Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
İKİ CUMHURİYET 10 KAS1M 1979 «Ulusal savaşa blrlTkte başlayan yolculardan kımıleri. ulusal hayatın bugunku Cumhuriyete ve Cumhurıyet yasalarına kadar uzoyan gelışmelerınde, kendı duşünme ve ruh yeteneklennın Kavrama sınırı bıttıkc^ ATATURK, Söylev ( T D K . Yoyınlon, bana dlrenmeye vo karşı çıkmaya başlamışlardır» Cılt 1, sayfa II) tatürk, değışik yerlermde Söylevi gelecek kuşakların uyanıklık sağlamalanna yaıdımcı olmak ıçın yazdığını söyler Saıt Molla olayına değınırken. oidugu gıbı, Söylev'ın sonunda Turk gençlığıne seslenmeden once bır kez daha beıirtır bu amocını Şu halde, Soylev' de ele aldığı, altını cızdığı olaylar, onun gorüşuyle gslıp gecıcı nıtelıkte bır kez yaşandıktan sonro unutulabılecek. bır daha karşılaşılmayacak turden olaylar deg.ldır Aksıne yınelenmelerı her zamon beklsnılen toplumun yapısından ayıklanması, arıtılması cok guç, tehiıkelı bır nitelık taşırlar Yönettıği savaş sonunda kazanılan yurdun bağımsızlığı ı'e Cumhurıyetı, Turk gsnçlığ ne armağan ederken, «Gelecekte de yurdun ıcinde ve dışında senı bu kaynaktan yokşun kılmak ısteyen kotuculler bulunacaktır» dıyerek bu tehlıkelerin kesınlığınl belırtmek gereksmımını dayor Kısacası, Soylev'de anlattıklan, bılınçle secılmış, gelecek kuşaklann b(linçlenmesme de kaynaklik edebılecek nitelıkte oloylardır Atotürk'e göre Cumhuriyete Doğru Necati CUMALI Urfo 7 Moroş 7 DOşmuş / Dövüşuyordu» derken, bu dızeierın gerısınde Soylev yazarının 1919 yılı mayısında yuraun genel gorunuşunu açıklayan sesını duymamak olanaksızd.r Daha sonra Nâzım Hıkmet desîanının 4 bolumj başına Söylev den Ataturk un Telgrafcı Mo nastırlı Hamdı Eferdıyı tanıtan soziemı alacaKtır Destanda, 30 Ağustos utkusunu yansıton «Düşman ordust kuvayı kuılıyesmı ıhata eltık / Aslıhanlar cıvarında / 30 Agustosa kadar» dızelen ıse olduğu gıbı Söylev den axtanlmıştır Dahası Nâzım Hıkmsf Söylev'ın ve r öığı coşkun esın ıle 26 Agustos sabahını anla tırken Ataturk ıçn bugjne kadar yazılmış en guzel şıırl sunorSarışm bir kurda benzıyordu Ve movi gözleri cakmak cakmaktı Yürudu uçurumun baştna kador Eğıldt durdu. BıraKsalar ince uzun bacaklorı üstünde vayıanarak Ve karanlıkta akan bır yıldız gıb' kayarak Kocateps'den Afyon ovasına atlayacaktı. 1950'ler sürerken butün Cumhunyetcl yozarlar, Soylev'n cağdaş halkçı yorumunda bırleşjrler, bu yorumu genışletır yayg'nlaştırırlar. Bu arada Ceyhun Atuf Kansu b r Soylev yorumcusu olarok adeto uzmaılcşır HI DınaTio sek z cıltlık Kutsa' Isyan Samtn Kocagoz. Kalpaklılar ıle Dolu Dızgin adlı romonlannda SöyleVdeki olaylar dızısıne bağlı kalırlar. Söyev'de Ataturk'ün ele aldığı konular, Mudanya Ateşkes Anlaşması ıle ı<ıye a^rılorok, anlaşmanın öncesı sonrası o'arak değerlendınietoılır Kurtu'us Sovaşının başlangıcında. halk üst uste gelen savaşlardan bıkkındır Hıc de yam bır savaşa kotılmak nlyetlnde değild.r Bu umutsuzluk ortamı icınde, can cokişen yaralı yurdun üstünde adsta kuzgunlat döner dolaşır Yağmacılık dış duşmanlarla kurulan ortaklıklar bırbırinl kovalayan hıyanetler. eşkıyalık olaylan arasında dağılan tek tek kalan vatansevarierın yalnızlıktorı acılon. . Boyleslne porcolanmış, ulusal bırllkten yoksun bır toplumun blr îkı yıl Icinde orgDtîenerek utusal bır savaşa gınşebılecej nı, b r çocları ıç n düşlemek bıio olanaksızdır Bu gıbıler şaşılaca< bır roncınt zrrle Amer kan gudutıunu (mandcsını) savunu'lar Kurtuluş Savaşı boyunca bu kcrgaşanın durduğu ıc cekışmelere dolanlann ayıldıklorı soylensmez Denılebı'ır k savaş boyunca A'alurku Yunan ordusundan doha cok ugraştıran B rıncı Buyuk M, 'et Meclısındekı dar gorus'u eleştırı srle, yavgın cetecılık e,lemlerı, bır turlu dıs'olıne gırmeyen bazı kuvvet komutonları dır Soylev ın gelecek kuşaklara ders o'abılecek en onemlı bolumu ıse yıırdun dış duşmanlardan ayıklanmasından sonra bcşlar Yapıtın bılmcll bc ckuyucuya en acı ge en ycnı Kurtuluş Savaşı boyunca süreçeien kcrgaşanın ateş kes anlaşmasından sonra daha da alevlenmes dır Gericı guc er savaştcn sonra du/u!an yengı sevincın cabucak korartırlar Savcsın kazanılmasnda payı ne oldvjğu bılınmeyen bazı basın organlorı Atcturk'e kar$ı saldırıyo geçerler Hem de bu kez Ataturk'ün en vokın savaş arkadaşlarını kendılerınden yana cekerek... Rauf Orbay hıtcfet ıle soltanatın ayrılmcsını bohane ederek Ataturk e karşı cıkar Ağzından bır turlü Cumhurıyet sozu cıkmaz General Refet Bele, Sıvos Kongresı'nden berı her kez olduğu gıbl Rauf Orbay ın yanındaciır Kurtuluş Savcsı boyuncc ıkıde bır Ataturk'e «Ne oluyor 7 Bolşevık mı oluyoruz'» dıye te graflar ceken Kâzım Karabekır. saltanota son verılınce bu kuşkularının haklı cıktığı kanısındodır Er> eskı arkadaşı All Fuat Cebesoy'un küskun bır tutum takınarck kendısme kar$> olanlorln bırleşmBsmın Atotörk'ü ne kadar cok üzdüğü Soylev"de ince bir duyarlıkla yansır OurustlCklennden vatanseverlıkiermden her zaman saygınlıkic soz ett'ğ bu s'lâh arkadaşlcrını Ataturk e karşı birleştıren duygular duşırnceler nelerdlr? Bu soru uzun uzun düsündürur okuyanları Kurtuluş Savaşı sonundo bütun savaş boyunca bu savaşo karşı cıkmış düşmcn'a Işbirlığl etmış Sultana devlet tesllm edilebfl r mlyd''' Bundan daha sccmo bır dovranış düşünülebıllr m l ' Ataturk. arkadcşlorının düşunme ve ruh yetenekierlnm sınırlarınm tükenrreFiyle acıklamaya kolkar kendislne korsı direnmeve Qecmelerını Şu da var ki Rauf Orbov'ın. Cebe  Boyledır ama, Söylev'ın 1934 yılındo yenl yazı ıle yapılan ılk baskısı. okul lle halkevı kltoplıklarının, o dönem ilerı gelen bürokrattonna döşenen odaların, değışmez bir susü olarak kalır; bır kez konuldukları yeıierde yıllarco el sürulmeden bekler. Doha sonra Söylev'in 1938 yılında ucuz btr baskısı yapılır Bundan sonrakı baskılar Ise. 1950. 1960 tarıhıerıni taşır Sadece bu tarlhlerl anmak bıls, Soylev ın her bakımdan değerı onla şılmamış ta ıhsız bır kıtop olarak kaldığını anlamamıza yeter o donemde Bu talıhsızlık bır anlama da genç Cumhurıyet''. m temellerını bulmaktakl gecıkmeyı ıcerı* Blr Cumhurıyet kl, kurucusunun o Cumhu'ıyetin kuruluşunu açıkloyan kıtcbı 1960 v ,na kadar onar yıl arayla yenı baskıiorıno Kavuşabılmıştır, boğışlonabılır bır kayıtsızlık nıdır bu? Oysakı Soylev, Cumhurryete doğru gınşllen bır savaşın oyküsudür Mustafa Kemaf. yenık t\r ulkede, genel blr umutsuzluk ortamı \c ıde. bu savaşı halıfenın kurtorılması amocı ıe tutucu komutanların, eşrafm dssteğınl kazanarak başlotır «uygu'amado ceşıtlı evre ers ayırarak» boşarıya ulaştıkco halkçı bir bağımSIZIIK savaşına dönüşlürur. Soylev'i bu halkçı karakteriyle 1940larda ilk değerlendıren, Cumhurıyet döneminln i!k buyuk şaırı Nâzım Hıkmet olur «Kurtuluş Savaşı Dcstam» Soylev'ın gırış bölümundeki hava ıle başlar Nâzım Hıkmet «Adono / Anlep / soy'un hilâfetln kaldırılmasına Cumhuriyetin Scbulüne karşı cıkarken one sürduklerı gerekceler inandırıcı olmaktan uzak. oidul<ca cel şkılı goruşlerdır Ataturk kendıne ozgu ıncelığıy'e ac k ocık soylemes» de, eskı arkcciaşlar nı kendıne düşman eden neden, gıttikce kucule kucuie, kcpılanları da kucük düşuren ınsancıl bır duygu oîarak somutlasır So/lev'de Bu öuygu kıskonclıktır Eskl sınıf arkadaşları kendılerınden yaşca da kücük olan Mustafc Kemai'm Cumhurbaşkanı olarak kendı!erınden ustGn b r orun clmasını bır turlü benl.klerme vedıremezler Nıtekm yıllar sonro Orboy olsun, Cebesoy olsun yaym ladıkian anılarmda Atcturk'Gn LStunluğunü kabui edecekterdır Ne var kı genclıklerınde kaoıldıklan bu Ouygu onları lienc CuThurıyet Pa'tısınde (Terakkıperver Cumhurıyet Fırkası) bırleşmeye gotürür Bu kadarlo dc Kamozlcr Atatur* ıle Cumhunyetcı vandcs!arına scşılacak bır nonkor.ukie karşı cıkan Vatan Tanın Tevrudı EfKÖr Son Teıqraf Toksoz glb' qcz°teler a i"=b r'ıâi ederler Orduyu da arkalarma almaya gırışerek genc C U T ' I > vetı v knrnk re° <o""oo hazırr lartar Ataturk'ün daho baslagıcındo bu komplovu ortava ciKararc^; etkısız k İTası bır yı' sonra IZTiır'de canına 'viyma gı r ş m ne kadar varan b r goz karcrt.s'na ıtecekt r dusmanlarını Atatork'un So\lev'm bas'rdon soruno kadar be! rfrneye cclıstıâı kargasa. boîunmuşlük bılıncsızlık sen ben cekışmelen toplunuTuz sıyasal yapısının belirgın nltelıkierrd'r Değer yar gıları oluşup kökleşmemış, r=rei<en ku'tür bınkım nden yoksun toplumların genel yazgısıaır bu Ourum Akla kara bır crada korışır durur Soy lev'de belirt len gercek'er bugun lcin de gecerlidır Adını andığım 1923'ün bosın organları okıl hocaları baska adlor'a zeh rlı yavınlarını surauruvorlar gunumuzde de Adından başka ılerıcılıkle cumhurıye'le hıc bır ılışığı olmayan tutucu hı'âfetc bolücü dın somurusüne doyanan üerıcı Cumhurıyet Partısının ılkelen seclm alanlcrında savunuluyor. mılyonlarco oy topluyor Sıvas Kongresmde yenılgıye uğravan gudtımcülerdı Ama bu yenılgıye uğrayanlar hılâfetın kal dırılması olayında bır kez daha Ataturk'e korşı Ciktılar bır kez daha yrniıdıler 1950'lerde pse Amenkan dostu olarak orta/a cıktıkları zamcn yenıldıklerı soylenemez' Kurtuluş Savaşından bu yana Ataturk'ün bıraktığı kalıta fmırasa) dudak bükenler bu kahtı kucumseyenle'' kötüleyenler cok görüldü oromızda Yme de gorüluyor Bu gibılerın kımlerın torunları olduklarını anlamak icin Söylev'in dıkkatle okunulması gereklr Cumhurıyet e doğru gırış len savcşta herkes'n yennı doğru saptaması. kımlerın karşı kımlenn Cumhurıyetten yana olduğunun anloşt'ması o günlerın olayları lla temsılcılerlnin ryı tanmmas no bağlıdır Bazıiorırın sandığı gıbi hıc de ko'ay kazanılmamıştır Curnhurıyefe doğru gınşıien bu savaş Hılâfetin kaldırılması Cumhurıyel n kabulü g bı ha'kcı bır bağımsızlık savaşının en doğal sonuclarını gercekleştirebılmek ıcın bıle Atcturk'un bır kez daha canını ortaya surmesı gerekmıştır. Hem de er yakın siıah arkadaşlarına karşı» Nevzat Üstün'ün Ölümü Carşamba gunü öğle vaktl görünmuştü Nevzat Ostün. Gazetedekı odamda gunluk yaşamın muaşeret taktıklerıne yarı alavlı yarı kıvanclı başladık. Nerelerdesln yahu? Buradayım; ya sen? Yarm Ankara'ya gıdıyorum. Neyle? Arabayla... Insan böyle sözleri coğu zaman gelişıgüzel kullanır. Bır bakış bır sözcük; bir davranış, ne zaman önemlidir, ne zaman onemsız? Eğer konuşmolar, gundelık hoşbeşin sıradan bır halkasıysa, kısa surede unutulur; eğer ınsanın yankısı bellağe, cakılır acmın ciMSiyle... Nevzat'la carşamba gunu öğle vaktı konuşup şakalaştık Meger o dakikalarda ölum, yumurtasını kuluckaya koymuş Ne bılel m 9 Nevzat masanın ustune ıki ellnı koyarak bana eğıldı; gozlerınde alaycı bır parlakiık: Ağır konuşmamayım dıyorum; ama, bıl kı, sen sozunü tutmayan bır odamsın. Neden"> Hani şu üstündeki yelekten bana da yapti'acaktm' Hay Allah, hakiısın Hava puslu ıslak ve soğuktu: sırtımdakl balıVcı yeleJl iyı ısıtıyordu Perşembe gunü öğleyin Nevzat'ın Bolu'yu gecıp ölüme doğru yol aldığmı ne bilebıllrdım'' Balıkcı yeleğl değıı, kefen bıcılıyormuş cedenıne .. Haberı gece saat 10'a doğru aldım O dakıkaya dek Nevzat benım ıcm yaşıyordu ölduğünü bılmedığln klşı yaşıyor dern?ktir Insanın bılıncıne carpmıyan olay. yok sa/ılır Ufuk cızgısınin ötesınden kocaman bır geml gecmışf: Nevzat'ı alıp yaşam okyanusunun ötesındekı başka dunyalara gotürmuştu Bu gemının oluşturdugu dalgalar saatlerce sonta ulaşacaktı bana. Tamdığım zaman Nevzat, sağlıklı, yakışıklı yapılı blr dellkanlıydı Yıllar sonra altından zor kalkılır bır sayrılıfla yakalandı. Hastalık Nevzat'ın kemlklerınl örsle cekıc orasındakl yumuşak demir gıbi eğfp bükuyor, eğrıleştırfp Carpıtıyordu Nevzat yıldan yıla bır yandan saynlığın acımasız saldınsıno karşı savaşım verdl. bır yandan yazurlık uğraşını surdürdu Gık demedı yakınmadı ekşı'eşıp bozulmadı Yılların aynasında suretı yıtmeyen sağlıklı delıkanlının ruhsaı lyımserlığ'nı benlığ nde taşıdı Uzun suren hastalığıno öylesıne efendıce ovlesme onurlu bır yaşam gücüyle karşı koyuyordu kı. şaşırıyorduk. Nevzat Ostön kltap faresl değlldl doğayı tadımloyarak fıkırler nı oluşturan duygularını gelıştıren bır yazarozon kışılığındeydı Amonsız soyrılığına vakalandıkton sonra do bu yaklaşımını değıştlrmedı Toplum<îa| gercekçllığe dönüktü; ama, ınscndon girerdı konuya kadındon, erkekten. cocuktort Ihtıyardan, beyazdan zencıden haberlıydi CınI Macın den Alaska'ya değın turlu ınsanın kaşıkladığı kocamon karavanada tuzu olsun ısterdı: cKlmlnl akraba büdlklerlm Kiminl canımdan cok sevdıklerim Kopılan kapıma yakın Dusunceleri duşünceme İnsan va dost kardeşlerim.» Gaflet Uykusu mu ? OKTAY AKBAL m tatürk'un ölümünün kırk bırlnci yılındayrz Bugön A buyük kurtarıcıyı. Türkıye Cumhunyetınln kurucusu" r u , ulusumuzu gerılığın, cağdışılığın batağından c karmış buyuk adamı saygıyle, sevgıyle anacağız Zaman gectıkce Ataturk'ün önemi değen daha cok ortava cıkıyor Bıraktığı yapıtı bır türlu yıkamadık, orasından burasından kemırdık ama oyle sağlam oyle guclu bır temele dayonmış ki, ortadan kaldırmak olası değıl. Böyleykenl... Evet böyieyken, orda burda hem glzll, kapalı olarak da değıl apacık Ataturk icin şu bıçımde konuşmalor yapanlar cıkıyor: cO kâfire kurtarıcı dlyorlar. Neyl kurtarmış^ Hilâfett kaldıran o kâfır değıl m ı ' Islâm dınını bu hale sokan, Kur'an harflerıni kaldırıp yerme Lâtin harflerıni koyan, genclerımızi dinsiz yapan. kızlarımızı cırılcıplak sokağa doken, alâmetl küfür olan şapkayı başlarımıza glydlren o kâfır değıl m ı ' Hâlâ o kâfırın ızındeyız dıyorlar Temızlık Işcılen bıle dırenışe geçiyor. Muslumanlar Ise susuyor. Muslumanlık sadece namaz kılmaktan ıbaret değüdır. Muslumanlar bır araya gelsek, o kâfırın ızındeyız dıyen dmsizlerı Vallohı ve Bıllahi tükruk'e yok ederız.» Bu konuşmayı yapanın kımlığlni mı soruyorsunuz? önemlı mı o kadar? Secim konuşmokırı sırosında «ah o ellı yıl, ch o batıllar, ah onlar, onlar» dlye konuşan bır parti lıderının tutumu, davranışı ve sözlerı değıl mı bu tur gerıcılere yürek'ılık aşılayan? «Sıra şımdı btze gelıyor, ıktıdara bız geleceğlz bir geldık mı Atatürk'ün yaptığını ettığını, yarottığını kökünden sılıp supureceğız» diys umutlara duşenler az mı şu günlerds?» Kırklarelı'nde cıkan tTrakya'da Yeşılyurt» adlı gazetede Atoturkcu dın adamı sayın Ercument Demirer'ın yozısından aldım yukardakı cırkın sozierı... Demırer, Ramazandcn 15 gun önce Kapclıcarşı Içındeki camiye cuma namazma gıtmış, ışte bu sözlerı crada duymuş, tuyleri urpermış. Dernırer diyor kl, «Bu fesatcı o kadar kumaz H, sık sık gozlennı on saftakı cemaat uzennda dolaştıfıyur, «Altah aşkına soyleyın doğru mu konuşuyorum» dıyor ve «Doğru konuşuyorsun, Allah senden razı olsun» yanıtını alıyordu > Yetkılı yerlere, klşilere dururn bildırılmiş Denetcl gânderılmış Ama cradan bır ay geclıkten sonra Demırer yemden o camiye gıtmiş «Bır de ne görelım, o fesatcı yıne vaaz verıyor, şöyle söylüyordu «O kâfırın zındeylz dıyenier, b'zım muslumanca gıyınmemıze engel oluyorlar, Atamız Ulu Hakanımız Cennetmekân Sultan Abdulhamit gıbı fes gıymemızı ycsakladılar Şapka a âmetl kufurdür Allah'an korkunuz varsa şapka gıymey n>z» Sonunda şu anlaşılmış, rreger o camıırt ımamı kadro dışıymış oyl'kları hclk tarafından ödenıyormuş!.» tTrokya da Yeşilyurt» gazetesınde (10 ekırp 1979) bu yazıyı vazan Demırer on yıl Hacı Nımet camıınde hatıplık yapmrş btr dın adamı .. Ataturkcüluğü yuzunden ışmden uzaklaştırılmış1 Şöyle yazıyor bu konuda: «Cuma gjmerı Ataturk e rahmet duası okuduğumuz ICın görevımıze son verılmış. bu haksız karar Danıştay'ca iptal edtlmıştı Ataturk'e rahmet duasına ızın yok Camılerde Ataturk'e sövmeye ıse hıc ses cıkmıyor* Yazı şu sözlerle bıtıyor «Aydın Istanbul Müftusünün bıle fesatcı vaıze engel olamadığını görunce sayıfi mılletvekılleflrtırzln sıyasal dokunulmazlıkları olduğunu bılıyoruz. acaba camilerde vaaz edenlerın de dınse! dokunulmazlıkları mı var?» Yobazlığın, genclllgin, cağdışı tutum ve döşunüşlerln gunden gune hızlandığı; Halıfelığın, Saitanatcılığın «yeni bır umut» gıbi göstenlmeye calışıhjığı bu gunlerde. bu şaşkmiık guilerınde aydın bir dın ödamı cıkıyor, yıldınmiorı ustune cekmeyı göze alarak bızleri uyunmayo, devnmcı Atatürkcu llkeler cevresmde bırteşmeye cağınyor Evet Ataturk devrimı sağlam temeller üstünde yükseimektedır Orasından burasından kemırmeye kalkışan cırkın polıtikaçılar aldotılmış karo cohıller Ataturk'ün ölumunun 41 vılındo Türk ulusunu altmıç yıl, öncenln bataklığıno suruklemek Istıyorlar. Korkuklıkla, umursamazlıkla kurnazlıklo bu tur durumiaro goı yumanlar, destek olonîor bu gaflet uykusundan artık uyonmulıdırkır. taturkculuk genel blr anlatımla, «Turkiye'nln cağdaş uygarlık duzeyıne erışmesınl, Ataturk'ün başlattığı devrimlerin yürütülmesine bağlayan ve koşul gören yol, Ataturk ılke'erıne bağlı oluşı dıye tanımlanır. Kemallzm de hemen hemen eş anlamdadır ve blr başka deyımle eTürkıye'de siyasi ve ıdeotoilk bir bağımsızltk onlayışındon hareketle bilim ve okPn ağır bostığı bir toplum voratmak ve bu yoldan Türk mıllet ne. Batı uygarlığı Icinde sosyai v« tanhsel klşılığınl kaybetmedrih hakettıği yen kazandırmak ülküsü felsefesi ve cabası» olarak dile getiriltr. Atatürkcülüğün, Kemallzmln kaynağına inıp Atatürk'ten söz etmek. O'nu, yaşamı, topluma yön vermış uğraşılan ve yapıtlan üe ele almak, cok yönlü ışlevl olan blr güneşl tanı nlamaya calışmak ka ar ımkânsız bulunduğundan ve bu satırların yazarının gücünü de aştığından, yazımın amacının bu olmadığına hemen değlnmek isterlm. A Ataturk'e îlişkin İki Yasa GAZİ MUSTAFA KEMAL'IN SOYADI, YASA ÇIKTIĞI ZA1VLAN ÖNCE «ÖZ» OLMUŞ, SONRA ÖZEL BİR YASAYLA «ATATURK» OLARAK DEĞİŞTİRİLMİŞTİR. H. Avni USLUOĞLUOrmon Bakanlığı Musteşor Yrd. vardır, bu karanlıklar blr gün aydınlanacaktır Butun uygar uluslarda olduflu gıbi, Turklerın de oz adlarının sonunda blr soyadı taşımaları gsreğni ılk defa duyarak öneren yıne bu buyuk ınsan, buyuk lıder Gazi Mustafa Kemal Atatürk'tur. Turkıye Büyük Mıllet Meclisı bu ısteği he men benımsemış ve 21 haziran 1934'te Soyadı Kanunu'nu kabul etmiştir 2 temmuz 1934 tarihınde yayımlanarak yurürlüğe gıren 2525 numaralı bu kanun üzenne, her valanöaş gıbl Gazi Mustafa Kemal'ımiz de bir soyadı almıştır. Bu buyuk Insanın aldığı soyadı «ÖZ» ıdı. Adı böylece Kemal Öz olmuştu. Bağnndcn cıkan bu eşslz ev lâdına «Öz» soyadını yeterslz goren, az goren yüce ulusu bır yasa lle bu «öz» soyadını «ATATÜRK» olarak değıştırdl Tarthi önemı nedenıyle, bu kısa metınlı «Kemal öz adlı Cumhurreisıne Verılen Soyadı Hakkında Kanun» adını taşıyan 2587 numaralı Yasayı buraya aynen alıyorum «Madde 1 Kemal öz adlı Cumhurreısımıze ATATURK so yadı verilmiştır Madde 2 Bu kanun neşrl tarıhınden muteberdır Madde 3 Bu kanun Büyük Mıllet Mecllsl tarafından icra olunur» Şımdi bu yazımın asıl amacına geciyorum UNESCO'nun değındiğim cağırısı uzerlne butun blr dunyanın. daha ölümünün 25 yılında buyuk bır coşku ile ATATURKUMÜZU andığı 10 kasım 1953 tarihınde ülkemızde, «Ataturk Geleneksel ilkesl «Büyük adamlar ve buyük olaylar bütun ulusların ve bütün yuzyılların malıdın olan UNESCO, büyuk Insanları ve olayları 100 yılına erışildığınde anmak ve anılmak lcln özel progromlar yapar İşte bu kuruluş, Mk defa, 1953 yılında yalnız Ataturk İcin 100. yılmı beklemeden, ölumünün 25 yılında bütün uye uluslarcn Atatürk'ümüzün anılmasını önermiş, Istemış ve UNESCO üyeJ olmayan hatta sosyaiıst bloktan Dek cok devletler de bu cağrıya katılmış büyük asker, büyük devlet adamı, buyuk devrimcl. büyük öğretıcl. buyük lider ölümünün 25 yılındo blrllkt» ve coşkuyla anı!mıştır. Bunun, ışığa karşı adeta allerıısı. korkusu olan, bu ışıktan kacan korkunc koranlıklan gercekten aydınlatmasını bektediğımız cok buyük onlamı 'EÖİTİIVI CİDDÎ KURUMLARIIM İŞİDİR o Aleyhıne Işlenen Suc'ar Hakkında Kanun» adlı 31 7 1951 gununde yururluğe gırmış 58'6 numaralı boşka bır yasanın da bulunuşu gercekten acı ıdı. u zücü ıdı Bu yasa bugun Ata turk'un olumunün 41 yıldonü münde de ne yazık kı yürurlüktedır Dunya bu guneşln ışığından yararlanma O nu tanıma O'nu onma cabpsı ve yarışı ıcinde oiteun. bafinndan bu güneşl cıkarmış olan ulusumuz O'na Ata turk so/adını versln, yıne bağrına bassın. olumsuzlestırsln fokat, anısını hakaret ve sövguden heykel bust ve anıtlorını. kabrını yıkımdan kırletlmden korumak gereksmımı duyularak bunu sağlasın dıye blr ozel yaso yu'uriuöe konuisun' Yadırgamok değıl, utanmomız gerek" Dünvanın ben msedığl eşslz Insanın anılarını, heykel vo bustlerını, anıtlarını ve mezarını bır czel yasa c^ararak kötulerden ve bunların kotuluk'er nden yaso nucu ıle koruma dururrı na bahtsızlığına düşme melıyd'k Kendısı lcln cıkarılmış blr Soyadı Kanunu lle Ataturk soyadının verılmesı Ulusumuz ıcm ne derece gurur ve övunç konusu ıse «Atotürk Aleyhine işlsnen Suciar Hakkında Kanun»u cıkarmak zorunda kalış da o dersce ulusal bır ocı va utanc nedenıdır Her topiumda kötüler, kötulükler bulunur görulur fylyt, guzell doğruyu toplumun bütun bıreylennıft ayn! ölcüyle değerlend rmeleri otanaksızdır. Ataturk'ümüz dc toplumun tepkısıyle kars tanan bazı davranışlara hedef olabıldlğl lcindlr kı değındığım Yasa cıkonlmıştır ' Ancak. Ataturk'ümüzü bu k6tö davranışlardan özel bır yasanm gucü Ie korumaya câlışmamız dılıyorum kl gecıci bır doneme aıt önlem olarak kal6in, yarınlara bu Yasa'nın sadece anısını bırakolım. ölümsüz Ataturk'ün anı ve anıüarını Atatürkcölük bılmclyle, Ataturk sevgısıyle ulusca bırlık ve beraberlık ıcinde koruyabiürız Yarının Atatürkcu kuşaklan umarım bu Yasa'dan dolayı bızleri kınayacaklardır. Her ozan ölumden söz acar Ölüme cok uzoVken blte ölur"den söz ocmak, Insanın b I ncaltmrian gerceğe yöne'en mantığını vurgu'ar Ne«ct l'stun un ol^me 30 yıl uzaktaykan yazdığı şnrin son parçasmı anımsayalınj^.^.^ «Hoşco kalın Taşlar toproklor Gövdem sıze emanet Bfr agoç bıtirın ustumdff Arzu edersenlz şayet.» Sanırım taşlar topraklar Nevzat'a Wr ağacı cok g5rmeyeceklerd'r Ama ınsan kırımında yaşayan bır top'uma güzelım urunler veren Nevzat en verımlı cağındo haybeye gıttı. Doganın bu bılıncsızliğı bır ağocla odenır mi? elestiri ulkemizin ilk elestiri • gazetesi 6. SAYI ÇIKTI (1 KASIM 1979) ÖZEL TURK. EDEB1YATINDA ALMÂNYA FEN • Bekîr YILDIZ, Yükseî PAZARKAYA Necati TOSUNER, Ümit KAFTANCIOĞLU Hasan KIYAFET, Kemal ÖZER, Dogan HIZLAN, Adnan ÖZYALÇINER, Konur ERTOP, Refik DURBAŞ... Alpay KABACALI • N. HİKMET, F.H. DAĞLARCA, F. BAYKURT, B. NECATIGİL, J. BERGER N. ÜSTÜN . • Hîlmi YAVÜZ «KONUM» başhklı Yazılanna başladı: «ELEŞTIRMENİN IŞLEVİ» DİNAMO, bu sayı «ÎVIimar CENGtZ BEKTAŞ'ın ŞİİRLERİ»ni eleştirdi... KAYIP ARANIYOR ÜNİVERSİTEYE HAZIRLIK KAYITLAR DEVAM EDIYOR Besıklas Cıragan Caddesı No 7 1 , el 6196 136184 66, VEFATLAR IÇIN An eflnlerinlzl oaylişaD İSLAM CEN'AZE ISsLERl 6İ1 t«letonl» enııniıdedir Gazete 1I8D *• amure mı»m» leieı icktoı raporu defln ruiv satı r.atım duası devır dualan bpiva sekeı Islert vanılır Ha^saslyetle n litUllki» tslemlennlzl denıhte sder. (Rek!amcı]!k: 5856) 8489 WHERE IS SHE GIRLI. MY EAST OR WEST HOIvtE İS BEST Yavrum Aynur7" Bizleri yuzüstü bıraktm, kardeşlenni de mi düşünmedm. jruvanı bırakıp nereye gütın? Arzuladığın özgürlük bu mu senın? Dön desem bılmem döner mlsın? Dönmesen de yuvana sıhhat sağlık durumunu bildır. Tel: 78 4196 Annen Sabahat AŞIK (Cumhuriyet: 8498) üniverstteye hazırlıkta ILTEK DERSANELERI YENI DEVRELER les PaiM 8 3 0 123OS;ıb.ih 10 KASIM tes Pazırl3 30 1730 Ogie 10 KASIM 3 te, ?< l)tı trt hon kot 2 tel 2' ' • 'J * 88 72 ISLÂM CENAZE İSLERİ TEL : 47 20 06 • 40 68 86 NOT : BOtOn mnuMletef l«!ei meye alt olma» uzere vurt ıçı »un dı;ı »url dıjınd«n furd« cerau naKlt »aoıht UünOo oeı >&aUnde gnrtnl» Genel Kurul Toplantısı Cerruhpa$c Nöro§lrur|l Kürsüsü Yardırrt Derneğl 1. Olağan Genel Kurul toplantısı 10 11979 tarıh nde Cerrahpoşo Tıp Fakültesı Norcsırürıı Klınıg toplantı solonunda yapılacaktır Saat: 13 30. 6 1 î 3 4 5 Û N D E M ,• Kengre Divcn Başkam Seçıml. Yönetlm Kurulu Secımi. Denetim Kurulu Secımi. Oısıplın Kurulu Secımi. Dılekler. Rek Mar 196 8505 (Türkel 8490)