Katalog

ÇAĞDAŞ YAYINXAR1 Sabahattin Kudret Aksal GEÇMİŞLE GELECEK Sanat ustune koklu eleştırıier, gorüşier, de> nemeler... Ederı 25 Iıra Isteme adresı Turkocağı Cac\ 3941 Cağaloğlu Istanbul 55. Yıl; Sayı: 19414 umhuriyet Kurucusu: YUVUS NADİ 300 Kuruş Hıfzı Veldet Velidedeoğlu ÇAĞDAŞ YAYINLARI AİLENİN ÇİLESİ BOŞANMA Nışanlı, evlı ya da bekâr kadın • erkek her" kesın, her aydının okuması gereken kıtop Eden 25 Lıra Isteme Adresı Turkocağı Cod 39 41 Cağaloğlu ISTANBUL 13 Ağustos 1978 Pazar Halk Anlar er seçım sısteminin kendıne ozgu yararları ve sakmcaları vardır. Bu slstemlerı kabataslak çoğuniuk ve oransal (nısbı) olorok ikıye ayırırsak bırıncısı saglom, rahat bır ıktıdar oluşturtnaya yol açacağı için topluma yarar saglayabılır. Sistemin sakıncası zayıf muholefetler karşısında kendıne guven) artan iktidarların keyfilıge kaymaları, gıderek dıktatorluge ozenmelerıdır. Oransal secim sıstemlerı ise ulkedekı butun sıyasal egılımlere Parlamentoda temsıl olanagı tanıması bakımından yararlıdırlar. Muhalefet hukumetı yakından denetler. Hele Anayasa Mahkemesı, Yargıtay. Danıştay ve bagımsız adalet kuruluşlannın varlıgı ile keyfılık buyuk otçude onlenmış olur, Bu yararlarına korşılık oransal sıstemm de sakmcaları vardır. Başlıcası da Parlamentoda partı enflosyonuna yol açması, dogru durust bır hukumet kurulmasını guçleştırmesı. nıhayet ulkeyi yonetılemez hale getırerök anarşıye suruklemesıdir. Bız bu sıstemlerden ikıslnı de denedık ve ne yozık kl Iklsının de yalniz sakıncalı yanlarıyle başbaşa kaldık. 1950'de Işbasına gelen Demokrat Partl Parlamentoda elde ettıgi çoğunluga dayanarok muhalefetı hıce saydı, CHP'nın oldıgı mılyonta.ca oyu zerrece dıkkate almadı. Mademkı çogunluk bende, ;sledıgtml yapanm zıhniyetınl benımsedı. tlkın keyfılige, sonro da koşar adtm a ç k oçık diktotorluğe yoneldi. Dıkta hevesınln ne zaman, nasıl noktolandığını bılıyoruz. 27 Mayıstan sonra dunyonm en lyı anayasalorından blrını yaptık. Sutten ağzımız yandıgı lcin yogurdu ufleyerek yemeye karaılı idik. Yasaların Anoyasayo uygunlugunu denetleyecek bir Yuksek Mahkeme kuruldu, seçım işlemlerının bagımsız vorflıclor kurulunco yurutulmesi sağlandt ve oransal sisteme baglı yenı bır secım yasası çıkarıldı Gene olmadı 18 yıldır, b:r ya da Ikl donem bır yana, gıttıkçe yozlaşan karma hukumetlerle yo netılıyoruz. Ozellıkle 1974 den bu yano kurulan cephe ıktıdarları ulkemm gerçekten altmaan kalkılması cok guc yıkıntılciıla karşı karşıya bırakıp gıtmıştır. Bırakıp gıtmıştır derken yanlış bır deyım kullandıgımızın forkındayız. Gıtmişlerdır ama acabo bırakmışlar mıdır? Olan bıtenlere bakılırsa hiç de bırakmış gorunmemektedırler. Dogılan cephenın yenıden bır daha kurulabılecegını belkı arV't umuyor degıllerdir, ama şımdiki hukumetı her ne pahasına olursa olsun devırmek İçin çırpınıp durdukları ortodadır. Her gun oldurulen gunahsız yurttaşlarımızın acısı onları ilgilendırmez gorunuyor. Sanki oh olsun der gıbı «Şu kador ayda şu kadar genç canını yitirdi. Hani hukumet kurulur kurulmaz anarşı kendllığinden durocaktı?» diyerek adeta cinayetlerin surup gıtmesinden goneniyorlar. Hele cephe donemlnde köşe boşlorına kendi yandoşlarını yerieştirerek ortoklıkton en buyuk parsayı toployan partl liderinm son zamartforda soyledıği sozlere ne dersınız? Mıllıyetçilığl tekeli attma alan, kendi gibl duşunmeyen herkesi yabancı sayan, Ulku Ocaklannt kurarak ortalıkto teror hovası yaratmaya çaiışan, sonro do bu durumun dupeduz suç olduğunu açıklayanlara «Ulku Ocakları devlet kuvvetlerlne yardım ediyor» yanıttnı veren bu kiş! şımdl tutmuş butun partileri anarşıye karşı birleşmeye. demokrasıyi kurtarmak lcin işbirliğine çağırıyor. Bu cağrıya Başbakan Ecevıt gerekli yanıtı verdı. «Bıze başvuracağına kendi kurduğu etf sllâhlı çetelerl sustursun» demeye getirdi. Efinde midir susturmak? Bir kez ak yayındon fırlamıştır. Cephe donemınde parsellenen devlet örgutleri neredeyse devletl devlet olmaktan çıkarmış, bir takım demokrosi ve ozgurluk duşmanlarının pusu kurduğu Işlevlnl goremez, bir aygıt haline getirmiştlr. H AP Genel Başkanı Suleyman Demirel: "Şart yerine gelmezse ambargo var . demektir,, | Demirel'e göre, «Hükümet , muzdarip vatandaştan özüı dıleyerek çekip gitmeli.> ANKARA (Cumhunyet Burosu) Çm Halk Cumnurıyetınden koylerm ele<trık gereğıru karşıtamak uzere kuçuk su duşmeierıyle çalışon yuz tane «Hıdrolık Santral» ıthol edılmesı kararlaştmlnı'ştır. Turkıye oe yaygjn ve bır butun olarak gelışmış bulunan ve adına enterkonnekte sıstem denılen elektrık şebekesıne uzak koylenn elektrıge ka vuşturulması amacıyla ye nı bır proıe gelıstırılmıs tır Guclerı ortalama 40 ıle 75 kılovatsaot dolayında olan ve bırkac metrelık su dusmesıyle calısan hıdroeıektrık santrallarının ıthalâtına karar verılmıştır. Bu tıp santrallar Cın Halk Cumhunyetın de gelıştnlmış ve oradc hemen her koyde, o ko yun elek'nK gere^sın.nı karsılamada kullanılmıştır. Konu Çın Halk Cumhurıyetının Ankara'daki yet(Arkası sa. 9, su. 6'do) KöylerP . elektriğe kavuşturmak için küçük boy hidrolik santrallar alınacak TÖB DER Genel Kurulu 21 ağustosta toplanarak sendikal düzene geçişin hazırlığını . yapacak ANKARA, (ANKA) Tüm Öğretmen'er Bırleşme ve Davonışma Oerneğmın (TÖBDER) 4 Oloğon Genel Kurulu 21 ağustos pazartesı gunü Ankora'do caiışmalarma başioyocaktır Genel Kurutâo 8 ayrı grubun yonetım ıcın hazırlık yaptığı bıldırılmektedır Dört gun surecek olon TÖBDER Genel Kurulu calışmalorı sırasında. orgutun yonetım orgonları secılecek, bu arada tuzuı< değışıklığı vapılarak derneğın sendıko hakkı kazanıtdığmda gıdeceği orgütlenme modelme gore fnalıyet alanı genışletılecektır. Kısa adı TOBDER olarak kalacak olan kuruluş, onerıler Genel Kurulda benımsendığı tokdırde. bundan böyle Eğıtım Oğrelım Bılım ve Kultür Emekcıieri Bırleşme ve Da/anışma adı oltında faalıyetml yurütecektır. (Arkası Sa. 9. Su. 5 de) MALİYE , BAKANI: "BAŞKAN SADIKLAR SAPTANAN OLAYI SAPTIRMAK İSTİYOR,, | MERKEZ BANKASI BAŞKANI SADIKLAR DA DUN YAPTIĞI AÇIKLAMADA MÜEZZINOĞLU'NU SUÇLAYAN SÖZLERİNI YİNELEDI. ANKARA, (ANKA) Merkez Bankası Başkanı Cafer Tayyar Sadıklar dün bır acıklama daha yaparak. Malıyb Bakanı Zıya Muezzınoğlu"nu tekrar suclamış, kendi oleyhındekı denetcı raporlarının Muezzınoğlu'nun baskısıy la hazırlandığını ılerı surmuştur. Sadıklar, kendısml suc'ayan raporların basına sızması nın monevı ve hukukı sorumlulufc meydana getırdığını savuimuştur Sadıklar Isvıcre'dekı bır bankadan olınmış gos terılen fakat aslında kullanılmayan 150 mılyon dolarlık bır kredı lcin 819 bın dolar ödettığı yolundoki ıddıo tle ilgill soruya cevop venrken, bu kredı oiayını doğrulQmış. «astında rapor muomelesidtr» dıyerek Merkez Bankası'nın rezervlerını yuksek gostermek amacıylo bu yola gıdıldığmi bıldırmıştır Sadıklar'ın kendısmo yonelen yenı acıklaması hakkında duşuncesı sorulan Molıye Bakanı Zıya Muezzınoğlu ıse Mer (Arkası Sa 9, Su. 1 de) ANKARA, (Cumhuriyet Burosu) Adolet Portısı Genel Baş konı Suleyman Demirel «Ecevıt hukumetinin yedincl ayını doldurması dolayısıyla yaptıgı basın loplontısında» hukumetın hukumet olmo ıddıastndan vozgectığını», millet yararına yopocağı bir tek is kaldığını bu nuda, muztarip vatandaştan ozur dıleyerek cekip gitmek oldugunut soylemıştır Demirel, «Devlet memurlarınm CHP komiserlerinin kontrolu altında calıştığını», devlet radyosunun «korsan radyo» gı (Arkası Sa. 9, Su. 7 de) Egeli iş adamları Hükümeti destekliyor IZMIR E GELEN BAŞBAKAN BULENT ECEVIT EGE Ü SANAYICI VE IŞADAMLARI İLE TOPLANTt YAPTI EGE SANAYI ODASI BAŞKANI YtLMAZ ADIGUZEL HUKUMETIN KIBRIS EGE KITA SAHANUĞI, SILAH AMBARGOSU VE AET ILE ILIŞKILER GIBI BIRCOK KONUDAKI GlRIŞIMLERlNl ERTELEDIKLERINİ SÖYLEDİ. CumHurıvet Haber Merkezı Ege Sanayı Odası Başkanı \ılmai Adıguzel. Kıbns Ege Kıta Sahanlıgı, sılah ambargosu \ e AET ıle ıhşküer gıbı bırçok konuda hukumeün jogun ve tutarh gınşımlerını destekledıklen nı belırtmıştır. Bu arada Izmırde bulunan Başbakan Bulent Ecevıt toplumsal kal kınmada gençhk projesme katılan gençlerle gorüşmuştur Izmıre gelen Başbakan (Arkası Sa 9. Su. 4 d«) KOMANDOLAR CENAZE ALAYINA ATEŞ AÇTI TURKEŞ, «KONTRGERÎLLA DİYE BIRŞEY YOKTUR» DERKEN, TIKP, SON OLAYLARDAN KONTRGERİLLA VE MHP LILERİ SORUMLU TUTTU Istanbul GuJtepeıde perşembe gunu oldurulen ışcı Huseyın Ceylan'ın cenaze torenıne kaîılon devrımcılere komando lar tarafından ateş acılmış, olay yerınden geçmekte olan Sabrı Şahm H5'> adlı bır garson omuzundan yaralanmıştır Olay oncesı komandolarm ce naze torenıne katılanloro sal dında bulunacagı yolunda polıse uyarıda bulunulduğu oncak hıcbır guvenlık onlemı olınmadığı one surulmuştur Ayrıca, Istanbul un Kucukya lı sentınde 6 Komando tabon ca bulundurmaktan gozoltma alınmıştır Kayserı de Turkıye Sosyalıst Işcı Partısı (TSIP> ti b'ncsı bombalonmış TOB • DER Dir grup komando tarofın dan tas yGgTiuruna tutulmuştur Manısa'nın Soma ılcesın de uc gun once bır kahvehanenın yaylım ateşıne tutulmar sı olayıyla ılgılı ola ak 5 kışı tutuklanmıştır Kahramanmaraş'ın ElbtMan ılcesınde sol eğılımlı kışılerın davam ettığı bır kahve koman dolar tarafındon yaylım oteşıne tutulmuş olaydo bın ağır 7 k'ş, yaralanmıştır Saldın ıle ılgılı olarak 4 komando tutuklanmıştır Uria'nın Suruç kazosında bır polıs memuru acılan oteş sonucu ölmuştur l l YAKLAŞIK UC SAAT SUREN OLAYLAR JANDARMA KOMANDOLARININ MUDAHALESIYLE BASTIRILDI Sağmalcılar Cezaevinde • • I • •• **ı * ulkuculerın solcu tutuklulara saldırısı sonucu bir kişi öldü Cumhurivet Habsr Merk««i Sağmalcılor Cozaevınde üun ulkucu tutuklu ve hukumlulerın sıyası suçlu bır kışıys saldırarak yaralamolorından sonra cıkan olaylarda bır mahkum olmuş. 2 kışıde ağır yaralanmıştır. Yetkılılerden alınan ılk bılgılere gore, olay cezae vınde yatan tutuklu ve hu kumlulenn akraba ve ka rı koca olanların bırbırıyle goruşmelerı sırasında meydana gelmıştır 141 ve 142'den yargılandıkları bıldtrılen bır genç kabınde eşıyle goruşurken, ulkuculerın saldırısına uğrayarak yarolanmış tır 8u olayın duvulması uzenne cezaevinde durum gergınleşmıştır. Bu o rada koğuşların kapılarını kırarak dışarı cıkan mahkum ve tutuklular arasında korıdoriarda catışma başlamıştır Çatış mada Fahrettın Yuksel Ekrem Guler, Mehmet Fa (Arkası Sa. 9. Su. 3 de) Christina Onassis'in gelirlerinin yarısını kocası Kauzov'a vermesi gerekiyor ATİNA, Mılyarder Chrlstıana Onassıs ıle 13 gun once evlenen Sergeı Kauzov aralann dakı ılışkıler ustundem esrar perdesı gıderek kalınlaşırken Moskovada bas'nla goruşen Kauzov «Bundan boyle ık) eşın gelırlerını yarı yarıya paylaşıcoğını» açıklamıştır. Haber dunya denızcılık cevrelennde ve Atına'da büyuV ılgı ile karşılanmıştır Uluslararası bır denızcılık uzmanı Onassıs de nız taşımacılık şırketının senelık gelırının «devlet sırrı» gıbı gızlendığıni belırtmış «Christlana senelik gelirlnt kendisl bile bılmez, bunu Sovyetlenn denetlemeye kalkması olanaksızdır.ı dem.ştır (Arkası Sa 9, Su. 3 de> «Polıse mukavemet ettıklerı» gerekçesiyle poiıs tarafından Gultepe'ye doğru Kovalananlar.. Topluluk, daha soora otobus ve mınıbuslerle Beşiktaş'a gelerek Ceylan'm cenazesinı aldı. Haberler 5. sayfada Tosya'da olaylar çıktı, 10 kişi yaralandı CAMI AVLUSUNA PATLAYIC! MADDE KONULMASI UZERINE NAMAZDAN CIKANLAR «KAHROLSUN KOMUNlSTLER» DİYE BAGIRARAK CHP TOBDER TUM DER B1NALARI ILE CHP'ULERE AIT IŞYERLERINI TAhRIP ETT1LER (Cumhuriyet Haber Merkezf) Kastamonu'nun Tosya ılcesınde oncekı gece bır camı avlusuna potlayıcı madde atılmast uzerme, komandolarm kışkırtması sonucu namozdan cıkan bır grup CHP ılce bması TÖB DER, TUM DER, kay makam loımanı ıle CHP'lüere aıt ev dukkan ve ışyerlermı tahrıp etmış olaylarda bın agır 10 kışı yaralanmıştır Oioy uzenne ılçede gece sokoğa cıkma yasağı ılan edılmış, 20 komando gozaltma alınmıştır 3urada gozoltma alınan ko Tiandoların serbest bırakılma sı ıcın ust duzeydekı bazı kışı lenn baskıda bulunulduğu ılerı surulmustur. (Arkası Sa. 9, Su. 2 de) İÇİŞLERİ BAKANI, MHP'NİN BALGAT KATLİAMINA İLİŞKİN AÇ1KLAMASINI ELEŞTİRDİ ANKARA, (Cumhuriyet Burosu) Mamak otobus olayi ile Bar got'ta taronan dort kahvshane olayına ılışkın MHP sozeusunun ıddıalarınt yanıtlayan <oişlen Bakanı Irfan Ozaydınlı, dun yaptığı ocıklamada, olaylarla ılgılı bazı sanıkların MHP'nın ıddıasmm tersıne cezoevlerınde bulunmadığını soylemış ve sanıkların yokalcınması ıcın MHP'nın do yardımcı olmasım ıstemıştır. OzaydınU nın acıklaması şoyledır. «İcinde anne ve babasmm veya en yokınlorındon dohl olabileceği umumo mahsus bfr belediye otobusüne canavarca sllâhlı eylemde bulunanlardan iki ktşl sanık olarak aynı geca (Arkası Sa. 9, Sü. 4de) ÜSTÜNDAĞ. «TÜRKEŞ SAHTE BARIŞ ÇAĞRILARI YAPIYOR» ANKARA (Cumhunyet Burosu) CHP Genel Sekreterı Mustafa Ustundoğ dun verdıgı demecte, Istanbul'da MHP Zeytınburnu ılce lokalınde yasa dışı eylemlere katılanların kacmasına yanyacok bır gızlı kapının ortaya cıkorıldığım hatırlatarak, «Anlaşılan bır yandan Turkeş'ın iki goruntusu olduğu gibi parti bınolarınm da iki kapısı vardır. Birısi demokrasınin vazgecilmez unsuru sayılan parti kapıları, dı(Arkası Sa. 9, Su. 4 de) Bir hükümlü sahte imzalı telgrafla tahliye edildi OLAYLARIN ARI)1ND/\Kİ ANKARA (ANKA) Eskışehır Cezaevınden sohto ımzolı telgrafa dayanılorok bır hükumlu tahliye edılmış, oloyın ortaya cıkarılmosı uzenne ulkucü olduğu bıldınlen dığar hukümlunun Izmıt Cezaevınden solınması önlenmıştır. Olay. Izmıt Cumhunyet Savcısı Ne|at Buyüköztürk'un, !hsan Yıldırım adlı hükümlunun tahlıyesi İçin Ankara'dan Vorgıtay Başsavcı Yardımcısı Butent Akmanlar Imzasıyla gonderılen telgraftan kuşkulanmosı uzenne ortayo cıkmıştır. Izmıt Savcısı, Bülent Akmanlor'ın izınli olduğunu bıldığl icın. (Arkası Sa. 9, Su. 8 de) Parti grup temsilcileri 28 ağustosta Karakaş'ın baskanhğında toplanacak ANKARA, (ANKA) Siyosl partı grupian temsılcılerinın, 28 oğustos'ta. Millet Meclısl B a ş kanı Cahıt Korakaş'ın başkanlığında bır araya geleceklerl ve sıyası partıler, secım yasaları ıle, ic tuzök değışıklıği konulannda onümüzdekl dönem yapılacak calışmaları gözden gecıreceklerı bıldırılmıştır. Millet Meclısı Başkanı Karakaş, meclısler tatıle gırmeden once alınon karar gereğınce. bır süre once partl gruplarma cağrı yaparak. resmı nıtelığı olmayan bu toplantıya temsıtcı gondermelerinı ıstemıştır. Toplantıda, CHP, AP. MSP ve (Arkası Sa. 9, Su. 8 de) 6ERÇEK Merkez Bankası Başkanı Bankasıdır. Her devletln bu nlttlikte bır bankası bulunması doğaldır. Bızde eskıden Merkez Bonkasının gorevinl Osmanlı Bonkası yuruturdü. Dısa bağımlı Osmanlı Bankası mn verme Cumhunyetın Merkez Bankası 1930' da kurulmuştur. tkinci Dunyo Savaşına değln Merkez Bonkası Turkiye'de ıstlkrar etkeni olmuştur. Ikincl Dunya Savaşından sonra ıse ulkemizde değlşmez ekonomi siyasası nlteliğine getlnlen ve daha cok dış kaynaklara bağlı olarak uygulanan ertflâsyonist polıtikayla Merkez Bankası yonetimi adeta butunleşmiştir. Onar yıl orayla gercekleştirilen devaluasyon•** (Arkası Sa. 9, Sü. 3 de) T NADİR NADİ (Arkası Sa. 9, Su. 6 da) urkıye Cumhuriyet Mcrkaz Bankası. adındon da anlaşılacağı glbi Cumhuriyet rejimınin ürunlerinden blridır. Butun dunyadoki Merkez Bankaları gibi belirlı işlevleri arosındo an önsmlileri emisyon yopmok, para ve kredı hocminı ayarlamoktır. Bır başka deyişltt plyasadaki bankanotların temınatı ve kaynoğı Merkez