hıc kuşkusuz doğrudur. Ama topİLm katlapna ozgürlük veremeyen dev let de devlet değıidır Çağdaş devlet ozgurluğun sımgesıdtr, özgurluğün guvencesıdır Cağımız devletlnln baş görevı. özgurlükle otonte arasın da uyum sağlamaktır Cok eskl zamonlardan beıi polltikanın bozı önemlı kurallannda herren hemen hıc değlşıklık olmcmıştır Bu kurallardon bırı şudur. «Slyaset bılımi. devletin hukuku ıle klşılerın hukukunu doğru olarak behrlemektır» (Anstotales) cmde bulunduğumuz yüzyıl neler getırdı ve 21 yuzyıla neter sunuyor 7 Ya do bu yözyılin en bellrgin nıtölıkleri nelerdır ve bu nıtelikler gelen yüzyılı hangı yonde etkiîiyecektır' Gercı yuzyılımız rıenuz bıtmedı Amo olayların akışı o denll hızlı kı, bu gıdHşe bakıp yorınlar uzerınde kimi yorgılaro varılabılır (Kuşkusuz beklenmedık oiayların gelecek yuzyılı aklo gelmedık bıcımde etkılıyebılecığını de unutmomak koşuluyla.) Bu na gerek vordır Cunku krmı toplumsal sorunlara bakış acımızı düzenlerken yarının ne.ler getıreceğını, ancak dünun ve gunumuzun genel bır değerlendırmesınden cıkarabılırız. Gercekte yüzyılımızın pek cok nıtelıği var Bunlarm tüTiunden soz etmek bu yazının sınırlarını aşor hem do gereksız. bır b.Tkıma Onun ıcndır kl, durumo en kalm cızgilerle değmırek uygun olacak Başka bır deylşle, kıslsel özgürlüklerle toptumsai ozgurluk aras "da deı.ge kjrab'lnektır Ne yazık kı bu dengeyı üıkemızde henuî kurabılmış değılız. Kuramayışımızın nedenler nden bırı, düşunceyı suc sayan davranış bıcımımn egemen o/uşudur Onune gelenı komunıst lıkle suclayan k'şıler pcrtı oeieı boşkanlıklcrına ulaşab imekte, devletin en vuksek katlanna cıkabılmektedırler Boylesme polıtıkacıların yaşadığı bır ulkede, yosalari'nızdan düşunceyı suc layan yargıları cıkarıp atmak kolay bır ış degıl dır Bıiınd'ğı gıbı şımdıye kadar çeşıtlı tor.hierde yürürluğe gıren aî yasalarının hıc bırısıne duşunce sucları alınmamıştır Hırsızlar kacokcılor, adam oldurenler ırza gecenler yarorlanmı> tır da, sıyasal suçlulor, duşjn suclulan aftın dışında bırakılmıştır 1974 yılıriGa CHP MSP koa lısyonu. hukümet tasarısıno almış olduğj ha'de Meclıs cıkarmıştır duşunce suclannı affın kapsamından Ancak Anayaso Mahkemesı korarı lle düşünen ınson bağışlanobılmıştır Amo şımdı yenıden cezoevlerındedır düşunce'ennı söylemekten cekınmeyenfer Sıyasal guc dengesl, he nuz düşuncs suc'arını yasaiardan cıkarabılecek duruma gelmemıştır Bu nedenle yıldırı ve kar goşa kaynaklanndan bırı ortadan kafdınlamamakta, toplumun dırlık ve düzenlığt sağlanama maktadır Ovso toplumsal barış Istenlyorsa her şey den once o u ^ j ıcsien nedepıyie bıreyıer ceza korkusu altınaa bulunmamalı korkuSuz yaşamalıdırlar. Duşuncenm cezalandırılması diye blr sorun soz konusu olmomahdır DuşDncemn suc sayıldığı bır ulkede. ozgurluk yoktur Otorite nın yumruğu ve otorıtenın yıldırımları vardır.. Cızmeler ve mahmuzlorla dısıplın kurma co bcları, yaşadıgımız çağ>n gerceğıne de aykındtr Duşuncenın cezalandırıldıgı ulkelerde, kargoşodan başka blr şey gorulmemektedır Spınoza'mn onemle belırttı^ı gıbı. «Devletlr> gercek amacı ınsan ozgu r luğudur» Oevfetın otorıter ve guclu olması değıl, «Uyanık akıl!ı ve ınsancı' olrnosı gereklıdır s (Terrero) Her şevden once ınsano ve ınson ozgurluğune öeğer vermesı, guleryuziu olması onemlıdır Katı bır otorıte ıle ozgurluk ve borış sağlamak ısteyenler, cok k sa bır sure sonro bunun tersı Ile kcrşılaşmışlardır Devletm gücunu guc olmaktan cıkarmışlar şıddet ve baskı düzenıne donuşturmuşlerdır Bu bır kısır dongudür k l , bu kısır dongudan kurtulmanın tek yolu, özgurlükıere dort eıle sanlmak. czgurluğun erdemını tanımaktır Onun ıcındır kı günümüzde ızlenmesı gere keo polıtıka, cluşunc& ve orgutlenme ozgurlüğu nurı gercekleştırıimesı doğru'tusunda olmalıdıl Otonteı Dır devlet duzenı kurarak yenı düşünce sucton yarotmak yofunda değıl. duşunceyı 6ucla/an yargılann yururlukteki yasolardan Cikarıfması yonunde olmalıdır. Düşunceyı suclamak ve duşuncesmı soyleyen kışılsrı tutuklomak dogru b>r dovranış değıldır Duşunceier tu tuklanamaz ve tutsakevlerıne gonderıiernez cun ku Elıne sılahı alıp eyleme geçen kışıler vs bu kışılerın kurdukları yasol ya da yasal olmayan dernek ve orgutler. dunyonın her yerinde olduğu gıbı Turkıye'de de hoşgoru ıle karşılonmomaktadır Karşılanamaz da . Ister devletten gelsm, ısterse kışılerden ve orgütlerden kaynok lansın, uvgcr dunya yıldırının her türlusunü yasaklomıştır Sılahlı eylemler ve kışkırtmalar, tüm uygor ulkelerde suc sayılmaktadır. Sayılmalıdır da Ama duşunceler hıc bır zaman suc sayıia maz Ve duşünceienn suc sayıldığı ulkelerde toplumsal banş ve toplumsol mut/uluk kolay ko lay sağlanamaz. Tapmak ve Kurban Tapmaaın çeşitleri vardır Ateşe tapmak. guneşe tapmak puta tapmak. lidere tapmaJc, kadma tapmak, paraya tapmak Kalka tapmak, jşçı sînıfına tapmak Bunlarm ıçtnde en tehlıkelısı bır kadına tapmaktır Çunku sonu kötu olur, cınayete dek da>arıabılır Gazetelerde sık sık kendim dağıtraış aşıklann fotografianna rastlarsımz Zavallı adam sevgıhsını öldürmüştür. N1çın' Neden? sorulannı ianıtlamaya çabalarken şaşkındır Bılmem ki nasıl oldu? Tapıyordum ona .. Kadına tapmak Ükel bır sevgî biçımıdjr; eski tangolarda, alaturka şarkılarda, Yeşılçam fılımlerınde çok kullanılmıştu. Lıdere tapmak da ılkellik, ya da az gelışmışüktir. tşçı sınıfını soyutlayıp tanniaştuinak d* aynı soydan bır yaniışı vurgıüar Tanhsel boyutlan jçmde ışçj Sinıfznın devnmcıliğı bır gerçektir. Ingiltere'de işçı sınıfının sömurgelerden gelen kaynaklarla beslenerek devnmcî nitelıgını bır turiu ortaya koyamaması da bır dogrudur. Türkıye de yabancı kokenlı lastık fabrıkasmda 40 bın lira ajlıkla çalışan ışçının devrımcıllgı hangı nıtelıktedır? O. bır bakıma, «köşeyı dönmuş adam» dır Hele çarpık kentîeşme ıcınde sahıplendı gı gecekondu, bırkaç miijon lıraya yukselmışse, gel keyfım gel Emperyahzmın yozJaştırdıgı ma?!um ulkelerde ışçı sınıfının ust katmarüan çözulür kendını satar, paraya tapar. Bu, somut bır olaydır, ama genel gercegi degıştiremez. Işçı sınıfın: yaı?amdan soyutlayıp tapmaya kalkışanlar. bu olaj tan gordük çe çabucak yıkılırlar. cozulurler, se\gılısııiı oiduren aşık gıbı dagıürlar kendılenm Bıimem ki nasıl oldu? Tapıyordum onaî İnanmıştım Yıkıldun sonunda .. HESAPLAŞMA I Bu Dünya îçin ve Öbür Dünya Îçin Bnrhan ARPAD LISILAGELMİŞ alışvenş ışlerlnde ıklncl dünyo sovaşırdo çarpık bır değışım başlodı KıtlaşOn malları elden ele satar gorunüp bır lırolık ederı on katına cıl.armak ıcm uydurma ortaklıklor kuruluyor, bürolar acılıyor, yaioncıkton faturalar düzenlenıyordu Bu düzencı yenı duzende «nayton faturo» ve tgecekondu» sozlen f e men hemen ayni tarıhte kullanılmağa başianmıştır. En ucuz bezierı boyotıp basma diye yuksek poralar •ai'jilığı satan yurttaşın kefen bezını bıle karaborso molı yopan «verı ış adamı turu» de o gunlsrde goruldu, gunumuzde de sayıca pek cok artmış olarak ve b'jtun somuruculuğuyle Turk ekonomısmı kendi cıkanna çokertmekteler Cumhurıyet donemı ıstanbuCunda ozel gışlrımctlenn yaptırdığı ılk câmı de o gunlerın urunudur. Daha sorvra!an şehrın bütün gecekondu semtferinl saran bu tcâmıcllıks. eskı Turk • islatı dını mımarlığının o guzel'm eserlerlm yok bılıp c'rkın «Beton Kondu»larla gunumuzde ae suruyor Coğunun mmaresı bıle yok Guzel sesli muezzınler'n eretede done döne okudukları ıezanıMunammedunın yumuşak yankıiarından yoksun çırtak hoparior, kapkaccı dm sömuruculerını sımgedyor. tstanbui un cepcevre toprakiannı yuksek paralor karşılığı satan gecekonau ağaian «Câmıı şerıf» yoluyla da yığuıları somururken, gunluk polıtıkaya aâırîığmı koyarak ulke yonetımıne el atıyorlar. Amerıkan bezlerını boyotıp halka basma diye satanlor sevcp ışledıklerını lyıce duyurmak ıcm. isiom ılkelerıne ters bır davranışia, coml yapımına boğışlarmı gelır defterlermde veıgıden duşerek altın yaîdızlr harflerle avlu duvormo yczdırmaktan cekinmıyorlor. Beş on bın lıracıklo ovunüyorlar Taksım Alanında. Cumhuriyet Anıtı ve Atatfırk Kültür Merkezıne tepedsn bokacak bır cömı vapJırmok istıyenlerln arasında. günumuz Türkıyesinln para baboları ağır basıyor Câm.ler, bütün yapılor gıbl, bir gereksınmeyı korştlamak ıcın yaptırılır Oysa Taksım ve yoresınm kapismda «üyelerden başkası gıremez» yazılı kumor yuvalan, «Gece Klubü» adı verıien beyaz kadın olışverış yerîert, bır masava bır tahtada e'lı bın lıra ödıyebılen hovardoların uğrak yerı saz salonion, ora sokak ıckf yerleri, «Birleşme Evı» odı almış eskı genelevler, sayısını kımsenm kest rernıyeceâ' «randevu evı» ozel fKumar evl» övlesne doidurmuş bulunuyor ki arooa kalmış en son gercek r'öslumanlor kacacak ver arıyorlar Konut cıkmazı olmasa, ccktan oralaraan başko yerlere göc ederlerdı Kaldı kl, ıc*ı •/e e<5!ence yerienyle cârrtf'erın bır yerde buluncmayısını vasckiıyan «Mevzuats yürurluktedir Takslm ve yöre<mde oturaniann namaz kılmak icln Hüsevın Ağa, Clhoogır Dolmabonce ve daha pek cok câmılen de var Toksım de câmı yoptırmak gırışiml, ülkeyi daha do cıkmaza ıtelemek ıcin dolayısıyla bır gırişlm Bu gınşımin ılg nc bır yanı da var Öncyak otonlor arasında odıno rastladıgırmz iş adamı. Taksım'e pek uzak olmıyan bir semtte. Beledıye yı ve vürurlukte bulunon vapılaşma yfsolannı h>ce savorok vedi kotlı ve her kafı 600 metrekare vüzöicumlu koca bır iş hanı voptırdı Yoptıramaz mı dıvenier olabliir Yasolora saygılı olarak yaptırabilir. Kacak oıorok yoptıramoz Ne var kl, herkesln ve butun IIgıi lenn gözü önunde yaptırdı Sonunda Beledlye'ye mınnacık b'r ruhsat horcı ödedl Hepsl bu kadar. Şımdf herkatm tek odosı icm ödedıği cezalı ruhsat harcının bır cok katı kıro alacnktır «iş bHenin. kılıc kuşananın» demekie durumu ocıklamıs olabılır mıvlz'? Eskıierın' «Dünyada mekâ^konut, ahrette ımân» özdevfşmı bıraz de«5ısti"îrek «Convcıtıtcs sömürusünü daho p gercf>Wc bır veklosmMo oc'k'ovcbılırı? Bu dunyo icm iş hanı ve obur dünya ıcm tCâmıl Serff» Gelecek Yüzyıl Üzerine TEKNİK İLERLEMENÎN SAĞLADIĞI GENİŞ OLANAKLAR İÇİNDE AZ ÇALIŞARAK DOYURÜCU BİÇİMDE YAŞAYABİLECEK OLAN YASIMN ÖZGÜR INSANI, DÜNYAMIZDA KARDEŞÇE YAŞAYABİLIR,. lenmedık boyutlara ulaşması boyhe bır ^ımudu gercekleştırecek etken ve kotkılar olabılır. 20. yüzyılın «n carpıa nıtellğl ise Insanın insanı somurmesine korşı ckışın sergilendi ğı bir donem oluşudur. Somuru duzenıni kuran kentsoylu (bur |uva)nın ıkı temel kaynogı var dı Gerı kalmış toplumlar ve bılıncsız ışcı kesımı Ama cağı mız bır başkcldırı coğı olmuştur Bır yandan ulkeler başkal dırarak bogımsızlık savoşı verıyorlar kı bu bakımdon Tur kıye başı ceken ornek bır ulkedır , bır yandan da ışcıler somuru duzenıne başkaldıraraK emeklerınin gercek dağerinı afmak, hatta toplumun yonetımıne katılmak ıstıyorlar Işte bu ıkı olgu sonucu bır toptan ve de guclü bılmc'enne ve sll kınme donemı oldu 20 yüzyıl R Kosolapov'un da dedıği gıbı »Caöımızda ırsanlar şu zor secmı yapmak zorundadır Ya ozel gırışımcılık ve sömüru dız gesını kobui etmek. yo do onurlu sosyalıst kollektrf calışma düzenını benımsemek .. Sosyaltzm, uluslorarast ilışkıleri cok etkıledi Cunku sosyolızm ınsanın. insanı sdmürmesıyle savaşryor» Aristo mantıgıyla devrimcıl^re özenmek az gebşmiş ulkelenn yan aydınlannda bır hastaiıktır. Sosyalıst sîoganlan aruz kalıplan yontemı>!e kullanıp lıse sLnıflannda şııre ozenen ogrenciler gıbı devnmcılık yaproa>a kalkanlar. bır zaman sonra bojluga düşerler. Işçı sînıfına tapınmak gibi bdere tapmak da bizim ulkede blr salgmdır Ladere tapmak icm koskoca bir partiyı tapınağa dönüşturenler, cavaşımın koşullan zorlastı mı bu tapınağa bır de kurban aramaya yonehrier Şımdı CHP böylesıne bir surece gırmek tehlıkesiyle karşı karşıyadır Ecevit'ın kışiLğınde TAırkıye'nln bozuk düzenını bir kalemde degıstırecek tannsaJ bır guç gorenler, bozuk çalmaktadırlar. Ve çok yanlış, yapmaktadırlar. A Sami GÜRTÜRK. Felsef© öğretmenı fntıhoro mı kalkışacaklor? Bel lıdır kı sorunsuz, cabasız ve ulkusuz ınsanlardan oluşan toplumlarda mtıhar oranı cok yüksektır. Bu tabloyo bır de ınsanlığın üstunde ve ınsanlorca oluşturulan karamsarlık bulutlarını eklemek gerekır Cunkü atom bombasınm bulunuşu. oyrıco hızlo gel>ştırı!mes> savaşları gercekten dev'eştırdı Bu durumun kaygısını yaşa/ıp dıle getıren, vurguloyon ve coğu yapıtlarını bu konuyo ayıran B Russell öldüğü zaman, eşlennden cok daha korkunc olan notron bombası rıenuz ya pılmamıştı $ u halde dun tum acıiığıyla yaşanan Hıroşıma olayının bütun dünyaca hangı gun, nerede ve kac katı oiarak karşımıza cıkacağmı gelecek bıl.ml bıle kestıremez Buna koşut ya do bununlo ıl ntılı bır gercek doha var «13 yuz yılın, Ronesansın ve Aydınlanma Coğmın bırer umut ve ınanc evresı olduğunda kuşku yok 20. yüzyılın Batı dünyası Ise umut ve ınancını yıtırmıştir» (E Froom) Gercekten de günümüz Insanı ümıtsızdır, bir bakıma Cunku kutsal bır Inanc ve ülküsü yok onun De nılebilır kl yaşam ve eylem icln nedenleri o'mayan ınson sayısı ağır basıyor 1975 yılındo itolyan ozonı E Montaie" nın Nobel ödülünu alması da duşündürucö değil mı bu acıdan'' Cünku o, Insanın yalnızlı ğını, dünyanın anlams zlığım ve ıclnde yaşadığımıî hıclığı dllo getlren, yadsımayı ışleyen blr ozandır. İlkır» ınsanın ycşam suresıyle ılgılı gelışmelere bokalım Bılındığı gıbl tıp ilerledı Sağlıklı yaşayış biigısı'l edmen msan oranı yukseldi. Kımı devletler halk sağhgı konusuna eğıldı ve haylı yarariı onlemler aidı Boyiece ortaloma ınsan omrü uzadı Sonra. bılım ve teknığın ılerlemesı sonucu, gunumuz insanı oz bılgıyle yaşıyamaz duruma geldl Bu neoenle de yaşama hozjrionma yanı oğrenım (bır bakıma cırakiık) suresı de gitgıde uzamaktadır Buna karşılık. teknolopdekı ılerleme ınsanlonn colışma suresıni kısaltmokta Sımdı, bu üc gelışmeyı bırlikte duşund;üğumuzde sonuc şu oluyor Insanoğlu ortalama olarak omrunun 25 yılını yetışmeye. 25 yılını colışmaya (oğrend kierını uygulamaya). 25 yılını da emeklıllğe oyırarak 75 yıl yaşıyabılmektedir. Pekl. yarın gldlş nasıl olacak? Füturoloıiye (gelecekbılıme> göre çımdılerde haftada ıkı gün olan dinlenme suresl üc güne cıkacok 21. yüzyılda. Dahası, gelecek yüzyılın ortalarına doğru haftada üç gün calışıp dört gun dınlenebilecek gelışmlş endüstr) toplumunur» Insanları. Evet. cünkü bu hesaplar daha cok gelışmlş ertdustri toplumlarıno değgın. Aklo blr soru geliyor. Acabo gelecek kuşoklar bu dört boş günü nosıl değerlendırecek? Gezerek mı, spor yaparok mı, okuyarak m ı ' Yoksa yaşamın onlamsızlığı kamsına vorarale Yeni uygarJığın ağarışı C. N. Parfcînson adlı toplumbılımci «Sıyascri Düşüncenin Evnmlı adını taşıyan yapı tındo şoyle yazmış. tPenısılınden |et motorlarına, nukleer blleşımden radora değın, hemen her ay yenı bır bılımsel gelışmeyle karşılaşmaktayız Yaşam, belkı de yırmı değ ş k alanda butunüyie başkalaşm ş tır Aynı sure ıcınde sıyasal alanda yapılan ılerleme sıf rdır > Bır düşunelım. Arşimef/n ftzığîyle atom fızı flı karşılaştırıldığınao gercekten orodo ne buyuk bır ayrım olduğu ortaya çıkor. Arşımet'ı bıigın yapan fızık gunümüz ortaokul oğrencisının fızık bılgı sınden fazlo değıldı O/so TEŞEKKÜR Ameln/atımr yaparok benl sağlığıma kavuşturan Cerrahpaşa Tıp Fakultesi Uroloti Klmığı Öğretım Uyelerınden sayın. Doç. Or. Armağan Öner'e VEFAT Sedat Nun Ilert ve Ssher Sabrer'ın <uı, nerhum Ref'k Ilerı, Ayb'ke Bankoğlu, Rasıh Nurı lerı, Menmot Horo^'un kordeşı, Nflzchot Scbrer, Nerifnon Horoz un yeğenı Semıne Alı Haycar Leylo. Sijprıı Nurı Merımet Can Ilerı nın haiası, Cetın Özkara nın manevi annesı, r.MEKf GA2ETECİ Prof. Or, Muzaffer Akkılıç'a Anestezıst Dr Emin Corv kata, As Or Ibrahım Vekll, As Dr Velı Calcın, As Dr Yılmaz Ozturkmen e radyolojıtc tetkıklerımı yapan Uz Dr. Mevhıbe Alver'e ve tum klınık personellne teşekkürlerımı bıldırırım. All Rııa ALTAN şımdılsrın fızığıni kavrayak an lomok ısorsek unıversıte oğrenımı bıle yeterslz kalmaktadır Buna karşılık, İ Ö beşınct yüzyılda oluşan sonat ve düşun yapıtlarıyla, yazın ve felsefeyfe gunümüzdekıler kwçiloştırıidığında ne denlı aı bır ılerleme olduğu gorülur Aynl şeyı s.yasal duşuncenın evrımı fcin de söyleyebılır mıyız dersmız? Sozgelımı, dun oldu ğu gıbı bugun de toplumlan Yüzyılımızın bır başka besürulere benzet'p ccbaniarca lırgm nıte/ıgı de demokrasınin guduldüğünü ılerı sürebıiır mıbu donemde gelışıp hızıa yayyız 7 8u sorunun yanıtını yazın n sonuna bırakarak şu ger gınlaşmasıdır Tahı ve tacların yıkılıp yerıne holkcı yonetımleceğı vurgulayalım «Yuzyılımız da teknık ılerleme boş don nn gectığı bır yüzyıl yoşıyoruz. (Yaınızca gosterılerle, Şahın durucudur Bu nedenle de duIron'ı terketmesı cağımızın bır şunen nsan korkmakta ve gegereğıdır) Demokrasıyle sosleceğe bakarken umutsuzluğo yalızmın aynı donemde güclenduşmektedır. mesı bır roslontı değıldır. Cunku ıklsı de ınsana değer verBuna karşılık J Fouraslte ad meyı amac'amaktadır Bırl ezıl lı duşunur şoyle yazmış «Yenı meyı, otekıyse somurulmeyı onuyganığın tanyerı cğarmaktn' leyerek kışıye onurlu bır ya(...) Düşün uygarlığının makıne şom onerıp cmoclıyor, sağiıuygarlığı ıcınde yıteceğınden yor Bu oluşuma eklenecek korkuluyor Gercekte Ise bub r gercek daha var. Dun nun tam tersı olacaktır. Çünbaşlayan duygusal uiusalcılık ku teknık ilerleme ınsanı kole akımı bugun yalnızca polıtıkagıbı colışmoktan kurtorır Boy cılann sürdurmeye calıştıkları, lecedır kı, ınsanı, zekâsını cahalkınsa pek tutmadığı bır golıştırmak zorunda bırakır» ruş olmuştur. Ymeleyerek vur(1995 Uygorlığı. s 119) Gercek gulayalım kı. taşıt aroclorının ten de teknık olandaki ilerlsme gelışmesı sonucu kuculen dunler, kazanılan boş zamanlar dı yamızdo buiuşan msanlar. öteşında bile, ınsant doho bır rokı ulustakılerın ne derılennln hat yaşama olanağına kavuşrenklerıne, ne de dınlerırte ba' turmuştur Ayrıca, ulaşım alakıyorlar. Yalnızca ınsanlık annındaki ilerleme volları kısolyorlar. Yanı çeşıtlı ulustan ın tarak ülkelerı bırbırıne yaklaşsanlar bınbırferım ssvıyorlarsa tırdı Böylece kışl alışageldığı insan olarak sevıyorlar, sevmı yerden başka yerlere gıtme, oyorlarsa ınsan olorak değersız ralarda dinlenme, kendını yenıbulduklorı ıcm sevmıyorlar leme, dunya görüşunü genışlet Sözun özü, teknık Herlemenin me olanağı buldu. sağladığı geniş olanaklar içınde, oz colışarok, doyurucu bıİşci dcretlerındeki artış cımde yaşayabılecek olan yarılar da bu olanağı genışlettı. nın özgur, bağımsız, demokroTunzmın bır endustrı capına tık ve toplumcu toplumlorı, povarması do bu yuzden oldu. lıtıkacılara kanmadan. bu kuBöylece başka soy, ayrı dın, dıl cucük dünyada, kardeşce yave renkte ınsaniar bırbırın! tasamayı omcclayobllecekler. nımayo bcşladı. Ve bırcok kışı Boyle bır amacsa ölmeyı degordu kı ne AfriKalı yamyamğıl yaşamayı. hatta yolundo dır, ne Asyalı kabadır. ne de savaşmayı yeğletır. Halklar ve Avrupalı cok ıncedır Hepsı de toplumlar özellıkle. süru olmamsandır Yaınızca oluşturdukdıklannı kavradıkca ve de Wlan kulturler değışıktır. Amo reyler somurüye son verert yöşu bır gercek kı, hic bir ülkenetim bıcımı ıcın caba harcanın halkı, bır başko ülkenin indıkça yarınıara umutla bakabısanlanna düşman olmak fcin lırlz Yukardakl soru da yamt* yeterli ve tutarlı ve somut nelartmış oldu. scnınm, böylece. denlere sahıp değildir. Bu ger cekten yola cıkarak tüm msanlığın kaynaşacağı bır günü bek lemek cok mu saflık olur? Ozellıkle eğıtim araçlannırt bek Blr toplumda hele Turkıye'de düzenf, değiştirmek zor iştır. Ulkemiz emperyalizmın agianna doJanmışUr bir kez. Bu agı parçalamak tek kişinln ışi de^ıldir. Çellşkilenn yumagı sabırlı bir savaşımla llmik ıbmk çözülecek, devrımcı blr savaşım ıçinde kışılıkler, çekıçle ors arasında kızgın demir gıbi biçimlenecek. kadrolar oluşacak, örgütler. yıgınsal güçleri seferber ederek işlerlite kavuşacaktır. ör. Bu gerçeğl özümsemek, gerçeği anlamak demek Bir başka nitelik Şimdl birblrbuçuk yılda «CHP'nin yanmhukumeti» yarun başağrısı gıbı çogu kışıyı tedirgln edıyor. Emperyalazmın ABD'sıne, IMf'sme, AET'sme her bakımdan baglanmış bır Turklye'de, CHP, tuzaga duşmuş yaratık gıbı çırpınıyor; çıkamıyor tşm içinden bır türlü, ve antıemperyalıst bır tutuma geçemıyor; enflasyon devalüasyon sarmalma dolanmış kıvranıyor. Boyle güç zamanlarda, kolaycılar, sagda degll, colda bır suçlu ararlar kurban eımek ıçm. Gervek duşmanın ekmegine tereyagı sOrer bu tepkısel dönüşum Çogu kişının sağı b:r yana bırakıp solda kurban araması sermaye çevrelerının çok ışine gelır, pompalanır zayıf kışihklenn duyguları.. lylce bilmehyiz ki; içinde yaşadıgımız zor dönemin baş ve temel suçlusu. Ecevıt hukumeta değıldır, emperyalızmdır; kapıtahzmdir. sermaye düzenıdır, ve kompradorlann ta kendılerıdır. Bu gerçegı ne denli yınelesek, ytne de azdır. TGS'nin 27. kuruluş yılı toplantısı bugün yapılıyor Türkiye Gozetecıler Sendıkosı'mn kuruluşunun 27'ncî yıldönumu doloyısıyla bugun saat 10 OO'do Cağa o ğ ' u Basın Sorayı'nda bır toplantı duzenlenmıştır TGS nın ha/otta olan kunjcularıno torenle, bırer piaket verılecektır Toplantıyo tüm uyelerımlz coğrılıdır. KONUŞMACILAR: PROF. METİN KUTAL SENATÖR AHMET YILDIZ GAZETECİ CETIN ALTAN, ORHAN ERÎNC VE NAİL GORELİ TGS Genel Yönetim Kunalu VEFAT KÂZIM FERAH'ı Fronsır antlfasîst direnlş'nin romonı Hemşfn eşrafından merhum Huseyın Avnı ve merhume Şefika Ferah'ın oğlu, bırıcık varlığımız Nüveyre İleri (NUNU) vefot etmışDr. Cenaze namozı i o tgmmuz 1979 günü öğ~ le nomazından sonro Şışlı camıındö kılınarak Rumellhisarı aıie kabristonında toprağa verılecektır. AILESİ N O T : Celenk gonderılmernesı onemie rica olunur. (Cumhurıyet: 5472) EYLEM ADAMLARI JEANLAFFİTTE 2. basımı cıktı 60 TL OOA Yayınlan P.K. 57 Istanbul KARA VE DENİZİ ANCAK GÖKLER TAMAMLAR HAVA KUVVETLERİNİ GÜÇLENDİRME VAKF1 elfm blr trafık kozasmda kaybetmış bulunuyoruz. Cenazesı 10 temmuz salı günu (bugun) oğle nomozını mutsokip Kızıltoprok camıınden kaldırılarak, Kirecburnu'ndakı aıle kabrıstanına defnedilecekt/r. Mevla rahmet eyleye. A İ L E 9 İ NOT: Çelenk gönderılmemesı, arzu edenlerin Turk Eğitim Vakfıno bağışta bulunmalan. (Cumhuriyet: 5479)