Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
ONİKt CUMHURtYET 8 MAYIS 1979 EKONOMI... EKONOMI... EKONOMİ... EKONOMİ... EKONOMİ... EKONOMİ... EKONOMI... EKONOMİ... EKONOMİ..: t l Vergi yasaları Kadük,, olma tehlikesi ile karşı karşıya Füsun ÖZBİLGEN 'Türkiye kaldıramayacağı bir yükün altına giriyor, Uluç GÜRKAN Türklye'nln, Dördüncü Beş Yıllık Kalkınma Pla nı ve 1979 yılı programı ndakı ekonomık polıtlkalan uygulamayacağı uzun süredlr blllnmektedır. Yeni bir fStandby» duzenlemesi lcln Malıye Bakanlığı yetkılılerlyle gorüşmeler yapan IMF heyetlmn Başkanı Charles Woodward'ın, «Turkıye bu politlkalarla bir yere gıdemez» yolundakı sozleri, bu blllnenl yenlden gundeme getlrmıştir Batılı flnansman cevrelerl Turkiye'nln ekonomlk kalkınma planlannı yaparken «kaldıramayacağı yukler» altına girdiöını savunmaktadırlar OECO yetkılllerıyle temasları sırasında Tusiad Heyetl'ne şoyle denılmıştir: «Turklye polıtık ve ekonomık tercıhlorlnl kendl yapar Turkıye bugune kadarkl uygulamaya devam etme tercıhınde bulunabılır Ancak bu tercıhi yapıyor İse. Turklye cıkmaz'dan kurtulmak İçln «Batı ulkelerl topluluğundan» bir bekleyış lcinde olmamalıdır Bu tlp bir polltlka uygulamasında olan Turkıye nın sorunları Batı ulkelerl topluluğunu llgllondirmez Turklye yarını, orta ve uzun vadell ekonomlk polıtıkaları konusunda 'açık bır inanc1 yaratmadan, 'bugunku problemın çozumu nu sağlayamaz. Bu İnanc. ekonomlnın 'plyasa kuralları' lcinde guclendırllmesıne donuk «asgari ve zorunlu ekonomık kuralları uygulayacağunı gösteren davranıçlarla yaratabılır , tTurklye'nln yeni bir Istlkrar paketl uygulamasıno gecmesının guçluğu bılınmektedır Fakat bu zorunludur Ancak bu gerçekleşırse Turklye IMF'ın desteğını saglayabılır Ve ancak bundan sonra Batı ulkelerl topluluğu Turklve ekonomlsinın Işlerllğinl sağlayacak llgiyl gosterebllir» Batı ulkelerı topluluğunun Turkıye ekonomlslnin Işlerllğl sağlayacak ılgıyi gostermesıne. İMF İle 24 nısan 1978 tarihlnde yururluğe glren «Stand by» duzenlemesi yetmemıştır Turklye'den yeni bir Istlkrar paketl uygulaması Istenmıştlr. Meclls kararı olan Dorduncu Plan ve Bakanlar ellr dağılımını düzeltmesi, ücretlıler uzerındeki vergi yukunü hafıfletmesı, vergi kayıp vo kaçagını azaltması ve yerel yonetımlerı oz kaynaklarına kavuşturması amaçları ile hazırlanan vergi yasalarınm kaduk» olması tehlikesi belırmıştır Hukumetln geçen yıl hazırlayarak Meclıslere sunduğu vo çeşıtlı vergi yasalarında değışıklık öngoren vergi tasarısı. Mıllet Meclısi Plan Komısyonunda kabul edıldıkten sonra muhalefetin yoğun engellemesi nedeniyle Mlllet Meclısınde goruşulememıştı. Bu yasaların çıkanlabilmesi içln bu yıl yeni bır yontem denenmış ve çeşıtlı vergi yasalarını birarada değiştircn uzun bır tasarı yenne ıkı ayn parça halınde ve yasa onerisi olarak Mechslere sunulmustu Bunlardan Beledıye Gelırlerl Yasa Tasansı Mıllet Moclısı ve Senatodan çıkmış. ancak Cumhurbaşkanı tarafından veto edıldığı ıçın yenıdon Mıllet Meclisıne golmıştır Mıllet Meclısi Plan Komisyonu. Beledıye Gellrleri Yasasına yenı bır Içerık ka/andırmış ve Mıllet Meclısi Genel Kuruluna yollamıştır Genel Kurulda Beledıye Gelirleri Yasasının görusulobilmesı içın iktıdann 226 dan fazla çogunluğa gereksınımi bulunmaktadır Motorlu Kara Taşıtları Vergisi, Taşıt Alım Vergısi tşletme Vergısi, Gayrimenkul Kıymct Artış Vergısi, Emlak Vergısi. Damga Resmi. Gıder Vergılorl, Kurumlar Vergısi. Gelır Vergisı ve Vergi Usul Yasalarında değışıklık öngören yasa önerısi de Mıllet Meclısi Plan Komısyonu tarafından benımsenmış ve Mıllet Meclısi Genel Kuruluna gonderılmıştir. Tum bu yasalarda yapılacak degışıklikleri 8 madde ıçınde sıkıştırmış bulunan bu onerl, Mıllet Meclısinde hıç ele alınamamış ve gundemde buguno dek beklemıştır. YOGUN TEPKÎ Vergi Yasalarınm Millet Meclisi Komısyonlarında goruşulmosı sırasında çeşıtlı kesımlerden bu yasalara yogun tepkılor gelmışti Ozelhkle ış çevreleri. Kurumlar Vergisi ile ılgılı hukumleri eleştirmlşler ve «Vergi verenden daha çok vergi değıl, hiç vergi vermeyenden vergi alınsın» bıçımınde sloganlar ortaya atmışlardı. Aynı zamanda egemen çevrelerin göruşlerım yansıtan bazı yayın organları da vergi yasalarınm halkı kasıp kavuracagı yolunda yayın kampanyasına gırışmışlerdı Bu tepkılere karşın Mallye Bakanı Zıya Muezzınoğlu. vergi yasalarını savunurkon Turkıye'de alınan gelır vergısının yuzde 65 ınden fazla sının ışçi ve momur tarafından ödendıgını vurgulamış buyuk tuccar, sanayıcı buyuk çıftçi ve serbest meslek erbabının gelır vergısi içındeki payının yuzde 33 oldugunu vurgulamıştır Yeni yasa degı^iklıkleri ile bu adaletsız dagılımın duzeltılmek istendıgı de açıklanmı^tır. ENGELLEMEI ER Vergi yas.alarının Mlllet Meclisinde goruşulmesi muhalefet partılerınce kesın bir bıçımde engellenmiştır Muhalefet partıleri vergi yasalanm engellemek ıçm Mıllet Meclisinın toplanmasını engelleme yolunu seçmışler ve bırleşımlerin açılabılmesi ıçm her dotasında ıktıdar gruplarının 226 çogunlugu saglamasının zorunluğunu bılerek oturumlara katılmamışlardır Ayrıca, çeşıtlı gensoru onergeleri ile Mıllet Meclısi gundeminı tıkamışlardır Bu engellemelere karşın gecelı gunduzlu yapılan bır haftdhk çalışma sonucu Beledıye Gelırlerı Yasası Mıllet Meclısınde goruşulebılmiş temel vergi yasaları ise hıç ele alınamamıştır. NE OLACAK? Cl IP den uç mılletvekılınin istifası ile ıktıdar çruplarının Mlllet Mec lısınde 226 sayısı saglaması ve vergi yasaJarını çıkaıması s,ıındıki durumda olanaksızla^mıştır CHP uç mılletvekılınin ıstıtasından önce vergi yasalarını çıkarmak ıçin CHP Kurultavı sontası. ha/ııan ayında yeni bır • yuklenme yapmayı planlnmaktaydı Bu durumda boyle bir yola basvu rulamayacaktır Bu arada nııkumel işbaşında kalsa blle Senato seçımle ri gundeme gırecektır Seçımler ön cesındo Meclıs arıtmetlgınde iktidar lehınde olumlu bır gellşme olsa bıle vergi yasalarınm gundeme getırıle bılmesı son derece guçleşmiş olacak tır. Vergi yasalanndan beklenen hazlne gelırımn bır bolümu çeşitli KÎT zamlan ile kar^ılanmış durumdadır Ancak bu yasalann öngördugu «Ge lir dağılımındakı düzelmo amacına nlaşılması yasalarla bırlikte «kadük» olacağa benzemektedir. Batı finansman çevrelerıne göre Turkıye kendı yaptığı ekonomık ve politik tercihleri konusunda Batıdan bır yardım beklememelidir Türkiye'nin Batı ile görüşmelerinde zamana karşı sürdürdüğü yarış büyük bir olasılıkla mayıs ayı içınde belli bir biçımde sonuçlanacak 6 Kurulu'nun Imzasını taşıyan 1979 programı Ise. Turkıye'den ıstenen ıstlkrar proğramına uygun çorulmediğl Içın rafa kaldırılmış ve «Ekonomlyl Guçlendırme Programı» on plana çıkartılmıştır. ŞANS YÎTT1 Mİ? Boylece Batılı ulkelerın Turklye'den Isteklerl karşılanmaya çalışılırken Turkıye ekonomık ve sıyasal bunalımın aşılması yolunda elınde onemlı bır şansı da yltırmiş olmaktadır Kanunun denetlminde uretımln arttırılması hede*l yerlne, dış kaynaklarla beslenen ve öncellkle )c tu ketlml kısmayı öngören bir model benlmsenmlştlr. Benimsenen model, Turklye'nin bugune kadar defalarca başvurduğu, ancak bunalımların cözulmeslnde başarısızlığı kanıtlanmış bir recetedlr. Bu konuda alınabılecek tek sonuc, Mallye Bakanlığı'nın 1 mllyar 907 mllyon llra olacağın ongördügu dış flnansman gereksınimin karşılanması olacaktır. NE FARK VAR? OECD'nln 1977 Bahar Turklye raporunda ortaya konanlar İle, Woodward'ın son goruşmelerde • ktldara gelmeden önce ve geldlkten sonra I Ecevıt Hukumetının dayandığı guçler açısın' dan clzdıgl eğrı sıyasal billmlerlo uğraşanların qercekten uzerınde çalışmaları gereken bır noKtaya ulaşmıştır Cunku hukumrtın cızdığı bu eğrı sosyal demokrasımn Turkıye dekl tarıhını oluşturmaktadır Aslında salt sosyal demokrat bir iktldarı Irdelemek acısından değıl tumuyle sı yasal Iktidarları çozden geçırmck amacıyla boyle bıllmsel bir Inreleme sanırız, zorunluk kazanmış bulunmaktadır. Değışık nedenlerle her zaman uzerınde durulduğu gıbi, Ecevıt Hukumetl Cumhurıyet Hukumellerl ıçlnde ışadamından Işçısine ordusundan halkına. Baıısından Doğu blokuna degın lum ıç ve dış cevrelerce en genlş bicımde desteklenen bır hukumet olmuştur Elıı yılı aşkın Cumhurıyet tarıhınde boylesıne genlş bir destekle ıktıdara gel yörütme erklnl elınde tutan yürutme kurulunun sosyal demokrat sendıkacıların bulunması asıl gunluk kararlarını ve alacağı sıyasal tavrı çok guc etkılüyecek nıtelıktedır. Dığer konfederasyon DİSK Ise 1 Mayıs nedenıyle bır başKa noktaya ıtılmıştır Forklı goruşlere yol açsa da. artık bugunden sonra DISKHukumet ılışkılerınden olumlu sonuçiar beklemek çok guc olacaktır Ancak bundan en buyuk za rarı hukumptın bızzat kendısl gorecektır * önemli olan da, budur O Genel başkan Apdullah Başturk kı Işçi konfederasyonlarının ışveren temsılcıleriyle «ekonomık onlemler paketını» goruşmek u?ere hukumetle bırlikte yaptığı ortak toplantıda ışverenlerı «ortak bir açıklama» yonundo. ıkna eden klşıdır bugun tu kaka edilmektedir Ama zaman Başturk ten yana ışlemektedır ve hukgmet bunun farkında blle değıldlr. redlr Slyasal nltellklerln ve Ortadoğu'nun getlrdlğı sorunların doğrultusunda dış krodınln açılması gundemdedlr. Ama ne karşılığında''... Burada Ince bir nokta vardır. Ince, ama cok önemli Hemen hemen bir yıldır Turklye'ye yardımın başını Almanya çekmektedır ozelhkle de iran olaylarından sonra. Ama. neden boyleslne bu yuk bir destek sağladığı da, gecen hafta gun ışığına cıkmıştır Turklye'ye «mutlaka yardım ya pılması» savını one suren ve bunu surekll savunan Almanya geçen hafta NATO Nukleer Planlama Gurubu'nun toplantısında «Turklye ye daha etklli fuzelerln yerleştirılmesınl» Istemıştır Açıkco, yeni eilahlor ve yeni uslerle donatılmasını Istemlştlr Türkiye'nin Takke duştu. kel gorundu, derler ya! Yardımın arkasındakl duşunce de, huku meti desteklemenın mantığı da boylece ortaya YORUM soyledıklerl arasında hıç bir fark yoktur. Kısacası, Batılı flnansman kurumları Turkıye ye, bunalımın ortaya çıktıgı gunlerde koydukları teşhısten gerı donememışler, akslne, bunalımın atlatılması konubunda, o tarıhlerde Turklye ye onerdıkleri modelın ışıerlığe knvuşması konusunda yavaş yavaş ve fakat onemlı yol almışlardır Geçen zaman Içınde. Turklye. Batılı finansman Kurumları İle kopmuş olan dıyalogu yenıden gerçekleştırmış buna karşılık, ariım adım, kendı hazırladıgı, plan ve ilk uygulama yılı programınaan gerı adımlar atmış. bunları rafa kaldırmıştır 1978 ıçınde buşlamış ve günumuzde surdurülmekte oıan goruşmelerin, snlt ekonomik yonunun olmadıgı Batılı finansman kuruluşlarının ve sanayıleşmış Batının Turkıye den salt ekonomik ygpınırı pıyasa kurullarının ışleyışi ıçınde» guçlendlrılmesıne yonelık bır proqram uygulanmasını ıstedıklerl çerçevesınde gorulemeyecoğl artık çok açık tır 1978 sonu vn 1979 başında Ortadoğu ortaya çıkan gelışmeler karşısında Turklye'ye yonalen ılgı nedenıyle dış kaynak gereksınlminln kat şılanması sorunu, Turkıye nın Ortadoğu bolgesınde takınacağı sıyasal tavır ile çozume bağlanabılecektır Batı'nın sıyası. ekonomık ve askerl örgütlorlne uyo aurumundakl Türkiye'nin llışkılerlnl belırleyen bu çerçeve 1946 yılındanberı surdurulmekte olan bir gelışme bıçımının günumuzde de ışlerlıgınl koruması ve onumuzdekl donemde de ışler halde kalması yonunde Turkiye uzerinde baskı yaratmaktadır. Bu çelışme blçımlnın. sureklı olarak dış kaynak sorunu yaratıyor ol ması Batı ulkelerln ellndekı en onemll kozu oluşturmaktadır 4 plan ve 1979 yılı programının dış kaynok sorunu konusundakl yaklaşımı, tek kaynağa bağlı olmaktan uzaklaşma yonunde ortaya konmuştur. Plan'ın bu tavrına karşın, Batının Turklye'ye yapmaya hazırlandığı «ivedı Yardım,» ve dığer Batılı Kaynakiardan sağlanacak dış kaynak Imkanlarını, Batı tarafından tek bır elda toplanması yönündekl yaklaşım. Türkiye'nin plan ile ortaya koyduğu orta ve uzun donemlı gellşme bıçlmi konusunda ortaya koyduğu modelden vaz geçtığinl açıkça ortaya koymuştur Turkiye'ye Batı kaynaK akımının tek elde toplanması ve bunun işlerllğınin İMF İle varılacak «Standby» duzenlemeslne bırakılması. dış kaynak akımınm gecmiştekl uygulama. lardan daha sıkı bir denetım mekanızmasına bırakılması anlamına gelecektır Kısa vadell darbqğazların atlatılmasından sonra gundeme gelecek uzun vadell gelışme programının uygulanması aşamasında. tek elde toplanan denetlmll dış kaynak akımı sorunu. ekonoml polıtıkamız üzerlndeki Demokles kılıçını oluşturmaktadır. Turkiye ile Batı arasındakl sıyasl sorunların çözulmesl halınde ışlerlığe kavuşacak olan ycdım ve dış kaynak akımı sorununun Türk ekonomisl uzerınde yaratacağı etkl buyuk bir rahatlama şeklınde ortaya çıkmayacaktır Bu yolla sağlanacak olan olanaklar Turk ekonomlsinl asgari Işlerllk »evıyesinde tutacaktır Bu gelışme aşamasında Turkiye plan ve program uygulamasını bır kenara Itmiş olmasına karşılık. kendı olanaklarına dayalı olarak ekonomlnin ışlerllğinl sağlama cabası Içlndedlr. Gerek dış borç ödemelerınin gerekse de Ithalat'ın flnansmanı konusunda dış kaynak sağlanmadari ger'çekleştlrilen gelişmeler bir yerde plan ve programın öngöruleri doğrultusundadır Bu olanaklara bağlı, Turkiye Batı İle surdurduğü görüşmelerinde zaman kazanabllmekte ve Batı dışındaki kaynaklar İle llışkılerınl gelıştırme olanaklnrını aramaktadır. Bu zamono karşı yarışın ne kadar sureceğl ve hangl aşamada noktalanacağrnı lcinde bulunduğumuz mayıs ayında büyuk bır Ihtlmalle goreceğız. Iktidarın Dayanakları Yalçm DOĞAN mlş bir başko hukumet gostermek herhalde cok guçtur Ancak. aradan geçen onaltı ay bır yandan sağlanan desteklerın «nedenlerınl» açığa çıkarırken, bır yandan da bu desleklerın glderek azalmasına yol açmıştır önce. cok buyük olçude Işcl desteğlnl hukü metten çekmış gorunmektedir Bunda da yapılan «taktik yanlışların» payı sanıldığından ao bu yuktur Baştan berl hukumetl nerdeyse «kayıtsız şartsız» destekleyen Turk Iş bugun yıtırılmış go runmektedır Turk Iş kongresl öncesinde tsosyal demokrasfnın agıriık taşıyacağı» bır yonetimden soz edılırken yonetım bulunduğu noktadan daha da gerıye gıtmlştlr Yenı genel boşkanın eğılımlerl ne olursa olsun kl solda değıldlr yurutme kurulu gerıcl bır koalisyonun ellerındedır Ucbeş ayda bır toplanan yonetlm kurulunda kirrtf Işcl kuruluşlarını boylece karşısına alan bir hukumet, fıyat artışları nedenıyle kentlerdekl memurları esnafları yıtırmış gorunmektedir Sol partılere seçım yasası nedenıyle 1 Mayıs nedenıyle uyftuladıgı pohtıkayla da soldakl partılerle birlıkte aydınlarm da desteğınl yıtırmıştır Seçim ya sası sol partılerın seçımlere glrmeslnl engelleyen llkeler taşırken. yerlere yatırılan ve Inonu Stadına doldurulan gençlerle ılgıll 1 Mayıs resımleri aydınlurın hukumetten destoğınl çekmelerine yeter de artar bıle. Pekl, nedlr o zaman hükumetln dayanakları?llglnç bir eğrldlr gerçekten hukümetln Iktldar olmada çızdığl eğrl Bir yıldır siyasal Iktldara kan ku6turan IMF şu sıralarda hukumetl destekleyen ana kuruluşlardan blrl hallne gelmıştlr Cok buyuk bir engel çıkmazsa, dış kredller açılmak üzeçıkmış olmaktadır. Gerçl, bu önceden tanmln edılen bır konuydu. Ancak, şimdl acıklık kazanmıştır. Dışarda IMF, dolayısıyla Batı'nın desteğıne kavuşan siyasal ıktıdar, lcerde sanoylcılere ve on ların temsılclsi TUSİAD'a dayanmaktadır Çunku, Içerde hukumetl herkes eleçtlrmekte, ancak sanayl bur|uvazısi desteklemektedlr En Iç açıcı değerlendlrmeler TUSIAD'dan gelmektedir. Işte, böyle bir ortamda muhalefet arka arkaya seklz gensoru onergesl vermiştlr Her oylama da Iktidar bir kez daha bıçcık sırtında sınav verecek ve yaratılan gergınlik iktıdar olmayı ateşten gomleğe çevirecektlr. Gensoru nedenlyle Iktidarın arka arkaya veroceği sınavlar dayanakların bugünkü durumunu daha da bellrçln kılacaktır. Merkez Bankası'nca finansman kuruluslarına açılan krediler 100 milyar lirayı aştı Merkez Bankosı tarafından ceşltll flnansman kuruluslarına açılan krediler nlsan ayı sonunda 101 milyar 110 mılyon lıraya ulaşmıştır Merkez Bankasının 27 nısan gunlu verllerlne göre Uluslararası Para Fonu standartları İle yapılan hesaplamalar sonucunda 100 milyar lirayı aştığı belırlenen finansman kuruluşlarınca kullanılan kredi tutarı kasım 1978 ocak 1979 donemlnde ortalama 90 milyar 640 milyon llra duzeylnde Idı öte yandan, nlsan ayının son haftası lcinde plyasadakl kağıt para mıktarında 1 mllyar 728 mllyon lıralık bır coğalma gorulmuş ve emlsyon hacmi 1?6 milyar 71 milyon llraya cıkmıştır. Yılbaşında 113 milyar llra duzeyınde olan plyasadakl kağıt para tutarı. yılın ilk dort aylık doneminde 12 milyar 409 milyon llralık artış kaydetmlştlr. 20 nlsanda Uluslararası Para Fonu standartlarına gore 281 mllyar 690 milyon lıra olan Merkez Bankası net Iç varlıkları İse 27 nisanda 880 mllyon lirahk artışla 282 mllyar 570 mllyon llraya ulaşmıştır Bu kalem 1978 kasımı İle 1979 ocak aylarını iclne alan üc aylık donemde ortalama olarak 257 milyar llra duzeylnde seyretmıştl. Eskişehir Sanayi Odası Başkanı: "Ana sorun potansiyelin kesintiye uğramaması. Kenan MORTAN cı öge olmasına bakarak sorunu abartmaya klmsenın hakkı yoktur Yanl sorun, ekonomlk bir darboğaz olmaktan çok, bır dovlz çıkmazı blçlmlndedır SORU Bunu nasıl ayırıyorsunuz? YANIT Yurdumuzda dovlz İle yatırım arasında doğrudan bir lllşkl oldugunu kabul edlyoruz Ancak bir de dış glrdl gerektlrmeyen buyuk bır üretım potanslyeli oluşmuştur Bu potansiyelin harekete geçmesl her gun «batıyoruz, yok olduk» demenln oteslnde davranışlarla bır başka deylşle, üretlmde selektif polltıka Izlemekle mumkün olur Yeni yayınlanan teşvlk tablosu İle buna Dir anlamda başlanıldı Ozetle, ulkede buyuk bır zeytinyağ potansıyolı var&a, uretim polltlkası bunun teşvıkını ongorur Yoksa dışa bağımlı margarın uretlmınl değil SORU Bulamadıgımız petrolün etklslnl nasıl bertaraf edeceksınız? YANIT Turkıye'de bazı cevreler uzun yıh lar. fueloıle yaslı teknıklere bel bağlamıştır Şimdı petrol sorun olunca bızlm uzun yıllar ısrarla vurguladığımız komur ve suyun oneml ortaya çıktı Ancak oluşan bu yapıda her şeyımlzi komur ve suya donuştursek bıle bunun uzun bır süre alacağı açıktır Çunku petrole dayanan uretim teknlklerı kangren gıbı surekll yayılır Oysa' Odamız Ara^tırma Grubunun bır araştırmosına gore Odamız uyelerı. soıı uç yılda yarım rnılyon linyıt kullanırken bunun ancuk yarısı ?00 bın tona bıle varmayan fueloıl tuketmışlerdır Bu nedenle yoremızde fuel ol. bulamamaktan oturu bir uretim duşukluğu yok SORU Yorenlzln üretlm potanslyellni dı$a dönuk olarak nasıl harekete geçıreceksinlz? YANIT Turklye'dekl kuçuk olçekl' şlrketter olayının etkllerını blz de yaşıyoruz Bu etklyl yok etmek için içte ve dışta katılacağımız büyük ihaleler lcln bir Konsorslyum kurmak amacındayız. Bu konuda çalışmalarımız surüyor Bu yolla Botıya bir nevl «cehalet vergisl» olarak ödedlğlmlz teknolo|lk açığı da kapatabıllrlz. skişehir Sanayl Odasmın yeni seçllen Iklncl başkanı Yılmaz Çakır, «Turkiye nın buyuk bir dovız darboğazı yaşadığı doğrudur, ama her şeyden onemlısl ulkenln buyuk bir uretim potansıyell vardır Bunun kesintiye uğratılmaması. gunümuzün ana sorunudur» demlştlr. Çakır, ekonomik konulara ilişkin gazetemlzln 8orularına şu yanıtları vermiştlr. SORU Yenı seçllen Yonetlm Kurulu ile Odanın ekonomlk konularda surdürduğu yakla şımında bir değlşim olacak mıdır? YANIT Yoremlz buyuk bir sermaye gucün den çok. nitellkll insan gucune ve ozverill çalış mayı eksen kabul eden bir yapıdadır Bu nedenle oncumuz ve başkanımız sayın Mumtaz Zeytinoğlu'nun kaybı bızlm İçln en buyük sermayemlzln de kaybı oldu Ancak bu Odanın polltıkası on yıllık bir mucadele suresl Içınden suzulerek geçmlş. denenmış ve sonuçta ilkeleşmiştır Bu llkeler sürecek ve gereğınde bu llkelerln mücadeiesl geçmış on yılaa olduğu glbi yopılacaktır. SORU Gunümuzde yaşanan derln ekonomık çıkmazı nasıl 'değerlendırlyorsunuz? YANIT Bir noktanın altını clzmek Isterlm. TOrklye'de buyuk bir dövlz darboğazı olduğu doğrudur. Ancak dovlzln blrçok yatırımda tamamlayı E larış ın 1,5 milyar güçlendirme kredisinin tümü dağıtüdı İZMİR, (Cumhurlyet Ege Bürosu) Tarlş tarafından uretıcl ortaklara verılmesı kararlaştırılan güçlendirme kredisinin tümünün dağılıldığı bildırılmıştır. Tarlş Genel Müdürlüğü yetkllllerlnden alınan bilglye gore bir sure önce dağıtılması karariaştırı lan güçlendirme kredisinin ortak uretlcllere verllmesl Işlemleri hızla yurutuierek tamamlanmıştır Yetkıliler yaklaşık 1,5 mllyar llra dolayındakı guç lendirme kredlsl İle ortak üretıcllerln sorunlarının buyuk ölçude gıderildığinl soylemlşlerdlr. OrtaK ureticllerin gerekslnlmlerlnl karşılayacakları bir do nemde güçlendlrme kredisı dağıtmanın yaranarınırt buyuk olacağını vurgulayan yetkilller, «Ayrıca guçlendirme kredlsl dağıtırken kuçuk üreticller korunmuştur. Buyük uretlcllere en fazla 60 bln llra kred' verllmiştlr Bu kredlnln dağıtılmasında üretlclnın kıtkısı gozonunde bulundurulmuştur» şekllnde konuşmuşlardır.