Katalog

Ü . Ş S HAZIRLİK KURSLAB! LİSE SONLARA : 2 2 a r a l ı k BEKLEMELİLERE = 14 ocak'ta hazırlık kursları ^ KOLEJLERE X C l M r DERSÂNESİ "HM%*O?YV Ü S K Ü D A R T E U 3 3 2 6 2 4 umhuriyet 56. Tıl; Sayı: 19880 Kurucusu: YUNUS NADİ 500 Kuruş 2 Aralık 1979 Pazar Maliye YAGA YÜZDE 60 ZAM GELlYOR Bakanı: "Fiyat artışlan yüzde 70i bulacak PİYASADA 34 LİRA OLAN YAĞIN FİYATI YARINDAN BAŞLAYARAK 5560 LİRA ARASINDA, BÜYÜK OLASILIKLA DA 58 ÜRA OLARAK YÜRÜRLÜK KAZANACAK ANKARA, (Cumhutiyet Bürosu) Demirel hükümeti iş başına geldikten sonra kamu ürünleri içinde ilk zammı yağa yapmaya karar vermiştir. Bakanlar Kurulunun dünkü toplantısında yağa yapılacak zammın yüzde alt mış dolayında olması kararlaştırılmıştır. Onbeş gün kadar önce birlikler tarafından piyosaya verilen ham yağ sanaylcilerinin görüşunu atmış, bir yondon da yıne flyatlara llişkln çalışmaları ıomamlamıştır. Ticaret Bakanlığt tarafından dün Bakonlar Kurulu'na sunulan yağ raporu kabinede lartısılmış ve sonunda ham yağ fiyatının 39.5 lira olarak bellirler mesi yönünde görüş birüği sağ fanmıştır. Birlıklerin piyasaya 39.5 liradan ham yağ satmaları, piyasada margarin ve lıkıt yağın pa rakende fiyatmın yüzde altmış dolayındo artması anlamını taşımaktadır. Şu anda piyasada 34 lıro oian yağın fiyatı, yarından başlayarak 55 • 60 lıra arosında, buyük bır olasıııkla 58 lıa olarak yürürlük kazanccakTicaret BaKanı Halıi Başol bu gün konuyla ılgıll olarak bir ba sın toplantısı yapacak, birlıkler .se durdurulan ham yağ satıslarına yann yen den başîayacaktır. ur Cumhuriyet 'da Bunalım Türkiye'de Ücretier Ücretlîler Yann Cumhuriyeffe Birlikte Dağıücırnzda Metalürji Aitıncî Demlre! Deneyi Ortadoğu'da Sıcak Günler ii ANKARA. (Cumhurfyet Bürosu) 1980 mali yılı bütce tasansı dün Maliye Bakanı İsmet Sezgin tarafından acıklanmıştır. Düzenledıği basın toplantısında Maliye Bakanı. «Kamu kuruluşlarının açıklarının kapalılması icin ekonomik gerekler ne ise, o yapılacaktır» dıyerek kamu ürünlerine zam yapılacağını dolaylı olarak belırtmiştir. Kamu Iktisadi Kuruluşlonnın (KİT) yatırımlarına ağırlık verıleceğinı belirten Sezgin, vergi adaletinin sağlanması amacıyla vergi yasaiarında değişiklik öngoren tasarıların yasalaşması icin parlamentodaki siyasal partl yetkılılerıyle görüşmelerde bulunacağını acıklamıştır. Maliye Bakanı dış ekomik ilişkılerle ilgilı olarak da. tİMFnln önümuzdeki günlerde Ankara'ya geleceğıni» bildirmiş, bu arada VVells Forgo kcnusundaki soruyu yanıtsız bırakmıştır. FİYATLAR NE OLACAK? Türkiye'nin 1980 yılına «Büyük ekonomik zorluklar içinde girmekte olduğunu, bu zorlukların bır kısmının daha önce uygulamaya konulmuş bulu nan ekonomik ve mali polltlkalardan ortaya çtktığını» belirten Maliye Bakanı İsmet Sezgin 1380 bütcesınde «Enflasyonla mücadeleyi temel hedef cldıklarını» soylemiştırFiyatlann yıl sonuna dek % 70 dolayında artacağını, ilk on ayda % 61 dolayında arttığını bildiren Maliye Bakanı, (Arkası Sa. 11, Sü. 4 de) 1980 bütçesi ile memurlara doğum yardımı 1.000, tayın bedelinin üst sınırı 2 bin, fazla çalışma ücretinin sınırlan 1550 liraya yükseltiliyor. Ek ders ve konferans ücretleri i!e geçici görev yollukları, denetleme elemanlarının ödenekleri artırılıyor. İZLENİMLER Şah, bir ülkeye iltica için Carter'ın aracılığım istedi (Dış Haberler Servisi) ABD Büyükelçiliklerine fran ABD çatışmasmm baş langıcmdan beri yapılan sal dırılar Kuveyt ve Tayland'a da sıçramıştır. Kerbelâ olayının yıldönümü olan cuma günü Iran devriminin lideri Ayetullah Humeyni'nin «Amerika Birleşik Devletleri'ne {Arkası Sa. 11, Sü. 7 de) BÜTÇE YOLU ÎLE UZLAŞMA Yalçın DOĞAN ANKARA (Cumhuriyot Burosıı) Yenı hükümet kamuoyunun karşısına ekonomik konularda flk kez 1980 bütcosfylo çıktı. Bütcenin acıklanması ilk sınav oldu ve bunun da yüku Maliye Bakanı ismet Sezgin'in üzerine düştü. Yeni bütco yıliarrJır sfiylendlği gibi tEnflasyonla mucadeie bütcesi» olacoktı. Yeni Malıye Bakanı eurekli oîarok fıyat artışlarını durdurmaktan ve bununla «mücadele» etmek ten söz etti. Her bütçe aynı savla ve istekle hazırlcndığı halde. uygulomada sonradan fiyatlann alıp bcşını gittikleri goruldu. Nltekim, Sezgın'in açıklamasında fiyat ortışlcrının yılicr itibarıyla ncsıi hıziandığı da yer alıyordu. Fıyotlarlo «.•nucadelenin» eleştlrilecek h;ç bir yanı yok elbette. Yalnız, bunun «nasıl» yapılaccğı önemll. Bu konuda bütçede hiç bir belirti yoktu. ZAMLAR Yine geleneksel olarak bütceler kamuoyuna sunulurken cDengeli ve sağlam kaynaklaro doyandığı» biciminde acıklanır. Dün de ismet Sezgin ay nı yoiu denedi. Sağlam kaynaklardan söz ederken Merkez Bankası kaynaklarına başvurulmasını gecmiş dönemde eleştirdi, kamu kuruluşla rının ylne «scğlom kaynaklara» dayandırılacağını belirttl. (Arkası Sa. 11, Sü. 1 de) KUVEYT VE TAYLAND'DAKÎ ABD ELÇILÎKLERI SALDIRIYA UĞRADI DIŞ HABERLER SERVİSİ New York'ta bulunan devrik Iron Şahı. Meksıka hükümetinin kendisini kabu! etmeyeceğini üıldirmesınden sortra, ABD'yi 'orketme isteğini yınelemiş ve 3aşkan Cartsr'dan bır ulkeyo lîıoasının sağlanmcsmı rca etTiiştır. Şah adma New York'ta /apıian açıklomada. «Şoh'm Meksika hükümetı tarafından açıklanan kararaan oldukçc azulmüştür. Eununla fcirlikfe. ABO'den ayrılma nıyetini v» bu konuda Yâneiîm'in kendisir» ırordım »tmesi konusundckt rl« ccsını yinelemektedir» denrrektedır. Şah, ABD'den ayrılmasının, .Ccrter'a Tahran'daki rehıneler sorununu barışçı bır sona erdirmekte yardımcı olaccğîna ınandığını beıirtmişîır. BJ arada, Meksika'dcn sonra Bermuda hükümeti de üevnk Şah'ın Bermuda'ya KOOUI edılmeyeceğini bildırmiştır. Bugune kodor birçok ünlü kişinln hastalık sonrasında d'nlenmek amoc , ia Bermutia'ya geidiğini rsatırlatcn Başbakan David Gıb bons. «Ancok, Sah'ın durumu farkidır. Herhangı bir fstek goi mesi harmde maatesef bu Isteğe olumiu cevap veremeyeceg:z. Şch'm Bermuda'ya geimesi cid dî güvenlik sorunlcrı doğurijr» demiştir. Meksıkan'm Şah'ı ka bui etmeyeceğini ac:k!amGS:u dan sonra, Şah'sn sözcuterır; den biri Bermuda ya da Baha ma'ya gidilebileceğini söylem^ ti. GOTB2ADENİN ACIKLAMASI İran'ın Dışlşlorl l!e gorovll DeiTİm Konssyl üyesi Sadık Gotbzadd, yeni gerevindeki l!k (Arkası Sa. 11, 84. 3 6t) Ecevit döneminde görevden alınan öğretmenler yeniden göreve dönüyor ANKARA, (Cumhurlyet Bürosu) Milli Eğitım Bakanlığı Müsteşan Abdullah Nişancı, Ecevit hükümeti döneminde müfettiş soruşturması üe öğretmenlikten ayrılanlar hakkında yeniden soruşturmo acıldığını belirtmiş, «Bakanlığımıza bağlı personelden kendi istekleri olmaksızın görev yerleri değiştirilmiş, ya da tayin edildikleri yeni gorevlerine başlamadıklan icin eski görev yerleri ile ilgileri kesilmiş olsa dahi, hoklarında yaptırılacak yen; incelemeler sonuclanıncaya kadar eskl görev yerlerinde kalmaları uygun görüimüştür» demiştir. (Arkosı Sa 11. Sü. 2 de) • ZEYTİNBURNU'NDA DÜN BİR NALBUR ÖLDÜRÜLDÜ, KARDEŞt İSE YARALANDI MAMAK'TA TUTUKLU ÜLKÜCÜLERİN SALDIRISINA UĞRAYAN AVUKATLAR: «YETKİLİLER OLAYA SEYİRCİ KALDI. GARDİYANLAR VE KOMANDO ERLER GİB! SUBAYLAR DA MÜDAHALE ETMEDİ.» CUMHURİYET OKURLARINA YÖNELİK SALDIR1LARA TEPKİLER SÜRÜYOR. Haberi 7. sayfada... ABDTürk Cezaevi Anlaşması Amerikan Sentosunda onaylandı VVASHİNGTON, (a a) Ame rikan Senatosu Türkiye'de suc işleyerek mahkum edılen Ame rikalıların cezalarını Amerikan cezaevlerinde cekmelerinl öngören bir karar tasarısını 0 red oyuna karşı 91 oyla kabul etmiştir. Kabul edi'en karar tasarısına göre, Amerikan cezaevlerinde bulunan Türkler de Türkiye'deki cezaevine nakledilmelerinl isteyebıleceklerdir. Amerikan Senatosu karannın uygulanabilmesi için aynı kararın Türkiye Büyük Millet Mec lisince de kabul edilmesi gerek mektedır. Amerikan Senatosu (Arkası Sa. 11, Sü. 6 da) TURAN GÜNEŞ: "ECEVİT BENİ İSTEMİYORSA, BUNU GRUBA SÖYLESİNj, VATANDAŞ NE YAPALIM, BUNDAN FAZLASI SIĞMYOR! ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) CHP Miilet Meclısı Grup Yönetım Kuruiu için Turan Güneş, Ali Topuz. Denız Baykal, Süleyman Genç'ın aday olmayt kararlaştırmaları CHP Grubunda yeni dalgalanmalara yol açmış ve bazı parlomenterler tarafından, «Parti içinde parti kurmak veya parti içinde yeni bir kavganın başlongıcı> olarak nitelenmeye başlanmıştır. Partinin «ıki başlı» haline gelme olasılığından söz edilmektedir. Turan Guneş de konuya ılişkin sorulanmızı yanıtlarken «Ecevit benı istem.ycrsa bunu Gruba soylesm» demiştir. Sazı CHP'lıler de bu ekiblıı seçılmesı halınde Feyzioğlu"nun CHP'den ayrılmadan önceki grup yönetimi gibi bir gelışmenin ortaya çıkacağını, o zarrranlar Parti Genel Merkezi Dir görüş açıklayan Feyzioğlu'nun Grup yonetiminden zıt düşüncede bir bıidiri yayınlatarak partıyı karmakanşık ettiğinı, şimdiki gelışmenin de bu yönde oiacağını savunmaKtadırlarGüneş'ın Grup Boşkan Vekilı adaylığına karşı Hıkmet Çetin'in adcylıktan çek.lmemesı istenmektedir. Parti içinde hizip dışı klşilerin Isieği üzerine Grup Başkan Vekılliğine aday olan Hikmeî Çetin'in çekiimest haünde bır başka adayın Çetin'in aldığı 90 oy"J alamayacağı ve bu durumda muhalefet kanadının şcnsının yükseleceği belirtilmektedir. Bu nedenle salı gününe ka(Arkası Sa. 11, Sü. 6 da) Danıştay, İstanbul ve Eskişehir Millî Eğitim Müdürlerî için yürütmeyi durdurdu ANKARA, (ANKA) Danıştay'J\ yeni hükümeün uygulamalanyla ilgili iik yürütmeyi durdurma kararını, Milli Eğitim Bakanı Orhan Cemal Fersoy'un bir uygulaması nedeniyle verdiği bildirilmiştir. ANKA muhabirinin aldığı bilgiye göre, İstanbul Milli Eğitim Müdürü Hızır Ekşi ile Eskişehir Milli Eğitim Müdürü Mustafa Tepecik, bir süre önce Milli Eğitim Bakanı Orhan Cemal Fersoy' un emri ile geçici görevle Ankara'ya çağnlmışlardır. Geçici görevle Ankara'ya çağnlan Hızır Ekşi ve Mustafa Tepecik, kendilerine verilen geçici görevin ne oldu ğu ve nerede çahşacaklan (Arkası Sa. 11, Sü. 1 de) GÖZLEM UÛUR MUMCU Görünen Köy... OLAYLARIN AROINDAKİ DOĞU'DA KAR, İSTANBUL'DA GÜNEŞ VARDI Cumhuriyet Haber Merkezi Kar yağışı ve fırtına. Orta ve Doğu Anadolu'da yaşamı büyük ölçüde aksalmıştır. Şiddetli kar yağışı ve fırtına nedeniyle ulaşım ve haberleşme dumnuştur. HAKKARİ Arolıksız 24 sa at süren şiddetli kar yağışı ya şamı büyük ölçüde etkilemiştlr. Kar kalınlığı kent merkazinde 20, kent dışında ise 40 santimetreyi bulmuştur. PTT Müdürü Ramazan Alp'in verdiği bilgıye göre HakkâriBaşkale arasında Yenıkopru yöresınde kar yağışı nedeniy le 200 metrelik kablonun kopması yüzünden Hakkâri'nln Yuk sekova ile Çukurca dsşındaki iicslery'e ve ötekı illerle tele'on bağlantısı kesi'm;ştir. Kar Suvarihalil gecitini de kapat(Arkası Sa. 11, Su. 1 de) GERÇEK CHP ve Güçlü Muhalefet i!s oluşan öfkeli ortamın na yazık ki varlığını sürdürdüğü. ve şaşkınlığm aşılamadığı izlenmektedir. Demirel hükümetinin faşizan nitelikte yascl önlemlsrlnin meclislere geimesins çok az bir zaman kala, CHP gruplo rındckı dağıniKlık gsrçekten bır taiirtsizlik sayılmalıdır. YJrmi;.'<ı ayiık hükümet döneminde CHP. iç ve dış çıkar çevrelerinın oluşturduğu çemberleri kıramamış ve bu dönemi ağır bir seçım yenılgisiyle noktalamıştır. Bu çemberler muhalefet tskı CHP için de geçerliliğinl korumaktadır. Otoriter bir rejime dönük heveslerin kıskaçlan, muhalefetteki CHPyl lyiden ryiye kavromak hedefini giitmektedir. Halk Partisinln aoi ve inandıncılığını (Arkası Sa. 11, Sü. 6 da) YENİ YERLEŞİM ALANLARI PROJESİNE İLİŞKİN KA'MULAŞTIRMA IŞLEMLERI DURDURULDU • İMAR VE İSKAN BAKANI TURGUT TOKER KİRA YA SA TASARISI HAZIRLIĞININ 15 GÜN İÇİNDE BİTİRİLECEĞİNİ, SÖYLEDİ. «Acaba ne yapmak istiyorlar?» Son günlerde basında, parlamentocta, cezcevlerînde ve sıkıyönetım mahkemelerindeki tavırlarına bokıp şu soruyu hep birlikte yamtlamaya çalışalım: Ulkücü sanıklar, Ankara Mamak Askeri Tutukevinde iclerinde Halit Çelenk'ın de bulunduğu ilsrici avukatlara saldırıyor ve cezaevi yöneîimi bu saldırıyı elikolu bağlı iztiyor.. Ülkücü sanıklarla ilgili bir sıyasal cinayet dovasında iddianamesini okuyan Askeri Sovcı Yarbay Saydam Erdok sağ basında görüimemiş bir saldırıya uğruyor» Abdı ipekçi'nin katil sanığı, cezaevi yonetiminden gördüğü yardımla, bir askeri birliğin ortasındakl cezaevinden cekip gidıyor.. Nedir bunların onlamı? Bunların anlamı çok açıktın Biz bu sıkryönetimi istemlyoruz... istemiyorlar. cünkü Faik Türün gibi sıkıyönertm komutanları yok, çünkü iddianamelerinde ve kararlarında üikücülük yapan askeri savcı ve yorgıclar yok, çünkü (Arkası Sa. 11, Su. 7 de) ürkiye'de parlamento vitrinli otoriter bir rejime dönük özlemlerin gittikçe yoğunlaştığı kritik bir dönem yaşanıyor. Tırmandırılmnkta olan kanlı terör eylemleri bu özlem lerin uygulama aşamasına oe çirilmesıni kolaytaştıracak niteliğe çoktan kavuşmuş durum dadır. Otoriter bir rejime llişkin heveslerin sağcı basında açıkca dile getinld'ği dikkati çekmektedır. Sayın Demirel'e bağlı kimı kolemler, demokra3i adına «basına sonsür» çağ rıları yapmakta. yine demoKrasi adına «özgürlüklerin rafa kddırılmasıını ısteyebiimektedirier. T tüm güçier bunun sorumiuiuğunu duymok ve gereğini yerıne getirmek durumundadır. Ve her şayden önce CHP, bir butün olarak, bu sorumluluğun biiincinde oiduğunu b>r an önce kanıtlatrıalıdir. CHP Genel Yönetim Kuru)u muhaiefetta Izleyeceği straîejiyi kaîın çizgilsrıyis saptamıştır. Ne var ki. bu strate|iyi parîamente zemlninde uysuroyocak olan organîannı henuz beiirleyebümiş değildir. Mület Meclisi Grup Başkanvekili ssciml Iki haftadır sürmektedir. Ancak on&eş tur cylamoya karşın henuz kiütlenms k,rı;amamıştır. Yöneticilerden grup üyelerine dek hemen lıerkes bu dummdan yakınmakta. ancak taraflar;n kemikleşmiş konumfannı değiştirici anlamlı bir çaba dikkati çekmemekiedir. 14 eklm secim yenilgisl . Haberi 6 sayfada... Terorizmle savaşımın gereğini kabul eden, ancak demotcrasinin savunulmasını do iceren tutarlı bir muhalefet siyasal gündemin birinci sırasmdadır. Oemokrasiden yana •** f