Katalog

DÖRT CUMHURİYET 8 MAYIS 1979 İ POÜTİKA VE ÖTESİ N. MEHMED KhMAL GEÇİNEMEDIGIMIZ KOMŞUMUZ Türkiyo lle olon IHç*rllad, dts polıtık seçışlerınde onca agırlık taşıyan komşumuzdaki kaygılan ortadan kaldırmak. ne yazık kl bugun lcln olanoksız Yunanlston, Atctürk ve Venlzelos'un, hem de kanlı bır hesaplaşma ardından yaratab'ldlklerl tyl komsuluk durumunu 1950'lerden başlayarak zehlrleyen Kıbrıs sorunundakl sorumluluSunu hıcbır zomofl kabul etmeye ya naşmoksızın Turkıye'yl sucluyor yalnızco... Elmde belkl kar$ı durulamayan kozlar yok, oma kaöıîlarını lyl oynuyor. Blr bakanlık ye»klttel. «Jostça söyleş lerımızden b;rtnde «poHtıkoda nedenlerın değH, sonuolann önem taş'dıömı» savunuycdu. Kıbrıs'to Türk mOdaholesine yolacon nedenler ne olur sa olsun, btıgünkü sonuc. odanrn yüzde 40'ının Türk oskert tarafından Işgal altında tutulmakta oluşu Idı IklyOzbın Kıbrıslı Rumun mülteci durumunda kalışı ıdi Buvuk dedesi. 1876 Osmanlı Meclısi Mebuson'ında RoJos mıMetvekılı ol^rak görev yapmış o'an Yunanlı dosta göre uîkesi Balzac'ın romamndakl «TıİE'mlı den» örreâi durmadan kücülmüştu 1922'den son ra bırbucuk m!l/on Yunan asıllı «kDcük Asvadakı yurtlarını» bırakıp Yunamstan'a gecmek zorundo kclmış'ardı Lozan antInsmasının ik' ülkedekl Türk ve Yunan azıniıklarının sayısal denfje'îl lle i1q!!< hukümlen cl<5nermısti Yunamstan'dakl 150180 bin Türk uyrukluva karşın, Türkıye'dekı Yunnn uyruklulnnnın sayısı 1015 bn dolayların«Ja idi. Roportaj: Turhan ILGAZ Şiirin diliyle söylemek Şair Behcet Necotıgıl'i ne zamon düşunsem, agztnda yanık bır sıgara gözlükleri bumunun ucuna koymış, bakısları dalgın gorünur Ço$u şaırde raslodığım, ıkı kodeh ıçınce kabı kabına, içl ıçine sıömayon o delişmenlıkten Iz yoktur Bır durmuş oturmuşluğu vardır. Belkl de buncian olacak. öğretmenlığlnden değil, çoflu kişl ona cHoca» der. Yıllar ötesinden geten blr tanışlığımiz ofduğımu sanıyorum Kendı kendıme. «Koç yıl oldu?» dlye sorsom, yanıtı, tBır otuz yılı geçtlı olabıllr. Cahlt Külebfyi ya da Sobahattm Kudrefl. Oktay Akbol'ı yo da Naım Tiralı'yl ne zoman tanımışsam, Behçet Necatığıl'l da o yıllorda tanımışımdır. Gençlığımizde istanbuliu Ankorolı sonatcı o'mak vardı. llk yozdıklanmız beikı aynı dergıierde yayınlanırdı oma, bırblrımızı sodece dergıda çıkon odlarımızdon bılırdık O kador da azdık kı o zamonlar. Çoğunun odını unuttuğum dargılerde birbırımız icm yazar, bırbırimız içın okur gıbıydık Bundan olacak Behcet Necatıgıl, «inscn bazon o kadar yalnızdır» dıyor Evet. tnsan yozarken de okurken de yolnızdır Ne kadar cok yozar, ne kadar cok okursa oylosı coğalır. Behcet NecotlgH, caöımızın bozı ozonlon gıbi şllre farfara ve gürültü ıle glrmemiştir. Şıır saltanatının yolculuğuna sesslz sedasız cıkmış, şımdf oturduğu tahta sessız sedasız oturmuştur Sanıyorum, hemen her yılo duşen bır şiır kitabı vardır Kıtapları raf'ar dolduran bır şaır gürultusürtü hıc bfr zaman cıkarmamıştır. Sanatın ona özgü, en kuytu köşeslnde. en has balını kovantna doldurmuştur. Ne yapmıştır şilrlmlzde Behcet Necatlğd? Bötun kllaplonnı acsam. okusam başırtdon sonuna doğru bfrblrıyle korşıiaştırsam. gene de oltından kolkomom. Bu edebıyat tarıhclsının Işı olmalıdır Ben solr Behcet Necatıgıl'e hep bır şalr gözuyle bokmışımdır. Kıskanılocak bır şaır mıdır'' Amo vaptıklarıno o'ıcı oözle bokıtdığında kıskanılacok cok yanı va'dır. Edebtyatt hem çılgınca sevmış, hem de her dalına el ocmtştır Bir omre sığdırılan bunca emsk kışıyı oiduğıı yerde komaz, yüceltır. Kend nl edeoı/ato verrrlş cok klşıye raslomışımdır kl «Haca» nın ögrencılen olmuştur Kendi kendını clnşaı ederken bır edebiyotc zinclrınln halkatonnı da blrblrıne bağ amış mutlulardandır. Kımseyi taklit etmedlği glbı. takhtcısı do olmadı sartryorum Eskilertn deylml ıle tnev ı şahsına munhastr» bır ozandır Kişillğlnl butün etkınlerden sıyırıp bir dorukta konryobilmek az şey mldır? Ne tad oldım şılrlerlnden, diye düşunuyorum. Tadını bır cırpıda veren silrl hıç bır zoman denemedı. Yuru>e dura otısra kalka gtden bır şllnn emekcısldlr Eğer tad nı o'mak ıstıyorsonız, okuyocok. bırakocak. sonra yemden eie alıp okuyocaksınız. Derınlıui derın bir kuyu gıbı goz alışmadan görulmez. Sözcükler etlnde tılsımtı blrer taştır Onlan dlzer, bozcr yenıden d zer blr blleşlme vanr lcinden. «Hah şımdı oldu» detıışse, olmuştur Yenı şıırlmıze eski şlınrvuzm lcınden cıkaran enşmıştır. Ondan oıacak sozcuklerle oyncr. Zehi bârl kl 10'bet hanel sun'undo halkeyler Hezoron dılbetl mevzun. hezaron duhterl hosno. Son yavımladığı tBeyler» adı kltabından burovo bır Çîlrıni almak Istiyorum Adı Hangl Hon Onun Irılı ufoklı dızelerle yozdığı bfr cok snrle'ln özsuyu bu örnekte görunüyor Bır şnTJen blr cok şıır de olobnır Hep beraber okuyalım bokalım ustad odına söz denılen «sıırı» neroterden dolar>ct>rarok nereiere getırmıştır? . O zoman kl o hongı honfan orasom « *.~ *» <*.«. *» < « Bi''dum deserr de bularncm kl Gıbı sıste bır conı sol asam icertfen gelen ses dıçordan duyamam k l Duydum desem de blr oldanıg blr tam Dennden uğultulor kolabciık olmotı Her kım ge.iyor seslerden anlamom kl Artan ayazda acılso bı'e kap< Doıuysa içensi bır de ben kalamam kL Hem beni o telaşto aiırtor mı iceri Gene dusrnek voilaro yalnız rteyle gttmeU Curuk corık pek de ccbtık eskıdl Bülamam yenısml bulsam da alamam fd, Su fena gecede sarpa sarmıs blr yol Dınlenrek pelkı bıraz sjndurmada Yalrsız bılmek ısterdım bu geldığlm hongls» Daha once kaldığım hanlardan hangl hon kl? Her sanatm blr oniatım oracı vardır Buna genellikle dil dıyoruz Dı! dıyınce resmın, musıkınln, heykelın, şiirin dıl nden söz edebilırız Hepsının bırer dlll var da, şiirin dill daha değışıktlr He* şaır uzun yılların deneylnden geçtik ten sonra kendı şi'rine kendl dılınl bulur. Bu şltrın dill olduğu kadar şaırın de oz dılıdı». Şalr bu dill kendı yoratır Behçet Nscatlgıl. okuduâumuz butun şlirierlnden cıkanyoruz kı once kendlne ozgü blr şılr dllı aramış, uzun cabalardon sonra da bulrruştur Işte adı Beyler olon kltapta Belcet Necatıgıl'ın bu dıl bulgusuno ve olgusuno tonıklık edıyorcz. Şıir ıcın bır zamonlar. «her çeyrlen 6no« muslVi» diyenler gıbı. cher şeyden önco dll» dryertler de haklıdır. Bu akşam ne garlp sözcuk Sankı ılk duydum yadırgıyorum: Akşam Bılmem butur muyum Yollara boksom' Necatıgil. şlirl sözcüklerlo yazıyor; s6z«ökler blraya gelince de onun dılı cıkmryor mu ortoyo ha, sız ne dersınız? Bi' SOKSI kocarrcn ve devotobonian Yunanlılara göre politikada nedenler değil sonuçlar onem taşıyor cBoşbokan Ecevıt'in dört Yunanlı gazetecıye verdiğ1 derıecln tam metnl ı!e bu demecın Yunan gazetaierine yansıtılmış b cımmı karşıtaştırmak meslek sorurrluıugu od.na bızı rahatsız etti > Eeevit ve Yunan Basını Böyîesf blr defleriendlrmeve kcrşı Turk cıkarlannı anlatmok, eovunnak ve kabul ettırmek hü kumetler n ve dıplorratlanprzın gorev Bır bu değer|po<»ırmert>n kaynaklandığı ciamı va YKP blr yana bırnkılocok olurso, tiim slyaşal kodroların onoyı lle Yunon dış polltıkasmın nasıt »ulusa! blr tavır» o'arak yonler"1ırı'd!ğ>"i akiorobılınz cncnk (k örnek. komşumuzun Turk ve'ye knr^ı ıziedıp' pC'tıtccöokı aöız b.'rllğinl ortoyo koy tnoğ» vetsr. Atlna'da bu'undıığumuz gun\eria, Türklye'yl zıvoret edersk Başbckan Ecevıt ile de aöru$me olanciı butnn dört Yunaniı gaze'scnın lzl?rıml"ri yayınlonıyordu Türk Ba«bol"]'iınm Yunanlı me^lekdaclanmıza verdi^ı demecın tam metnl lle bu demecın gcze^elere yonEitılnnış bıcım'nl kcrşılast'rmolc, uzulerpk soyleyaYİm kl meslek sorurr'lul'jâu adına bizl rahaf8'Z ettı PASOK yöne«ıci!eri de Turk Yunan l'ıskı'erl konusında yönelttığımız so'uva bır nun sonra ve yozılı olarak verd klerı yanıt'a Yunan aazeteclerinın Ecevıt'in demecını yorumlayıs b>cımırden yola cıkmışlar dı. Şöy'e başlıyordu yonrt: tTOrk Basbakanı bay Ece/it* In son acklamolan Turk Yunon sorunlanno hükümet nın Izlemek Istedığl genıs'sme polıtıkasını belırcınleşt'ren vcnl b>r öqe kafnokta ve PASOK'un bu kcnudokı qörusünu guclendırmektedır. llk kez bır Türk sorumlusu, Batı Trakya'daki Türk azınlığı' sorununu ortava getırmskfe ve fazladan bu "sorunu" Turk Yunan anlaşmazlıklorının *gansl cözümü' lle bcğımlılaştırmaktadır » Oysa Başbakan Ecevlfin Yunanlı gazetecılere demeci. PASOK yonetıcıierınm esfnlend'ği türden yorumlara ızın vermeyecek dereceden acık Ecevıt, Turk Yunan an'asmazlıklarının ınsansal yönü üzerınde dururken her ıki ülkede de karşı tarafı hedsf alan suclayıcı kam ponyalann. komuoylannda o ülkedekl azınlıkları rahatsız ede bilecek tepkıler varatabıleceğlne, bu rahatsızlıklann o ozınlıklann soydaşı olduklan ulkede karsı tepkıler doğurabıleceğıne dıkkati cekmekteydı Ancak Yu rtonlı nnesiekdaşlanmız bu sözlerden «Ecevıt şımdl de Batı Trakyo'rJak! Turk azınlık'orını sorun yapıyor» sonucunu gazetecı' k sorumluıuğu ıle he'halde bağdaştınlTnayacok blr bicmde cıkarmakta bır sakınca görmedller... Iki ülke arasmdaki gerginliğin sürmesinde önemli rol oynayan Yunan basını, Türkıye'nin en önemli ve sorumlu devlet adamınm demeçlerinı saptıracak kadar sorumsuz davranmakta sakınca görmüyorlar.. karasulorın' 12 mlle cıkartmasına ıiışkın egemenlık hakkım ku'lanmasını •stedl Bır dızı vasadışı evlemlerla hava sohosını, denız sohosım (karasuıarırıi ve Kita sahonlığmı ıhlal et tı. Şımdı ve resmı bır b.cımde. Batı Trakva'uakı Turk azınlığı d.ye bır sorun çıkartıyor. Türkiye acıkca Ege'nın ulustararosı plonda kabul edılm'ş statüsunu değıştırmek ıstemekte ve bu olanda Yunan.stan ın gaont !ere bağlonm'ş hukıjksal. tanhse! ve kultürel hakıarı nı yadsımaktadır. Bıze gelince. bız llışk.lerlmfZ'n bozulmasını istemıyoru; ve Turkıye ıle hıcbır alıp veremevsceğ'm z yok, meğer kı 6, 1958 Cenevre anloşması ıle garantı edıldığı üzers bızım egemenlık haklarımızı tanımcya razı ol6un.. O takdırde ıkı ütke arasındakı ılışkıler, ısbırlığını ge ış tırıcı b'r temele oturrtulabılir. Eibette böyle bır ışbırlığı, Turki ye Kıbns Cumhurtvetlnln yOzde 40 ını ışgal etmeye devam ettıkce gercekfeşf.rilemez Bı2; Kıb. ns 9«njnuno Ifl» ÜD6Q kor*şmo». dıl'. cunkü bunun blr Turk Yunan onlaşmaziığı değıi oma bır uluslararası sorun olduğu konusundakı ınoncımızda hıcbır kuşkuva ver vermek istemı/orcuk Yunanıstan ve Türkiye bu sorunun haklı blr cözume ulaştınlmasına kuraılar ıcınde ve BM karorları doğrultusundo ko'k.da bulunobtlırier ancak... *cıkca gorulüyor kı, ne 'herhan gi bır niskl" ne de 'genel b>r cözüm' sozkonusu olomaz Uîkelenmız arosındakı ılışkılerin gelıştırılmesıne vardım edebılecek olan şey. Türkıye'nin egemenlik Maklanmıza saygı gös'ermesıdlr, gerisi kendllıâlnden gelecek fr» da eleştlrllecek yönîer butan muhalefet pçrtışl PASOK'un Turk • Yu*Bn Uijkılerl k S lltıkayı ılgllendıren nedenlerle 1974 seç'mlerınde muhalefetl secer cunto sonrası Utusal Birtik Hükumetınır» Dışışlerı Bakanı Yorgo Ma/rcs'un aym konudakl goruşlerlne bakalım Mavros'un Demokrot'k Merkez Bırll ği, 1977 erken sec.mlerlnde bılındığı gıbı buyuk bır yenltglye uğrodı 60 mıllelvekıli ıle ana muhalefet partısı olon kuruluş ancak 15 mılletvekilığı elde ede bıldı 1S77'de Onlar öa yenılgınm getırdığı tartışma havası ıcmde doğıidı'ar Mavros tia ıstıfa ettı partısmden. Ancak da ğıtmış EDIK'ın «onur başkonı» sıfatını taşıyor Demokratık Merkez Bırlığı deneyl ve polıtıkacı nıtelıkleri Yunanıstan'do tartışma konusu da olsa, Dışışterı eskı bokanı saygın ve elkın bir devlet odamı olcrak Yunan polıtık yaşamında bugun de önemli b,r yer tutuyor. Ko Ağızbirliğine Ddncî Örnek: Mavros Hukümetin her uygulamasın ÇAGDAŞ YAYINLARI ÇIKTI MAHMÜT MAKAL ramanliş'e de PASOK'dan cok 'no'am' tle tıova sahasmı Ege' nın ortasına dek uzatırken yapdaha yakm o^uğu ekleyelım. XÛ "dâ PASOK^a en az, Kora * *rığı g bı, bır devıet »orafınclan keyfı olarak değ ştırtlmesı dusujnanh^. Hfl<ig,r .uzgk. otçluöumı... nülemez. Türkıye'nin bu tutunu, YunanıStan'ı. sıvll havacıTurkıye'de. ikılı sorunlanmıiığı kollamak uzere, hemen zın cözumunde Yunanlstan'ın Ege'yı tehtlkell bolge llön edehep yabancı devletlerın desterek Yunanıstan ıle Turklye arağfni aradığı kanısıntn yerleşık sındakl tüm ucuşlan yosaklo olduğuna ışaret ederek, bunun mava ıtm ştlr. bır bakıma 1974 dan ben bır cözüme ulaşmooa bır engel ola Yunan hukümetl. havo soha rok gorClduğunu anlotıp ne sı konusundakı anlcçmazlığı düşunduğunü sorduk Mavros'cözmek üzere 15 dızilık ikılı tm yanıtı şöyle oldu: göruşmeler ıcına surüklenmek hotosını ışledl Bu görüşmelecBu göruşü paylaşmıyaru'n. rın hepsl de sonucsuz kaldı Yo Yunanıstan'ın haklannı korupılacak yenl göruşmeler de mak lcm batılı devletlere başsonucsLJZ kolocak Özünde vurmasını gerektırecek hıcbır Cunkü. sorun blr Türk Yunan neden yok Turk Yunan stnıronlasmazlığı değil Hava sahalarının bugünku durumu uluslarorası anVaşmalar^a be!>rlen sı uluslorarosı bır kon^ansıyonla duzenlenmıştır ve ıkı kıyı ulmıştır Bu antlaşmalar ciğnene kenın ikılı anloşması lle bunun mez Bu. BM sozleşmesl ıle oldeğıştırılmesl olartoksızdır» duğu kadar, Turkıye tarafından da ımzalanmış olan Helsınki Mavros hava sahası sorunu sonuc belgesl'nln de öngordüno değmerek bosladığı Turk ğü blr zorunluluktur Bugunkü Yunan uzlasmazlıklanna llışkin staiuko onyıllardır yerleşmışdemec nde Ege hava sahasına tır Özeliikle 1952 Parıs ve 1953 ılıskın statünün 1952 ve 1958 Cenevre ontlaşmaları lle duzen antlasmalarını ımzalamış tun lenmlş olon Ege denızmdekı ha devletlerın kotılacağı blr ulus va sahası sorunumu ışaret edelarorası konferans tarafındaa bılıriz Bu antlaşmolar tum Avdeğ ştınlebıleceğ ni ekledl... rupa ülkeleri tarafından ımzalanmıştır ve sıvıl havacıhğı kapsamaktadır Bu statükonun, YARDÎ Mavros'a Türkıye'nin Kıbns'takl 'Atı'la göre TürkYunan 2' hareketi ıle bır ıkte. lcışleri Bokanlığınco ycyınlanan bir anlaşmazhğı HİSSE SENEDİ VE TAHVİL İLÂNLARI SATILIK HISSELER » BAĞFAŞ 65 00) t9 KORUMA TARIM 104 003 4 RABAK > 100 00 0 ( t NASAŞ 40 000 t » BETONSAK 20 000 1 KORDSA 115 000 i » MAKINE TAKIM 25 0CO > KARTONSAN 100 000 (• POLYLEN 139 000 4 SARKUYSAN » 250 000 < OTOSAN • 100 003 > f/ETAŞ 200 00) • Ş'ŞE CAM 200 0CO • McNSUCAT SANT. 150 0 c : >AROMA 300 00 T i > SUNTA 100 0X3 • SIEMENS 150 0C0 • İŞ BANKASt KURUCU 5 AD T » IŞ BANKASI 150 0C) • BOLU CIMENTO 100 0C 3 » TEZSAN 175 000 '•>'> ) ÇACOA? TATINIA^I Kr9j Prof. Tarrk Zafer Tunaya însan Derisiyle Kaplı Anayasa HAKLA1» Vt OÎGÜ'tlÛtll.tfilN M<HCİH] yARATAN VE CANU tüîMA>A ÇAUSAS VAPII Köy Enstitüleri veOtesi BU YIÜN «17 NİSAN..INI M. MAKAL BU YAPİTI !LE SELAML1YOR ENSTITÜ CIKISLILARIN ULKEMIZE KATKILARI. ORNEKLER. BELGELER, AMLAR Pasok ve Türk Yunan Üişkileri Bız ylne PASOK'un yanıtıno dönelım Şovle devam edlyon «...Ancok ıkı ölke arosındakl sorunları kımın cıkardığı gayet iyl bllınmektedır 1973'ds Turkfye, uluslaroraEf anlasma'arla garantl edılen Eag denızi statusönu llk kez yacisıdı Bır dızl resmi b fd rım ıle Ege'dekı adoların sıtâhsızlandırılmasmı kıta sahanlığı ve havo sahasının bd fflnmesınl, ve Yunanfstan'ın EDERI 40. LIRA Isteme adresl CAGDAS YAYIN'LARI Caâaioğlu, lurkocagt Cad No 29 i 1 İSTANBUL BANKER SEMIH (SEMİH YILDIZ) Hısse şenetlerıniî) en vük»ek borsa roylü uygulaya rak alıyorum. Gerçek ve tüzel klşllere alt şlrket ve devlet tahvlllennl fal2 oranı tefrlk etmeden ozaml pıyasa fıyatı tatbık ederek mübaya edlyorum. Satın almak ıstedığlmz hls se senedl ve tahvılleri muessesemızden uygun fıyatlarla temın edeb leceğın'zden emln olabılırsınlz. Daıışmanız zevkimızdlr ARADIĞIMIZ HISSE SENETLERİ • IMAR BANKASI • SINAI MALİ TEŞEBBUSLER • SINAI MALİ TEŞEBBUSLER MUVAKKAT MAKBUZ • YA^I VE KREDI BANKASI ROCHAN HAKLARI SON KULLANMA SURELERI • • • • • BAĞFAŞ. HEKTAŞ: IŞKUR : TAMSAN: 18 5.1979 315 1979 11 51979 18 5 1979 ^ ' • ,(. l«(. U t A'drft? : ' " ^ TİififcOCAGI CAO33 »» j . CAf.âtOClU llTANtül. J V ÇUKUROVA ELEKTRIK