Katalog

DORT CUMHURÎYET 30 KASIM 1979 ^Üniversite Seçme Smavına Hazırlık Programı GmelYetenek BSKlm S. 3IMFLAMA Akademlk yetenek sorulannin önemlüerîntjn» blrt de •Sınıflama» lle llgili olaniardır Bu turden tüm sorulaıla aranan aey. sınavlanan klşilerin kavranı ve nesneleri ortak ö'reJliklerine Röre birblrinden ayırmadakl başarılandır. Bu tür soruların düzenlenmesinde lzlenen yöntemde; genellikle beş secenek ogrendye göet«riiir. Bunların bir tanesl dı^ta kalmak uzere diğerlerlnln ortak blr özelilgl laşıdığı söylenir. Işte bulunması Istenen de diğerlerinin tasıdığı özelllkten yoksun olan. yani grup (sınıf) dı?ı kalaç aeçeneklir. •Sınıflama» lle llglll aorunun düzenlenmesîn. de. düzenleyicüer çeşitli ögelerden yararianırîar. Bunlar; sozcük, climle, sayı. çekll ve is.aretlerdir. 1. Sörcük Sintrtama : Her roruda yanıt harf. lerl Ue gösLeriimlş oîan sözcükler veıillr. Bu sözcüklerden bir tanesinin blr yönü He difcerlerinden farklı olduğu bellrtlllr ve bulunması lstenir. Doğru yanıtın buJunmasında çöyle blr sıra lle sözcükler incelenlrse kesin baçan sağlarur. 1 Anlamlan In^elenlr. Eger, dört seçenek bu baHımdan sınıf oluşturuyorsa, di3,ta kalan ac'z. Cük doğru yanıtlır. 2 Sozcüklerin herbirlnln harf sayut Ince» lenir. Dört sözcüğün harf sayısı aynı, birinin farlt» li jse bu aranan yanıttır. 3 Sözcüklerin başlangıç harflert ]nceîtn)r. Dördünün başlangıç harfi aynı birinin farklı lse, aianan yanıt farklı olandır. 4 Sözcüklerin bitiş harfleri incelenlr. Dördü aynı biri farklı lse aranan yanıt farklı olandır. 5 Başlangıç ve bitLg harfîerlrün dördünün sesü birinl sessiz harf (veya tersi) olup olmadığına b&küır. Dbrtiü sınıf oiuşumu var&a aranan ya» mt, sınıf dişı sözcüktür. Dikkat: Verilen 5 sözcflk Içfn yapılftbilecek 2. 2. 1 sjnıflamas! geçersizdir. SuufJamanuı ke«inlikle 4. I şeklinde yapılması gerekmektedlr. Yani. ikişer İkişer tınıflama yaparak tek kalaru doğru yanıt olarak işaretlemek yanılgıdır. Ancak dört sözcüğiin ortak özelllği saptanırsa, suuflama doğru yapılmı^ demektlr. W3S. Ormtk, ] : AşağıdAki sözcukJerden hangtei blt ıt) lle diğerlerinden /arkljdjr? A) Dünya D) Samanyolu B) Mar» E) Jüpiter C) Satürn 7. Aşağıdaki eşitliklerden hângisi yanlışLır? V u raî YJİtilAZ A) fog = gof B) C) D) E) A) {1. 1) ^T*or»rt AEPt.AN Çözümicme : Bize verilen söîcökler lncelendiğinde sozcüklerin dordünde ortak özellik, gesegen olmalandır. «Samanyolu» ise bu gezegenlerl içlne alan galaksidir. Dolayısıyla Samanyolu galaksisi diğer gezegenlerl {Dünya, Mars, Satüm, Jüpiler) ıçıne aiır. £ u nedenle farklı «eçenek (D) dir. Oınck 2 : Aşağıdakl sözcüklerden hanglsl blr yönü ile diğerlcrinden îarklıdır? A) Durmak D) BakmaJt B) Koşmaîc E) Okumak C) Görmeîc fof = f'of folgoh) = (fog)oh fof • = I Hiç biri B> {(ı, D. (0.0). ( î . n j C) {(1,0). (0.0). (1,0)} D) { > E) Hlç biri 2. f N+R. f ( 0 ) = x + y , f ( n ) = l f ( n 1 ) x . y e R ' Ve n e N dir. f(3j aşagıdakıierden hangisidir? Çözüm : Yanıt (A) dır. (Bileşke işleminde deglşme özelliği yoktur.) 8. f : R * R , f(x)=x*+l ve f : R R , g(x)=3x ise (f og) (x) = (gof) (x) denkleminin çözüm kümesi nedir? ^T > 41^ '2J EJ 3. Tanım kümesi A = f x ' x e R ve x < 0 } olan f : x » v 7 x * + x fonicsiyonunun değer kümesi nedir? A) 0 B) {x;xsRJ C) ( 0 ) ' D) {x!xeZ} E) {1} 4. Aşağıdakiierden hangisl fonkslyon değQ> c 3 ) Çözümicme : Verilen sözcüklere bakıldıgında tömünün flil oîduğu. aynca altışar harften oîu$tuğu gorülür. Anlp.m bakımından da blr sınıflanıa yapamayız. Çünkü bunlardan dördünün blr grup olma ozeîliğl yoktur. Başlangıç harfleri ayn nyrJdır. Bitiş harflerine bakılırsa hepsinın de (k) ile bittiğl anlaşılır. Ancak seçenekierden yalni2ca (B) deici sozcük aynı harfle baglayıp ayru harfle bilmektedir. O zaman aranan yanıtın bu olduğu «onucuna vanrız. 11. Cümle Sınıflama : Bu tur sorularda îtar5'nııza yanıt haıfieri ile gosteriien cumleler çıkar. Bunlardan bir tanesinin blr yonu iie diğerJerinden farklı olduğu belirtllir ve b'onun bulunması is.enir. Cümlenin sınıf oluşturmasında anlam ve diîbllgisi kuralları rol oynamaktsudır. örnek 1 : Aşagıdakl cümlelerden hanglsl blr yönü lle diğerlerinden farklıdır? A) Bütün gün vitrinleri seyrederek vakit geçirdlm. Ü) Onu. dün okuida gördüm. C) Bu sabah derse beş dakika geç glrdim D) Yann>.l maç» blrllkte seyredccp^lz. E) üncekl aksatn arkadaşiarla birllkte yemek yedık. DONKO GENEL YETENEK SOKLLARıMN YANıTLARı 1 • CD QD CE> CD İ C D CD CD «» CD 3 • OD CD CD CD f CD C» CD GD CD 5 QD CD flP QD CD 6 © (D (D ÛD CD ? ® C D • ODCD SCD CD <» GD CD Çdzüm : (fog)(x) = (gof)(x)=g[f(x)] = =>6x«=2 =*x*=i=>x=s x « v A) y = [x| D) y » x« 1 B) y » v/x C) |yl x • $ Yanıt (C) dir. 9. Aşağıdakiierden hangisinîn ters fonk.'u bu3unabi2ir? A) ! Z+Z. l(x)=3x + l B) i : Z * Z . f(x)=2x1 C) f . ZZ, f(x)=7x + 3 D) f : R » R ' U { 0 } . f(x)=x« E) f : R ' » R * Çözüm: f : R ' » R \ f{x)=x», fl I) ör« ten olduğundan ters fonksiyonu bulunur. Yanıt (E) dir. 10. (5{(x. y)|îyi x = 4. x, yeR} bağuıtısı lçin aşağıdakiîerden hangisi dojrudur? A) Yansıyandır B) Simetriktir C) Geçişkendir D} For.ksiyon degUdiT. £) Ters Simetriktir. Çözüm: x0 için Jy|=4 lse y=T4o!du» ^undan fonksiyon değildir. Yanıt (D) dir. TEST SORILARI 1. A={1,0, 1} ve B = {i.o. l) kümelerf îçln f : A + B f (x) =x 3 lse t kunıesi a§ağıdaiüerden hanglsidir? E) Hlç blrt 5. f bağıntisınm fonksiyon oîması Içln t fonksiyonunun niteliği aşağıdakiierden hangisi olmaiıdır? A) (1 1) B) îçlne C) ÖRTEM D) (1 1) îçine E> (l 1) örten «. f : Z * Z , f ( x ) = x + 3 lse f» fonksiyonu a^ağıdakilerden hangisidir? A) f'(x)= x + 3 B) t'(x)=x 3 C) f'(x) = x 3 D) f ' ( x ) = x + 3 E) Hlç biri 7. Bir fonksiyon lle buntm terslnla grafiğJ 4çin aşağıdakiierden hangisi doğrudur? A) Ox'e göre simetriktir B) Ûrijine göre simetriktir C) y ss x'e göre simetriktir D) y = x'e gore simetrilttir E) Hiç biri 8. h, g ve fonkslyonlan Rden R ye tanınüj fonksiyonlar olsun, h ( X ) = X , g ( X ) = X t , l(X)ss X lae ( f o g ) o h a§ağıdaküerden hangisidir? A) x« B) x* C) 2x D) x E)* a ModumFizik P Vs k N T k.N. T sabit. P= k NT V =0 P= P =0 V= Bıma uygun grafik (E) dir. Örnek 2 : Sâbit basınçta tutulan bir gann hacım sıcaklık (V, T) grafiği aşağıdakıierden hangısidir. Bâsar AKYÜREK ^Karuk ÖKUYUtLT Çözüm : p • V s k N • T gazlann ger.el hal dcnkleminde bu kez V sabit kN p a • T bu orjinden geçen blr doğru NUKLEİK ASİTLER İLE tLGİLt VANITLANAN ÖRNEK SORUL.AR : 1. Siiozın ribonukleotidin parçalanmasmdan aşağ'.daküerden hangısı ortaya çıkmaz? A) Sıtozın B) Deoksiriboz O Fosforık asit D) Glikoz bağı E) Riboz Doğru yanıt (B) seceneğidir Sitozinribonukleotid • sıtozın riboz fosü forikasit ¥• Aıittv ERTURK; 6. Ali'den Veli'ye deri aşıîaması yapıhyor. Aşılanan deri tutuyor. Bunun sebebi aşağıdakiierden hangisidlr? A) Ali ve VelJ kardeştlrier B) Ali ve Veli kardeş çocuklandır. C) Ali ve Veii aynı yumurta ikizîerl oîup, protein şifrelenni ta§ıyaa birbirinin eşi DNA sahiptirler. D) Ali ve Veli'nin RNA l a n farldıdjr. E) Kiç biri Doğru yanıt (C) seceneğidir. YANITLANACAK SORULAIÎ 1. Histidin a a îerin t RtfA üzerindekl anttkodonlan GUA ve GUG olup bu a • a lerin DNA daki şifreleri hangisidir? A) GUA ve CAC B) GTA ve GGG C) CÜT ve CUC D) GTA ve GTO E) CAT ve CAC 2. Komplex yaptlı şempanze bütün a a terî taşıyan protein rnoiekülüne sahip olup «cmpajî2ede kaç çeşıt t RNA bulunur' A) 22 B) 24 C) 20 D) 40 E) 18 3. 400 kodonu olan m RNA nın fzeUUcîerl lle ilgili olarak aşağıdakiierden hangiii yaniı^Ur? A) Çekirdek ve sitoplazmada bulunur. B) Tek zincir halindedir. C) !200 nukleotidden oluşmuştur. D) 400 antikodonu var. E)) 1200 a a polipeptid şifresüü ta^ır. 4. 4200 Nufcleotidden oluşan. m RNA polipeptid sentezi oiaymda kaç t RNA ile bağiaııa kurar? A) 2100 B) 1400 C) 840Û D) 4200 E) 1100 5. 15 a a ten oluşan poüpeptid zmcirtnde kaç tane amino açil sentet'U enzirrü vardjr? A) 30 B) 45 C) 15 D) 1 E) 60 8. DNA nın tamamlayıcı dizisinln baz sırası AAATCGATA olup buna göre tRNA antikodonlan lerden hangisldir? A) TTTAGCTAT B> AAAITCGAUA C) UUUAGCUAÜ D) CCCATGCGT E) TJUUACCUUU denklemidir. Yanıt: (D) ömek 4 : SO'C sıcaklığındaki bir gann. bir molekulunün ortalama kinetik enerjisi kaç Jou!p'dür? (k = 1.38 10 u Joule/molekül *K) A) 7.30 • 10» C) 7,42 20 » E) 8.5 Çözüm : E, » J k T 3 1,38 E k r 1 A) S) B) 6,28 • 10 a D) 5,90 10* 3 j 10ö Gîikozid bağı 2. Anîamh d!zî ATGATG ba2 çiftini taşıdsgına. göre m RNA tiaki kodonian a§ağidalule.rden hangisi belirîer? T « (80 + 273)"K. " * 10"353 2 " • E» a 7,30 • 10»» Joule, A) TACTAC C) VACTAC , E) VACVAC 3) TACCGO D; VAGTAC DNA RNA A Yanıt: (A) örnek 5 : Sıcaklığı 30*C. basır.cı P ve hacmı V olan bir gazın hacnv.ni ve basıncını ikı katına çıkarmak için sıcaküğı kaç °C'a yükseltilmeiidir? k. N. P sablt :' p Çözüm: p V = kNT 'de V= p A) I2!2*C D) 939'K • B) 939'C E) 850"C C) 850"K A 3. ÜAGCGU baz çiftini taşjyan kodonîana karşıhğındaki antikodonîar aşağıdakiierden glsidir? r u B!r!eşlmîne göre yanıt (E) seceneğidir T = A (sabit) denirse V = A • T OIUT. Bu bir orijinden geçen doğnj denklemidir. (y = ax'i hatırlayınız.) Yanıt: (B)' Örnek 3 : Hacmı sabit tutulan bir gazın, basmcınm sıcaklıkla degişimi, a^ağıdakilerden hangısidir? Çözüm : Gazın yeni sıcaklığı T , , hacmı (2V). boaıncı (2 P) olsun. l i k d u r u m : P V =fc N (30 + 273) Iklnd durum : (2 P) (2 V) » k • N • T, taraf tarafa bölünürse; T, = 1212'K = (121^ 273) * T , = 939'C. Yanıt: (B) A) AUGCGÜ C) ATCGCA E) UUAACC O A B) AUAUAÜ D) AUCGCA raRNA kodon tRNA antlkodon C O P4 c) KLAStK FİZtK (25 KASIM) SORÜLARININ YANITLAnl Blrleştmlne göre doğm yanıt (Dî seçeneğldlr. 4. Beş (5) adet Gllsin (a a) den oluşan blr pollpeptid zincirinin oluşabilmesi için aşağıdaJâ* lerden hangisi gerekmez? A) ATP B) Ribozom C) Su D) Enzün E) m • RNA doğru yanıt (C) seceneğidir. Çunkü su polipeptld olus.rken yan ürün olarak meydana gelir. 5. m • RNA yı şifreüyen. DNA zincüi nasıl adlandınhr? A) Sablt dlzt B) Hareketli dizi C) Tamamlayıcı dizi D) Anlamh did E) Değlşken dizi Dc^ru yaıut (D) aecenigidlr. 5 C D CD C2D C > • 6CD İ P CD CD CD E 7 d > CD C D € • CD GD CD CD GD CD X