Katalog

1 Sahlb!: Cumhurtyet Matboocılık vo Gaze'ecfiik TAŞ. adına: ~~. ,~~~~~. . NAOIR NADİ • Geneı Voyın Muduru ^ OKTAY KUHTBOKE Sorumlu Ya2i tşlert Mödürü ORHAN EBİNC ' Basan va yayan CumhunyM Motboocıl* «• Gaz»Ucllık T.A Ş., Coöalofllu. Türkocauı Cad. No: 39 41 > Posîa Kutusu : 24d ISTANBUL Teiafon: 2 t «7 03 C U M H U RIY E T J/ ABONE ÜCRETLERf AYLAR 1 3 8 12 Yurtıci: 150 450 900 1 800 Yurtdışı: 225 675 1 350 2 700 Ucak postosı 1 e grupıanna 1 gore ucak ucreti a/rıca a ın r TAKVİM 13 HAZIRAN 1979 Imsak 304 Ikındi 1714 Guieş 5 26 Akşam 20 41 Öğie 1314 Yatsı 22 M • BÛROLAR; ANKARA, Atatürk Bulvart. Yenet Apt Yenlçehir Tei. s 17 58 66 25 57 01 • İZMİR : Hallt Zıya Bu vorı No • 65. Kot 3, Te!.: 25 47 09 • 13 12 30 • ADANAAtatur* Cad Türk Hava Kurumu Iş Hcm K. 2 No. 13 TEU M 550 19 731 Başlık . ..... 2 ve 3 sayfaiar (sant'mı) . . . . „ Oevam sayfası ısantımı) llân boytaıarı (sant TII) „....„ istanbul bosk sı (santımı) Ankoro Daskısı 'santım.J öiürn, Mevltd, Tesekkur (5 santlmı) Mısan N •'af" E/ıenme Dogum ...... 1000 Lira 350 420 280 200 130 .. 600 600 GÖZLEM (8oştaratt 1. Soyioda) t* blr yenıleme seclmlerinden sonro partıl«1nm sandalye sayısmn arttıgım llen sCrerek, AP'lı Senato Başkatı Tekin Arıburun'un yenna seçlm yopılmasını istemışti. Bu Istek doğrultusunda secim ycpıimış ve Cumhurtyet Senatosu Başkanlığına AP'lı Arıburun yenne CHP II Ssm Atalay seçdmıştı. AP Cumhurıyet Senatosu Grubu bu saçim ışlemınm iptall icin Anayosa Ma+ıkemeslne öoşvurmuş, ancak Yüksek Mahkeme bu başvuruvu reddetmıStJ. Demirel (Baştarcfı 1. nu ve cesaretl, bır ış o'duğunu soyle.r.ek veya bunun kusurlarını başkasında bulmaK çılgınlıktır, cınnett r. Ben bunları ütü netımden söylüyorum. Bu bır sadlzm orneğıdır Kım ıstıyor Turkıye'de devaîuasyonu.» AP Geiel Başkanı IMPnm ılk kez TC hükumetlerıne karar dikte ettırdığını söyieyerek. «Türkiye lcerde bır tokın anarsı demeklerı He dışarda IMF'le yontılmektedır, Parıs böyle talımat vermtştır. boyle olmuştun» demlşiır. «Türkiye ıle IMF liişkiıerıni uzun sure vone'en bır devlet adamı olaraK, yıllordan berl Türkı/e'nın nıyat mektupıarı gönderp IMF'den kotu muome le görduğjnu» onımsatan bır gazstecının «Turkıye ıle IMF liışkılerı sızce ne zcmcndcn beri IMF tarafırdan gjdulmek tedır Turkıye'nîn ıMF'n'n 'Steklerım kabul etmesınde eı<onomık ve politık tercıhının rolü var mıdır» sorusuna Dernıre> şu karşılığı vermıştır: «IMF kararını Türkiye ılk do<a kabul ediyor Türkiye'nln ıhtıyacları ıcln TC. hükümetlerr nm alacağı kararlar başkadır, bu kararlar doğru karorlardır. IMF üyesıdlr Türkiye Yanı IMF al dedıkce almazs.n.z kı, ekono mının gerceğı ıçin kararlar aıir sınız o zaman Turıclye'yı sız ıda re edersınız. IMF Ile ilışkınlz olur Bırço* memleketın ılışkısı vardır Soçma sapan karariar alırsınız, b'r bınnı tutmaz, fcrutun kararlarınız ıflas eder, polıtıkanız ıflas ecer ve dolar resmen 25 lıra gayrı resmı 60 lıra/a ge!i", IMF o zaTan sıze karar dı\te eder. kabul etmezsınız Bu ış ılk defa oluyor Turkı/e'de, asîmda bunları tartışnıak meseleyl baş ka vere saptırnak oluyor» ESKIMOLAR AP Gsnel Başkanı darra son ra nlMF ıle anlastıktan sonra Portekız dekı rukumet değışıkIığı \ıe AP /onetımının Tjrk iş le ^lukuTietı düşurme toplantıları o cu olınarok yapılan bır degerlendırmede hükumetın sız ce ne kadar omru kalmıştır» so'usunu şu bıcımde yanıtlamıştır: «Bu ıkl olaym da hükümetln djşmesıyle bır alakası yoktur. AP yonstıcılerının Türklş yöne tıcılerı ıle Ilışkısı dlye bır olay yoktur Turkıye de Portekız'ds hükumct IMF ıle düşmüştür dı yorsunuz, Türkıye'de hükömet ten bahsetmek mumkQn değli. Nerde hukumet. HükOmetln y« rırı rukumetler ve hükumetclkler almış, nerde hükümet. Turkr/e'dekı hükümet dünya dakı hıcbır standarta uymaz, eskımoların gucune gitmesm OTIO eskımoların standardıno b le uymaz » BİR SURE DAHA S Jeyman Dem rel, «IMF yor dımınn hükümetl bır süre doha gotürebıleceğını» söyleverek «etrafındakılerı bır sure daha kandırabılecek duruma ge dl Işte yardım geldi dıye, bır sure daha kendi kendllerını oyalarlar. Parayı alırsa koltUK bır sure daha gıdeb.lın demıştır Demirel son devalüasyon ka raından sonra ekonomınln aît öst olacağını ve zamlam bırbirn kovolayacağ'ım sözlerıne ekiemıştır İş çevreleri (Baştarafı 1 sayfada) bu' 3cna/ı üdası Yonetım Kuru!u Başı<anı) «Turk parasının değerı hankındaKi yen. onlem ler, 2 ay once uygulanmaya konuıan katlı ve prımlı kur sıs temının zorunlu bır uzantısı ve gercekcı b\' anıayışla yaygınlcştırılmasıdır. Dış ve ıc eKononık çevrelerın devamlı olora< Türk parasının gerçek değenne oturtulması onerılerı, ka mdoyjnu bır beKleme donemır,3 sokmuştu Bu bekleyış suresının uzciılmasının toplum oç sından bır ekonomik yaran \oktu Al nan onlemlenn bır k ı s r n m zorunlu zamlara nedei o ması doğaldır. Dı'eğımlz odu r ki, bu önerıler gereksız zomiaro Iırsot vermesın ve Merkez Bankası'nm sıstemı ışlerliK ^azanarak, koraborso do viz f.yatlannı kendıne çekebılsm.» Feyyaz BERKER [TÖS'AD Yö rst'm Kurulu Başkanı) «Gecen yı! mar» ayındo devatuasyon yapıldı. tMF'ye N yet Mektubu vsnidı. Bu Nıyet Mektubu'nda öngorulen önlemler uygulansoy dı ek sorunlar mızın buvük kıs mı bugun cozulmüş olurdu Ye nı b r devaljasyona ve yenl bır Nıyet Mektubu na gerek kalmoz dı Şimdı venı mektupta yer alan ve henüz ayrıntılarını bılmedığımız onlemlerın cıddıyet ıcınde tutarlı ve süreklı olcraîc uvgufanmasını temennı edıyoruz v Hallt MARIN (Türkiye işveren SendiKaları Konfederasvonu Başkanı) fTurkıye'rrızın bu artan dolar değerl ve ışslztfK karşısında cğır bır enflosyon baskısı ıle karşı karşı>a ka ccağın1 belır'ınm Sosyal va sontın.n tcşınmaz boyutlara Cikması end şesı karşısında hu kumetırıızden b r an evvel cıddı yan tedbınerı ve toplu teabtrlerı olmosını ıstıvoruz Hukumet vatırımlan mutla^ çerçekleştırnnsk ıc n pıcn yaomclı. yaygın parakredı polıtıkas nı suratls ele olmalıdır Burun yoTi sıra asgarl ucretten vergi kesılmemesı gıbı sosyal yaşantımızın bır parcası olan bu kanunun acele, Meclısten gecırilmesını ve ihracata dönuk, Türkiye sanayı ve zıraatlrın dahıli pazardaki cazıbesınden kurtarılarok ihracata donu! mes; suretı ile cok buyük değerier yıtlren Turk parasının hıc olmazsa uzun vadell de olsa gelecekte tekrar değer kazanma olanagı yaratmosını önenriz » NUH KUŞCULU (İstanbul Tıcaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı) tDevalüosyon kararı tam anlamı ıle açıknğa kavuş rruş sayılmaz. Merkez Bankası içlnde bir rezerv ayrılmış mıdır^1 Bunu bılemıyoruz Bence de bu nokta cok önemlidır Bir devaluasyonun başarılı olobllmesı ıcın dığer yan etkenlerın ıyi değerlendlrılmesı ve başarılı kullanılmosı gerekır. Bızım lcm bu yan etkenlerden bırı de butçe acıklarıdır Bızım bu nok tadc endışelerım'z var. Bu ko nuda ceş tlı vaat'er olmuştur. Vaatler tutulursa so'un yok a ma tutulmazsa bjtce açığı bu yuyerek artar Bır de toplu soz leşme duzenıne nnudoha e edıl men, fıyatlor da kontrol altına alınmalıdır Ulusca yenı b'r fe dokâriık ıcme girmelı, bu enfIO8von belasını atlatmalıyız » İKV (Iktısadı Araştırmalar Vakfı) Başkanı Prof. Orhart Dikrıen «Türkıye, ekonomik e6aslara dayalı gerçek bır ıstlkror programını hazırlomış ve hatto bunun uygulanmasıno gecnls olsaydı İMF nın sert tutumuna katı müdahalelenne ve olağanustü kontrol isteklenne yol acılrramıs olurdu » Ekrem AÜCAN (Yapı ve Kredi BanKası Yonetim Kurulu Başkanı, Malıye eskı Bakanlarındar) «Devalüasyonla ılgıli gslışen olayların ayrmtısını henuz oârenmış değılım. Ancak alınan onlemlerın oiumlu olduğunu, bununla beraber gecıkr m ş kara lar olduğunu soylemek gerekır. İktldar, Iktıdar olouğu !lk gunde bu kararları almalıydı. Şımdıden sonra alınan kararların enflasyonun etkislni yoğunlaştıracağı ve fryat hare ketleri uzennde olumsuz etkllef yapması beklenebılır KİT ürün lerıne zom yapılması ıse o'umlu olmuştur, ancak gecıkmıştır» Ero» AKSOY (Garont) Bankası Genel Müdurü) Devalüasyon baklenıyordu, ancak geclkmeti oldu. Bununla beraber ya'orı olacaktır Ben tzarar getırir» $ek!,ndskl goruşlare katıimıyorum. Merkez Bankası fse para basmayı durdurmalıdır Bu şekılde zarorın neresinden donülebllır sorusu yanıtlanıyor. Para boluğunu durdurmok gerekıyor. Her şeyden önce Merkez Bankosı, para bos mayı durdurmalı, flyatkjrı bu şekı i e denetiemelı» Mehmet YAZAR Türkiye Sanayi ve Tıca'et Odaları Blrl'Ör Başkanı Mehmet Yazar do dun yapiığı acıklamoda Turk parasının değerınln oüşeceğınln nıscjn avında başlatılan kat lı kur ayarlamalarıyla beîll olduğjnu söylemtş odı ne olursa o!st.n b r ueva'üasyon anlaTiına gslsn bu kararın do'aylı ve>a do'aysız oîarak tüm flyatıarı etkıleyeceğını b Id rnlşt,r Mehmet Yazar yaptıgı yaz.Iı açıklamada «Şayet Ka'ar hasta dev'et butcesı, KIT'Ier ve ucretler polıtıkası olmak uzere dığer >an tedbırlerle desteklermez ve oncelıkle MerKez Bankasında asgarı b r dovız rezervı sağlanmazsa sonuçlannın 1978 den kotu olacağı endışesını taşımaktayızs demıştır. TURKİŞ Turkİş lcra Kuru lu ıse devalüasyon kararından sonra «Sosyal Guvenlık kuruİLSlarının ışlerrez hale geleceğı goruşünu savunarak Başbakan Bülsnt Ecevıtle goruşme ısîeğ nde bJlunmuştur Türk tş lcra Kv,ruiu'nun dünku toplantısından sonra yayınlanan bıldırıde son ekonomik karorlar protesto edi'erek «de valüasvonun Turk ekonomısının olumsuz vönde etkıie/ecegl» bıidırılmıştır Türklş lcra Kuru'u acıkamasınlda Başbakan Bu'ent Eoevıt le vap lacok göruşmede 12 maddenk bır ıstek lıstesı sunulacağı belırtı'mekte meclıslenn sosval ıcenklı yasaların cıkarılmadan once tatıl edılme kararı da eleştırilmışt'r. OLAYLAÇJN. ARD1NDÂKİ ECEVİ T fBoştarafı 1 sa/fado) rr'vi gjcıend rne p r ogrcmırın taTi olarak uyguıanTiasına bağlı buljncugunu» bıldırmışt' Ecevit ın dur Başbakonlıkta djzenled ğ basın toplantısına BaşbaKon Ysrdırrcısı Hıkmet Cetm Devlet Bakcnı Salıh Yıld z, Maı ,s Bakanı Zl ya Müezzmoğiu Sarav /e Tak nolo)i Bakanı Orhon AİD Tıcaret Bakan Teomcn Koprülüler, Ener ı ve Tabı Kr nak ar Bakanı Denız BaAa! da katıl mıştır 1973'ten bu yana dunyorın ağır bır ekonomik biınalımdan gect ğln anırrsstan Ecevit Tur kıye'nın bu yıllardan ka'ma eko nomık sorunlar ıçınde bulunduöunu be'ırtrnıştır Başba<an konuvu son alınan ekoromık kararlara ge'ırerek söz'ennı şov'8 sü'durnrjştLr «Turk lırasının dış değsnnde bır ayarlcmaya g'trrerın zo runlu olduğunu goruyorauk An cc'< bekıenen varann sağ an ması ıcın Merkez Bcnkcsında \eterli m.ktarda dovız stokurun bulunması gerekıyordj Bu ocıdan gelecek olan kred ıle bızım aiacağimız öniemlenn escriı olması gerekı^ordu . B z bunu saglamaya cal'ştık ve sağladık Muhale'ette ıken ae. ıktıdardo ıken de bız !MF gerceğı^e gozumuzj hıçbır zo man kaoamadık OECD ülke'ert le uluslorarosı banKalann ve'ecek erı yar oımın oderreler denges acıHa rın; karşı'ayccok böyuttara ulaştığını belırten Başbakan kre d erın 20 30 yıl vodel 10 y l ödemesız ve yuzde 2 5 do laynda faızle olnacaâını sovîemıştır OECD'nm 1980 ve 1981 yı'ları Icınde Türkı/e'ye vardım yopnması ceek' gı ko rusunda goruşu bulundugunu bıldıren Ecevit. dsvralınan borc m'ktarından yakınmıştr EceVıt'fn verdığı bıla ve gore taız lerıy'e brliKte T'jrkıye'n n şu anaa 18 mılyar dolar dış borcii vardır DEMIREL'E YANIT Ecevıt, basın top cnt'Sinda AP Genel Başkanı SLİeyman Demırel'ın devaluasyondan son ra eTurk parası pacavra ed lmıştır» bıçımmdek sozlerını de şoyle yanıtlamıştır cBız paramparca edılnıs bır ekonomi devrald k Lıranın pa cavra edldığmı so/leye/^ Jkjşıt dünyoda ekonom k koşulların en rahat olduğu b r donemde 1970 yılında, daha dunya eko nomık bunalımının başlamadı ğı bır sırada, Turk lırasım yuz de 66 oranında dsvalue eaen bır deviet odamıdır Bu zatın en azından kendl gecmişını ıyı hat.rlamasını temennı ederım » Dem re! In hjkümetm tanm ürun'enne ılışkın oldığı kararlardan sonra ılktıdarın köylu düşmanlığı yaptıgı» yolundakl sözierını de vanıtiayan Başbakan Ecevit 1970 yılında da bır doların 15 lıra olarak belırlen d ğını, ancak o donemde de tanm urunleri dışsatımı Icln bır doların 12 Mra üzerlnden ısiem görduğünü hatırlatmış Daha sonra koylünün kullandı ğı akaryakıta zam yapılmasının soz konusu olmadığını, tanm urünlerı taban fıyatiarında ken dı hukümetlen dönemınde AP ıktıdarlarıyla karşılaştırıldığın da onemlı artışlar gercekieştırıl diğırı sözlerıne ekiemıştır ZAMLAR UC KALEMDE Ecevit zamların demırceiık. benzm ve alkollü ıckıle'le sınırlı tutulduğunu ve zamların yapıimasında shalkı etkılemeye cek, uret'm malıyetlerıni yükseltmeyecek urunlerın seçıidığıniî bıldırmıştır Demırcelıkte resmi pıyasa yanında ıkıncı bır pı\asanın da doğmuş bulunduğuna dıkkatl çeken Başbakan, yenı fıyatlarla bunun onüne geçılebıleceâtnı savunmuştur. Benzın zammının özellıkle otomobıl ku'lanımında «ca>dırıcı» bır etkı taşıyacağını belırten Başbakan, gelışmış ekonomılerin bıle petrol bunalımı karşısında, benzer onletılere gıttığını bıldırmış, ABD'de fueloıl yerıre «odun sooası ljianı mının onerıioığını» vurgulamıştır. Başbakan benzın zamrnı dışında, ener|inln «akılcı ku.la nımı» amacıy'a petrole ılışkin onlemlerın onümüzdeki gunlerde kesmleşeceğ nı acıklamıştır. İNANC VE ÖZVERİ Son ekonomik kararlan atırken Türk u'usunun tBu dönemde uzenne düşenı ınanc vg ozvertyle karşıla*acağını va S'kıntılcra katianacağına inandığını» soyleyen Ecevit «Tedb t leri ahrken ulusca hep bırl'k'e üzerimlze düşen görevlen yenne getlrmelıyız T> bıcmınde konuşmuştur Türk ekonomlsınin alınan son ka'arlardan sonra «Geleceğı acısından umutsuz olmadığıns» blldıren Ecevit katlı kur uygutamasıylo bıri'kte turizm ge'ırlerinm de artacağını savunrruş tur SORULAR YANITUAR Gazeteoılsin ceşltlt sorularını da yamtlayon Başbakan, devaiuosyondap sonra ortava Cikabılecek fıyat artışlarını cnlemek Icln uretımin a^ırılocağı nı ve boylelıkle ekonoiTide su r u stsm denges'nın kuru'ablle cegırı belırterek, sunuıstem aangesyle b riıkte fıyat artılarının oenetlenebıiecegını soyle mışt r Yenı zamların rralıyetlere ycnsıtılmorrosına calışılacaaıTi her devaıuasycndan sonra ış cevrelennın çoğunluk la /uksek karlar elde etmekts OıduK'arını ıfode eden Başbckan rGetırdığımız onleTilerle bız ış çe 'relerm n kârdan degıl sur^rtıden kazcnç saglama lar.nı bokleyeceğız Dun gsce ıs çevrele ne b r ccğn yoparok fı/atcrn artırılmamasını ıstedım Ayrıca, fıyat artışlarını onlerrek ıcın yasa onerımiz Meclıslerde bulunmaktadır Ancak, f yot artışlarını onlemekte ce^let n olanaklan yeterlı değlld'r» bıcımınde konuşTjstur. «IMF Turkıye ıle anlcşırken honqı noc'a arda ger.ledı ve gelecek yıl yenıden bır devaluosyona gıtmek zorunlugu ıle Korsıloş Tomcsı ıcm hukLmet re nıoı on'em er alacaktır» yo nunde soru an bır soruyo Baş bakan şu karşılıgı vermiş'ır «IMF nın gerılemesı deyımı verınde değıldır Turkıye IMF ıle uzlaşmıstır Uzlaşma daha doğru bır deyımdır Gelecek yıl aynı durumla karşı karsıya gelmemek ıçm dış yardımlann za manında ve eksıksız bır bıc mde gerceklesmesı gerek r Bunun yanısıra, bız de uzer mıze duşen gorevı yerıne getırmelı ve ekonomıyı guç'endırme prog ramını gerektığı gıbı uygu'amalıyız» Bır başka gazetecı Demıel' ın duzenled ğı basın toplantısmdc «Bu hukumet Pans'ten voneî I yor» b c'mmdekı sczlen uze' ne ne ausunduğjnu Baş bakandan sormuş Ecevit «Bız Parıs hükümetı mıyız, Ankara hukjmetı mıyız, Cankaya hukdmetı rrıyız buna kendısı ka rar versın 1970 yılında devalu asyon yaparken kendısı ne hu kümetıydı» demıst r Bır gazetecı de, Peîkım urunlerinın devlet yenne özel kesım tarafından dışalımına gı aılmesı yolunda b r karar bu lunduğunu hatırlatarak, bu ko nunun hangı asamada bulundu ğunu sormuş, Başbakan buna şu karşılıgı vermıştır «Dovızın kıt olduğu donemds bu tur kararlara gıdılebılır An cak, ş mdı dövız sorunu cozu me bağlanmıştır sanırıtn o ka rar da yenıden gozden geçırılecektır »^ ' s ı .•SON KEZ Öte yandan Malıye Bakanı Zfya Muezzinoğlu, alınan son ekonomik kararlar doğrultusun da goruşlerını acıklarken, «Fiyatlarda son kez yenıden du2enleme yapmak durumunda olduklarını» belırtmiştır Muez zınoğlu. yapılan zamların, ka mu kesımmın finansmanında sağlıklı bir ortamın oluşturulmasına yardımcı olacağını, bu nun da enflâsyonu engelleyicı yonde etkıde bulunacağını söy lemıştır GERÇEK (Baştarafı 1 sayfada> suyle dar gslırlı nemuruyla cok genış b r kıtlenın ç'karıarına ters auşer Buna kcrşılık, ışadanı sanayıc spekulatör ya da alıp satacak bır şeyleri o'anlar açısından aevaluasyon sakıncalı bır mah opsrcsyon sayılmaz B J bCKimdan Başbakan Eca v t ın ısadamına sanaylciye, esnaf ve sana'kâra yapmıs ol duğu ccğrı yer ndedır Ne var k bu cağrın n geçmış deneylerm de ışıgında, olumlu bır yankıya kcynakl k edebılmesıni beKİemek lyımserlık olacaktır. Hukumetm, f yot denetımını et k lı bır bıçımde yapabıımesı ıçm yalrızca soyut cagrılaria yetınmesı SOIJCSUZ kaimaya mahkumdur Dun düzenledığı basın toplantısındo Başbakan Ecev t fıyat denenrr>ıerı ıcın devletın sahıp buljr'duğu yasa! o arakların yetersızlığınden yakınmıştır Bu kanıyı tumuyle paytaşmak olosı değıldır özel IiKle Tlcaret Bakanlığınn fıyatları etkın bır bıcımde dervetıemesını mumkun kılabı'ecek yasal mevzuat vardır Aynca Sanayi ve Teknoloıı Bakanlığı bu tur bır ışlevı eğer •sterse yerıne get'rebilecek aroclarla donatılmıştır Gectığ'mlz 1 5 yıllık donemm fıyat denetımlerı açısından olumlu geıışTielere sahne olmad ğı acıktır Temei gıda r"ad delerinde orneğın sutte bıie fı yatlar başıbozuk bır bıdmde yukseleb.lmışt r Gida maddelerınde sıkı b'r fıyat denetımın'n geeğ! onumuzdekı donemde baka'ım yer ne getr'leb'lecek mıd r? Kıra artıslarını b'r yasayla gemleyemeyen. vergılerde dar gelırlıler tehıne bır yasal değışıklığı sağlayamayan Ecevit yonetımı, cözvennın hak ca doğılımı>nı bır ölcude d» olsa gercekleştırebılmek Için bazı onlem lerl ıvedi olarak ol mak durumundadır Dövız darboğazının «çıfte fl nansman» olgusunun da itışıy le enflâsyonu hızlandırdığı doğ rudur Üretımdekı gerıtemeler de fıyot artışlarını körüklemış tır kuşkusuz Meclıs aritmetîÖınin elverışsizlığı, Ecevit yönetımının bazı yasaları cıkarmasını da engeilemişttr. Ne var kl, blr sıyasal ıktıdar açısından bu özurlerin tümu gecerlığını gıderek yıtırmektedır. Sıkıntıların onümüzdeki dönem de thakca» dağılımını sağlaya bılmek ıcın Ecevit hükümetı on celikıe fıyat artışlarını sınırla mak zorundadır Enflasyonun denetlm altına alınması; yalnızca kıtleler açısından değıl aynı zamando de valuasyondan beklenen sonuclar bakımından da yaşamsal ö nem taşımaktadır Fıyat artışlorı denetlenmediğı takdırde Tur kıye kendısını kısa sureae yıne başlangıc noKtasında bulacaktır Bu oıasılığın gercekleş mesı halınde, Ecevit yönetimının enflâsyon devalüasyon sarmalınm çengelıne takılıp gıtmesı kacınılmaz olacaktır. Cumnurı/et Senatosu esk! Başkanı Anburun, Anayosodo yazılı ıkl yıllık sure dolmadan görevınden ayrıirmstır Anavasa Mahkemesi gerekcölı kororınüo sure konusunda şu göruşu bemmsemıştır. Mılleî Mscl.sı ve Senato Başkaniarımn Ikişör yıl icın secılmelerıni ongören kurol do, seçımlerın normaJ zamanda yapıiması ve meclislenn kosımtn itk gunünde top'anması ılkesıne boğlıdır. Secımlerin öne alınması ;e ger ye bırokılması halınde bu kuralı uygulama otanağı olmadığı meydandodır.. 1977 yılında erken secim ile bıriıkte yapılan Cumhurtyet Senatosu ucte blr yenlleme secımlerl. süreleri oıtOst etmiştır. Senato Başkanı 1 kasım 1977 gunu seçllse, tomam, sorun yoktu Ikl yıtlık süre 1979 yıiının kasırrında dolardı Sırrı Atalay 16 temmuz 1977 günu seclimıştır. Anayascda yazılı Iki yıllık süenın 16 hczıron 1979 gunu bıtmesı gerekmeırtedır. Anayasa Mahkemesi av yor kl: Bu ikl yıllık süre seçlmlenn normal zamanda yopıiması ılkesıne bağlıdır.. Bu konuda Anayasa Mahkemesınln blr başkc koran doha var. Anayosa Mahkemesının 1971 yılında uldığı kararda da şunlar yazılıdın Anayasanın Başkanlık süresıne llışkin bu kurah açık ve kesınd'r. ikl yılını dolduran blr başkonın, suresının bıtımı günunden itıbaren başkanlık gorev ve yetkılerı de sona ermış bulunduğundan, Anayasa hükümlenne uygun bıcımds yenlden boşkon secıtmedıkçe. başkanlık gcevıne devam etmesı mürnkün d8ğıldır Alın bakalım, cıkın ışın lcınden... Işın ıçmden çıkmak ısteyen hukukçuiora bu ıkl Anayasa Mahkeresı karannın gun ve sayılarını büdlrelim: Son oiorak sözunu ettığımız korar 28 1 1971 gün ve esas 1970/49, 971/11 karar sayılıdır. Ötekl karar. 4101977 gün ve esas 77'88 ve 77/120 karar sayısını tasımaktadır. IMF. devaluasyon. kotlı kur, petrol zammı, Enver Akova, Hılmı Işgüzar, altılar, beşler. üçler, gensorulor, «Hasan vak ası» derken, Ecevit'ın başına bır de «Srrı Atalav olayı» cıkıyor. eSırnnın sırrı nerede?» süre Ikl yılda bıter mı. voksa Sırrı Atalay'ın başkcnlığı kas.ma kodar surer mı? Bılen kazanıyor, cekıllşe üc gün katdı... Bir uzmana göre (Bostarafı 1. •ayfada) zerinde duracagız önce bize göre yabancı paralara uygulanaa yenı kurlar bır parça abartmalı tutulmuştur. Bu kadar yuksek kur ayarlamasına endustrimlzın malıyet yapısmm nasıl katlanacağı sorulup araştınlmaya deger. Özelhkle dışalımlannı resmı kurdan yapan ve ekonomının temel kesimlerindea demir çelık ve Pet Kirn endüstrılennın bu zamlarla yeru bır bunalıma gırmesı beklenebılır Bihndığı gıbı kamu kesımirnız genel banka sı^emının olanaklanndan yararlanamadı'Uanndan uretim mekaruzmalannı yurutmekte büyuk ıç finansman zorlukîan çekmektedirler 47 liralık yeni dıg a!ım kurlan bu sıkıntılan artıracaktır Aynca devlet borçlannın artan Turk lirası karşılıklan 47 liralık yenl kurla bütçe uzennde büyük baskılar yaratacaktır. Bunlar he saben 26,5 Turk liralık kurdan yapılsa bıîe ödeme dövız maiıyeti ile olacagından aradaki farkın enlsyonlarîa karşılanma zorunluluğn ortaya çıkabilir. Yapılan Ikinc! hata yenl kredılerin Türkiye Merkez Bankasına gelmesi beklenmeden devaluasyonun ışleme konmasıdır Devaluasyonun başan şansı ışlemden sonra o olçuîer azernde yenlden bir kur. karaborsa kuru oluşmamasıdır Bu da yeni kur uzennden transferlere başlamakla olur Döviz olanaklan elvenşlı olmad'ğına ve hele karaborsanm en büyük müşterisı mal mukabıll ve akseptans yoluyla dsşaîın a bır kısıntı getınlemedığıne göre yeni kurua üzerınde de bir kur (karaborsa kuru) oluşacak demeKtir O zaman devalüasyonla vanlmak ıstenen amaç. yani «para sağlamhğı stabihsation» amacı gerçekleşmerraş OIJT Bu Ud teknık cokta dışmda devaluasyon hakkında şunu söyleyelım Devaluasyonu yapmak hüner değıldır. Ama devjdüasyonla behrlenmls dış para ölçüsunü (Rayicinı) ayakta tutırak buyük hunerdır Dunyada bunu başannış hükütnetler azdır Bızde örneğın 1958 dsvalüasyonu bu başanya b'r uzun süre ulasmıştır Ama kısa evrelı önlemler doğru ahndığı helde. sanayi, ulaştırma ve tanmın yapısını degiştirecek önlemler almmadığından löefi'dan başlayıp paranuzı yenıden yıpratmış ve 1970 devalüasyonuna gehnmiştir Teknık açıdan konu ele alvndığında kısa ev reli önlemler önem kazanmaktadır. Bu önlemler para emlsyon oranuıı ve içfiyatlan bir düîeyde tutmaktır. Böyle önlemler geçmışte hep halka özveri yuklemıştır. Devaluasyondan sonra hükümetlerin yıpranması bundandır. Ecevlt hukumeti bu gerçegi anlar. ekonomik sıkmtıyı şımdıye kadar sıkınb çekmeyenlere yükleyecek bır sosyo . ekonomik polit'ka uygularsa isleme karsi tepkılen olumsuzdan olumîuy» çevırmeyı bile basarabılir. Hukümetin 1958 ve 1970 devalüasyonlannı iyi tnceleyip aynı hataya duşmemesini dilenz. Ama olanlar geçmişte bile yapılmayan hatalann yapıldığını gösteriyör. Mataraa (Baştorafı 1. *ovfodo) maddelennın bayıliklerinın Cıkar sagiama amacıyla keyîl blçlmde tahs s edıldığl. Tekel'e a t Inşoatların ayrı bir çıkar kapısı halme ge'ırildlğı, Tekel Bakanl ğında onenll mevktiepn satısa ckanldığı one surülmek te ve Mataracı'nm porovan ad 1ar arkasına saklandığı iddıa edılmdktedir. (Baştorafı 1. Sa/fada) dsn alınması konusuntfa Dışış Isrl Bakanlığı He Amenka'n'n Ankaro Büyukelcılığl arasında gorüş ayrılığı ortaya çıkmıstT. ABD'nın Ankara Buyukelçı'iflı, Peck'ın Turkıye'deki gorevınden alınması icın Turkıye'nın restıen «Persona Non Grata Istenmeyen Adam> ılan etmesı gerektığını bıldi'mış bu na karşılık Dısıslerı Bakarhğı ıse ık< dost ütke aasında bu yola başvurulmaksızın Peck ın gcrevdei ciınmasıni ıstemışt r. ABD nın Ankara Büvukelcüğı gorevl sı Robert Aleksandr Peck konusundakı goruş ayrılıflı. henüz kesln bır sonuca ulaşmamışttr OLAY NEDİR7 Bılındlği gıbı, Robert Aleksandr Peck geçtiğımız mart ayı başlarında Anasya Çorum ve cevresınde bır gezi yapmış ve gezıden sonra bu bölgeda bazı olaylar cıkmıştır. Konu basına da yansımış ve Peck'in adı tartışmalara koru olmuştu. Dışışleri Bakanı Gunduz Ökcün, Turk mokamlannca Peck hakkındo olumlu acıklamalar yapılması İcın kend'Sine boşvu ran ABD Büyükelcisl Splers'ın dıkkatinı cekmış. Bu «dıplamotnn Türkıye'den ayrılnnasının yararlı olacağ>nı hotırlatmıs tı. Aynı gunlerde lc's'erl Bakanı Hosan Fehmı Güneş da Somsun'da blr acıklamo yaparak, Peck'ın durumunun hükümet tarafından ıncelendığıni ve olaylarla bağlantısı konusunun araştırıldığını acıklcmıştı. Bu tortışmalardan sonra Robeıt Peck Türkıye'den ayrılmıştı. Turkıye'deki görevinden alındığı sanılan Peck, 7 mayıs gunu Başkan Carter"'n özel temsılclsı sıfatıyıa bır günluk resmı zıvaret yapmak üzere Türkiye'ye ge'en ABD Dışışlerı Bakan Yard mcısı Cynstopher'ı Ankara yc qet ren ucokla Türklye'ye dönmuştü. Robert Aleksandr Peck'in Chrıstopher'la birlıkte Turk.ye'ye dönmesı uzenne adı ve Tür kıye dekı (aalıyetlerl tekrar günün konusu olmuştur CİA ı'e liışkılerı konusunda adı yoğun iddıalara konu olan Robert Aleksandr Peck'ın, oncekl yıllarda da, Kıbrıs'ta görev yaptığı ve orada gosterdiSı faallyetler konusunda Turkıye Dışışler! Bakanlığına bir rapor gönderildlğı de bıldınlmektedır. Peck'ın Amasya yoresındekı ge zılennden sonra basına yansıyan bu haber ve bılgıler, Dışışlen Bokaniığınco tekzıp ed ıl memıştl. Cift Anzalı (Baştarafı 1. sayfada) ücer kışıdk dort ayrı trafık ko mısyonun uyeierınden bazıları nm da adlarının karıştığı sahtekârlık olayının soruşturması derınîeştırılmıştır. Soruşturma sonunda ılk olarak 23 aracın ruhsatlanna elkonulmuş, şoforlerı hakkında soruşturmaya gecılmıştır. Araçları seferden menednen ve haklarında soruşturma açılan 23 motorlu aracın sahıplennın ıfadelerı üzerıne Yavuzlar dolmuş durağı başkanı Rıfat Guneş de yakala narak gozaltına alınmıştır Guneş ıfadesınde bu yolsuzluğu yıllardır yapıldığını, kendısının, bu ışlemı surdüren trafık komısyonunun bazı uyeleri ıle eskı oraç sahıplerı arasında aracılık gorevı yaptığını soylemış, ancak soz konusu kışılenn adlarını acıklamamıştır «Bu ışı oçıklarsom Trofık Şube Mudurluğunde bırcok kışinln canı yanacaktır> cfıyen Rıfat Guneş, daha oncekı donemlerde gorev yapmış Trafık Müdürlerınden bazılarının da bu yolsuzluktan haberdar olduğunu cne surmuştür Yoisbzluk oiayına karışan ba zı trafık polısîerı hakkında ıdan soruşturma açılması ıcn 'cışlen Bakanlığmdan mufettış ıs tendığı bıidırılmıştır 2 Şube Mudürü Kemol Şahm, yolsuzluk olayının buyuk çapta olduğunu tfaje ederek «Soz konusu yolsuzlugun tamamını ve mıktannı ortayo cıkarmak Icın 01 piakalı tum motorlu kara nakıt aroclarmın ruhsatiarını toplatacağız» demıştır *•* John Wayne (Baştarafı 1 sayfadc) düğunde, başansız üc evlıliğınden olan yedı cocuğu başucunda bulunuyordu. Sanat yaşamı boyunca 200 den fazla fılm cevıren ve 1964 yılında ilk kanser bu'gusu konulan Wayne, 26 mayıs 1907'de doğmuştur Kücük yaşında sınemaya ilgı duyan ve Ilk kez 1929 yılında ünlu yönetmen John Ford tarafından beyaz perdede şans tanınan Wayne, 10 yıllık blr uğraş sonunda 1939 yılında başrollere cıkmaya boş lamıştır. Çevresınde «utucu yanlan ağır basan. fakat son derece comert ve ıyı!ıksever bır ınsan» oıarak tanınan Jonn VVayne'in asıl adı Marıon Mıchael Morrıson'cur Sanatcı, 1930 yılındart sonra hayatmın sonuna dek taşıyacağı John Wayne adını aimıştır Gectığlmız vıl bır de ocıV kalp amelıyatı gec ren unlu oyjncu. bu yıl 9 nısanda yapıian Oscar torenlerıne katıldıktan sonra, hızla kotulerreye baş.arnış ve ] mayısta hastaneye yatıniarok bır bağırsak omelıyatı geclrmıştı Geçtığımiz hatto sonunda lyl cs kötüleşen, sağlık durumuna ve artan ağrılarına karşın «cocuklarımla bıraz daha konuşayım» gerekçeslvla uyuşturucu Ilac almaya karşı direnen V/ayne, son 24 saat içlnde komaya gırmıştır. Unutulmayccak filmlerl arasın da Pos'a Arabası. Apaçl Kales!, Rıo Grande, Sakın Adcm, Ubery Valance'l Vuran Adam, Rıo Bravo, Kızıl Nehır gibl yopıtların bulunduğu Wayne, mezannın üzerine yolnızca «Clrkın, Guclu ve Onurtu» ıbaraslnın yazılmasını vasıyet etmışt,r bk zam (Boştoratı 1. sayfodo) daibsrı zam yapılmaması ne den.yıe fıyat ayarlamasmm bu kadar yuksek tutuıduğu bu zamlarla ancak mılyarları bu lan zararın kapatılabıieceğı bel'rtılmıstlr Devlet Demır Yolları \şlet • melennın zararı da 3 mliyar 900 mılyon llrayı bulmuştur. Yapılacok zamıar arasmdo Demır Yollarının tüm Turkıye' dekı hatlarına kesllen bilet tiyotlon yer almakta ve zammm ortalarr'a oranının yüz de 30 aolaymda bulunocağı bildıplmektedır. Liıanın (Baştarafı 1. Sayfodal metlnl koruma hakkında 18 so yılı karara ek Bakaniar Kuruiu kararında şoylo denllmıştlr: tUluslararası paro Dlyascla rındaki belırsızllker ve ekonomik gerekler nedenıyle Merkez Bankası'nın görüşunu alarak ABD dolart karşılıği Türk 1 ra sı'nın değerinı zaman zaman yenlden saptamaya, ayncalıklorı tesbıte ve farklı parıte uygulamaya Malıye Bakanlığı yet kllıdır.» Bıllndlğl gıb, esk! uygu'amo da Turk Iırası'nın ABD dolan karşısındakı değerınde yüzde 10 oranmı aşan her ayarlama da Bakanlor Kurulu karon ge rekmekteydl Malıve Bakanlığu Türk llrası'nn ABD dolan korşısındakı değermj ancak yüzde 10 oranının aitmdakı o yarlamolarda saptayabılmekte\dl ACI YİTİK Köy Enstitul«rırıe uzun yıilor emek veren, 12 yıldon ben GÖZTEPE Ortookulunun Fen Bılglsl öğretmenl Yonetlclsı oblamız. dostumuz, arkadaşımız, buyük inson; Bombalanan (Bastarafı 1. n gerekçesıyle komlser Bedri Öge üe Ehjrsua Erdem ve Suieyman Çevıker adlı polisler haltkmda •adam öldürmeye tam teşebbüs suçundan» soruşturma açmıstır. Olay sırasında. blr k!?lnin evine patîayıcı madde atmak ve kurşunlamak ıdtiıasıyla gozaltına aiınan Iki genç hakkında ıse soruşturmaya gerek olmadığı karan venlrtuştır. H. YAŞAR BULUT Babamızı yltirdık Anısı sızlere önder olacaktır. İclal Esin Arıel'i 9 6 1979 gunü yıtlrdlk, Tüm öğretmenlere, eş, dost. okrobo ve seveniarine bassoglığı dıleriz.. GÖZTEPE ORTAOKULU ÖĞRETMEN ARKADASLAR! AZİL Vekil ve Nasp Tayın Ettiğin KEMAL ARSLAN'ı 29 mayıs 1979 tathnden ıtıcoren azlettım Kazım TURNAOĞLU EŞİ • COCUKLARI DAMATLARI . TORUNLARl (Bilgn 4792/ > \ .