Katalog

CUMHURİYET 10 ŞL*BAT 1979 MıV cj»n B E Ş ce 0 No d«=nl cok ka rsak =° rece' erd kşar" UMJ varab d k Frbıl e «Otonom» Bolgsnm Bajjk^iı i e C t l e . n o i /» Dohou crb. ° bag ı Uc ılın top lom nufusL Df nvi^oidan faz la Yu^df do<3anı K t llk banışta bi'er kır kasabasn o n rr>satı\ordu Erb I Aç k duru b r g c k / u z j Deaa canlı hava Ferın Bo aaLres n kız I ıg Ahmet Ha~ m c es n kovnog o lobı ırd ' A KERBELA'DAN ERBILE KURT SORUNU N^şst erkendsn haber ge1 r Röportaj: Dursun AKÇAM J o İTSanlir ın co/delı a riı kuşomn Bcsıoıırria Kara de seniı sarı< an 'le Kurtler do astyorlardı soknklarda belıerı KLIsaklı şalvar ı ucları m zrak bıyıkariyie Özerk yoietımn ^ eterlı yet°rsız tortışmosı bır >ana oıların d k baç,lar <^do O3im atıslarıpda ongur]L.k vcr dı guven vcrdı Kadnlar da rchattılar pantolonlu eteklı kırı Isrı er'ar I gıvs er cnde Kof k baş renkl eşcp buzg. lu kırmolı ka aniaıy e do a şanlar da vard gogusle rde dızı d zı altınlar YonaMcr r dan kan damlıyord^ Tek kat ı «Havrarnan» Otelınde koiuk ardiK Ote ın oiun de genıs bır bahce 1oban c rreilı, ser n Soı^r' solnga b r genc bu du b z en Hevecan lıydı Tatlı Turkn encesı ıle ozur dıleaı «Men özunuzu cok beklemlş=rr G^lmışsn a tmışsm gorememısem Çerc k ten sormuşam Ozuruzu ^ey/are aparıp demışler Bır haber alamomışon merak ıçınde kalmışam • Erbil, ilkbakışta bir kır kasabasını andırıyor kemli restoranında oğle yemegı yedık Ramazan oyı o masır,a karşın oruc yıyenler >ckı ıcenler hıc de az değıldı lokan tado Yola cıkmadan kentı doiaş t k oz bucuk Dıştan aigıla\a bıldıgırrızce Kerkuk gormeye deger bır kent Coddeler so kaklar bıcım ı planlı terten z Bağdat gıbı kıâsık ve cağdos yapı tıplerının her turlusu spr gı enmış Evler vardı kırrı se'^t lerda tex katlı cıtt kat ı boh c°l . cıcekh ayri b r guze lık cınde In^arlar coni kan ı rı « / m Tabe a arda Arapca ya z or b r de kora carşa lı ka d n ar qorunmezse a^da bır Azerbavcan kentlerınden bınsı sa\ abıl'raı Kerkuk cBogui saba1! Abdu'goHor voldnş sıclerlp konuşacak danısocak Lokın yoldosın saat SPki7d» lctımal var Onur Içın sact dokkuza kod^r ıhtıyar ed6Ct sın z ı r**ö At ^ Taffr : S : 1 < tjr \" Ce c S<^ree r d r r : gp ÇEA e < Seıceter» Oze'k (o n m L e Bakcr H = r " n Ba • ı KL.ru' na !vtrutrr9 Msc I5i» BaKan a z ^a «Spkretsr» ae a d B r 3" Yo°ai a Mc" D raf* OrPK Bolgen T Msc J « er >anı • er Vc=a in Meclısı u n c c:rQ= naan sec T I 3 ' e te' r 3 J şarocn da «Seke»9r» o a ab r Aic~< b ,oi •" rsnmeT ş O r e ^ n e Aoaj oc'iar heTi Y^ruf^s Mec 3 Pae he"i ^e Yasaic Mecl s nde u >e Bo ger T g^c'J kış (e G="ic * ı<aT p a nn konutanı "dsn b r ÎI Kuz / r yjru r e MPC B^ŞHOT IICKÎOK SINIRSIZ DCĞIL n ozerkl gı •; " s ; d°g 'd r Mer azı yce e ca şnası ?orLnlü B f = n b ^a p r amenta r iiTiı yc* I ak ts Mer<ez Yo~8t T\ T ba ş noa "Dsvrım KOTIU'O Konsayı» vor Korse Baa" Pcf <;ı n n onae g= en < ş ler nc'ep nulkesel korrıte uveleruı "»r part I 3"<an craan c LŞTÖK O o arc< t lenc! Yjrtsevsr U uscl Cophe» .ar ,onet m"9 oz S3T b o c i B^ Cepıe Bıns Pa s Dero 3t Kjrdıs z" Port sı Devr mcı Kjrd ston Part s ndsn kcrL nuştjr HOKU met uyelerı bu cpph°v cU? ran pa r e r c Kab nea° ko T jms'lerasn ı^ Kjr' erden do t BTkrjn var O e' u 3 er n tuTiü Baas Par' s ndsn Barza n nn oğ'j Uoe/dulai Barzo n D° e* BaKan "j<errer Ta anan Sjlama Bo^anı t n e I U T I c "ida srjırl p ıcn Ozerk Bolge Başkenti Erbıl'de Kultur ve Gençlık Sarayı KEŞET Adı Neşet tı Sırak KOIII cana ,akm b r Turkmen delıkanI Bıraz sış nanca Bı/ıkları ye n terlemış Agus'os guneşın de tokım urbo qıyınmş kıravat locıvert ceket pontoton s vah oyokkob Nasıl h zmet eaecsgını bı tm/ordu Ca/ kchve sıgara L>:iı.ne sıgara su nuvorau Br sandan da tecn sılıyorcu m°nd Ile alnından ence^ nden Neşet O^erk Bolge nın Kul ur va Genç ık Sekmerı Abdul ca"ar E! Sa g r «Tanıtrıo ve Enformosvon» Djro^urda yo netren El Saıg Tu'k do»tu Neşet ı gorevlendırrrıs Bızım e ılg lenecek yardırrn olaca* Ne KI bız uc saat qecıknışz Neşet o vuzden ka/glanmş Bagdat tan KerkjKten sorrruş KERKUK'TE SOKAKLAR, PLANLI, TERTEMİZ, BAGDAT GIBİ KLASIK VE CAGDAŞ YAPI TIPLERİNIN HER TURLUSU SERGILENIYOR. OZERK YONETIMIN, OZERKLlGl SINIRSIZ DEĞİL. MERKEZI YONETlMLE UYUM ICİNDE ÇAL1SMASI ZORUNLU '"Ok poruşmemzı sağo^acak tı Bolande uzunca ka mamızı ıstıyordu G^z lecek goruiecek \erler coktu • Biı Isttrlk örunurü meyı Goresınlr blzlm buralar n«C8 goıel Cok kalkınmo ı$le ri oldu Devrlmden »onro cok gozs! horsket oldu Fabrtkalar yollar yapıldı » 3ız ıw cn haz ıar>mış b r ge zı proganı o'ı.p olmadığırıı ANLAŞMA Bıl rd g Q b 17 ternuz 13«? «devrımı» e Mt dar ee a m 3nas Port s Kjze/ IraK \n Kurt so'unu ve Bcrza ge ce q 'p karşı kcrş ovdı Kurd s tan Derokrat Part sı Kurdıstan a bagımszlı< s'ıvordu Kjrt so'jnuna bo'içcı bır /ck aş m o cozum ara/an Baas Part sı a aere< Mol a Borzanı Ip anlaştı 11 Ma" 1970 tarı h nde 'araflar crosnda öf «Deklarosyon» JO) nlond De< İ3'a = /on Ku'd stan Demo<rat Part sı ad no Mo la porzanı ıla A'ap So r /aısi Baas Part sı a d i a \ran De^rım Korrjjta Kon se/ı Başkon Ya'tiiTicısı S T I dam Hu c e y n n iTza a r m ta c wordu Buna gore Kjrd stan 3 ozerkİK verı ecek gereklı va sal duzrrlerıe e' /apıldıktan son'a e i gec 1974 tarıh nde ı jruiuge koraca^tı Irık /one ını sozkonj^j 4ı zen emeıerı tcmanlarj <ton son ra 11 \'an 1374 , I nda Kuze < \'zn ın uc I ıde Ozer< Yoiet m ı an ett Anca< Mo a Barza'ı b j duzeilere cok k s t! ve eters z bjldu 1970 der<laras,oiasjn c gnend ğ nı ler su e re< /en den carp şralar bas attı S^njcta Barzanı <j/vet erı Irck Sı âhl Kuvvet er kar ş sında * jtunaTiadı yen k dLS tu dagı dı Bo/ ece özerkl < asas rda hıcj değ şıkl < /a p nıadc" oldğu g bı /urj'U oe koidu Kuze/ Irok »akı Ozerk /onet m bt şımd KERKUK Kerkuk jo umuz üstundnydı Uzun sure kalarradK gecıkı rız korktısu I e BPledı/enın gor «PROGRAMI OZÜNÜZ YAPAR» Neşet gecenın gec ne değın ayriımad vanımızrtan Devrısl gun tözsrk Yonetim» yetkılılennden crandavu* a'a ERBİL DEN BIR GOPUNLŞ sorduk Neget tProgramı özunuz yopor H»r n«c« kl Isterseniz men m boşım ust»« B r < sı'inra 07<on " J 1° q Id Dı ed g m z ,e'ler g=?e bunlar dojıa çok b^er şı • kulturun temsılcıs Ceşıtiı aiamarda ve ç k bıc T erde elsısını cuyuuguTiuz ATier <a kokenlı yara tı onn cağoaş Amenkan kul tjrunun urunu oldugu duşunu arse o'icelıkle b j kultu run voratıcıiarını kısaca ıncelemekta yarar o dugu onlaşılır Kiıltur en gen ş tan mıyla, bır top unun maddı uret m dışındo kalan her tur uret mıdır b r toplumun tınsel (Tianevı' oıs I klerını duyuş \e duşanuş b rlıgın oluşturan turn vaşam sarat ve duşunce etkınl kler nın toplamıdır O ha de oncel k e Amenkan kjltururu yarata T top umun ınsanlorına gunumuz Amenko ılarına bır ba«ıa ım kar d jru SAM AMCA'LI BÎR YAŞAM OTOMOBÎL SANAYIÎNtN GELIŞMESI, KIRSAL ALANLARA UZANAN YOLLAR1N ÇOĞALMASI ABD TOPLUMUNUN YAPISINI ETKİLEDI Atilla DORSAY Amerıka ve Amerıkan kul turu ustune ougun de yaşı vOn bozı ımge er bo?ı mıtos lar var Bunlardan bırı Amen ko mn dev kentlem ne'ropo pollerın yams ra hala Duyuk b r soyı oluşturan kasabn ve «oyluleden tasrahlaraan o ı ş taau m to<=;j Dıgerı ıse her tu r lu yeiıl'< as TIIIK /e ner e meı n norş sındn oldugu varsc\ lan Amer kar pol t küsı rı ve kulturunj derındei de nne etkıledıgı varsa/ılan unıu «sessız cogunljk» ımgesı A""erka n n ıkasabo Ame r kc sı » «taşra Aıre kc sı» m tosu bugun crtık gecerl I gını <e et<ıs nı yıtırmış bulunu/or 1920 lerden sonra ozellıkle oto r •^lob I sana/ı m dev a d ı r l a a le'lemesı ulkenın demır/olıa rım ıkıncı plana ıten gorulme mıs b r şoseler ve oto/ollar cğı/'a orulmesı gınşımı Ame 1 rıkcn kırsa kesıminm doğasını gorjnumunu ve yaşaTin son 50 yıldo oncek 2 yuzvı aan dara cok deqıstırT>ıs Buaun Arerıkon nufusunun dort'e JCU kentlerde gen ka rn nufusun "015 ı 'se kentın p<onomık ve sosyal duzeyını n s ,an bcnlıyo veya ka^aba ırı ernde yasıyor Gercek ar landa kırsal kes m nufusun arcak %10 unu o uî'uruyor bJ dtrumda Kent'erden kentlere yuzlerce b nlerce kıloretre boyıınca uzayıp g den yollar Bır özel ulaş m bır otorobı! uygarlığı Gunürruz Amenkan sanatının uzerınde etkıll olan ona bel'ı yonsemee \eren ıkı oge yol ve arabo «Sessız cogunluk» ımgesıne gelınce Amenkarı orta sını fını oluşturan kıtlelerin etm* ayrılıklannın ozellıkle son y Ilarda doha belırgın olarak or 'aya cıkması bu etnık grupia r n polıt ka sahnesınde kendı durumlo'inı daha 1yı tems ı etrrek ve dolayısıyla dGha ı/ı korumak ıcm daho sıkı orgutlenmelerı ve b rbırlerıne yakaşmaları bu a/'mları urutan b r «sessız cogunluk» mıtosunun artık yasamasına ız n vsr mıyor Amer ka da bırşey er yapmak ısteyen azınl k g'upia rn n ver I kc Isr r geic er n ve herturlu prote^to e/ em r n knrş sında coğu toşrada ç f' I klerde kasabalarda yaşı,an bı' orta sınıf Amenkalı kesı™ nın tepkısıni secımden se cırne gosteren bır «sess z c">ğun ıık» rrıtosunun varlıaı bu aun ıc n gecerl I ğmı y tırm ş b r varsa/ımdır r Bir goçmenler ulusu 9 kusur mıl/on Km2 ye 200 mlyonu aşı' n nufusuyla yaynmış olqn Arrenka B rleşık Devietlerne bog msız bır dev et oldugu 1776 /ılıyc, goçun >asolarlo sınırlandırıldıgı 1921 \ n aros rda 3s mılyon gocrvea g rdı 1820 lerle 1S60 araa rda Amerıka ya goc eden 5 mı yon kışın n onda dokuzu, Ingıltere Irlanda veya Almanya dan geı/ordu Bazı irıanaol kato Kierm dış naa bu oocmen srın hsTien heps ulke'e aa ıa once ye eşmış olan «e =z z ccgunlugLi beyaz rktan A ıg o Sakson ve po'estoı o cn nufus ıcrcf ndan emıldıle' onlara Kn ştılar Aıcan ıc sa astOT sonraKI çOvTienlern n teiıgı degıştı Oıta ve Cneyaagu Avrupa dan ozei ıkle l'a ya Polon,a Rusya e Balkan ulkelermce ı ka aba ık yıgmior gel me,e crş adı "360 la 1920 oras lac ATierı<a ya yer eştıgı nebapoian 30 m lyon ınsandan Ç J I J an k Ingı ız koken J?g a protes'an aeğıldı ve esKi Aııer Kolılars dan tun u IÖ denıs kt Bu^lar k sa zamcıaı at<ın grjp ar o u? r tu du ar be lı ye leş m mer kec s' a Q o^u an kulupıe rı ya/n o gan an ve kena KI 1 selerı vardı Bu~> ar Arıerı ko n n too umsaı /aşamındaT c tarr» .ls o/u lan ı ıs deq V"' a aicak ou yaşamda yj^sel melerı k=nd !er nı u'ken n ası nufu J \c na k saycila r dan bıraz 'i o zor o GD lıyordu Da ıc 13 yuz\ 'da /pya 19 yuz/ I başlar nda Ar>erıka a gel p v» esen ve art k goc v c \ t ° r r anmsaTsz b e o lon k Amer t alılar son do nerde ^gnd lenn VASP <Whı te Angio Sa^ton Protestont Be ' Aıq!o Sakson protes | ı r| ,n s m end>r yor'nr ve O buaı n ı «= nj'u^unun vakla şık u c n o uçt1 ruvor'or ıE'n» q j p ar> dıse •; m pn d rıleo 13 rı v on Amenkalı o zellıkıe Po onya Italvar Lıt \an 1 a Çek S i <ak ^ ko ABD'de değişik kökenli insanlar yeni kültür oluşturmuşlar AMERIKA NIN ÖZELLIKLE 1920 LERDEN BERI GECIRDIĞI ÇOK HI2LI KENTLEŞMENIN YARATTIĞI DEV KENT = NEWYORK. kanlılerden oiuçuyor Bunkar cokluk Katol k yıllık ge'ırler 7 ıla 11 bn dolar arasnda değı şen ortosınıf kışılerı Coğu emekc ya «mav yakal » /an ^c ler ya do beyazyakolı a rın ışlerının alt duzeyde olan r larm vapıyorla Etn k ozellık lerını bırbırlerıne bağ'ıhklarını korj^orlar Orta s rıfların tum korkuları var bunlarda ışlerını yıtırmskten enflasvondan verg lerden SLreklı kaygı du/u yor kentlesmenn aksa\an beledıye hzmeterının şıddet e\ em erınıi veya duşuk egı tırr duze/ın n kaygısını sureK lı taşıyorlar Ancak 60 son an \e 70 başlarında vorlıklarıiı sorunlarını ve korkuiorını ge nış karruovbna ve Anerı.an hukurretlenne duyurabıl«n bJ gruplar bu sayede durum a r nf\ yenı ekonomk pıanlanr ve sosyal refah art rno pro r elerın n ıcınde dıkkats ol n asını sog avab Irrış bjluru yorlar Yıne 1960 lardaki sıvıl haklar ıcın savosımm gelışmesldır ki Amerıka dak kora denlılerm sorunlannı ve bunların hıc bır zorıaı ve hıc bır yerde bırıncı snıf vatanaaş olarak tanınrra dıklan gerceğını artaya cıkar dı Amenkan ncfusunun yak laşık vuzde 11 ın oluşturan karalar 1970'lerdekı sosyal eş ts z ıklen yoketrne karalara eğıtım ış ve mesken konusun da yardım etme planlarına ka r şın Amer.kan toplumunda ha la alt duzeyde bır azınl k olma durumunu surduruyorlar Uc karadan bın Amer kan norn la na gore «yoksulluk sının> nın olt ndo sa y ı lyor L seyi bı tıren 100 beyazdan 65 ıne kar şılık karalarda bu oran yuzde 40 Amenka do karalarm sava S mı. 1960'lar oncesı ve son ras ndo buvuk O/'imlar goste riy'or Önceler bu karalaro da beyazlann sah p oiduklan haklar n ver ırresını ıste/en bırleştmcl bi' e^lendı Oysa 1960'lonn ortolanndan ıtıba ren ozellıkle Kuzey ve Batı Amerıka dokı buyuk kentlerden gelen kara lıderler b rieşttrıcı ,enne ayıncı olmaya başladılar karalorm beyazlara karışnasını ayırırntarın son bulma sını degıl tom ters ne karala rın kendı kışıhklerını kuftur lerını truh»iannı beyazlara karşı kommasını onermeye başıadılar Karalarm beyaz ara ustunlugu savunu'du Afro Amerıkon kara kulturun yuce iığı ışlendı karalora ozerk ve rel yonet rıler ve aenetımier ıstenmeve başlandı Amer kar kulturunun ozgun bır parcası nı oluşturan kara kokenlı kul tur ve sanat yapımları b j ko ra prolestonun sozcusu olma /a baş adılar York'ta yaşıyor gene'lıkle (He men bır dıger kulturel cağrı şım yaparak New York lu Porto Rıkolular arasmda gecen unutulmaz «Batı Yakası nın Öykusu» muz kalını onm sayalım) Bu grubun ozel'ığ kendı dıl erın yanı Isponyol ca yı kes nl kle korumoiarı ko nuşmayı surdurme erı «Do gulu Amerıkolılar> dıye ısım lendır len gruplarda ıse Cm oapon ve Fılıpın kokenl Ame rıkalılar buluruyor Bunların da d ger etkın gruplar g bı kendı köy erı ve semtlerı var En un'usu de San F^ans sco dnk Ch nctow~ Bunların d ger etnık guplarm tersıne so'unları pek yok Yeteneı<le rı ve b rbırlerıne bağlaı saye s nde Amer ka do lyı mevKİe re yukselm s «sorunsuz azm I klor» bunlar Kızıldenlılere gelınce Am» r ı«a k tcsının bu gercek ve a% ı • •h plerı b ıgun tum ulkede •a yanızca 8C0OOO kodar b r nu fus oİjştLuyor Amerıkalılığa en oz uyabıln ş bu azmhk Oklahona Arızona Calıfo'n o ve New Mex co \orelennde >oğunlaşTiş B ' k z l d e r l aı lesı başmo duşen gel r, nor rral Amerıkon a lesın n gel rınden yuzöe altmış djşuk co cuk olum oranı normal oran da % 40 yLksek . On kızılder I cocuKtcn dordu I se/ı bıt mıyor ve b r kızılder I n n ortaloma omu normal Arrerıka I rın omrunden 20 y I kısa Kızılderıl , yıt p gıden atalar nın acısı ve ustunde voşodıg toprağın osıl sanıbı olman n gururuyla cağdaş ve Todern Amer kan top'umuna uvarrı yor Bo/le ceşıtl 1 k tnş yan b r oljşum taşıyor bugurı<J Ame r kan toplumu Ana bu etnı1' grüplcr, korudukları kulturel ozellıkler ne karşı'ık buq ın Amer kan kulturü d ye S mlend rılebılecek b r kul'urun et< s nı taş yor, gıderek ona kat kıdo buluimuyorlar mı 7 Ortak bır ATierıkan kJltürü ıcmde YARIN: Usta Çocuk Parmakları KAYIP ARANIYOR Yjkarda resmı aou en 1928 doğum u pol s meTiuru ŞERAFETTİN YESİLBAĞ O'takov De'eboyu Cad Buyu •vu/u so;a< No 17 dekı evınden 19 ara m 1978 gunj saat 10 11 arcsı oyrılnış bugune <adar da gedonrnem st r Kendısın goruo tanı/anıarın 63 34 69 nüirara ı "elefonla Hda/et Den rkol a bıld rıneları o rerrls r ca o unur Cumhu'iyet 1286 ILAN EYUP SULH HUKUK HAK'MLIGINDEN 978/1221 Cunhur.et gaze'es nm 4 2 1979 tarıh v» 19534 aaı\ \ nu^iasın i 3 uncu so/ rasnda c kan ılanüa ha«ır a t na a ınon Cevanır Torak ın er<eı< cHmoyıp kız ol4ur ı >a"ilı otunur Br Ispanyol kökenliler ve kızılderililer ispanyo koken ı Amerıkal ınr nufusur % 5 kadnrını o lüş*uru/or Yar sı Me^sıka kokenl oneml bır bolumu de Porto Rıko lu Bui ar YARIN: Mitos lar yaratma ve vajma sanatı: Sınema