Katalog

CUMHURİYET 4 NtSAN 1978 Y t Dl Baro Bafkam Orhan Apaydın, tSiyasal iktidarların baskılantıa boyun eğerek metleğe ihanet, /«tanbal BaroMunun tarihinde möriilmer. dl 100 YILLIK DÖNEMİN BARO BAŞKANLARI MERYEM KULU (18781880) BOSOLATO (18801886) MEHMET REŞİT (1888 ) MANYASİZADE REFİK ŞAİT ( 1908) YUSUF KEMAL TENGİRŞENK (19081909) MAHMUT MAHİR (19091911) KAVVASZADE FUAT (19111914) CELALETTİN ARİF (19141920) LÜTFÜ FİKRİ (19201925) SADETTİN FERİT TALAY (19261928) HALİL HİLMİ UYGUNER (19291934) HASAN HAYRİ TAN (19351940) MEKKİ HİKMET GELENBEĞ (19411945) HAŞİM REFET HAKARAR (19461950) ABDULHAK KEMAL YÖRÜK (19511953) HAŞİM REFET HAKARAR (19531954) ABOURRAHMAN YOLA (19541956) ORHAN ARSAL (19561958) CAHİT ARİF TUNGER (19581960) MUVAPFAK BENDERLİ (19601962) CAHİT ARİF TUNGER (19621964) FERRUH DERELİ (19641972) BURHAN GÜNGÖR (19721974) MEHMET ALİ İKİZER (19741976) ORHAN APAYDIN (1976 ) ULUSAL SAVUNMAMIZIN 30 YILI M. E ™ DEĞER Istanbul Barosu yüz yıldır toplumu savunuy or tstonbul Barosu S arf 1978'de 100. yas oününü kutluyor. Türkiye gibl genç blr ülke icin 100 yıl. özelllkle blr hukuk kurumu olarak istanbul Ba rosu icln, büyük anlam taştyor. Galata'do artık yerl bile zor bulunan Yıldır Honının blr odasında sadece 63 üye ile calışmalanna başlayon istanbul Borosunun şimdi Tünel'de 7 kotlı bir binası var va Baro, bu binanın bile yeterslz kalışmdan şikâyetçi. İstanbul Barosunun 100. yıf«. toplantılar. ocık" oturumlar. tartışmalar. sergiler ve yarışmolorta 4 gün süreeek. Kutlomaya dünyonın bircok ülkesinden v» kentinden Barolar. Uluelararast Avukatlar Blrllgi, Uluslararası Barolar BirHji. Uluslarorosı Demokratlk Hukukcular BirHfll, Uluslararası Gonc Avukatlor Blrllğl'nden ve Amnesty internatlonal'dan temsllciler katılacok. 100 yıltık gecmlşe sahlp İstanbul Barosunun llk Başkanı Meryem Kulu. iklncl Başkanı Selim YALÇINER Ise. Mithat Paşa'nın avukatlığını istibdata karşı yapan Mehmet Şehrî. Böylec» başlayan istanbul Barosunun yaşamı ve etklnliği, Türkiye'de pek az kuruma düşen bir tutarlılık icinde devam etmiş. Yöoetiminde hangl eâitim etkln olursa oisun İstanbul Barosu sürekli olarak haksızlıklara, baskıya ve zulme karşı direnmiş. Galata, simdikl Karoköy'ds bulunan Yıldız Hwı'd0 bir kücük odada calışmalarına başlayan 63 .'üyell ilk Baro, Genel Kurul toplantılarını zamanın ünlü Bizans Lokantasının üstünde bulunan Artin Ağa'nın lokantasmda yapmış. İstanbul Barosu, yöneticllerin den ve Başkanlarından blr dizi de devlet adamı ve politikacı üretmiş. ilk Baro üyelerlnden Hasan Fehmi (Paşo) llk Osmanlı Mecllsi Mebusanına Baskan olmuş. Gene Baro Başkanlarından Yusuf Kemal Tengirşenk isa Dışlşled Bokanlıgı yop mış. Bir başka İstanbul Barosu Başkanı, Celalettin Arif de Anayaso Hukuku Profesörü ve II. Meşrutiyetin ilk Meclisi Mebusanına Başkan secümiş, bu görev icin Baro Başkanlığından ayrılmış. Celalettin Arif, İstanbul Barosunun geleneğini yaratonlardan biri ve işgalin hemen ertesinde şu protestosuyla bu geleneği ortaya koymuş: «Türk Mllletl 800 yıllık şanlı geçmişlne sellemehüsselam veda ed«mezl* Ve Anadoluya gecerek Türkiye Büyük Millet Meclisinin II. Başkanlığını üstlenmiş. Aradan gecen 100 yıla karşın istanbul Barosunun bu özgürlükcü eğilimi iyice kemikleşmiş durumda. Salt hukuksal amaclarla yetinmeyen Baroların görevinin esasta toplumsal olduğunu kabul eden Baro; tzamlara karşı AnayaMİ Dlreniş» ça ğınsıyla, siyasal amaçlı saldırı ve cinayetlere karşı cıkmasıy la, Askeri Mohkemelerin sivil kişilerl yargılamasının Anayasaya uygun olmadığı görüşüyle verdiği mücadele İle, cezaevlerlndekl cağdışı koşulları protestosuyla, 197778 yıllarında da baskılara karşı direnişin yasal yol göstertcisl olmuş. istanbul Barosunun llginc blr tutumu da, 16 kasım 1977 tarihli Cumhuriyet gazetesirvde şu başlıklarla bellrlenmiş: cAvukotı döven komandolorı tavunmok l«tey»n avukatları Baro, dl •Iplln kuruluna verlyor.» Komandolar tarafından dövülen avukat All Şen'i savunmak için de. tüm istanbul Barosu Yönetlrn Kurulu duruşmaya girmiş. İstanbul Barosu Başkanı Orhan Apaydın, «100 YIL» adlı kitabın önsözünde kurumun gecmişinin niteliklerlnl şöyle anlatıyor: «|n*on haklarını v« özgürlüklerlnl aavunma görevlnl üstlenen bağımsız avukatlık mesleÖ'ınin ülkemizdekl en eskl örgütü İstanbul Barosunun çellşkili tarlhsel aşamalardan gecerek yüz yıllık blr yaşamı tamamlayabilmesl önemll blr olay dır. Örneğin 600 yıttık geçmişinde Parts Barosu, 1789 Bur|uva Devrlmlnin çalkantıları Iclnde bir ara varlığını yitlrmiş ve ancak Napolyon'un Izniyle yeniden kurulabilmlştlr. Kuruiduğu tarih olan 1878'den bu yano İstanbul Barosu, II. Abdülhamit'in despotizminde, II. Meş rutiyetin toplumsal çalkantılarında, Osmanlı kalıntılarını sllip süpüren Cumhuriyet Devriminde vartığını korumayı ba»arabllmiştir. Bu başarıda başlıca etken tüm olumsuz koşullara karşın Başkanlarımızın ve üstatlarımızın, meslek onurunu korumada özverllerle dotu titlz cabalarıdır. İstanbul Barosunun bugün kazanmış olduğu ülke ve dünya çapındakl saygınlık büyük ölcüde bu onurlu geçmişe, yüz yıllık dönemde oluşan sağlıklı geleneklere dayanıyor.» Apaydın, önsözü şöyle tamamlıyor: «Siyasal Iktidarlarm boskılarına boyun eğerek mesleğe ihanet, İstanbul Barosunun tarihinde görülemez.» İstanbul Barosunun 6500 üyesi var ve bu üyelerin arasında cok ceşitli siyasal görüşte ve eğilimde olanlar bulunuyor; ne var ki Apoydın'ın bu sözlerine acıkca fmuhalefet şerhl» koyulabilmesi olanaksız görülüyor. S. S. AHENK KONUT İŞÇİ YAPI KOOPERATİFİ İDARE HEYETİNDEN Sicil No: 104734/51024 Kooperatifimizin 1977 faaliyct yılına ait Umumi Heyet toplantısı, aşağıda yazılı gündemi gcrüşüp karara bağlamak üzere 30 nisan 1978 pazar günü soat 14.00'de Kooperatif Merkezimn bulunduğu Göztepe Rıfatpaşa Cayırı Tünek Sokak No: 1 A Blok zemin katta yapılacaktır. Üyelerimizin toplantıda hazır bulunmalarını veya bir temsilcl göndermelerinl rlca ederiz. Ahenk Konut işcl Yapı Kooperatrfi Idare Heyeti OÜNDEM: 1. Başkanlık Divanımn teşkill, 2. Dlvan Heyetlne toplantı tı> tanağını Imzalama yetklsi venl» mesi, 3. idare Heyeti ve Murakıp raporlarının okunması, 4. Kooperatifln 1977 yılı Bilancosunun onaylanması, idare Heyeti ve murakıplorın Ibrosı, 5. 1 yıl müddetle görev yapmak üzere 5 klşilik yönetim kurulu üyelerlnın seciml 6. 1 yıl müddetle görev yapmak üzere 2 murakıp secitn 7. Dilek ve temenniler. (Cumhuriyet: 61Î3) BUGÜNKÜ SORUNLARI SADECE 2 YILLIK AMBARGOYA BAĞLAMAK YANILTICI OLUR So.i otuz yıl, Türkiye, emperyalizmin cizdiği genel siyasaya uymuş, Orta Doğu'daki tüm ulusal kurtuluş eylemlerine karşı cıkmış ve saldırının tek yerden gelecegi savı ile, hep kuzey komşusuna karşı savunmaya cncelik vermiştir. NATO'ya girişimiz bunun İCindir. NATO'da kolışımız bu nedenledir. ABD'ne, onu.i tüm, «dostca olmoyan dovranışlanna karşın» hoş görünme cabamız bunun içindir. Yine aynı siyasa doğrultusunda, Damat Ferit taklitciliği icinde, Sedat'ın İsrail'le yapacağı Sevr Andlaşması (!) hazırlikları.ida bulunmak üzere, Türkiye'den Mısır'a koşulmuştur!... ABD istedi diye. ABD böylece ambargoyu kaldırır ve bize yardım eder, böylece ulusal güvenliğimiz ve savunma desteğimiz sağlanır diye!.. Ve son otuz yılda, ulusal savunma konusunda olumlu tek bir adım atılamadığmı görmeden!.. Atatürk Türkiye'sinin, dünyada ilk Kurtuluş Savaşı veren bir ülkenin 55 yıl sonra bu noktaya geleceği.il düşünmek gercekten Inanılmaz ve dayanılmaz blr olgul. Otuz yıl, bir ulusun kaderinde, günümüz koşulları icinde kısa bir süre değildir. Cünkü artık savaşlar yıllarla degil, aylarla da değil, haftalarla hatta günlerle ölcülüyor. Savaşları, yılları bırakalım, aylarca sürdürebilmek, büyük bir yığınak, ekonomik güc ve potansiyel sorunu... Şu halde, gecen otuz yıl İcinde, bizim kuzeyden gelecek bir tehlikeye korşı koyacak geniş bir silah arac ve gerec potansiyeli kazanmış ötmamız gerekirdi!.. Otuz yıl önce, «Ulusal bütünlüğümüzün korunması ve özgüıiüğümüzün güvencesini sağlamok İcin» gelmişti ABD... Ve NATO'ya da bu güvenceyi artırmak, geliştirmek İcin de girmiştik. Türkiye halkına öyle belletmişlerdi en azında.i. Otuz yıl sonra, ekim 1977'de, «olası bir Sovyet saldınsında doğu sınırımızm nasıl savunulacağı» tartışılıyor, oysa aynı yıl Türk Sovyet sınırını gezen NATO'lu gazeteciler hic de iyimser şeyler söylemiyorlar!.. NATO'lu gazetecilerin ortak yargısı bir yerde birleşiyor: «Ambargo Türk Silahlı Kuvvetleri'nin savaş gücünü büyük ölcüde ve olumsuz yönde etkilemiştlr. Sovyetierin, Türk smırıno yığılmış 15 tümeni ve Sovyet savaş gücü karşısında Türk kuvvetleri tutunamazl NATO'nun doğu kanadı zayrftır!.» Ve konu NATO Cılkelerinin yayın organlarında da tartışılmakta. Tartışma sonuclarına göre, NATO'nu.i doğu kanadı zayıflamıştır. Buna da neden, ABD ambargosudur. Kuşkusuz ambargonun bu duruma bir ölcüde etken olduğu savı yanlış değildir. Ama, bugünkü sonucu sadece ambargoya bağlama eğilimi doğru olamaz. Cünkü ambargo ancak iki yıldır uygulanmakta. Eğer, Truman Doktrini ile başlayan ABD yardımı bizim, büyük bir tehlike olarak gösterilen kuzey komşumuza karşı savunmomızı sağlamak amacı ile yapılmış olsaydı, so,i iki yıllıK aksama, bugünkü karamsar tabloyu doğurmazdı. Şu halde. bunca özveriye karşın, ABD yardırnının Türk savunmasına katkısı, yapılan propaganda ölcüsünde olmamıştır. Olamazdı da. Cünkü, ABD, Türk Silahlı Kuvvetleri'nin kendi denetiml dışında, bağımsız bir güç olmasını istememiştir, >iic bir zaman istemez de!.. Ne güclü, eko.iomik sorunlarını cözmüş bir iktidor ve ne de güclü bir ordu kurulmasını Istemez. Böyle bağtmsız bir gücün, Orta Doğu siyasasında bağımsız etken olma durumunun yaratacağı sonucları göz önünde tutar. Bu nedenle bugünkü sonucu, sadece son iki yıllık ambargoya bağlamak, köklü cözüm arayanlar ici.n yanıltıcı olacaktır. Şu soruların yanıti, gercek boyutlarıyla, g9ci'<tipimea>n verilmelidir. NATO gazetecileri neden doğu smırına geldiler? Ülkemizin savunma gücü neaerı öünya kamuovu önünde tartısıldı, NATG Başkomutanı ,ıeden ikide bir. «Ambargo Türk Silahlı Kuvvetleri'nin sovunmo gücünü zoyıflatıyor» diye soyler?. Artık onlaşılmalıdır ki, NA> İNCELEME ARA5TRMA ROPORTAJ Calışkan, lylllk «ew, muffiK Büyüflömöz H.nri BU HAFTA SİNEMALARDA Or. SEMİH SUMERMAN'I Kaybetmis olroanm. d«rln, faüntüiö Içlndeyte. Yeflenlerh Haldun, Nllgun. llkont. Şule, Slbel, Murot. Ebru Sumerman Bülent. Tamara Slll, Faruk. Sonont Olkü EMEK SINEMASI TO'suyla, NATO'ya bağlı olon ve olmayan üs ve tesisleriyle, Türkiye'deki ABD, Türkiye'nin cıkorına hizmet etmemiştir, etmez de!. Ne ABD ve ne de NATO, son otuz yıl icinde, Türkiye'nin cözüm bekleyen dış sorunlarma çözüm getirememiştir, getirmez de. Cünkü ic dinamizmi ile Türkiye'nin cıkarı, emperyalizmin cıkarına karşıdır. Emperyalizmle aramızda ortak cıkor yoktur, celişki vardır. Türkiye'mizin bugün icinde bulunduğu bunalım, bu celişkinin daha fazla saklanamayacağını vurgular. Ve yine anlaşılmaktadır ki, otuz yıldır, NATO'su ve NATO dışı yardımlanyta. ABD, bizi kendilerinln en büyük düşmanı saydığı kuzey komşumuzun saldınsına karşı savunacak olanaklara kavuşturamamıştır, kavuşturmaz da>.. Neden Türkiye'de mchjfri Cnambcrlairı • Gcmnu Cravçn Uv«toplicrCıabk> Michael Hontem (Cumhuriy«t: 8122J çtkimln yapıidıgı *•' r* 4*kotlar ııea> ^ ve teralnl. todro u» (üptf. Ntlic» nereıinden baküacak olurte e/sua «Ikiflaneeak niKlıiı» bir IUm~ «nhv thuMH. BtHT rümln yopımmdo »orl»dlJ«n CSJSO.OOCun bir pvnay'd dshi bo$a harconmonı*. istanbul Belediye Başkanlığından 1 Anadolu Bölgesi Mezarlıklarmda yapılocak lohlt inşaası, toprak mezar kazısı, kapak açma ve cenaze gömü işı 2.266.566. liralık keşif bedeli dahilinde yoptmiacaktır. ilk teminatı 81.746.98 liradtr. (Mozorlıklar Müdürtüaünde 5000 kr.) 2 Beyoğlu Bölgesi Mezarlıklarmda yapılacak löhit inşoası. toprak mezor kazıst, kapak açma ve cenoze gömu işi 1.799.632. liralık keşif bedeli dahilinde yaptırılacantır. llk teminatı 67.738.96 liradır. (Mezarlıklar Müdurlüâunde 4500 kr.) 3 istanbul Bölgesi Mezarlıklarmda yopılacak löhlt inşaosı, toprak mezar kazısı, kapak acma ve cenaze gömü işi 1.799.632. lirahk keşif bedeli dahilinde yaptırılacaktır. İlk teminatı 67.738.96 liradır. (Mezarlıklar Müdürlüüünda 4500 kr.) 4 Haseki Hastohanesl Başhekimliğine luzumlu 5000 kg. Protoksit Doz'ot gazı, 10.000 m3. Oksijen gazı ile 18 kg. Asetilen gazı 476.620. liralık tahmin bedeli dahilinde satın alınacaktır. ilk teminatı 22.814.60 liradır. (Saglık Işlert Müdürlüğünde 1191 kr.) 5 Beşiktaş Kaymakamlık girişinde llişik pattada belirtilen yerde kurulocak 2. tip satıs büfesl aylık 4500. liralık muhammen bedel üzerlnden 2 yıl müddetle klroya verilecektir. llk teminatı 6650. llrodır. (Emlök ve IsMmluk Mudürlüğünde 270 kr.) 6 Bebek Rumelihisan I.E.T.T. durağı yanında (dosyada mevcut krokide gösterllen yerde) kurulacak 2. tip satış büfesi aylık 4000. »ira muhammen bedel üzerinden 2 yıl müddetle kiraya verilecektir. İ!k teminatı 60.50. liradır. (Emlâk ve İstimlâk Müdürlüğunde 240 kr.) 7 Fatih, Edirnekapı Kartyei Atikalipaşa mahallesl 471 pafta, 2623 adada Edirnekopı dolmuş durağı arkosında (dosyada mevcut krokide gösteriien yerde) kurulacak 2. tip satış büfesi aylık 3500. liralık muhammen bedel üzerinden 2 yıl müddetle ihole otunacaktır. ilk teminatı 5450. liradır. (Emlâk ve istimlâk Mudürlüğünde 240 kr.) 8 Sarıyer Hamam sokoğında bulunan umumi tuvalet yıtlık 22.500. liralık muhammen bedel üzerinden 2 yıl müddetle ihale olunacaktır. İlk teminatı 3375. liradır. (Emlâk ve istimlâk Mudürlüğünde 112 kr.) 9 Üsküdar, Altunizade Nuh Kuyusu coddesi ile Toprak yol sokağının kesiştiği köşe başında (dosyada mevcut krokide gösterilen yerde) kurulacak 2. tip satış büfesl aylık 1750 liralık muhammen bedel üzerlnden 2 yıl müodetie kiraya verilecektir. İlk teminatı 3150. liradır. (Emlâk ve istimlâk Müdürlüğönde 105 kr.) 10 Konservatuar Mudürlüğüne lüzumlu 3000 adet aflşin tabı işı 16.500. liralık tahmln bedeli dahilinde yaptırılacaktır. İlk t«minatı 1.237.50 lirodır. (Konservatuar Mudürlüğünde) 11 İstanbul Bölgesi Ataköy. Macka 2 No'lu park. Yıtdtz korusu, Emirgân korusu ve Ayazağa Hayvanat bahcesinde 1978 mall yılı icinde yetişen bohar otlari 15.000. liralık muhammen bedel üzerlnden sotıtocaktır. İlk temlnatt 1125 liradır. (Park ve Bahçeler Mudürlüğünde.) Keşif. tahmln ile kira bedel ve surelerl ve ilk temlnat miktariarı yukanda yozılı Işler 14. Nlsan. 1978 Cuma günü soot 11'de BeJedlye Sarayı'nda toplanan Beledlye Encümenınde 5678 ve 11"cl Işler kapalı zarf arttırması, diğerlerl kepalı zarf eksiltmesi usulu İle şartnameteri vechile ayrı ovrı ihale olunacoktır. Şartnameler! hizalannda yazıtı mudürlüklerde bedelslz olarak görulecek veya tesbit olunan ücretleri mukabilinde sotın olınacaktır. İhaleye iştirak etmek isteyenlerin ilk teminat mokbuz ve Banka temrnot mektuplarını 5878 ve 11'ci Işler harie 1978 yılı Ticaret Odası vesikası veya bofllı olduklan dernek belgelerinl (12 ve 3'cu Işler İcln eksiltme şartnamesinin 5"cl moddeslnde bellrfildiöl vechile Ihate. müracaat v« tatil günlerl haric 5 gün evvel Belediye Boşkanlığma müroeootla olocakları İhaleye İştirak belgelerinl), (567 v© 9'cu Işler İcln ö?el »artnomenln 25'cl maddesinde ve 8"cl 1 $ lcin özet şartnomen'n 21'ci moddestnae vaztlı olduğu ürere Emlflk ve İstimlâk Müdürlugünden olacakları Iholev» Isü'ok fcelnelorlnil havl olarak hozırîavaeoktarı kapatı zarf tekllf mektuplannı İhale oönO saot 9.30'dan 10'a kadar Belediye Encümenlne vermelerl lâzımdır. (Basm: 13313) 6101 ZAYİ Hocapaşo Gider Vergiler Dairesinden Komil NAS adına almış olduğum pul Teskeresıni kaybettim. Hükümsüzdür. (Gökhan: ...) 6121 KAYIP Iran Tahran şehr>nden 5.5.1975 tarihinde oldıgım 1552927 rvolu pasaportumu koybettim Hükümsüzdür. Shohram Youstef) NAMİN (Gazeteciler: ...) 6'28 Yaşmtt »• olur*a OUUB. «It »• HnfMMIı «UHOâr I M M FÜLL 8TERBOPHON1C »M düMttiyle ttuuhı: I2I4.I3M.3OIM521.I» SITE SINEMASI Otopsı Annie Girardot 8e».n»l&r 12 4515 0017Jftlrt 3 0 2 1 « î tlAFTV yön: Andre Cayatte Tel. 47694? kızıltoprak KENT SINEMASI Suspiria { Kadtkoyd* ilk ket 2 HAFTA | FULL STEREOPHONIC se» üuteniyle Bu fılme 12 ya»ınd»n kuçuk çocuklanmt» getirmtyıniz O halde, «ABD neden Tür klye'dedlr?» sorusunu, emperyalizmin genel çıkartarı.iı gözeterek yanıtloyabiliriz. ABD'nin bizimle ilişkilerinin temelinde, öteki az gelişmiş ülkelerle ilişkilerinde olduğu gibi, cok uluslu şirketlerin çıkarı. kısaca emperyoTızmin genel siyasası yatmaktadır. Bu siyasa doğrultusunda ABD her şeyden önce kendi dümen suyunda bir ülke olmamızı istemektedir. Bu .iedenle ABD, sempatizanı olan hükümeileri destekler. Her şeyden evvel, Orta Doğu'da, ekonomik, sosyal ve siyasal ve elbet askerî yönden güclü bir Türkiye, emperyalizmin Orta Doğu siyasasını, ABD cıkarlan aleyhine, Orta Doğu ülkeleri cıkarlorı doğrultusunda etkileyecektir. Böyle bir durum. TürkiVe'rrfn Orto Doğu'daki saygınlığını ve etkinliğini artıracaktır. Bu nedenle ABD, yeryüzü.ide ilk ulusal kurtuluş savaşı vermiş bir ülkenin, kurtuluş savaşları veren ülkelere lider olmasını Istemez. Bu nedenle bizim, özellikle, ekonomik yönden güc lenmemizi istemediği gibi, askerî yönden de kendine bağımlı oluşumuzla da sovaş gücümüzü denetim altında tutar. tn dntm taşıyan foklr crftçller düşünen yok mudur?» Ve neden Ankara icin mahalli halk ve göcmenler önem taşımazlar. Acaba, Türkiye'.iin doğu holkı. Ankora icin önem taşımaz mı? Ya da bu sözlerin yazılmosı belli bir amaca mı yöneliktir? Ama asıl yanıtın gecikmeden veritmesi gereken bir soruyu ekleyelim. Türkiye'nin gercek savunması. «ulusal savunmamtz», Türkiye'nin emperyalist emellere karşı savunması nasıl olacaktır? Ulusal güvenliğimiz nasıl soğlanacaktır?.. Cevop bulobilmek icin konuya ve soruya şimdiye değm bakılan acıdan değil, başka bir ocıdan bakmak, bu gezilerin ve yazılanların gercek amacını saptamak icin, bir değişik acıdan bakmak gerekecektir. Biz, öncelikle ABD'.ıin az gelişmiş ülkelere ve Turkiye'ye bakış acısını saptoyan bir ABD belgesini gorelim. Çokuluslu şirketler yön: DARIO ARGENTO T«l. 363481 Ekor.omlnin denetimi GAZİ SINEMASI Scott Baio Jodie Fostcr R«nkU l245150017.1319J0ai.4ö BugsyMafone SINEMASI Ambargo "Lı Mouton tnragt" ROMY SCHNE1DER JEANLOUIS TRINTIGNANT )ANt BIRKIN GEORGES WILSON FLORINDABOtKAN Tel 477792 Se»n8lar 124S1S.00171519302145 SINEPOP ROMYSCHNEIDER JEANLOUIS TRINTIGNANT. Rockefeller, Eisenhovver'e yazdığı ve Türkcesi A.ıt dergisınin 122. sayısı da yayınlanan mektubunda, ekonomik yardtmın askerî paktlar icin bir ön adım olduğunu ve bu yolla baskının her ceşidinin kullanıldığını koordi.ie bir dış politikanın sağlandığını, böytece bir Amerikan geleneği olan, «... bayrağın tlcareti Izlediğlni» belirterek, ABD'nin yeni etki ve sömürü alanlarına sızma yöntemlerini sıralıyor. Rockefeller'i. Eise.ihovver'e yazdığı mektubundan, izleyelim. «Bllindiği gibi, Avrupa'da ekonomik yardımla işe başladık. Marshall planı olmosaydı. NATO'nun kurulması mümkün olamazdı. Marshall planıyla gercekleştirilen şey, baskının her ceşidinin kullanıldığı koordine bir dış politikayı sağlamak oldu. Bu politika ls», umduğumuz ve planladığımız gibi sağlam bir oskerî poktın kurulmasına götürdO » Şimdi, kısa bir süre, icinde bulunduğumuz duruma eğiielim. Görüyoruz ki bugün, ambargo ve öteki ögeleriyle ABD, Rockefeller'in sözünü ettiği, «... baskının her ceşidinin kuıianıldığı koordine bir dış siyasayı» uygulomaktadır, Türkiye'ye. Ve hep Türkiye'nin kendi dümen suyunda bir hükümeile yönetilmesi ve gücie.imesini önleme amacını da göz önünde tutarak. Cünkü, «... genişietiimtş ekonomik yardım örneğin Türklye'ye bazı hallerde düsünulenin tam tersi sonuclar verebilir, yani BAĞIMSIZLIK eğilimini artırıp, mevcut askeri paktları zayıflatabilir.» 1956 yılında, ABD'nin o gün kü başkanı EİSENHOVVER'a, Nelson A. ROCKEFELLER bir mektup yazar. Bu mektubu değerlendırmeye gecmeden once, ABD'de, iktidar kavgalarının çokuluslu şirketler arasında yürütüldüğu ve bu şirketlerin ABD dış siyasosınu saptanmasmdo büyük ölcüde etkili olduklan gerceğini saptcmalıyız. Eisenhower'lo bırlikte, ABD Başkanlık kotında Rockefeller grubu etkili olmuştur. Daha önce (Truman döneminde>. Morgan firmasında olon nöbet, Eisenhower'la Rockefeller grubuna gecmiştir. Ocak 1956 tarih'ti btf mektuffc dü.ıyayı sömüren şirketlerin ABD sıyasasına ne ölcüde etkili oiduklarını ve devlet başkanlarını kukla gibi kullandıklarını, ABO siyasasının bu şirketlerce ve elbet O şirketlerin cıkarlan ile genel cıkar dengesi gözetilerek saptandığını göstermektedir. Hotta diyebilin* kı, bu şirketlerin cıkarı, ABD'ni.i cıkorı ile eş değerdedır. Rockefeller bunu şöyle vufguluyor. «... Standort C" Tröst'ü İcln iyl olan ABD lcir, d* lyidlr.» Mektubun önemi son paragrofta şöyle vurgulanıyor: «Yenl politikanın, mektubun baş tarafında ilkeleri acıklanan politika olmalı / yozarm ,ıotu yürütülmesinden sorumlu olan slzin v» calışma arkadaşlorınızm Asya'da ve özelllkle Orta Doğu'daki pozisyontarımızı kuvvetlendlrlci tedbirlerin olınması zorunluluğuna, artık Inanmış olmanız ve üzerinde durduğum ana sorunun öncellk tanınmosı gereken ceşitli yönlerini tekrar ele almaya korar vermeniz en büyük arzumdur.» Mektubun ü&lttbu HEDEF, DEV BİR DENtZ COCÜ! TÜRK DONANMA VAKFINA YAPACAĞINIZ YARDIMLARLA BU HEDEFE ULAŞABtURtZ Mektubun üslubu, anlatım özelliği, gözden kacmamalıdır. Rockefeller grubunun Boşkon Eisenhovver'e dikte ettiği bır emirdir bu mektup. Dikkat edıUrse, «... ortık inanmış olmonız ve ... tckrar ele almaya karar vermeniz...» bicimi.idekı sozler bir boşkana söylenlyor. Bu sözıerden cıkarılacak bır boşka anlam. konunun doha önce Başkonlo uzun uzun tartışıldığı, başkanın ilk anda bu öneriye yatkınlık gostermediği, daha sonra işi.ı yazılı bir öneriye götürulduğuP dur. Rockefeüer grubu D J mektupla. ABD'nin yeni dış sıyasasına imzasmı atmış o'uyor. Petrol imparatoru Rockefeller'in Orta Doğu'ya ve bu arada özeliikie Türkıye'ye dı'<kati cekişi, bizden söz ederken, «Oltaya yokolanmış bolığın yeme ihtiyacı yoktur. E'J noktada Dışişleri Bokanlıgı i1» aynı fikirdeyim. Genişletilmiş iktisadi yordım, orneğin Tukiye'ye bozı hallerde düsunülenin tersi sonuclar vereBir soru daha bilir. Yani bağımsızlık eailiminl artırıp, mevcut oskeri Şimdj bir soruyu. bir başka paktları loyıilatobilir.» öey.şı soru ile güclend:r6rek, bir kez daha sorduktan sonra. ABD' Ameriko Birleşik Devletlerı'nin ni.ı bizi nasıl gördüğü ve guc günürnüze kadar uygulanan lü bir Türkiye'yi neden isteme Türkiye siyasasını inceleyen diğine ilişkin bir belgoyi ince ve veni cözüm arayanlara ısı'< tutacaktır. Aynca, ABD'nin leyelim. Hollandalı gazetecinin deyimiyle. «...Türkiye'nin do Türkiye'ye bakış acısı da sooğu bölgesi nasıl savunula tanacaktır. âu acı saptanmacaktır, gercekten Ruslor bura clan. günümüzü.T sorunlarım gercskcı bir cözum bulunoya adım atamoyocaklar mıdır? r.az. Yokso NATO, Ooğunun ücte birint genel savaş stroteiisl icinde kurban mı edecektir?» Y&RIH: ROm'EUIR V! Bu durumda «Mahalli holk, EKOHOMIK YAY11MA goçmenler ve Ankara icln pek