Katalog

ON î K t CUMHURİYET 23 OCAK 1979 EKONOML. EKONOML. EKONOMİ... EKONOMİ... EKONOMİ... EKONOMİ... EKONOMİ... EKONOMİ... EKONOMÎ... Hazine, nakit sıkıntısını gidermek için kısa vadeli avansları arttırıyor 1 s\ ry ci m a " V1'1 butcesı, butce KomisyoI U | Q nunda gercekleştinlen eklemelerle 420 milyar lırayı aşarken. 1977 bütcesıntn konsolıde ödeneklerı 420 milyar lıraya ulaşmıştır. 1977 malî yılında fıılî harcamalar 420 mı'yar lirolık düzeyin altında olmakla birlıkte. konsolide ödeneklenn artırılması. maoş ve ücotlerm ödenebflmesi icn Hazinenın Merkez Bankası kaynağtndan yoptığı kullanımların buyümesinden etkılenmektedir. Bütce Yososıno gore, Hazinenın Merkez Bankasından yopacağı kısa vadeiı avans kullanımiorı, konsoiıde butce ödenekiennn yuzde 15'inı aşomomaktadır. Bu durumda, Hazıne. nakıt sıktnttsın'ı gidermek üzere kısa vadeh ovanslarını artırırken, konsolide butce ödeneklerı de «fıktıf» olarak şışirılmektedır. Merkez Bonkasınm 12 ocak 1979 günlü son haftclık durumu uzennde yapılan hesaplamolar, Hazine larafından Merkez Bankası kdynağından, 62.6 milyar lirası acık bir bicımde Hazine kısa vadeli avonsı, 2 6 milyar lirası ise kapalı avanslar olnnak uzere toplanı 65,2 milyar lıra kuüanmış bulunmaktodır. Öt« yandan, Merkez Bankasının DCM kredllerı karşılığında 805 mılyar liralık bir olanaktan yararlandığı gözlenmektedir Bu tutarın 45 milyar lıraya yakın bölumu. DÇM kredilerıni Turkıye'ye getıren özel kuruluşlar tarafından kullanılmakta. geri kolon bolümü kamu kredilerı icin kullanılmakta. ÖNEMLİ MALLARIN ÜRETİMİNDE KAMUNUN PAYI ÖZEL SEKTÖRDEN DAHA FAZLA Füsun ÖZBİLGEN nemli moliorın uretımmde kamu kuruluşlarının payınm ozel sektorden fazla olauğu anoak bu kuruluşların tiüşük kapasıte ı!e calışmalormm yeterlı uretim yapamamalonna neden olduğu saptor.m;çtır. Önemlı uretim dallarında kcposite kullanım: gerek özel aerekse komu sektorunde 1978 yılmda bir öncskı yılın da altıra duşmüş, özelükle Önemli uretim dallarındo kapasıte kullonımı oronları yjzde 10'a kadar ınmıştır DPT tarcfındon yapılan scptama'ara göre 1978 yılı içınde kamu gırışımlerının bazı onemli maiların uretımındekt payı şöyledır: Elektrik enerjisi Yüzde 83.6 Linyit üretımi 66.6 Taşkomuru 100.0 Krom cevheri 39.3 Bor tuzlorı 54.0 Kükürt 100.0 Ham petrei 35,8 PVC (petrokimya) 100.0 Gubro 61.0 Vasrflı celik 37,8 Sıvı celik 69.6 Demir cevherf 46.2 Kâğrt 64,9 Clmento 42,6 Şeker 100,0 Pastörize süt 4.3 Et 14.0 O Kamu kuruluslarının üretimde onemli bir sorunu eksik kapasıte ile çalışmaları Bu oronlor kamu girişımlerinin gerek uretim gerekse yatırımlorının nicelıği ve nitelığı yönünden ekonomıdekı yerierinı ve kolkınmo potıtıkosındokı önemierını ortayo kovmokiadır Ekonomı ıcın krıtık olarok nıtelenen tablodakı molların üretımınde kamunun payı genellıkle özel sektörun uretımınin üzerinde bulunmaktadır Ancok genei ışletmecılik standartlon dikkate alındığmda kamu girişımlerinin uretkenliklerinın düşük olduğu gözlenmektedir rosyonel işletmecilık llkelerinden uzaklaşmış olmaları. uretim ve iskolian arasında esgüdüm yetersızliğı, basta yedek porca olmok üzere vurj ıcınde uretıiebılecek makıno ve hammaddelerin dışalımını zorunlu kılmış ve vurt ıcınde voratılmış kapasite'er yeterınce kullanılamomıştır Öte yondan. kımya gubre, demir celik otomofıv gıbı sanoyı dallarındo hammadde ve aro moMar yönünden dı$a bağımlılık. dovız vetersizliğı nedenıyle kapaate kullanımının dusmesme voi ocmıştır Ayrıca elektrik kısıtlamalannm da kapasıte kullanımının dusmesinde onemli bir etken olduğu bildirılmektedir. ı KONSOUDE BÛTÇE ÖDENEKLERI. MAAŞ VE ÜCRETLERİN ÖDENEBİLMESİ İCİN HAZİNENİN MERKEZ BANKASINDAN YAPTIĞI KULLANIMA DAYALI OLARAK GENİŞÜYOR. KAPASITE KULLANIMI Gerek kamu gerekse özel sektörün tcaposrte kullanım oraniarının yıldcn yıio düsmesi. uretımin gerılemesine, mal kıtlıklarına v9 enflasyonun hızlanmasına yol acmaktadır. Sınai tesislerın pasite kullanım oranları şoyle olmuştur: Petrol ürünleri Fosfatlı gübreler Azotlu gübreler Cimento Sıvı celik Pamuk ipliği Pamuktu dokuma Sigara Kâğıt Blister bokır Kok Sulfirik aslt Sıvı aluminyum 1978 yılında boşiıco uretim kollarında ka I978'DE BANKA KREDİLERİ ÖNCEKt YILLARDAN HIZLI ARTTI Uiuç GÜRKAN 1 (* 7 O L , 7 4 O ° bonka kredılerindekı ortış. oncekı yıiiara gore onemli ötcüds hızlanmıştır Artışta en büyük pay tıcari kredilerde olurken. 1977 yılıyio karşılaştınldığında, sanayı ve konut sektörlerine yonelen banka kredilerinı^poyındo da yükselme iz!erimis. torım ve kuçuk sanat kredüerinin payında ıse kucük oranlı azatmolor gorüimüştur. Kredilerin yanısıro, mevduotta da 1977'ntn artış oranı aşılmıştır. Mevduatın bu feltşimi. ozellikl© vadeiı ve ticarı mevduatkjrdaki gervışiemeden etkilenmışfir. Kredi ve mevduot venlerinın 1978 yılı sonunoaki aörunumü. 1977de bir kat dolayında büyumüş olan Merkez Bonkası kredılerindekı artışın da yüzde 33 düzeyıne ındirildiği dikkate alındı§ındo, uygulanan politikalara uyulduğu ızlenin.ı vermektedır. Ancak sonucların, kâğıt para tutorındoM yuksek oronlı artıştan etkilenmış olmosı bu izleniml zedelemektedır. yı|ıno Yüzde 85,9 15.9 333 81,5 47.5 81,0 71.5 9ZS 37.1 84.5 22,3 71.7 1978İN POLİTİKALARI 1978 yılında, rnevduatin yopısını ve kredilerin dağılımını değiştirmeye yonelik faiz düzenlemeleri yapılmıştır. Vadeli mevduat faızlerı görece yükseltilerek bonkalara yöne'en vadeiı kovnakların ortırılması amacianmıştır. Kredi fatzlerıne ıse, faaliyet alonlorına ve yörelere göre getırüen ayrıcalıklarla. bankaları bu alon ve yörelerı kredılendirmeye özendirecek bir yapı kazandırılmıştır. Öte yandan, daha once yalnız borçloranlara verilmekte olan faiz forkı .adeli. kendini besleyen bir mekanizmayla. bankaiara da verilmeye boşlanmıştır. Ayrıca. mevduat munzam karçtlık cranları, özefidirılmesi ısienen alonlor icm bankalann kaynaklarını artıracak bıçimde yeniden düzenlenmiş, reeskont faizleri, kredi foizler'ne koşut olarak artırılmıştır. Banka kredilerıne ilışkin bir başka gelışms ise. bankolorca plasmanlorınm belrlı yürdelennı orta vadeii kredilerde kullonmalarını ongoren karar olmuştur. Bu kararın uygulonmasında. kullandırılan kredilerin ongorülen lımitlere oranında hafif bir artma gercekleşmiş, buna karşın limıtler tümüyle kullandırılmamıstır. Kredi ve mevduat cerçevesındekı duzenlerre ler, kısıtlayıcı bir para politikasıyia desteklenmış t r. 1978'in ilk dokuz ayında Merkez Bankası kre dilerindeki artış boskı altında tutulmuş ve kâğıt pora mıktarırın büyük boyutlarda artmasıno ızın verilmenpiştır. Halk dilinde «kemerleri sıkmo» olarok bı'inen istikrar Drogramının bir bolümür.u oluşturon bu para politikası sermayerın dar hesaplarıylo celişmıştir. Kısıtlcyıcı paro politikasma bağlı ola rak, paıosal genışleme fıyat ortışlarınır gensinde kalmıştır. Bu geüşme spekülatif amoclı para tole bınin o/alarak, onceki yıilorda mevcut servetin spekülatif amaclarla el değiştirmesmde kuilcnılan para hacminin gıderek arton orando üretılen mal ve hızmet değiŞımmde kullanılmasına yol oçmıştır. Bu arada. mal stokları cözölmeye başlamış ve rr>a! orzı üretımın üzerıne çıkmıştır. Sermavenın dor ve. spekölotif hesaplarını bo zan bu polıtıka 1978'tn son aylarındo bırakılmıştır. Böy'ece «yarını kurtormok İcin bogünün sorun lonnı orttırmak» temelıne dayalı istikrar programı. 1979a, 'yalnızca genış kıtlelere yükledikleny ie devretmştir. BANKA KREDİLERİ ARTJŞ1NDA EN BÜYÜK PAYI TİCARİ KREDİLER ÂLDI KREDİ MEVDUAT GELİŞMELERİ 1978 ( x ) (milyon TL.) Net kredi hacm Banka kredıleri Torım Sanayı Kucuk sanat Konut Ticarı Merkez Bonkosı Konsolide mevouot Vodelı Vadesız Ticarı 438 778 279 607 50 528 13.276 13408 7 573 194.812 159.171 259.874 150.703 51.707 99.001 78.521 30 645 arolık 1978 ıtıbarıyte arolık 1977 itıbarıyle Yılbaşına artış (%) 25,0 20,8 8,4 1977 ( X X ) milyon TL 334 600 216.562 44 996 8 242 S354 5 997 147.973 118038 195 158 115.171 37.514 77 657 55 076 24.911 Yılbaşına artış (%) 36 2 17.9 20.2 29.1 48,6 110 Kapasıte kullanım oranlarımn yarıya inmesı, bir uretim dalında üretımın yarı yarıya azalması ile eşanlamlı olmaktadır Tabloda görüldüğğ gıbı bazt uretım dallannda kopasıte kullanım oranları yarının da altıno ınmış bulunmaktadır. Kamu kuruluşlarında kapasıte kullanım oronlarmın dusmesinde belli başlı etkenler ve bu etkenlerın hangı üretıcı kuruluşları etkilediği şovle beiırtılmektedır: • Dışardan alınan teknolojılerin yeterınce özümsenmemesı ve gelıştirılememesı. Ziroi Donotım Kurumu traktör fabrıkası, Makına Klmya celik cekme boru îabrıkası. TKI dumonsız yokıt tabrıkası ve Volfrom tesislerinin kapasıte kullanım'arını düşürmüştür. • Uretim hot ve sürecien ara^ındoki dengeslzlık bazı tesislerın boş tezgâhlarının değerlene'ırttefrtemesme yol ocmaktoelır. Bu nettanle Sümerbank'ın bazı tesıslerınde, Et Balık Kurumu kombinalarında, Kütahyo Azot Sonoyiınde. Ereğlı Demir Çeiik'te kapasıte kullanımı düsmuşlür. • Yem, traktör, otobus. komür gıbı gerekslnme duyulan mallarda tesısler vardiya artışı ile uretımi ortırmayo yöneltilememıstir. • Kamu ve özel kesımde yan sanayiden gereğince yarorlanılomamakta, yan sanayiden sağlanabilecek malların üretımi icm cok az kullanılocak tezgâhlar otıl kapasıte yaratmaktadır. • Özel kesım vatırımlarının otomotiv sanayi, traktör gibı uretim dorlığı ve yuksek kâr olonakiarıntn qorülduğu bazı uretim kolları ile tekstıl. gıdo qıbı vatınm lecrubesl olan alonlara yonelmiş olması, bu üretım koilarmda talebın üzerinde kapasıte yaratılmasına ve bu kapasiteden tam olarak yorarlanılamamnsına yol acmaktadır. 9 Kamu kuruluşlarında kapasite düşükiüğünün onemli bir nedeni olarak da yönetim ve personel sorunu gösterılmektedır. Sınai uretim yapan kamu kuruluşlarında personelın 657 sayılı yasaya tabi olması kalitell teknik personel istıhdam edılememesıne yol acmaktodır. Bu kuruluşlonn yönetim sorumluluklorını kesin olarak beürleyici öniemier olınamodığı gibı üretım kadetnelerinde denetim araclorının etkinliği de azalmıştır. Bu gıbi etkenler kamuoyundo göze carpmavon ve üzerinde pek fazla durulmayan sorunlor olduğu holde, uretim düşuklüğü ve en'losvonıjn sonuclanm tüm kamuoyu ağır bir bicımde uzennde hıssetmektedir. Tasarruf 56.3 40.9 16,9 21,5 33.1 21.9 27.5 31.3 180 15,4 90 7 198 Ötekıler. ( X ) 15 ( X X ) 16 244.6 13.6 18.2 11 0 22.1 22>5 21.8 urfciye'ye yardım icin Bonn toplantısr surerken Başbakan Bülent Ecevit bir acıklama yaptı: «Turkıye'nın herhangı bir bicımde de odün vermesi duşünulemez. Ödun verılmesi söz konusu değıldır». Boşbakan bunu öz«llikls üslerie ilgili tartışmaya yonelik olarak söyluyordu. Başbakan Ecevit bu ocıklamayı yaparken °ve de Bonn toplcntrsı sürerken Dışişleri Bakonlığı «serbest bolge kurulması» ile ilgili olarak yeni bir hazrrlık icine giriyordu. Bonn toplantısı sürerken ve de Başbakan bu açıklomayı yaparken Sağlık ve Sosyot Yardım Bokanlığı Eczoctlık Genel Muduru Necla Bal gorevinden alınıyordu. Başbakan Ecevit bu acıklamayı yaparken v« de Bonn toplantısı sürerken, ceşitli Bakanlıklarda yabancı sermayenin Türklye'ye geliş kpşullannı yeniden düzenleyecek bir caiışma hızlanıyordu. Bonn toplantısı sürerken ve de Başbakan bu acıklamayı yaparken 1978 yılında kamu yatırımI a rında öncelik taşıyan projelerin ancak yüzde 19 unun gerçekleştiği belirleniyordu. Başbakan Ecevit bu acıklamayı yaparken ve de Bonn toplantısı sürerken ticaret kesimine verilmesi yasaklanan kredilerin yeniden serbest bırokıldığı bir Oevlet Bankası'nın Genel Müdüru'nce yayınlanan genelge ile ortaya cıkıyordu. Dış yardım konusunun her yönüyle tartışıldığı ve gözlerin Guadeloupe'dan, önce Ankaraya, sonra Bonn'a cevrildiği bir dönemde, ic ekonomlk onlemlerin de oynı anda gündeme geldiği gözlenmektedir. Ve ic ekonomik oniemler faslından belli bir kavramın diğerlerinin önune gectiği ve bnem taşıdığı da yine gozden kaçmamaktadır: Yabancı sermaye. Getirilen kimi ic düzenlemeler yanında yabancı sermayenin yeniden en genis boyatlarıyla ve ceşitli yönlerden horekete gectiği «uzun sürmuş bir masaim» yeni bir a$amasıdır. ' Î gelerde uygulanan yabancı kârların en yuksek düzeyde «utulmosını sağlayan bir yontemdir. Sonra da, bugun Türkiye'ye onerilen bir yontemdir. Serbest bölge olarak acıklanan ulkenin herhangi bir yeri, enlemi şu şu noktalarda. boylamı şu noktalarda, seçilir ve o noktalar arasmdaki böl gede uretim faaliyetinde bulunan yabancı sermaye zımık vergi vermez. Gümruk vergisi vermez, gelir vergisi vermez. Uretimıni de dışsatımo yonetik olarak gercekleştirir. Satış değerinin aşaği yukarı yüzde 60mın ozetlenen vergilerden olustuğu düsunülürse ve de bu vergilerin yabancı sermayB tarafmdon serbest bolgede verllmediği düsunülürse, bu firmaların ettikleri karın acıktan yüzde 60 daha cok orttığı kendiiiğinden •YÖRUM "TURLUÇEŞİTLİDİR,, İDİ ODUNLER... ÖDÜ Yalçın DOĞAN. ortaya cıkar, Yine sonra anımsamak gerekir ki. benzer bir uygulama, enlemi şu noktada; boylamı şu noktada* olmak üzere Milliyetçi Cephe Hükümeti doneminde gercekleştırilmek istenmiş ve o tarihte Gümruk ve Tekel Bakanlığı Adana'nın Yumurtclık bolgesinde boyle bir «serbest bolge» kurmo yolurta gitmişti. İşte, o konu Benn'da toplontı sürerken yeniden gündeme gelmektedir. Yabancı sermayenin etkinliğinin arttığını gosteren bir başka carpıcı bir olay aslında basit gibi bir olaydan kaynaklanmaktadır. Sağlık ve Sosyal Yardım Bakaniığı Eczacılık Genel Müduru Neclo Bal'ın gorevinden alınması herhangi bir Genel Müdür'ün gorevinden alınması olayı değildlr. Türkiye'deki ilac sanayiinde yabancı ser mayenin baskısı altında gercekleşmiş bir olaydır. Konu iki yonludür. İlki, fiyatlarla ilgilldir. Son oünlerde ilac firmalan piyasaya sürdüklen ilaclaro istedikleri flyat etiketini yapıstırmakta, fiyat fiilen yururluğe girdikten sonra Bokanlığın bu konudaki yanıtım beklemektedirler. Bir anlamda bicim koşuluno uymak icin Bakanlığa sormakta, ama bildiklerini uygulomaktodırlar Bırakın ilacları, diş macunlarında bile uygulama bu yöndedir. Ve bu fiyatlara Necla Bal «yuksek> olduğu icin sürekü karsı cıkmaktodır. Kişisel lehditlere kadar varan, iş Bal'ın ilac firmalonna acı gelmeye başlamasıyla hızlanmış ve görevine son verilmiştir. İkinci konu, 1974 yılmdan bu yana bekleyen bir ilbç kararnamesiyle ilgllidir. Korarnome Türkiye'de ilac sanayiinde faaliyet göstaren 12 yabancı firmanın ilac hammaddeslni Türkiye'de yapmalannı ve bu işin dışsatıma yonelik olarak Işlemesini öngörmektedir. Cünkü, yabancı firmalar en yuksek kârı hommaddelerin yurda getlrilmesi sırasında sağlamaktodırlar. Türkiye'de JİIOC sanayiî bu hammaddelerin sadece paketlenmesinin adıdır. İlacın hammaddesl dışardan satın alınmckta, hammadde sanayini firmalar Türkiye'de kurmaya yanaşmamaktadırlar. Dövlze kurşun stkıldığı bir ortamda hammadde sanayinin burcda kurulmasını ongoren knramome beklemekte, bunu biron önce yürürlüğe sokmak Isteyen Genel Müdürler görevterinden alınmoktadır. Bir baska onemli olay. bundan böyle yaboncı sermayenin Türkiye'ye gelme ve faaliyet gösterme sürectnin hızlanması ve konulardaki cesitliliğe ilişkindir. Yabancı sermaye koşullart. yasa cercevesi icinde de kalınsa, yeniden değerlendirllmektedir. Ve ne garip bir rastlantıdır ki, bu işler Bonn toplantısı sırasında ortaya cıkmaktadır. Ya da en azmdan «ekonomik yordımın» Bündeme geldiği bir sıraya rastlamaktadır. Yabancı sermayenin ceşitli alanlorda sivrildiği bir dönemde, «onemlı» oiarak niteienen kimi kamu projelerinde 1978 yılında gercekleşme oranı yüzde 19.2'de kalmıştır DPT'nin voyınladığı ocak 1979 torihli kitapta petrolden kömüre, kâğıttan sontroılara demir celikten cimentoya degin tüm projelerde cok onemli gecikmeler vordır. Nedeni ne olurso olsun. dışa bağımlılığı arttıron gecikmelerdir bunlar. Doloyısıylo yabancı sermoyenin etkinliğini arttıran gecikmelerdir. Türkiye'yi yeni odünlere zorloyon gecikmelerdir. Ödünü salt «varolan yo do yeni uslerle* «ınırlı tutmak gerceklerle celişmektedlr. 1978'İN SONUÇLARI Vadeiı mevduot'n toplam mevduat icınde 1977 yılındo czalan ycpı. 1978 yılında yukseimft eğilimine gırm'ştır. ilişıktekı tablodon ızleneceği gibı özellikle vadeli lascrruf mevduatının artış hızındaki yukseıme baiırgm oimuştur. Bu gelışmece, 1978 rr.ort başmda yapılan fai2 düzenlemesmde vadeiı ırevduota uygulanon faızın gorece yüksek lutulmcsı etkın yapmıştır. Tıccn mevduatın :se. yılın ;ik yarısındaki mevsımlık gerlerres, 1977'den doho hızlı gerçekleşmıştır. Temmuz akırp doneTıı genışlemest de 1977'nın eş doneminın ger'Sinde kolmıştır. Bu du rum, genel olarck kısıtlayıcı pora politıkosından kaynaklanT:ıştır. Ancak. kasım ve oral'k aylorında para hocmln:n büyük ölcekte arttınlması, vadesız tıcori mevduat artış r nı da hızlondırmış ve 1977'nın orcn ları oşılmıştır. Topiorr. banka kredılerınln yuzde 70'ıni oluşturon ticari kredılerdekı genışleme de 1978 sonla rında ileri boyutlara varmıştır. Bu orado mevduotın banka kcynoklon ıcındek. poyıiın kücük orondc crtnnasına knrşm, kredılerdekı artışın kar »ılanabiımesı ıcın. Merkez Bankasının r^aaş ve ücret oderrıelen dışındo kamuya Kapalı tutulan koynokları bonkoloro acılmıştır. Nerede yoktur ki, son günlerde yabancı sermaye! İşte, Dışişleri Bakanlığı'nın hazırlamakta olduğu «serbest bölge» konusundaki karamame. Önce nedir «serbest bolge?» Önce «bir ulkenin toprağını parasız olarak yabancı sermayeye vermesıdir» serbest bolge. Yaboncı sermoyeti şirketle/in parasız olarak fabrikalarını bu topraklar üzerinde kurmasıdır. Ulkenin, özeliikle limanı bulunan kıyılarından herhangi bir yerinde belli bir toprak parçası üzerinde her türlü vergiden bağışık faaliyetlerin sürdürülduğü alandır serbest bölge. Yine önce, gecen yüzyıldan kalan sömür YAĞ AÇIĞININ TÜTÜN TOHUMUNDAN ELDE EDİLECEK YAĞLA KAPATILMASI ÖNERIÜYOR IZMIR, (Cumhuriyet Ege Bürosu) Bitkisei yoğ acığının tütün tohumjndan yog eide &dilerek buyuk ölcüde kapatılabileceği öne sürulmuştür Ege Unıversıtesi Zıraot Fakültesınce düzenlenen 3. Tanmsal Mekanızas/on Semınerinin sonuclannın yer oldığı öır roporda «Tütün Tohumu Hasadı İmkânları» bolumünde ulkemizdeki bıtkısel yağ uretimı ve tuketimmın hızla ortış gostermesı nedenıyle alışılagelmış. aycıceğı. zeytın, pamuk gibı ürünlerden e'de edilen yağ mi'<tannın gereksinlme yanıt vermediği öne sürülmuştür. Raporda bu nedenle dıger üretım olanaklarınm arGştırıimasının kocınılmaz duruma geldiği belirtilmis. özeüe sövle denmiştir: «Ülkemizde tütün eklm alonlorı cok büyüktür. Tütün ürününün yapraklan kırılıp toplandıktan sonro kalan sap ve tohumları oluşturon sümbül kısmı hiçbir işe yoramadan taıiado bc rakılmaktadır Bu tarlada bırakılan tütün tohumunun lylenerek yağ cıkoniması durumunda Türkiye'de blrkoc yıitfır görülen bitklsel yağ daıiığının büvük olcuc*» (jiderllmesı olanağı doğacaktır. Tütün tohumu bulunmaz bir kaynaktır^ MERKEZ BANKASI'NIN KAMU KESİMİNE YONELİK KREDİLERİ ARTIŞ GÖSTERDİ Merkez Bankosı'mn kamu kesimine yonelik kredilerı, Uıusıararası Para Fonu'nun tanımına go re 196,6 milyar lirovo uloşmıştır. Bu kredilenn 129,6 T.ilycr lirolık bolümu aoğrudon hükume'ce. 67 milyar liralık bölümu 'Se Komu Iktısadı Teçeb Düsleri'nin f'nansmanıno oc'lmış görünmektedır. 1978 ocok 1979 adnemı o.talcmasınm 7 milyar IIra üzerinde seyretmektedır. Merkez Bonkosı'nm bonkalar kesimine yone lık kredilerı ise, 512 ocak tarihlerı arosındo 2 milyar liro dclayındo azolmıştır. Bu ozalmoda. özel borkaların ticori senet reeskontıarı ve tahvıl kcrşılığı avans kullanımlarındoki doralmo 9tKilı olmuşlur. Merkez Bankosı'nın bankaiar kesimine yöne lık kreriilen onemli tutarda czalırı«en, ozel bonkaia; Merkei Bankosı'ndaki mevduatlarını 600 milyon ,iro dolaymda arttırmışlardır. Bu arada. yı lın ılk yorısındc mevsımlik olarak azotma eğııımıne gırmesl beklenen mevduot munzom Korş.'ıklorındo da 600 mılvon lira kadar bir artış gerçek leşmıst:r Merkez Bankası, 5 ocak torihınde 119.3 milyar lıra düzevme yükselttiğl ptyasadckı kâğıt oo ra mıktorını 12 ocqKdo 116 6 mılyor lıroyo düsürürken. pıyasncokı Kâğıt poro mıktarı yılbaşınJ göre 3 milycr lıra azalmıştır. Merkez SanKası nın kamu kesımme kr^dileri. 12 ocak tarihtnde bir hafta önceslne göre küçük oranlı bir artı$ göstenrken, Uluslara rcsı Pora Ponu'nca soptanmış bulunan kasım