Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
D Ö R T CUMHURİYET 21 HAZÎRAN 1079 POLİTİKA VE ÖTESİ MEHMED KEMAL ABDÜLCANBA2 TURHAN SELÇUK Ormanlar, Bizim Ormanlarımız Esenboga da uçoktan Indik Dolmuş maflast otobüt yoJunu kest g.nden, dolmuş sömurusunun bıtmeslnl bekllyoruz. Hele onlar, yuzer lıradan arabaiarını bir doldur«unlar, biz otobüsle gıdebılelımi Bekleş yoruz BaşKenlln göbeğınde dolmuş mafıası egemenliğ'lnl sürdürürken ne de guzel yonetıyoruz şu ulkeyı? Insanın şaşası gellyor amo ne yapılabılır kll Gücü gücu yetenei Otobüsle glderken yonımda oturan eskl bir Ankaro Itydı Altımızda gorunen Zır, Murted. Cubuk ovasını göstftrerek. «Blllr mİ8İn?» dedl «Buralar, bir zamanlar hep ormanmış Torihler yazar. Tımur'la Yıldirım Beyazıt bu ormanlıkta kapışmışlor Tımur, orman arasından bir zamonların tankı soyılan flllerlnl ovaya saldığı zaman Os manlı ordusu bozguna uğramış Görüyor musun, şimdl Itcc lcm olsun bir tek agac yoktur.» Güldüm, dedım: fAsya'dakl gölü kurutunca buralora gelmlşlz Burolarda gol yerıne ormanı col« çevlrmışız..» Bu kez de arkodoşım güldu. tGulenz ağlanacak hallmlze» Ellmin altında bir kltap var, 33 yaşırta yenl basmış orman mühendisl Yucel Çağlar'ın kıtabı Turklyo de Ormanclık politıkası tBen Yücel Cağlar.» dıyor c1946 yılında Adapazart'nın Balballı koyünde doğdum» Ondan •onra yurdunu ve yurdunun ormanlonnı sevdığl lcln Faruk Naflz'ln Maroşlı Şeyhoğiu Satılmıs'ı gıbı oradan o r o ya nası! surüldüğunu yozıyor Eh, yurtseverlık kolay defllldir blzfm memlekettel Ordan oraya atılocak, sonunda conından bezip kendlnl hOr teşebbüsün yoluna atacaksın vs onlar gıbl para kazanmaya bakacaksınl Bana kitabını göndenrken «DHerlm, Turklyo'mlzln nosıi eollestlfllnl nızo katkısı olur» dlyor. kavromo ıjuKSSa1 .t Bir Müşavirin Ekonomik Anıları 1930 Dünya Ekonomik KrizJ bütun dunyayı sarsan derln etkiler bırakmıştı. Türkıye'de de bu yıllarda devletçılık uygulama ıarı yoğunluk yazandı Kadrc 'nareketı bu yıllara raslar Bu yıllar yu'dumuzdc temel 6anG yı dallarının kurulduğu yıllar dır. Sonra, Uıncı Ounya Sova^, Turkıyeyı ıkıncı kez bir etk dalgasına almıştır Bu doneme tek başma ımza atan onemiı bir yasa vardır Mıllı Korumo Kanunu Bu yasa ıle ııgııı onııa rını donerken Sayın Indere şoyıe dıyor. «Savaş koşulları dış pazarlarda hemen butun maılarımızın surumunu artırmış ve fıyat larını yukseltmıştı Ancck MKK ne ulkemızın oıaganustu ge reksınımı gozonunde tutuıaroK gıda maddelerının ıhracırva ızln verıirriıyordu Aynı bıçım de yurt korunmasını yarayan rrvaddeler de ınraç edılemıyordu Ozetle, hem ıthalat oıanaK lorımızı artırmok. hem ıhrac maılanmızı dış pazorlarda tam değerlerı ne satmak hem de savaş sonrcsı ıcın el mızde ye terll dovız rezerv! bulundurulması amaclanmışt » Bu konuda bir tomut om rica etsek? «San rım 1943/44 yılları Idl. Afrıka aa Almanya ıle Ingıltere Italya ıle ABD arasında savaş devcm eoıyordu. Muttefık oraularının ıhtıyacı ıçın bızdeo cok yjKsek fı/atlarla Amasya ve Nıgde cınsı tatlı ve sulu el ma Sıenıyordu. Elma Ihracatı ıle ılgılı muşavır arkaclaşımız, Amasya ve Nığde tıpl elma rekoltolerının ancak yurt ıhtıyacına yetecek duzeyde oldugunu. bu nedenle ıhracına ızın ve rılemıyoce^ını, ıstenırse Laz el ması denılen ekşı elma sotobılecegımızı bı'dırdı » Mıllı Koruma uygulamosı Is tendığı kaaar kazanç saglamış, dığer bir de/ış!e dovız re zervıerımızı arttırmış mıdır? «Bu konuda olumlu cevap vermek guç Saglanan toplam dovız 120 mılyon do ar cıvarında idı Halbukı Hındıston 7.5 mı yar sterun. Mısır 3,5 mıl ycr sterlın, otekı Ortadogu ulkelerı ce yüz mılyonlarca dolarlık dovız elde etmışlerdl. Savaş yıllarında elde ettığlmız sınırlı dövız rezervım 1948 ve ozellıkle 1950 yıiından ıtıbaren, bir taraftan ıhtıyaçlarımızın çokluğu ve dığer taraftan savurgan thalat eğılımimız yuzunden kısa surede tukettık 1952 /ıhndofi sonra dd vizden yoksun kolmıştık» Bu durumda Milll Koruma uygulamasının sonuçsuz kaldığını mı soylemek gerek? cHayır sonuç daha çok uygulomadan kaynaklanıyor. Ih racat ve Ithalât polıtikamız (mala karşı mal) esasına dayandığı lcm takas usulü ödemelerımızde öremll bir yer alıyordu Ornegın, ABD lle aramızdakl ödeme anlaşma3ina gore bu ulkeye ıhraç edecegımız mallardan elde ettığımız dolariarın %80'i lle Amerıkadan mal alacak ve kalan yuz de 2O'sın| de serbestce kullanacaktık. Takas yonteml savaş koşulları ıcınde dahl Istenen sonuclon vermemıştl Nıtekım, Saracoğlu hükumetl ABD'den ıstedığımlz kadar mal alcmadı ğımızı d kkate alarck serbest dolar'arla dış pıyasadan altın satın almış ve bu nedenle altın miktan artmıştı. Savaşın getırdığı üretlm daral masından Turkıye yeter nce ya rarlanmıştır Cok taraflı tıcaret anlaşmaları b r türlu uygula namıyordu Esasen bu hüküm cnccık 1963 yılında Dış Tıcaret Reıımınde yer almıştı. Takas d şına ç komavısımızın acı bir örneğıni sakızda yaşadık 1944 yılında Yunan Ti caret Ataşesı Tıcoret Bakanl'ğına başvurarak ulkemıze sa kız satmak Isteğın bıldırdı Yu nanlstan AJmanya tarafındarı Anlatan: Abdülhalik İNDERE Derleyen: Kenan MORTAN Abdülhalik İndere Kimdir? Azulanyla ekonomik tarlhimlzln son 30 yıhn» alt bir dizi olayı tekrar gün ısı^ma getiren Abdulhallk Indere 30 yılı aşkın bır sure Ticaret Bakanlıgında görev yapmıştır. Eskl adıyla Yuksek Tîcaret olan îktisadi v» IV can nımler Akademisini bıtırdlkten sonra Ticaret Bakanlı^ıada görev alan Indere nın ilk gorev yıllar nnda 2 Dünya Savaşının guç koşullan karşılamıçtır Bu yıllarda Ticaret Bakanh&ı adına Mılli Koruma Yasası nın çıkarılmasında ve yürütülmesinde birinci derecede görev yapmıştır. 1950 yıllannda iktıdar değışiml fle birlikte 1980 yüına kadar devam eden donemde Indere, Bakanlık adına bır dızi görevde bulunnnıstur Bu gorevler arasında OECD nezdınde borç görüşmelen, çeşlth ikıh ekonomik anlaşmalar bulunmaktadır tndere bu arada 1938 devaJuasyonunu yakından yasanu$ür 1970'» kadar musavtr olarak gorvvlni surdureB tndere, 1964'den sonra lhracat leferberlıgl olarak anılan yıllarda yasanan bürokratik tıkanmalan yakından görmüştur tndere'nin bir ozeDigl <!• muşavlr olarak M yühk surede Ticaret Bakanlannın butç» konusmalannı hanrlamak •• teknlk konulara yönellk sözlu *• yazüı aom onergelerla* ysmt •^'"'•'i'ni'" olmu«tur. Oflney ^frT^^a'dnn % 30 pahah yemektllf yaft alımı tçta raukavele hnzalanmıştı Vallahl oldu, ormanların noeıl eöle cevrtldlfllnl daho fyl anlomaya boşlodım. Çıçero, cOrmonları çöle cevirenler halkın gönencınln (refahmın) «n kotü düşmanlandır» dermış Çıcero yıllar öteslnden boyle seslendiğın* göre. blz bugun neler dlyecegiz? Toplum'arın ormonlanna sahlp cıkmaları tarlhl toplumuna gore değışıyor Bir başlangıc vermek Istersek, Fransa X , Almanya XI Yuzyılda ormanlorı korumayo başlamıştır Ancok duzenlı orman yasalarının çıkması lcm XIX. Yüzyılların başları ve sonları beklenmıştlr Osmanlı Imporatorluğunda (Ik yosal duzenlemeler* 1840'lorua geçılmıştır Batı somürgecıllğe geçtlğlnde Osmanlıda her alana •I atorken ormaniaro da el atmıştır Abdülmeclt dönemınde, 1875'de. Ikı Fransız ormoncısı ulkeye çoönlmıştır 1858 yılındo yürüriüğe glren Arazl Karornamesl, XVII Yüzyıldan berl beyler ayanlar, yo da güçlü clftçller tarafından gasoedılen topraklar gibl. ormonların mülkıyetı de özel keslme gecmlştlr. Bundon sonra gelen yabanc* uzmanlar Türklye"nln orman varlığını saptomaya başlamışlardır Bu saptama ulkede vaşayan halkın yararına değll, somürucünün çıkarınadır Yabancı uzmonlar yönetlcllerm kafosına orman'ann büyuk bir parasal gellr kaynağı olduğunu sokmava çalışmışlardır. Artık, bundan 6onra Orman Genel Muduıüğünün başına getırllenler hep azınlıklardan 01muştur Bedros Kuyumcuyan, Artın Dadyan gıbl... 1908 Meşrutlyetl Meclisl ormonlarc egMmek Istemlsse ae cıkorlar dengesl buna Izın vermemıştlr. Ali Rıza Beym verdlğl yasa taslaâı uyutulmuştur. Daha 1920 yılındo Ankara Meclisl bir yandan duşman a savaşııırken, bir yandan da ormanlar lcm iBa'talık Yasası»nı cıkarobıımıştır Orman köylülerl lçın tsus poyı» oıan bu yasa, daho sonrakl yıllarda büyuk serıayel! kapitalıst ormancılığın yolunu ccmıştır. Yasa daha sonrakl orman aomürusü lcin bir kım sağlamıştır. Baltalık yasasıyla ormanlar devletln gıbı gorunmuş «e de, orman koyluklen de her gecen gün ormandan soyutıanmıştır Kopıtalist uretım bıcımı devletln ellyle koylüyu ormandan kovmuştur. Artık bundan sonra çıkon'acak her yasa, halkın ve orman köylusunun aleyhlnedır. stedığı kador devlet iormanlar benımdır> desın, değlldır Sömürü sermayesl ormanlaro lyıc« yaklaşmıştır. Kereste tabnkalarının temsılcıst oıarak toplantıya katılan, her sıyasal harekette, demokrasi ya da tek partı yonetımnae ortcdo gorunen Eskışehır Mılıetvekılı Emln Sozak durumu şoyle özetlıyordutBugünkj ormanlarımız on tane Türkıye'ye faziası lle ye'er Bunu bılmeoen ormaniarımız bıttı demek, dogru değıldır. Nerede bittı efendım? Berı yanda beş yüz ya$ına gırmiş mılyoniarco metrekup agoç olmüş. ya da oimesı kaçınılmaz Cunkü yolu yok Yolu olan, şımendıfer hattında bulunan ormonlara Ise vurmuşlar baltayı. Fakat bugün onlar sahıpll olur da kendl ışıne bakarsa bunun karşıtım kımsenin ıddıa edeceğınl sanmıyorum.» Yolu olan demıryoluna yakın ormanların özel keslme geç rı mesı ıstenıyor Geçecektır. Ismet Paşa, o yıllarda Istediğı kadar, tBulanık zamanı, bir daha el« gecrrez fırsat sa\an eskl batakçı ciftlık ağası ve ellnden ge sa soluduğumuz havoyı tıcarl mal sayan gözu aoyrraz vurguncu tüccar.» diye dursun. O Işinl bılır. Çunkü ardından bırkac yıl sonra Demokrat Partl gelecektır Emperyalızm de ülkeye lylce yerieşecektlr. Yenl partlnin başbGkanı olarak koltuğa oturan Adnon Menderes şöyle dıyordu: «Amerlka ne vertrse alacak, n* yaparsa kabul «d»cağ z » Denokrat Partının gellşiyle Amerıkan uzmanları güdJmunde ormon talanı da başlıyordu Değıl sadece Trakya dakı bir ilımızde, Istanbul un kıyıcığında bıle ormam Duiunan Sevket Mocan, Orman Yasası konuşulurken, cOduicu devlet olur mu't d'ye soruyordu tTünn ormanlarımızın yüzde 2 5 u kadar özel orman voktur Ormancılığı bizden 1lerde olan ülkeıere bakalım. Bu tar hsel avıbı kesmlıkıe gldereceglz. Bunu yapmazsak, devletı, oduncu dükkanına cevırmekten ormanın tezgöfıtarlığmı yapmaktan kurtaramayız » Ister 27 Mayıs gelsın, ıster planlı donem başlosın, Ister \1C hukurretlerı kurulsun duşsun, başka hükümetler kotarılsın ormana somuru gırmıştır Orman »omurusu başko aianlaraa olduğu gıbl ormanda da emperyaıızml» eşdoştır Emperyalızm sadece Türkıyenın ormonlanna degıl dünya ormanlarına do saldırmaktadır Nobel flzlk odulunu almış olan Alfred Kastler şoyle dıyor tBugun New York Tımes gazetesınln bir gunluk basım. ıçtn Kanada'nın kuzeyınde bırkaç hektar orman yerle bir edılmektedır Bu koşullar altında Afrıka'nın Soheı boıgesının büyük kuraklık cekmesı Bengladeş'l sel'erın goturmesı kimseyı şaşırtmamalıdır » Bu yontem gecerll olduğu surece Türkıye'nln çölleşmesı çırılçıplak kaiması da kimseyı şaşırtmosınl Felaket uzmonlarca yuz yıldır söylenıyor Her şey glbl ormanın yolu da ulusal ekonomık bağımsızlıktan geçiyor. Emperyalızmden ulkeyl kurtaramıyoruz kl. ormam kurtoralım. Yunanistan'ın kendi adına sakız satmamız önerisi formalite yüzünden gerçekleşmedi • DÖVİZ YOKLUĞUNDAN PAHAU SATILAN YAĞ ANLAŞMASI NASIL BOZULDU? MÜTTEFÎK ORDULARININ ÎHTİYACIICİN BİZDEN ÇOK YÜKSEK FIYATLA AMASYA VE NIĞDE CİNSI ELMA İSTENİYORDU. • UCUZ DENÎLEN MISIR KAMYONLARININ SAVAŞTANKALMA KILIÇ ARTIĞI KAMYONLAR OLDUĞU ANLAŞILDI^ SAVAŞ YILLARININ SINIRLI DÖVİZ REZERVİNİ 1950'DEN SONRA SAVURGAN BİR ITHALAT İLE TÜKETMİŞTİK.» ! ! | J İ ! i | 1 1 3 • «Parlsi* bulunan Marşal Planı Yardım Teşkllatı delego»yonuno yardımcı olarak Ankara'dan bir heyet yollandı. Heyetln getirdıği kredl Istek tektK fl 42 mllyon dolar kadordı Bu kredl ile Ankara istanbul karayolu yapımı, bazı köprüler kurulması glbl az caytda yatırım yer alıyordu. Oysa Fron8a ve Inglltere'nJn Isteml yılda 1,5 mllyar dolan buluyordu. Yardım Isteml en az olan ülke Turklye idl Oysa Marshall Yardım Teşkllatı karoyolu ve benzerl yatırım kredfsl taleplerlnl sıldl Bir tek et kombınalarının kurulması lle IIglll yardım Istemlmlzln değerlendlnleceğlni bıldırdl Bu Ise 42 mllyon dolarlık taleblmlz Iclnde ancak 2 mlryon dolarlık yer tutuyordu. Neys« uzatmayalım pazaritklar yopıldı ve bunun somıcu kredı talebımlz 19 m'hyon glbl komık bır rakama yükseldi Buna karşıhk aynı gunlerde Inglltere'nln maden üretlmlnl artırmak lcln ABD'ye yaptığı Istem vardı. istem gerl cevrildl Bunun Ozerıne inglltere ABD den kredl yerlne 50 moden muhendısl verllmeslnl istedl. Gelen mühendısler uretlml artırmak lçın bazı önerılerde bulundular Bu önerıler üstellk raporiaştırılıp hükümete verildl Bunun üzerıne ingillz hOkümetl tekrar ABD karşısıno dlklllp kredl tetemlnl ylneledl istem bu kez kabul «dlldlj Acaba yardımın yapılmati nedenl b'r tek muhendto raporuna mı dayanıyordu? YARIN ı DAHA OECD'YE GİRDİÖİMİZİ ANLAMADAN.. Işgal edllmıs olduğu Icın Yunan stan ürettığl sakızı yakın ve Ortadogu ulkelerıne Ihrac edemlyordu Ataşe şu tak Ifl yapmıştı Sakızın doğu ülkeierlndekı fıyatı 50 kuruştur. Bız sıze bu sakızın kllosunu 12,5 kuruşton verelım, sız bunu kendı hesabınıza 50 kuruşo satıp kflr edersınız Teklıfi kabul edemedlk. Cünkü, Türklye üCüncü ülkelere mal satamıyordu. Dış ticaret yapısı, bürok* ratık alışkanlıklan. formalıteler buna ongel Idl.. Oysa aynı sıralarda Lübnon bizden aldığı 35 bın ton kuru fasulyayı temızledikten sonra Fransaya satıyor ve Tür kiye'nın olanakları lle kazanc sağlıyordu Bürokratik turumlardcn hep soz edılır Bu tutumu biraz sergller mısıniz?. tEn lyl sergıleme örnekle yapılır. 1944 yılıydı Alman Ho va Kuvvetierının saldınsmdan kacan bır Rus petrol tankerl Zonguldak lımanına sığınmıştı Turkiye'nın akaryakıta el koymasına Imkân yoktu. Hükü metler arasında vanlan anlaş maya gore bu tankerın taşıdığı akaryokıtın TurkSovyet Klıring anloşması dışında ser best dolarla Tü'k ye tarafından »atın almması kararlaştırıldı.. TDridye petrol glbl Ithalâtı b n bir gjç jkle yapılan b r malı cok kolayca elde etmışti Oysa günun bırınde bu konu lle Igılı olorak musteşar Imzasıyla aldığımız uzun yazıda Rusya ıle aramızda klıring onlosması varksn nasıl olur da »erbest dolarla akaryakıt almmış Cildı dlye •onişturma o SAVAŞTA YAĞ İTHALATI NE OLDU? Ikınci Dünya savaşını anım sayanlar o donemde mal kıtlıklarınm sonuclarını pek iyl anımsarlar O donemde yapılnış hıc bir ıthalat yoktur ki sonucta karoborsası doğmuş olmasın Bu arada ıthalatın buyük ölcüde devlet kontrolunda yapılması nedenıyle malın en ucuzu seçıhyor, bunun 6onucu bozuk mal alma olasılığı çokca artıyordu Savın Inder* Ticaret Bakanlığındakl görev yıllar nızda ılgınc an'amlı ıthalat olayları var mıdır? ıHic kuşkusuz çok var. Iklncl Dunya Savaşının devam ettıği gunlerdı 1944 yılında mem lekette buyuk bır yerreklık yağ sıkıntısı belırmıştı Ithalot lcln gereklı dovız de vardı Dış ticaret Işlerıne daır yayınladıâımız b'r sırkulerde koko ve koko yağı satın alınacağım, ilgilı Ithalatcıların Bakanlığa müracaatla tekllf ve fiyat vermelerıni istedık. Aldığımız 100'e yakın teklıf mektubunda koko fıyatı ton başına 27 28 sterlln, yağ fıyatı ıse 5152 sterlln d varında İdı Alım donemlne geJlnmeden ben Izne ayrıldım Dönüşümde Ticaret Oflsı'nln Güney Afrıkadan tonu 75 sterllne koko yağı alması lcm karar verlldlğınl öğrendım Fıyat yüzde 50 daha pahalı Idl Benden Ilgılı ışlemlerln yapılması isteniyordu. Dlrenmem üzerlne benl bir gün Bakan cağırdı Kendisine olayın gercek yanını anlatınca, benden bu sakat ışl temızlememl letedi. Oysa Ticaret Ofıtl fle Guney Afrlka flrma tem3ilclsl arasında yapılan mukavelede, mukaveleyl bozan tarafın 500 bın sterlın tazmınat ödemesl gerekıyordu. Bakanın Isteğl hem benl sevlndırdl, hem d» düşundürdü. Çünkü anlaşmanın bozulması lçın somut bir neden olmalıydı Aklıma Suat Plevne geldl Umumı Mağazalar Genel Müdürfl olan Plevnell I yl bır hukukcu Idl Kendıslnl buldum ve <Mukavele ycpon ta raftardan bın dlğerınin bılgisizlığınden faydalanarak kendısıne bir cıkar sağlamaya ne denlr?ı dedığımde rahmetli tek kelıme lle, cGabln» cevabını verdl Sözu öğrenlnce gıdıp Bakana durumu aktardım Gabln durumunun bır bozma nedenl olacağını bildirdim Bakan Ticaret Ofısı'ne bır telgrafla talımat yazarak, mukavelenln bozulması ıçın mahkemeye müracaat edılmesınl Istedı Ikl gün sonra satıcı temsılcıs! Bakanhğa gelerek bıze tazminattan soz ederek baskı yapmaya calıştı. Ama mahkeme mukaveleyı istedığlmlz bıçimde bozmuştu.. KILIC ARTIÖI KAMYONLAR^ Aynı yıllarda srvfl Ihtlyaçtar Içln üretilen mallar harp sanayııne yönelmiş olduğundan Tur kıye hemen hlç bır ülkeden kamyon alamıyordu Demıryo'u ulaştırmamız yetersızdl Karayolu ulaşım araclan hem eskı, hem de, mıktarca cok azdı Hububat nakll lcln Toprak Mahsullerl Ofısl'ne verılen 200 kamyondan 120'sl Islemez du rumdaydı Kısacası halkın on zorunlu besın maddesl olao buğdayı bile üretim bölgelerinden tüketlm yerlerlne taşryomaz durumo düşmüştuk. Sorun Mlllet Mecllslne oeldi. Bakana sözlü soru verildl. Bu önergelerden bin de, tMısır'da ucuz fiyata satılan pek cok kamyon var nıcın oradan kam yon tedarik edllmryort denllmış, Bakanın sozlü soru önorge lerıne cevap hazırlarken muşavırlerine danışması usuldendır. Çağırdım Bakan bana, cithola tı nasıl yapanzı diye sordu. Ben de. fBu Ithalat olmaz. Cunku Mısır kamyonlan Ingilız. ABD, Alman v» Italyan ordularının kılınç artığı (bakıyyetüs suyufujdır. Her blrlnln ağırlığı 20 25 ton arasındadır. Yüklenecek yükle ağırlrklan 40 ton dan aşağı duşmeyecektln dedim. Esasen bu ağırlığa dayanacak ne yol ne de köprülerlmlz vardı. Bu arada bu kamyonların maceraeı tuccarlar orasında blrkao • değlstirdiğl < bllinlyordu Hlc bir Ise yaramayan artığı kamyonların Ithalotından boylece vazgecıldi...> Savaşın bltlml yenl btr donemln başlangıcıdır. Truman dok trlnl lle dünyadakl kamplaşma artmış, ABD hür dünya ülkeleri olarak nıteledıği ülkelere Marshall yardımı yapmaya baş! amıştı. Bu yardım ve daha son ra PL 480 olarak anılan ABD nın mal fazlasını eritme politıkası temelde Türkıye'de dışa bağımlı bir yapının kurulmasının İlk temel yapı taşları hallne gelmıştl Bu yardımın başlan gıcını Sayın indere şöyle naklettl: FRANSIZCA STRASBOURG UNİVERSİTESI MEZUNU OGRETMEN TARAFINDAN FRANSIZCA DERSI VERILIR 8UTUNLEMELI OGRENCILER SINAVLARA YETIŞTIRILIR. 58 68 96