Katalog

CUMHURtYET 20 OCAK 1979 BE Ş YASER ARAFAT ANLATIYOR Tel Zaatar Filistin mblteci kampından 2 ağustos 1976 tarihli bir görünüm.. Röportaj: Mehmet Emin BOZARSLAN "Gününbirinde yurda döneceğiz, güzel ev yapmaya gerekyok,, eynJt'tokı gezım strasmdo Fılıstın muitecı kamplanndan b rın «Satılla KampiKiı ve oradakı «Yigıtler Egitlm Merkezı»m z /aret ettım Eğıtım Merkez nde COCUK ara coğrafya dersı yerıl yordu Buyuk bır tahta/a cız Imış olan ıRilstln harıtosı uzer ne ogret Jfn»n acıklamalar >apıyordu kız 've orkek oğreicıere ( Rostgelo bır kız ogrenc ye Jnereil olduğunu sorduTi «Fı ' Bttlnilyim» dıye karşıhk verd 1 Bımun üze' ne «Burası Lubnon f topraktarı, sen de burada ya| fadığına gore Lubnanlı olman ' gerekmez 011'» dıye sordum 1 «Hayır» dedı kız «Ben burada göçmen olarak yosıyorum Be B 'Eskiden dünya bizj sadece bir mülteci topluluğu olarak görüyordu. Siyonist liderler, Filistin halkmın göçmen olarak yaşadığı Arap ülkelerinde eriyeceğini hesaplıyorlar ve bir kuşak sonra Filistin adının unutulacağını iddia ediyorlardı,, nım yurdum Fılıst n Oravo do neceğım » Ne zcnan donecegı nı sordum «Bılmem ama, bır gun doneceğfm yurduma» ded Ogretmenden ız n ısteyereK d ger cocuklara topluca «Sız l»r de donacek mısıniz?» dıyp sordum Hepsı bır ağızdan «Do ntceğız» dedılsr yanıî o'arok Şotılla Kampı nın bozı kaklorını dolaştım Dıkkat so et tm Turkıyedekı gecekondu semtlerınden cok doha gerıydı kamp SokaHar camur ıcınde evler n damlaı OIUMU sacla kaplı duvarlar tahtadan ka pılar tenekedendı buyuk cogun luğuyla Yanıma refakatcı olo rak ver 'en Fadı Nassar adlı gence neden doho guzel ve sağlam yapılar yapılmadığını sorduğumda, bu evlenn gecıcı olduğunu, o nedenle soğlam ya pıîar kurmaya gerek olmadıgı nı soy'edı Pılot eğıt m yapan uc yabancı dıl bılen bır genc tı Fadı Acaba sokınlerı de onun g bı duşunuyorlar mıydı 9 Kap sınm onunde duran bır genc kadının yanında du'arar«Merhaba» dedım «Ehl«n» de d kadın Nerel olduğunu sor duğumda o da Fıl'Stınlı oldu ğunu soyledı Neden daho gu zel ve saglom b ' ev yapmadık ' a r m sordum Kadının yar t şu oldu «Nasıl olsa yurdumu za döneceğiz gunun birinde Guzel bır ev yapmaya ne gerek var"> • Burada temellı kalacak degılız ki» Ne zamon donece* erın sordum «Bılmem, devrım ne zaman başanya ulaşırsa» ded Fadı Nassor aulumsedı ve •Bana ınanmadın değll m ı 7 Tum Filıstınliler boyle duşu nuyor Hangıslne sorsan aynı cevabı verecek» ded bılgı verırken «Burada savcs cılarımızı yetlştırıyoruz» d >e soze başlodı Verdığı bılgıye gore 7 18 yaşlorı orasındak cocuk ar ahnıyo r eğ tım merke z ne 18 yaşını tamamlayan ar ıse FKO'nun sıyasal ya da as ken kodrolarına gırıyormuş Eğıl mde kız erkek ayrımı yok Okutulon dersler ıse tarıh, coğ rofya matematıkten tutun da oskerı egıtıme kadar uzanı YİGITLER IERKEZİNDE «Yığitler Egıtım Merkezl» yo netıcısı Ebu Şehîe buradakı egıtım calışmaları «onusunda /or Tobıı cocuktorın yaşlarına gore kademelere ayrılmış aers er A/rıca her ceşıt spor calışmaları yapılıyor, muzık ve tıyatro derslerı de okutuluyor Ust kademelerde Ise ağırlık sıyasaı ve as<erı eğıtıme verı tyor Ano ve bobosını kaybet mış ya da bobası şeh t olup anası başka b rıyle evlenmış oan cocuklar ıse yatılı okuyorar Gerek bun arın ve gere<se gjnduz'u okuyon cocuklann tjm eğıtım masraflarını ıs« PKO Eğıtım Bolumu karşılıyor Eunun gıbı bırcok eğıtım merkezı da'ia varmış Ama sayılarını so/lemedıler Belkı acık lomokto sakınca goruyorlar dıye ben da tekrarlamadım sorumu MÜLTECİ TOPLULUĞU DEĞÎL Eğıtım Merkezınl gezerken, Beyrut a gıdışımın ikıncı gunu Dış Enformasyon Bolumu gorevlılerınden Amır le dolaşırken sovledğ sozu hatırladım Şo/le aem ştı Am r «Eskiden dunya bizl sad«ce tır multecl topluluğu olarak go ruyordu Siyonist lıderler Fılıstın halkınm gocmen olarak yasadıgı Arap ülkelerinde erlyscegıni hesaplıyorlar ve bır kuşak sonra Filistin adının unu(ulacagım idd'o ediyorlardı Oy sa bugun Israll e karşı çarpışan savaşçılarımızın yuzda 90 ı Fıiıstın dışında dogmuştur Arap ülkelerinde erımedlğlmız glbl, ceşıtlı Arap re|imlerlnln kucagına da dusmedlk Onların bızı vesayetleri altına alma girışımlerıne karşı başarıyla dlrendık Varl'gımızı, benliğımızı, bagımsızlıgımızı koruduk» K utba gıd şte en elvenşll arac dca< Kutuptakı çalışmolar ıcın de o/le Usler arosında ırol malzene ve personel tas mada ccn kurtarmada e" geroklı arac ucak Ucok kei f ış'srınde Kutbun havodan fotograflorının ve harıtalnrın n ce< Imes nde de cok yararlı Ancok ucak. bır cok (jüclukler cıkarmaktan aa gert kblmıyor Paylaşılamayan ,Altıncı Kıta... . Konuş sorunu Bır uçak ıcın en önemli sorun yere konuş sorunu Neden 7 Buyjk hızdan dolayı Bılındığı gıbı saatte 1 0001 500 kılometre hızıa gıden bır ucok, hızını ne kadar kesse de, yıne b r sjre koşnak zorunda Hava a l oni3rmda l 'i «pıstler» bu ış ıcın yapılmış Ucak ınıyor, uzjn bır s j r e tekerleklerı uzerınde gıaıyor. bu arada hızını gıttKce ozaltıyor ve yavaş yavoş duruyor Ktıtupta boyle bır şey cok güc. Uc b n netre kalınîıktakı buz uzerınde pıst yapılamıyor Yapılsa do buz kaygan surtun me yok gıbı b r şey Arac alabıldığıne uzaklaşıyor. Gerı don mek oyrı mesele Bu durumdo ns olacak"? Olacağı pıst'ere benzer yollar yapmak Buldozerler ve kar ku reme a'acları karlar ve buzlor orasnda asfalt yol gıbı derın yollar acmado kiiilanılıyor 630 met/e genışl kte yollar. Derın yollar Ikı taraf duvar, buz duvarı Kurenen karlor, kar buz tozları halınde ıkı yana yığılıyor. Zerrm yeryer tumseklı ya pılıyor Inen ucoklar yo'da bır sure kosuyor Fakat tekerlekler tjmsek ere takıldığı icm sürtunme artıyor va araç duru yor Ancak burada başka bır guciük cıkıyor Buldozerler n oyup yol halıne getırdığı buz tabakalan alttan zayıflıyor. Cunku buz ıncelrnıştır Ikı yana kurenen ve pıstın duvar'arını oluşturan kar ve buzların oğırlığı >le ucağn ağırlığı bır oraya gel nce bu yolun buzdon zem ni yer yer catlıyor ve buralardan denız su/u fıskıye gıb fıskırmaya başlıvor BazGn, ucagın, yarılan bjzdan denıze gocmesı olasılığı da belırıyor Nasıl b r çozum bulunabılır bu buz yarılmalarına'' Bır cozüm yama cozumu Çatlayan kırılan yerlere derhal tatlı su ile buz parçaları atılıyor. Tatlı su tjzlu suya gore cok cabuk donuyor, buz yamalanıyor Hava cianlarınm kayalara yapılması baska b r cozum yolu Ancak <a/alar cok ıcerlerde Kutbu çe\ releyen denizin buzları arasında ilerleyen bir gemı «KARŞIMDA ÖLMEK ISTEYEN İNSANLAR» F I stın devrımının askerı gu cune geMnce bu guc. ılk cıddı sınavını gecen yılın mart a/ında Gune/ Lubnan a saldıran ls ra I b 'lıklerıyle gırıştığı corpış ma orda verdı F , stınlılerın ıSekız Gun Savaşı» adını verdık'erı bu carpışmalarda Israıl ordusj, hıc hesaba katmadığı bır dırenış'e karşılaşmış ve oldjkca buyuk kayıplar vermış tı Bırkac saat ıcınde Guney Lubnan bolgesını ışgcl edebıleceğmı ve bolgeyı «yıkıcılar» dıye nıte edığı Fılıstın bırlıklerınden te mzleyebıleceğım hcsaplayan Israıl, karşılaştığı dırenışın sertlığını gorunce saldırıya gecen b'rl'klennı takvıye etrrek zorundo kalmış, Fılıstınlılerm be ırttığıne gore ordusunun ucte bırını savaşa surmuştu Hava ve Den z Kuvvetlerınln de destekledıklen kara bırtıklen yoğun tank ve topcu ateşıne rağmen FıhstınVerın dırenışını kıramamışlardı ' Vehbi BELGİL 1 Altıncı kıtada taşımacılık güç koşullara I karşın olağan bir biçimde sürdürülüyor ülkeler da hem buzkıron hem yuk toşıyan gemılerı tercıh edi yorlar. Boylece hem yolu acı yorlar hem de yuk ve personel getmyorlar Denız taşımacılığında ikıncı bır sorun, yanaşma sorunu Gemi nereye yanaşacak? Bu soruna çeşitli cozümler getır mışten • Çevre adaların lımanlarına yanoşma Bunun sakıncası gemılerın buralara boşalttığı malzeme ve personelı sonradan Kıtaya taşımak. zln dıblne gldıyor • Buz lımanlarma boşaltma nın başka bır sakıncası da de nızın bırden donması O zaman gemı buzlara sıkışıp kalıyor Hatta buz cok sertse ge mıyı sıkıştırıp parçalıyor Kışın küpteki suyun buzlaşıp kupu catlatması gıbı • Başka bır sakınca Gemı nin bağlı olduğu yerde yuksek bır kayalık gıbı dıkılen bır buz varsa bazan bu buz porcası devrılerek gemının üstune du şüyor örneğın, 1957 de boyle lerle gelıyor Varıllenn taşınmasında buz yarılması olasılık larına dokunmuştuk Bu yuz den, akar>akıtın tankerden kı yıya borularla pompalanması başka bır cozum bıcımı olarak ortaya cıkmıştır Örneğın Ame rıkalılar, McMurdo kıyı kentın de herbırı 750 000 lı*relık akaryokıt depoları yapmışlardır (1956 da) Bunlar 1961 e kadar kazasız belasız kullanılmış Ancak bu tarıhte cok sert fırtınalar bunları yerlerınden sokerek denıze suruklemış MevS macılığının başka bır sakıncası cok zaman alması Bır gemı Amenka'dan veya Sovyet Rusya don bır ay kadar bır za manda gelıyor Kutba Buyuk bır zamon kaybı bu Ama başka bır cıkar yolu yok Gemılerın sert kutup fırtınalanna tutulmaları da yoz, kış olagcn ışlerden Fakat bugunkü Kutup yolculuklarının eskı yolculuklara gore cok ustunluklerı var Eskıden, bır gemının Kutup se tımz lclerıne girdlnlz, Iş yine bıtmıyor Bınalar sağlom toprağa değıl buza turtuldukları ıcın, yazın havalar ılınınca bınalar ağnamaya, ruzgâriarın da etkısıyle cokmoye başlıyorlor Hadıı bu sefer bır bma taşıma seferberlığı. Kışın eskı yerlerıne getırme zorunu. ml göndenlecek' Ucak tam kutba gelınce malzemeyı posta paketlennı paraşutle yere atıyor, yanı kesın gereksınme olmadıkca inmıyor Amerıkalılarla Ruslar Kutba, Yenı Zelanda üzerınden gelıyorlar Arıantınlılerle Şılılıler ıse kendl ölkelennden Adalara alanlar Kutbo ucok toşımacilığında başka bır cozum bıcımı de alan ları Kıtayı cevreleyen adalann toproklarına yapmak Örnegırı, Deniz taşunacıhğı Kutup ıcın ucak butun sakıncalanna rağmen en elverışlı, en hızlı arac olduğu halde denız taşımacılığı yıne de ge MİSKET BOMBALARI Mısket bombala'inın da Ilk kez kullanıldığı sraıl saloınsıno karşı d renen Fılıstın brlık'erı, boylece dıger Arap duzenlı ordj'arının elde edemedıklerı bır başarı elde etmışler ve Israıl ordusunun korşısında ılk kez guclerını kanıtlamışlardı Sekız gun suren carpışmolar so nucunda araya gıren Bırleşm ş Mılletler ın aracılıgıyla ateşkes ımzaianmıştı. AteşKesın ımzalanmasıyla Isra !, Ik kez Fılıstın Kurtuıuş Örgutu nu doıaylı da olsa tanımıs o'uyordu Cunku ateşkes. Israıl le FKO arosında ımzalannışt Boylece Israıl, yıllar yılı «tedhış orgutu» dıye adlondırdı gı FKO n j n gucunu de ılk kez r,abul etm ş olL,ordu Bu durum ls a llı yetk lıler arasında b rtakım tartışma aro yolacmıs o donemın Gene'kurnay Başka nı General Mordchaı Gur sald rının FKO /e bag ı bırlıklerls riogrudan carpıçmaiara yo'oca cagını hesoplomrıdan soldırı emr veren Menahem Bsgın hukumetını sert bıc mde eleşt'rmış \9 hukuTietı saldırının sıvosal soruc'orım duşuin em«k Ip hesaplsmamakıa suclamış tı r Güney Kutbuna taşımacılık havadan Ingıhzler, Deceptıon Adasının yanardağı kullerı uzerıne boyle bır alan yapmışlar, fakat, sadece hafıf uçaklar ıcın Ada alanlarımn sakıncası da Kıtadan alanlara, aianlardan Kıtaya malzemo v» personel taşıma Bu da kolaylığa bağlı Kışın denız buz tutunca bu yolun yorarları sınırlı hale gelıyor. Başka bır cözüm yolu, ucaklara kayak takmok yahut hem tekerlek, hem kayak tokmak Bu arada tabıı heJıkopterler den oldukca vorarlanılıyor Ucakların ınış kolkışlar nı araltma ışı de son bır cozüm bıcımı Örneğın kıyıdokı McMurdo üssünden tam coğrofi kut ba malzeme, mektup vesaıre rekh, hem cok gerekl Her şeym ucakla taşınması olanağı vok Bınlerce petrol vanlı, pre fabrıke bnalar, buldozerler tanklar... Ucakla taşınarraz Ancak, denız taşımacılığı ucak taşımacılığından daha cok sorunlar doğuruyor Önce buz sorunu tabıı Guney Kutbunda aralık başı ıle şubat sonu arasındakı donem denız toşımacılığı ıcm en el verışlı donem Bu sırada buzlor, denız buzları en duşuk du zey» ınıyor gemılerın karayc lımana yaklaşmasına olanak sağlıyor Öbür aylarda ıse buzkıran gemılerıne gereksınme var Amerıkalılar bu gemılerle buzları kırıp gelıyorlar. B r kısım da, denizden de yapılıyor, uçaklarm buz zemine inmesi, gemilerin buzullara yaklaşmaları için pek çok yeni teknik gelıştirilmiş durumda ... • Başka bır cözüm, gemının alargada kalarak yukunu kucuk motorlara devretmesı Bunun gucluğu de ânı ruz gârlar • Başka bır cozum bıcırrı gemılerın buza yanasmalan Bunun sakıncaları daha da cok Nedenı, Iskele babaları ya pılamayışı Buza ıskele babası olur m u 9 Olsa da sert havaya dayanır m ı 9 Vapur fırtınanın etkısı ıle denıze acılmca bağlı olduğu babaları da sokup bır lıkte goturuyor • Yuklerl buza Indırmek de tehlıkelı Yığılan malzemenm ağırlığı ıle buz kırılıp yanlıyor bınbır guclukle getırılen malzeme, yıyacek ve araclar denıbır buz kayası OB odlı Sovyet gemısının uzerıne duşup ıkı ışcıyı oldurmuş Buzlar or tasında sıkışıp kalan gemı,e örnek de ARNEB adlı bır ge mı Başka gemıler buzkıran gsmılerı gelıp gemıyı kurtarmasa ıdıler koca gemı catlayıp sula ra gomulecektı • Alargadakı gemıden V\,ı ya boşaltmada Fransızlar n gınc bır yola başvurn uşla'dır Bu da, gemı ıle kıyı arasndT havaı hat kurup yanı tel gerıp yuklerı oyle boşoltmak. sımın sonbahar ve denızın de cok dalgalı oluşu yuzunden depo arın denizden cıkarılma'arı mumkun olamam ş ve mıl yonlarca lıtrelık petrol denız lerı kırletmış ferıne cıkması sonu tasarlanamayacak bır seruvene at Iması oemektır Bugjn böyle b r tehlıke kalmamıştır DeJetlenn bu ışe el atmaları gemılerı en guclu. en son araclarla donat maları, Kutba gıtmeyı Istanbuldan Karadenız lımanlarımıza gıtmekten daha tehlıkesız hole getırmıstır Eskı kâşıfler aclık'a, susuzlukla ateşsızlıkle, fır tınala' ve karlarla savaşmışlardır Bugunküler en konforlu koşullor ıcınde gorevlerını ye r ne getırmektedırler. Başka giiçlükler Ucak taşımacılığının başka bır guciugu de cok bınaya gereksınrr8 gostermesı Bır alanın tom ışleyebılmesı ıcın en oz 30 bınaya ıhtı\ac var Yolcu salonları meteoroloıı ıstasyonları gozlem kulelerı atolyeler tamır yerlerı, akaryakıt depoları ucakiarla konuşma kulelerı, mudur ve personel binaları toplantı salonlan revırler. ılkyordm tesıs en malze me ve yedek parca depolon . Hadı buttn bu bınaları yap Hoverkraftlar Guney Kutbunda Hoverkraft denen denız otobuslerı de de nenmış Bılındıgı gıbı bunlarm ozellığı denız üstunden veya verden bır metre kadar havada gıtmeleri Ince buzlar n üzerın de ucurumları oşmada ve de nızde oldukca yararları gorul muştur bu oracların Ancak tabıı bunlarm da kendılerıne ozel sokıncaları \ok değıl Gemı yolculuğunun veya ta Akaryakıt sorunu Kıyıya taşınması en guc ^uk lerden bırı de akaryakıt B J madde ya vanller veya tanker YARIN: Yaşanun cilveleri YARIN: İran ve Filistin