Katalog

İK t nscn. yeme, îçme, gezme oclışma veyo evlnde rahat oturup dınlenme gibı hak ve ozgurluklerı veya gereksırımelerl kısılıp s.mriar.dığı zaman nasıl tedırgın olursa, düşunce ozgurlüğü, yari duşündCğunu söy'eme, yazma ve yayma ozgurluğu sınırlanan kışı de ovlec9 rahatsız olur ve bu özgüriuğü sınırlayan boğlorı kopanp aimak ıçın çabalar durur. Sonunda kopanr d a Bu doğaldır. Cunku «ınsan. duşunen b'r yoratıktır » Bılınd'ğı gıbı, uygar ınsaniığın djşunce özgurluğu alarcnda bugjnku aşanaya ulaşrası kolay olmamıştır. Bu oşamc, Batıda egenıen olan Ortaçağ karcnlığı ortan.nda yuz, 'lar boyu ouşan sa.aşımı vermış Engıstzyon Mankemeierınde ışkenceier a'tında vaşamlannı yıtırmış olan yurekll oydınların kanları panasına eide edılmiştır. * * * ilkçağ toplumlanndaKI ıo savaşmlarda da amaç, kolelerı efendılerıntn, çaıışarlan çaitştıranların, ozgur duşuncenlerı dın yobazlarının, somjruıenlerı söı^urenlerın, tek sözcukle, ezılenlerı, ezenlerın pençesınden kurtarmaktı, hepsımn kökenınde ekoncnık adc'etsızlıkler yatıvordu Ortacağdakı durum aa boyle>dı Butun aunyo varlıklarını genış toprok sahıbı feodal soylularla kılıse payiaşmıştı. «Uçuncü sınıf» denılen ve toplumda buyÜK ccğunluğu o uşturan holk yığınları csıl üretıcı kıîle oldukları halde, yoksulluk ıçınde yaşıyordu. CUMHURİYET 17 HAZIRAN 1979 İ ÇAĞIN GlDİŞt... Hıfzi Veldet VELİDEDEOĞLU Devrlm sırasında eskı soyluluktan doğan ayrıcalıklar <aldırılıp herkesın yasalar karşısında eşıt olduğu ılan edı'dı ıse de, servet oyrıcalıklarından doğan somuru ve sosyaı eşltsızlık duzenı, belkı daha da kıyasıyc, surdü gıttı. Devlet denilen toplumsal butunlük, bu duzenın Koruyucu3U olarak kabul edıidığınden. sosyal eşıtsızlığe ve somuruye karşı ckıp onun yenne sosyal adalet duzenının kurulması gereKlılığını sa^unan duşunurler, A/rupa nm turlu üikelemde ve Amerıka'da sert kovuşturmalara ugrayarak en acımasız bicımde cezalandırılıyorlardı Ortaçağda kılıse dınsizlere, soyluiar, eşltlık ve özgurluk ısteyen devrımcı.ere hangi duşman gozla bakıyor ve onların yokedılmelerinı ncsıl gerekli goruyorsa, kapitalızmm ve emperyalızrrun oluştuğu ilk donemlerde, dahosı, butun ınsanlar ıçn czgjr'ük ve yasa karşıaında eşitlik •Ikelerınl koyan Fransız Devrımi sırasında b le, servet eşıtsizlığ.nden doğan sınıf farkıra ve sosyal eşıtslzlığe karşı cıkanlara yaşama hakkı tanınnnıyordu Öyle olunca Fransız Devnmı'nın ılan ettığı duşün ozgurlüğu ve yasa'or karşlsında eşıtlık ılkelerı, uzun sure, sosyal icenkten yoksun soyut bırer kavram olorak kaldı Devrımden öncekı eski düzende özgürlük ve yasalar karşısında eşitîık lîkelenni sevunan Rousseau'lar, Voıta re er nasıl sert kovuşturmalara uğrarrışıa'sa, Devrım sıras t oa ve Devrımden sonra sosyal ada.et, sosyal eşıtlık ılkelemı savunan Baoeuf'ier (17601797) ve daha sonra Almanya'da Marx ve Engeıs ler aynı kovuşturmaıarta karşılaşarak k>m,sı yaşamından oımus ıBabeuf gıyotıne yollanmadan once kendis rı hancsrled ). kımısı ozguriuk d yan sayı'an Ingıltere'ye kacmıştı Curkü Fransa'da o!sun Almanya'da oisjn varlıklı sosya! sınıf (yanı kapıtalısî erj, yoksuı sosya! sınıf {yant errek Ciier) üzerınde «tahakkumunu» taırnuştu Bu «tahakkunn Ingıltere'de de vardı ama oroda duşün ozgurlüğu de vardı Fransız Devriminden öncekı sömürü düzenı, devrım sonrası Batı dunyasında başka ve daha Ince yonternlerle, SLrdüruiüyordu Eskıden «ay rıcolık ve hak eşıisiziığı» duzenıne karşı geıenler nasıl Engızısyon Mahkemelenmn ış<ence odalannda kıyıma uğruyorlarsa. 18 yüz/ıl son larından 19 yuzyılm sonlanna değ'n sosyat Odalet duzeni içın uğraşan sosyalıstler de ken «Jiıerını hemen yenı cezaevlennın demır parmaklıkları arkasında buluyortardı Gunümuzden yuzyıl önce, sosyoiıst duşünceleri yok otrrek ıçın Almanya da sıkarı mıs olan sert Bismarfc YasaJarı göz önune getırilecek olursa, o tamonkl toptumda varlıtcfı sosyal sınıfın emskcT sınrfı uzerirde nasıl b r egemenlık Kurmuş oiduğu açık 6eçlk goruluyor. • • • Sonuç ne oldu? Sosyalıst düşunce özgürlü ğu onlenebildı mı? Hayır. Dünya nufusunun hemen hemen yarısnı kapsayan bır çok ulke bugun sosyolızm ı'keianyle yonetılıyor Avrupa'nın ozgLrlukçu demok rası'yl benımsemış butun devletlerınde coktan ben komunıst partılerı var Son Avrupa Par'amentosu seçımlerınde komümsîler de bu parla mento uyelığıne sec Idı Eskı Roma İmparatorlarının Hırlstıyanlık Pke'erıne karşı surdurduğu ac masız savaş ve ı!k Hırıstıyan Papclığın'n Huru TOSHI. 1572 ae St ristıyanlığın yayılmasını ve Roma'nın gobeğınde Hmstıv,an Papalığ.nn kurLİmasırıı 1572'de St Bartheısmy Geces aen.ien kanlı gecede Franso' da 35 bın Protestan'ın Katol k'erce öldurülmesi Protestanlık Mözhsbının va/ı'mcsını ve gunuiıuz dunvasının en guçiu devlet e r ırde protestanlığın egemen olmasırı M Muslumamara dıns'zlerce k uygulanon ışkence ve baskılar, Mjslümanlığın üç kıt ada \avılncsınt Engızısyon MahKemelerımn cehennem makınaiarı ozgür duşuncenın ve akılcı felsefenın eaemen olmasını nasıl onleyemedıyse, insan kafası butun bu cemberlerı nasıl parçaladıysa. ıçınde bulunduğumuz yüzyılda da. 8O8yalızme ve komünızme karşı uygulanan baskı cemberlerınl oylece kırdı. Biracı mısınız? iZ necısınız' Sağcı mı so'cu r ı u 0 ller cı mı, gsrlcl mı 9 Kapita'ıst mı, sosyalıst mP B z bırocıyız. Yaa? Bız bıra ıçenz, Deme .. Bır şışe daha açmalı keyfe daîrran Yaşa... Durum boy'eyken gazetede bır hGber «ANKARA Mıllet Meclısı dun en verımtı ça ışmalonndan birıni gerçekleştırmış, bıranın alkollü içkılerden sayılmasına ılışkın yasa onerisi dahıl, 10 yasa tasarıs.nı ve önerısını goruşerek kabul etmıştırı Bıranın alkollu tçki sayılması gereğını belırten yasa Snerısını MSP'II Battal hazırlamış coğunluk onaylamış. Pokı, bu ne bıçım ış 7 Bıraaa cKol bulunduğunu çocuklar bılır. Koca Meclls ve bu alay mıııeNekı l neden bu tşie uflraşıyor? • 1960 lara değın Turkıye'de bırayı yalnız Te<el yapardı AP'nm coğunluk hukumetı doneTiınde Morısoncu polltıka voğunlaşırken yabancı sermaye b.raya ao el ottı. B ra dedığın nedır kı? Arpadan yapılan hafıf bır ıçkı. Gerçekte Tekel'ın yatırımlarını ve :abr kalarını genışletmeK gerekiyordu Ne var kı Morısoncular bır yandan devlet ışletmelerını balta oma pol tıkasım yuruturken öte yandan yabancı sermaye bırasına pıyasayı açtıiar. Ve ardtndan bır yasa çıkardılar Bıro alKollü ıçk' sayılamaz. Bırada alkol yok mu' Va Pek , bu yasa neden? Çunku efendim, alkollü lckl her yerde satılmaz. Madem kı artık bırayı yabancılarla ışbırlığlnde ureteceğlz, öyleyse bıra her yerde satılmalı Efend Turkıye'de ulusal devlet tekelı bıra yoporken boyle bır şey duşünmedın de, yabancılar ışe ka r ışmca mı bıra satışlarını parlomento karanyle yaygınlaştırıyorsun' O ounlerde bu konuyu çok yazmıştım AP Iktldon, Morlsonculuğun doruğunda yoşıyordu Kokü dışardc sermayeye yaranmak ıcın biranın alkoilü lckl sayılmayacağına korar verıldı ve ortalığı yabancı markalı bıralor sardı Bu olayın başka ılgınc vcnları da vardır. Birısı çıksa da konuyu enıne boyuna kurcalasa 1yı olur. Cunkü Yabancı Sermaye Yasası le kurulan biracı şlrketlerln dış satım yapması da ongorulmuş ve Turklye'de NATO kurumlanno satılan bıralar ıhracattan sayılmıştır. Yanl hem bıranın alkolsuz ıçkt olduğuna, hem Türkıyede NATO'ya satılan bıranın ıhracattan sayılacağına karar verenler, koca devleti Morısonculuğa oyuncak etmışlerdır. * Araaan bunca yıl geçtı.. Atı alcn da DsVudar'ı fleçtı Ştmdı bıranın alkollü ıçkı olduğunu yenıden saptayıp, Amerıko yı bır kez daha keşfettık. Gerçekte bıranın oyküsu sınıfsaldır. Kokü dışardo sermaye sınıfr ağır bastığı zanan bıra alkollu ıçkı sayılmaz, Kokü dışarıda sermaye ışınl bıt.rınce bıra alkollü Içkl saynr Bunun ıçındlr kl koyün kah/ehanesınde veya kentın otelınde bıraısnı yudumlayan okumuş yada okumamış yurttaş Işin özünü kovramalıdır Çağımızda biracı olmak bir ınsana yetmlyon Kışl sağcı mıdır, solcu mu 9 Neden sağcı, neden solcu? insan bu sorulara da yanıt verebtlmel! bırasını yudumlarken... S • •• Fransız Devnmınden sonra soylulann ve kilısenın somuruculugj eSKi etkınlık ve yaygınJıfiını yıtırmış ıse de, bu kez or.ların yerinı «bur|uva» denılen kent tuccar ve sanayıcı'eri aldi Kırsol alandakı emekçı'er ve kentlerde ycşa,an küçuk esnaf ve el tezgâhcıları giderek fabrıka Işçısı olmayo başlcdıior. Boylecs, vaktule «üçuncü sınıfıtan olan hclkın kuçuk b r bö.umü büyuk paralar kazancrak îop'jmda eskı feodallenn eikın yerinı alan kapıtaııstierı oluşturdulcr. • •• Şunu da belırteyım kı kımı komünıst ulkelerde duşunce özgurljğune vurulmuş olan <:ıncırler de ınsan ka'ası taraf.ndan bır gun oarcalanacak ve ınsanlık daha once bırkac kez yazdığım gıbı hümanıst blr sosyalızmaya kavuşacak, sömüru düzenleri tumüyle yıkılacaktır B T takım safsatalarfo bunun onüne gecilerrez. Cagın g.d'şi bu doğrultudadır çunkü Gelecek hafta Türkıye'dekı son gelışmelere değıneceğıra Hayatı Romanmiş! OKTAY AKBAL Evet Hayîr BİLİM DÜNYASI lmanların fkıncl Dünya Savaşında atom bombcsı yapmaya yeltendığmt duyan Amerıka, daha oatouk davranarnk İlk bornbayı kendısi yaptı V9 16 temmuz 1945'ı9 Mk denemeyı Lcs Aiamosda uy guladı. ll< atom bombası Almanya>a karşı yapıldığı ha<de bu yolaa ku'lanı'amodı Bu ulke ıkl ay once '7 mayıs 1945' te) kayıtsız, koşulsuz tesılm ol muştu ATIO, Japonya ı'e savaş suruyordu, daha doğrusu, sonuna gelmlştı «Doğan Gun«ş ImporatorİLğu» 3 ay ya dayan. r , ya dayanmazdı. Bombayı orada kullannak da sonu cu etk'lemezdı Neteklm, dönemın Amerıkan Genel Kurmoy Başkanlığı do oyle duşunüyordu Fakat. butun dızglnler k©n df ellnde olon Truman öyle dü şünmüycrdu. Savaş sona wmek uzereydi. Yakında barış masasına oturukıcaktı Burada kuvvetlı görunmek gerekryordu Kımse karşı? Herholde Ingıltereye veya Fransaya karşı değll Truman atomlu Amenko nın gucunu Sovyetlere gös'ermek ve bü yol.o, barış masasında dunya pastasının oslon payını Kendı ulkeeıne ayırmak tetıyordu Trumana göre savaş boyunca Sovvetlere yumu şak davranılrrış, gereksiz ödunler verılmiştı. Şlmdl bunkırı gerl aimak gerekiyordu. Bunun ıçın de bu ulkeye gözdağı verılmetlydı A «Hayatım Romans dızısınl Izlsdınız mt bi'men Ben hepsını seyrettım Bc/lesne gerçek dışı bo/lesıne vazınla yazarlıkla eğ'enen yapıt gormedım okumcdım şımaıye dek... Bır genç gelıyor Anadolu aan. Rorrcncı olmak ıstıyormuş! Lıseyı b'tırmış, Edet>ı,at Fakultes ne g rmış Kente adım atar atmaz yazın cevrelerıne grebıi yor! Üniu yazariar, ozanlarta dostluk kuruyor! Tek blr yci'isı yayınlanmayan blr genc oğrencınin bır anda kendınl boyle çevrelerae bulmosına olanak var mıd'r' Delıkanlı loman yazacak, 'ile de roman yazacak, o gure oek bır sey yazmamış, yaymlamamış, ama ıslanbul'a gelınce roman vazacak1 Hep kuruyor koy romanı mı yazmalı, kent romanı mı dıve Başlıycr çıziKtırmPve, soKmüyor! Tanıyan tanımayan do hep soruyorlar cromun nasıl gıdlyoo diye1 Ror.cn yazrrtak Hteyen kiş! dovul zumo ile Han etmez «ben roman yazıyorum, romarcı olacağım> dve; koşe&no cekılır yaîor, sonra ortaya çıkanr yazdığmı lyı ya da kotu blr yop<t yaratır. Amo «Hayotım Roman» daki ilyas adlı delıkanlı yalnızca hırslı, arr.a ne kıtop okuyor, rte de belll blr yazın beğenlsine enşmek nlvetinde Hazır kalıplara uygun «roman» vazacak ün kazanacak... Başına gelmedık kaimryor Genç kızlar, salon sahıbl kodıniar ona vuruluyor, fafan f.lan... Sonunda roman vczrrak lcin doneyden gecnek gerektlğlnı anlıyor. Bıraz da kıtap okumok, bırşeyler öğrenmek, gereğıni auysa! El arabasma doldurduğu kıtaplon onceden o<usaydı övle pek kolay bır iş olmadığını her ısteyenla herıenceclk ulasabıleceğı başarablleceği bır uğraş olmadığmı anlardı yazarlığın, romoncılığın .. Neyse bu dizı b'ttı de bu yanlışlıklann, yapavlıklann egercek glbi» gosterılıp b.lmeyenlerı kandırmasırdan kurtu'duk.. Bu 'Hayatım Roman' dızısml klm yaznış bılmryorutı Yczannın adım goremedım. Yazan. her Kimse, yazi'i dunyomızı hic bılmeyen blri Kulcktan dolma bılg lar'e yetınmış Unlü yazarlarla eğlenmeye kalkmak. Gecekondu mahallesının yıkılmasından sonra olaydan ycrarlanTiak ıcın gecekondu kartvesıne koşuşan daba kcpıdan gırer g.rmez 'ben yazar falancayım, nedır derdınız dosf'ar' dıye nava basan bıyıklı yazariar, fuları omzuna atmış ozanlar... Hele arada bır ufacık bır kitap çıkarıp ödjl alan reklamcı yazcrlara taş otmok busbütun aca/ıp! Hele hele yazın odulierinin, yanşmoların bınblr Oalavere oyunla dolu olduğunu sovlemek de kolay bır yargıyc, ucuz b r sucamaya kalkışmaktır. Yıllardır bu tür odullerın, yanşmaların secıcfler kurullarında bulunrtus b>r kışı olarak, karşı c kmak tsterım boyle suç'an^alara Ben üvesl bulunduğum her kuruldo gerçekten beçendığ m, ovguye aeğer bulduğum vapıtlara oy verdm, verırm. dostluklar, hatsr gonül hesaplarına hlç aldınadım . Vazıya başla'ken (stedığ m son zamanlarda dağıtılan edebıyat yazın odullerlnden kısaca söz etmektı.. 'Havatırr Roman'dakı gülünc sataşmalar, suçlamalara aaldım, konu doğıldı Evet, bu yıl Solt Faık Odülunu alan Ferıt Edgü, Orhan Kemol odulünu alan Mehmet Baçaran Yedıtepe Şiır Ödulunu alan Refık Durboş. Madaraiı odulünü alan Ayseı Özakır1. Mılltyet Roman yarışmasını kazanan Orhan Pamuk ve Mehmet Eroğiu bu ödüllert kazanmavı tam anlamıyla hak etmış yazarlardır. "Hayatım Roman' yazannın öduller konusundakı suçlamaları bu vılın odul sonuclorı karşısında tam bır ıflaso vorıvor 1950'den ber!, yazın ödul'eri kuru'masi lcln uğraştım Gazetelerde, dergılerde yazılar yazdım kurullarda oııerdım Sonunda c r kaç onemlı yazın ödulü kuruldu: Turk Dıl Kurumu. Soıt Foık, Orhan Kemal, Sabahattin A"i Karaccn ^'ı! l ^et Roman Yedıtepe, Mcdaralı. Her yıl bır cok vazarımız bu odullerı kazanıyor. Kbtu mü oiuyer'' Nerde hatır gönül. nerde oyun, nerde kayırma'' BuvLisun kanıtlas nlari TV ekranlcrından onu bunu suç r ıcnaya kalkışmak c kındır, ayıptır. TRT yetkilı kurullarnn boyie sataşmaiara, suçlamalara seyırcı kalmalaf bu Kurumun nasıl vönetıldığını göstermeye yeter!.. SALT2 ve Türkiye «STRATEJİK SİLAHLARI SINTRLANDIRIVLA ANTLAŞMASI» SÖZCÜKLERINİN İNGIlİZCE KARŞILIKLARININ İLK HARFLERİNDEN OLUŞAN «SALT» ANTLAŞMASININ, ABD İLE SOVYETLERİN GIDERLERİNİ AZALT1VIAKTAN ÖTJE, JNSANUĞA PEK ^ YOKTUR bCyü< araşt'rma ve yaptm masraflorına nal olan o sılahlar kısa zatıanda köhneleşıyor, ye nı sılahlar. yenı masraflan ge rektırıyordu Bu duruma son vermek gerekiyordu İşte «SALT» andlaşTaiarı dsnen andlaşmalar boylece ortaya cıkmıştır. «Strate|ik Sılahları Sınırianoırma Antlaşması» sözcuklerının Ingılızcö karşılıklarının ı k harflarının bır orayc gelmesınden oluşan bu ad'daKi V sozcük cok onemlıdir Strateıi, bır devletın veva devletler kumesı'nln S'yasi, ıktısadı, psiKOİopk ve asken guo lerıni duşman devletın veya devîetler kumes nın karşısına çıkarmak demektır Yanı SALT2 Andlasması Amerıkalılarca Sovyetler'ın, Sovyetler'ce Amertka'lıların siyası, ekonomin, psıkolojık ve askerl guçlertni yok edecek sHchlar hakkındadır. Ancak şurasını hemen bellrtmelıyız kı Andlaşma bu sıkıhları yasaklayan bır belge değıl. sınırlayan bir belgedır. Durumu bır ornekle şoyle açıklayabilırlz Siztn bır duşmanınız \,ar Adam her elıne geçen para i!e slze karşı sllahlanıyor. Sız de aynı şeyi yapıyorsunuz Bir an gelıyor, Ikınız de sılah kupü halıne gelıyorsunuz. Sızde 15. duşmonınızda da 15 sılah varsayalım Bu sılahlanmanın sonunun gelmeyeceğmi anlayarak duşman'nızla şoyle bır onlaşmaya vanyorsunuz: «Gel bu silahianma yanşını bırakalım, sılahlarımızı karşıiıklı 10 S'lahta bırakalım. » Bunu ikınız de kabul edıyor ve bır kağıt Imzalıyorsunuz îşte ıkı gün önce 15 haziran 1979'da Vıyana'da Amerıka ı'e Rusya arasında ımzalonan Andlaşma bu turden bır andlasmadır ve Rusya'dan Amerıka'ya, Amerıka'don Rusya'ya, yanı kıtadan kıtaya atılacak atom sılahlannı belirlı bır soyıda tutan bır Andlaşmadır. Vehbi BELGİL in 23 ekimınde 25 rregatcnıuk. 30 ekımlnde 50 megatcr.'uktan da fazla bırer atom bombası patlatmıştı. Ir.san eliyie olan patlama'orın en büyuKterıycı bunlar. Sovyetler ışı azıtmıştı. Amerıkanın oncüluğü ile Amerlka, ingiltere ve Rusya arasmda atmosferae, dış uzayda v» denizde atom bombası denamelerını yasaklayan bir onlaşma Imzalandı 10 ekim 1963" de yürürluğe gıren andlaşmo, yaraltı denemelerıne musaade edıyordu Bu andlaşma, Amerıka'nın zorlamasıyle, sonradan r 100 kadar devlet ta atındap m zalonmıştır Kır atlarla kanşan, taylarla yarışan Türkıyemız de bunların ıçınde ıdı. tnıştı. !lk Fransız bombasınm patlomasmdan sonra dönemin Amerıkan Dışişlerl Bakanı John Foster Dulles cerhal General de Gaulle'e koşmuş «Aman efendım, atom devleti olmak ıom neden bu kadar para harcıyorsunuz, biz sıze çok ucuza bom ba verelım» demıştl. General ga yet sakin sormuştu: tVereceölniz bombanm tetiğı kımın elın de olacaK?» Dulles bırden şaşırmıştı. Kekeliyerek. «Tabıl bızde olacak » demiştı Fransa yı Amenka'nın her turlu boyunduruğundan kurtarmak Isteyen Büyük de Gaulle, gulüm seyerek, Amerıkalı bakanı savmıştı. Toplum ÜÇ AYLIK DERGİ 8. SAYI ÇIKTİ M A K A L E L E R Bi»tra ÇVETKOVA : Sungur SAVRAN Cağlar KEYDER Emre KONGAR : : : XV XVI Yüzvıliardo Ba!'<an Topraklarınciakı Bazı Lıma^'orın Reİırnı Bağlı Oretım Tartışması ve B'llmseı Mıst SIZTI Korkunç Gözdağı işte 6 ağustos 1945't» Htroşlma, 9 ağustos 1945'te de Na gazakı uzermde atom bombaîa rı bunun içın pctlatılmıştır. Truman, boylece, zıfof odostn da bır kedtyı bocaklanndon ayı rarak g&lıne ilk gecsden gozda ğı vermek isteyen damat duru rrtuna düşuyordu. Fakat, ©vdeki pazar çarşıya uymodı. keö>nın parçalanması gelınln sonradan blidiğini okumasmı nosıl önieyememekte ise atom şanta|i do Sovyetleri yıldırmadı. Ne tekim, bu ülke 4 yıl sonra, 23 eylul 1949'da ilk ototn bombasmı, 8 yıl sonra, 20 ağustos 1S53'te de İlk hıdrojen bombasını patlatarok Amerıkantn otom şonta|indan kurtuldu, hat tâ kurtulmakla kolmadı, bu devletın karşısına dıkild!. Yankı'nın hevesı kursağında kalmış. bobürienmesi 10 yıfcık blle sürmemıştı. SovyeMerin bu başonsı bütün dünyayı heyecanlandırmıştı. Yalnız Türkıya ıdı ıkı dünyaya boş verıyordu. Özellıkle 1949 eylülünden soora batılı ve Amenkalı bır cok gazetecı Türkıyeye geliyor: cYa hu bız Ruslardan uzak olduğu» muz hafde gece uyku uyuyamı \oruz. Sız nasıl oiuyor da, hem de geleneksel düşmonınızm bumunun dibınd©, böyte atoma matoma mete'ık vermlyorsu nuz'» diye durmadan soruyor, bu heyecansızlığm nedenlerinl bulmaya calışıyorlardı. Atom Yasaklansın Patlotmanın sınırlandırılması andlaşmasmı, nukleer sılahların yayılmasını onleme andlaşması ızledı. Fakat bu da sonuc vermedl Atom sılahı g,ttıi< çe yayılıyordu. Asıl kötusu, Sov yetlerln sılahlanmalon Idı. Rusya, kuşkusuz Amenkaya karşı siîanlanıyordu Amerıka'nın her yenı sllahına Rusya başka bır Sılahla karşı cıkıyor, Rusya'nın her sılahının daha etkınını Amertka yapıyordu. Yanş oılgınca sürup gîderken paracıklar da sokağa atılıyordu. Cunkü, El mi Yaman, Bey mi Yaman? Fransa ile Komunlst Çın anlasmayı ımzalamamışiardı. ÎKI8i de atom devleti olmayı düşü nuyorlardı öyte d« oldu Fransa ilk atom bombasm 13 şubat 1963'te Büyük Sahra'da pat latmıştı. Cm aynı şeyl 16 ekım 1964'te yapmıştı E!ın oğlu yasak masak d.niemıyordu. «El mı yaman. bey mi yoman? El yaman'» atasözumüzun doğruluğu bir kez daha ortaya çık Banşa Hizmet Değîl Sılahlar yasaklansa, mevcut olanlar yok edılseydı andfosmanın dunya barışına hizmet ettığı soylenebılırdı Oysa, sılahlar bellrll bır mıktarda tutuluyor. Amerika ve Rusya bu mıktarlar ıçınde tuttukları sılahiarla bırbirlerıne soldırsolar ülkelerını yıne haüaç pamuğuna çevirler Yukarda, birbırıne karşı sılahlanan Iki düşmondan söz etmıştik. Bunlar sılahlannı 10 sayısında durdurmuşlardı. Adamlar bu onar sılahla birbırlerine saldırsalor ikisımn de yaşı yerde sayılır Rusya ile Amerıka tçln de durum budur. Şımdı Amerıka bıze «Dünya barışına hizmet etmek ıstıyorsanız Andlaşman'n uygulanmasının denetimi icm U2 cosus uçaklarının Rusya'yı denetlemesıne müsaade edın» dıyor. Yanı bız müsaade etmezsek ve Rusya ile Amenka bır savoşa tutuşurlarsa bunun sorumlusu biz olacağız! Açıklamalarım, SALT 2 And laşmasının dünya barışına değıl, Amerıka Rusya barısına hizmet ettığını açıkca göstermektedır. Hatta. ıkl ülke arasındaki banşa da değ I de Ikl ulkenın paracıklarını boşuna harcanmamasına hizmet etmektedır Bu yuzden de, andlaşmanın. dunyo banşı ile IIglsl yoktur Son olarak şunu belırtelmv Rusya. Amerika'nın andlaşmaya uyup uymadığmı sadece uzaydan denetleyeceğıne gore Amerıka da avnı şeyı yapabilır. Denetım icın Amerıka'rın Turkıye'yi kullanması zorunu yoktur. 8ELGELER Mete TUNCAY : I L E T I Ş I Metln HEPER s Osmanlı Ekonomısı ve Osmanlı Malıyesı, Türkiye Icın Kısa DönemlBrl Açıklayacak Bır Model Onensi, SadreHın Cslai Antel Modernieşme Burokrasl Vcre'ın Sosyolocsı Bazı Yanıtiar ve uu Maliye Bakanhğı BANKALAR YEMİNLİ MURAKIP MUAVİNLİCI YARIŞMA SINAVI Törkrye'de faaliyette bulunan bütun bonkolorm 1nc«feme ve aenetırmne yetkıll MALİYE BAKANÜĞI BANKALAR YEMİNLİ MURAKIPLARI KURULU'nco, Malrye ve Bankacılık alanında yetıştirılmek üzere cşağıda nltehklerl belirtılen adaylar arasında yarışma sınavı l(e yeterO eayıda elemon alınocaktir. Sınava katılobilmek lcin: a Devlet Memurlan Kanunu'nun 48. moddosındekl nltelikleri taşımak; b 1979 yılı ocak ayı boşmda 30 yaîinı dotdurmomı^ olmak: c Slyasa! Biigiler, Iktlsat, Hukuk, Ortadoflu Tekmk Ontversitesl Idarl llımler Fakültelerl, Iktisadi ve Tlcarl llım'er Akademılerl ve/a mesiek konusuyla HgıH dığer yüksek öğrenlm kurumlarından veya bunlann eçJtl yabancı fakülte ve okullardon bırlslnl bitirmlş drpak; gerekır. Yazılı sınaviar 13 ağustos 1979 pazarte6l gunu saat 9*do Ankora ve istanbul'da başlayacaktır. Yarışma smavına katılmak Isteyenlerın en geç 25 temmuz 1979 corşamba gunü saat 19 00 a kadar Maliye Bakanhğı Bonkalar Yemmll Murakıpları Kurulu Başkanlığına blr dllekce l.e c©rekli b.lgılen eksikslz cJarok göndermeieri veya getirmeleri sorttır. Dlğer şartlar ve OYrıntıIı smav programı He gerekli be'geiere llışkın bılgıler Maliye Bakanlığt Bankalar Yemlnlı Murakıpları Kurulu Başkanlığmdon anılan Fakütte ve Akademllerden veyo Kurul'un Karaköy Maliye binasındoki istanbuı Bürosundan ve Izmir Defterdartıflından sağlanabllır. (Basın: 15549) 4876 SİBLİYOGRAFVA Ertuğrul TONAK Sevan NİŞANYAN : Enper\alızm Blbliyoğrafvast (Cumhurıyet 4884) MEVLİT Kıymetlı varlıgımız fedal'ar ana^iz, HURİYE YULUĞ'un toprağo venldığı 40 gunune rastlavan 18 haz'raT 1S79 pazartesı (YAR'N) ıkındı ror^azından sonra ErenKoy Tuccarbaşı Boceklı Camınds OKunacak meviıde tiım dost ve akrabalarımızı beklerız. AILESI ADINA EŞI FASİH YULUĞ (Cumhurıyet: 4882) GUNLERİN1N TAOIN1 CfKARMAK İCIN ENIYI YER S İ M E L Su tnşaat • Makina Elektrik Limited Şirketi Müdürlüğünden Çeşıtü elektrik tesıslenmız flereksınmesı loın aScak geriıim Nyy (yvv) koblo satın alınacaktır. Bu ıse aıt şartname Şırketımız Tıcaret ve Malzem© Müdürlüğünden 2 000. TL bedel mukabılınde temın odılebıllr Kcpalı teklrf mektupları 20 6 1979 carşamba günü saat 15 00'e kadar Şırketımlz Ankara Zıya Gökalp Ccddesı Yı'dız Han Kat 3*dekı Yazışma Yayın Sosyal İşler Müdürluğüne verı'mış olacaktır Postada olabılecek gecıkmeler göz önüna alınmaz. Slrketimız 2490 sayılı vasoya bağlı değıidir. Kursaktaki Heves Evet, Yonki'nln hevttsl kurso ğında kalmıştı. Zıra atom şantajı elınden alındığı icın savaş sonrasında bütün tiünyada ge csrlı bır (Amerıkan Banşı Pax Arrerfcana) kuramamıştı Amenkan banşı şöyle dursun. Amerlka tehllkeye girmlştı. Elln oğlu kıtaîararası atom boTibalarıyla cennet m'sail Amerikonın altını üstune çetlröcek. fobnkakjnm, askerf tesislenni rtallac Damuğu gıbi a t o caktı. Yankl hemen işe koyuldu: Başka ulusların da atom, hıdroıen bombalarına sahıp olrnalon önîenmelfydl Bu yolda btr çok ad"n!ar atıldı Rusya 1961' VİLLA' 4 r.cW s ÖREN BURHANİVE ÖREN MO T E L R E S T A U R A N T DEVAMU SICAK SU KALORIFER (Basın. 16101/4877) (Cümhunyet 4861