Katalog

CUMHUBİYET 4 MABT 1 * * yı!ındıı dunyoya gözlennl kapayan nınmş ozar.la dcn Anmet Kjtsı Tecer !e saglam bır aı*adaşık voraı aramızda lyı yureklı temız ve doğru bır msaı dı 19441945 yıllarında Urfo mılletvekılı ve Ha K •vlerı Gerei Mufettısıydı 0 tar hte CHP Genel SsK'e'erı olan Memduh Sevket Esendal Kutsı Tecer ı tutar ve calışmalo'inda ona desteK olurdu. B hndıg gtbı Halkevierı doğrudan doğ'uya CHP ne bagııyaı 1944 / lının subat baslarmda bır gun ralnmetıı Tecer e rasladım Ayakustu setöm'asıp ha! hot r sorduktan sonra bana «Kordeşıır, b.lıyorsun kı 27 subalta Hokev e rı'nın yıldonumu vcr Cumhjrıvet Gazetesı nJe senın oevomlı olaroK makaleier n c kıyoı C H D Genel Sercreterı Memduh Sevkel Bey sendsT bu gazetede Haıkevlen uzenne bır mokale yczmonı ıstıyor Bunu ben de nca ederırru decıı Gercekten Halkevlerı 27 şubot 1932'de CHP na boğlı olarak kurulmuştu ve bu konuşmar.ın ol duğu tonnte KurulU!?unun uzerınden tam 12 /ıl çeçmıştı K şısel olaraK Halkevlerı ne ulkemız n kulturel kalkınması bakım ndon. aydmlatıcı bı rer odak ve yuraui gelecektekı demokratık genşmesı bokımından da bır f iailık gozuyle bnkardım Docentlıgım sırasnda b rcok Halke»/ı nde turlu konular uzer nde konfeıansıor da verm 3 tım Demek ısterım k halk kuıturune hızmet eden bu kururrlara yurekten bagltydım Ne var kı t«k partı donemının Genei SBKreterı olan bır zotın aostum Kutsı Tecer arocılığıyla bana uloştırılan bu ıstegını bır buyruk nltalığınde gorerek hemer, cıddıleştım ve sert bır tonla «Kutsı Bey benım ısmarlama makale yazobıleceğımı k m soylemıs Memduh Şevket Beye'? Bııırs.n kı ben Holkevlerı nın dostuyum oma bunlar ıcın emırıe değıl gonlum ne zaman Isterse o zaman makale yazarım» yanıtını verdım «Estagfuruilah bu emır degıl .» dedıyse de sonunu dınlemeden yanınaan ayrııdım Ara mıza bır sure soğukluk gırdı Bır yıl sonra 1945 Je. sokakta karşılaştık onu gormezlıktep ge mek ıstedımse de vanıma gelıp kolumdan tuttu ve «Kardeşım Hıfzı Veldet Bey gecen yıl benı yanlış anlayıp ofkelendın ve bcno kırıldm Betkı de ben o zaman maksadımı ıyı anlatamo dım Sen ıse ozur dı'ememe bıle fırsat vermeden henen ayrılıp gıttın Istemıyerek senı kırdı ğ'm cın ozur dıienm» dedı Boylece tam bır yıl sonra dostluğumuz yenıden kuruldu ve onjn 23 terrmuz 1967 tarıhındekı vakıtsız olumure dek surdu 30 Yılhk Acı Amlar Hıfzı Veldet VELİDEDEOĞLU büvuk Tierke7İerds gerek Anodolu oa Hnlkevlen r n HoU Oaala nın /e bazı koylerde acılon ha K Oca<.arpıiın semtme b le ugraiiıyor ardı Cun<u bunla'i bırer fas.st /uvası ChP nın DIre r aletı ve yardımcıs' soyıyorlardı Doğrusunu scypnek ce'e''rse dış ço r unus bakımından hcklı^a lar 1945 ter sonro DPnın kuruluşuv 1 cok partılı doneme gec lınce Ha^e/lerı nın hu kuksal bakımdan CHP ne boglıl gını surdurmenın doğru olmadığını a,dmlık goruslu ve uya rrk bazı Holk Parîılıler de anlamıs bulunj/o' lardı Ne vcr k CHP cok agır sleyen ve her şı Genel Başkan ve M llı Şef Horu nun buyruguyla yuruten bır kuruluştu En aktıf ve i arei'et'ı o Tıası gereken bır donemde mekan zrrası pas lanmış b r nak neye benzıyordu Onemlı konu larda cabuk kararlar çıkm'yordu bu partıoen Terakkıperver Cumhur yei Partısı ve Serbest Partı nın cok kısa sjrelı mjhaıefet doneT lerı b r yana bırokılırso CHP kurulmuş oldugu tanhten bu yano yanı çeyrek yuzyıla yat'.n bır sure «Tuhale'et>sız olarak tek basma vcnpt mıştı ulkeyı Bu nedenle 1946 secımle mden sonra Halkevlerı Koy Enstıtulerı gıbı, utkenın gelecegın hazırla/on kulturel kurumları guven ceye baglamak g bı cok onemlı sorunlan bır yono bıra<mış butun dıkkatını dort yıl sonıakı secımlerae ıktıdarı yıtırmemenın yollorını arama cabasında yogunlaştırmıştı Şımdı burada tartışmas na gırmek ıstemedığ m sosyal ve ekoncmık konularda o zamankı CHP ıktıdarı odun ustune odun verıyor oma bunlarla genıs hclk y gmının sevçısını kazanamadığ ç,o kenc1 s ne bağlı oıon ıdeol st aydınlar zumresı nı de yavaş yovoş kusturuyordu 1948 yılında İstanbul Hukuk Fakultesı De kanıyd m O yılın nısan ayında bır gun CHP Kırsehır mılletvekılı bır sure Adalet Bakonlığ da yapmış olan Savın Satvr Kurutluoglu telefon io benden randevu alarak dekannk makomına geldı Kendısıyle daha onceden tanışıyorduk Hoşbeşten sonra contasındon büyük bir CikcKdı ve cUstadtm,, bu Holkevlerı dosyasıdır, daha dogrusu bu evierın hukukı stalusuyle ılgılıdtr Me*«leyi inceleyıp Halkevları nin gelec»kteki statusunu tesbıt ve toyın etmek vazifesı CHP Genel Merkızmce bana verıldı Bu konuda hukukçulardan fıkır ahyorum Sız hocamızı da bu nun ıçm rahatsız ettım Bılıyorsunuz kı ıki yıl sonra seçırr var Eger Demokrat Partı kazanırsa Hcrikevlerı nı kapatabılir ve memlefcetın h»r tarafına hatta koylere kador yayılmıs olan kıtaplıklar okuma odaları, muzık v* tiyatro blrliklen yok olur Halkevleri'nl, basko bır ıktidor tarafından kapatılamıyacak hukukı statuye baglamok lazım Sızın duşunctnız nedir'' Acoba bunları bır kanunlo Mıllı Egltım Bakanlıgına ıvn 9 baQİamalı ı dedı KO"UVJ boyle cıddı olarak ele aldıkıorı ıcn kendılerın' kutlod gır.ı Hatkevlerı nın jlkenın kultürce yu^selmes nde buyuk rolu oldugunj soyled m ve ona bu Evler n onuci'ncu yıldonunr.unde 27 subat 1945 tanhınde «Sosyal Davalarımız ve Ha kevlerı» başlıgı altında Cumhurıyet Gozetesıne yozmıs olduöum makaienın şu sotrlarını okudjm «Turk Damokraslsı makıne adam robot odam tıpı Istemlyor Aksinl duşunmek eski devırdek! abtolutltt ve yeni devırdeki faşıst relımlerın ısın« g»llr kl, onların da akıbeti meydonda Yeni Turk demokrasısı seckln adam, uzman adam karakterlı adam tıpine muhtoctır Bu odamları sececek yetıstırip ışleyecek olan ırıll ufakiı kultur kurumlahm'zı bır fobrıkaya b»nzetir»ek, bunun ılk kalburunu hlc şupheslz, Halk«vl«ri tsşkll «der Bu bakımdan ele olınınca hemen anlaşılır kı, bu Evltr gtrcek anlamınde Turk ogr^tmenlnın, Turk ozanımn, Turk so«yolog ve hukukcusunun Turk artlstının, Turk ressamının, Turk hatıbının ve nıhayet Turk ıdarecıtlnın (polıtikocısınm) bırer fıdanlığıdır Eso*«n amac budur, bu olmalıdır » Kurutluoglu uc vıl once 'javınlanmıs olan bu sotırlardakı dusunceleroe benımle b rl k ol • Halkevlerı oslında kultür kumluşları oldukları halde bunların doğruoan doğruya CHP ne boğlı olmaları DPnın kurulmotından son r a sorun yarattı 1946 secımlerınde Parlamento\a oltmışın ustunde uye ıle gıren DP muhole f e;ı Halkevlerı ne ıyı gozle bokmıyor. DPIıler gers* «"uöunu t6y%«n»fc »5u ho'de bu kurumun yoçaması ıcn elbırlığtyle care ara/alım» dedı Be nım yanıtırr şoyle olou <CHP, mumkun oldugu kadar yakın bir zamanda Halkevlcrl il« olokasını kMmelıdlr. Eğ*r bunların yaşamocını gercekten ıstıyorsan.z Halkevlerı blnalarında yalnız CHP tle degıl DP ll« ılgıll toplantılar yapılabılmehdir. Yani bu muesseselerın kapısı ıktıdar ve muhalefet partılerı uyelerıne, yandaşlarına ve partısızler* kısacası butun vatandaslara esrt olarak acık tutulmalı burlar.n yonsız kurumlar oldugu konusunda butun halkta saglam bır ınonc uyandırılmalıdır Hukukı noktaya gelınce Bunlar resmı bırer daıre olarak Mıllı Egıtım Bakanlıgına baglanırsa, hem burokrası batagında cabuk korlenirler, hem d« variıklorı her ıktıdann egılımin» gore degı*ır CHP zengın bir partldlr Butun Halkavlerı'nın ve Halk Odolarının bina ve mallorını ve ayrıca bunların kulturel cohsmalannın devamı ıçın partı mollarından bır kısmını tohsıs «tmftk »uretıyle, Halkevleri'nın Medeni Ka nun kurallarıno gore bır tesıs (vakıf) durumuna getırıtmelıdır Eger soyledigım fıılı tarafsızltk durumu herrnn şımdıden saglanır ve ardından da vakıf senedı yapılıp tescıl edıhrse yeni ıktıdorlar Holkevlerı ne dokunamazlar ve dokunmakta yarar da gormezlen dedım Ben konjştukca Kj r ütlıoglu nun Tiemnuiluğu gozle'inden okunuyordu Kendısmın de ay nı ausuncede oldugunu bunu bır rapo r la Genel Mer^pze b dırecegını soyiedı ve ıctenlıklı teşekkurlene ayrıldı * Ondan sonra ne oldu bılmryorum ama bu ortak dıleg rrız gerçekleşmedı Ikı \ıl sonra ı4 mayıs 1950 de Demokrat Partı ıktıdara çel nce 470 ten 'azla Halkevı ıle 4300 u asan Halk Oda smı kapattı Bır bucuk mılyondon fazlo kı'op dagıtıldı yok edı'dı veva rutubetlı mahzenleroe curutuldu Bu eyieT Cumhurıyet tarıhının Turk kul turune zarar veren en kotu ve acımasız ışlenn den bırı olmuştur Holkın uyanmasma ve tabandan oydınlonarok yukselmesıne hızmet eaen Koy Enstıtjlerı de ayrı ocımasız tulumia kapatılınca ı$te sımdı Porlamento da butun rrılletın gozlerı önunde bırbırıne en c rkın sozlerle kufred»n yjrdun her yannda bırbırın canavarca cldur mekten cek nme,en kuşaklar zehırlı mantarlar gıbı yetıştı bu ulkede Bır bölumuru daha once yayımlamış oldu ğum bu ocıklı anılart HaİKevlerımızın 47 yıl donumunde bu sutunlarda venıden yer vermek ne kada r ocı olıyor b lenezsınız Amc yeni ku saklar gecrrışı cok vı bılmelı kı geleceğı ay dınlık gorebılsm1 Hıc degılse bundan sonra destekieyehrn ye nı Halkevlerın ' İğneyi Ivendinize.. avurganlıga karşıyız, dıyoruz Herkes boyle konuşuyor Nıçın karşıyız'3 Yanıt acık Har vurup harman savuracak zengın bır toplum degılız Yoksuluz mazlumuz, ve uretımden yoksuruz Oış alım ile dışsatım arasında dengesızlık var Bugun dunyanın en zengln ulkelerı (basta ABD ve Batılı zengınler kulubu) bıle sovurganlıgı onlemeye cabalcmaktadırlar Ne var kı ABD Frcınsa Ing'itere, Federal Almanya, Hollanda gibı ulkelerın savurganlıgı onlemeye calışmoları baska nedenlerden oluşuyor. Eskıden kapıtallzmın agabobaları tum dunyaya egemendıler Vur potlasın, cal oynosın Şımdı oyle m ı 7 Bır kez 1917 devrtmınden «onra sosyalıst dunya olustu sonra Uçuncu Dunya da bağımsulık akımları gelıştı Artık ABD ve benzerlerı, dunyanın tumunu somuremıyor yoksul ulkelerın yeraltı »ervetlerını Istedıgı gıbı savuranııyor Dunyanın en buyuk dort petrol uretıasıne bakalım 1) Sovyetler 2) ABD 3) Suudı Arabıstan, 4) Iran Çeyrek yuzyılda Sov/etler petrol uretımınde ve daha bırcok uretım olanında Amerıka yı gectı Suudi Arabıstan Vasıngton'un buyrugundadır Ama Iron'dakı patlcma Batı kapıtalızmını yuregınden yaraladı, can damarma bastı Kapıtalızmın yapısal bunaLmı ustune tuzbıber ektı Boyle clunco Batılı toplumlar hemen dısıplın* gırmek geregını duydular Ustun sanayı ulkelerınde uretım carkları bunca gucluyken savurganlıga paydos borusu calıyorlar Bızım derdımız ıse baskadır Turkıye de hem doğrudurust uetım auzenı kurulamadı, sancyıleşme gercek l«şeme<i' hem hani madde bakımından dışa baglıyız Boy I* bır UİKGCC savuıganiık cınayet sayılmalı Dısardan demır çelık getır, dısardan oto parçası getır dısardan p*t ro< getır, ozal araba yapıp ıc pıyasaya sur Olur m u ' Şımdı herkesın savurganlıgın onlenmesını ıstedıgı, ya da bu bılınce ulaştıgı goruluyor Boyalı basın da SIK sık yınelıyor Savurganlıgı onlemeli. • Bugun savurganlıgı onlemek gercek mıllıyetclliktlr. Y a bana karşı bir ekonormk bagımsızlık savasımı verm«lıyız Htr yarde ve her şeyde savurganlıgı onlemek; dovız tuketımını azaltmak gerekmez m ı ' Yurdunu gercekten seven, bu yolda seferber olur Sozgelımi kendımımzden, yanı Babıali den baslıyalım Nedır o gazet»ler arasındakı sayfo yarışı'' Bugun kagıt ıcin dısarıya dunya kadar dovız gıdıyor Bır kez basında sayfa yarışını durdurmalı Tum yaprakları gece kuluplerının, eglence yerlerının luks gozınoların reklamlarıyla ve gorgusuz sosyete haberlerıyle do u bır gazete duşunun1 Renk renk fotograflar, kadın popoları, memelerı bacakları sutunları kaplamış, tuketım propagandosı koşesını bucagını kapsamıs ve bu gazete yazıyor Savurganlıgı onlemeli1 Haydı canım sen de Bır gazete renklı cıkmczso ne olur'' Renk »avurganlık degil mı"7 Var mı zengın Batı ulkelerınde bızımki gibl boyalı gazete'' Eger Babıali basınında yaprakyaprak hava basan bazı gazetelerden ıvır zıvırı cıkarsan, geri ye kac sayfa kalır? Fılonca gazınonun «assolistnni reklam etmek icın kocaman bır renkll sayfasını ayıran gazetı, savurganlık yapmıyorsa, ne yapıyor 7 Incır cekırdegı doldurmaz ılavelerde deve tabanı gıbı foto roman larla halkı uyutmaya kalkan gazete savurgan degll midır17 Nereden gelıyor bu oegırmenın suyu, boyası cılası, lılmı kagıdı 7 Eglence ve luks sailanatının savurganlık anaforunda lotaryacılık yapıyoruz. Ihracatı Turkiy»' nın kırk katına uretımı ellı katına ulaşmış Batılı ulkenın gozetesı tek renk çıkorken ve de haber ve fıkirle doluyken bizımki çılgınlık Babıali nın savurganlık yolundakı başdondurucu yarışına Turkıye nereden kagıt dovızi y«tlştırecek'> Bılım ve sanat kıtapları basmaya koğıt tulunamazken renkli kadın poposu yayınlamak ıcm î «ılnrfttsıno mı dwşul«e«k? Evct, blz ellmızdeki cuvaldızı hep başkalanna bolırmayo alışmışız Bır kez de kendımızl Iğneleyelın S Öğretmenlik ve O^retmen.. OKTAY AKBAL Evet Hayır BİLİM DÜNYASI ırlannı Guc Veren Gez«g«n» (18 6 1978) ve «Dunya Venusleşıyor mu'» (25 61979) odlı yazılarımızoa kaptkarsı komsumuz durumundakı Venus gezegenın n sırlannın cozulmesı ıcın gırış len cabaları acıklamıştık Gezegenın sulfunk asıt ve klondrık asıt (zacyağı ve tuzruhu) bıllurlarından oluşan bulut tabakalannın uzay komşumuzu kalın bır kurk gıbı sarması yuzunden yuzunun gorunmed gını sırlannın anlaşılamadıgnı, sırların anlaşılması ıçın Amerıkalılarin Marıner aalı 3 Sovyetlenn Venera aalı 7 aracı gezegene gonaerdıklerını so y le mış fakat bütjn bu cabolann sınır'ı sonuc vermelerı nedenı ıle Amenkalıların da Sovyetlenn de ıkışer orac doha gondermeye karar verdıklerını eklemışt k S «lyı zekı vs eğıtımli öğretmsnlere koylerde ne buyuk gereks.nım duyuldugunu bır bılsen1 Ogretmenler ıcın kımseye soglanmoyan olanaklorı yaratmak zorundayız Bunu da bır an once \apmalıyız çunku halk, her yonden <eterlı bır egıtım gormezse, devlet yeterınce pışırılmemış tuglolardan oruıTiuş bır ev gıbı cokuverır Ogretmen bır sonatcı gıbı ışıne buyuk bır tutku/la oşık olmalıdır Ve bızım ogretmenlenmız surgune gıdercesıne ısteksız koylere gıdıp cocukiarı eğıten yarı eğıtımli kışıler acemı şCılerdır Aclık ıcınde ogretmenlenmız yokluk ıcınde . Magdur durumda Canlılıklarını, verımlılıklerını yıtırme korkusu ıcınde yaşıyorlar O/sa ogretmen koyun en önde gelen kışısı olmak zorundadır Ko^lulerın sordugu butun sorularo cevap verebılmek kendısını saydırmok bu sovgıyı da etkınlıgıyle kazanmak zorundadır Bır ogretmen n karsısında kımse sesını yukseltmeye kalkışrramalıdır Saygınlığını bozacak en kucuk bır davranışta buluTmamalıdır Bızde herkes oğretmene saldırır koy polısı cebı dolu bakkal dın odamı Insanları egıtmekle gorevlendırılmış bırıne uc kuruş aylık vermek yakışır m ı Holkı egıtecek bu ogretmen ha1 Az ış aeğıl1 Boyle bır nın pılı pırtı ıcmde doloşması, rutubetlı yıkıntı okuılarda tıtremesı durmadan tuten sobaların dumanıyle zehırlenrresı omrunü aksırık oksurukle gecırıp otuzuna varmadan larenııt romatızmo verem gıbı bır yığ n hastalıkia bır co«•untu halıne gelmesı yakısık alır mı' Bu bır yuzkarasıdır bızım ıcın1 Dupeduz yuzkarası » Yuzyılın ılk yıllarında Anton Cehov dostu Maksım Gorkı ye boyle soyluyordu ışte. Ystmış be$ yıl gecmış aradan 1 Bu gun aynı sozlerı kendı ulkemız ıcın, kendt ogretmenlenmız ıcın yureğımız sızlayarak bız de sozcugu sozcugune yıneleyebılırız Yetmış bes yıl oncenın Carlık Rusya sıyla bugunun Turkıye'sı, bırcok yonden daha cok, acılar, yoksunluklar, yoksulluklarla dolu bır yaşamın benzerlıklerı yonunden ozdeştır Anton Cehov'un ıcıne ışl«mış ogretmenlerın ıcınde yosodıklan ocı koşullar Onları en ıyı anlayan, seven, onemlerını bılen gorduklerı ışın buyuklugunu sezen bır yazar boyle konusmuş 1960 lerde bugun bizlerın da yazdıgı, soyledıgı, yıneledığı gıbı Bır gun Gorki, arkadası Cehov'un evınde bır öğretmen gorur Soyle anlatır o oğretmem ttGenellıkle kendı yakışıksız gorunusunun bılınoyle yuzü kızarmış, ıskemlenın ucuna ılısık, terleye terleye ve sozcuklennı, becerıksızlığını gızleyemeyen bır ozenle sece sece, elınden geldıgınce 'eğıtımli ve duzgun konuşmaya çabalayan hostalık derecesınde utangaç. bır yazarın gozunde aptal gorunmemek ıcın vargucunu harcadığını saklayamayan, oysa, belkı de o anda aklına dusuvermıs bir yığın sorularla Anton Pavlovıc ı soru yagmuruna tutan bır kışidır» bu ogretmen Kalın sesıyle onemlı sözler soylemeye calışır: «Pedagoıık mevsım suresınce yaşam kosullarından edınılen bu tür ızlenımler, cevredekı dunyaya karşı nesnel tavır almak konusunda en kucuk bır olasılık sağlama olanagını tumuyle ortadan kaldıran somut bır konglomera olusturmaktaçjır » Boyle derın mı derın' 'felsefe'ler yapmaya çalışır yazar onunde bılg'clıgını gostermek ıstercesıne1 Oysa yazar, o tatlı, doğal inceliğınl eiden bırokmodan cok oma cok bosıt bır şey sorar «Sızin bolgede coccklara dayak atan ogretmen kımdır''» Oğretmen şaşırır, o oğretmenin kendısi olmadığını söyler, cocukiarı doven oğretmenni de şoyle anlatir «Karısı hasta, kendl deseniz bodrumdan farksız Tek oda» dıye baslar kendi gerceklerini belırtmeye O ınce, o sıcok, o dost, o gerçek ınsan o doğal yazar, karsısında oz önceki bilgıcce konusmasından utanmıstır. «Az once, suslu, büyük ve gulunc sözcuklerle Cehov'u etkllemeye çabalayan bu odam, birden sarkık burnunu sallandıra salland.ra ağzındon cakıl tasları dokuluyormus gıbl konuşmaya başlamıstı. Sorlerı sade ve ağırdı Rus koylerinde suregıden lanetli, kotu >sp3Tn gerceklerine ısık tutuyorlardı» diye yazar Gork' Ogretmen gıderken Cehov'un kemıklt elini uzun uzun sıkar «Buraya gelirken okul mudurüne gider gıbıydım Bacaklorım titriyordu Ama hındi gibi kabormoya zorlodım kendımi, slze ne maı olduğumu, nıce bilqili olduğumu gostermeye kararlıydım Şimdı, kırk yıllık dostumun evinden gıder gıbıyım lyi ve değeri; bir düşunceyl de beraber goturuvorum Buyuk insonlar daha sadt, daha eok sey aniıvorlar ve biz yoksul insonlora, cnalarında yasadıqımız bes para etmezlerden doho yakınlor Hoscakalın. sizi hicbır zaman unııtmayacağım» der Arkasındon Cehov, Gorkı've su sozlerı şoyler «Ivi bır adom Ama öaretmenliği uzun surm«z Tutmazlar Kendlni el« verır yakında * Venüs'ün Yeni Sırlar ı aune^Jı Aroc Venus un cevresı^de elıpt'k (beyzı, yumurta bıcımınde) brr yorungeye gırmıştır, v« her 24 soat 1 dakıkada, bır tur yapmaktadır BL, donme sırasın da arac gezegene kımı zaman 182 kılometre yakloşmakta kımı zomon da ondan 66 000 kıyıtınin ıw günlerıne Ikadar Surscek olan bu turlar sırasında, gezegenın butun yuzunun harıtosi cızılecek dağları, nehırlerl, ovaları ucurumları . ortaya çıkacaktır Ikinci Araç VENÜS İÇİN «SIRLARINI GÜÇ \ EREN BİR GEZEGEN» DEMİŞTIK. VENÜSE 14 ARAC DAHA GÖNDERILMESİNE KARŞIN İSTENEN SONUÇ ALINAMADI AMA ORTAYA YEPYENİ SIRLAR ÇIKTI. r Amerıkan araclanndan bırıncıs 20 Mayıs 1978 de yola cıkmış 5 aralıkta Venus e varmıştır Uıncı arac 8 Aii'stosta non derılmış 9 Aralıkta Venus« ulasmıştır Sovyet aracları da aşağı yukarı aynı torıhlerde fırlotılmış, 21 ve 25 Aralık tanhlerınde hedeflerıne varmışIdrdır Bovlece v?" >s P bur ne kadar 9 u Sovyet 5 I Amenkan olmak üzere 14 arac gonderılmıştır Vehbi BELGİL aroclorca toplonıp NASA'ca yo rumlandıktan sonra acıklandık ça, bız de okuyuculanmızı bu acıklomalardan gunu gunune haberdar edeceğız. Bu güna kadarkı calışmalar, \onı V nus un radarıa vuzeyı nın hantasını cızme calışmalart hep dunyadan gezegen» gonderılen ve oradan yansıdıktan sonra dunyamıza donen radar dalgoları ıle yapılıyordu Bu o" •• Me >'e i s uT P 90 =! O netrelık tepecıklerının engebelennın bıle resmı (horıtası) alınabılıyordu Fakat dunyadan horıta cızmenm sokıncası Venus ı n heo bızp ricmiK yuzunu i harıtasının cızılebılmış olması ıdı Harıta radar arla cunya ıle Venus un b rbırlerıne en çok yaklaştıkları sırada (41 mılyon kılometre) calıştınlıyorlardı Fakat, aksılığe bakınkı, bu yoklaşmalarda gezegenın hep aynı vuzü Dunyayo donük oluyordu B ze donuk olmoyan yuzün harıtası yop lamı/ordu Iste yeni arac bu olonoğı scğlomıştır Ikıncı orac, aslındo, kendısi ıle bırlıkte beş aractan oluşmaktadır Otobus (Bus) adı ver len ıkıncı arac bır yarım varıl bıc mındedır Bunun uzenne, kapaklı sahan bıcımınde (konl bıcımınde) dort oraç oturtulmuş tur Otobus, boylece 8 ağuştosta yolo cıkmıştır Otobus, fırlatııdıktan 3 ay sonra, 15 ve 19 kcsırr tar n ernde daha Ven >' ten 8 mılyon kılometre uzakta ıken, uzerındekı dort küçuk aracı VenLS e doğru fırlatmıstı r Kucuk araclardan bırı Venus' un çıınduz yuznne ıktncısı aece yüzüne ücüncüsü guney. c'caucusj k^ızev vo r ım kure sıne ınrr.ıştır Boylece, gezegenın hemer her yanımn durumu hakkında bılgı alınabılmıştır Hattâ ılgınc bır şey de olrnuş, gezegenın günduz yüzune ınen arac beklenenden 67 dakıka daha fazla bılgı gönderm ştır Kucuk aracları uzerınde taşıyan yarım varıl bıcıtnındekı Otobus ıse Vpn ıs'un "i1?* atn"=;fer nın hangı maddelarden oluştuğu nu ölcup bıldlrmıstır Yanı bır doktorun steteskopla hastasının goğsünun coşıtlı yerlerını dınlemesı gıbı, komsu gezegenın de her yanı olculup dınlenmıştır. Araclann gonderdıkleri bılgıler Amerıkan Uzay ve Havacılık Daıresınde (NASA) d»ğerlendırıldıkten sonra basma zaman zaman açıklanacoktır. TEŞEKKÜR Buyük bılgı ve becer!erı\le ane yatımı gercekieştırıp benı sağlığıma kavuşturai Amelıyatımdan sonra her g u i yokın alakalarıiı eks V elını,en ınsanlık t msolı buyuk bılım adamı stanbul Tıp Fakultesı Cerrahı Klınıgı Bşk Sn Prof Dr SÜLEYMAN DİRVANA Amelıyat oncesı ve sonrasında bana buyuk se\kot ve anla/ış gosteren ANESTEZIYOLOul KURSUSU BŞK muşfık ınsan Amerikan Aracları Amerikon aroclannın bır ncısı Öncu Venus 1 (P oneer Venüs 1) adlı bır uydudur 20 moyısto dunyadan yola cıkon arac budur 365 kılo agırhktakı araçın başlıca gorevlerı şunInraır l ı Venus u 1 'onosıer >c bokosını tahlıl etmek, 2) Gezegenın orto atmosferını ıncelemek, 3) Gezegenın bulutlarınır alaltı (ınfraredl ve morotesı lultravıoletl resımierını cekmek 4) Ve en onemlısı de Venus ın yuzunun radarla har tası nı cızmek Daha buyuk onemınden ötüru bu dorduncu gorev uzerın de bıraz duralım Sn Prof Dr. CEMAL ÖNER Amenyotırr suresınce benden yordımlarını eksık meyen et Yeni Sırlar Ancak bu y«nı araçlar da Istenem tam veromemış bunlar bazı sırların cozulmesıne yardımcı olurlarken yepyenı s rlar ortaya cıkarmıslardır Uc hafta surecek olan dızı yazımızda bu /enı sırların uzerınde duracağız Ancak bunu yapma dan once, gonderıten araçlor hakkında aynntılı bılgı vermeyı ıhmal etmeyecek, bu araclora verılen yeni gorevlerm neler o ı'lorını da e < evecea z > Şu noktayı bır kez daha belırtmek ısterım kı yazılarımızda ozelliKİe Amerıkan calışma lan uzerınde duracoğız Daha once de bır cok kez belırttığım gıbı bunun 2 nedenı var Sadece Ingılızce ve Fransızca yazılmış belgelerı okuyabılecek bır lısan bılgısıne sahıp olmamız Sov/etlerın bılımsel acıklamalar yapmada oldukca hasıs davranmaları Ancak şurasını da hemen belırtelımkı, bu seferkı araclar uzun sure cc lışıp uzun surede bılgı gondereb lecek bır durumda olduklarından Amerıkan kaynaklann dan toplodığımız bılgıler de bu gun ıcın sınırlıdır Bılgıler Sn Prof Dr KORKMAZ ALTUĞ As Op Dr ULUĞELDEGEZ As. Op. Dr ÜZEYİR TUNCER Nar Dr BELGİN BALAN Dr. SADUN KANDAN Tedovımie ılgılenıp bcno her gui nora veren guieryuzlu As. Dr TARIK TERZIOĞLU AıleiTizın buyugu en bu,uk destegımız agabeyımız NEVZAT ÖKE Capa Den Hastalıklanncan Sn Dr D ek KOCABALKAN ve Başhemşıre Sn Nıhal KOMURCUOGLU Cerrahı KISTII kat ^emşıresı A\,se MENCEK e sonsbz savgılarım la, yurekten teşekkurlern ı sjnorım Sn Prof Dr TURKIYE'NIN EN UCUZ ve EN LÜKS EUROCARD ve DlNNER CLUB UYELERINI DE KABUL EDEN TURISTIK BELGELI Can Alıcı Noktalar Otobüs ün toşıd gı kucük orac aı ^'enus un zocyağı ve tuzruhu bıllurlarındon olusan bulutlannı gecıp % 97 karbondıoks tten olusan atmosferınden sjzulerek 100 otmosfer bosmc'ı tabamna ulaşocagı ıcın ozel bıcımde yapılmışlordır Örneğın, olçme oraçiarı kapaklı sahana benzeyen kısmın sahan kısmna \erleştırılmış, kapak 480 500 derecehk ısıya dayanacak alımunyurrılu plastKten ,cpıl mıstır Venus un toprağınHa bn sınc 1 000 metrelık bır denız dıbmın basıncı olduğundan araclor b j basmc altında parcalamp «zılmesınler dıye tıtanyum kapaklarla da kuvvetlendırllmışlerdır Kucük araclann bırın'n, çevreye yayılan enerııyı (radiant energv) ötcecek bıcımd» bır gozurtün olmosı gereKiyordu Bunun ıcm once bir cok blllurlar clenenmış, sonra sof r (gok^a kut) parlak no/ı yakut uzerınd* durulmuş, tom sonuc a ınamavınca da 13 kıratl'k bır elmas parcosına karar kılmmıstır Geiece1 yazımızda sozı^nu et tlğln z a'sclcrın SIVDILIK gonderdıkle'i b lajlere gore Ve nus'un yenı yjzunu ç z<reve ca VİLLAV MOTEL RESTAURANT DEVAMLI SICAK SU KALORIFER ÖREN BURHANIYE (Cumhurıyet 1950) Lâle ^ ISTAR GURALP Cumhurıyet 1951) OREN DUYURU Galatasaray Lısesı 1953 1954 mezınları 1979 /ılı Galatasaray don mezunıyetın 25 ncı y lıdır Gelenek olarak her yılkı GS pılavı ver ler yle 25 yıl once mezun o anlar ve aynı sıraları bu orkadaslam ızla pa/lasmış bulunanlar bu yıl donurruru belırlı bır program dahılınde kutlomaktadırlar B zler de bu guzel ve ar. amlı geleneğe uyarak 25 Yıl oncesıne natta doha otesme uza nan beraber,ığımızı kutlaıro^ arzusLndoyız Bu amac ıctn oncelıkle arkadaşları nızın e < /e ıs adreslerını er < ktso zomanda kutlama kon ı*"sı goreviı arkadoş m z TEKNİK RESSAM ARANIYOR Ereğlı Dem r ve Celık F a b n k a l a r ı T A Ş edılmek Lzere II Kodeme Tevs atı P'oıe cal şmolarındo ıstıh Tecrübeli Teknik Ressamlara ıh'ı,ac vardır AsKer IK \apm s <Er<ekIer Içın'* ve »n az ık yı! ış tecrubesı bulunan adaylarm Ereglı ae Personel Munasebetları Mudj'iuğu ns şoisen mjrgcaotları rıca oljnur. Ucret ta'm nkar o up tecrjbeye gore belırlenece^tır Kdz EREĞLI DEMtR VE CELIK FAB T A S Bns r 1 1802) 1949 ÖZER BERKAY TÜRK TURİNG TURİZM İSLETMECİLİCI Hoıcskargozı Caddes No 364 3 Şl$ll adres na ve a 40 63 11 46 90 02 teıe'on ora bıldırmenız rıca ederız TERTIP KOMITESI