Katalog

CUMHURİYET 13 KASEVf 1979 Seçme Smavma Hazırlık Programı Gfenel Yeİenek Ömek soru : PROPOGANDA SEÇİM İKTİDAR Eozcükleri arasında bir ilişkl vardır. Bu ilis.kinin benzerini asağıdaki seçeneklerden hangisi bize verrnektedir? A) Sermaye Reklam Kâr B) Savaş Banş Toprak C) Konuşma Dinleme Anlama D) Acıkmak Beslenmek Doymak E) Antreman Maç Yengi Çözümleme: Soru içerisinde verilen üçlü Sözcük grubunda bulunan PROPOGANDA sözcüğü SEÇİM ve dolayısıyla İKTİDAR amacına yöneük eylemi belirlemektedir. Buna benzetişim yaparak seçenekleri gözden geçirdiğimizde ise en uygun yanıtın E olduğunu bulabiliriz. I AŞAMA (DERECELİLİK) İLİŞKİSİ : Verilen cmek kavram grubunun aym konu içerisinde olmak Ü2ere deği^ik durumlan dile getirtnesi sozkonusu olduğunda ortaya çıkan iüşki turüdür. Örnek soru : SERİN ILJK SICAK sözcükleri arasında bulunan ilişkinin benzerini aşafıdaki seçeneklsrden hangisinde bulabiliriz? A) Sis Duman Karanlık B) KuTu Nemii Islak C) Karanlık Işıklı Parîak D) Soğuk Ayaz Rutubet E) Sığ Derin Yükselc Çözümleme : Buradaki seçenekler îçerisinde bulunan sozcük gruplanm soruda verüen gruba benzetlşim yaparak irtielediğimizde aradığımız doğru yanıtm B olduğunu kolayca saptayabiünz. SAYI DIZİLERİNDE BENZETİŞİM Sayı dizilerı ile oluşturulan «Benzetişim» sorulanna geçmeden once dizilerin düzenleniş kurallannı incelemekte yarar vardır. DİZİYÎ OLUŞTURAN KURALLAR 1. Üç rakamdan oluşan bir dizide en çok bir bağmtı vardır. •J3 + 3 İ1 AIi ÖĞUZTÜRŞ " Tunç TUMEN MiimrnMtilematîk 1. 1 1 0 0 Yukarıdaki A) p = > q 8. 1 0 1 0 0 0 I 1 îabloda 2 1 0 i 1 1 I ( ) ifaiesi 0 1 0 Vural Y1LMAZ Taner ALPCAN 2. Dort veya beş rakamdan oluşan bir dizide en fazla iki bağmtı vardır. JJ + 3 2 J3 42 Örnek: 3 6, y, V sayılan arasmaa ( + 3) Oağmtısı bulunduğu için soru işaretinin yerine r gelmesi gereken sayı 12 olmalıdır. Örnek: 2 . 4 , 7, 9, 12, ? buradaki sayıîar arasında sıra ile ( + 2) ve (43) bağmtısı vardır ki buradan da soru işaretinin yerine gelmesi gereken'sayı 14 olmalıdır. 3. Altı ve daha fazîa rakamdan oluşan bir dizide en çok uç bağmtı vardır. +1 +2 f3 H 42 +3 ö m e k : 2 , 3 , 5 , 8 , 9 , 1 1 , ? sayılar arasmdaki bağıntı sıra ile (41), ( + 2) ve (4) şeklindedir. Soru işaretinin yerine 14 geimelidir. 4. Ard&şık iki sayının birbiri i!e toplanmasmdan bir sonraki sayı oluşturuiarak bir dizi kuralı konulabilir. Örnek : 2, 3, 5, 8, 13, ? Euradaki dizide 2t3»5, 3 + 5»8, 5 + 8*13, 8 + 13»? olmaktadır. Aranan yanıt 21 olur. 5. Ardaşık iki sayınin birbiri ile çıkarüması ve bir sonraki sayının oluşması bir dizi kuraiı olabilır. a) Cebirsel değerlerle çıkarma örneği • 5, 8, 3, 11, 14, ? dizisınde 5 (8) = 3 8 ( 3 ) = 11 11 (14) = 25 sonuç oiarak soru işaretinin 3erine yazılabüecektir. b) Mutlak değerlerle çıkarma orneğl: 5, 8, 3, 5, 2, 3, 1, ? dizisinde 15 | | 8 | = 3 | 8 I | 3 | = 5 olduğundan sonuç | 3 ] i 11 = 2 olacaktır. 6. Sayılann rakamlannın (haneleri) birbiri ile mutlak değerce toplanması olanakhdır. Örnek : 34 * 7, 72 * 9. 7 > 7 (burada 7 bir hane olduğundan sonuç 7 oiurt 7. Sayıların rakamlannın bırbirmden mutîak değerce çıkarılması bir kuraî oîabılecektır. ö m e k : 34 > 1. 7 2 > 5 , 7 • 7 {burada 7 bir hane olduğundan sonuç 7) 8. Sayıîarın rakamlannın birbıri iie çarpıiması olabılecektir. Örnek: 34* 12, 12* 14, t*0 [Çünku 7 yalın biçimde 07 olarak düşün'ilürse 0 . 7 = 0 (sıfır) olur.] 10. p = > q koşulîu onermesinin karşıt tersi \aşağıdaküerden hangisidir. A) q = > p B) p ' = > q ' C) q ' = * p D) q';=>p' E) H.B r yerine aşağıdaki onermelerınien har.gisi yaiîlmalıdjr. B) P ' ^ q ' C) q' <=> p' D) (pc=>q)' E) H.B 11. fxsZ) olduğuna göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır. ^ : A) Ex, 4 x + l < 8 • B) Vx, x >O C) v x . x ' + l > 0 D) Sx, x=x E) Vx,x1>5 12. Aşağıdakilerden hangisine olmayana ergi yontemi denir. A) ( p r = > q ) « ( q = > p > C) (p = > q) e (q => p') D) (p z=> q) m (q' => p') 4O Ş«k:ldeki devreden afarnîn geçip aşağıdaki onermeierden hangioi ile bulunur. A) OA[0V(l A D ] B) IA[1V(OAÎ)J C) OA[0,\(0.\l)] D) 1.M0V10A0} E) H . B MANTIK TEST SORULARI YANIT ÇİZELGESt 1. D 2. A 4. D 3. B 6. D 3. B /. B 8. B 9. A 10. D 11. E 12. D E) H.B 9. (pAqıVr bileşik önermcsine karşıhk gelen eiektnk devres; aşağîd^Aiierdrr. hangisidir? A) KCMELER Kümemn belli bir tanırr.ı yoktur. Ancak bir küne eiemanlan ile beiirlenir dıyebiliriz. Ömeğin bu durumu üstelıyerek veya ortak özeliık beiirterek gosterebıliriz. a Liste yontemi i'e A = f1,1} b • Ortak ozeliik yontemi iie B = (x'xeZ, ve x2 = 25} biçirrinde yazılır. Tanını : Hiç elenıam olmayan kümeye boş küme denir. e . ( } işaretlenyie gosterilir. Tanım : Aynı elemanlardan oluşan kümelere çşit kumeier denir. Örneğin; A = {4. 4}, B s {XixeZ, x2 s İ6J kümeleri birbirine eşittir. B) E) H. B KlĞsikFizik Öze! d u r u m : Eğer «kuvvetin etki çizgisi» dönme noktasından geçiyorsa, M = 0 dır. (Menteşeler doğrultusunda çekılırse, kapı donmez) Eoylece, Kimua(Mödern IKlasik) Tatbik noktası, AB'nin dışında, büyük kuvvet tarafmda ve F, • AC = F : • BC bağıntısını siglayan C noktasıdır. C noktasına (R) kuvveti uvgulandığında, sistem dengededir. Özel Durum : Kuvvet Çifti (KUPL): Aynı doğruîtuda, zıt yönde ve es.it şiddetle iki kuvvetin oluşturduğu. sisteme (Kuvvet Çifti (Kupî)» denir. Kuvvet çifti etkisindeki cisim, sadece dcame hareketi yapar. *p fi Buniar karşılaştırıldığında en çok aîomu A eîementinin içerdiği görulür. Doğru yarut (A) se» çeneğıdir. Pratik Sonuç ve Çözıim : Bu tip karşıîaştırma sorulannda atom ağıriığı en küçük olan ele« ment en çok say.da atom içerdiğir.den dogru yanıt (A) seçene^idir. MOLITKÜL AĞIRLlGr 1 Bağıl molekül ağırhğı: Avagadro sayısı denılen 6,02 1021 tane molekulün topiam agır« lığına denir. 6,02 • 10=' tane moleküle 1 mol (1 m o l . g r ) denir. O halde 1 rnolun ağırlığma da bağıi molekül ağırhğî demlebüir. FormuUe belirlenmiç blr bileş;ğ;n moîekül ağırhğı, îormülde yer alan atorrJarm srv\iany!a atom ağırhklannın çarpımlannm topianmasıyîa buîunur. Örnek : H : O = 2 1 + 1 16 = 18 gr. H Î S O 4 = 2 1 + 132+416 = 98 gr. AU(So«)3 = 2 • 27+3 • 32 + 12 • 16^342 gr. Molekül forraüiü Mol 1 1 1 1 1 MoSekül kğırhğı(er> MoIeküJ sayısı NevzatGÜNGÖR . Sabri KAYA AVAGAPRO YASASI : Normal koşuîlarda (N.K) ga« maddelerir. 1 mol'u 22,4 litre hacun kapîar. NORRML KOŞULLAR: O'C I atm. ODA KCŞULLARI : 25'C 1 atm. Yine a:"nı yasaya göre oda koşullannda (O.K'ı gaz maddelenn 1 molü 24,5 litre h a o m kapiar. R=O > Hızl IM = 0 Bu üç kurala Denge Şartlan denir. Kesışen uc kuvvet dengede ise, test probiemlerinde basitlik bakımından Lami Teoremini kullanacağız. LAMİ TEOREMİ: Kesişen üç kuvvet dengede ise; bunlardan birinin, öteki iki kuvvetin arasmdr.ki açının sinusune oranı sabıttir. ömek : MatKe Mol <Cüz) savısı Kacmi (lt> >foiekul NJK'da OJ4da Ağırijeı(gT) X '2 • 1ÎI • = 18 15 22.4 ! 243 1 '1 • 12 f 2 16 = 44 Î2.4 243 1 ,2 • 12 + 2 • 1 = 26 22.4 243 1 '•2 • 1 = 2 22.4 243 1 l • 4= 4 22,4 243 • 12r6 İ41 22.4 243 1 16=46 •14 + 4 1 = 32 1 224 243 32.4 1 [1 • 32+3 16=80 245 J Molekül i sayuı '6,02 10« ,6,02 10» İ6.02 10*! J |6.03 10* |6,02 10»î 16.03 102' c F, CJHJ cö. *** He sin3 PAPw\LEL KUVVETLER A) Aynı yönde olanlar : Bileşks k eti şid sina sin 3 Bu konudaki probîemlerde kolay çözüme varabümek için, pratik bir formül vereHm. F, • AC = F 2 • BC AC CJKJOH N,H 4 i SO, '603 •6,03 10*> 10»' c 8 A'ya gcre moment almırsa, R • AC = F 2 • AB R F: AB~ = AC Böylece.^ AB R AB F Fj R * BC~ ~ AC ~ AB i yonu, bu iki kuvvetle ayra yonde; • r Doğrultusu, bu Lki ' kuvvete paraîeîdir. Tatbsk noktası (B;leşke kuvvetin uygulama noktası), AB arasında, büyuk kuvvete yakın ve F, • AC = F, • BC bnğmtısıyls, belirlenen C noktasıdır. C noktasma (R) kuvveti uygulandığında, sistem dengededir. B) Zıt yönde olcjnlar: C,H, O H 2 1 = 2 «.02.1IJ» 2 • 16 = 32 6.02 • lCPi I • 14 + 3 • I = 17 6.02 • !<** X 1 2 + 2 1 6 = 44 6,02102* 312+61+ 6fl2'l&». 1 • 16 = 4a Mol sayısı = Mol sayısı =s Mol sayısi = gr. (kütle) B. moleküi ağırhğı (gr) molekül sayısı Avagadro sayısı Hacım (it) 22^4 G 1 BC = Şirr.di; R = Bıleşke kuvvet fsabıt) AB = d (sabit) almırsa; d AC = X denirse, X = F , BC = X denirse, X = • Ft d 2. Gercek molekül ağırlığı : 6,02 • 10 ;î m.0» îekülden bir tanesinın gram kütlesidir. Gerçek molekül ağıriığı =: Bağıi molekül ağıriığı lO" r Örnek : 16 gr. SOj kaç mol dür? (O: 16 S: 32) Çözüm : 1 mol So3 = 1 • 32 + 3 • 16 = 80 gr. Formülle, n = % = jpr = 0,2 mol 6 Örnek : SO3 moîekülünün ağıriığı 80 gramdır. Bir tek SO, rr.oîekuiünün ağıriığı kaç graıadır? (O: 16, S: 32) Çözıim : 6,02 • 1 0 tane SO, molsküiü 80 gr. ise 1 tane SO, mc!ekü;ü X r:r. d:r. } Orantıyla (örnektabiodan yararianarak) 80 gr So, 15 Bileşke kuvvetin şiddeti, R = FtFz; Yonu, tuyuk kuvvet yönünde; Dcgruitusu, kuvvetler doğrultusuna pareleldir. DÜNKf* FİZİK TEST SORÎ LARINÎN YANIfLARI 1. E 5, A 2. C 6. D 3. C 7. B 4. B X 1 mol ise X mol. dar. 16 X = jg = 0,2 mol. «Cumhuriyet hazırlık programı»nda Türkiye birincisine 112 başarıh öğrenciye de burs veriyoruz