Katalog

CUMHURtYET 2 NtSAN 1978 YEDİ SANAT EDEBİYAT Yetkill sendika sorunu... Şükran KETENCİ Toplumsal yapımızı yansıtan Türk masalı On dokuzuncu yüzyılda budun bilgısine (folklora) değgin calışmalarla bırlıkte masala başlcyan llgl. önce örge (motıf) II* tıp cözumlemelerı biçımınde gelıştl. Çok karmaşık masal olgusu karşısında kalan budunbılımcıler on celıkle bu olgunun evrensel Qoruntülerinden etkilendıler. Bu etkıleşimın bellrtisl olan örge lle tıp çozumlemeleri, belkl de apocık olanın vurgulanması olmalarına karşın. yıllarca sürduler; Ikı önemlı sakıncayı lcermelerlne karşın sürduler. Blrlncl 6akınca, lclerlnde örgeler aranan ya da kımi tlplerden blrlne uydurulmaya calışılan masal metınlerinin bütün olarak Incelenmelerının budunbılımcılerın gozunde kücumsenmesl oldu. Metinlerdekı orgelerln evrensellığı yanında, sozlu yazın ortamının cok abartılan sanat yapmaya elverlşsizlığl lclnde ortaya cıkmış olon masal metınlerinin ozen dolu yazınsal eleştınye değer olabilecekleri usa bıle gelmedı. özen dolu yazınsal eleştlrl yerlne baştan daho üstun korü okumalaro dayanan orge lle tıp bellrlemeleri de tutarlı r metln calışmalarını gıttıkce zo laştırıp olanaksızlaştırdı. Oysa, blr dll olayı olarak herhangı bır masal metlnl kendı ıcmde butun Seyfi KARABAŞ luk lle tutarlılık gostermeden onlamlı olamazdı. Başka benzer metlnlerle ortak yanları (orgeler) olsa da. o orgelerle orge nıtelığınde olmayan kesımlerinln özel bır bıleşımı demektı herhangi blr metın Yırmıncl yuzyılın başlarında Ferdınand de Sausseure'un ca lışmalarıyla dılbılımde başlayan dıle yapısal yaklaşım, kısa zamanda tum toplumsal bllim lerm konu edındıklerı olaylara yapısal bır bıcımde yaklaşmala rına yol actı Dılbılımdekl bu yenl akımın yazınsal Incelemelere yansımasının ikı önemliyanı vardır. Biri.icısi, soyleyenl, yazanı, ya da lletlcisl blllnsln blllnmesln blr dıl metınınln cozumlerln ken dl lclnde anlamlılık lle tutarlı lık kerteslnln Inceleneblleceğinde birleşilmiş oldu. Ayrı.ttılı m« tm cozumlemesine bovlece gerek ce bulunmuş, olanak sağlonmış oluvordu. Bu yaklaşımın, yarotanlan billnmeysn dll urünlerının Incelenmeslnde ne denll önemli olduğu ortadadır; orneğın bır masalı değerlendirirken onu yarotmış olduğu varaoyılabllecek koylunün dar bir sanat anlayışı olması gerektlğı duşun Günün blrlnde günce yazmak gerekslnmesini duyacağımı söyleseler ınanmazdım. Epey uzayan ömrüm boyu dostlarımla söyleşmek, dertleşmek, gereğınde mektuplaşmak olonağını bulmuşumdur. Gene de bulurum ya, ama bır boşluk duyduğum da yadsınmaz bır gercek. Cumhurıyet oydınının destansal dıyeceğım yıllarını yaşadım ben, Atac'ın, Sabahattın Eyuboğlu'nun, Orhan Vell. Melih Cevdet. Oktay Rıfat üclüsünun Ankara'da en canlı clvclvll etkinlık donemlenne tanık oldum. Bırgun dıle getırmek Isterim o anılarımı. ama yazarın bır kitap yazması hela blr yoştan sonra, bunca ustalarının örneklerlne bakarak, entıpüften. gellşl güzel yazı ürunleri ile yetlnmemesl, blleşlme vararak bır cağın ozunü yansıtabllmesl • oyle kolay Işlerden değlldır Yıl gectlkce daha vavas oluyor bu Iş, katamda bır de Demokles kılıcı ömrün söyleyecekleri soylemeye yetmlyeceğl kuşkusu. Bunlar hep aslında blr yalnızlığın belırtıleri sanırım Ben yalnız kaldım, ama neden. dostların coğu g&cüp gıttığındsn m ı ' Olmasa gerek. ölen dostlarımla soyleşıml eksıksiz olarak sürdürürum, ben duşunür. onların düşünceslnden yanıtlar. vonkılar gelır bana. gonül bırlığımızde en ufak bır kopma. blr cotlak yoktur, olmıyacak. Derdım bugünkü oydınlarla ılmtılı Onlarla konuşomıvoruz ama ben ml konuşamıyorum. oniar aralorında konuşabllıyorlor rrtı' Asıl sorun bu Geldım mavi yolculuktan da dergılerı gazeteleri karıştirıyorum. Blr tdlvaloq» sozudür gıdıyor, herkes dıyolog yokluğundan vakınıyor, soğ lle sol orasında yok sağm Icmde de. solun lcinde de nerdeyse vok Bunca yoklaro blr de bu yokluk katıldı besbelll. Son yıllar bu düşüncenln terslnl kanıtlıyacak forumlar. acık oturumlar düzenleniyor. Sanırsın kl canlı tartışma bunlardan cıkacak Ne guzel değıl mı, dort beş aydının bır masa cevresmde toplanıp da fıkır alış verışlnde bulunması. Televizyona do yansır glbı oldu bır ara bu ccık şöyleşıler. Soğdan soldan sesler. Ne kl sürmedı. kesıldı. gene başlıyacakmış, Inanmam, kiml gene ın nafıle, burada kal. blrlikte lcellm dlye. O bır gıder kafayı tutsulerdl. sonra rastlantı lle gene blr araya gellp calısmayı surdurduğumüz de olurdu. Her neyse, Antlgone bıttı, amo o sıra Klâslklerın Tlyatro dızısıne de blzl almaz olmuşlardı. Çevırl bosılmadı. Orhan ölömünden Ikl gun önce bana telefon ettl, Antlgone'yl verdım. Ankarada oynanacak dıye o sıra ben artık Ankaradan ve de fakulteden olmuştum, anamın evınde plnekllyordum sevindım. Blr de baktım kl, Orhan senın adını Istemlyorlar, demez ml' Olmaz öyle şey Orhan dedlm. Antigone'yl de Sartre'ln Saygılı Yosması'nı da bırllkte cevırmedlk ml. Ayıp derlm buna ben dedım de, bln pişman oldum. Orhan'ın seslnl bır daha duyamodım cunku Blr öğle vaktl, calıştıflım Yenl istanbul gozeteslnde Sabahattln Eyuboğlu'nun sesı Orhan'ı yıtlrdlk, dedl Bunun bır başka orneğı Charles Cros'nun Cıroznome şilrıdır, Türkcede aslında dn ha başanlı olan bu şılr cevirlsl bir yerde Orhan Velı Imzası. bır yerde Sabahattm Eyuboğlu'ndan imış glbi yayınlandı da o zaman havasını bılmeven fşaır» kışıler kıyametleri kopardılar Bu şıır de hep bırlıkte cevrılmıştır, her iş ımece lle ynpıldığı gıbi. Bu hava esmesevdl Yaprak dergfsl cıktığı gıbl. yanı Türklye'de bır daha eşlne rastlanmıyacak blr yaz'n o'avı olarok cıkmazdı Phılıppe Soupault da yurdumuza geldlğlnde Yaprok toDİuluâunda bulduflu havo/ı Parls'ln en ılerlcı şiır cevrelermde bulamadığını sriy lıyerek oylesine kaynaşmazdı şalr dostlorımızla Eyuboğlu ölümünden bırkac yıl önce aydınlardan yakınarak «Üc kışl blr araya gelemıyoruz» sozünü ylneler dururdu O zaman gelememeye başlamıştık, şımdı hıc gelemıyoruz. Cok acı değıl mı bu? SÖYLEŞt ÖZLEMt Azra ERHAT c«slnden değıl de mttinin c6zümlenmesinden yola akmok gerekiyor. Sözlü yazın ortamı da, yozılı yazın ortamı glbi, k»ndisin» ozgu güclO ve zayıf yanları olan bir ortamdır; basarılı kullanıldığı zaman bu ortamda da değerll yapıtlar yaratılablllr, Bu calışmodaki amaclarımdan biri. ayrmtılı metin cozümlemeslnl ikl Turk masahna uyguloyorak bu yaklaaımın bır denemmnl yapmak. cıkabilecek sonuclara değgin bir örnek vermektir. Dllbillmın yazınsal calışmalaro ıkincl olumlu etkisl, dHbilımsal yapı caltşmalarından daha kapsamiı yapı calışmalanna yol acmak olmuştur, dilbilimcı ıcin genel irv celeme birıml tümce 11» tümc» parcalan olmasma kartın blr yazınsal metin daha buyuk dllsel parcalar arasındakl ilişkllerin de Incelenmesinl gertktlrlr. Propp'un (Propp 1958) masallor üstune olan yapı Incelemesl budunbllgısel unjnlere yapısal yaklaşımın ılk onemll örneklerlndendir. Bır masaldakı kıml öğeleri saptayıp numaraladıktan sonra metını bır yana atmak yerlne metinın turlu parcalan arasında yapısal ılıntılerı ortaya koymaya calıştığı lcln önemlldlr Propp'un girişlml: orge cözümlemesınden cok sağlıklı bir ayrılmayı vurgular. Ama. Propp'un yapı cözumlemeslnden sonra yorum calıs ' masına gecmemeslnde, orge calışmalarının olumsuz etkıslnın curdüğu soylenebllir; örge calışmalannda olduğu gıbi Propp'ta da masal. anlamı ustunde durmaya değmeyen bir dıl olayıdır. Budunbllgısel urunlerde anlamın da onemlnl vurgulayan yapı sal calışmalar sozlü destan arastırmalarında başlamıstır. Sozlu destan oraştırmalannda anlamın da vurgulanmosmda belkı, adı sonı bılınmeyen yaratıcılar yerıne Homeros'un yapılları ustünde durulmuş olmasının poyı vardtr, Homeros'un yapıtlarında. Turkce'ye adını «karşıt yansımalı yapı> (parodlgmatlc ttrueture) dıye cevırdığlm bır yapının olduğu ortaya konmus, bu yapının obür unlu Batılı destanlarla sözlu yozından yazılı yazına gecış donemınin ürunleri olan romance'lerde de bulunduğu gorulmüştür. (İlyada ustune bir yapı cozumlemesı calışması lcın Vvhıtman 1965'e bakılabilır.) Klmı kuramsal nedenlerden cok ılgıml ceken bu yapının Dede Korkutta da bulunduğunu (Karabaş 1974), yalnız destanlarla romance'lerde değıl de roman ile hiclv türünden urünlerde de bulunduğunu The Red Badge of Courage, Çalıkuşu, Gullıver'ın gezılerının dorduncü bolumu üstundekl calışmalarımla gösterdım. Bu yapının Zengtn Mutfojı adlı oyunda da olduğunun bulunmuş olması cok ılgmctır (Yuksel 1978). Karşıt yansımalt yapı. denge ile bakışımlılık llkelenne dayanır. Bu tur yapı cozumlemestnde, inceleme sırasında metinın bırbırine benzedlklerl saptanon kesimlerinın (bu kesimlere «anlatım bırımi» dıyorum), başka bir orneği olmayan ve tmerkez anlatım birlmi) dıye adlandırdığım bır kesimln Iki yanında birbırlerlne bakışımlı olarak yerleştırlldıklerl görulüyor. Birbırlerine benzeyen ve bakışımlı olan anlatım bırımlerlnı de <anlattm bırimı kumesı» dlye adtondırıyorum. Böyle kumeler oluşturan anlatım bırımlen, ıcerıklerl bakımından birbırlerine benzıyorlar ama, oykunun gelişmesıne katkıları karşıt anlamlı oluyor. işte bu dengellllk ile karşıtlık ılkelerinden yararlanarok, metinın yorumlanmosı daha nesnel bır duzeyde gerçekleştırıleb'lıyor. Çalışma İNCELEME Bakanlığrnın durum saptaması,,na ilişkin genelgesinin iptali için Danıştay'a başvuruldu Toplu sözleşme duzenını üikemlze gttlren yasolarlo birlıkte, Iş yerlerlnde yetkılı «e.idlkalonn •aptanması konusu »orun olmus, sendikalararası, »lyasal gorüşler aracındakı catışmalor buyüdükc* gıderek cözumu daho zor boyutlar kazonmıştır. Iş yerınde, ya da Iş kolunda toplu sozleşme yetkısml yapacak sendıkanın belırlenmesi koşullarını düzenteye.i yasalar, yetkılı sendıkayı saptama görevınl Çalışma Bakanlığı ve boğlı müdürluklerıne vermlştlr. Ancak yasa boşluklarınm sendıkalar tarafından değerlendırllmesl sonucu, ortaya cıkan sahtekârlıklar, yetkılı sendıkayı saptorken sadece yasaları bıçımsel olarak uygulama yolunu secen Baka.ilık gorevlilerıni, sahtecılıklere prim vermeye yoneltmıştır. Sorun bu boyutlar ıcmde de kalmamış, Çalışmo Bakanlığı ve mudurlükler de sıyasal taraf olma yolunu secmışler. işcının inanc v« guvenını sorsmtşlardır. neklere yol acmış, mahkemeler. «yetkill sendıkanın saptan mosı» başlıflı altındo yasa hu kumleri ile celışmeyen yenı bır yontem bulmuşlardır Mah kemelerln sağlıklı cozum ıcm başvurdukları bu yontemde. 'Ş cının hangl sendikaya uye cl duğunun saptonması anlom.nda oyuno basvurulmaktadır laşmışlardır Nlteklm bazı I» yerlerlnde uye kayıt fışlerl mevcut Işçı «ayısındon cok fazla olduğu gorulmuş veya uyellğl kanıtlayan belgelerde silintı ve kazıntı gibi şuphell durumlarla karşılaşılmıştır. 27SSAY1L1 YASA SARI SENDİKALAR | Işcıler coğunlukla üyesı oldukları sendıkalar yerıne, sık sık sarı sendlkaların, ışverenın, ya da hukumetlerın tuttuğu sendlkaların toplu sozleşme yetkısını aldıklarını gordukce. Bakanlığa ve Bolge Calışma Mudurluklerme olan guventennı yitirmlşler, haMannı alabıime yolunda yasal olmayan yontemlere. dlrenışlere başvurma gereğıni duymuşlardır. Yetkill sendıkanın saptanması sorunu pek cok buyük Iş yerlnde, yasa dışı dtrenlşlere, işgallere, kanlı catışmaloro yol acmış, aylar yıl sanlar gonulden gelen seslerlnl duyurdukları içın epey tortoklanmış olacaklar. Kıml anıları da buraya aktarayım aydınlatıcı olabılır nedeniyle: Anoullh'un Antigone'sını Orhan Velı ile benım evımde cevirmlştık. Orhan sabah gelir. dokuzu gecırmez. akşam altıya dek calışırdık, vaktl kerahat geldl ml, Orhan kalkar, unlü deyiml tişlerlm var» dıye savuşup gıderdl. Ne yapsam, ne eylesem Dino Risi: "İtalyanlar özel yaşamlarmda beyaz perdedekinden daha oyuncudurlar,, Aktaran : Bertan ONARAN Dino Rısi, Italyan güldürü ustalarının en buyuklennden bıridır; yıllardır Gassman, Mastrolanm, Tognazzl, Manfredl, Sordj gibi yetenekli oyuncularıa cevirdığı filmler dünyanm dort bır yanında alkışlonmaktadır, Altmıs yaşındakl bu öntu yönetmenle Mıchel Clment'in yap iığı söyleşıyl »unuyoruz. C. Gulünç öge Italyan ruh dunyasında nastl bır yer tutar? R Belli blr aşama hotıtlığlnl, ışlerı cıddlye alıp derlnieştirmekten kocmmayı Italyan halkının bellı başlı niteliklerı dlye sayabılirlz. Italyan pek yüzeysel yaşar. Şlmdıkl genel bunalımın nedenlerınden bırı de budur. Slyaset, (ılkenln kafa yapısını yonsıtmaktadır: Blzım ulusal sporumuz sorunlardan kacmak. çözumlerl elimizın terslyle itmok, aynı zamando olanaklarımtzın üstunde yasamak bıcimlnde dıle getırllebıllr. 1960'lardoki tktisadi patlamo ülkenln 2. Dunya Savaçı sırasında daha aşağısı duşunuie meyecek kertede yakılıp yıkılmış olmasından fttüruydu. O yıllardo müthış bir buyume oldu, omo düzensiz, programsız Kendlmızl vorlıklı blr uike sondık, amo hesap yapmco Hanya'yı Konya'yı anladıkl. Italyanların en lyl yanı, cok yıkıcı bır eleştırel yanlarının bulunmosıriır Kendilerine anıt ri'kme?ler Commedio dellarteüe gorulen bır kendıllğındenlıkleri vordır Kendılerlnl kusurlorıylo bırlıkte go'ür. bundan sözedllmesinl ısterler Ve özel voşamlarında beyaz perdedekinden daha oyuncudurlor! C. Bu acıdon ele alındığında, Cosanova Itolyon klsltığinl lyl canlandıran blr slmge. S u Olsanu nasıl işlerdıniz Casartovo'yı? R Fel'ınl, Casanovo'nın !ç karartıcı bır resmını cızril ve bu resım, hıc kuşkusu?, bugunkO Cururr'üş toplumu do conlondırmaKto Ama fılml Casonova'don cok FeMını'yi anlotıyor sanınm. Zater su soyience kohromonmı, etek duskunı;nu aniatması da bekienemezdı Cosonovo do butıın ıtalyonlar g>bi olanoklonnın üstıınrle yaşor korkıınc bl» ener|l corcurcusuriuf Ben de Co»onova'yı fılmlerlrr.,n bırkocmdo " l r ı olPapazın Odası'nda ylne onu an* lattım, Tognazzi bu fllmde kuçuk bır Casonovo'dır. Tensel haz, bedensel yaşam düşkünluğü. her ânı dolu dolu yaşama zevki, belll bir kendınl harcama bıciml, budur Işte bence Cosanova'nın özellıkleri. Ve tabıı, bu Iş salt kadınlara bnğlı değıldir. Aslında Casanova'nın Anıları'nı cevırmek ıster mıydın. bılmem, cunkü allıpullu yapıtlcrı sevmem. Ben ancak gorduğüm, cevremi kuşatan şeylerl rahatca onlatabılıyorum. Gecmışın yenıden canlandırılması beni ilgılendirmlyor. Blr arkeolog ya da kltaplık uzmanı calışması bu: Boyle bır calışmada kendıml ell kolu bağlı hissederim. Ben acıkhavayı yeğlerim. Bu bır cocukluk anısı bıle olsa, ele aldığım konuyla dolaysız, somut bağ kur mak isterim. Felllnı buyük tarihsel tablolar cızmeye, buyük bır dansın devinlmlerini cızmeye ba yılır. Bu konuda müthiş ustadır, büyük bir ressamdır. Harıka sahnelerle dolu filmlnı de cok sevdım. Ama Fellini'nın filmlni cekmezden önce yaptığı gibı. Casanova'nın Anıları'nı hıc okumadım, şöyle bır karıştırdım. ital ya'da pek okunmoz cunkü Anılarl Ayrıca. Casanova tarıh ıcerı sinde donup kalmış. mumyalaşmış kışllerdendır. Bundan öturu, Fellıni ona kılık değlştlrtmlş, beylık lâf etmemek lcın onu baş ka bır kılığa sokmuştur. Anıtı yıkmıştır. ve harika bır ıs basarmıştır. C. Bunu derken, günümuzde gulduru cevrılırse bunların boşarısızlığa uğrama tthlikt»iyle karşı karşıya kalacaklarını mı soylemek istıyorsunuz? R Zomanın. gerceklığm dı$ında kalırlar. Italyon guldürusunun gucu. Itolyan toplumunu cok 1yı vansıtmasından gelıyordu. Belki de artık başka turlü bır gulduruye. ocıklıguldurL,ve yönelmek gerekır koranlık yanm da vurgulandığı. daho cıddi gi'l duruiere Ettore Scolo Kotuler, Plsler, Cirklnler'le Monıcellı Kucuk, kucuk. kucuk bir kucukk»nt soylu'yla oen de Italyan Holkı Adıno ve Polovrocı ı'e ışte tsu yoıu tuttuk GL'duructı perrbe bezını karo ıplık'e örnek gerekır • BAKANLIK, 6ENELGENİN BAKANLIĞIN YETKİ3İNI KULLANMA ANLAMINDA OLDUĞUNU VE REFERANDUMLA İLOİSİ OLMADIÖINI BELİRTİRKEN, MHP YANLISI SENDİKA YÜRÜRLÜKTEKİ YA8ALARA AYKIRI OLDUĞUNU ÖNE SURÜYOR 275 sayılı yasa gereği oldukca kısa bir sure iclnde karar verme zorunda olan BolBe Calışma Mudurluklerı, ibroz Yenl hukumetin kurulmcsı lle, yenı Çalışma Bakonı Ba edilen belgelerin hangılerinin sahte olduğunu oroştırmodan hır Ersoy, ozellıkıe MC ıktıda en fazla uyelık fişml veren rının Hak Iş, MISK yanlısı uy sendıkayı yetkill sayma gıbl gulamoları ile torafsızlık nite bir uygulama lcıne girmişlerlığını tamamen yıtırmış olan dir Bunun ne kadar sakıncalı Bakanlığın, yenıden yasal go olduğu acıkca anlaşılmıştır. revını yuklenmesı ıcm gırışım Çalışma Bakanlıgı sozunu de bulunmuştur Bır dızı geettıgımız genelge ile ıbraz enelge ile yetkılı sendıkanın dılen belgelerin dogru olup olsaptanmasında Bakanlık ve baglı mudurluklerm, tarafsız madıgını şupheil durumlarda araştırmayı gerekll gormektetık ışlevını ve işcının guvenını yenıden kazanması gerektıgı dlr. Bu amaçlo genelgeye gore bir durum tespıtı yapılacak nı bıldıren Bakan, uye fışlprı ve herbır işcının cagrı tarıhınuzerınde korar vermede zorluk cekılmesı halınde. ış ye de hangı sendikaya uye olduğu ıs yerınde duzenlenecek bır rınde «durum soptoması» yatutanakla belirlenecektlr. Bu pılmasırı onermıştır tutanak işcıler ve Iş mufettışCalışma Bakanlıgının, ış ye leri tarafından da ımzalanarınde yetkıll sendıkanın sapcaktır. Bu uygulamonın Yartonması sırasında belgeler u gıtay Hukuk Genel Kurulu kazerınde karar venlırken belge rarına oykırt bır yonu olduğu lerle ılgılı kuşkuya duşulmeoi kanısındo degilım Zıra 275 holınde. ış mufettışlennın ış sayılı yasado, Bolge Calışyerlerınde ışcılerın ımzasını ma Mudurluklen'nın hangı yon taşıyan tutanoklarla, ışcılerın teme dayanorak yetkı tespıtl hangı sendikaya uye oldukıa yapacakları belirtilmemlş, en rını saptamaları yontemı heazından bu konuda adı gemen uygulamaya sokulmuştur cen kuruluşun yetkılerınl kıAncak Bakanlığın yenı genelsıtloyan hukumlere yer verılgesıne dayanılarak yapılan cn mijtir. onemlı uygulama, Isdemırde ış yerınde «durum saptomosı» MHP yanlısı olarak tanınan SORUNLAR1 ÇÖZMEK Sendika tarafından Doruştoy da dava konusu edılmıştır. Genelge bagufeku duj6f nle : cılş biclml lle kuşkusuz' yetkl DANIŞTAY S. DAİRESİ tespitinde karşılaşılan sorunları cozumlemekten uzaktır. ZI Tara" sendika halen Danış ra Bolge Çalışma Mudurlukletay 5. Daıresının bır karar ver rinin karaıiarına karşı ilglliler, mek durumunda olduğu Bakanlık genelgesinin, yururluktekı yasalara aykırı olduğunu • PROF. METIN KUTAL'A one surmekte. ıptalını ıstemektedır. Danıştay ın savunGÖRE GENELGE İLE DAHA mosını ıstedığı Bakanlık ıse, SAĞLIKLI BİR YETKI «durum saptomosımn» refe SAPTAMASI YÖNTEMİ randum olmadığını. bu neden AMAÇLANMIŞTIR GENELGE le ılgılı yasa hukumlerıne c,'ı rı duşmedığını ve sadece. Ba YASALARA DA YARGITAY kanlığo verılmış olan bır yeıKARARLARINA DA AYKIRI kıde, sağlıklı karar verılebılTie DEĞİLDİR. sı yolunda «durum saptamosı» BAHİR ERSOY olduğunu bıldırmıştır. 275 sayılı yasa cerceveslnde yargı organlarına başvurma hakkına her zaman sahlptlrler Bu bakımdan işciler arasında oylamo yaporak toplu sozleşmeyl hangl sendikanın yapmo sı gerektığini bellrleyen yon. temle, Calışma Bakanlıgı nın genelgesindeki esasları birblrlne karıştırmomak gerekir Burada yapılan tesplt Işcinin hangi sendikaya uye olduğunu beliriemekten ibarettlr. Şunu da ekleyelim kl, yetkı tespitlndekl tum aksaklıkların giderilebilmes! lcln 275 sayılı yasada onemli değişiklikler yapmak zorunludur Şimdllik bu değislklıklerln neler olması gerektıği sorununu bır yono bırakırsak diyebıliriz ki bu genelge lle Çalışma Bakanlıgı mevcut yasal kurollar çercevesinde yetki tespitlnin ilk aşamasında daha sağlıklı bir yontem amaclamaktadır. Bunun 275 sayılı yasaya da, Yaı gıtay Hukuk Genel Kurulu'no da aykırı bir yonu olduğu kanısında degilim > KIRDA ÖLÜM KENTTE ÖLÜM KIRDA KIL HEYBEDE KIRMA ÖLUM AT USTUNDE GELIR SİNER CALILARIN ARDINA GÜNEŞIN BATMASINI BEKLER AYIN ÇIKMASINI BEKLER SONRA TUFEK SESINDEN BAŞKA \Z BIRAKMADAN CEKER GİDER. TÜRK İŞ'İN TAVRI lar süren davalar, en cok Işcller olmak üzere, Isverenlere, sendlkalara ve hükümetlere ceşıtli zorarlar vermıştır. Bu arada Türk Iş ış ycı sendıkacılığım coğaltıcı b'r rol oynadığı gerekcesı ile «durum taptamosına» karşı c < mış, DISK ıse, yetkı sorunicrı ve sahtekarliKİan onleme yolunda olumlu bır adım olarok nıtelemıştır. Calışma Bakonı Bahır Ersoy ve uzmanlan ıse anılan genelgelerın gerekcelp rınde de belırttıklerı gıbi, «durum saptamasmı» Bakanlığın sahtekârlıklar karşısmda. sag lıklı, tarafsız ve k'sa zaman da karar verebılmes. ıcm b r cozum olarok gorduklenni acıklamışlardır. Şu gunlerde Danıştay'ın b.r karar vermesı beklenen ve ıs cı dunyasını cok yakmdan ıi gılendıren. yetkılı sendıkann saotanması sorununun yenı genelgelerle geldığı nokta/ı hukuk acısmdan İstanbul Unı versıtesınden Prof Metın Kutal, İstanbul Teknık Unıversıts sınden Prof. Munır Ekonomı ve İstanbul Barosu Brşkanı Orhon Apoydın degerlendırm şlerdır. EN FAZLA FlŞ VEREN Bakanltğın bu konuda kı sorumluluğunu giderek yıtırmesı. üye fışlerinın sahteltğı aranmaksızın, en cok ftş veren sendıkanın yetkill kabul edılmesi, sendlkatarı sa*Uecllığe daho cok iterken, Iş yerlerınde gercekten yetkıli olan sendıkolar bıle. korşı sendikatorın fazla sahte fışle başvurmasından korkarok, aynı yolu secmışler, sonucta akıl almaz boyutta sohtecılikierle, ış y«nnde calışan Işci sayısınm cok ustunde uye bıldi'imlerl, sayısız sahtekârlık do.alar olağan uvguiamaiar haı.ne geimıştır. tş yerlerınde Işcını.i sectığı sendika dışmda sendıkalann yetkı alabılır olması, Bokon'ıqm torafsızlığını yıtırmesl cozum olorck creferandum» ı'kes mn ortaya atılmasım saglamış, ozellık'e DıSK'm bu ko nudokı sureklı kompanyası, >etk' üvusnazlıklorını araştıron ma^kemeiere ışık tutmuştur. Karşılık'ı 6ahtecılık iddlaları arosmda yetkılı se.iâıkayı soptamak djrumundo kalan mcnkemeter en scğliKlı yol olorak gıziı oy acık soyımia. referanduma başvurmaya bcşlamışlaroır. Ancak brcol' .ş n ;6zum olaroı< ve u/uşmaz"i>ıo r KISO zümandu cöziirnleyen reîeranduTi tygblomatorı v a ' gıtav o yorisı:ılmış, Yargıtav'ın oynı Korudo ce'işt'i'ı ^ r o f ' a nndon so">ra. Ycrgıtoy Ge ısl Kurutu «refera,idum»D. \Cru r c KENTTE NE GÜNEŞİN BATMASINI BEKLER KENTTE ÖLUM NE AYIN DOĞMASIN1 ELINİ KOLUNU 8ALLIYA SALLIYA BELINDE TABArVîA, CORABINDA FALCATA CIKAR İNİNDEN KENTİN SABAHLARINA DİLEDİĞİ YERDE DURUR OİLEDİĞİ SOKAKTA YURUR KİTAP YIRTAR, GAZETE YIRTAR. OKUL BASAR VE UNİVERSİTE BAHÇESINİ KANA ULKEYİ YA8A BOĞAR CUNKÜ SOL YANI BOŞTUR. GOZLERİ CAM ÇUNKU BAKILIR, BESLENİR, KORUNUR BAHŞİŞİNI ALIR HER AKŞAM. Mehmet KARABVLUT KAÇIŞ DENEMESI OURMADAN YENI BİR BAHANE ARAYARAK KAPIYI KAPAR O BIR TEK CAMI KİLİTLER VE BEKLER. BEKLER OiŞARDAKl MEMURLAR UYARIRLAR (EVİ BOŞALTMAK ZORUNDADIR, ARTIK TAŞINMAK ZORUNDADIR,) ARALIKLARDAN HAREKETLERI IZLER BIR SONRAKI EYLEMİ DÜSUNUR GÜN VAKLAŞINCAYA KADAR ONLA3 YORULUP EVLERINE YOLLANINCAYA KADAR. GECE CADDE BOŞALINCA KACIŞ OLANAGINI TA8ARLAR. MARİA KlRTZAKl T,"ırbr*n <t,z,r DURU Orge lle tıp çozum'emesının lcerdlğı ikıncı sakınca da Toplumsal Insanbılımın etkısıyle gıderılme durumundadır. Orge ile tıp cozurnlemesı. masolın toplumsal ışlevını de gozden kacıran bır calışma bıcımıdır. Tum evren taranorak masallar arasında benzerl'kler soptanırken onlopn şu yo do bu eklnden cıktıkları, daha da onemlısı. ş j ya da bu ekınde bulundukları gercegı pek onemsızleşmıstı. Aralarında torıhsel baglar olmayan ekınlerde aynı orgelerın goruimesı onlar.n ek'nierustu vorlıklar o'dugu kanısmı doğurnuşiu sonkı. Gozoen kacırıian gercek şuydu Benzer kosullar benzer sonuclara yol acor. tanhsel bağC Hekimlık ve ruhbiliTi lann olmosı gerekmez. tlkal topoğrenımı gormussunuz, bu da lumları ınceleven Tcplumsal Insizı, ınsanoğlunu hem bMlen sonbılım, aralanndo tanbsel bogsel h«m de ruhsal ocıdoo gozlor olsun olmasm, Tır Mkel topleroy» hozırlamıs golıba luniorm top u.nsai orgutienme ] ICIP ııısı'lık dızgelerl"lden yararR Flvfl; vüksek oğrenımı londığını, bu ona orgnilenme ycıda bıraktım cunku ric k a arocının bırcoK başka ekfrsel 'ıplar ic'no Sıkışıp kalrrak ı's olov'o rîa yonsıd'ğ.nı crtoya koymıvortlum Avnca. hastane kc âu 0&%v. i'or, efsoneief ile mokusu ••ıcdı .. Ruh c saüardo do durum oynıdır. Kone gelınce o 6a nuyo bjdımb 'ımseı acdan ba \ srnız «sovlu» b • 'TS'alığı h"<es kınro, bu tjr yopıtld''n ınceten ! 1 tırır omo eöer voksı^sonız so , meslnden, ıcmde buıti'.dukıor nuz korkursctur, en k^tu '•'osultoplumun toplumsal orguîisnrne lardo voksb"cr evıne otıii'sın^z ye değgin ku'iondığı cozı;Tiiftrle , Bu oğrenimier bono göre rjeğıluu corumlerln toriıii"l bır kerteve riek oâ'enTienin ol<îsı oidtıg'u rii Bobo.n artlCÇılTiıS olur Tcr'Himız.ıt yOJidnresı Sfnstmiermln iyrtn atıîınosırf omsıno sft/gı dı/e b'zi ' hbt sı soyı1"! O'ÜOT A/cıoğ'u nurı veye gönderdıter Buaun b"e Türklerın Torrhf odlı PROF. KUTAL'A CÖRE YARIN: DİĞER DEĞERLENDIRMELER i'r YARGITAYKARARI SONHASINDA üc vıl \e:k !t send'komn soo tanmast so'unu gide.e'. uo'nc büyuk boy •h'3 yei' kofgc^ü l.l<l«>» Q».t.ı!.ftın Irrr'af ftı İstanbul Unıversıtesı Iktısat SAHİBINDEN Fakultesı Scsval Sıvaset Kur susu uyesı Profesor Metın Ku Baktrköy'de satılık tal bu komıdo gorusiennı so le ocıklamıştır • Çaltşma Bakanlıgı 30 ocok 1978 iarihll genelgesl ile yıllordon ber! onemll bir sorun halın* gtlmlş bulunon ADRES: Sukran Ciftliğl vetki tssbıtınin ilk ıişomesına Sokak No. 57 10 daho cıddî b'r Inceiomeyl ongormektedlr. Ödemede kolayhk Gercekten sozunü ettiğimiz Telefon' 71 88 88 gtnelgede de bellrtildiği glbı, sendika uyeijğinın, uye kayıt (Cumhurıyet 605ü) fısı, uye kayıt defterı ve istiteîaro ilişicm Noter belgesl lı» kon.toııabi'cceğine kuşku ycktur. Ar.cak 1970 yiîında stndika'ar yasasırdo ycpılon değişıklikten sonra. üye'n^tcn ceknma Noter huzurundo l ı OERl şlsel olarak yopılan b:r tıld'rıye bağlanmasıno rağmen, MU; ÎEHA^S.SI uyaulomodc sahl» uyel'k fi>1** rı Oiilenememl», bu yuzaep NOJ 58 vaıki iMmilnde lloill mokomTeletor > 44 iC 7İ Kat Kalöriferli DAİRE TARIK Z. KÎRBAKAN